Nieuwe gegevens vertragen
onderzoek naar Iran-affaire
Vertrek gematigde Contra-leider
streep door rekening Washington
Palesti jnen verschanst
in ondergrondse stad
Nog meer radioactief
melkpoeder in Beieren
Onderzoek: Moskou schendt
nauwelijks wapenakkoorden
Haakmat voorspelt
grotere macht
politieke partijen
BUITENLAND
CoicUeSouMMit
VRIJDAG. 13 FEBRUARI 1987 PAGIN, N
Lijst 3.800 gevangenen
voor parlement Pretoria
KAAPSTAD De Zuidafrikaanse minis
ter van openbare orde Vlok heeft het parle
ment gisteren een lijst gegeven van 3.800
mensen die langer dan 30 dagen gevangen
zitten onder de noodtoestand. Onder de ge
detineerden zijn 281 kinderen onder de 15
jaar drie onder de 12, 18 onder de 13, 91
onder de 14 en 169 onder de 15. Vlok zei
dat er andere gevangenen waren die korter
dan 30 dagen vast zaten en wees erop dat
de regering onder de noodtoestand niet
verplicht was hun namen te geven. Hij ont
kende evenwel dat er ooit 20.000 mensen in
hechtenis waren geweest De minister
maakte niet duidelijk of de 3.800 namen
ook al voorkwamen op een lijst van 9.667
gedetineerden die het parlement vorig jaar
kreeg.
Buit/70 miljoen
bankroof Marseille
MARSEILLE De bankroof in Mar
seille met ontsnapping via een vooraf
aangelegde tunnel onder de ogen van de
elite van de Franse politie blijkt ook
spectaculair door het enorme bedrag
van de buit. Deze bedraagt 70 miljoen
gulden. Het is een record voor Frank
rijk en komt direct na de Britse goud-
roof uit de kluizen van Brinks Mat in
1983 op de Londense luchthaven Heath
row, waarbij voor 80 miljoen werd buit
gemaakt. De zeven rovers in Marseille
hielden de politie maandag net zolang
aan de praat totdat zij klaar waren. Zij
deden dit door een gijzeling van mensen
voor te wenden en meer dan tien uur te
onderhandelen over vrijlating. Intussen
haalden zij rustig kluizen leeg.
Mammoet-
resten in
Engeland
LONDEN Britse
archeologen hebben
in de buurt van de
midden-Engelse stad
Shrewsbury de resten
van drie mammoeten
gevonden die 13.000
jaar geleden hebben
geleefd. Volgens het
Londense dagblad
„Independent" horen
de fossielen tot de
best geconserveerde
die buiten Siberië aan
het licht zijn geko
men.
WASHINGTON Deskundigen van
de Amerikaanse Stanford-universiteit
hebben bij onderzoek nauwelijks aan
wijzingen gevonden dat de Sovjet-
Unie bestaande wapenovereenkomsten
zou ontduiken.
In een rapport zeggen de onderzoekers
dat het door de regering-Reagan opge
roepen beeld, als zou de Sovjet-Unie
een grote schender van wapenove
reenkomsten zijn, niet klopt. Boven
dien heeft de regering het militaire be
lang van de zogenaamde schendingen
overdreven. „De Sovjet-Unie wil de
bepalingen van een wapenovereen
komst wel eens wat ruim interprete
ren, net als de VS, maar aan een regel
rechte schending van een wapenove-
reenkomsat maakt zij zich zelden
schuldig", aldus het rapport. De onder
zoekers noemden slechts één geval
waarbij de Soviet-Unie een overeen
komst had geschonden. Het betrof de
plaatsing van een grote radar-installa
tie in Siberië, waarvan de positie vol
gens de onderzoekers niet strookt met
het ABM-verdrag. Op dezelfde gron
den zijn echter Amerikaanse plannen
om soortgelijke radarinstallaties op
Groenland en in Groot-Brittannië te
vervangen twijfelachtig, aldus het rap
port.
