Van den Broek ontmoet
kabinetschef Bouterse
Steun voor scheepsbouw
onaanvaardbaar laag"
CNV: Kok loopt vakbeweging
voor de voeten
eidtraf voor
r ipenhartige
)e Jonge
-fa maand
"loemeense
el terug
i Nederland
Niet-gehuwden vragen steeds
vaker ouderlijke macht
Huurder
mag advies
vragen over
huurprijs
Voorzitter CDA-adviesgroep:
schaf openbaar onderwijs af
Nederlands instrumentarium
naar Sovjet-ruimtestation
ÏNÉNLAND/ BUITENLAND
CeidócSouoönt
ZATERDAG 7 MAART 1987 PAGINA 7
•«I
Vasmus Universiteit behoudt
iciologie en maatschappijgeschiedenis
)TTERDAM - De Erasmus Universiteit in Rotterdam be-
lidt twee van de drie studierichtingen die vorig jaar als
yolg van de bezuinigingsplannen van minister Deetman
n onderwijs en wetenschappen verloren leken te gaan. De
itterdamse universiteit raakt de studierichting politicolo-
I kwijt aan Leiden, maar behoudt de studierichtingen so-
logie en maatschappijgeschiedenis. Dat is de uitkomst van
k overleg dat het college van bestuur van de Erasmus
nversiteit gisteren heeft gevoerd met mfhister Deet'man.
[medische faculteit van de Erasmus Universiteit moet een
drag van 2,3 miljoen gulden bezuinigen. Deze bezuinigin-
u zijn gevonden in een aanpassing van het programma in
nenwerking met de Leidse universiteit. Het totaal aan be
rgingen dat de Erasmus Universiteit moet opbrengen
jraagt 8 miljoen gulden. In Utrecht blijft de studierichting
derwijskunde gehandhaafd. De voorgestelde samenvoe-
ig met onderwijskunde in Amsterdam gaat niet door. Ook
(Studierichting pedagogiek blijft bestaan.
Ruiten aan
diggelen door
vliegoefening
TILBURG Als ge-
volg van vliegoefenin-
gen vanuit de lucht
machtbasis Gilze en
Rijen zijn gisteren in
Tilburg op een aantal
plaatsen in de stad de
ruiten van woningen
gesneuveld. Rond
10.00 uur was in de
hele stad een enorme
klap te horen, doordat
vliegtuigen die een
schijngevecht uitvoer
den, door de geluids
barrière gingen.
Leden woongroep niet vervolgd
ROTTERDAM Twee leden van een woongroep in
Rotterdam, die werden verdacht van het plegen van
ontuchtige handelingen met minderjarige kinderen,
zijn door het gerechtshof in Den Haag buiten vervol
ging gesteld. De leden van de commune hadden een
bezwaarschrift ingediend tegen hun strafvervolging,
dat in eerste instantie door de Rotterdamse rechtbank
werd verworpen, maar dat nu dus door het hof ge
grond is verklaard. De overwegingen van het hof zijn
nog niet bekend. Ook is er nog een mogelijkheid dat
het openbaar ministerie in cassatie gaat bij de Hoge
Raad.
De Leidse hoogleraar prof.dr. J. Frenken, die op ver
zoek van de rechtbank een rapport opstelde, kwam
daarin tot de conclusie dat de leden van de woon
groep hun kinderen weliswaar een zeer vrije seksuele
opvoeding geven, maar dat de kans vrijwel nihil is
dat zij ontucht met de kinderen hebben gepleegd.
Banken in Breda
maandagmorgen dicht
BREDA - De raden van bestuur van de
banken zijn niet gelukkig met de maat
regel van hun districtsdirecties in Breda
op maandagochtend 22 bankfilialen
voortaan tot twaalf uur gesloten te hou
den. De bankbesturen willen dat de ser
vice aan het publiek doorgaat. Het gaat
om de filialen van vijf banken in win
kelcentra waar op maandagmorgen de
winkels gesloten zijn. De districtsban-
ken van ABN, Amro, NMB, Rabo en de
Verenigde Spaarbank hopen met deze
maatregel het risico op overvallen te
verkleinen. De maandagmorgen blijkt
het meest risicovolle deel van de week.
