Feest voor zondagsschilders in Amsterdamse Nieuwe Kerk „Visite" dwingt jntzag af voor liet le V.C.L. Muziekwerk moet herinnering aan jodenbuurt levend houden ie Johan Kaartprijs voor Jenny Arean Gouden platen vormden mijn fotoalbum^ S VAN 5 T/M 10 MAART: Expositie Art in sport"in Rosenburg IUNST BeidwQowuvnt WOENSDAG 25 FEBRUARI 1987 PAGINA 9 CHILDERIJ DAVID BRENGT 4 MILJOEN IOLLAROP nieUEW YORK Een schilderij van de 19de-eeuwse ikenlfanse kunstenaar Jacques-Louis David, dat in te slpO voor noS 8een 4-000 dollar was verkocht, lier lef* gisteren op een veiling van Sotheby's 4 mil- isietrfn dollar opgebracht, zo'n negen miljoen gulden. ie^mp P.r'Js voor ..Afscheid van Telemachus en Eucha- A" is een record voor een David. Het werk is ver- tegpbedelijk aangekocht door een museum. Het schil- >aald F 's een neo"klassiek werk, waartoe in 1818 op- werd gegeven. Het werk werd door critici ■lier kenners eigenlijk geminacht, maar heeft de j fctste tien jaar erkenning gekregen. Het schilderij i die ge^aseer^ °P een 17de-eeuwse versie van de heef{lyssee- Het was voor het eerst dat David een my- jlogisch onderwerp schilderde. intal ïllingf— AMSTERDAM De Johan Kaartprijs voor het seizoen 1985/1986 is toegekend aan de cabaretière Jenny Arean. De prijs wordt toegekend door de Stichting ter Be vordering van de Blij-Klucht-Kunst, die hem jaarlijks ter beschikking stelt. Stich tingsvoorzitter Wim Bary zal haar de prijs op dinsdag 10 maart na afloop van de eerste serie voorstellingen in Amster dam van haar programma „En voort gaat ie weer...." in ae Kleine Komedie in Am sterdam uitreiken. De prijs bestaat uit een bronzen beeldje voorstellende Johan Kaart, gemaakt door beeldhouwer Pieter de Monchy. Jenny Arean krijgt de prijs voor haar programma „Gescheiden vrouw op oorlogspad". WILLEM VAN KOOTEN: 5? HILVERSUM „Hoeveel er gestolen zijn? Geen flauw idee. Ik hield er geen lijst van bij, elke nieuwe plaat hingen we gewoon aan de muur". De muren van Willem van Kooten's kantoor aan de Hil- versumse Alexanderlaan staan er sinds kort kaal bij: de van plafond tot vloer met gouden en platina platen behangen muren zijn in de nacht van 11 op 12 februari helemaal kaal geplukt. Natuurlijk had ik de boel wel verzekerd, maar vraag me niet hoeveel geld ze waard waren. Zeker vijftig gouden en platina platen zijn weg, maar dat heeft meer een emotionele waarde dan een fi nanciële. Geloof mij maar. het is niet alles goud wat er blinkt. Van Kooten, die bij Veronica, Noordzee, VPRO en NOS faam verwierf onder het pseu doniem Joost den Draaijer, heeft de inbraak in het kan toorpand van van zijn platen maatschappij Red Bullet zeker anderhalve week geheimge houden. Hij is nog steeds aan geslagen over het verlies. „De laatste stond hier net drie da gen, dat was een in Engeland verkregen gouden langspeler van Status Quo. Verder zat er de gouden plaat bij uit Ameri ka voor 'Venus' van Shocking Blue en heel veel platen van 'Stars on 45', om verder maar te zwiigen over Mouth and McNeai, Falco, Long Tall Er nie and the Shakers, Corrie Konings en noem maar op. M'n kantoor was m'n eigen museum, m'n foto-album. Je verwacht niet dat zoiets gesto len wordt; er is ook een casset- te-overspeler en een CD-spe- lertje gejat, maar daar zit ik absoluut niet over in. Dat heeft geen waarde, vergeleken bij de platen". Een Rotterdams expertisebu reau heeft een hoge beloning uitgeloofd voor degene die de gouden (of platina) tip geeft, die leidt naar de daders en - vooral - de platen. EDWIN BAKKER sche i 199f nnen| rod uli gedeir n vi^ st nai, ïrkt c is toet