Sikh-„agenten"
plegen bankroof
CHANDIGARH In Pun-
jab is gisteren een grote
bankroof gepleegd door Sikh
extremisten. De rond 25
overvallers waren vermomd
als agenten. Zij drongen 's
ochtends vlak voor zij open
ging de bank binnen, sloten
iedereenop en propten het
geld in jute zakken. In totaal
werd zo voor een tegenwaar
de van ruim tien miljoen
gulden in drie bestelauto's
geladen. De hele operatie
duurde 30 minuten. De ro
vers ontkwamen zonder dat
er een schot werd gelost.
WASHINGTON De
door president Reagan in
gestelde Tower-commis-
sie, die de rol van de Na
tionale Veiligheidsraad
(NSC) tijdens de Iran-af-
faire onderzoekt, heeft
„nieuwe informatie" ver
kregen. Daardoor zal het
uitbrengen van het eind
rapport van de commissie
worden vertraagd. Dit
heeft een woordvoerder
van de commissie bekend
gemaakt.
De zegsman, Herbert Hetu,
weigerde evenwel in te gaan
op de strekking van die nieu
we inlichtingen. Hij zei alleen
dat de recente ontdekkingen
niets te maken hebben met de
getuigenis van president
Reagan, die afgelopen woens
dag voor de tweede keer vra
gen van de commissie beant
woordde.
De New York Times berichtte
op gezag van goedingelichte
bronnen dat uit nieuwe infor
matie blijkt dat de NSC direct
betrokken is geweest bij de le
vering van wapens door parti
culieren aan de Nicaraguaanse
opstandelingen. Volgens de
NY-Times geschiedde dat in
een periode, dat het geven van
dergelijke hulp door het Con
gres uitdrukkelijk was verbo
den.
De Boston Globe wist gisteren
te melden dat de Amerikanen
die betrokken waren bij de
clandestiene leveranties aan
de Contra's verplicht werden
een document te onderteke
nen, waarin zij beloofden het
stilzwijgen te zullen bewaren.
Volgens de afspraak zou bij
verbreking van die belofte
„gerechtelijke vervolging door
de Amerikaanse regering" vol
gen. Volgens de Boston Globe
zou hieruit blijken, dat de af
faire al bij voorbaat in de
doofpot werd gestopt
(Vervolg van de voorpagina)
PARAMARIBO Een
meerderheid binnen het
topberaad, het hoogste po
litiek orgaan in Suriname,
bleek geen vertrouwen
meer te hebben in pre
mier Radhakishun en
daaruit heeft deze de con
sequenties getrokken, zo
zei legerleider Bouterse
gisteren.
De overige drie bewindslieden
zijn volgens Bouterse „om per
soonlijke redenen" afgetreden.
Dit zijn de ministers Mungra
van financiën, De Miranda
van transport, handel en in
dustrie en Jessurun van volks
gezondheid.
In Paramaribo wordt aangeno
men dat de ministers Mungra,
De Miranda en Jessurun „uit
solidariteit" met Radhakishun
zijn opgestapt. Het premier
schap wordt voorlopig waarge
nomen door vice-premier Ju
les Wijdenbosch.
Welke gevolgen de crisis heeft
voor de „oude" politieke par
tijen, het militair gezag en an
dere organisaties in topberaad
en regering is nog niet duide
lijk.
Maar volgens de Surinaamse
ex-vice-premier Haakmat ko
men de „oude" partijen ver
sterkt uit de crisis tevoor
schijn. Hij meent dat de in
vloed van de „havik" Herren-
De Surinaamse legerleider Bouterse (I) met Ivan Graanoogst, lid
van de Militaire Raad, op een gisteren gehouden persconferentie.
In Suriname is een regeringscrisis ontstaan, waarbij vijf ministers
opstapten.
berg is afgenomen en voor
spelt dat gematigde krachten
terrein winnen.
Ondanks dat drie van de vijf
afgetreden bewindslieden ho
ren tot VHP en NPS verwerpt
Haakmat de visie dat de poli
tieke partijen het slachtoffer
zijn van de manoeuvres. Hij
spreekt van „poppetjes wisse
len" met als resultaat dat de
haviken rond Herrenberg
macht verliezen ten gunste
van gematigde krachten.
