SE
IS.
Voorstel Deetman voor MO
staat los van realiteit
TOEGANGSKAARTEN
Officier eist twaalf
jaar tegen ontvoerders
n
TWEEDE-KANSONDERWIJS EN NASCHOLING
Cliëntenbeweging aarzelt
tussen overleg en barricade
Protest bonden tegen
dreigement Deetman
Zoutendijk weg
als VVD hem niet
nummer één zet
4[TÏ
INNENLAND
QeidócQowumt
VRIJDAG 6 FEBRUARI 1987 PAGINA 5
;EEN CLEMENTIE IN HEINEKEN-PROCES
tus
DAM Uiterlijk onbewogen
Ibben Cor van Hout en Willem Hollee-
de laatste twee verdachten in de
iat deineken-rechtszaak, gisteren twaalf
t koy gevangenisstraf tegen zich horen ei-
'erann. Officier van justitie mr. R. Berger
»lgde in die eis de uitspraak van de
Dge Raad in de beroepsprocedures die
irder hadden Van Hout en
Uleeder hun hardnekkig
(zwijgen tijdens de rechts-
ak min of meer verbroken
or met korte schriftelijke
rklaringen te komen. Ter-
jl hun raadslieden mr.
oszkowicz voor Van Hout
mr. I. de Vos voor Hollee-
t de verklaringen voor-
ten, keken beide verdach-
ndringend naar de pu-
|eke tribune waar familie
vrienden verzameld wa
ll. „Ik wil mijn excuus aan-
èden aan Heineken en Do-
lovi-lrer, aan hun naasten en ie
rvan reen die heeft meegeleefd,
on-;
lag>k wil ik excuses aanbie-
daagjt aan de mensen in mijn
i dat^te omgeving", liet Hol-
^n»der via zijn advocaat we-
5 "etfi. Van Hout schreef: „Ook
n- vind het erg wat met de
nren Doderer en Heineken
gebeurd", maar liet daar
iilersen verontschuldiging op
t enMen
J ïnrijspraak
»kou.
hele-. de verdediging van hun
deedjrdachten voerden Moszko-
nbad.cz en De Vos een totaal ver-
ider-jiillend beleid. Geheel in de
een-fi met de verklaring van zijn
een ent vroeg Moszkowicz vrij-
loestraak voor Van Hout vanwe-
het gebrekkige bewijsvoering"
atiomomdat de aanklacht „inner-
k tegenstrijdig en onzorgvul-
defi-g geformuleerd" zou zijn. Als
nnenvolg daarvan zou de hele
ider-nklacht tegen Van Hout
mentjhriftelijke bedreiging, af-
n dersing en vrijheidsberoving)
Hetetig zijn. Bovendien zou jus-
'd inie zich bij de opsporing en
n ca-rvolging in deze zaak „bui-
risen.iiproportioneel" veel inspan-
n deng getroost hebben omdat
el inet een onbekende burger,
vem-ïar een internationaal be-
skvaemde bierfabrikant ont-
lerd was. Daarmee wordt, al
ls Moszkowicz, het beginsel
kchonden dat alle burgers
bht hebben op een gelijke
nogaJnandeling.
V°s daarentegen vroeg niet
de isi1 vrijspraak maar om straf-
veijJrmindering, vooral gezien
Ugjt weliswaar late be-
inne-^v van zijn client Hij nam
ver-f^'S pagina's pleitnota en an-
or deir^^f uur tijd in beslag om
het' ..bescheiden" rol van Hol-
tijde-K*er 'n ontvoering des-
n dat^s toe te lichten. Zo zou Hol-
en^er betrokken zijn geweest
m jnj de voorbereiding van de
verjtvoering, maar hij zou niet
man zijn geweest die met
>pen-'t idee kwam juist Heineken
?n en ..pakken". Ook gaf De Vos
^tene dat Holleeder bij de verde-
jt eifS van het losgeld aanwezig
t ko-f®« maar er zou geen bewijs
uit tel01" zÜn dat hij ook meehielp
datet de feitelijke „kidnap" van
geje.tineken en Doderer. En ver-
door!r wees de advocaat er in jo-
raan-^e bewoordingen op dat zijn
t dielènt maar een „simpele en
jwone jongen" is. „Eentje
douw"1 de gestampte pot waarmee
oem-rt goed stappen is en die je
slav-" zal laten vallen. Die laat-
ïefde* goede eigenschap heeft
XsjeJm waarschijnlijk de nek ge-
■ven-Pten".
