"finale
Hollywood
en de zoete
wraak van
JEROEN
KRABBÉ
Hotels en heimwee
Circus james bond
CcidócSouAant'
Geen nederland
Koningin van sheba
Het zijn niet alleen voetballers aan wie het buitenland en
het Grotere Geld sjorren. Ook in de Nederlandse
theaterwereld hebben de laatste jaren enkele
opmerkelijke „transfers" plaatsgevonden. Een handjevol
acteurs speelt inmiddels voornamelijk uitwedstrijden.
Rutger Hauer was de eerste in die lichting. Renée
Soutendijk volgde. Derek de Lint heeft met zijn rol in
Kundera's „The unbearable lightness of being" z'n eerste
schot op het verre doel losgelaten. De laatste
Nederlander die al een paar keer aardig internationaal
scoorde heet Jeroen Krabbé. De befaamde Engelse
toneelschrijver Harold Pinter vroeg hem voor een rolletje
in „Turtle Diary", op Schiphol roept de Nederlandse
douane hem al „Ha, meneer Bond" toe om zijn
schurkenrol in het komende 007-spektakel „The living
daylights", binnenkort is hij te zien naast Richard Gere
en Kim Basinger in „No mercy". Jeroen Krabbé heeft
genadeloos toegeslagen voor wie nog steeds niet wilde
geloven dat hij het als acteur echt in zich had. Op dit
moment is hij in Mexico voor een romantische hoofdrol
in een Amerikaanse tv-film met Kate Capshaw, „One for
the dancer". Het lijdt geen twijfel: Jeroen Krabbé is hard
op weg een Ster te worden.
maken. Dan zit je niet met drie, maar
met vijftien journalisten per keer. En je
maar afvragen in welke stad je nu weer
zit: If it is Tuesday this must be Boston.
Ik heb de kinderen beloofd dat ze mee
mogen naar de première in New York.
Timothy Dalton en Maryan d'Abo ko
men waarschijnlijk naar Amsterdam
voor de première hier, begin juli. Ik heb
ze voor een lunch bij me thuis uitgeno
digd. Na zo'n Bond-film kan er van alles
gebeuren. Karl Maria Brandauer heeft
door zijn schurkenrol erin „Out of Afri
ca" gekregen. Bond is een paspoort met
een gouden randje. Als je ziet wie er in
de loop van de tijd in meegespeeld heb
ben! Ik besefte dat eerst helemaal niet.
Pas door de reacties van m'n kinderen
merkte ik dat James Bond echt iets bij
zonders is".
„Ik kan geen hotel meer zien. Met Bond
en „No mercy" heb ik iets te lang in ho
tels gezeten. Je wordt er gek van. Het
heeft me heel veel hotels en een bende
lef gekost om roomservice te bellen voor
alleen een glaasje melk. Je denk dat dat
niet kan. Je wil altijd meer bestellen. Bij
Bond was het Engeland, Wenen, Enge
land, daarna vijf weken Marokko, tóen
zes weken Londen. Daar heb ik toen
maar een huis op Kings Road betrokken
ZATERDAG 14 FEBRUARI 1987
maar in z'n rol te kunnen komen. Euro
pese acteurs hebben dat niet. Zeker niet
als ze toneelervaring hebben. Ik kan het
ene moment zitten gieren van 't lachen
en daarna zonder enige moeite een zwa
re dramatische scène spelen. Het gekke
is dat ze toch vaak m'n hulp inriepen.
Vroegen hoe ik zo'n scène zou doen. Je
komt er als buitenlander natuurlijk
prachtig binnen. Je bent gevraagd, er
doen de mooiste verhalen over je de
ronde. Hoogst interessant zo'n Neder
landse acteur. Ze weten natuurlijk hele
maal niet dat ik ook maar een gewone
boereheikneuter ben. En dat vertel ik ze
ook maar niet. Misschien heb ik een an
dere instelling ten opzichte van acteren.
Ik vind het allemaal heel leuk, maar ik
heb er zoveel interesses naast. Ik ga on
middellijk de omgeving verkennen. En
ik ga schilderen. Tijdens de Bond-film
heb ik zo'n twintig aquarellen gemaakt
in Marokko. Niet dat acteren op de
tweede plaats komt, maar ik kan afstand
houden. Het is natuurlijk leuk om de
hele dag als de Koningin van Sheba be
handeld te worden, maar het heeft niets
met het echte leven te maken".