(Vervolg van de voorpagina)
BEIROET Een netwerk
van nauwe steegjes en
gangen die in gevechten
van man-tot-man gemak
kelijk zijn te verdedigen
en moeilijk te veroveren
dat zijn de Palestijnse
vluchtelingenkampen in
Libanon. Aangezien de
Palestijnen zich boven
dien hebben ingegraven
in een ondergronds gan
genstelsel, zijn de belege
raars van de sji'ietische
Amal-militie ertoe over
gegaan hun aartsvijanden
uit te hongeren.
Hoewel steeds wordt gespro
ken van „kampen" zijn die
niet als zodanig te herkennen.
De kampen zijn, naarmate bij
de Palestijnse vluchtelingen de
hoop op een spoedige terug
keer naar Palestina vervloog,
complete stadswijken gewor
den met ziekenhuizen, biosco
pen, scholen en winkels. Er
zijn tien zulke Palestijnse
kampen in Libanon met in to
taal rond 300.000 inwoners.
Toen de Israëliërs in 1982 tot
Beiroet doorstootten, waakten
ze er voor de kampen binnen
te dringen. In plaats daarvan
dwongen ze door genadeloze
luchtaanvallen en een blokka
de van West-Beiroet de Pales
tijnen tot overgave. In augus
tus 1982 verlieten 11.000 guer
rillastrijders Beiroet. Christe
lijke milities werden daarna
door Israël aangemoedigd de
kampen Sabra en Chatila uit
te kammen. Dat leidde tot een
massamoord op weerloze oude
ren, vrouwen en kinderen.
In 1985 begonnen de guerrilla
strijders massaal terug te ke
ren naar Libanon. Maar dit
maal wilde de Amal-militie
voorkomen, dat de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie haar in
frastructuur in Libanon op
nieuw zou opbouwen. In de
eerste van de drie „oorlogen
om de kampen" wist de Amal
na veel strijd het kleine Sabra
te veroveren. Het werd zo
grondig verwoest dat er geen
steen nog op de andere staat.
„Het zijn net ratten", schold
een Amal-strijder toen. „Als je
denkt ze eindelijk te hebben
vernietigd, komen ze weer uit
hun holen en vechten ze ver
der".
Dat is dichterbij de waarheid
dan lijkt. Inderdaad had de
PLO zich met het oog op een
Israëlische invasie bijtijds in
de aarde ingegraven. Onder de
kampen werden tunnels ge
graven en ondergrondse muni
tiedepots en levensmiddelen-
voorraden aangelegd. Onder
de aarde werden bunkers, hos
pitaals en zelfs werkplaatsen
voor reparatie en de produktie
van munitie.
Dit geraffineerde vestingssys
teem, ingericht voor een ge
heel andere tegenstander dan
gedacht, moet de Amal nu be
strijden en dat verklaart waar
om er na bijna vier maanden
nog geen beslissing is in de
strijd om Chatila en Bouij el
Barajneh. Artillerie- en raket-
beschietingen van buiten rich
ten in feite slechts schade aan
gebouwen aan. De enige mo
gelijkheid die voor de Amal
overbleef was te trachten de
Palestijnen systematisch uit te
hongeren, en dat gebeurt nu
ook.
SUSKE EN WISKE DE HELLEGATHONDEN
Uitgeverij. Antwerpen-V\fc|esp
Bloemen
Sarah Ferguson, hertogin van York, lacht na het krijgen van een
boeket bloemen in de vorm van een helikopter. Dat gebeurde
tijdens een ceremonie, waarop ze werd betoond vanwege het be
halen van haar vliegbrevet. Prins Andrew, haar man, is een heli
kopterpiloot van de Britse marine.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN In de buurt van
de Beierse plaats Rosen
heim ligt nóg een voor
raad radioactief melkpoe
der, dat voor menselijke
noch dierlijke consumptie
geschikt is. Het gaat om
2000 ton, die net als de vo
rige 5000 ton is geprodu
ceerd door de zuivelfa
briek Meggle in het nabu
rige Wasserburg.
Dat maakte minister Wall-
mann (milieu en reactorveilig
heid) gisteren bekend. Het
gaat volgens hem om wei die
is ontstaan bij recentere kaas
bereiding en die bij Meggle tot
poeder is ingedampt. Voor dit
poeder heeft Meggle tot nu toe
geen schadeloosstelling van de
Bondsregering gekregen.