a ros-
A'een clementie
en} officier van justitie wilde
nten.Jiter van geen clementie we-
eenri. In een zeer uitvoerig re-
ats isjisitoir somde hij de lange
lege-eks feiten nog eens op waar-
iblio-ior Holleeder en Van Hout
Qua; ruim drie jaar alsnog te-
n af-cht staan. Daarbij putte hij
e to-et enthousiasme uit een
pot aantal bewijsmiddelen.
veel
aure-jor een strafvermindering
vanl grond van Holleeders ver-
Jit isfcring voelde hij weinig. „De
eenstelling van een verdachte
stijljlens een rechtszitting mag
/aar- beoordeling van de strafba-
r het feiten niet wezenlijk beïn-
i defieden", zei Berger. Hij eiste
it-ar-taalf jaar gevangenisstraf
eventt aftrek van voorarrest,
sefte.i
cunstrger wilde daarbij de ruim
nieu-1* maanden die Holleeder en
het n Hout in Frankrijk „hotel-
imerarrest" kregen, niet
(etellen.
rechter, mr. G. Bodewes,
t donderdag 19 februari
praak.
PAUL KOOPMAN
de andere verdachten Jan Boelaard en
Frans Meijer tegen hun veroordeling
hadden aangespannen. „Het is duidelijk
dat deze vier innig samenwerkten. Hun
activiteiten rondom de ontvoering sloten
naadloos op elkaar aan", zo motiveerde
Berger zijn eis.
9?
Overdracht sociale
zekerheid van de baan
DEN HAAG De vakcentrale CNV lijkt alleen te
staan in haar plan de verantwoordelijkheid voor de
werknemersverzekeringen over te dragen naar
werkgevers en werknemers. Om uiteenlopende re
denen zien zowel de werkgeversorganisaties NCW
en VNO als de vakcentrale FNV te veel problemen
rijzen bij een overdracht. Dit hebben woordvoerders
van de verschillende organisaties gisteren desge
vraagd meegedeeld. Zij vergaderen in het overlegor
gaan van werknemers en werkgevers, de Stichting
van de Arbeid, nog wel door om op een aantal on
derdelen van vooral de ziektewet tot een mogelijk
eensluidend standpunt te komen. Partijen praten
eind van de maand verder na raadpleging van hun
achterbannen. Na de gesprekken over de ziektewet
volgen ook nog gesprekken over in eerste instantie
de arbeidsongeschiktheidswetgeving en later moge
lijk de werkloosheidswetgeving.
Directeur luchtmachtkapel
blijft na promotie
ARNHEM L. van Diepen, directeur
van de Koninklijke Luchtmachtkapel,
zal zijn functie blijven uitoefenen. Hij
heeft zijn ontslagaanvraag ingetrokken
omdat hem per 1 maart een bevordering
tot majoor in het vooruitzicht is gesteld.
Van Diepen besloot in december het or
kest de rug toe te keren omdat een pro
motie tot majoor uitbleef, die hem in
1981 bij zijn aanstelling als directeur van
de kapel in het vooruitzicht was gesteld.
Doordat hij „slechts" de rang van kapi
tein bezat ontstond volgens Van Diepen
een onwerkbare situatie toen op 1 no
vember de manager en onderdirecteur
van de kapel tot dezelfde rang werden
bevorderd.