„Wat er rond die Bond-film gebeurde,
dat had ik nooit van m'n leven meege
maakt. Ten eerste vlieg je alleen eerste
klas. Regisseur, acteurs en Cubby Broc
coli. De rest is plebs. Een busje brengt je
naar de VIP-room op het vliegveld.
Daar word je door een dame met zacht
luchthavengeluid toegesproken en de
champagne staat klaar. Dezelfde fluiste
rende dame komt je dan je paspoort
brengen, en over de rode loper word je
naar de auto gebracht. Douane zie je he
lemaal niet. Dan staan de auto's klaar.
In Wenen zo'n dertig, veertig mercedes-
sen. Ieder een eigen auto met chauffeur.
Terwijl je in zo'n wagen toch met het
grootste gemak drie man kwijt kunt. In
je hotelsuite staat er weer champagne.
Dan wordt het draaischema besproken,
wanneer de persconferentie is en hoeveel
journalisten je nog apart te woord moet
staan. Daarna barst het circus los: vier
honderdvijftig man schrijvende pers van
over de hele wereld, geen Nederlander
erbij trouwens, een muur van honderd
vijftig fotojournalisten. Een soort
Reagan-Gorbatsjov-gebeuren. Zeven tv-
stations, van Japan tot Australië. Som
mige zonden rechtstreeks uit. Een gewel
dige kermis. En dan straks een promo-
tietoer van zes maanden over de hele
wereld. Hoofdrolspelers Timothy Dalton
en Maryan d'Abo zijn contractueel ver
plicht mee te gaan. Ik ben gevraagd of ik
ook een stukje mee wil doen. Tussen 21
juli en 29 juli. Van Los Angeles naar
New York. Alle grote steden van Noord-
Amerika in een week. Leuk om mee te
„Bij Schiphol, waar de kerosinedampen
bij andere mensen het bloed sneller doen
kloppen, krijg ik de kriebels. M'n agente
heeft gezegd: „Dan moetje maar verhui
zen". Maar dat is zinloos. In Los Ange
les ben ik alles bij elkaar maar drie da
gen geweest. En voor zo'n Bond-film lag
Amsterdam zelfs centraal. M'n kinderen
en m'n vrouw komen zo veel mogelijk
over. Maar toch is dat weg zijn het
minst leuke van alles. We hebben er een
heel ambivalent gevoel over. Allemaal
zijn we verheugd en trots op wat er ge
beurt, maar aan de andere kant slaat het
't gezin een beetje uit elkaar. Ik ben net
een stuurman op de wilde vaart gewor
den. Gelukkig kan m'n vrouw straks
mee naar Mexico. Maar ik weet nog niet
hoe 't in de toekomst moet. Nederland?
Frans Weisz heeft me gevraagd voor zijn
film „Bavinck". Ik zou wel willen, maar
ik kan niet. M'n agente heeft me bezwo
ren niets aan te nemen, me vrij te hou
den voor haar. En tot nog toe is ze
steeds met iets goeds gekomen. Ik zou
hier best nog iets kunnen regisseren. Dat
is een korte werkperiode. Maar aan een
toernee ben je toch een heel seizoen
kwijt. Dat kan niet. Maar goed, ik heb
het twintig jaar gedaan, dus dat hoeft
dan ook niet meer zo. Het is toch heer
lijk als je opeens op je veertigste op
nieuw kunt beginnen. Als een onbe
schreven blad. Wie krijgt dat in z'n le
ven?".
BERT JANSMA
MSTERDAM - „Een zoete wraak op
die mensen in Nederland die me
196(iooit goed hebben gevonden", lacht Je-
oen Krabbé. Hij zit ontspannen achter-
iver in een voor de gelegenheid gehuur-
ïfoode Amsterdamse hotelkamer om zich
loor Nederlandse journalisten, die zijn
iatste film „No mercy" nèt gezien heb-
en, te laten interviewen. „De kritieken
lie ik voor die rol heb gekregen zijn echt
inwaarschijnlijk goed. Beter dan die van
le hoofdrolspelers, Kim Basinger en Ri-
•hard Gere. Met die Bond-rol als een in-
■yrternationaal visitekaartje is er een soort
\rush" op me begonnen. M'n agente
'ordt overspoeld met aanbiedingen",
feroen Krabbé heeft het uitgelatene van
Jen jonge hond die net z'n eerste rondje
,,eu|n een nieuw stuk bos achter de rug
neeft. Dat mag ook wel met de begin-
Dladzijden van een sprookjesvariant in
je bagage: Onbekende uit kikkerland
blijkt prins in Hollywood. Hij vertelt het
plet smaak en afstand, het fabeltjesland
4an de film heeft hem luchtig maar goed
t ^n z'n kladden. De telefoon rinkelt.
