Ruimtestation staat op springen
reen geneesmiddelen in
asispakket verzekering
AbvaKabo
voorziet fiasco
jeugdwerkplan
Stukgoed-
problemen in
cao-overleg
jfNENLAND
CeidaeSouaatit
Kabinetsberaad over
tekort gebouwendienst
ÜROPEANEN EN JAPANNERS WOEDEND
Nieuwe wet zorgt voor leegloop in psychiatrische ziekenhuizen
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1987 PAGINA 3
bneelstekort
fuchtcollege
JIAAG Door een
aan personeel heeft
Centraal Medisch
College nog geen uit-
1 gedaan in negen
Èiken waarvan de
Kitting in 1985 plaats
en één tuchtzaak uit
liDit heeft staatssecre-
i£s. D. Dees van WVC
Gjn geantwoord op
jjelijke vragen van
ie Kamerlid mr.R.
berger (PvdA). Vol-
hees neemt het aantal
eBken jaarlijks toe,
ni de personeelsbezet-
bevroren.
Meldingscommissie
voor fouten in
verpleeghuizen
UTRECHT Elk verpleeghuis
moet een meldingscommissie
instellen die informatie over
fouten, ongevallen en bijna-on-
gevallen verzamelt en regis
treert, aanbevelingen doet aan
de directie en adviezen geeft
over preventieve maatregelen.
Dit staat in het gisteren open
baar gemaakte advies van de
sectie verpleeghuizen van de
Nationale Ziekenhuisraad. In
het ontwerp-besluit „erken-
ningseisen voor verpleeghui
zen" was al bepaald dat elk
huis een meldingsprocedure
voor fouten moet hebben.
Loodsen voortaan
op eigen benen
DEN HAAG Het aantal ar
beidsplaatsen bij de rijksover
heid daalt als gevolg van de
aangekondigde privatisering
van de loodsdiensten met on
geveer 1.450 personen. Dat
blijkt uit het voorstel van mi
nister Smit-Kroes (verkeer en
waterstaat) tot verzelfstandi
ging van de loodsdiensten. De
overheid zal haar taken bij het
beloodsen van zeeschepen
beëindigen en aan de loodsen
zelf overdragen. Zij worden
hun eigen baas maar mieten
wel volgens wettelijke bepa
lingen werken.
Specialisten
verlagen tarief
UTRECHT De particuliere ta
rieven voor medisch specialisti
sche hulp gaan per 1 maart met
gemiddeld acht procent omlaag.
Het Centraal Orgaan Tarieven
Gezondheidszorg (COTG) heeft
hiertoe besloten in verband met
de wijziging van het stelsel van
ziektekostenverzekeringen. De
verlaging varieert per- specialis
me van bijna twee procent (o.m.
radiodiagnostiek) tot ruim elf
procent (o.m. plastische chirur
gie). Op 1 januari zijn de zieken
fondstarieven van de specialisten
gemiddeld al vijf procent omlaag
gegaan.
Scholier komt om
bij vechtpartij
ALBLASSERDAM De
zestienjarige LTS-scholier
Ronny van der Klei uit
Alblasserdam is gisteren
bij een vechtpartij voor
zijn school om het leven
gekomen. De jongen
kwam ongelukkig ten val
nadat hij een klap had ge
kregen van zijn veertien
jarige plaatsgenoot M.A.
De jongens hadden ruzie
om een kleinigheid. A. is
aangehouden en zal vol
gens de politie vermoede
lijk eenvoudige mishande
ling met dodelijke afloop
ten laste worden gelegd.
