Smogalarm
en rijverbod
in Berlijn
Schip vol
tunstmest
n Rijn
gezonken
Regering Filipijnen verwacht steun grondwet
Waite wellicht in handen
van .ontvoerder nummer 1'
Geen ontslagen bij Billiton Suriname
BUITENLAND
Qeidó&Qowiant
MAANDAG 2 FEBRUARI 1987 PAGINA 5
)nderzeeër verliest
iltrageheim sonarsysteem
ONDEN Een Britse onderzeeër is in de
ooicirkel een ultrageheim sonarsysteem
wijtgeraakt, toen de 1.500 meter lange kabel
-aaraan het apparaat werd meegevoerd door
ïn Russische onderzeeër werd gebroken,
lat meldde gisteren de Britse krant Mail on
unday. Het is niet bekend of de Russische
iderzeeër van de klasse Typhoon de kabel
ïmde of er per ongeluk tegenaan voer bij
;n „kat-en-muis-ontmoeting" met de Brit in
e Barentszzee voor de kust van de Russische
avenstad Moermansk. Wanneer het incident
ch voordeed, meldde het Britse zondagsblad
iet. Het sonarapparaat kan vijandelijke
hepen tot op een afstand van 160 kilometer
aarnemen, aldus de Mail. De sonar behoort
t de zorgvuldigst bewaarde geheimen van
NAVO en Groot-Brittannië.
RATTEN BEVOLKEN
RECHTBANK VENETIË
(Van onze correspondent Gerard Kessels)
ROME Het personeel van de rechtbank in
Venetië heeft het werk neergelegd omdat op
de gangen en in de werkruimtes grote ratten
gesignaleerd zijn. De mensen willen pas weer
aan de slag gaan, wanneer de laatste sporen
van de ratten zijn verdwenen. Venetië lijdt al
enige tijd onder een rattenplaag. De grote rat
ten komen de gebouwen van de lagunestad
binnen via de toiletten. De dieren zijn uiterst
moeilijk uit te roeien. Ze hebben geleerd het
vergif te vermijden dat de bestrijdingsdien
sten gebruiken. Het Venetiaanse rchtbank-
personeel heeft gevraagd om een grondige
verbouwing van het oude justitie-complex.
Volgens het personeel kan alleen op die ma
nier voorkomen worden dat het ongedierte
het gebouw binnenkomt.
„Gorbatsjov in gevaar
bij doorgaan SDI"
STOCKHOLM De partijleider van
de Sovjet-Unie, Michail Gorbatsjov,
loopt het gevaar door de militairen te
worden gewipt, indien bij de militai
re top de indruk bestaat dat het Ame
rikaanse Strategische Defensie Initia
tief (SDI) wordt gerealiseerd. Dit
heeft de nieuwe directeur van het SI-
PRI, het in Stockholm gevestigde in
ternationale instituut voor onderzoek
naar vredesvraagstukken, Walter
Stützle, verkalard. Volgens Stützle
zal de militaire leiding in de Sovjet-
Unie in geval van de realisering van
een anti-raketdefensie in de ruimte
de voortzetting van het wapenbe-
heersings- en hervormingsprogram
ma van Gorbatsjov niet steunen.
BRITTEN ROLLEN
COMPLOT IRA OP
LONDEN De Britse geheime dienst heeft een
complot ontdekt waarin het Ierse Republikeinse'
Leger (IRA) met Libië samenwerkte om in
Groot-Brittannië gevangenzittende terroristen te
bevrijden, zo meldt de Sunday Times. Het Britse
ministerie van binnenlandse zaken wilde er geen
commentaar op geven. Vertegenwoordigers van
het volksbureau (ambassade) van Libië in Rome
zouden vorig jaar in Amsterdam en Parijs met
leden van de IRA overleg hebben gepleegd over
ontsnappingsmogelijkheden van Libische en
IRA-gevangenen. Libië zou hebben aangeboden
de operaties te financiëren die de IRA zou uit
voeren. De geheime diensten van Frankrijk en
Nederland, die van de ontmoetingen op de hoog
te waren, alarmeerden hun Britse collega's,
waarna de beveiliging van bepaalde Britse ge
vangenissen werd vergroot.
HUISARREST
KORYAGIN
MOSKOU De Russische dissi
dent Anatoli Koryagin is van een
werkkamp in Siberië overge
bracht naar zijn woonplaats
Charkov, waar hij nu onder huis
arrest staat, zo heeft Andrei Sa-
charov zaterdag bekendgemaakt.