-THollywood!", roept hij opgewekt. En
Ichatert er om.
Een paar citaten uit de kritieken op „No
Uercy" uit de Verenigde Staten. „Opval
lende keus voor schurkenrol" is een sim
pele. „De gangsterrol is verrassend en
piet zeer veel élan bezet. Hij wordt ge-
^peeld door de Nederlandse acteur Je-
[oen Krabbé - normaal een veel verfijn
der type - die er een stijlvolle figuur
i'an maakt. Goed, de gangster helpt z'n
n gjjlachtoffers uiteindelijk toch om zeep,
^gpjnaar Mr. Krabbé doet dat met een ele-
ieeijante houding, draagt een formidabel
aa^itziend kostuum en spreekt z'n aan-
,j01[taande slachtoffers koel met „My
tiend" aan. Dus de lelijkste rol wordt
icspeeld met een onverwachte flair".
~at klinkt beter. Vakblad Variety
:hrijft: „De slechterik, gespeeld door
"abbé, zou wel eens met de eer kunnen
tan strijken, want hij geeft diepte aan
:n verder tweedimensionale rol. Krab-
van Nederlands bekendste ac-
:urs, is een magnetisch type bestemd
(jai}oor hoofdrollen, die hier niettemin
ped werk doet op het tweede plan naast
.ichard Gere". Inderdaad, niet niks.
jUuWat me nu overkomt, daar moet je
leestelijk heel sterk voor zijn. Het is een
ianslag op je persoonljkheid", zegt
,g97|Crabbé serieus. „Ik heb gelukkig twintig
Bar lang avond aan avond toneel ge-
peeld. Mij kan dus niet meer zoveel ge-
)euren. Maar je ziet het aan een actrice
g lis Kim Basinger. Die heeft nooit toneel
^jedaan, heeft niets om op terug te val-
Maar na een paar films is ze opeens
:n wereldster. En iedereen verwacht
'at van je. Iedereen trekt aan je, claimt
Die aandacht is heel zwaar. Ik ben
lan weer blij als ik hier thuis overhem-
len sta te strijken, of als ik over de
jgjjbiarkt of bij de Hema binnenloop".
/rie agenten
18tc
■abbé heeft inmiddels drie „agenten"
lie voor hem werken. De Lance-office
New York en Los Angeles en de daar-
lee samenwerkende Charlie Conway in
onden. Zij bouwen aan zijn nieuwe
larrière. Krabbé: „Briljante agenten. Ze
22! lebben de allergrootsten als klant. Liz
aylor, Milos Forman, Natassja Kinski,
lanna Schygulla, Jeremy Irons. Veel
{Europese acteurs. Zelf hoef je ze echt
piet te vragen, ze moeten jóu vragen.
)at gebeurde bij mij na het succes van
•^IDe vierde man" in Amerika. Dat is
*[o'n beetje een cultus-film geworden,
j Loopt nog steeds, staat hoog op de film-
Sjsten en doet het in de grote steden fan-
ïstisch. Zo'n agent selecteert al vooraf
lit de mogelijkheden. Ik kreeg een aan-
lieding voor een Italiaanse film, waar-
an ik de titel al absoluut niet meer
'eet. Een intrigerende script, al begreep
c er de ballen van. „Dat is een hartstik
ke foute keus na James Bond", zei m'n
73|gente. Dan moet je blind vertrouwen
iebben in zo'n agency. In Nederland
veet ik heel goed wat ik wel en wat ik
{■{Ojiiet moet doen. Maar in Amerika en En-
eland ligt dat anders. Mijn agente Ma-
ion Rosenberg is zelf producent ge-
/eest, onder anderen voor Marlon Bran-
lo, en weet precies wat er gaande is,
velk project kans van slagen heeft. Ik
lad eqn aanbieding voor een rol in „The
iicilian" van Michael Cimino. We wa
rn al rond met het geld. Toen belde
i'n Engelse agent. Of ik onmiddellijk
laar Londen wilde komen voor een
nch met Mr. Cubby Broccoli, de pro-
;tzefucent van James Bond. Hij had mis-
-hien een rol. Ik riep meteen: „Maar
Links:
Actiescène uit
„No Mercy"
die zich
afspeelt in een
hotel in New
Orleans en
waarin Krabbé
afrekent met
een
tegenstander.
