Plannen Hans Croiset met
Haagse Comedie gaan door
Grootsheid en rampspoed
bij Middeleeuwse vaganten
HET KOENEHUIS=TRENDSETTER
Russische TV wil serie „Amerika" uitzendel
Drie aardige kinderboeken
bioscopen
KUNST
£eidóe@owiant
WOENSDAG 28 JANUARI 1987 PAGINF
SUBSIDIE AANGEVRAAGD VOOR NIEUW GEZELSCHAP
DEN HAAG De Haag
se Kunststichting heeft
vanmorgen bij het minis
terie van WVC en de ge
meente Den Haag een
subsidieverzoek inge
diend voor het nieuwe to
neelgezelschap, dat per,l
augustus 1988 de Haagse
Comedie zal opvolgen. De
stichting vraagt aan de
subsidiegevers een be
drag van ruim negen mil
joen gulden per seizoen
voor de eerste drie seizoe
nen tot en met 1991.
Uit het bij het subsidiever
zoek gevoegde beleidsplan
blijkt dat de ondernemings
raad en bestuur van de Haag
se Kunststichting volledig ak
koord zijn gegaan met de
plannen die Hans Croiset, de
door het bestuur aangezochte
„sterke man", eind vorig jaar1
ontvouwde. Zo krijgt het
nieuwe gezelschap één artis-i
tiek leider, die wordt bijge
staan door een artistiek werk
verband dat bestaat uit Leo
nard Frank, Hana Bobkova
en Shireen Strooker. Als vas
te regisseurs zijn Franz Marij-
nen en Fritz Marquardt aan
gezocht. Willem-Jan Otten zal
als huisschrijver aan het ge
zelschap verbonden zijn. De
vaste speelkern van het gezel
schap bestaat uit 35 acteurs,
die worden aangevuld met zes
gastspelers per seizoen.
De nieuwe toneelgroep zal
minimaal zes grote zaalpro
ducties per seizoen uitbren
gen, en vier middenzaal-pro
ducties. Het totaal aantal te
geven voorstellingen ligt op
ongeveer 350 per seizoen,
waarvan ongeveer 35 procent
buiten Den Haag zal worden
gegeven.
In het beleidsplan worden
aan het buiten Den Haag op
treden enkele voorwaarden
gesteld. De nieuwe groep wil
dat alleen doen in theaters die
een centrumfunctie vervullen
en waar een productie enkele
dagen achtereen kan blijven
staan. Ook moet een profes
sionele publiekswerving be
schikbaar zijn.
De nieuwe groep begint op 1
augustus 1988 met workshops,
lezingen en discussies om, al
dus het beleidsplan, „tot een
houding te komen tegenover
het toneel". Volgens het be
leidsplan is het mogelijk dat
er uit die workshops ook
voorstellingen voortkomen.
LIBERACE ZIEK
DOOK MELOENDIEET
PALM SPRINGS De Ame-
rikaanse pianist en entertainer
Liberace is ernstig ziek en lijdt
aan bloedarmoede, een hart
kwaal en longemfyseem, zq
heeft een woordvoerster giste
ren verklaard. De 67-jarige en
tertainer wordt in zijn woning
in Palm Springs behandeld.
Liberace's impressario Sey
mour Heller had maandag een
bericht in de Las Vegas Sun
ontkend waarin stond dat de
pianist Aids had. De krant
weigerde het bericht te rectifi
ceren, hoewel Heller dreigde
met een eis tot schadevergoe
ding. Volgens Heller lijdt Li
berace aan bloedarmoede als
gevolg van een dieet op water
meloenen, dat hij vorig jaar
volgde. De zanger-pianist zou
zeker zes maanden rust moe
ten houden. De flamboyante
pianist staat bekend vanwege
zijn extravagante uitdossing,
behangen met juwelen en bont
en zijn zoete tonen van klas
siek tot pop.
Koninklijk Ballet van Vlaanderen uitmuntend
Kon.Ballet van Vlaanderen met „Ro
meo en Julia" in het Circustheater
op dinsdagavond. Herhaling van
avond.
Jammer dat er bij het Konink
lijk Ballet van Vlaanderen zo
veel organisatorische moeilijk
heden zijn gerezen, dat de
Raad van Beheer aan de artis
tiek leider, Valery Panov -
voormalig topdanser bij het
Kirov Ballet in Leningrad - de
wacht meende te moeten aan
zeggen. Choreografisch heeft
Panov bij dit Antwerpse en
semble grote dingen gedaan en
technisch maakte hij zijn
groep vooral door fameuze pas
de deux tot een opvallend po
diumsucces.
Deels mede te danken aan zijn
vrouw, de prima-ballerina Ga-
lina Panova, wier gratie en
lichtvoetigheid in België en
daarbuiten balletgeschiedenis
schreven. Panovs opvolger is
de geboren Antwerpenaar Ro
bert Denvers (45), die nu pre
cies een week in functie is. De
voorstelling van Romeo en Ju
lia, gisteren in een helaas
zwak bezet Circustheater, viel,
nog geheel onder de scènische
verantwoordelijkheid van Pa
nov.
