1 Hollandse kolonies in de Alpen
p
linal
le
E
I
E
SCITYJ
Nasi
met Saté
of
Kip
I
EuroCity's en treintelefoon
wapens NS op reizigersmarkt
£eidóc<3outa/nt
EEN WOUD VAN GELE NUMMERPLATEN
^ZïUertul
Frankrijk
is
ook mooi
tussen
Parijs en
Bretagne
„Kameel"
op de rails
ZATERDAG 21 FEBRUARI 1987
GERLOS „Stimmt ja, nur gel-
be Nummerschildern. Eine richti-
ge hollandische Kolonie", bromt
de pompbediende in Gerlos, een
van die Oostenrijkse wintersport
plaatsen die zich mogen verheu
gen in een grote belangstelling
van Nederlandse wintersporters.
Zijn blik dwaalt over de parkeer
plaats van het nabijgelegen hotel
waar bijna zonder uitzondering
auto's met gele kentekens staan.
Honderd meter verderop nog een
bevestiging van de Nederlandse
„machtsovername". Een Oosten
rijks restaurant blijkt de Apfel-
strudel en andere plaatselijke ge
rechten te hebben ingeruild voor
Eigengemaakte kroketten".
Nederlanders op wintersport:
week barst de carrousel weer los als enke
le honderdduizenden landgenoten rich
ting Alpen trekken om de krokusvakantie
op lange latten door te brengen. Die mas
sale uittocht heeft inmiddels ook een
puur-Hollands stempel gedrukt op de ver
keersstromen, die zich in het carnavals
weekeinde zuidwaarts bewegen.
Zo weten de eetpaleizen langs de Duitse
Autobahn precies wanneer ze een nieuwe
buslading hongerige Hollanders kunnen
verwachten en staan de frieten en wor
sten klaar, of het nu etens- of koffietijd is.
In het barrijtuig van de Bergland Ex
press stroomt het bier rijkelijk en wordt
tot ver na middernacht de polonaise gelo
pen op de maten van Hollands Populair.
En bij het laatste benzinetankstation
voor de Duits-Oostenrijkse grens vormt
zich een file van Nederlandse automobi-
listen: de Duitse benzine is immers twee
dubbeltjes goedkoper dan de Oostenrijk-
Hartelijk welkom voor unsere hollandi
sche Gaste", die elk jaar vele miljoenen
méér in het laatje brengen, want de my
the dat Oostenrijk spotgoedkoop is, gaat
allang niet meer op en helemaal niet in
de krokusvakantie. Drie gulden voor een
slokje espresso is zo'n beetje het goed
koopste en naarmate je dichter bij de top
van de skipistes komt, gaan ook de prij
zen omhoog. De weinige - overigens
meestal zeer smakelijke - koffie in de
kopjes was één Nederlander in Gerlos
overigens nog niet weinig genoeg. „Maar
we hebben geen kleinere kopjes", was het
verweer van de serveerster. „Haal hem
dan maar eerder onder het koffie-appa-
raat vandaan", was de oplossing van de
landgenoot, die korte tijd later zonder
Fürunüund unsat OasK
Twee voorbeelden van de manier waarop
Oostenrijkse restauranthouders rekening
houden met hun „hollandische Güste": nasi
met saté of halve kip met bier uit het Ziller-
tal en in Gerlos zelfs een pannekoekenlunch
of een bal gehakt speciaal met frites en
mayonaise.
fooi en zonder groeten het restaurant ver
liet.
Rond het middaguur met de skilift naar
boven, naar het zonneterras, waar zich
op dat uur een verzameling smakkende
en slurpende landgenoten bevindt, genie
tend van soep, worst patat en andere
smakelijke gerechten. Met rum en Glüh
wein in het lijf 's middags opnieuw de
pistes af, want heeft een onderzoek vorig
jaar niet aangetoond dat mensen die wat
gedronken hebben in het algemeen min
der brokken maken?
Veel wintersporters die de hele dag op de
ski's hebben gestaan, zijn 's avonds te
moe om zich nog verder in te spannen.
