Mede door buitenlands protest
veel Italianen tegen vogeljacht
Flip de hond is n
beetje menselijk
Winkeliers willen
veel hogere boete
bij winkeldiefstal
g
Surinaamse economie op intensive-care
Kamerleden willen verbod ganzenjacht
Raadsman Masson
verwijt officier
stemmingmakerij
Veel bestri jdingsmiddele
schadelijk voor gezondh
UCN
onderzoekt
laser
techno
logie voor
uranium
verrijking
ft
BINNENLAND
£cidóc Courant
WOENSDAG 28 JANUARI 1987 PAl
Vut populair F"
grote bedrijvéei
Protestbad
Werknemers van
de Topografische
Dienst in Emmen
springen in de
vijver om te pro
testeren tegen de
gedwongen ont
slagen. Voor
1990 moeten er
vanwege de be
zuinigingen 38
arbeidsplaatsen
verdwenen zijn.
MINISTER VAN FINANCIEN:
PARAMARIBO De Su
rinaamse economie is door
de aanslagen van de groep
Brunswijk op hoogspan
ningsmasten, waardoor
een gebrek aan stroom is
ontstaan, op de intensive-
care afdeling terechtgeko
men. Dat heeft minister
van financiën Mungra gis
teren gezegd.
In de bauxietindustrie in Suri
name staan door de stroomon-
derbrekingen 2500 banen op
het spel, aldus de minister. Be
drijven in en rond Paramaribo
lagen gisteren vrijwel stil als
gevolg van de stroomonder-
brekingen. De elektriciteits
voorziening is door de aansla- -5 -
gen gereduceerd tot 60 procent wee.r gerepareerd is Bedrijven
verdeling van de schaarse
elektriciteit. Huizen zijn het
grootste deel van de dag ver
stoken van stroom.
Verwacht wordt dat het twee
tot drie maanden zal duren
voordat de energievoorziening
van de normale capaciteit.
Minister van energie Kensmil
noemde de stroomstoring „een
ramp die zijn weerga in de ge
schiedenis van Suriname nau
welijks kent". Kensmil heeft
een plan opgesteld voor de
en huishoudens zitten met de
handen in het haar, omdat ze
niet weten wanneer er energie
beschikbaar is.
De Nationale Assemblee is na
de stroomstoringen, die een
deel van het Surinaamse open
bare leven lamgelegd hebben,
in spoedvergadering bijeenge
komen. Premier Radhakishun
overweegt de koopavond in
Paramaribo af te schaffen en
de werktijden voor ambtena
ren en werknemers in de in
dustrie aan te passen.
Het lid van de Nationale As
semblee Mijnals pleitte voor
het hard aanpakken van de
daders van de aanslag. „Geen
zoete woordjes meer en een
glimlach van oor tot oor".
rv
DEN HAAG Vorig f
ruim 28.000 werknembL,
vroegd uitgetreden, j w
waren dat er twea'^g
minder. Volgens het fwc
Bureau voor de Smi
(CBS) heeft ongeveerLoc
van de bedrijven en
gen in de particulier^
nu een vut-regeling
personeel. Vorig jaar j
aantal nog 44 procent.^
bedrijven met meer <^tej(
derd mensen person^,.
84 procent een vut-|-
tegen 72 procent vanfral
drijven met tien tot ïste(
werknemers en maarjj 0
cent bij firma's met n^n(j
tien werknemers.
ZEIST Terwijl wij
overwinterende vogels
met pindaslingers en vet
bollen verwennen, schie
ten jagers in Italië en in
een aantal andere zuidelij
ke landen trekvogeltjes af
om er de inwendige mens
mee te verwennen. Of ze
worden levend gevangen
voor de verkoop op de
zwarte markt.
Deze vogeljacht wekt niet al
leen in de omringende landen,
maar ook in Italië zelf steeds
meer verzet. Niettemin is het
moeilijk deze praktijken te
stoppen en zien wij na de win
ter heel wat zangvogeltjes niet
meer terug.
„Het is lastig te zeggen hoe
groot de invloed van de jacht
in Italië is op het Nederlandse
zangvogelbestand", zegt direc
teur Siegfried Woldhek van de
Nederlandse Vereniging tot
Bescherming van Vogels in
Zeist. „Er zijn zo veel oorza
ken te noemen voor vogel
sterfte. De in Afrika gebruikte
pesticiden bijvoorbeeld, zoals
DDT. Of de weersomstandig
heden. En ook door voedselge
brek komen veel trekvogels
om. Dat is later bij de telling
van de vogels die terugkomen
niet meer uit 'te splitsen. Bo
vendien trekken ook veel vo
gels over Spanje. Daar wordt
wel gejaagd, maar dat land is
minder dicht bevolkt en de
iacht is daar minder verstrek
kend".