t" te helft tréert AMSTERDAM „Desnoods c c hangen we ze boven elkaar, i van maar ruimte is er". Aldus Ti- jrtike-'3 drieling, belast met de or- ls ganisatie van culturele eve- d helnementen in de Nieuwe J: cq i Kerk in Amsterdam, waar l donderdag 5 maart de vijfde landelijke tentoonstelling a de van zondagsschilders wordt laakt 8eoPend- Die expositie, tot en met dinsdag 10 maart, moet weer een happening worden waarop een kleine vijftien duizend belangstellenden worden verwacht en vier honderd exposanten die ieder één schilderij mogen inzen- Éden onder het motto „Feest". Tot komende zaterdag kun nen zondagsschilders zich aanmelden. „Want feest is het natuur lijk", zegt Titia Frieling, „dat is het steeds en nu voor het vijfde jaar helemaal. Al is het I^Wonderwerp voor veel mensen I wat aan de moeilijke kant ge- weest. Door de groeiende be kendheid van deze landelijke exposities zou je ook een groeiend aantal deelnemers mogen verwachten, maar B steeds zijn er redenen waar- om het aantal rond de vier- g honderd blijft schommelen. I^mm Deze keer was het onder- werp erg moeilijk, in andere Ij jaren valt de expositie tijdens 'een vakantie of zijn de we gen glad. Bovendien valt er niks te verdienen, in tegen deel, de exposant betaalt al leen maar: zevenvijftig admi nistratiekosten en de kosten van het vervoer, want het in gezonden werk moet op ei gen kosten worden gebracht en weer teruggenomen". Overigens is er nog ruimte. „Wie zich deze week, tot en met komende vrijdag aan meldt, kan nog in de Nieuwe Kerk terecht. Maandag 2 maart kunnen tussen twee en zes 's middags de schilderijen worden gebracht, in de tech nieken olieverf, acryl, goua che, aquarel en pastel, op doek, hout of papier; géén collages". De kwaliteit van het inge stuurde werk neemt per jaar toe; iets. Titia Frieling: „Er is een vaste groep zondagsschil ders die steeds instuurt Er komen bij en er vallen af; sommigen zien niets in het onderwerp dat we elk jaar opnieuw bedenken, anderen hebben er gewoon geen zin meer in. Maar voor de mees ten is het elke keer weer een feest, soms van herkenning en zijn we als organisatie precies wat we moeten zijn, een culturele ontmoetings plaats. De deelnemers ont moeten elkaar en wisselen ervaringen uit, andere inzen ders stellen zich op in de om geving van hun werk en gaan luisteren naar opmer kingen van bezoekers. Soms gaan ze een discussie met een bezoeker aan. Want al zijn het pure amateurs, de mees ten zijn toch wel een beetje ijdel; of ze willen gewoon wat bijleren. Aan de slag Voor de inzenders, maar ook voor de bezoekers, is in de kerk ruimte waar les wordt gegeven, drie verfhandelaren hebben stands met schilders- benodigheden en er is een ruimte waar men terstond aan de slag kan. Wie zich lekker heeft gemaakt kan voor een paar tientjes materi aal kopen en van dat mo ment af actief zondagsschil der worden. Het hoeft niet zo duur te zijn, niemand hoeft meteen te beginnen met een ezel en doek. Maar met olie verf kan meteen worden be gonnen, desnoods op een plankje. Als je de basiskleuren hebt, rood, blauw, geel en wit en een donkere kleur, bijvoor beeld zwart of donkerbruin, dan kun je in principe alle kleuren maken. Een paar penselen erbij en dan hoeft het totaal niet meer dan een gulden of vijfentwintig te osten. Ja, natuurlijk kun je je ook meteen helemaal in spannen. Maar dan ben ie al gauw achthonderd gulden kwijt". Toegelaten wordt alleen werk van pure amateurs, al thans zij die geen beroepsop leiding hebben gehad. Titia Frieling: „Maar les hebben mag, natuurlijk. Alleen geen beroepsopleiding