Maar de Hollandse Pot houdt veel Ne
derlanders op de been. Tussen de middag
een bal gehakt speciaal, een uitsmijter of
een pannekoek; als diner kroketten met
friet en mayonaise dan wel ndsi met saté
of halve kip. Na het eten naar de Weense
of Tiro Ier avond en vervolgens gaat het
feest nog door in de plaatselijke disco.
Broodje van Dootje ontbreekt nog net.
maar wie de sneeuw en vrieskoude weg
denkt waant zich, met al het Nederlandse
gebabbel om zich heen. een koopjesjager
in de Kalverstraat of een overwinteraar
in Benidorm.
Een week duurt die nationale gekte. Dan
daalt het Nederlandse legioen de Alpen
af en keert massaal terug naar de Lage
Landen. Zaterdagmiddag nog even op de
ski's en dan, het skikostuum nog aan, in
één ruk naar huis. Dansend in de trein oj
met de auto, die op de laatste druppel
benzine Duitsland wordt binnengereden
waar goedkoop kan worden getankt. Een
handeling die duizend kilometer verder
op, vlak voor de grens met eigen land,
nog eens wordt herhaald waarbij ook en
kele jerrycans tot de rand toe worden ge
vuld.
Voor wie een ander idee heeft van winter
sport is er één troost: de winter duurt lan
ger dan die week begin maart en er zijn
voldoende dorpen in de Alpen waar men
nog nauwelijks Nederlanders gezien
heeft, laat staan dat de plaatselijke kok
iets weet van ballen gehakt, loempia's,
nasi met saté, halve kip of andere Hol
landse zaligheden.
JOS TIMMERS
ATI
reisj
Lux
Kor
pagi
den!
don
lijk
pen
tere«
zelf
twe<
Het
voor
geka
gepls
repa
tave
aanv
waai
aan
terw
tusst
ten i
sen i
Dat
dron
cursi
leen
ham
over
vooi
Dit
Cycl
hooi
verti
T(
tien
pleis
Kr cl
doei
twee
Op
paai
jven
,accl
]naai
'risti
typi
te w
mui
stra;
aanj
retje
mei
876
bun
Ver
LE MANS/LAVAL - Frankrijk
kent plekjes die zo behaaglijk
warm en mooi zijn, dat zich daar
onvermijdelijk te grote concentra
ties toeristen hebben gevormd. On
der de druk van zoveel buitenlan
ders slaagt een Fransman in hart
en nieren er niet in zich optimaal
als vriendelijk gastheer of ais gelij
ke te manifesteren. Die Fransman
wil zijn land graag delen met alle
bezoekers, maar Frankrijk streeft
in zijn huidige wervingscampagnes
naar een betere spreiding. Want er
is meer dan de Cöte d'Azur en de
Ardéche. Een bezoek aan de tussen
Parijs en Bretagne gelegen buur-de-
partementen La Mayenne (links)
en La Sarthe is een openbaring. De
landelijke rust, de slechts lichte
glooiingen van de door de rivieren
Mayenne en Sarthe doorsneden ge
bieden en het mild gematigde kli
maat zijn bij uitstek geschikt voor
een fietsvakantie. En de afstand
vanuit Nederland is in een dag te
overbruggen.
Door de toenemende werkloosheid in de
landbouw hebben La Sarthe en La May
enne veel mensen naar Parijs zien ver
huizen. Maar de bewoners die zijn ach
tergebleven behoren tot de gemoedelijk-
ste Fransen. Zonder een zweem van
chauvinisme voelen zij zich sterk ver
bonden met hun streek, waarin kastelen,
musea, bossen, meren en uitgestrekte
landerijen voor voldoende afwisseling
zorgen.
En wat die streek aan - betaalbare - cu
linaire en vinologische hoogstandjes te
bieden heeft, is iets waar de autochtonen
elke dag met open mond bij stilstaan.