Oldelft voor rechter
wegens illegale leveranties
DEN HAAG De directie van het be
drijf Optische Industrie Oldeft, onlangs
in het nieuws in verband met miljoe
nenfraude van drie oud-directeuren,
moet woensdag 13 mei voor de recht
bank in Den Haag verschijnen. Volgens
persofficier mr. Th de Wit wordt het be
drijf ervan verdacht illegaal nachtzicht-
kijkers en infraroodapparatuur aan Irak
te hebben geleverd. Voor deze artikelen
geldt de verplichting van een export
vergunning. De dagvaarding in de straf
zaak omtrent de leveranties richt zich
zowel tegen het bedrijf als tegen twee
werknemers. Volgens mr. B.Wubs van
de Optische Industrie betreft het een lid
van de directie en een lagere functiona-
DEN HAAG Het kabinet gaat zich volgende
week vrijdag buigen over financiële problemen bij
de Rijksgebouwendienst (RGD). Er moet een oplos
sing komen voor de tekorten die daar vrij plotse
ling zijn opgetreden. Volgens premier Lubbers zijn
die niet zo zeer het gevolg van duurder uitgevallen
projecten maar worden zij veroorzaakt door de gro
tere bouwactiviteiten van de dienst. De RGD houdt
zich met name bezig met de modernisering van be
staande en bouw van nieuwe gevangenissen in
Hoogeveen, Leeuwarden, Rotterdam, Hoorn en Sit-
tard. De VVD heeft voorgesteld om deze bouwacti
viteiten dan maar te privatiseren. De RGD had vo
rig jaar al een tekort van 50 miljoen gulden op zijn
begroting. Premier Lubbers raamt het tekort voor
dit jaar op enkele honderden miljoenen guldens.
"RIJS - In Europese
0(fntevaartkringen
°rdt verontwaardigd
leageerd op de jongste
van het Ameri-
bureau voor
'Pht- en ruimtevaart
!IASA) met betrekking
het gebruik van het
gkernationale" ruimtes-
ejon voor de jaren ne-
Aan de totstand-
van dat station
voor een totaal be-
stg van circa vier mil-
•S dollar worden mee-
r irerkt door Europa,
ikan en Canada. Maar
zfopa en Japan zullen
i eigen bemanbare
dules, die aan het sta-
ii moeten worden ge-
Ïpeld, slechts voor de
:t van de tijd mogen
ruiken en zullen zelfs
het geheel geen ge
lik mogen maken van
mAmerikaanse elemen-
J. Dinsdag wordt in
!o|ft een groot symposi-
:uj gehouden over de
passingsmogelijkhe-
1 van zo'n ruimtesta-
■»r deze plannen is de sfeer
rken de Amerikaanse on-
rihandelaars enerzijds en
do; van Europa en Japan an-
lejzijds nog meer vertroe-
$1 dan al het geval was.
was gebleken dat ook
Amerikaanse ministerie
defensie wellicht een rol
lift spelen bij het gebruik
het ruimtestation,
raij worden duidelijk niet
zu volwaardige partners ge-
i", zegt een functionaris
i ESA, de Europese
[ntevaartorganisatie. „Op
je manier heeft het weinig
nog langer door te gaan
t de Amerikanen. Dit is
i stiefmoederlijke behan-
ing van de ergste soort. De
een nieuwe ruimtependel te
schrappen die de begin vorig
jaar verongelukte Challenger
moet vervangen.
Volgens de oorspronkelijke
begroting zou de constructie
van het ruimtestation acht
miljard dollar kosten, maar
dat blijkt al lang geen haal
bare kaart meer. Volgens de
jongste berekeningen zou re
alisering van het project nu
al tegen de veertien miljard
dollar vergen en de kans
wordt groot geacht dat het
uiteindelijk zelfs op het dub
bele van het aanvankelijke
bedrag zal uitdraaien. En dat
ondanks het feit dat de plan
nen de laatste maanden al
aanzienlijk zijn vereenvou
digd. De zogeheten 'dubbele-
-kiel'-vorm twee buizen-
constructies waartussen aller
lei modules zouden worden
verankerd werd gewijzigd
in een 'enkele-kiel'-configu-
ratie, maar volgens de begro
tingscommissie van het Con
gres is die maatregel zeker
^«iet afdoende.