Bovendien komen er dan weinig klan
ten.
APELDOORN - De zorg van het
parlement over de ontwikkeling
van de werkloosheid is terecht.
Maar die zorg mag niet uitmonden
in een looningreep of in hei
„dichtspijkeren" van het voorjaar
soverleg tussen vakbeweging,
werkgevers en overheid. CNV-
voorzitter H. Hofstede zei gisteren
in Apeldoorn dat PvdA-leider (en
voormalig FNV-voorzitter) Kok er
niet verstandig aan heeft gedaan de
regering te verwijten dat de lonen
uit de hand zijn gelopen. Zo'n stel-
lingname kan makkelijk leiden tot
nieuw ingrijpen. Hofstede wijst er
bovendien op dat in Nederland
dank zij de inzet van de vakbewe
ging een zeer gematigd loonbeleid
is gevoerd, zeker in vergelijking
met het buitenland. „Het CNV wil
zo'n beleid ook voortzetten maar
dan moeten we niet voor de voeten
worden gelopen door de politiek",
aldus Hofstede. Volgens hem gooit
niet de loonontwikkeling maar uit
sluitend de alsmaar duurder wor
dende gulden steeds roet in het
eten. Daardoor wordt de concur
rentiepositie van het Nederlandse
bedrijfsleven verzwakt.
••i
SN HAAG Minister
n buitenlandse zaken
in den Broek zal mid-
n volgende week in
nn(n Haag een gesprek
Ribben met H. Heidweil-
r, de kabinetschef van
Surinaamse legerleider
1. luterse. Dat heeft een
woordvoerder van het mi
nisterie van buitenlandse
zaken in Den Haag mee
gedeeld.
Voor het gesprek zal minister
Van den Broek eerst nog over
leg voeren met premier Lub
bers en minister voor ontwik
kelingssamenwerking, Buk
man. De bekendmaking van
het gesprek volgde op een
pleidooi van Heidweiller
via de VPRO-radio voor
rechtstreekse besprekingen
met de Nederland. Heidweiller
vertegenwoordigt Suriname
bij de VN-Commissie voor de
Mensenrechten, die momen
teel in Genevè biieen is.
Volgens Heidweiller heeft hij
voor zijn vertrek uit Parama
ribo met legerleider Bouterse
gesproken over een ontmoe
ting met minister Van den
Broek. „De commandant is
een trotse man en heeft ver
schillende malen verklaard
dat hij alle wegen zou opgaan
om de betrekkingen met Ne
derland te verbeteren, doch
dat Suriname nooit op de
knieën zou mogen gaan". Bou
terse „was wel wat sceptisch,
doch ging akkoord met mijn
suggestie", aldus Heidweiller.
„We hebben de vriendschap
en het begrip van Nederland
nodig", aldus Heidweiller,
„vooral in het licht van de
vele banden tussen onze lan
den".
(HANNESBURG Klaas
Jonge wordt „gestraft" voor
recente interviews met het
JP en NRC/Handelsblad,
tarin hij scherpe kritiek le-
u»rt op de manier waarop hij
IQ or de Nederlandse ambassa-
1 in Pretoria wordt behan-
jd.
pctionarissen van de am-
(sade hebben de twee mare-
jussees die De Jonge bewa
il opgedragen dat hij geen
efoontjes meer mag ontvan-
0 van vriendinnen in Zim-
bwe en Brazilië, zo heeft een
n deze vrouwen laten we-
I. Het ministerie van buiten-
Idse zaken in Den Haag kon
rdït onmiddellijk een reactie
{ren op dit bericht.
aas de Jonge zit ruim ander
if jaar in de vestiging van
Nederlandse ambassade in
t Nedbank-gebouw in Preto-
i. Hij vluchtte het gebouw in
1 1985 binnen nadat hij had
iten te ontsnappen aan de
(idafrikaanse veiligheidspo-
ie. De Jonge mag nu alleen
g worden gebeld door een
tin geselecteerd groepje
fnsen, vooral familie uit Ne
tland en een of twee ken-
ïsen. De Jonge mag zelf nie-
g ^nd opbellen.