Die uitbundige levenskunst' heeft men
ook verwerkt in de „Vélo bleu-Vélo
vert" fietsvakanties, waarvoor ter plaat
se of in Nederland via bijvoorbeeld
France Individuelle in Amsterdam ge
boekt kan worden. In La Sarthe en La
Mayenne staat de fietstoerist geen acht
daags programma te wachten met uit
puttende routes, lauw water en blikvoer.
Alleen de beste hoteliers uit de streek,
die zich als gespecialiseerde koks hebben
verenigd, bemannen de overnachtingsa
dressen. Zij zorgen er ook voor dat de
bagage van de fietsers elke dag per auto
op de volgende bestemming komt.
De vakantieganger krijgt vanaf het door
hem uitgekozen vertrekpunt een met bi
don en kleine fietstassen Peugeot-fiets
mee, waarvan het gebruik van de extra
versnellingen goed wordt uitgelegd. De
bijgeleverde routebeschrijving in kaart
en tekst is uiterst gedetailleerd. Wat rest
is elke dag dertig tot veertig kilometer
fietsen over wegen waar je bijna geen
auto tegenkomt. Enkele hoteliers in La
Sarthe bezitten ook auto's uit rond 1930,
die men - met chauffeur - kan huren
om de omgeving te verkennen. Een luid
ruchtig gebeuren, dat op het Franse plat
teland steevast met applaus wordt be
groet door opkijkende boerinnen. In
Chateau-Gontier - La Mayenne - ver
huurt een jonge Amerikaanse kasteel
heer zichzelf als chauffeur bij zijn Cadil
lac Fleetwood Brougham. Leuk voor
diegenen die koeien en kastelen willen
bekijken vanuit een met tv en bar uitge
ruste slee. Men kan ook in bijvoorbeeld
Mayenne Angerive en Madre een huif
kar huren. Van Chateau-Gontier in La
Mayenne naar Malicorne in La Sarthe of
omgekeerd kan men tevens een vier- tot
tienpersoonsboot met slaapverblijven
huren. Wie door de haan gewekt wil
worden, kan bij sommige boerderijen
een onderkomen huren.
Verdeling
La Sarthe ligt aan de rechterkant van La
Mayenne, maar beide departementen
zijn samen weer onderverdeeld in vijf
toeristische gebieden, hetgeen de duide
lijkheid niet bevordert. In het kort komt
het hier op neer: het grootste deel van
La Sarthe heet Pays Manceau; het uiter
ste zuiden heet Vallée du Loir; het verti
cale grensgebied tussen La Sarthe en La
Mayenne heet in het uiterste noorden
Pare Régional Normandie-Maine, terwijl
alles daaronder Erve 'et Vègre genoemd
wordt; ten westen daarvan is de grootste
lap van La Mayenne, Vallée de la May
enne genaamd.
Het middelpunt van Pays Manceau en
- van heel La Sarthe - is Le Mans,
waarvan het middeleeuwse karakter bin
nen de Gallo-Romeinse ringmuren de
toeschouwers ontgaat die alleen de 24-
uursrace van die stad volgen. Het oude
centrum kent rond zijn beroemde kathe
draal Saint Julien, die tussen de elfde en
vijftiende eeuw diverse bouwstijlen heeft
meegekregen, de vele oeroude straatjes
en huizen. Nog niet zo lang geleden
waagde zelfs de politie zich 's nachts
niet in de soms twee meter smalle steeg
jes. De groepjes straatrovers zijn echter
verdwenen en het is nu aangenaam grie
zelen wanneer je - toch maar niet al
leen - het oude Le Mans verkent na het
sluitingsuur van de cafés. Overdag be
staan er in juli en augustus ofneiéle
rondleidingen. Handig, anders bestaat de
kans dat je bijvoorbeeld het museum
van Reine Berangère mist, de weduwe
van Richard Leeuwenhart. Voor auto
liefhebbers is het museum met antieke
auto's elke dag open.
Pays Manceau kent in het noorden het
grote kunstmatig aangelegde recreatie-
meer bij de oude stad Mamers. Maar
wie Le Mans aan de zuidkant verlaat
rijdt richting Vallée du Loir. Daar zor
gen de dorpsbewoners van Le Lude in
de zomermaanden voor verlichte avond
voorstellingen rond het kasteel van Le
Lude.