Eén van de eerste versies van het ruimtestation, maar intussen staat wel vast dat het als het
al wordt gerealiseerd aanmerkelijk bescheidener van omvang zal worden....
aanduiding internationaal
ruimtestation slaat nu ner
gens meer op". Zowel de Eu
ropeanen als de Japanners
menen dat het tot een breuk
in het samenwerkingsproject
zal komen als er niet spoedig
een bevredigend compromis
wordt gevonden. En daar ziet
het nog steeds niet naar uit.
Beslissingen
De Arperikanen hebben ook
voorgesteld de leiding in het
toekomstige ruimtestation in
handen te leggen van een
multilaterale raad, die de ac
tiviteiten aan boord van het
complex voorbereidt en coör
dineert. NASA zal daarbij
fungeren als voorzitter van
die raad, met het recht om
beslissingen te nemen wan
neer de samenwerkende or
ganisaties op bepaalde pun
ten niet tot overeenstemming
komen. Europa en Japan
hebben geen bezwaar tegen
de instelling van een derge
lijke raad en vinden het»ook
logisch dat NASA om ris
kant tijdverlies te voorkomen
in noodsituaties belangrij
ke beslissingen neemt. Maar
ze verzetten zich er tegen dat
de Amerikanen ook onder
normale omstandigheden de
uiteindelijke beslissingsbe-
voegheid krijgen over de Eu
ropese en Japanse elementen
van het station.
De Europese en Japanse
partners van NASA zijn
eveneens verontwaardigd
over het Amerikaanse voor
nemen hen geen toegang te
verlenen tot de Amerikaanse
modules van het ruimtesta
tion. En ze hebben ernstige
twijfels over de waterdicht
heid van de afspraak dat het
Pentagon het ruimtestation
niet zal gebruiken voor het
beproeven van wapensyste
men.
De situatie is langzamerhand
van dien aard, dat steeds
meer Europese ruimtevaart-
specialisten de voorkeur ge
ven aan een volledige breuk
met de VS en daarvoor in de
plaats het eigen Columbu-
s-project als een zelfstandig
ruimtestation willen realise-
Annulering?
Het is overigens niet' uitgeslo
ten dat het in de jaren negen
tig helemaal niet komt tot de
bouw van een ruimtestation.
De begrotingscommissie van
het Amerikaanse Congres
heeft namelijk aanbevolen
het hele project maar te an
nuleren, omdat het veel te
duur wordt. Daarnaast is ge
adviseerd ook de bouw van
Mir
NASA-directeur James Flet
cher heeft er kennelijk op
vertrouwend dat er uiteinde
lijk toch wel een ruimtesta
tion in de één of andere
vorm zal komen dan ook
al laten weten dat hij de kans
groot acht dat het huidige
bouw- en lanceringsschema
opnieuw wordt vertraagd
(met op zijn minst twee jaar,
d.w.z. tot 1996/'97) en dat er
misschien nog een verdere
vereenvoudiging van de
plannen zal komen. Insiders
wijzen er in dit verband op
dat er de laatste tijd in het
Johnson Space Center van de
NASA in Houston al plannen
circuleren voor een ruimtes
tation dat overeenkomst ver
toont met de huidige Russi
sche Mir.
Volgens het begrotingsbu
reau van het Congres zou het
project kunnen worden ge
schrapt, omdat er nog steeds
niet voldoende doorslagge
vende argumenten zijn om
het te realiseren. Het Ameri
kaanse ministerie van defen
sie mag dan gezegd hebben,
dat er geen internationale af
spraken over het gebruik
van het station mogen wor
den gemaakt waardoor het
Pentagon buitenspel zou
worden gezet, maar echt be
langrijke experimenten heb
ben de militairen bepaald
nog niet voorgesteld.