Volgens Woldhek vliegt jaar
lijks een paar miljard vogels
uit Noordelijk Europa naar het
zuiden, vooral naar de gebie
den rond de Middellandse Zee
en naar Afrika. Daarvan wor
den er enkele honderden mil
joenen per jaar afgeschoten.
„Italië spant met ruim 150 mil
joen vogels de kroon. Dat aan
tal varieert trouwens enorm.
Als het bijvoorbeeld mooi
weer is op de nationale feest
dagen worden er veel meer
vogels geschoten en gevangen.
Verder staat naast Italië ook
DEN HAAG Minister Braks (landbouw)
moet maatregelen nemen om de commerciële
ganzenjacht in ons land te beperken. Om te be
ginnen moet de ganzenjacht dit seizoen verbo
den blijven. Deze eis deponeren de kamerleden
Beckers (PPR), De Boois (PvdA) en Tommei
(D66) in schriftelijke vragen aan de bewinds
man. Zij wijzen er op dat bij de jaarlijkse mid
wintertelling het aantal Kolganzen met 170.000
is gehalveerd ten opzichte van vorig jaar. Ook
het aantal jongen is drastisch teruggelopen (12
procent tegen 40 procent in 1986). Verder laken
de kamerleden het oprukkende gebruik van
lokganzen en van lokstallen, alsmede dat de
jacht meer en meer commerciëler wordt. „Wij
krijgen hier langzamerhand Italiaanse toestan
den", aldus de vragenstellers.
Zuid-Frankrijk bekend als een
gevaarlijk gebied voor trekvo-
Referendum
Aan het eind van de jaren ze
ventig was Woldhek coördina
tor van het Internationale
Trekvogelscomité, dat zich se
dert 1974 inspant voor een ef
fectieve bescherming van de
trekvogels. Behalve Nederland
zijn ook Noorwegen, Dene
marken, Zwitserland en Enge
land lid. „Ons protest tegen de
jacht heeft zeker resultaat ge
had", verklaart Woldhek.
„Mede onder invloed van de
druk die op Italië is uitgeoe
fend is de jacht daar afgeno
men. En ook in Italië zelf
groeit de oppositie tegen de
vogeljacht. Zo is bij opiniepei
lingen gebleken dat ae meer
derheid van de Italiaanse be
volking tegen deze jacht is.
Ook besteden de media veel
aandacht aan de kwalijke kan
ten van de jacht. In het voor
jaar wordt een referendum ge
houden, misschien komt er
dan wat meer duidelijkheid".
,De jachtbepalingen zijn in Ita
lië volgens Woldhek nogal
rommelig. De wetgeving ver
schilt per regio en wordt naar
hartelust ontdoken. Daardoor
is het moeilijk echt iets aan
het probleem te doen. „De ja
gers gedragen zich echter vaak
hinderlijk en jagen daardoor
veel mensen tegen zich in het
harnas. Zo gebruiken ze privé-
land als jachtterrein, zonder te
luisteren naar de bezwaren
van de eigenaar".
Mannelijkheid
De vogels die neergeschoten
worden, zijn vooral zanglij-
Deze vogel lokt met zijn gezang soortgenoten naar de grond.
sters, roodborstjes, roodkop
klauwieren, grauwe klauwie
ren, zwartkopjes en boeren
zwaluwen. Allemaal vogels die
in ons land voorkomen. Ver
der kunnen tortelduiven, lepe
laars en purperreigers net
slachtoffer van de jacht wor
den, maar deze vogels trekken
meestal over het iets minder
gevaarlijke Spanje. Overigens
worden vogels ook bij wijze
van sport en dus niet voor
de consumptie geschoten.