De bewindsman verzekerde de
commissie, dat met de nieuwe
lading weipoeder niet opnieuw
door het hele land zal worden
gezeuld. De poeder zal in Beie
ren blijven en daar worden
vernietigd of definitief veilig
worden opgeslagen.
Wallmann kreeg kritiek op
ziin aarzelende optreden in de
affaire van het weipoeder dat
wekenlang in 242 goederenwa
gons in Keulen, Bremen en
Rosenheim heeft gestaan. Hij
was al in augustus de hoogte
van het probleem.
Wallmann moest het antwoord
schuldig blijven op de vraag
wat er na de twaalf weken
tussenopslag bij de Bundes-
wehr met het poeder zal ge
beuren. De commissie vreest
dat de Bundeswehr daarna
nog lange tijd haar oneigenlij
ke taak als bewaker van het
poeder moet uitvoeren.
Frauderende
barones wordt
uitgeleverd
BERN De gescheiden
de vrouw van baron
von Thy ssen-Born misj
door Liechtenstein uitge
aan Zwitserland. Ze
verdacht van oplichtir^,
verduistering voor een
van 40 miljoen Z^
francs (50 miljoen gulcUj [j
barones is gisteren
borgtocht vrijgelaten.
Denise von Thyssen vi
vierde vrouw van baroif^
Thyssen-Bornemisza, de
te Zwitser. Het huwelijl
in 1984, na zeventien jaa
bonden. De barones eiste
scheiding twee miljard
en kreeg zij „slechts" 20|pi
joen. Op zijn beurt verL
de baron voor miljoene
huwelijksjuwelen terug.
Al
(be
age
lieu
er i
n.
hg»
•r I
e erz
kaci
eio.i
rli 1
le/OJ
ru
»pi
Vooral door
wiegedood
zuigelingen^
sterfte
GENÈVE Een mystyn
ze fatale ziekte die r
schijnlijk gezonde babfV
hun slaap treft is de bfno
rijkste oorzaak van de sf* 1
van zuigelingen in dein,
terse landen. Volgens dt wi
reldgezondheidsorganis* va
worden in de VS jaa
7.000 tot 10.000 kinderej ei
slachtoffer van wiegezo
zoals de ziekte wordïapj
noemd die er de oorzaajatie
is dat baby's zonder [b^
neembare aanleiding of 's
den te ademen. Het f bi
van wiegedood is het ff-1"1
vanaf de geboorte 3dt 1
baby een jaar oud is,
risicopiek bij 2,5 maand?j?'e
30 tot 50 procent blijkt <P
moment van overlijde^
lichte infectie te hebben,
loge
SleuteldienLl
opende eige
goudmijntje
left
(Van onze correspondidei
Rink Drost) Lze
BONN In tien stedeh
de Bondsrepubliek DJe v
land heeft de polities is
lijktijdig invallen ^eirkt
in de filialen van de Ij e
teldienst „Haus der feld
cherheit". 7ïen£4an
werknemers van de n.
derneming en direc
Kinder zijn gearrestr~
Het gaat volgens de pc
om uit de hand gelAJl
hulpverlening aan pan
lieren. Die hadden de s
teldienst te hulp ge\Q
sleutel bij zich te hel
Telefonisch was doorgi
een prijs aan voorrijkoL'
en werkloon opgegfc 1
van zo'n 75 mark. Mai
de praktijk vernieldei
medewerkers van de
teldienst het bestai
slot, zodat een nieuw
moest worden get
teerd. De rekening
dan al snel op tot
mark of meer. De pdpjl
gaat bovendien na o
verband bestaat tussei
diensten van het Haus
Sicherheit en in braker
kort daarna in de be
fende huizen plaats f
den. Het sterke ven
den bestaat dat wer.
mers van het Haus de,
cherheit sleutels van
we sloten achterhiel
om later in alle rust
slag te kunnen slaan.
DEN HAAG/WASHING
TON Het vertrek van
de Nicaraguaanse opposi
tieleider Arturo Cruz uit
de Contra's ontneemt de
verzetsbeweging tegen de
sandinistische regering in
Nicaragua de laatste ge
loofwaardigheid die zij
nog had. Cruz, die ooit
voor de sandinisten am
bassadeur was in de Vere
nigde Staten, kan het ab
soluut niet vinden met de
militaire leiders van de
Contra's, die hij van „on
democratische handelen"
beschuldigt.