Wetenschap
„Daarnaast", aldus het begro
tingsbureau, „kunnen veel
civiele wetenschappelijke
doelstellingen eerder en
goedkoper worden uitge
voerd in het kader van een
minder groots opgezet pro
gramma". De Amerikaanse
ruimteonderzoeker dr. James
Van Allen, ontdekker van de
(achteraf naar hem genoem
de) stralingsgordels om de
aarde, is één van de vele we
tenschappers die deze opvat
ting volledig delen. Maar ook
in West-Europa zijn er on
derzoekers die vrezen dat de
bouw van het ruimtestation
op zichzelf al zóveel zal kos
ten, dat er als het eenmaal
klaar is geen geld meer zal
zijn om er ook nog eens be
langrijk wetenschappelijk
werk mee te verrichten.
NASA-directeur Fletcher
daarentegen is van mening
dat annulering van de bouw
van het ruimtestation en de
vervangende Space Shuttle
„een ramp voor het land" zou
betekenen. Medewerkers van
Fletcher leggen er bovendien
de nadruk op dat voortdu
rende grote veranderingen in
het ontwerp voor het ruim
testation de kans op nieuwe
kostenoverschrijdingen al
leen maar zouden vergróten.
En dat zou voor de Congres
commissie dan weer een ex
tra reden zijn te adviseren
het hele project maar te
schrappen...
SJOERD VAN DER WERF
volg van de voorpagina)
HAAG In het ba-
jkket zoals de com-
ie Dekker dat voor
komen de genees-
lelen niet meer voor.
door kan de enorme
esmiddelenconsump-
(r wordt in Nederland
ƒ3 miljard per jaar
medicijnen geslikt)
^ns de commissie
de! worden verminderd.
faard kan ieder weer
aanvullende „me-
ïen verzekering" af-
sn, al dan niet met
i ingebouwd eigen risi-
ET
ini
'A ander bezuinigingsvoor-
Man de commissie-Dekker
^ft de inkomens van me-
-rj specialisten. Deze inko-
zouden moeten worden
aelegd in de begrotingen
le)e ziekenhuizen, zodat de
specialisten hun status van
„vrije beroepsbeoefenaar"
kwijtraken. Zij krijgen dan
voortaan een vast salaris van
het ziekenhuis waar zij wer
ken.
In een interview met NRC-
handelsblad heeft staatssecre
taris Dees (Volksgezondheid)
zich gisteren al in voorzichtige
bewoordingen tevreden ge
toond over de voorstellen van
de commissie-Dekker. Volgens
hem is de tijd rijp om zowel de
gezondheidszorg zelf als de
burgers te prikkelen zuiniger
met de medische voorzienin
gen om te gaan. Dees zegt ook,
dat hij er op dit moment niets
voor voelt de particuliere diag
nose-klinieken van de Nij
meegse specialist Boerema
(één in Nijmegen en binnen
kort met steun van Vendex
een tweede in Den Haag) een
vergunning te verlenen. „Boe
rema komt helaas te vroeg",
zegt hij. „Het initiatief ver
draagt zich niet met de huidi
ge wet- en regelgeving". Dees
verwacht echter dat „het mo
del-Boerema-Dreesmann" mo
gelijk wél uitvoerbaar zal zijn
als de commissie-Dekker poli
tieke steun krijgt en er vijftien
ziekenhuizen zullen worden
gesloten.
In een notitie heeft Dees sa
men met minister Deetman
(onderwijs) overigens voorge
steld de academische zieken
huizen waaronder het AZL
in Leiden over te hevelen
van het ministerie van onder
wijs naar WVC. Bedrijfsecono
misch worden de ziekenhuizen
dan zelfstandig, aldus het plan,
waarmee de ministerraad gis
teren heeft ingestemd. Voor de
patiëntenzorg worden de aca
demische ziekenhuizen voort
aan behandeld als algemene
ziekenhuizen. De rond 500
miljoen gulden per jaar voor
onderwijs en onderzoek blijft
van het ministerie van onder
wijs komen en loopt 'via de be
treffende universiteiten. Voor
de samenwerking tussen de
ziekenhuizen en universiteiten
komt er een bestuursraad van
drie leden.