Woldhek: „Roofvogels dienen
meer als jachttrofee. Zo heeft
in Italië een man zijn manne
lijkheid pas bewezen als hij
Een lokvogel kan bij de jacht
de kans op „succes" aanmer
kelijk vergroten doordat hij
met zijn gezang de trekvogels
die normaal gesproken
hoog overvliegen naar de
grond lokt. Woldhek zegt
daarover: „Het bijzondere van
een lokvogel is dat hij in het
najaar zingt of zijn leven er
van af hangt. Via een speciale
lichtbehandeling zijn deze vo
gels zo geprogrammeerd, dat
ze in het najaar denken dat
het voorjaar is. Op de zwarte
markt is een goede et
goud waard". uit
Tot ruim vijfenveertig k
leden was de vogeljaclatsj
ons land een populailtko
tijdsbesteding. De die» Zi
den zowel met gewt vs
met klemmen, lijmstidje:
netten gedood of g»wd
Dat zet de Italiaanse ptsj
ten wel in een wat ani on
Volgens Woldhek fcr d
hoop dat ook aan deatsj
Italië paal en perkt g
wordt. Wie weet kaïfiali
land komende zompen
trekvogels begroeten én
PETRA DJe v,
jhe'
Nieuwe
strip
De nieuwe
strip in onze
krant, „Flip de
Hond", omvat
zo maar wat
losse filoso
fietjes rond
het gedrag van
een doodgewo
ne hond en
zijn al even
doodgewone
baas. Maker
van de strip is
de Deventer-
naar Hans
Stempher, die
er in zekere
zin zijn eigen
hond postuum
model voor
laat staan. Het
dier leeft na
melijk niet
meer. En voor
de figuur van
de baas kijkt
Stempher
vooral in de
spiegel.
Hans Stempher achter een tekentafel vol Flip de Hond.
DEVENTER Het tekenen
zit Hans Stempher (36) dui
delijk in het bloed. „Als jon
gen op de mulo krabbelde ik
altijd al wat op papier, als ik
maar een pen in de hand
had. Maar ik heb nooit
eerder een echte stripserie
gemaakt. Daar ben ik ruim
twee jaar geleden pas mee
begonnen. Voor die tijd te
kende en schilderde ik".
Het idee voor de Flip-serie
heeft in Stemphers brein
vorm gekregen in de periode
dat hij optrok met zijn in
middels overleden hond.
„Met Flip beschrijf ik de
puur dagelijkse gebeurtenis
sen, die met een hond in een
gezin gebeuren. Het dier
heeft me daarvoor veel idee
ën gegeven. Hij kon wel eens
zuchtend naar zijn mand lo
pen, als ie het er niet mee
eens was dat ie de kamer uit
moest. Je kon hem dan nog
lang horen na-zuchten. Je
hoorde hem als het ware
denken. En vul dan maar
in
„Flip is een laconieke hond,
die in veel dingen berust,
maar toch weieens agressie1
is en die in feite zijn baas
een beetje een spiegel voor
houdt", zegt de geestelijke
vader van Flip. Flip is mis
schien wel een beetje mense
lijk. Hij is soms blij, maar hij
kan ook heel down zijn. En
hij zit natuurlijk ook wei
eens met een identiteitscri
sis. Dat ie geen rashond is
bijvoorbeeld".
„Flips baas is vaak onbewust
inconsequent. Hij kan bij
voorbeeld zeggen: wat een
rot weer vandaag, je zou
geen hond de straat op stu
ren. Maar even later zegt hij:
„Flip, we gaan je even uitla
ten". Die heeft dan weer
volop reden de lezer niet be
grijpend aan te kijken
Stempher zegt geïnspireerd
te zijn door de tekeningen
van Franquin, de geestelijke
vader van Guus Flater. „Die
man is op het gebied van
striptekeningen de grootste
in mijn ogen. Vanwege zijn
on voorstelbaar le ven dige
manier van tekenen. Als hij
een poppetje tekent of een
kast kun je de meest onbe
nullige dingen zien. Fran
quin heeft altijd schertsend
gezegd: ik ben béng dat de
mensen mijn grappen niet
leuk vinden, dus hoop ik
maar dat ze in elk geval
mijn tekeningen leuk vin
den
FLIP
DEN HAAG De le
vensmiddelenhandel
heeft positief gereageerd
op de plannen van minis
ter Korthals Altes van jus
titie voor de aanpak van
winkeldiefstal. Woord
voerder Van der Geest
van het Vakcentrum Le
vensmiddelen acht even
wel de hoogte van de
voorgestelde boetes ontoe
reikend.
„Als u weet dat langzamer
hand de ene helft van Neder
land de andere helft besteelt
dan moeten we toch een straf
stellen die minstens bij een
tweehonderd gulden boete be
gint, wil dat nog enig afschrik
wekkend effect hebben", aldus
Van der Geest.
De registratie van winkeldief
stallen vindt hij een goede'
zaak. „Ik denk dat de winke
liers daar massaal op in moe
ten spelen. Daar gaat een pre
ventieve werking van uit. De
mensen zullen weten dat ze
geregistreerd staan en bij her
haling ook een hogere straf
zullen ontvangen".