dus. En je mag niet hebben geëxpo seerd, je moet echt voor je plezier schilderen. Al maak ie maar werk waarvan brief kaarten worden gemaakt, dan kan dat toch niet worden geëxposeerd; voor het overi ge hebben we geen kriteria, goed of slecht, dat beoordelen we niet. Iedere amateur kan hier komen exposeren. Maar wat verder tijdens de ten toonstelling zelf gebeurt, hebben we niet in de hand. Er hangt ook heel goed en mooi werk en soms zijn er kopers voor. In dat soort ge vallen mag een zondagsschil der natuurlijk een prijs vra gen voor zijn werk, al komt het ook voor dat iemand wanhopig naar ons toekomt en roept: „Iemand wil mijn werk kopen en ik wil hele maal niet verkopen en o wat moet ik doen". En er zijn mensen die naar ons toeko- Maandag kunnen de zondagsschilders hun werk kwijt In de Nieuwe Kerk in Amsterdam: vorig jaar (foto) waren dat er 400, rijp en groen: er Is geen selectie op kwaliteit. men om te informeren wat ze voor een werk kunnen vra gen". Figuratief Zondagsschilders zijn over het algemeen mensen die er eens rustig voor gaan zitten en een duidelijk figuratief werk willen maken, voor bo ven de eigen schoorsteen. Ti tia Frieling: „Veel modern, abstract werk zie je niet veel. Vaak zijn het schilderijen naar foto's, vakantieherinne ringen en landschapjes, een enkel zelfportret, een stille ven. Er zijn beroepsschrijvers die een laatste punt achter hun werk hebben gezet en zijn gaan schilderen, om in alle rust toch kreatief bezig te zijn". Mooi of lelijk, de organisatie bekommert zich daar niet over en de deelnemers ook niet. Titia: „Al was er een keer een vrouw die na een paar keer rondkijken zich ge weldig voor haar eigen in zending diep zat te schamen. Maar ik vond haar werk mooi en dat zei ik haar ook. Nou, natuurlijk fleurde ze helemaal op. En het gaat hier niet om kwaliteit, het gaat ons erom, dat we mensen sti muleren kreatief bezig te zijn. Dat geldt voor de zon dagsschilders en dat geldt voor dichters. Opnieuw wordt hier een concours ge houden waarvoor driehon derd gedichten zijn ingezon den. Maar het woord „zondags" blijkt soms betrekkelijk. Per soonlijk ken ik een tuinman die van de ene dag op de an dere van zijn schilderwerk bleek te kunnen leven. Hij was als zondagsschilder be gonnen en moet je nu zien". FRITS BROMBERG Voor een uitgebreide agenda, ook voor de ko mende dagen, raadplege men „UIT", de gratis we kelijkse bijlage van deze krant. bioscopen ALPHEN AAN DEN RIJN EU ROCINEMA I (Van Boetzeiaer- straat 6. tel. 01720-20800): Flod der (al): 18.30. 21.15. wo. ook 13.30. EUROCINEMA II: Young blood (al): 18.45. 21.30. wo. ook 13.45. zo. ook 16.15. EUROCINEMA III: Ferrie Buel- ler'e day off (al); 18.45. 21.30. De Speurneuzen (al); wo. 14.00. EUROCINEMA IV: Labyrinth (al): 18.30. 21.15. wo. ook 13.45. LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19. tel. 071-121239); Blonde Dolly (16); 19.00. 21.15. wo. 14.30. LIDO en STUDIO (Steenstraat 39. tel. 124130): Do Ratelrat (12); 19.00, 21.15. ma. dl. ook 14.30. Heartbreak Ridge (12); Labyrinth (al); Crocodile Dundee (al); Flodder (al): 14.30. 19.00, 21.15. De epeumeuzen (al); wo. 14.30. TRIANON (Breestraat 31. tel. 123875): Em- manuelle IV (16); 14.30. The Mieaktn (12); 19.00. 21.15. REX (Haarlemmerstraat 52. tel. 071-125414); Inside little oral Annie (18); 18.30. 21.15. NOORDWUK e LIDO THEATER (Pr. Bernhardstraat 56. tel. 01719-12800): Top Gun; ma. dl. 19.Op. 21.15. KATWIJK e CITY THEATER I (Badstraat 30. tel. 01718-74075); Top Gun (al); wo. 14.45. 19.00, 21.15. ma. dl. 19.00. 