DEN HAAG Minister
Deetman van Onderwijs
heeft de HBO-raad begin
januari weer eens herin
nerd aan zijn al oudere
voornemen: het aantal
studieplaatsen op de lera
renopleidingen moet hoe
dan ook worden inge
krompen. Zowel bij de
full-time Nieuwe Leraren
opleidingen (NLO's), als
bij de MO-avondopleidin-
gen moet de capaciteit
omlaag. De grote werk
loosheid onder leraren en
de nog steeds dalende
leerlingentallen recht
vaardigen dit.
Nu de fusies tussen HBO-in-
stellingen langzaam maar ze
ker vorm beginnen te krijgen,
acht Deetman de tijd rijp om
het probleem van de leraren
opleidingen bij de horens te
vatten. In zijn brief aan de
HBO-raad legt Deetman in
grote lijnen vast hoe de capa
citeit van de verschillende
soorten lerarenopleidingen
moet verminderen. Vóór 1
april 1988 verwacht hij van de
NLO's een plan „voor taak
verdeling en concentratie",
wat in normaal Nederlands
betekent: minder opleidingen
met minder studieplaatsen.
Wurggreep
Wat de MO-opleidingen in
het verkeerde keelgat is ge-
NLO- en MO-opleidingen op
tal van punten zal afwijken
van Deetmans ideeën".
Twee tot een
Het voorstel van de minister
heeft vanwege de door hem
bepleite verhouding 2:1 voor
dag- en deeltijdopleidingen
grote nadelige gevolgen voor
de omvang van de MO-oplei
dingen.
„Inderdaad, maar wat dat be
treft zijn we ook niet van zins
ons aan zijn voorstel te spiege
len. Daar zit namelijk een
praktisch en een principieel
bezwaar aan. Dat praktische
probleem is simpelweg, dat de
verhouding 2:1 geheel los
staat van de realiteit. Het
principiële bezwaar is, dat je
de deeltijdopleidingen niet
kunt zien als een afgeleide
van de full-time opleidingen.
Deeltijdopleidingen nemen in
het HBO een zelfstandige
plaats in, bijvoorbeeld als
tweede-kansonderwijs".
tekent een wurggreep voor de
MO-opleidingen, waar mo
menteel meer studenten staan
ingeschreven dan op de
NLO's: 17.000 tegen 15.000
studenten. Voor de MO-oplei-
dingen zou dit voorstel dus
meer dan een halvering bete
kenen.
De HBO-raad, belangenbe
hartiger voor het gehele ho
ger beroepsonderwijs, zal mi-
w w nister Deetman een dezer da-
schoten is zijn voorstel, dat"de gen per brief laten weten, dat
verhouding tussen het aantal de MO-opleidingen niet van
studenten in volledig dagon- plan zijn de soep zo heet te
derwijs (NLO) en part-time- eten als door de bewindsman
moeten zijn op het beroep van
leraar. Vooraf in de MO-sfeer
zijn veel algemene varianten
te vinden, waarvan je je on
derhand moet afvragen of die
opleidingen geen anders ge
richt lesprogramma moeten
aanbieden".
Nascholing
Veel MO-opleidingen richten
zich toch al minder op het
klaarstomen van nog meer le
raren?
Ja, maar wat ons betreft nog
niet genoeg. Het blijft een
vorm van tweede-kansonder
wijs, maar wat erbij komt is
bijvoorbeeld de rol die deze
opleidingen bij de nascholing
kunnen gaan spelen. Nu zo
wel NLO's als MO-opleidin
gen samen met andere HBO-
opleidingen deel gaan uitma
ken van een hogeschool, kun
nen ze ook in die andere tak
ken van het onderwijs een ze
kere expertise gaan inbren
gen. Een avond-hts kan bij
voorbeeld heel goed samen
gaan met een MO-opleiding,
omdat er zoveel raakvlakken
zijn.