En dat wil zeggen: levendige
en kleurrijke taferelen, waar
aan de oervader van dit dans
drama, Shakespeare, genoegen
zou hebben beleefd. De rivali
serende Veronese families zijn
duidelijk en stilistisch dwin
gend geprofileerd. De humor
ontbreekt niet, al lijkt het wa
pengekletter de betere gevoe
lens te overstemmen, maar in
feite gaat het toch om die ene,
even hartstochtelijke als ro
mantische, onsterfelijke liefde,
die op zijn minst een tiental
choreografen tot balletten in
spireerde.
Nu eens ligt het accent op de
sociale tegenstellingen, dan
weer op bevroren tradities,
maar telkens opnieuw wordt -
en veelal met succes - een ste
vig beroep gedaan op de ac
teurstalenten van de dansers,
die deze tragedie langzaam
maar zeker op kookhitte bren
gen. Hierbij perfect gesteund
door de compositorische preci
sie van Prokofjef, wiens mu
ziek soms tegen het bombasti
sche aanleunt, maar daarbij al
tijd functioneel en uitmuntend
dansbaar blijkt. Daarom was
het dubbel jammer dat de ge
luidsweergave gisteren zoveel
slijtplekken vertoonde. Dit in
tegenstelling tot het geslaagde
reisdecor.
FRANK DELBOY
(ADVERTENTIE)
S F E ER
KEUKENS BADKAMERS SANITAIR OPEN HAARDEN MARMER, TEGELS PLAVUIZEN
Maanweg 62 (Binckhorst). Telefoon 070 473434.
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
ALPHEN AAN DEN RIJN EURO-
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6.
tel. 01720-20800): Flodder (al);
18.30, 21.15. wo. ook 13.30. EU
ROCINEMA II: Mission (12); ma. dl.
wo. 18.30, 21.15. EUROCINEMA
III: Down and out in Beverly Hills
(al); 18.45, 21.30. De Speurneuzen
(al); wo. 14.00. EUROCINEMA IV:
Labyrinth (al); 18.30. 21.15. wo.
ook 13.45. zo. ook 16.15.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239); Labyrinth (al);
19.00, 21.15. wo. ook 14.30.
LIDO en STUDIO (Steenstraat
39. tel. 124130): Ferris Bueller'e
day of» (al); 19.00, 21.15. ma. di.
ook 14.30. 9V» Weeks (16); The Fly
(16); Crocodile Dundee (al); Flod
der (al); 14.30, 19.00, 21.15. De
speurneuzen (al); wo. 14.30.
TRIANON (Breestraat 31. tel.
123875): Hot T-Shirts; 14.30,
19.00. Mission (12); 21.15. REX
(Haarlemmerstraat 52, tel. 071-
125414); Starmaker (18); 14.30,
19.00, 21.15.
NOORDWIJK LIDO THEATER
(Pr. Bernhardstraat 56, tel. 01719-
12800): Down and Out in Beverly
Hills (al); ma. di. 21.15. Big Trou
ble in Little China (al); ma. di.
19.00.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Top Gun (al); wo. 14.45, 19.00,
21.15. ma. di. 19.00, 21.15. CITY
THEATER II: Heil Camp (12); tijden
zie City I. CITY THEATER III:
Haunted Honeymoon (al); tijden zie
City I. CITY THEATER IV: Nacht
van de winnende vrouwen (18); tij
den zie City I behalve woensdag
middag. Pink Panther Festival (al);
wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY (tel.
01717-4354): The Color purple
(al); ma. t/m wo. 20.15.
KINDERVOORSTELLING
Peter Pan; wo. 14.00. Troetelbeer
tjes; wo. 15.45.
DEN HAAG» ASTA 1 (Spul 27. tel.
463500): Crocodile Dundee (al);
14.00, 19.00, 21.30. ASTA 2: La
byrinth (al); 14.00, 19.00, 21.30.
ASTA 3: The trip to Bountiful
(16); 14.00, 18.45, 21.15. BABY
LON 1 (Winkelcentrum Babylon,
tel. 471656): The fly (16); 14.00,
19.00, 21.30. BABYLON 2: Ruth-
Floddernn
METRC
14.00, 1fuu
less people (al): 14.00. l|ll
21.30. BABYLON 3: Top gut
14.00, 18.45, 21.15. CINE*
(Buitenhof 20. tel. 630637)
Pick-up (16); 14.00, 18.45, 2jtze
CINEAC 2: Wise guys (al); ll di
18.45, 21.30. CINEAC 3: Pi» js
(12); 18.45, 21.30. ma. dl.
14.00. EUROCINEMA (Letva
910, tel. 667066): Amadous^"
wo. 20.00. overige dagen ipid<
20.00. METROPOLE 1 (C|ja
gielaan, tel. 456756): Flodderir
14.00. 18.45, 21.30.