waar ik tenminste een eigen ijskast had
voor dat glaasje melk. Als het even kon
vloog ik naar Nederland. Ik denk dat ik
zo'n vijfentwintig keer heen en weer ben
geweest. „No mercy" was helemaal ver
schrikkelijk. Opnames in Chicago en
New Orleans waren gepland voor zeven
weken, dat werden er dertien. Ik werd er
gek van heimwee. Op het laatst belde ik
drie keer per dag twintig minuten naar
huis. Dat moet een rekening geweest
zijn. Steeds weer een week erbij. Prach
tig betaald, dat wel. M'n agente zat te
juichen achter haar bureau. Maar ik ben
naar de producent gegaan en heb ge
smeekt: „Hou je centen alsjeblieft en
laat me naar huis gaan". M'n geweeklaag
heeft indruk gemaakt, want bij de laatste
buitenopnames kwamen ze naar me toe
met: „Er is iets vreselijks". Nee, nee, als
jeblieft, riep ik. Ze moesten nog een paar
close-ups van me hebben in een van de
slotscènes in een brandend hotel. Ik
werd al bleek. Wéér terug. Nieuwe sets
bouwen. „Wacht even", riepen ze, „we
hebben die kamer al nagebouwd en die
wordt op een truck hierheen gereden".
Hebben ze uit medelijden die halve ka
mer daar ter plekke neergezet, er bran
ders tegen aan geplaatst en die opnamen
daar in de openlucht gemaakt. Ik wist
niet hoe snel ik daarna naar huis moest.
Maar het ergste komt nog: De film is in
Amerika in voorvertoning gegaan en
toen is besloten er nog twee nieuwe scè
nes bij te maken. Echt met de grootste
tegenzin van de wereld ben ik terugge
gaan. Op de set omhelsde Kim Basinger
me en fluisterde in m'n oor: „Ik vind 't
zó vreselijk, ik kan 't niet, ik kan 't echt
niet". Haar advocaat bleek al een ge
vecht met de producers verloren te heb-
bèn. Kim werd op de set onmiddellijk
ziek en we hebben daar nog een week
moeten wachten voor we konden begin
nen. Artsen kwamen uit Los Angeles
overgevlogen om te controleren of ze
echt ziek was. Ik vind 'r te aardig om te
denken dat ze 't simuleerde".
Cimino dan?". „Dat zien we wel", was 't
antwoord. Tien minuten na die lunch
had ik de rol van schurk in de James-
Bondfilm. „En Cimino?", vroeg ik. „Die
hadden we al voor je afgezegd", riep m'n
agent. En hij had gelijk. Met Cimino kan
ik altijd nog werken. Een Bond-film doe
je maar één keer. En die wordt over de
hele wereld uitgebracht, terwijl zo'n Ci-
mino-film kan floppen en dan ziet nie
mand je".
„Nederland is klein. Je kent er iedereen.
Je ziet elkaar zo vaak in rollen dat je
niet eens meer kunt zien of iemand goed
is. Dan is het fantastisch om na twintig
jaar theater opeens allemaal nieuwe
mensen te ontmoeten. Ik heb in „Turtle
Diary" dan toch maar met acteurs als
Glenda Jackson en Ben Kingsley mogen
spelen. Heel aardige, gewone mensen
trouwens. Acteurs zijn overal hetzelfde.
Behalve in Amerika. Misschien generali
seer ik, maar Amerikaanse acteurs zijn
verwend. Ze worden als godheden be
handeld. Dat is natuurlijk best aardig,
maar het geeft een vertekend beeld van
de werkelijkheid. Ze hebben lang nodig
om zich voor te bereiden. Of dat wel of
niet goed is weet ik niet. Zelf vind ik 't
onzin. Richard Gere werd dan privé net
zo humeurig als de scène aangaf. Om
Boven: Jeroen
Krabbé:
onbekende uit
kikkerland
blijkt prins in
Hollywood.