Bij het gigantische capaciteit
soverschot doet zich het ei
genaardige probleem voor,
dat op sommige vakgebieden
geen overschot maar juist een
tekort aan afgestudeerden be
staat. Leraren economie of
opleidingen (MO) landelijk 2:]
moet gaan bedragen. Dat be-
wordt opgediend. Besloten is
te gaan inventariseren hoe
groot de maatschappelijke be- Toch zal de capaciteit van de
hoefte is aan afgestudeerde lerarenopleidingen naar bene-
NLO'ers en MO'ers, niet in den moeten.
het algemeen, maar juist per
vakgebied. HBO-raadsvoorzit- „Dat is zo. Daar is iedereen
ter drs. Jan-Karei Gevers, die het ook wel over eens. Waar
de inventarisatie zal leiden, over wij met de minister van
vertelt hoe de vork in de steel mening verschillen is de wijze
moet komen te zitten. waaróp ie dat doet. Wat hier- 3W1<11
„In eerste instantie ging het bij van belang is, is het gege- natuurkunde bijvoorbeeld,
eigenlijk om de taakverdeling ven dat veel mensen de MO- ^aa^ moet je nu met een lan-
van de nieuwe lerarenoplei- opleiding niet volgen met het taarn naar zoeken. Het is in
dingen. De laatste brief van oogmerk in het onderwijs aan feite een probleem met twee
de minister bevatte in onze het werk te gaan. Vooral op kanten. Wat we dus óók met
ogen voor het eerst een aan- dat punt zullen we als com- ons pjan mQeten bereiken, is
pak die in onze lijn is. We zul- missie een advies opstellen, <jat meer studenten kiezen
len daarop positief reageren, waarin wordt aangegeven in voor vakgebieden, waar nu
maar wèl nadrukkelijk ver- hoeverre bepaalde lerarenop- een schaarste heerst"
melden dat ons plan voor de leidingen nog wel gericht FRANS WEERTS
DERTIENDE WEEK VAN DE PSYCHIATRIE
DEN HAAG De psy
chiatrische tegenbeweging
waarin patiënten (of lie
ver: cliënten) binnen de
geestelijke gezondheids
zorg zich hebben vere
nigd, vraagt zich af of het
nog wel langer zin heeft
te overleggen met bestu
ren van inrichtingen en
dergelijke. Aan de voora
vond van de Week van de
Psychiatrie, die volgende
week voor de dertiende
keer wordt gehouden, laat
Hans van der Wilk, be
stuurslid van de stichting
„Psychiatrie in Werkelijk
heid", merken teleurge
steld te zijn over de gerin
ge veranderingen die de
kritische cliënten de afge
lopen jaren in het systeem
hebben kunnen teweeg
brengen.
Al jaren schreeuwt de tegen
beweging, waarin onder meer
de Cliëntenbond, de stichting
Pandora en de Landelijke Pa
tiëntenraden begrepen zijn,
het van de daken: Weg met de
psychiatrische inrichtingen.
Weg met de medicijnen. Weg
met de eenzame opsluiting.
Weg met de elektro-shock. En
wat gebeurt er? Nog steeds
wordt de psychiatrie gezien als
toverbal, zoals het thema van
de Week van de Psychiatrie (9
tot 14 februari) het uitdrukt.
Lineke Marseille, van de stich
ting Pandora: „Er is nog steeds
een heleboel lucht in de psy
chiatrie, het is nog steeds een
toverbal waar je op kunt zui
gen tot er niets van overblijft.
Nog steeds doet men alsof het
een toverhoed is, het middel
tegen alle kwalen. Het is zelfs
zo dat de aandacht voor de
biologische psychiatrie (waarin
een grote rol is weggelegd
voor medicijnen) weer toe
neemt".
Ook Hans Wiegant, coördina
tor van de patiëntenraden, sig
naleert die tendens; de tradi
tionele psychiatrische praktijk
steekt de kop weer op. „Men is
teleurgesteld in de alternatie
ven van de jaren zeventig en
gaat weer terug naar vroeger.
