k Verkoop van Franse televisienetten verloopt chaotisch Het fenomeen Thatcher bewonderd en verguisd Philips-Brazilië Ml 'C -fl q I 1 Stad Rotterdam dient aanvraag in voor oprichten ziekenfonds „Hoog bezoek" te sterk voor RCL: 0-6 Van der Rei jd naar SJZ Dolle dollar doet optimisme dalen BUITENLAND CeidócSoutmit PO WOENSDAG 11 FEBRUARI 1987 PAGI] (Van onze correspondent Roger Simons) LONDEN De bewon deraars van Margaret Thatcher (61) hebben niet gewacht tot 4 mei om hun premier te felici teren met haar ononder broken ambtsperiode van acht jaar. Mogelijk schrijft Thatcher nog vóór die datum nieuwe parlementsvrkiezingen uit en wat er dan zal ge beuren, kan geen mens met zekerheid voorspel len. Daarom werd de wereld er vorige week (6 februari) al aan herinnerd dat Margaret Hilda Thatcher-Roberts die dag een merkwaardig record vestigde: met meer dan 2.836 volle dagen verblijf in Dow ning Street 10 is ze van alle Britse naoorlogse premiers het langste zonder onderbre king aan het bewind. De Britse Conservatieven schreven dan ook een tikkel tje laatdunkend in hun kran ten: „Neem nou Harold Wil son, tegenwoordig lord Wil son van Rievaulx. Die was acht jaar en 278 dagen La- bourpremier, maar niet onaf gebroken. Maggie staat zelfs op het punt premier Asquith te overtreffen". Wat de lengte van zijn be wind betreft (1908-1916), is Asquith de Britse politieke recordhouder van de 20e eeuw. Slaagt Margaret That cher erin hem voorbij te stre ven, dan kan ze de politieke reuzen van de 19de eeuw Salisbury, Palmerston en Gladstone aanpakken. Die waren allemaal nog langer premier dan Asquith. Inmid dels heeft Margaret Thatcher er ook twaalf jaar opzitten als leider van de Britse Conser vatieve partij. Wonderen Thatchers directe omgeving de mensen die er het meeste voordeel bij hebben dat ze aan het bewind bliift noemt haar een poli tiek fenomeen en dit niet al leen omdat zij de eerste vrou welijke premier is in de ge schiedenis van het Britse rijk. Sommige Conservatieven ra ken er niet over uitgepraat hoeveel Thatcher al voor hun land heeft gedaan. Zij beschouwen Maggie als ie mand die wonderen doet. In hun ogen is zij goed op weg om een van de grootste Brit ten aller tijden te worden. Premier Thatcher wordt door deze bewonderaars be schouwd als de vrouw die de macht van de vakbonden ei genhandig heeft gekraakt. Zij firivatiseert lastige genationa- iseerde bedrijven en maakt daarbij van gewone luitjes echte „kapitalisten". Maar hoewel Groot-Brittan- nië sinds Thatcher aan het bewind kwam veel meer aandeelhouders kreeg, wer den terzelfdertijd de riiken van het land (inclusief de Thatchers zelf) nog welge stelder. De Conservatieve politiek van aanmoediging van het privé-initiatief heeft mooie resultaten opgeleverd in wel varende gebiedsdelen, die meegaan met de moderne vooruitgang. In oorden die niet met industriële en eco nomische welvaart zijn geze gend, is daarentegen weinig veranderd. Kloof De traditionele kloof tussen het „rijke" zuiden en het „arme" noorden dreigt onder Thatchers bewind steeds bre der te worden. Als Groot- -Brittanniës eerste vrouwelij ke premier straks nieuwe parlementsverkiezingen uit schrijft, zal in haar land het peil van de werkloosheid nog steeds schommelen rond het schokkende cijfer van 3,5 miljoen. Margaret Thatcher mag dan van Groot-Brittannië in som mige opzichten een beter land hebben gemaakt, tot nu toe werkte haar bewind ze ker niet bevorderlijk voor de verstandhouding tussen de verschillende lagen van de bevolking. Er wordt steeds meer geweld gepleegd en de volksbuurten van grote steden dreigen ware „no-go"-gebieden te worden. De misdadigheid neemt reusachtige proporties aan, zonder dat de regering iets doet om haar op doeltref fende wijze te beteugelen. De