HIPHOL - De 43-jarige
kchtwagenchauffeur Willem
ielaar uit Nieuwegein is gis-
■en teruggekeerd in Neder-
}d, nadat hij bijna een
iand door de autoriteiten in
pmenië was vastgehouden
{verband met een verkeers-
geluk. Adelaar reed op 8 fe-
pari dit jaar in Roemenië
fietser aan. Deze raakte
(vond. Volgens Adelaar con-
jdeerde de politie vrijwel
fn dat hem geen schuld
in het ongeluk. Zijn dos-
werd naar een ander
overgeheveld waar men
helemaal niet zo over-
was van de onschuld van
I trucker. Hij kreeg een
pnpel in zijn paspoort waar-
9 or hij het land niet kon ver
deden. Pas nadat hij de fietser
>nsjm 3.500 gulden had betaald
'VCtelopen woensdag - waarop
is,Je eigenlijk geen recht had -
jrd hij weer vrij man. In de
jsentijd logeerde Adelaar in
li hotel, betaald door zijn
^,Jrl$gever. Volgens De Lely
•ftrfft het bedrijf zeker 20.000
Aden schade opgelopen door
gebeurtenis die nergens te
halen zou zijn. Volgens de
nsportondernemer komt dit
•rt gevallen vaker voor in
iden als Hongarije en Roe-
nië.
in
sneeuw in Griekenland
Een bus is in Lamla in midden-Griekenland vastgelopen in de hoog opgewaaide sneeuw. Al vier
dagen heeft Griekenland te maken met sneeuwstormen, waardoor meer dan honderd bergdorpen
van de buitenwereld zijn afgesneden. Het winterweer heeft al tien slachtoffers geëist.
DEN HAAG De werk-
gevers in de Nederlandse
scheepsbouw, verenigd in
de Cebosine en de
scheepsbouwvereniging
Hoogezand vinden even
als de vakbonden het be
leid van minister De Kor
te van economische zaken
onaanvaardbaar.
Het bedrag dat minister De
Korte beschikbaar heeft voor
ordersteun - de komende drie
jaar jaarlijks 50 miljoen gulden
- zou moeten worden ver
hoogd naar 120 miljoen gulden
per jaar, aldus werkgevers
voorzitter Ter Hart. Als het
steunbedrag niet groter wordt
voorziet Ter Hart een vrijwel
volledige teloorgang van de
Nederlandse scheepsbouw.
Van de 12.000 mensen die mo
menteel nog in de scheeps
bouw werken zouden in dat
geval 10.000 de komende jaren
hun baan verliezen, aldus Ter
Hart.
Door het beleid dat de ver
schillende departementen af
zonderlijk voeren, gaat de
vreemde situatie ontstaan dat
de werven die door Economi
sche Zaken gesteund worden
geld tekort komen, terwijl de
Nederlandse reders die steun
ontvangen uit de begroting
van het ministerie van ver
keer en waterstaat, vrijwel ze
ker het voor hen gereserveer-
Hij toonde zich nogal ver
stoord door het argument van
De Korte dat de scheepsbouw
niet behoort tot de technolo
gisch geavanceerde indus
trieën waar het kabinet zich in
eerste instantie op wil richten.
„High Tech is hooguit 15 pro
cent van de totale industrie.
De rest is nodig om dat moge
lijk te maken", aldus Ter Hart.
Bovendien bracht hij naar vo
ren dat de schepen en bagger-
werktuigen die momenteel
worden gebouwd meestal be
hoorlijk zitten volgestopt met
hoogwaardige apparatuur.