In de Erve et Vègre ligt - vlakbij Sa
ble - de Benedictijner Abdij Saint-Pier-
re de Solesmes, waarvan de kloosterkerk
dagelijks geopend is. De abdij is be
roemd geworden door zijn gregoriaanse
gezangen.
St. céneri
In het regionale park Normandie-Maine
zijn de 151 gemeenten weggestopt in
heuvels vol bossen en dalen die nog echt
groen zijn. Hier is van half mei tot begin
september een verlicht dorpsfeest rond
het Chateau de Lassay. Het meer van
Ambrières-les-Vallées biedt de water
sporters veel mogelijkheden. De roman
tici mogen in de dalen van Alpes-Man-
celles St. Céneri niet missen. Dat schil
derachtige dorpje trekt dank zij onder
meer een kapelletje aan de rivier de Erve
veel jonge stelletjes die aldaar tot het be
sluit komen dat zij willen trouwen. De
heilige Céneri, die leefde van 600 tot
680, was een Benedictijner monnik die
via gebed en kluizenaarschap de christe
lijke grondslag legde voor de hele streek.
Het dorp St. Céneri is ook zeer geliefd
bij kunstenaars.
Tenslotte hebben we nog de Vallei van
de Mayenne. De fraaie hoofdstad Laval,
gelegen aan de rivier Mayenne, bezit een
groot kasteel waarin musea gewijd zijn
aan archeologie en naïeve kunst. Het
hele jaar door, behalve op dinsdag, kan
men in de Gallo-Romeinse legerplaats
Jublains zien wat er van de thermische
baden bewaard is gebleven.
Wie achteloos door het landschap van
Mayenne fietst, zal bijzonder verrast zijn
als hij bij Cossé-le-Vivien plotseling me
tershoge beelden ziet staan. Een hele op
rijlaan met sculptures leidt naar het Ro
bert Tatin Museum. Ook het gebouw is
één groot beeldhouwwerk. Het werk van
deze reeds overleden globetrotter ver
raadt de invloeden van zeer primitieve
bevolkingen. Het is kunst waarvan je
moet houden, maar de kwantiteit is in
elk geval indrukwekkend.
La Mayenne en La Sarthe hebben nog
veel meer te bieden, klaar om aan
schouwd te worden. Maar fietst u er ge
woon eens een keer doorheen. Dan ziet
u het zelf. Aardige mensen, die Fransen.
HERMAN JANSEN
„Kameel" op de rails. Het voormalige directierijtuig van de spoorwegen als vakantietrein.
Een volledig verzorgde zesdaagse reis door Nederland per „Kameel" voor een
bedrag vanaf 1298 gulden per persoon is bepaald geen grap. Het is een van de
serieuze arrangementen uit het aanbod Excursie Vakanties '87 van Trans, de reis
organisatie van de Nederlandse Spoorwegen. De „Kameel" waarmee gereisd
wordt is dan ook een zeer speciale: het is de bijnaam van het voormalige directie-
treinstel van de NS, dat nu wordt ingezet voor bijzondere treintripjes. Wie zich
voor een van de drie geplande reizen inschrijft, kan rekenen op een unieke kijk
op Nederland: omdat het treinstel wordt getrokken door een heuse dieselloc, kun-
,nen ook de niet op elektriciteit aangesloten baanvakken worden aangedaan.
DEN HAAG - De trein als inter
nationaal (vakantie)vervoermiddel
wint langzaam maar gestaag ter
rein. Op tal van manieren wordt
getracht de vakantiegangers die nu
nog per bus of auto reizen, naar
het station te lokken. Het nieuwste
wapen in deze strijd, met ingang
van 31 mei, heet EuroCity: het sa
menwerkingsverband tussen veer
tien spoorwegmaatschappijen in
dertien landen, bedoeld om een
snelle verbinding te leggen tussen
meer dan tweehonderd steden in
Europa.