Britse premier gaat alleen tot actie over, wanneer de „vei ligheid van de staat" be dreigd wordt. Dan treedt het politie-apparaat in werking en wordt met niets ontziende ijver naar „mollen" gegra ven. Groot-Brittannië zou een veiliger land zijn als de gerechtsdienaren even kor daat optraden tegen gewone misdadigers. Thatchers keiharde maatre gelen in verband met spiona- gezaken spruiten voort uit de nauwe samenwerking op dit gebied met de Amerikanen. Washington verlangt van de Britten dat zij geregeld onder hun bed gaan kijken of daar geen spionnen verborgen lig gen. De beroering die Britse spio- nageschandalen veroorzaakt in Amerika, maakt premier Thatcher altijd diep ongeluk kig. Dat Labourleider Kin- nock haar laksheid en on kunde verwijt, kan Thatcher weinig schelen, zolang de Amerikanen maar niet zo over haar denken. Internationaal In het vooruitzicht van de volgende parlementsverkie zingen is Margaret Thatcher trouwens van plan de natio nale problemen weer een poosje links te laten liggen. Zij zal het voorbeeld volgen van haar illustere voorgan gers, wijlen Harold Macmil- lan en de huidige lord Wil son. In hun tijd gaven die ook ge regeld de voorkeur aan een nummertje eerste viool op het internationale toneel, lie ver dan zich te blijven wij den aan uitzichtloze interne vraagstukken. Thatchers aanbidders noe men haar de knapste van alle wereldgroten, de veterane die zich al veel langer aan de top bevindt dan Mitterand, Kohl, Reagan en Gorbatsjov. De omvang van haar groot heid groeit nog aan als je be denkt dat van deze vijf pre mier Thatcher de enige is, die oorlog heeft gevoerd (in 1982 tegen Argentinië) en hem op de koop toe heeft ge wonnen. Thatcher reist volgende maand naar Moskou om in het Kremlin te praten met Gorbatsjov. Gezien Reagans hoge leeftijd en omdat zijn ambtsperiode zachtjesaan haar einde nadert, is de Brit se premier van plan met de Sovjets te onderhandelen in naam van het hele Westen. Het koele Conservatieve fe nomeen rekent erop, dat een dergelijke handelswijze ook haar binnenlands prestige ge voelig zal opkrikken, omdat een groot deel van de Britten gek is op politici die buiten landse bewondering afdwin gen. Zo zou Thatchers reis naar Moskou een aanloop kunnen zijn voor een derde verkiezingsoverwinning. PARIJS De privatise ring van de Franse televi siezender TF-1 en de ge lijktijdige verkoop van de commerciële netten „5" en „6" heeft tot fikse ru zies geleid. Terwijl de re- gering-Chirac er door de socialisten van wordt be schuldigd staatseigendom „te verkwanselen" zitten de kandidaat-kopers el kaar dwars met steeds nieuwe combines. De door de regering benoemde hoge autoriteit, de Nationale Commissie voor Communica tie en Vrijheden (CNCL), heeft allang geen vat meer op het spel en wordt bovendien op haar beurt beschuldigd van vriendjespolitiek. Voor de tweede keer in 1,5 jaar vindt er een aardverschuiving plaats in het Franse „audio-visuele landschap", ook wel PAV ge noemd. Vlak voor de parlementsver kiezingen van maart 1986 voerden de socialisten de com merciële televisie in met een vijfde en zesde net, respectie velijk toegespeeld aan het duo Silvio Berlusconi (de Italiaanse televisiemagnaat, die socialisti sche sympathieën zou hebben- Jerome Seydoux (een telg uit een Frans miljardairsgeslacht) en de combinatie Gaumont- -Publicis-Nrj-Gross. Daarmee hadden de Fransen naast drie staatsnetten, de abonnee-tv en een (overigens alleen op papier bestaande) culturele zender in totaal ze ven netten, die allemaal ver lies leden. Geïnspireerd door liberale be ginselen en gefrustreerd door de constructie van de socialis ten besloot de regering-Chirac in juni het beheer van de om roepen te veranderen. De nieuwe formule werd: twee staats- en twee priVé-netten met