Zelfs naar de elektro-shock,
die toch op het punt stond ver
boden te worden, wil men
weer onderzoek gaan doen.
Men wil alleen maar meer van
hetzelfde: meer deuren op slot,
meer bewaking, meer pillen.
En het zelfstandig wonen met
begeleiding, wat de overheid
zou bevorderen, komt totaal
tot 1990 tweeduizend bedden
uit de richtingen verdwijnen,
ten gunste van het begeleid
wonen. Vorig jaren moesten er
250 bedden verdwijnen, maar
er is nog geen stoelpoot de
deur uitgegaan! En dat terwijl
elke plaats in beschermde
woonvormen afhankelijk is
van het verdwijnen van bed
den uit de inrichtingen".
De tegenbeweging: „Men wil alleen maar meer van hetzelfde:
meer deuren op slot, meer bewaking, meer pillen. En het zelf
standig wonen met begeleiding bevorderen, komt totaal niet van
de grond". Van links naar rechts: Lineke Marseille, Hans van der
Vermoeid
„We moeten ons niet met dat wllk Hans wie9ant'
rèn'^%eEt hLinekè MaraeiÜe kunneti halen; de bastions zij» de eerste twee sprekers,
„we'moeten duidelijk maken suan nog steeds. Van der Wilk met de overige acht wordt nog
dat we het echt niet nikken" vraagt zich dan ook af of ver- onderhandelt. De lezingency-
Daar zijn haar cola's het ^a: der overleg nog wel zin heeft, clus eindigt volgend jaar, aan
tuurlijk mee eens, maar hoe ..Moet je wel blijven overleg- de vooravond van de veertien-
keer je het logge schip van de Sen> je dreigt ingekapseld
grote, machtige inrichtingen? ra^en- We hebben er wel
Tot nu toe is dat niet gelukt. en ander mee bereikt,
Van der Wilk: „De mensen in maar ®r Kan een moment ko-
het veld, de psychiaters en men dat je afstand moet ne-
verpleegkundigen, laten het men en de barricaden weer op
afweten. Ze zijn vermoeid ge- moet
raakt. Onze alternatieven zijn
niet overgenomen, de psychia
trie heeft ze niet geaccepteerd.
Het ideaal is niet dichterbij ge
komen".
Ook de stem die de tegenbe-
Wiegant: „In dat overleg ben
je altijd in de minderheid, je
moet veel weerstanden over
winnen, je loopt het risico niet
meer als cliënt, maar als be-
weging heeft gekregen, door s1tuuI?hd °P 'ejrfd,en en
zitting te nemen in allerlei be- het uiteindelijke resultaat
stuurlijke organen, heeft de 2iet« 8a twijfelen
muren en hekken rond de in
niet van de grond. Er zouden- richtingen niet naar beneden
LIP
y Wta-KiTj^
TeoatttN
Htrstuoe»
Lezingen over „gekte"
Omdat de stem van de tegen
beweging alléén niet genoeg
doordringt tot de inrichtingen
«n de overheid, zelfs niet als
er van heel dichtbij (in de
overlegorganen) geschreeuwd
wordt, zoekt men medestan
ders buiten de kring van cliën
ten. De stichting Psychiatrie in
Werkelijkheid organiseert
daarom tien Keefman-lezin-
gen (naar de roman „Keef-
man" van Jan Arends) waarin
bekende Nederlanders de
„gekte" zullen belichten. Ischa
Meijer en Simon Vinkenoog
AMSTERDAM Vier onder
wijsorganisaties hebben in een
telegram scherp geprotesteerd
tegen het dreigement van mi
nister Deetman naar aanlei
ding van acties in Den Helder
tegen de ziektevervangings-
maatregel. In die plaats meld
den bijna alle 250 leerkrachten
van de lagere scholen zich gis
teren massaal ziek.