AMSTERDAM - Onge
trouwde en soms ook niet
samenwonende ouders
dienen steeds vaker een
verzoek om toch beiden
de ouderlijke macht over
hun (pasgeboren) kind te
mogen uitoefenen. De
Hoge Raad heeft vorig
jaar die mogelijkheid ge
schapen.
Het kantongerecht in de
hoofdstad behandelde vorig
jaar 150 van dergelijke verzoe
ken tegen 33 ip het jaar daar
voor. De verzoeken in 1985
liepen in feite vooruit op de
beschikking van de Hoge Raad
en waren aangehouden.
In de eerste twee maanden^
van dit jaar werden in Am
sterdam 26 verzoeken inge
diend. Het kantongerecht in
Amsterdam wees tot nu toe in
feite geen enkel verzoek af.
Aannemelijk is dat ook de an
dere kantongerechten eenzelf
de tendens meemaken.
Een van de door de Hoge Raad
gestelde voorwaarden is dat de
vader het kind erkent en dat
het kind daarmee de achter
naam van de vader krijgt. Het
is in Amsterdam een keer
voorgekomen dat de ouders
daartegen bezwaar hadden: zij
wilden beiden dat het kind de
achternaam van de moeder
bleef houden en wensten om
die reden het kind niet te la
ten erkennen. Dat verzoek
werd afgewezen. De Haagse
kantonrechter kreeg vorig jaar
al eens met zo'n zaak te ma
ken. Daar werd de ouderlijke
macht wel toegewezen.
■3B .'Ofc TtWiPtCftTUute toCACR
weee uw HÉI
1S> NOG, iov=rr vjoctwi<*
ÜE C.UGHT-30
Ifr-flVgkeuT&E'
DEN HAAG Staatssecreta
ris Heerma van volkshuisves
ting wil huurders van wonin
gen die in de volgende jaren
worden gebouwd de mogelijk
heid bieden binnen drie maan
den een uitspraak te eisen van
de huurcommissie over de re
delijkheid van hun huurprijs.
Zo'n uitspraak is overigens
niet bindend.
Vanaf volgend jaar stelt de
verhuurder van sociale nieuw
bouwwoningen, meestal een
woningbouwvereniging, de
hoogte van de huurprijs zelf
vast. Het ministerie stopt daar
mee omdat taken van rijk
naar lagere overheden worden
overgeheveld. Voormalig
staatssecretaris Brokx heeft dit
plan destijds uitgewerkt.
Heerma vindt nu, zo blijkt uit
een brief aan de Tweede Ka
mer, dat de huurder van de
toekomst op dit punt zwak
staat tegenover zijn huisbaas.
Weliswaar heet het officieel
dat verhuurder en huurder sa
men de huurprijs vaststellen,
maar uiteindelijk heeft de ver
huurder het laatste woord. Het
gemeentebestuur kan daar
niets tegen doen.
Verantwoord
Wonen ontkomt
faillissement
UTRECHT - De stichting Ver-
antwoord Wonen uit Capelle
aan den IJssel is gered van
een faillissement. De geld
schieters van de stichting, als
mede tien gemeentebesturen
en betrokken aannemers zijn
bereid samen 18,4 miljoen gul
den op tafel te leggen om de
woningbouwinstelling te red
den. Als Verantwoord Wonen
failliet was verklaard, hadden
tien van de 29 gemeenten
(waaronder Den Haag en
Maassluis) een verlies geleden
van naar schatting zestig tot
zeventig miljoen gulden.
Minister Nijpels (Volkshuis
vesting), zelf oud-bestuurslid
van Verantwoord Wonen,
heeft zijn medewerking aan de
reddingsoperatie toegezegd, al
dus bewindvoerder mr J.
Mentink op een besloten bij
eenkomst met afgevaardigden
van de 29 gemeenten waar de
stichting woningen heeft.
