Stilte rond ontvoering
droeg bij aan ontknoping
Meer rente
vrij van
belasting
'sM
Minister toch tegen
twee mensen in cel
!VD wil
'°ebat over
Pslanking
Verheid
Koek en banket
duurder door heffing
yNENLAND
£cidóc SouAant
DINSDAG 24 FEBRUARI 1987 PAGINA 3
penwijk in actie
Hor hartoperatie
Jdstaanse
IENWIJK Verkoop van bingoloten, kruis-
rdpuzzels in kranten en een Steenwijker
ht van het Hart moeten zoveel geld opbren-
dat de Pakistaanse hartpatiënte Mary Gas-
b|23) in april of mei in Nederland een levens-
I lende operatie kan ondergaan. De vrouw
een lekkende hartklep, die in Pakistan niet
'en worden hersteld. De Steenwijkse lerares
'T Ipoiesz (63) trok zich het lot van het meisje,
sitjdochter van haar Pakistaanse oud-collega,
/oq De geldstroom kwam echter maar moei-
pjji op gang; er is 20.000 gulden binnen van de
Jzakelijke 45.000. In geval van nood wil de
res het ontbrekende bedrag lenen. De plaat-
ke Lionsclub wil dat voorkomen en heeft nu
aflei acties op touw gezet.
Meer couveuses voor
te vroeg geboren baby's
UTRECHT Staatssecretaris Dees van
volksgezondheid wil het huidige aantal van
zestig couveuses voor te vroeg geboren
en/of ernstig zieke baby's de komende drie
jaar uitbreiden tot honderd. Hij wil ook het
aantal centra waar deze kinderen intensief
kunnen worden behandeld opvoeren van
acht (in de academische ziekenhuizen) tot
tien. Het definitieve besluit wordt binnen
enkele maanden verwacht, al weet Dees
nog niet waarvan hij de uitbreiding moet
betalen. Het tekort aan intensive-care-cou-
veuses heeft tot gevolg dat zieke baby's
vaak ver van hun woonplaats moeten wor
den opgenomen en soms zelfs in het buiten
land. Zo vervoerde het Sophia-kinderzie-
kenhuis in Rotterdam vorige week een baby
per helicopter naar Dtlsseldorf.
Leerkracht uit protest
niet naar bruiloft
KAMPEN Onderwijzer Hans Houkema in
Kampen is gisteren niet naar de bruiloft van
zijn broer John gegaan, om zo te voorkomen
dat zijn leerlingen naar huis moest worden
gestuurd bij gebrek aan een vervanger. De
onderwijzer protesteerde daarmee tegen de
wachtdagenregeling in het basisonderwijs.
Volgens deze regeling, die met ingang van dit
jaar van kracht is geworden, mogen grote ba
sisscholen een leerkracht die uitvalt pas na
twee dagen vervangen. Voor kleine scholen
geldt één „wachtdag'. De regeling moet ook
worden toegepast als een leerkracht rechtma
tige vrije dagen opeist in geval van familie-
-omstandigheden. Om de druk op de leer
krachten enigszins te verlichten worden op
de school in Kampen leerlingen in dergelijke
gevallen naar huis gestuurd.
WESTZAAN Minister Korthals Altes van justi
tie is helemaal niet zo voor het plaatsen van twee
gedetineerden in één cel. Hij had zich daar begin
deze maand op de televisie wel voorstander van
getoond. Op een bijeenkomst van de VVD in
Westzaan zei de bewindsman gisteren echter de
voorkeur te geven aan zo snel mogelijke nieuw
bouw van gevangenissen en huizen van bewaring.
„Ik wilde destijds alleen fractieleider Voorhoeve
niet afvallen", zei de minister. „Zeker niet bij de
VARA, waar men er toch een spelletje van maakt
om tegenstrijdige opvattingen uit te lokken". De
liberale bewindsman noemde de discussie hier
over een storm in een glas water. Hij hekelde de
commotie over de privacy van de gedetineerde.
„Hoe stond het dan met de privacy van Heineken
en Doderer?", zo vroeg Korthals Altes zich af.