21.15. CITY THEATER II: Nightmare on Elm Street (12); tilden zie City I. e CITY THEATER III: P.O.W., the escape (12); tijden zie City I. e CITY THEATER IV: Jumpln' Jack Flash (al); tijden zie City I behalve woensdagmid dag. Avonturen In de wildemta (al); wo. 14.45. VOORSCHOTEN GREENWAY (tel. 01717-4354): Top gun (al); wo. 15.45. Heartburn (al); ma. V m wo. 20.15. KINDERVOORSTELLING Circus op stelten; wo. 14.00. WASSENAAR ASTRA (tel. 01751-13269) Othello (12); ma. t/m wo. 20.00. KINDERVOORSTELLING All star cartoon review; wo. 14.00. BIJ DEZE KRANT INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK, THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES Efl EEN COMPLETE AGENDA DS ANGELES De oude rotten In het vak van de popmuziek, teve Winwood en Paul Simon, behoorden gisteren tot de grote innaars bij de jaarlijkse uitreiking van de Grammy Awards, de elangrijkste onderscheidingen in de Amerikaanse platenwereld. e 38-jarige Winwood zag zijn 20-jarige carrière bekroond met wards voor zijn langspeelplaat „Back in the high life" en zijn tsingle ..Higher love". De belangrijkste onderscheiding, elpee in het jaar, ging naar Paul Simon voor zijn langspeelplaat „Gra- lland". Een andere oude getrouwe, de Amerikaanse zangeres i filmster Barbra Streisand, viel ook in de prijzen, met „The roadway Album". Op popgebied waren er verder Grammy's >or onder meer James Brown, Prince, Sting, Tina Turner, Eu- thmics. Dire Straits en Dionne Warwick. In verschillende jazz- Itegorieën gingen prijzen naar Miles Davis voor zijn elpee Tutu i naar Wynton Marsalis voor J Mood. Klassieke onderscheidin- 9n gingen naar de pianist Vladimir Horowitz, cellist Yo-Yo Ma 1 zangeres Kathleen Battle. i Ineoigroep van het Eerste Vrijzinnig-Christelijk Lyceum te Den Haag met lisite", een bewerking van „Der Besuch der alten Dame" van Friadrich Irrenmatt. Dinedag 24 februari. Herhalingen: vanavond en morgen Der Besuch der alten Dame", het meest gespeelde toneelstuk In Friedrich Dürrenmatt, betekende voor de toneelgroep van |t le V.C.L. een uitdaging om dit werk te spelen in het kader in hun jaarlijkse serie voorstellingen. Er is gekozen voor een ^actualiseerde en in Nederland gesitueerde bewerking, waar- lor er veel hedendaagse en herkenbare situaties geschets kon- in worden. Het spel in drie bedrijven werd door een veertigtal «Iers uitgevoerd. Prachtige toneelkleding en veel fantasierijke Icorstukken gaven goed gestalte aan de diverse plaatsen van Indeling. et verhaal: een oude dame komt terug in haar geboortedorp b af te rekenen met een oud onrecht dat haar is aangedaan lor de winkelier Alfred van Driel. Het dorp zit financieel aan i grond en de welgestelde oude dame wordt als een koningin Ithaald. Zij belooft het dorp te helpen, mits de bewoners aan in voorwaarde voldoen: de winkelier moet worden gedood en it recht zal zegevieren. et le V.C.L. heeft er een fantasierijk drie uur durend toneel- ük van gemaakt, maar er zou een boeiender spel ontstaan als wat meer variatie in het stemgebruik was aangebracht. De erke hoofdrol van Marjolein Efting Dijkstra zette de andere lelers een beetje in de schaduw. Zij kwam het meest natuurlijk fer in de vaak lange dialogen. Lars Krenning kwam qua per- onlijkheid goed uit de verf, alleen was zijn monotone stem niet ingepast aan de zware emoties die hij te verwerken kreeg. Bij- inder opvallend waren wel de twee blinde figuren, Hans en rans. Totaal afhankelijk van elkaar, steeds met identiek tekst- ibruik en dezelfde gebaren, een zeer geslaagde creatie. Het le •C.L. dwingt zeker ontzag af met deze zware repertoirekeuze, aar in een