„Koryagin is niet echt vrij", al
dus Sacharov. Vorige week kreeg
de vrouw van Koryagin te horen
dat zij bij de KGB in Charkov, in
de Oekraïne, moest verschijnen,
waar haar werd verzocht uitreis
visa aan te vragen. Volgens bron
nen gaf de KGB te kennen dat
Koryagin alleen zou worden vrij
gelaten als hij toestemde in emi
gratie naar het buitenland.
Radioactieve
melkpoeder begraven
HAMBURG Zo'n 3.000 ton West-
duitse melkpoeder, die radioactief
besmet is geraakt door de ramp in
Tsjernobyl, zal op een vuilstort
plaats begraven worden. Met deze
beslissing is een einde gekomen aan
een conflict tussen Beieren, Bremen
en Noordrijn-Westfalen, aldus het
dagblad Bild. Bremen en Noordrijn-
Wesfalen, waar de melkpoeder
noodgedwongen achterbleef nadat
Egypte had geweigerd het besmette
spul te importeren, hebben Beieren
dringend verzocht de zending terug
te nemen en zelf voor vernietiging
te zorgen. De Beierse autoriteiten
weigerden.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
IONN Een vrachtschip be
iden met met 500 ton kunst-
ïest is gisterochtend bij Dor-
lagen in de Rijn gezonken,
len matroos aan boord van
at schip is daarbij verdron-
en. Enige tijd heeft in ver-
and met het ongeval het in-
?rnationale Rijn-alarm gegol-
en. Dat werd echter in de
>op van de dag opgeheven,
mdat volgens het milieu-mi-
isterie in de deelstaat Noord-
jn-Westfalen de gevolgen
leevielen. Het ongeval ge-
eurde doordat een stroomaf
waarts varende lege tanker uit
et roer liep. De tanker boor-
e zich in het voor anker lig-
?nde Duitse vrachtschip
osa, dat binnen een minuut
>nk. Het schip was geladen
iet een stikstofpreparaat, dat
Is kunstmest wordt gebruikt.
.an de lading is vermoedelijk
10 ton in het water opgelost.
anvankelijk werd gevaar
de drinkwatervoorzie
ning gevreesd, omdat de
iaf unstmest goed in water op-
iei sbaar is. In de praktijk was
:oe verdunning echter zo groot,
nai n er geen direct gevaar voor
ou kwaliteit van het water be-
ond.
PI Iders op de Rijn botste een
Pnederlandse tanker tegen een
ridere schip, waarbij 40 ton
eriwe olie in de rivier terecht-
ijk^vam. Volgens de politie be-
enjond er geen gevaar voor mi-
iuvervuiling, omdat de ruwe
ie in contact met water snel
O Jprd wordt, in korrels veran-
rt en naar de bodem zakt.
'olitie zoekt bij
5BC naar „mol"
pionage-project
(Van onze correspondent)
LASGOW Een speciale
fdeling van Scotland Yard
eeft het afgelopen weekeinde
et Schotse hoofdkantoor van
e Britse omroep BBC door-
>cht naar documenten, die te
ïaken hebben met de omstre-
en documentaire over de
ritse spionagesatelliet Zircon.
e politie-inval heeft een golf
an verontwaardiging losge-
laakt onder Britse journalis-
n en politieke tegenstanders
an de regering-Thatcher. Zij
>reken grote vrees uit voor
vrijheid van meningsuiting,
e meeste van de films, video-
anden, documenten en aante-
eningen zijn gewijd aan de
Dcumentaire serie „The Se-
et Society". Een van de zes
^ogramma's van deze serie
jas gewijd aan de omstreden
pionagesatelliet. De uitzen-
ing van dit deel werd. na
Ware politieke druk, verbo-
:n door de BBC-directie. De
aker ervan, Duncan Camp-
11, schreef er daarom over in
;t linkse blad New States-
rcon zou moeten gaan fun-
ren als een elektronische af-
listerpost van communicatie
de Sovjet-Unie, Oost-Euro-
en het Midden-Oosten. Het
oject was buiten medeweten
in het parlement opgezet,
olgens een Londense zon-
igskrant zijn vanwege de on-
wenste publiciteit alle Zir-
inplannen nu in de prullen-
land gegooid.