KNOLLEN
f owr muhiook re
tUTvftNVSlejÊ 7
E.IN DESpOfiT-
1/ sr
Rooie
Vrouwen
DEN HAAG Bij de
ambtenarenbond Abva
Kabo is men er van over
tuigd dat het jeugdwerk
garantieplan, dat 50.000
jongeren aan welk moet
helpen, op een falikante
mislukking uit zal draaien
als de werkgevers in het
bedrijfsleven blijven wei
geren aan het plan mee te
doen. Daarom heeft de
FNV een uiterste poging
gedaan om in het overleg
dat over het plan wordt
gevoerd voorstellen aan
de orde te krijgen waar
door de betrokken jonge
ren ook in het bedrijfs
leven terecht kunnen.
In het bondsblad van de Abva
Kabo, dat maandag verschijnt,
zegt onderhandelaar Guus van
Huygevoort dat zonder mede
werking van het bedrijfsleven
niets van het jeugdwerkgaran
tieplan terecht zal komen. Met
dit plan, dat het kabinet op
prinsjesdag van het vorig jaar
aankondigde, moeten jongeren
tot 21 jaar verplicht aan werk
geholpen worden. Dat zou
eerst een tijdelijk karakter
hebben, maar filosofie achter
het plan is dat het dan makke
lijker doorstromen wordt naar
permanente banen. De over
heid wil vooral de publieke
sector verplichten deze jonge
ren aan (tijdelijk) werk te hel
pen.
Het bedrijfsleven ziet voorals
nog niets in medewerking en
de invoering van het plan laat
daardoor nog steeds op zich
wachten. Dat heeft er weer toe
geleid dat de economische
voorspellers al geen rekening
meer houden met de effecten
van het plan en nu rekening
houden met een stabilsering of
zelfs stijging van de werkloos
heid in plaats van de door het
kabinet beloofde daling met
50.000 per jaar.
Premier Lubbers heeft de mi
nisters er al enkele weken ge
leden op gewezen dat een her
bezinning op diverse program
ma's ter bestrijding van de
werkloosheid noodzakelijk is.
De signalen die hierop duiden
zijn voorlopige gegevens van
het centraal economisch plan
en de gang van zaken rond on
der meer het Jeugdwerkga
rantieplan, aldus de premier
gisteren op zijn wekelijkse
persconferentie.
FNV OVERSTAG:
ROTTERDAM De soci
ale partners in de Rotter
damse stukgoed-sector
zijn met elkaar overeen
gekomen volgende week
met elkaiar te overleggen
over een totaal pakket aan
maatregelen die moeten
leiden tot voorkoming van
gedwongen ontslagen en
rendementsherstel voor
de bedrijven. In het over
leg zal ook worden ge
sproken over de cao-voor
stellen van de haven
werkgevers. Die waren tot
nu toe onbespreekbaar
voor de Vervoersbond
FNV.
Dit hebben de partijen (haven
werkgevers en de vervoers-
bonden van de FNV en het
CNV) gisteravond na afloop
van een urenlange vergade
ring in het gebouw van het
Gemeentelijke Havenbedrijf
in Rotterdam bekend gemaakt.
Volgens directeur G. Zeebregts
van de havenwerkgeversvere
niging SVZ zal het overleg
plaatsvinden „zonder voor
waarden vooraf en zonder
derden". De havenwerkgevers
handhaven vooralsnog de col
lectieve ontslagmelding voor
350 stukgoedwerkers. Dat was
tot op heden eveneens een ob
stakel voor de Vervoersbond
FNV om het overleg te her
vatten.