Vooral voor de regering-
Reagan komt het vertrek van
Cruz uiterst ongelegen. In
haar pogingen meer hulp voor
de verzetsbeweging los te krij
gen, werd Cruz telkenmale ten
tonele gevoerd als garantie
voor het democratische gehal
te van de Contra-beweging.
Hij was een van de drie leiders
van d^ overkoepelende orga
nisatie van Nicaraguaanse
Contra's, de Verenigde Nicara
guaanse Oppositie (UNO) en in
die hoedanigheid enkele ma
len bij president Reagan te
gast op het Witte Huis.
Al sinds de vorming van de
UNO heeft Cruz het aan de
stok met de overige leiders, in
het bijzonder met Adolfo Cale-
ro, de aanvoerder van de be
langrijkste rebellenorganisatie.
Cruz waarschuwde onder
meer voor het gevaar dat een
overwinning van de Contra's
zou resulteren in de vervan
ging van de sandinisten door
een ander anti-democratisch
bewind. Ook kon hij zich
moeilijk verenigen met de
aanwezigheid onder de Con
tra's van veel soldaten uit het
leger van de verdreven dicta
tor Somoza.
Samengewerkt
In kringen van het anti-sandi-
nistische verzet bestond even
wel ook nogal wat oppositie te
gen Cruz, met name omdat hij
na de val van Somoza geruime
tijd met de sandinisten heeft
samengewerkt. Onder andere
als directeur van de nationale
bank en als ambasadeur in de
„Cuba-crisis rond Nicaragua"
WASHINGTON De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken George Shultz heeft gewaarschuwd dat de
Verenigde Staten binnen enkele jaren een crisis met de
Sovjet-Unie kunnen verwachten, als de steun aan de Con
tra's wordt stopgezet. Hij liet daarbij de mogelijkheid van
direct Amerikaans militair ingrijpen in Nicaragua uitdruk
kelijk open, voor het geval Moskou in Midden-Amerika
bases zou vestigen. Met een duidelijke verwijzing naar de
Amerikaans-Russische confrontatie in de Cubacrisis in
1962 zei Shultz dat Moskou al eerder had gezorgd voor een
crisis „en we moeten onszelf niet voor de gek houden door
te denken dat ze dat niet nog eens zullen proberen".
Verenigde Staten. Op een ge
geven moment raakte Cruz
echter gedesillusioneerd over
het beleid van de sandinisti
sche regering, die volgens hem
haar beloftes niet nakwam,
waarna hij toetrad tot de Vere
nigde Nicaraguaanse Opposi
tie.
Cruz heeft vorig jaar onder
meer een belangrijke rol ge
speeld bij de succesvolle pogin
gen van president Reagan toe
stemming te krijgen voor her
vatting van de militaire steun
aan de Contra's. Nu Cruz zich
terugtrekt zal het Congres nog
minder geneigd zijn om posi
tief op nieuwe voorstellen van
de regering te reageren, zo
wordt in Washington aangeno-
De Amerikaanse onderminis
ter van buitenlandse zaken,
Elliot Abrams, heeft dan ook
iliê
een dringend beroep gk
op Cruz op zijn besluit te
komen. De kansen df1S1
worden door waarnemers 1
ter zeer gering geacht. V<en
Abrams, die belast is m erj
ter-Amerikaanse zaken, er*
„geen enkele leider" di jU
veel geloofwaardigheid
als Arturo Cruz.
Het besluit van Cruz
voor Washington extra oi 'e'
gen, omdat 1987 „het jaa'S6
de Contra's" moet w<ctlJ
Met de officiële Amerikj0n
hulp en de geheime stei
de Iran-Contra's-afaire,
het sandinistische bewiiritl
genadeklap moeten w
toegebracht.
Van die plannen komt
schijnlijk niets terecht,
in het Amerikaanse Cc
als onder de Amerikaan
volking bestaat grote
over de militaire mog
den van de rebellen. Ze
bevelhebber van de
kaanse troepen in Mi
Amerika heeft verklaar
de Contra's de strijd
kunnen winnen, ongeac
hulp die ze krijgen uit1
hington.
ge