Lange wachttijden op kille perrons zijn
voortaan geschiedenis, althans, dat is
een van de ideeén achter de nieuwe in
ternationale treindienst. Overstappen
moet in de regel op hetzelfde perron
kunnen gebeuren, en zelfs zouden de
eerste- en tweedeklasrijtuigen recht te
genover elkaar moeten staan.
In de ochtenduren zal voortaan bijna elk
uur een snelle trein vanuit Amsterdam
richting Oostenrijk/Zwitserland vertrek
ken. Verder komen er goede aansluitin
gen op de veerdiensten tussen Hoek van
Holland en Harwich, zodat ook Groot-
Brittannie deel uitmaakt van het Euro-
City-net.
De treinen van de EuroCity worden sa
mengesteld uit het modernste spoorweg
materiaal van de deelnemende landen.
Dat betekent rijtuigen met airconditio
ning, slaapwagens en hgrijtuigen, restau
ratiewagens en meertalig personeel.
Voor de vakantiegangers die het liefst
met de trein reizen zijn er voor de „ge
wone" trein evenwel meer én voordeli
ger alternatieven voorhanden. Goed
koop vervoer naar bijvoorbeeld de Fran
se zuidkust - ongeveer 250 gulden per
retour - is mogelijk met de „Train
Eco", die tussen eind juni en eind augus
tus verbindingen onderhoudt tussen Ne
derland en plaatsen als Avignon, Mar
seille, St. Raphael en Nice. De heenreis
altijd op maandag, de terugreis op dins
dagen.
„Paris Special" is de naam van een
voordelig vijf dagen geldig reisbiljet van
elk station in Nederland naar Parijs. Het
retourtje kost 108 gulden per persoon.
Een aantal buitenlandse treinen had al
telefoon aan boord en komend voorjaar
zal dat ook in Nederland het geval zijn:
zodra de stokoude treinen tussen Am
sterdam en Brussel zijn vervangen door
nieuwe rood-gele Intercity's wordt het
mogelijk „tussen de rails te bellen". De
automaten accepteren zowel Nederland
se als Belgische munten. Als de proef
slaagt, krijgen op den duur alle Interci
ty's van de NS telefoon aan boord.
Autoslaaptrein
Uitbreiding van voordelige vertrekdata
en een met twee uur vervroegde vertrek
tijd vanuit Den Bosch zijn de voor
naamste nieuwtjes van de autoslaaptrein
die vorig jaar 28.876 reizigers (9927 au
to's en motoren) vervoerde naar Frank
rijk, Zwitserland, Italië, Oostenrijk en
Joegoslavië.
Het hotel op de vele assen kent overi
gens een prima verzorging: ontbijt op
bed, een kinderjuf die dagelijks een uur
tje op de kinderen past en prettige servi
ce en bediening in het rijdende restau
rant. Wie 's nachts volledige privacy wil
hebben in een ligrijtuig moet daarvoor
overigens wel extra in de beurs tasten.
Wie in het gezelschap van drie anderen
reist en een extra kinderkaartje koopt,
heeft echter de hele zespersoons coupé
tot zijn beschikking.
Geheel verzorgde treinvakanties zijn de
specialiteit van Trans, de reisorganisatie
van de Nederlandse Spoorwegen, die de
laatste twee jaren haar image aanmerke
lijk heeft verbeterd. De binnen- en bui
tenlandse reizen (66 bestemmingen) van
Trans zijn dit jaar in twee brochures on
dergebracht: de excursie-vakanties en de
reizen voor de individuele vakantiegan
ger. Wie bij Trans boekt krijgt boven
dien een boekje vol handige tips voor
reizigers.
Voor degenen die vaak per trein op va
kantie gaan is er het Voordeel Paspoort,
dat op den duur kan leiden tot een per
manente korting van tien procent op de
reissom. Bijna een derde van de Trans
bestemmingen liggen overigens in eigen
land, want daar blijkt grote belangstel
ling voor te bestaan. Ouderen gaan graag
met de spoorwegen naar Drente, gezin
nen met kinderen geven de voorkeur
aan de Waddeneilanden.