daarnaast een muzieksta tion en abonnee- en cul- tuur-tv. Het nationale tweede net zou een soort „stem van de natie" moeten worden, het eerste net dat de grootste verliezen leed en volgens Chirac een te leurstellende produktie aan Franse films en series had werd verkocht. Vorige week bepaalde minis ter van economische zaken Balladur de prijs van een meerderheidsbelang voor TF-1 op ruim een miljard gulden. Dat bedrag moet tenminste door twee eigenaren worden opgebracht om een monopolie te voorkomen. Brand Net als destijds rechts deed bij de creatie van de commerciële televisie, is het nu de beurt aan links om moord en brand te schreeuwen. Volgens oud- -minister van cultuur Jack Lang wordt het bezit van „miljoenen televisiekijkers versjachert" en staan de rege ring alleen politieke doelen voor ogen. De presidentsverkiezingen ko men er aan en Lang weet als geen ander dat een gunstig ge stemde televisie daarbij nooit weg is. De socialisten schatten de waarde van TF-1 op ruim drie miljard gulden. Een prijs die natuurlijk niemand wil be talen voor een eerste exploita tiecontract, dat maar tien jaar duurt. Een ander verwijt van de soci alisten (maar ook van sommi ge liberalen in de regerings coalitie) treft de tot scheids rechter benoemde CNCL, waarvan de meeste leden, ge zien recente zuiveringen bij radio en televisie, op zijn minst Gaullistische sympathie hebben en dus op goede voet staan met premier Chirac. Tot zondag was de combinatie Hachette (de grote uitgevers groep van Matra-baas Jean- -Luc Lagardère)/Havas (de re- gerings-advertentiegigant) uit gesproken favoriet voor de overname van TF-1. De deel name van Havas, dat wordt gecontroleerd door de staat, viel niet bij iedereen in goede aarde. „De regering verlaat TF-1 )md erd I door de voordeur om vfo we gens via het raam weer blis gf te komen", zei een liberajr openlijk twijfelde aan dp doelingen van Chirac. Vp""" premier is bekend dat zekere invloed wil houdp,"fi televisieland of dat nu sta gendom is of niet. j Verrassing De verrassing kwam toi vas plots afhaakte omd; noodzakelijke investerin nader inzien „te riskant Partner Hachette werd i u scheept net als eerder dt xemburgse televisiecomo CLT met wie Havas vo| „5" ijverde. De nieuwe torenhoge fa^ Lagardère, die ook radiostation Europe-1 I volgens sommige de pli[ miteit van de pers beq: heeft nog twee weken een andere partner te vrggt want op 23 februari sluit 1 t schrijftermijn voor „La reo Enig overgebleven concite6*1' ten zijn betonkoning Boujkt en de groep GMF van deL ev ge week bij een vliegtui^0rtE luk omgekomen zake|pt u Michel Baroin. Een opmerkelijk stille p pagne voert Robert Heften Hij heeft zijn zinnen op <£bbe gezet omdat de „1" te dienst en er bovendien een ^rt van protesten zou opv*u g als Hersant, die voor recr j de Kamer zit, zich hiep0 kandidaat zou stellen. '?6an Zijn voornaamste partij He niemand minder dan eq. genoemde Silvio Berlu^en die nog altijd droomt vafetiwc heel Europa bestrijkende^ der met glamourshowjnsch voetbalwedstrijden. nd b De steenrijke Jerome Se^gst doet eveneens mee. Oiijmen commerciële vijfde net stiêrde verder Jimmy Goldsmit)erd ternationaal geldschieter (k ijs genaar van het Franse taaak blad L'Express, en een cfever natie met ondermeer dejding en de zojuist geprivatiilt h bank Paribas. [n uil Heel warrig is het ronor a verkoop van het zesde nfor 1 in hoofdzaak muzikaal |t spi worden. ftden, SAO PAULO Het Phi- lips-bedrijf in Brazilië wil voor 100 miljoen dollar de Philco-vestigingen van de Ford-groep overnemen. Hiermee zal Philips een bijna volledige monopolie positie veroveren op de Braziliaanse televisie markt, iets wat de concur renten proberen te ver hinderen door de Brazili aanse regering te laten in grijpen. Dit meldt de