e Britse regering is nu op
t>ek naar de „mol" die de ge-
?imen een journalist Duncan
ampbell heeft verklapte,
cht dagen geleden deed de
jecial Branch al huiszoeking
j de New Statesman en in de
oning van Campbell in Lon-
:n. Maar Thatchers politie
>nd daar blijkbaar niets dat
iar op het spoor van de „ver
der" bracht.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
BONN Honderddui
zenden Westberlijners
voelen zich sinds giste
ren ernstig in hun vrij
heid beknot: ze hebben
een autorijverbod opge
legd gekregen, dat in elk
geval tot en met vandaag
van kracht is. De lucht
in Berlijn is letterlijk
„om te snijden".
De oorzaak moet worden ge
zocht in de met bruinkool ge
stookte centrales in de om
ringende DDR, continube
drijven in en buiten Berlijn
en het dichte verkeer, en dat
alles in combinatie met de
weersomstandigheden. Al
leen openbaar vervoer, taxi's,
wagens van politie en hulp
diensten en milieuvriendelij
ke katalysator- en dieselau
to's mogen bij alarmfase 1 in
Berlijn onbeperkt rijden.
Elektriciteitscentrales en be
drijven met eigen stookin-
stallaties hebben opdracht
gekregen over te schakelen
op zwavelarme brandstoffen.
In alle openbare gebouwen
mag de maximale tempera
tuur 18 graden Celsius bedra
gen. Particulieren hebben
het verzoek gekregen de ver
warming eveneens een paar
graden lager te stoken. Via
radio en televisie is aangera
den, de vensters gesloten te
houden.
Mensen met hart- en
vaatziekten en met ziekten
aan de luchtwegen kunnen
beter binnen blijven. De
alarmfase geldt alleen voor
West-Berlijn. Aan DDR-zijde
zijn geen maatregelen geno
men. De kans dat de smog
onze richting komt uitgedre
ven, wordt zeer klein geacht.
Super-macho 's
in mannen
modebeeld
PARIJS Na de dames
waren het afgelopen
weekeinde bij de Parijse
modeshows de heren aan
de beurt. Zoals gewoonlijk
ver vooruit lopend op de
zaken, werd de mode voor
herfst en winter van 1987
getoond.
Jean-Paul Gaultier laat de
mannen er stoer bijlopen in
uniform-achtige creaties. Het
ensemble op de foto links be
staat uit een zwart lederen
jack met spijkerbeslag op de
elleboog, een paar zwarte
handschoenen en een paar
zwaar beslagen kniehoge laar
zen. Het geheel wordt gecom
pleteerd door een metalen ge
zichtsmasker met een badge
van de Greater Manchester
Police; de drager ervan zou zó
kunnen figureren in Star
Wars of Star Trek.
Montana's creaties lijken ook
alleen weggelegd te zijn voor
super-macho-mannen. Zo
toonde hij een zwart lederen
jack met opgevulde schouders
en kraag, dat over een nauws
luitende broek wordt gedra
gen, ook weer van zwart leer,
met een verstevigde kniepar
tij. Handschoenen en louche
zonnebril vervolmaken het
beeld. De hard-look creaties
werden afgewisseld met wat
meer geklede, vaak conventio
nele ensembles. Lanvin kwam
bijvoorbeeld met een vrij ge
matigd geheel: een driedelig
licht kostuum van rechte snit,
waarbij de acessoires; een cow
boyhoed en dito laarzen, voor
de originaliteit zorgen. Jean-
Paul Gaultier liet zien dat de
rok voor de man nog steeds
niet „uit" is en combineert een
zwart gestreept lang exem
plaar met een blazerjasje, uit
gevoerd in wit katoen, waarbij
een witte pothoed hoort (foto
rechts).
Voorstanders van de Filipijnse president Corazon Aquino waren
zaterdag op een massale bijeenkomst, waarbij de president haar
toehoorders aanspoorde om in te stemmen met de nieuwe
grondwet.
(Vervolg van de voorpagina)
MANILA De ontslagen
minister van defensie En-
rile heeft gezegd dat de
goedkeuring van de nieu
we Filipijnse grondwet de
betrekkingen met de VS
onder druk zou zetten.
Enrile doelt op een passa
ge in de wet over het
kernwapenvrij houden
van Filipijns grondgebied.