Hij meent dat winkeliers via
de centrale registratie winkel
dieven moeten kunnen weren
uit hun zaak als blijkt dat de
dieven volharden in hun
praktijken. „Ik denk dat ze dat
heel luid en duidelijk in de
zaak ten overstaan van andere
mensen zullen moeten doen".
Ruim 160 gemeenten hebben
inmiddels een aanvraag inge
diend voor subsidie van proef
projecten ter bestrijding van
criminaliteit. Subsidies zijn
verleend aan onder meer pro-
{'ecten in Delft (preventie win-
celdiefstallen en fietsendief
stallen en het verbeteren van
verloederde buurten), Den
Haag (bestudering van de rela
tie tussen dieven, inbrekers en
helers; een onderzoek naar
criminaliteit-bevorderende in
vloeden in donkere halletjes
e.d.; alcoholpreventie in sport-,
club- en buurthuizen) en Zoe-
termeer (anti-vandalismepro-
ject).
MAASTRICHT „Stemmingmakerij, stemmingmake
rij en nog eens stemmingmakerij". Mr. Pfeil, de advo
caat van noofdverdachte Masson in het ABP-proces in
Maastricht, noemt zichzelf een lankmoedig man, maar
schoot gisteren toch behoorlijk uit zijn slof. Masson
staat terecht voor valsheid in geschrifte, het aannemen
van steekpenningen en oplichting.
„Zeer verbolgen" was Pfeill over het feit dat officier van justitie
mr. Laumen wil dat fragmenten uit een aantal stukken van het
enorme dossier op de zitting worden voorgelezen en dienen als
bewijslast, ook al zijn de daarin genoemde feiten niet ten laste
gelegd. Hij was het absoluut niet eens met het opvoeren van
aeze „indirecte bewijzen". Laumen was het niet eens met het
betoog van de raadsman. „Ik sta hier niet om hem te verdedi
gen, ik ben uit op een veroordeling en ik grijp elk middel aan".
En daartoe behoren volgens hem ook volstrekt legitiem en
zeker niet bewust selectief gebruikt indirecte bewijzen.
De rechtbank hield het gisteren spannend: morgen wordt beslist
of de bewuste stukken wel of niet worden toegelaten.
Gisteren werd opnieuw de getuige Hoevenagel verhoord. Deze
getuige maakte november '86 bekend dat hij de auteur was van
het tot dan toe anonieme zwartboek over het ABP. Hij liet die
verklaring vergezeld gaan van een reeks voorbeelden van ge
beurtenissen die hem tot deze stap gebracht hadden. Bij de door
het rechercheteam naar aanleiding daarvan verzamelde verkla
ringen werd vooral onzekerheid gezaaid over de positie van
Massons zakenvriend en medeverdachte Van Zon in bepaalde
„bemiddelingskwesties". Verklaringen dat hij zich als adviseur
aanbood kwamen daarbij te staan tegenover de opvatting van
Hoevenagel. Hij had gehoord dat Van Zon medewerking van het
ABP afhankelijk zou hebben gesteld van „een flinke som geld",
iets wat meer de kant opgaat van steekpenningen. Hoevenagel
hield gisteren vastberaden vast aan zijn eerder afgelegde verkla
ringen, die in velerlei opzicht vernietigend waren voor Masson.
Het proces wordt morgen voortgezet.
chsi
DEN HAAG Mensen die veel in contact konh>"
bestrijdingsmiddelen kunnen daarvan ernstigeitwt
ge gevolgen voor hun gezondheid ondervindend v
staat gevaar voor ziekten aan het zenuwstelsjst"
daandoeningen en bepaalde vormen van kankj^
ongeboren baby's kunnen aangetast worden. jer
nar
De hoogste risicogroepen zijn de mensen die in de land-Pf>
bouw veelvuldig aan bestrijdingsmiddelen blootstaan. I
aandoeningen kunnen echter ook ontstaan bij degenen laar
veel gebruik maken van insectenverdelgers en dergelijk
De gevaren van bestrijdingsmiddelen zijn onderzochtjatsj*
Stichting Natuurverrijking in Lekkerkerk. Het boek |at
dingsmiddelen en Gezondheid", waarin de studierfi al
staan beschreven, is vanmiddag op het Binnenhof aatybb
aan de voorzitter van de Tweede- Kamercommissie ting
Volksgezondheid, mevrouw Haas-Berger (PvdA). >en
Tientallen bestrijdingsmiddelen die in Nederland voore
in land- en tuinbouw zijn toegelaten, hebben na proevelspa
ren allerlei aandoeningen veroorzaakt, zoals kanker, inf.1?
blijvende schade aan de ongeboren vrucht of verande'^"
erfelijke eigenschappen. Het gaat hierbij onder meer on'™:
delen „amitrol", „captan", „daminozide", „folpet" en
De Stichting Natuurverrijking pleit bij de Kamercomml16,
Volksgezondheid voor scherpere controle van bestrijdarr
delen, herziening van de toelating van een aantal mi<fn
openbaarmaking van alle onderzoeksgegevens.