ge zaghebbende conservatie ve krant „Estado de Sao Paulo". Volgens een artikel zou de Braziliaanse regering kunnen interveniëren in de huidige onderhandelingen tussen Phi lips en Philco in het geval de fusieplannen de belangen van de nationale industrie dreigen te schaden. Het afsluiten van de onderhandelingen hangt daarom nu af van „de politie ke goedkeuring van de rege ring", aldus „Estado de Sao Paulo". Overeenkomstig de huidige Braziliaanse wetgeving staat niets een fusie in de weg. Het is evenwel twijfelachtig dat Philips haar fusieplannen doorzet als de Braziliaanse re gering onder druk van de na tionale bedrijven hierover haar ongenoegen uitspreekt. Volgens de Braziliaanse con current is voor Philco een overdreven hoge prijs ge vraagd om andere gegadigden af te schrikken, aldus „Estado de Sao Paulo". Met name Sharp van de groep Mathias Macline, die nu 22 procent van de markt in kleurentelevisies bezit, toont zich ongerust. Philips gaat na de overname van Philco bijna 50 procent van de markt in kleurentele visies beheersen. Van de 600.000 zwart-wit-televisies die dit jaar in Brazilië worden ge produceerd, gaat Philips 45 procent verkopen en Philco eveneens 45 procent. Philips domineert voorts ruim 70 pro cent van de markt kleurente levisiebuizen (2,2 miljoen per jaar) en 90 procent van de zwart-wit-buizen. ROTTERDAM Het verze keringsconcern Stad Rotter dam heeft bij staatssecretaris Dees van Volksgezondheid een aanvraag tot goedkeuring ingediend van het op te rich ten ziekenfonds „Sterker door Strijd". Het verzekeringsconcern vindt dat ziekenfondsen via stichtin gen, aanvullingsfondsen en onderlinge waarborgmaat schappijen optreden als tussen persoon of als verzekerings maatschappij en daarmee een oneigenlijke concurrentiestrijd leveren met de particuliere verzekeringsmaatschapijen. Dit steekt Stad Rotterdam-top man Van Leeuwen temeer, omdat de particuliere maat schappijen in het verleden via een egalisatiefonds 360 tot 400 miljoen gulden hebben doorge sluisd naar de ziekenfondsen. De president van de raad van bestuur van Stad Rotterdam denkt dat de kansen voor een met zijn maatschappij verbon den ziekenfonds toenemen, omdat de geluiden over ver dergaande privatisering in de gezondheidszorg sterker wor den. Zelf heeft Van Leeuwen al in formeel de grote werkgever sorganisaties benaderd om mensen af te vaardigen in het bestuur van het nieuwe zie kenfonds. Oud-staatssecretaris Van der Reijden van volksge zondheid, die tijdens zijn ambtstermijn al werd gecon fronteerd met de plannen van Stad Rotterdam maar niet meer aan behandeling ervan toekwam, heeft als adviseur van de verzekeringsmaat schappij de vakcentrales hier over gepolst. De plannen van Stad Rotter dam voorzien in een landelijk ziekenfonds dat samenwerkt met ongeveer 10.000 tussen personen. Het ministerie van WVC liet in het verleden al doorschemeren weinig te zien in de plannen. Er is al een lan delijke dekking van regionaal werkende ziekenfondsen en de laatste tijd hebben veel fu sies van ziekenfondsen plaats gevonden. In eerste instantie zal echter de Ziekenfondsraad zich uitspreken over de aan vraag. RCL ontving gistermiddag „hoog bezoekop De Bloe- merd. Eredivisionist Feye- noord was met man en macht naar Leiderdorp getrokken om daar, op eigen verzoek, de degens met de Leiderdorpse zaterdageersteklasser te krui sen. Het vriendschappelijke duel leverde Feyenoord de verwachte, ruime zege op. Blinkert, Hofman, Molenaar, Tahamata, Hoekstra en Roth schoten en kopten RCL naar een 0-6 nederlaag. De Leider dorpers misten na de hervat ting diverse goede mogelijkhe den op de eerreddende goal. De beste kans was voor Leo van de Weteringh. Na door Kenneth Monkau te zijn ge vloerd, miste de Woubrugse spits de toegekende