De verzekeringsmaatschappij
en en pensioenfondsen die
voor honderden miljoenen wo
ningbouwleningen hebben uit
staan bij de stichting, hebben
onder leiding van Nationale
Nederlanden een herstelplan
rondgekregen, dat hun 12,4
miljoen gulden kost. Aanne
mers en gemeenten dragen elk
drie miljoen gulden bij.
Van de 18,4 miljoen gulden die
benodigd is om Verantwoord
Wonen goede overlevingskan
sen te bieden, is 7,4 miljoen
gulden bestemd ter dekking
van de fraude waarvan voor
malige bestuursleden worden
verdacht. Volgens Mentink is
met alle nieuwbouwprojecten
in de 29 gemeenten gefrau
deerd. Aannemers betaalden
bestuursleden steekpenningen
om opdrachten te krijgen. Het
geld dat zij daaraan kwijt wa
ren verwerkten zij in hun aan-
neemsommen. De stichting gaf
op haar beurt bij het ministe
rie te hoge stichtingskosten op,
waardoor de huren van de be
trokken woningen te hoog
zijn.
Meisje gered uit zandput
De 12-jarige Staci Bonelli heeft gisternacht bij een temperatuur van min twee graden vijf uur lang
tot haar borst vastgezeten in een berg nat zand. Uiteindelijk zag de brandweer kans haar te bevrij
den. Staci speelde met drie vriendinnen op het terrein van een cementfabriek, toen zij en een
vriendin in de zandput vast kwamen te zitten. Haar vriendin kon gemakkelijk worden bevrijd, maar
Staci zakte steeds dieper weg. De gealarmeerde brandweer slaagde erin het zand rond Staci met
planken vast te zetten en vervolgens het zand onder uit de put te laten lopen.
ENSCHEDE Drs J.C. van
Bruggen, directeur van de
stichting Leerplanontwikke
ling en voorzitter van het in
formeel Van Maurick-overleg
(onderwijsadviesgroep van de
kamerfractie van het CDA), is
er een voorstander van het
openbaar onderwijs af te
schaffen.
Volgens Van Bruggen „is het
niet goed dat onderwijs in Ne
derland een grondrecht is dat
volkomen gratis ter beschik
king wordt gesteld tot 16- a 17-
jarige leeftijd".
Van Bruggen denkt voor de
toekomst aan een model waar
in enkel de belangrijkste
bouwkundige en personeels-'
kosten van alle scholen door
de staat worden gedekt. Voor
overige benodigde financiële
middelen zijn scholen aange
wezen op zelf te verwerven
subsidies van instellingen als
Humanistisch Verbond en ker
ken en weliswaar gelimi
teerd van het bedrijfsleven.
Voor wat betreft de ouderbij
drage denkt Van Bruggen aan
een bedrag in de orde van
grootte van 15-20 procent van
het totale budget dat zo'n
school nodig heeft.
„Onze samenleving is zodanig
gedemocratiseerd", aldus Van
Bruggen tenslotte, „dat het
niet meer nodig is dat de over
heid de zorgplicht van het
openbaar onderwijs op zich
neemt. Als ik dat combineer
met de wens dat mensen zelf
meer kiezen en verantwoorde
lijkheid nemen, een CDA-ge-
dachte, dan moeten we ook de
discussie durven voeren dat
het niet meer de overheid is
die dat doet, maar de mensen
zelf".
UTRECHT Voor de
eerste maal gaat binnen
enkele weken een Neder
lands wetenschappelijk
instrumentarium de ruim
te in aan boord van een
Russisch ruimtevoertuig.
Het is de in Utrecht ont
worpen en gebouwde Co-
mis (Coded Mask Imaging
Spectrometer), een instru
mentarium voor onder
zoek aan röntgenstralings
bronnen in het heelal.
Met de Utrechtse Comis (spec
trometer) moet kortgolvige
röntgenstraling in het heelal
in beeld worden gebracht. Dat
kan niet met normale spiegel-
telescopen, maar wel via een
uniek gaatjesmasker, waarbij
het detectiesysteem als groot
hoekcamera fungeert. Plaats
en helderheid van de waarge
nomen bronnen worden uit
eindelijk met behulp van een
in het instrumentarium geïn
stalleerde computer berekend.