De minister zei dat als leer
krachten doorgaan zich onte
recht ziek te melden dit de
schoolbesturen geld gaat kos
ten. Hij zei verder het onjuist
te vinden dat dergelijke zaken
„over de ruggen van de
schoolkinderen worden uitge
speeld".
De onderwijsorganisaties zijn
er verontwaardigd over dat de
minister de nieuwe vervan
gingsregeling een normale re
geling durfde te noemen. De
vier organisaties zijn de Ka
tholieke Onderwijs Vakorga
nisatie (KOV), de Protestants
Christelijke Onderwijsvakor
ganisatie (PCO), de Neder
landse Katholieke Oudervere
niging (NKO) en de Vereni
ging voor Openbaar Onderwijs
(VOO). Ze werken samen in
de actie Adopteer en Confron
teer een kamerlid. Bij het cen
trale adres van deze actie ko
men volgens deze organisaties
dagelijks reacties uit scholen
binnen, waaruit volgens de
vier blijkt dat abnormale situ
aties in het Nederlandse basis
onderwijs zijn ontstaan. Daar
om hebben ze de minister uit
genodigd scholen te bezoeken
die door de vervangingsmaat
regel worden getroffen. Wel
licht zal de minister zich dan
nog bedenken voordat hij de
rekening aan de schoolbestu
ren presenteert, aldus de vier
organisaties.
Een van de actievoerende leerkrachten in Den Helder. Hij meldde
zich ziek. zijn klacht is duidelijk.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Senator
dr. G. Zoutendijk, zal de
landelijke politiek verla
ten als zijn partij hem niet
bovenaan zet op de kandi
datenlijst voor de in juni
te houden Eerste-Kamer-
verkiezingen. Zoutendijk,
die thans voorzitter is van
de liberale fractie in de
senaat, heeft dit gisteren
desgevraagd verklaard.
„In dat geval zal ik de
ponsequentie trekken en
mij terugtrekken," aldus
de senator.
De kans dat hij niet nummer
één wordt, is aanwezig omdat
er in een aantal kamercentra
les van de VVD grote bezwa
ren bestaan tegen de wijze
waarop hij heeft gefunctio
neerd als lid van de vorige
partijtop. In Leiden, notabene
zijn eigen afdeling, in Dor
drecht, Rotterdam en Den
Haag stelt men Zoutendijk
medeverantwoordelijk voor
alle troebelen in de partij die
mede geleid zouden hebben tot
het grote verlies (negen zetels)
bij de Tweede-Kamerverkie
zingen van mei vorig jaar.
Ir. E.M. Storm, voorzitter van
de kamercentrale Rotterdam,
acht de zaak zo ernstig dat hij
in het blad Liberaal Reveil,
openlijk spreekt van „het
stuntelende trio Kamminga-
Nijpels-Zoutendijk". Storm
meent dat deze leiders van de
VVD keer op keer in de fout
zijn gegaan „in een decadent
lange reeks incidenten".
Op 14 februari stemmen de 19
kamercentrales van de VVD
over de kandidatenlijst voor
de Eerste-Kamerverkiezingen.
De advieslijsten van de bestu
ren van de centrales, aan de
hand waarvan de stemming
plaats heeft, lijken erop te wij
zen dat Zoutendijk toch bo
venaan zal eindigen. Ir. Storm
meent echter dat de centrales
zelf nog heel goed anders kun
nen beslissen of anders de bij
zondere partijraad, die op 21
maart de definitieve lijst vast
stelt. De Eerste Kamer wordt
gekozen in juni, door de nieu
we provinciebesturen, die op
18 maart inzet zijn van de sta
tenverkiezingen
(ADVERTENTIE)
De toegangskaarten voor de Auto-Rai zijn
nu ook verkrijgbaar op Esso-stations, her
kenbaar aan het affiche.
Dus...kom naar Esso en doe gelijk mee
aan TijgerTrends, de spaaraktie met allure.
t Is Esso die 't doet. (0)