strafschop. Op de foto RCL-middenvelder Ruud Boendermaker en Feye- noorder Reggie Blinkert in duel om de bal. ZOETERWOUDE De 30-ja- rige Fokke van der Reijd is de nieuwe trainer van de voetbal vereniging SJZ uit Zoeterwou- de. Hij heeft gisteravond een éénjarige verbintenis getekend en is daarmee de opvolger van Ruud van der Linden die na 4 jaar sportpark Haasbroek vaarwel zegt. Van der Reijd, woonachtig in Noordwijker- hout, heeft de afgelopen jaren de jeugdselectie van SJC uit Noordwijk onder zijn hoede gehad nadat hij daarvoor twee jaar de senioren-selectie van GWS uit Sassenheim en één jaar Abbenes had getraind. Ik kan de tering krijgen. Help hel inentingspro' Redt dc Kinderen (Ned Giro 604020. YQ& Baker praat dollar verder omlaag AMSTERDAM De koers van de dollar is gisteren verder Amerikaanse munteenheid omlaag drukten. Op de wissel markt in Amsterdam werd bij het slot van de handel onge veer 2,0310 gulden genoteerd, ruim drie cent minder dan maandag, toen ook al een cent of drie moest worden ingele verd. De Nederlandse banken hebben hun advieskoersen met vijf cent verlaagd tot 2,12 gulden bij verkoop van dol lars en 2,00 gulden bij aankoop. In New York aanvankelijk nog verder omlaag tot onder de 2,03 gulden, maar later wist de koers zich te herstellen tot 2,0505 gulden tegen het slot van de handel. Baker zei gisteren tijdens een hoorzitting van het Ameri kaanse Congres erop te vertrouwen dat de waardevermin dering van de dollar dit jaar aanzienlijk zal bijdragen tot vermindering van het Amerikaanse handelstekort. Deze verklaring versterkte .bij de valutahandel het gevoel dat de VS de dollar omwille van het handelstekort nog wel verder omlaag willen hebben. Geheim overleg De Amerikaanse regering heeft tijdens geheim overleg aan geboden met Japan en de Bondsrepubliek samen te werken om de valutamarkt te stabiliseren, mits die landen hun ei gen economieën stimuleren. Dat heeft de Wall Street Jour nal gemeld. Duitsland en Japan zouden afwerend op het voorstel hebben gereageerd. Een woordvoerder van presi dent Reagan zei gisteren dat hij niets wist over een verande ring in het beleid. Washington zou tijdens het geheime over leg van G-5, de groep invloedrijke industrielanden die ver der bestaat uit Frankrijk en Groot-Brittannië, hebben voor gesteld onderlinge afspraken te maken over wisselkoersen. De geheime besprekingen zouden al enkele weken gaande zijn. DEN HAAG Menig econoom krijgt deze dagen weer grij ze haren van de dollar. Net gezakt onder de twee gulden voorspelden kenners dat de koers van de Amerikaanse munt wel weer zal stijgen, maar nauwelijks stond de dollar op 2,11 of er ging weer een stuiver af. Er lijkt weinig peil meer op te trekken. De stelling dat de Amerikaanse munt heus nog wel verder zal zakken en misschien wel op het ni veau van de Duitse mark (1,15 gulden) zal eindigen, wordt uit steeds meer monden gehoord. Hoe het ook zij, de tuimeling die de dollar de laatste maan den heeft doorgemaakt, blijft niet zonder gevolgen. Zowel de gemiddelde Nederlander, als ons land als geheel, zal die binnenkort gaan voelen. De eerste aanwijzingen daarvoor verschijnen in het Centraal Economisch Plan, een soort eco nomische tussenbalans die door de nationale rekenaars van het Centraal Planbureau wordt opgesteld. Directeur De Rid der van dit bureau bevestigde al desgevraagd dat bijvoor beeld de terugdringing van de werkloosheid serieus gevaar loopt. De zakkende dollar zorgt voor minder werk, in elk geval voor minder méér en bedreigt daarmee de voornaam ste doelstelling van het kabinet-Lubbers: het terugdringen van de werkloosheid met 50.000 per jaar tot minder dan een half miljoen in 1990. Simpel 't Is eigenlijk een simpel verhaal van economische wetma tigheden dat ons parten