!enJ HAAG De VVD wil
st%)rte termijn een kamerde-
ratbver het kabinetsplan om
bij' 1991 28.000 banen bij de
,anrse ministeries te schrap-
Aanleiding vormen uitla-
J in van premier Lubbers,
vo%den week gedaan, dat de
/A* ïen niet haalbaar zijn bin-
gegde gestelde termijn. Het
it is vanmiddag aange-
tgd door VVD-kamerlid
3anchoten.
nat
bolitlatingen van de premier
a]^en tot reacties uit het ka-
e_t geleid. Vice-premier De
te (VVD) liet vanmorgen
be( de KRO-radio weten dat
1 lsde plannen wel haalbaar
ïnd Ik ben optimist, zo zei
dodOok minister De Koning
,rcjJelt niet aan de haalbaar-
tuu van a^an^ingsplan-
ook al moet bijna de helft
tsvinden via het afstoten
rijksdiensten. Hij ver-
njaft dit in antwoord op ka-
vragen. De Koning geeft
a^1igens toe dat het kabinet
1 ••'it te sparen loonkosten als
ueijlg van de afslanking ruim
/an procent te hoog heeft in-
deihat.
roorzitter van de christelij
Imbtenarenbond CFO, De
bI{, uitte vandaag op een
r<3eadering van zijn bond in
is ferk scherpe kritiek op
n pers. Volgens hem is nu
ilijk hoe onzorgvuldig het
iet is omgesprongen met
■langen van ambtenaren.
:n zijn voor niets in de
ren gebracht, aldus De
Hij meent dat door de
;ngen van de premier de
iteries geen haast meer
►n maken met het indien
>g ei de afslankingsplannen
ag a 1 april, zoals was afge-
ken.
'kTllister De Koning heeft in
de beantwoording van de ka-
yragen ook verklaard dat
tenaren die ten behoeve
I 5de afslanking bij de rijks-
inni|heid weigeren deel te ne-
aan om-, her- of bijscho-
kunnen rekenen op dici-
>ire maatregelen, mogelijk
ontslag. De bewindsman
t ook aan dat voor drie ca-,
fieën extra beloningen in
maak zijn: voor accoun-
j, automatiseringsperso-
75t en financieel-economisch
Dneel. Gewerkt wordt aan
systeem waarbij de leiding
t Al| een departement aange-
:endï beloningsmaatregelen
ü,dz|nemen.
HILVERSUM Nie
mand in Hilversum ver
baasde zich erover dat op
het politiebureau in de
binnenstad een dertig
meter hoge zendmast
werd geplaatst. Niemand
van de omwonenden had
ook maar een flauwe no
tie dat binnen vanuit een
geheim commandocen
trum de opdrachten wer
den gegeven aan honder
den politiemensen, die
twaalf dagen in alle stilte
zochten naar de ontvoer
ders van de tien-jarige
Valèrie Albada Jelgers-
ftia, de dochter van de ei
genaar van de levensmid
delengroothandel Unigro.
De ontvoering is in die twaalf
dagen het best bewaarde ge
heim van Nederland geweest.
Naast de politie waren slechts
enkelen op de hoogte. In de
Nederlandse media werden de
eerste, woorden pas aan het
gijzelingsdrama gewijd toen
Valèrie al bevrijd was. Poli
tiewoordvoerder Klaas D'Ha-
nis, die samen met collega
Anne Geelof het hele onder
zoek heeft meegemaakt, zegt
daar blij om te zijn. Hij is van
mening dat het aan de oplos
sing van de ontvoering heeft
bijgedragen.
Het huis van de Unigro-eige-
naar staat aan een straat in
het bosrijke Laren. Een straat
waarin de buren elkaar on
mogelijk door de ramen kun
nen begluren. „Het is het
soort straat, waar je eigenlijk
geen buren hebt. Er staan
daar niet meer dan drie hui
zen op een vierkante kilome
ter", zegt politiewoordvoerder
D'Hanis. Hij wijst erop dat de
absolute geheimhouding al
leen mogelijk is geweest,
doordat de ontvoering plaats
vond op een in zekere zin af
gezonderde plaats.
Toeval
De 37-jarige Brabander, die
samen met vier andere Bra
banders en een vrouw uit
Dordrecht, de gijzeling op
touw heeft gezet, arriveert in
de vroege avond van dinsdag
10 februari bij het huis van de
familie Albada Jelgersma. Bij
hem is de 27-jarige A.H. uit
Zevenbergen. Zij knippen
zich een weg door de omhei
ning. Op dat moment wordt
de heer des huizes net door
zijn tuinman naar het vlieg
veld gereden. Hij brengt een
zakenbezoek aan Zuid-Spanje.