kortere bewerking zou er toch een boeiender geheel istaan. ROB VAN DER MIJL OP 3 MEI WERELDPREMIÈRE IN AMSTERDAM AMSTERDAM Als op 3 mei in het Muziektheater aan het Waterlooplein in Amsterdam de eerste maten worden inge zet van het stuk Mechaye Ha metim (Die de doden doet her leven), zal Bernard Bronk- horst vermoedelijk opgelucht ademhalen. Tien jaar lang heeft deze in de jodenhoek op gegroeide Amsterdammer er aan gewerkt om een waardig muziekmonument ter herinne ring aan het leven in deze wijk van de grond te krijgen. Zijn beloning is een uur du rend symfonisch werk, dat in Eurovisieverband rechtstreeks door de Nederlandse, Engelse, Duitse, Oostenrijkse, Belgische en Spaanse televisie wordt uit gezonden. Officieel staat het concert in het teken van het vierhon derdjarig bestaan van het Wa terlooplein en de opening van het nieuwe Joods Historisch Museum. Maar toen Bronk- horst tien jaar geleden met zijn werk begon zal hij niet onmid dellijk aan die twee feiten hebben gedacht. Zijn idee kwam op toen vele jaren gele den de discussies losbarstten over de Stopera, het Stadhuis- Muziektheater, dat op de plaats zou worden gebouwd waar onder meer het Joods Weeshuis en een synagoge stonden. Bronkhorst, geheel herinnering aan hoe het was voordat de oorlog zijn sporen trok levend zou houden. Van de jodenhoek was door alle in grepen ook visueel niets meer over. Het werd een muziekstuk, dat geheel volgens de aanwijzin gen van de leek Bronkhorst werd gecomponeerd door de Israëliër Noam Sheriff. Het uur durende stuk vertelt de geschiedenis van de Amster damse joden, van hun komst vierhonderd jaar geleden tot hun deportatie, arieenhalve eeuw later, en van de rouw en wederopbouw die daarna plaatsvond. Het kostte Bronk horst nog al wat moeite die sfeer van de oude jodenhoek op de componist over te bren gen. „Van de Prins Hendrik kade tot aan de Hoge Sluis, van de Nieuwmarkt tot aan de Hollandse Schouwburg, ik kon Het Waterlooplein aan het eind van de vorige eeuw: middelpunt van de Amsterdamse Jodenbuurt. hem niets meer laten proeven van de sfeer van weleer. Niets droeg meer bij aan mijn aan hem verleende opdracht in een symfonisch werk iets van die Amsterdamse traditie en geest te verklanken, als een eerbetoon aan hen die de moeilijke weg tot het bittere einde moesten begaan", aldus Bronkhorst. Of het Sheriff toch gelukt is die sfeer te pakken zal op 3 mei moeten blijken. Het werk wordt uitgevoerd door het Is raëlisch Philharmonisch Or kest o.l.v. David Porcelijn, het Tölzer Knabenchor uit Miln- chen, het Omroep Mannen koor, de tenor Joseph Malova- ny en de bariton Lieu we Vis ser. Het uit 120 leden bestaan de orkest komt speciaal voor deze wereldpremière over naar Amsterdam. Van 30 okto ber tot 9 december zal het or kest het stuk nog tijdens acht concerten in Israël spelen. Het werk zal in november zijn Amerikaanse première bele ven tijdens een concert in de senaat in Washington, dat eveneens rechtstreeks op tele visie wordt uitgezonden. De wereldpremière in het Mu ziektheater valt samen met het 400-jarig bestaan van het Wa terlooplein. Althans, van dat deel van Amsterdam waarop het plein gevestigd is, het in 1587 bij de stad getrokken eiland Vlooyenburg, dat al vanaf het begin werd bevolkt door gevluchte Portugese en Spaanse joden. Het plein zelf dateert van 1883, toen twee haaks op elkaar staande grach ten werden gedempt en er een open plek ontstond waarmee niemand iets wist te beginnen. Opmerkelijk detail in de ge- mengesteld door de gemeente Amsterdam, het Gemeentear chief en het Joods Historisch Museum. Het