Alle apparatuur in de röntgen-
-module werkt volledig auto
matisch.
Mir
Het Utrechtse instrument
maakt deel uit van een heel
pakket röntgenstralingsappa-
ratuur, dat is geïnstalleerd aan
boord van een speciale (onbe
mande) module, die de Russen
vanaf de basis Tjoeratam in
Kazachstan naar hun sinds
ruim een jaar om de aarde cir
kelende ruimtestation Mir lan
ceren. De module zal aan één
van de in totaal zes koppe-
lings-poorten van de Mir wor
den verankerd en daar ten
minste een jaar dienst blijven
doen. Aan boord van de modu
le bevinden zich ook instru
menten, geleverd door West-
-Duitsland, het Estec in
Noordwijk en door de Sovjets
zélf.
Voor de Nederlandse deskun
digen op het gebied van de
röntgenastronomie is het
„Russische avontuur" vooral
van belang omdat het hun de
kans biedt op het hoogste ni
veau bezig te blijven op het
terrein van de hoge-energie-a-
strofysica.
Dr. Johan Bleeker, directeur
van SRON (Stichting Ruimte
onderzoek Nederland), het
overkoepelende lichaam van
alle Nederlandse instellingen
die zich met wetenschappelijk
ruimteonderzoek bezighouden,
herinnert er aan dat het des
tijds de bedoeling was om naar
het voorbeeld van Iras (infra-
rood-astronomie) in een Ne
derlands-Amerikaans samen
werkingsproject een röntgen
stralingssatelliet te realiseren,
de Tixte. Het rijk wilde daar
echter geen geld in steken,
omdat men vond dat het met
ANS en Iras mooi genoeg was
geweest.
„Er leek toen nog een moge
lijkheid te zijn om in Europees
verband iets te doen, maar het
X-80 project, waaraan wij ze
ker zouden hebben deelgeno
men, ging eveneens niet door.
Bij ESA (de Europese ruimte
vaartorganisatie) moest uitein
delijk worden gekozen tussen
X-80 (röntgenastronomie) en
ISO (een Europese opvolger
^an Iras op. het gebied van de
infraroodastronomie), en het
Lege handen
Aan die ISO werken de labo
ratoria in Groningen en
Utrecht weliswaar óók mee,
maar de röntgen-astronomen
leken toch enigszins met lege
handen te blijven staan. Voor
lopig althans, aangezien pas in
.1992 als de huidige plannen in
derdaad werkelijkheid worden
de Italiaanse röntgensatelliet
SAX de ruimte in zal gaan. Bij
die SAX zal Nederland royaal
aan bod komen. Met andere
woorden, de Nederlanders zijn
uiterst ingenomen met de kans
die ze van de Russen kregen
om een belangrijk aandeel te
leveren in het instrumentari
um van de aan Mir te koppe
len röntgen-module.
Dr Bert Brinkman zal samen
met zijn collega dr John Heise
de komende maanden regel
matig in Moskou aanwezig zijn
om er de meetresultaten van
het instrumentarium aan een
eerste vluchtige analyse te on
derwerpen. Hij heeft de voor
bereidingen van naWj meege
maakt, al zal er uiteindelijk
geen enkele niet-Russische
wetenschapper bij de lance
ring op de basis Tjoeratam
aanwezig zijn. Hij weet offi
cieel zelfs niet eens in wat
voor module het internationa
le onderzoekpakket naar de
Mir wordt gezonden. „Dat was
wel even wennen, gezien de
gang van zaken in dit opzicht
met apparatuur aan boord van
Europese en Amerikaanse sa
tellieten", aldus Brinkman, die
er aan toevoegt dat de samen
werking met de Russen tot
dusver uitstekend is verlopen.
SJOERD VAN DER WERF