De moeder van Valèrie is
daar eerder al naar toe ge
gaan. Het tien-jarige meisje
doet de deur open als er aan
gebeld wordt. Kort daarop
wordt ze met een pistool te
gen haar achterhoofd en ge
blinddoekt weggevoerd. Dat
de keuze op Valèrie valt, is
louter toeval. Zij is de eerste
Albada Jelgersma, die de ont
voerders tegen het lijf lopen.
Dezelfde avond nog besluit
het inderhaast bijeengeroepen
politieteam, dat er absolute
geheimhouding betracht moet
worden. Alleen een selecte
groep mensen, onder meer bij
Unigro, wordt op de hoogte
gebracht. Op school van Valè
rie wordt verteld dat het
meisje ziek is. „Iedereen had
in die week griep, dus dat
kwam goed uit", zegt politie
woordvoerder D'Hanis. De
politiewoordvoerders mogen
alleen „passief" informatie
vertrekken. Dus alleen wan
neer iemand gericht naar het
gijzelingsdrama vraagt. De
vraag van een verslaggever
van De Gooi en Eemlander
„hebben jullie een ontvoering
in Hilversum"? wordt ontze
nuwd. Het gaat immers om
Zendmast
In dezelfde periode wordt het
politiebureau in Hilversum
uitgerust met een dertig me
ter hoge zendmast om het
contact te onderhouden met
de meer dan 200 agenten, die
zich met de gijzeling bezig-
Politie-
1 woordvoerder
Klaas D'Hanis
wijst het artikel
in de Spaanse
krant Diario de
Jerez aan.
houden. In het commando
centrum heerst spitsuur. Het
ontgaat de media en de om
wonenden.
Tientallen kilometers naar
het zuid-westen springt de
week daarop een scheurtje in
de stevige muur, die de ont
voering aan het oog onttrekt.
Op een verjaardagsfeestje in
Dordrecht wordt gepraat over
de gijzeling van een meisje uit
het Gooi. De echtgenote van
een verslaggever van de
plaatselijke krant de Dordte-
naar vangt het op.
Op de redactie overlegt een
groepje van drie mensen wat
ze met die informatie zullen
doen. Onder hen hoofdredac
teur Hans Kerstiens. Na ge
sproken te hebben met poli
tiewoordvoerder Anne Geelof
besluit hij om het verhaal niet
in de krant te zetten. De
Dordtenaar loopt daarmee
een primeur mis. Nadat een
maal bekend was dat Valèrie
Albada Jelgersma de gijzeling
heelhuids had overleefd, zei
de hoofdredacteur blij te zijn
met zijn besluit. Anne Geelof
had hem verzocht de zaak stil
te houden en, onder meer om
dat het de ontvoering van een
kind betrof, stemde Kerstiens
daarmee in. „Liever het over
leven van dit meisje, dan een
succesje op de collega-journa
listen".
Het onderwerp van gesprek
op de verjaarspartij in Dor
drecht valt waarschijnlijk te
rug te voeren naar het zuiden
van Spanje, de streek waar
naar de Unigro-directeur op
weg was op de dag van de
ontvoering. „Secuestran en
Holanda a la tiija de uno de
los licitantes de la bodega",
kopt de regionale Spaanse
krant Diario de Jerez vrijdag
de dertiende februari op de
voorpagina. In de eerste regel
van het artikel: „El presidente
del grupo holandés Uni
groTwee vacanties in
het zonnige zuiden zijn vol
doende om te begrijpen dat
Diario de Jerez melding
maakt van de gijzeling van
een dochter van de Neder
landse directeur van Unigro.
Op de drie journalisten van
de Dordtenaar na, ontgaat het
de Nedrlandse pers.
Gesterkt
De ontvoerders voelen zich
gesterkt door het absolute stil
zwijgen. Ze hadden op straffe
van de dood van Valèrie ge
ëist dat de politie er buiten
gehouden zou worden. Vol
gens woordvoerder Klaas
D'Hanie is het de groeiende
zelfverzekerdheid van de zes
ontvoerders die uiteindelijk
leidt tot de oplossing.
De hoofdverdachte R.G. is te
gen het eind van de kidnap
ping zo rustig dat hij met het
ouderlijk huis in Laren een
telefoongesprek voert van
meer dan tien minuten. Dat
geeft de politie de gelegenheid
de telefooncel, van waaruit de
Brabander belt, te lokaliseren.