„Als de grondwet wordt gera
tificeerd, kunnen schepen die
door kernenergie worden aan
gedreven en die kernwapens
aan boord hebben of vliegtui
gen met kernwapens niet
meer op de Amerikaanse mili
taire bases op de Filipijnen ko
men", zei Enrile in een vraag
gesprek voor de Amerikaanse
televisie.
Joker Arroyo, secretaris van
Aquino, verklaarde echter:
„Als de VS de aanwezigheid
van die kernwapens toegeven,
wellicht ontstaat dan een pro
bleem. Maar zolang dat niet
gebeurt, zo stelt Aquino, komt
de kwestie van de militaire ba
ses pas aan de orde in 1992 als
het verdrag afloopt".
„Als bij een eventuele inspec
tie blijkt dat op de bases inder
daad kernwapens zijn opgesla
gen, zal de Filipijnse regering
moeten besluiten of die kern
wapens het landsbelang die
nen. Dat wordt een interessan
te discussie".
Inmiddels heeft ex-president
Marcos laten weten dat frau
duleuze praktijken het openen
van de stembussen vooraf zijn
gegaan. De verdreven dictator
beweerde dat ambtenaren van
de regering en van de stad
Manila tién gulden aangebo
den hadden gekregen als zij
beloofden voor de grondwet te
zullen stemmen.
Het referendum wordt gehou
den tegen de achtergrond van
een mislukte couppoging: het
leger is in de hoogste staat van
paraatheid gebracht om te wa
ken tegen laatste pogingen van
muitende militairen die trouw
zijn gebleven aan Marcos om
de gang naar de stembus te
verstoren.
De regering verwacht een
overweldigend „ja" voor het
20.000 woorden tellende hand
vest. Met de nieuwe grondwet
zou het constitutioneel bestuur
worden hersteld in een land
dat Aquino sinds 25 maart met
nagenoeg dictatoriale bevoegd
heden heeft geregeerd.
Uit een opiniepeiling zou blij-
(Vervolg van de voorpagina)
BEIROET Volgens de
Britse journaliste Julie
Flint, een van de weinige
westerse journalisten die
nog in West-Beiroet ver
blijven, heeft de Britse
bemiddelaar Terry Waite
moeilijkheden met de Is
lamitische Jihad, omdat
hij niet heeft kunnen vol
doen aan hun eis om ze
ventien in Koeweit gede
tineerde terroristen vrij te
laten in ruil voor de vrij
lating van de Amerikaan
David Jacobsen in novem
ber '86.
„De belangstelling van de Isla
mitische Jihad concentreert
zich op drie Libanezen die zich
onder die zeventien bevin
den," aldus Flint, die onder
mer schrijft voor The Guardi
an. Eén van de drie zou de
neef zijn van Imad Mugniyeh,
de man van wie wordt aange
nomen dat hij Waite gevangen
houdt.
Mugniyeh is door het Ameri
kaanse blad US News and
World Report genoemd als
„ontvoerder nummer 1" in Li
banon. Mughniye, een man
van ongeveer 40 jaar en vader
van vijf kinderen, is lid is van
de pro-Iraanse Hezbollah
Partij van God. Volgens
het blad, dar zich beroept op
bronnen binnen de inlichtin
gendiensten in het Midden-
Oosten, leeft Mughniye, wiens
foto nog nooit is gepubliceerd,
op een geheime plaats en geeft
hij bevelen aan zeven mede
werkers. Hij krijgt zijn op
drachten van de Iraanse pre
mier Moussavi. Mughniye
wordt er onder meer van ver
dacht de kaping van het Ame
rikaanse TWA-toestel in Bei
roet op touw te hebben gezet.
Daarbij werd in juni 1985 een
Amerikaanse militair gedood.
De aanhouding van een van
de kapers van dit vliegtuig in
West-Duitsland was vorige
maand aanleiding voor de ont
voering van twee Westduitsers
in Libanon. In een brief aan
bondskanselier Kohl zouden
de beide ontvoerde Duitsers
hebben bevestigd, dat hun ont
voerders de vrijlating van de
man, Mohammed Ali Hamadi,
eisen. De regering in Bonn
weigerde commentaar op het
bericht te geven.