ALMELO Ultra Centrifuge
Nederland (UCN) in Almelo is
een onderzoek gestart naar de
mogelijkheden van lasertech
nologie voor het verrijken van
uranium. Het bedrijf werkt bij
de veelomvattende studie
nauw samen met wetenschap
pelijk instellingen. De partner-
bedrijven van UCN in West-
Duitsland en Groot-Brittannië
gaan eveneens na of lasers ge
schikt zijn voor het verrijken
van uranium.
Op dit moment wordt in Al
melo, Duitsland en Groot-Brit-
tanië het uranium ten behoeve
van kerncentrales verrijkt
door middel van centrifuges.
Deze technologie stelt het sa
menwerkingsverband Urenco
van de drie landen in staat tot
zeker de eeuwwisseling goed
te concurreren met andere
verrijkingsmethoden, meent
algemeen directeur drs. W.
Tieleman van UCN. Om de
goede positie op de markt voor
verrijkt uranium ook in de
volgende eeuw te behouden,
kan het volgens hem noodza
kelijk blijken op lasertechnolo
gie over te stappen.
In de Verenigde Staten wordt
ernaar gestreefd de laser nog
voor het jaar 2000 toe te passen
voor de verrijking van urani
um. Gezien de complexiteit
van de lasertechnologie zet
Tieleman vraagtekens bij het
optimisme van de Amerika
nen. De haast van de VS heeft
naar zijn mening alles te ma
ken met het feit dat de huidige
wijze van uraniumverrijking
in de VS te duur is en daar
door niet voldoende concurre
rend. „Omdat dit voor ons niet
geldt kunnen we in redelijke
rust uitzoeken of het gebruik
van die laser inderdaad voor
ons veel kan betekenen", zo
licht hij toe.
Tieleman verwacht dat de
Urenco-partners het zich kun
nen veroorloven met de even
tuele overschakeling naar het
gebruik van de laser te wach
ten tot met name de VS erva
ring hebben opgedaan met de
lasertechnologie. „Het is denk
baar dat wij pas de tweede of
latere generaties laser gaan ge
bruiken. Dit heeft voor ons als
voordeel dat we profiteren
van de Amerikaanse ervaring.
We lopen dan technologisch
weer voorop en hebben econo
misch gezien ook meer pro
fijt", zo voorspelt hij.
Fundamenteel
Het onderzoek naar de moge
lijkheden voor de lasertechno
logie is voor een groot gedeelte
nog fundamenteel van aard.
Daarom zijn diverse weten
schappelijke instellingen inge
schakeld, zoals de Universiteit
Twente (UT), het Energiecen
trum Nederland (ECN) in Pet-
ferv
ten en het instituut t
damenteel Onderzoeim
jonge wetenschappei6ls
steld om samen met d"?!
instellingen het <fdri
naar de lasertechnPa6
verrichten. „Die studPei?
we niet onderschatte'3
bezig in nieuwe terr£eê'
de wetenschap. Dat po
natuurlijk wel bijzon
ressant", zegt ir. II1 11
mans, technisch direfe 0
UCN, enthousiast. Itwt
geld het bedrijf in fvar
project steekt wil Per<
Tieleman niet kwijt.?e
ook voor het aantal f"et
kers dat bij de stutT
trokken. De concur£|{
hieruit kunnen afla
omvangrijk UCN hl
zoek aanpakt. 2z:
Als het Urenco-verbi
serverrijking zou
zullen enorme invfc
nodig zijn om toep»
die nieuwe technolol
lijk te maken. Alls!
kosten van een denf
fabriek bedragen hoitf
joen gulden. Biedt fc
techniek perspectief^
len Nederland, Westif
en Groot-BrittannitT
wen, veronderstelt %rrr-
Laser
UCN sluit niet
eventuele gebruik
sertechnologie leidt f
toepassingen dan vcx
rijken van de urai
ontwikkeling zou
het streven
naar „diversificatie!!!
derneming zou danL
volledig afhankelijk*
de uraniumverrijkinf