Uiteindelijk was het het laat
ste contact voor de overdracht
van het losgeld dat tot de be
vrijding van het tien-jarige
meisje leidde. De „bemidde
laar" van de familie eiste van
de ontvoerders een levenste
ken. Dat kwam in de vorm
van een beschrijving van een
schilderijtje op de slaapkamer
van Valèrie. Met hondjes en
bloemetjes. Op dat moment
wist de politie zeker dat het
meisje in het huis van de
hoofdverdachte verbleef.
JAN SMITS
(ADVERTENTIE)
IjK-inruilaktie!
r <?er uw oude pan in en u krijgt bij aankoop van een BK-steelpan
r korting, een BK-fluitketel 15.- korting en een
JLU.
BK-kook- of hapjespan
korting.*
ROOM r^DREESMANN
41 0 J A A R ALTIJD IETS NIEUWS ONDER DE ZON
Stormloop
op vacatures
bij landmacht
HOOGEZAND De telefoons
van het arbeidsbureau in
Hoogezand stonden gistermid
dag roodgloeiend na een wer
vende oproep van dat bureau
via Radio Noord voor 400 ba
nen bij de Koninklijke Land
macht. Er hebben gistermid
dag grofweg 350 mensen ge
beld voor informatie over de
honderden vacatures. De vaca
tures zijn niet voor een nieuw
grootscheeps defensieproject in
Hoogezand, zoals een enkeling
dacht. De banen zijn over heel
Nederland verspreid. De Ko
ninklijke Landmacht zoekt dit
jaar zo'n 400 mensen voor ad
ministratieve- en onderhouds-
functies. Het gaat om korpo
raals- en onderofficierfuncties.
Mensen van 18 tot en met 24
jaar met een lbo-, mavo- of
mbo-opleiding komen in aan
merking voor de banen.
JOLLEN
»mieujic! 'N HCfcBy
;;l pRiMA- BReiEbl DuS
Onderwijsprotest
Ouders en kinderen in
Heerlen protesteerden
gisteren tegen het
onderwijsbeleid van
minister Deetman.
Er waren 400 mensen
op de been, van wie de
helft kinderen.
DEN HAAG Koek, banket, beschuit en aanverwante produk
ten zullen fors duurder worden als de door de Europese Com
missie voorgestelde heffing op oliën en vetten doorgaat. De Ver
eniging van fabrikanten van banket, beschuit, biscuit, koek en
aanverwante produkten, Verbisko, heeft uitgerekend dat de
kostprijs per eenheid produkt afhankelijk van het recept met 10
tot 15 procent zal stijgen. Dat zal volgens haar „uiteraard leiden
tot een lagere afzet". De Nederlandse banket- en beschuitindus
trie verwerkt in haar produkten jaarlijks ongeveer 45.000 ton
oliën en vetten waarop de heffing van toepassing zou zijn
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Spaarders
kunnen volgend jaar pro
fiteren van een grotere
vrijstelling Van rente-in
komsten voor de belas
ting. PvdA, CDA en VVD
in de Tweede Kamer on
dersteunen een motie van
de liberaal De Grave,
waarin wordt gevraagd de
bestaande vrijstellingen
van 700 gulden voor een
alleenverdiener en 1000
gulden voor tweeverdie
ners te verhogen tot res
pectievelijk 1000 en 2000
gulden.
Ook mensen die veel renteaft
rek hebben (bijvoorbeeld door
een hypotheek) zouden daar
van moeten kunnen profite
ren. Er zal tevens een aparte
vrijstelling van 500 gulden
moeten komen voor de rente
ip spaartegoeden van kin
deren wordt genoten. Voor 1
januari 1988 zou een wetsvoor
stel daartoe bij de Tweede Ka
mer moeten worden inge
diend.
Minister Ruding (Financiën)
en zijn staatssecretaris Koning
gingen gisteren met deze uit
drukkelijke wens van de
Tweede Kamer akkoord. Eer
der hadden zij zich nog tegen
de versoepeling van de rente-
vrijstelling verzet omdat dat te
veel geld zou gaan kosten. De
VVD'er De Grave droeg giste
ren evenwel een duidelijke in
komstenbron aan waaruit deze
versoepeling kan worden be
taald. Met de PvdA en het
CDA wil hij dat er maatrege
len genomen worden tegen het
verzwijgen van rente die op
obligaties wordt genoten.