zal in een oplage van 8000 exemplaren in eerste instantie alleen door instanties en bezoekers van het Joods Historisch Museum kunnen worden gekocht. Een televisie documentaire over de geschie denis van het plein wordt op 3 mei, voorafgaand aan het con cert, uitgezonden. Joods Museum De laatste festiviteit die dag scniedenis van het plein: toen betreft de opening van het het Amsterdamse gemeentebe- joods Historisch Museum, stuur verordonneerde dat alle straathandel van de Nieuw markt en de Jodenbreestraat naar het plein moest verhui zen brak er een complete volksopstand uit. Overigens geheel gerestaureerde Hoogduitse Synagogencomplex aan het Jonas Daniel Meijer- plein. Ook die opening, direct na de uitvoering van „Me chaye Hametim", zal recht- zal de straathandel na de ope- streeks door de NOS worden ning van het Stadhuisgedeelte uitgezonden. Het nieuwe on- van de Stopera weer op het derkomen van het museum plein terugkeren, in het ge deelte tussen Mozes en Aaron- kerk en stadhuis. De viering van het vierhon derdjarig bestaan wordt op 3 mei begeleid door de uitgave van het boek „Vier eeuwen Waterlooplein", dat wordt sa- betekent dat de collectie voor het eerst in een vaste opstel ling kan worden getoond. Daarbij ligt de nadruk op de geschiedenis van het jodendom in Nederland. KOOS VAN WEES Jaap Bax (midden) en Toine Soffers bekijken de schilderijen van Art in Sports in psychiatrisch ziekenhuis Rosenburg. DEN HAAG Jaap Bax, sport-commentator van „Langs de Lijn" heeft gistermiddag 24 februari door het intrappen van een dichtgeplakte deur de expositie „Art in Sportsin het psychiatrisch ziekenhuis Rosenburg geopend. De tentoon stelling wordt in het kader van de integratie van patiënten in de maatschappij gehouden en toont sport-schilderijen van onder anderen Tremeau, Herman Brood, Wim Hoogstraaten, Jan Hofland en Leentje Linders. De afbeeldingen zijn afkomstig van Gallery Sparts in Am sterdam. Eigenaar Toine Soffers opende een jaar geleden zijn pand aan de Utrechtsestraat. Hier verzamelde hij sport- schilderijen van vooral Nederlandse kunstenaars. „Ik wilde de drempel van kunst naar de mensen toe verlagen. Kunst is vaak te moeilijk, heeft iets onherkenbaars. Sport daaren tegen spreekt iedereen aan en leeft bij een grote laag onder de bevolking. Je kunt zoveel van sport uitbeelden, het kleurrijke ervan of de kracht bij Americain football bijvoor beeld", meent Soffers. Dat drempel verlagen speelde ook een rol bij de keuze een aantal van deze schilderijen in het psychiatrisch ziekenhuis Rosenburg te exposeren. Initiatiefnemer en hoofd van de af deling publiciteit, de heer R. Steuer, wil met dit soort activi teiten het isolement van de patiënten doorbreken. „We wil len de angst voor mensen een psychiatrisch ziekenhuis te bezoeken doorbreken. Voor de patiënten hier is het moeilijk weer in de maatschappij opgenomen te worden. Na een blin dedarm-operatie in een gewoon ziekenhuis, ga je weer naar huis. Er is dan niets aan het handje. Maar als je eenmaal in een psychiatrisch ziekenhuis hebt gezeten, blijf je voor je hele verdere leven getekend", vindt Steuer. Maar waarom juist een sport-expositie? De heer Steuer: „De patiënten hier zijn niet erg actief. Wij hebben bijvoorbeeld al een sportaccomodatie om hen te motiveren meer te bewe gen en ook de tentoonstelling helpt daaraan mee. Bovendien zijn deze schilderijen zeer kleurrijk, wat weer tot de ver- uur. Vandaag en morgen zijn de schilderijen ook 's avonds te bekijken van 19.00 tot en met 21.30 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 9