Zoals bekend is het overleg
tussen bonden en werkgevers
onder druk van minister De
Graaf van sociale zaken en
werkgelegenheid tot stand ge
komen. De Graaf liet donder
dag weten dat de sociale part
ners voor 2 maart overeen
stemming moeten bereiken,
anders zal hij de bijdrage van
de overheid in de leegloopkos-
ten stopzetten. Dat dreigement
heeft gewerkt: „Wij hebben
goed naar de minister geluis
terd", aldus Rosenmöller die
gisteravond het overleg voor
zat.
De door de Vervoersbond
FNV georganiseerde stakingen
in het stukgoed zijn overigens
niet afgeblazen. Gistermiddag
gingen de avondploegen Multi
Terminals en Quick Dispatch
(280 mensen) niet aan het
werk. Bij beide bedrijven lig
gen totaal veertien schepen
voor de rede. Als gevolg van
de onrust in de haven is ver
der het containeroverslagbe
drijf ECT zijn belangrijkste
klant de redelij Sealand
voorlopig kwijt. De directie
van Sealand maakte gisteren
bekend uit te wijken naar de
havens in Bremerhaven en
Antwerpen zo lang de dreiging
van acties bij ECT niet is weg
genomen. De Vervoersbond
CNV heeft nadrukkelijk af
stand genomen van de acties
bij ECT.
Geen haast met
identificatieplicht
DEN HAAG Het kabinet
heeft geen haast met de invoe
ring van de omstreden iden
tificatieplicht. Dat stelde mi
nister van justitie Korthals Al-
tes gisteren na afloop van het
kabinetsberaad waarin werd
besloten de vroegere president
van de Hoge Raad, mr.G. Wi-
arda, te vragen een advies
over een eventuele indentifi-
catieplicht uit te brengen. Wi-
arda gaat de komende onder
zoeken of zo'n plicht in over
eenstemming is met de gelden
de grondrechten.
KRITIEK INSPECTEUR VOLKSGEZONDHEID:
NOORDWIJKERHOUT
De Wet bijzondere op
nemingen psychiatrische
ziekenhuizen (BOPZ) zal
functioneren als de grote
leegmaker van het psychi
atrisch ziekenhuis. De ge
neeskundig hoofdinspec
teur voor de geestelijke
volksgezondheid, J. van
Borssum Waalkens, voor
spelde dit gisteren in
Noordwijkerhout op een
bijeenkomst van de psy
chiatrische inrichting St.
Bavo over beschut wonen.
Het wetsontwerp BOPZ om
schrijft de vrijwillig opgeno
men patiënt als iemand die ge
motiveerd en bewust in de in
richting verblijft en daar blijk
van geeft. Als dat niet zo is,
kan een patiënt alleen met een
speciale machtiging worden
opgenomen en dan moet aan
vele eisen worden voldaan. Zo
moet de betrokkene ernstig
psychisch gestoord en gevaar
lijk zijn.
Onder deze omstandigheden
zal volgens Van Borssum
Waalkens van de mensen die
nu vrijwillig in een psychia
trisch ziekenhuis verblijven
(85 procent van het totaal)
meer dan de helft de inrich
ting moeten verlaten: ze zijn
niet „BOPZ-gerechtigd" en
ook niet bewust vrijwillig aan
wezig. „Ze zijn vrijwillig aan
wezig omdat het tegendeel
niet is gebleken", zei hij.
De overheid wil het aantal
chronische patiënten in inrich
tingen verminderen. Maar op
het ogenblik is de aanwas van
nieuwe lang blijvende patiën
ten nog steeds groter dan het
aantal vertrekkende patiënten.
De inspectie betreurt het dat
de overheid de oplossing niet
zoekt in een groter en kwalita
tief beter personeelsbestand.
Daardoor zou de gemiddelde
verpleegduur dalen en het
aantal bedden met 2000 kun
nen verminderen.
Als er al bedden moeten wor
den vervangen door andere
vormen van hulpverlening
moet volgens Van Borssum
Waalkens absoluut zeker vast
staan dat de patiënten er op
vooruitgaan: „anders moet en
mag daaraan niet worden
meegewerkt".