Zaterdagavond dreigde een
ondergrondse groepering in
Libanon drie Amerikanen en
de Indiër te doden, tenzij Is
raël 400 gevangenen vrijlaat
en deze binnen een week met
een vliegtuig van het Rode
Kruis naar Syrië laat vertrek
ken. Over welke 400 gevange
nen het precies gaat, tast men
nog in het duister. Woordvoer
ders in Zuid-Libanon zeiden
dat er mogelijk 400 gevange
nen, van wie de meesten Liba
nese sji'ieten zouden zijn, vast
zitten in het Zuidlibanese dorp
Al Khiam. De gevangenis
wordt bewaakt door de Zuidli
banese Leger-militie (SLA),
die door Israël wordt opgeleid
en gesteund. De Israëlische
minister van defensie Yitzhak
Rabin verwierp de eis met de
mededeling dat Israël nooit
met terroristen zal onderhan
delen.
Geweld
Een agent rent In de Pakistaanse stad Karachi achter oproerkraaiers aan. Bij gewelddadigheden in
Karachi zijn dit weekeinde vijf mensen om het leven gekomen.
LIP
DEN HAAG/PARAMA
RIBO De Billiton-
maatschappij Suriname
ziet geen aanleiding om
zich terug te trekken uit
Suriname, ondanks de
energiecrisis en de slechte
situatie waarin de
bauxiet-industrie ver
keert. Ook zullen er geen
ontslagen vallen.
Dit heeft de directie van het
bedrijf, een dochtermaatschap
pij van Shell, gisteren in Para
maribo verklaard tegenover
de Billiton-mijnwerkersbond.
Het bauxiet-bedrijf Suralco
maakte onlangs bekend dat
het 1 februari 600 werknemers
op non-actief zou stellen. Het
besluit werd genomen in ver
band met de energiecrisis in
het land als gevolg van de
aanslag op een hoogspannings
leiding tussen de waterke-
rachtcentrale in Afobakka én
Paramaribo.
Door het uitvallen .van de
elektriciteit moest de alumini
umsmelter in de fabriek Para-
nam, waaraan ook Billiton
bauxiet levert, worden stilge
legd.
De politieke partijen in Suri
name hebben gisteren voor het
eerst sinds de militaire
machtsovername op 25 februa
ri 1980 weer vrij kunnen ver
gaderen.
In afzonderlijke openbare bij
eenkomsten gaven voorzitter
Henk Arron van de NPS en
Jaggernath Lachmon van de
VHP hun kiezers uitleg over
het akkoord dat vorige week
is bereikt in het Topberaad
over de manier waarop parle
mentsverkiezingen zullen
worden gehouden.
ken dat 71 procent van de
kiesgerechtigden voor ratifica
tie van de grondwet is, 15 pro
cent tegen en 14 procent geen
mening heeft. Regeringsfunc
tionarissen zeiden al tevreden
te zullen zijn met een krappe
marge van 60 procent.
Andere woordvoerders ver
wachten dat Aquino nog meer
steun voor haar grondwet zal
krijgen na de mislukte coup
poging van de afgelopen week.
Een overweldigende meerder
heid voor de nieuwe grondwet
zou de beschuldigingen logen
straffen als zou Aquino rege
ren zonder mandaat van het
volk.
EL PAIS:
Spanje werkt
in het geheim
aan atoombom
BARCELONA Spanje
heeft de afgelopen twintig
jaar in het diepste geheim
maar systematisch en
onophoudelijk gewerkt
aan opbouw van technolo
gie en infra-structuur, die
het land in staat stelt om
vrijwel onmiddellijk een
atoombom te bouwen. Dit
heeft de gezaghebbende
Madrileense ochtendkrant
El Pais dit weekeind be
richt.
Spanje kan aan een eigen
atoombom werken, omdat het
land weigert het verdrag tegen
de verspreiding van kernwa
pens te ondertekenen. Ook de
huidige socialistische regering
van premier Felipe Gonzalez
heeft tot nu toe allerlei excu
ses verzonnen om niet over te
het
gaan tot ratificatie van
verdrag. Volgens de socialisten
is hét verdrag „vernederend"
omdat het door de grootmach
ten dwingend aan de rest van
de wereld is opgelegd. Volgens
El Pais bezit Spanje momen
teel de installaties, de brand
stof en de technologie voor de
fabricage van de bom. De hui
dige Spaanse minister van de
fensie, de socialist Narsis Ser-
ra, ontkende op 12 maart 1985
in het Spaanse parlement
hardnekkig het bestaan van
een dergelijk project. Maar
volgens El Pais is die ontken
ning radicaal in strijd met de
werkelijkheid.