Bij de Kamer zijn op dit mo
ment voorstellen in behande
ling die de fiscus het recht ge
ven meer te weten te komen
van de rente die op giro, bank
en spaarrekeningen wordt ge
noten. De obligatierente viel
daar aanvankelijk niet onder,
maar gisteren moesten de be
windslieden van financien
zwichten voor de druk uit de
Kamer om ook deze rentever
goedingen in het kader van de*
fraudebestrijding beter op te
sporen en te belasten Volgens
de PvdA'er Kombrink zou er
in totaal een miljard gulden
aan rente op obligaties worden
verzwegen.
Minister Smit Kroes luistert tijdens de commissievergaderingen
naar de diverse standpunten over het draaien van de vierde
baan op Schiphol.
Kamer achter Zestienhoven
DEN HAAG Een meerderheid van de Tweede Kamer heeft
zich gisteren uitgesproken tegen draaiing van de vierde baan op
Schiphol en voor het openhouden en ontwikkelen van de Rot
terdamse luchthaven Zestienhoven. CDA en VVD steunden de
regeringsbesluiten in deze vrijwel volledig, terwijl PvdA, D66 en
klein rechts aandrongen op draaiing van Schiphols vierde baan
In 1979 achtte de toenmalige staatssecretaris Smit-Kroes draaien
de beste remedie om de plaatsen Zwanenburg en Halfweg te
ontlasten van het vliegtuiglawaai. In februari van het vorig jaar
kwam het kabinet op deze beslissing terug en besloot de situatie
op Schiphol te laten voor wat die was. Van Vlijmen (VVD) stel
de bij het instandhouden van Zestienhoven twee randvoorwaar
den voor de toekomst: een zelfdragende exploitatie en een af
spraak tussen alle betrokkenen over die toekomst vóór januari
f
STATEN
VERKIEZINGEN
De Korte achter idee Lubbers
over aanpak werklozen
DEN HAAG Premier Lubbers heeft vanmiddag in de
Tweede Kamer forse kritiek gekregen op zijn uitspraak dat
werklozen en met name de jongeren onder hen harder moe
ten worden aangepakt. Volgens PPR-fractievoorzitster Ria
Beckers, die deze zaak aan de orde had gesteld, probeert
Lubbers terug te komen op een aantal beloften van minister
De Koning, toen deze nog op Sociale Zaken zat.
De Koning zou bijvoorbeeld gezegd hebben dat er in het
Jeugdwerkgarantieplan, bedoeld voor werkloze schoolverla
ters, niet de plicht tot het aanvaarden van een baan zou
worden opgenomen en dat bovendien een sociale dienst
plicht in strijd is met een aantal internationale verdragen.
Ook heeft de minister beloofd, aldus mevrouw Beckers, dat
jongeren vanaf 20 jaar, ook al willen ze niet meedoen aan
het Jeugdwerkgarantieplan, recht houden op een bijstands
uitkering.
Als dat zo is, aldus het PPR-kamerlid, hoe kan de minister
president dan zeggen dat werkloze jongeren, die een baan
weigeren, gestraft moeten worden met het verlies van hun
uitkering? Zij wijst op uitlatingen van Lubbers vorige week
maandag op een CDA-bijeenkomst in Poeldijk. Zaterdag zei
de premier in De Volkskrant dat werkloze jongeren niet
langer de keuze zouden mogen hebben tussen een baan of
een uitkering.
Vice-premier De Korte sloot zich gisteren op een VVD-bij-
eenkomst in Zwolle bij Lubbers aan. Hij wees op de bouw en
de detailhandel waar men problemen heeft bij het opvullen
van vacatures. „We kunnen het ons niet permitteren dat er
wel banen worden aangeboden maar dat die ondanks de
omvangrijke werkloosheid niet worden geaccepteerd", aldus
De Korte
Pag. 5: Kritiek op Lubbers over aanpak werklozen
Kok wil renteverlaging
ZAANSTAD - Minister Ruding toont geen begrip voor de
rol die Westeuropese landen, inclusief Nederland, moeten
spelen in het financiële en economische verkeer Landen
met een sterke munt moeten hun investeringen opvoeren,
aldus PvdA-fractievoorzitter Wim Kok gisteren op een
spreekbeurt in Zaanstad. Daartoe is een renteverlaging ge
boden die investeren aantrekkelijker maakt. Verder kan de
overheid haar eigen investeringen die in de afgelopen jaren
zijn gehalveerd, drastisch opvoeren. Tenslotte kan in samen
werking met het bedrijfsleven door toepassing van en aan
passing aan technologische ontwikkelingen voor een groei-
impuls worden gezorgd, aldus Wim Kok