speelt. Als de Amerikaanse munt daalt worden de produkten uit de VS voor ons goedkoper, maar omgekeerd worden vakanties voor Amerikanen in Nederland en onze produkten voor hen evenredig duurder. In de tijd dat de dollar torenhoog was en wij dus voor Ame rikanen een goedkoopte eiland werden, heeft ons bedrijfs leven veel tijd en energie gestoken in export naar de VS. Dat ging een tijd lang erg goed, maar nu de financiële wind uit een heel andere hoek is gaan waaien, zal het Nederlands bedrijfsleven er een zware dobber aan hebben die positie te handhaven. En omdat nog veel van onze handelspartners in het VerC Oosten hun munt aan de dollar gekoppeld hebben, geldt da' zelfde verhaal ook voor die streken. Ook daarheen zal onif export moeilijker wórden. Dat spreekt al uit de laatste ciw fers van het planbureau. Onze uitvoer zal niet groeien mt 1 ruim vijf, maar met hooguit twee procent. En als wij minde I kunnen verkopen, wordt er minder gemaakt en zijn er dti ook minder werknemers nodig. Nog gekker Het remmend effect dat de dollarduikeling heeft op l werkgelegenheid kan de komende maanden eigenlijk allee! nog maar toenemen. De berekeningen die hier zijn aange haald dateren immers al van enkele weken terug en sindi dien is de munt verder in waarde verminderd. Het kan all( Daarbij komen overigens nog effecten van de revaluatie vak. onze eigen gulden. Naast die autonome daling vqp de dolli is onze munt ten opzichte van de landen om ons heen d laatste jaren stelselmatig duurder geworden. We dreigeL daarmee ook terrein in Europa te verliezen. Japan mog^y-j wij daarbij niet uit het oog verliezen. Weliswaar hebben oq# de Japanners momenteel grote moeite om hun produkten de Amerikaanse markt te blijven slijten, maar zij hebben vergelijking met ons in elk geval het voordeel dat de Euri pese markt voor hen een aantrekkelijk alternatief kan zijr De Japanse munt, de yen, is het laatste jaar ten opzichte vavEN de gulden maar liefst 16 procent goedkoper geworden. DJs rt werkt door in de prijs van de Japanse auto's en electrontymej en doet ons eigen Philips en Volvo natuurlijk behoorlijlyre concurrentie aan. i tem Schatkist Mv Voor de schatkist dreigen eveneens problemen. Met het iP°a] ruglopen van de uitvoer, de produktie en de geringere stfZWt ging van de werkgelegenheid, zakt de groei van de totabrn; economie. Daardoor krijgt ook de overheid minder inkon&ndi sten. Om nog maar te zwijgen van eventuele tegenvallers igrer de verkoop van ons aardgas, waarvan de prijs nu eenmaal &e steeds goedkopere dollars wordt uitgedrukt. Dat kan vofr ons consumenten misschien eerst wel even aardig zijn, ma!aan we weten intussen uit ervaring dat de politiek er als de kijfer V pen bij is om die soort voordelen van ons af te nemen teJOO behoeve van de gemeenschapsuitgaven. jt Minister Ruding (Financiën) zal dat alles zeker aan zijn coj; lega's voorhouden als die hem straks bestormen om exti geld wanneer hij moet toegeven enkele miljarden extra E de schatkist te hebben gekregen. Want er mag dan nu ef meevaller in de belastingen zijn als gevolg van het econj misch herstel dat we vorig jaar hebben doorgemaakt, als c herstel nu zo duidelijk bedreigd wordt zal Ruding zeker r staan te trappelen om dat geld meteen uit te geven. ARJEN BROEKHUIZ Het Europese vliegtuigbouwconsortium Airbus Industrie i vei terdag in Toulouse het nieuwe vliegtuigtype A320 feestelijke senteren aan genodigden uit de politieke en economise!# ge reld. Vijftien luchtvaartmaatschappijen hebben al belangsjnod getoond voor in totaal 437 exemplaren van het 150 zitplfk 1 tellende toestel. Het gaat om 261 zekere orders, 156 optj intentieverklaringen voor nog eens twintig vliegtuigen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1987 | | pagina 8