LE 2: Mona Lisa (16);
21.30. METROPOLE
Bueller's day off (al); 14.00, 1| D
21.30. METROPOLE 4: The|an
sion (al); 14.00, 18.45, 2Lpe
METROPOLE 5: About f'et
night (12); 18.45, 21.30. ma.
ook 14.00. ODEON 1 (HP11
gracht 13. tel. 462400): Flopa*
(al); 13.45, 18.45, 21.30. OCjtui:
2: Running scared (12); 1|bZe
18.45, 21.30. ODEON 3:
(12); 13.45, 18.45, 21.30. Otf
4: Heartburn (al); 13.45, ir~
21.30. LE PARIS 1 (Kettings*
12b, tel. 656402): Gluren (18),
12.00.
show (18);
Meisjes
kunnen
FILMHUIS (Denneweg
459900): Zaal 1: Hommage
Andrei Tarkovsky. i
wo. 19.30, 21.45. Stalker; mal
drei Rublyov; wo. Zaal 2:
unanswered question; Strat
19.15. Ludwig; 21.00. Za&
19.30, 21.45. wo. 20.00. Lili!^
The Beatles: Yellow submsLB
di. Kwaidan; wo. bl
KINDERVOORSTELLINGEN: r
ASTA 2: Labyrinth; 14.00. er
NEAC 2: Do speurneuzen; za,
14.00. EURO CINEMA: A»frn,
contra Caesar; wo. 14.00. ef e
TROPOLE 5: De speurneuzenjro]
14.00. ODEON 2: De speunnp
zen; wo. 13.45. 'F
el. 656402): Gluren (18);
LE PARIS 2: De d I
(18); v.a. 12.15. PARI I
ss die tegen oen str^1
in (18); v.a. 12.30. HA)
<UIS_ (Denneweg 56.
ge
"JL
INFORMATIE OVER
FILMS, MUZIEK, THEATEj.
RECREATIE, EXPOSITIES b
EEN COMPLETE AGENDA"
leen
WENEN De staatstelevisie
in de Sovjet-Unie zal de Ame
rikaanse serie „Amerika" aan
kopen en uitzenden. Dit werd
gisteren in Wenen bekend ge
maakt door Joeri Kashlev, de
Russische delegatieleider bij de
vervolgconferentie van Hel
sinki. „In Moskou hebben wij
besloten deze waanzinnige tv-
serie te kopen en aan onze kij
kers te laten zien," zei Kash
lev. „Wij zijn niet bang voor
Amerikaanse falsificaties. Wij
zijn alleen bang dat de film zal
leiden tot wrok en veront
waardiging". Kashlev zei dat
de leiding van de Verenigde
9V
Naties heeft besloten een aan
klacht in te dienen tegen de
Amerikaanse omroep ABC die
van plan is de serie volgende
maand uit te zenden. De VN
zegt dat vredestroepen van de
internationale organisatie in
de serie verkeerd worden uit
gebeeld en heeft ABC ge
vraagd de betreffende scènes
te schrappen en kans te geven
op een weerwoord. Een VN-
vertegenwoordiger in Wenen
kon niet bevestigen dat een
klacht was ingediend. De meer
dan 14 uur durende TV-serie
„Amerika" geeft een beeld
van de Verenigde Staten, tien
'jaar na een bezetting d<
Sovjet-Unie. Volgens
versterkt de serie alle
linkse vooroordelen die
VS leven. In verschillen
aiogen wordt de val van
afgeschilderd als de
van hen die zich „vr<
richtten op ontspanning
de grootmachten.
BOEKEN/PLATEN
Umberto Eco's beroemde ro
man, „De naam van de roos",
waarvan binnenkort een ver
filming wordt uitgebracht,
heeft de belangstelling voor de
Middeleeuwen enorm doen
toenemen. Nu is voor geïnte
resseerden, die zich in cultuur
en historie van die periode na
der willen verdiepen, in de
Aula-reeks een herdruk ver
schenen van een klassiek boek
op dit gebied. „The Wandering
Scholars" van Helen Waddell,
dat zestig jaar geleden in En
geland verscheen en sindsdien
een onontbeerlijke informatie
bron is geweest. Het boek
werd pas in 1962 in Nederland
uitgebracht. Door de verschij
ning, onder de titel „Vaganten
in de Middeleeuwen", in de
Aula-reeks is het voor velen
toegankelijk geworden.
Helen Waddell, dochter van
een missionaris die een groot
kenner van China was, werd
geboren in Tokio en bekleedde
leerstoelen aan o.a. de univer
siteit van Belfast en Columbia
University. Haar boek over de
middeleeuwse zwervende stu
denten uit de 12 en 13 eeuw,
werd vergezeld door een even
Vaganten in de
Middeleeuwen
klassieke bloemlezing uit de
Middeleeuwse dichtkunst,
„Medieval Latin Lyrics". Late
re zou Carl Orff met zijn „Car-
mina-Burana", waarin hij
Middeleeuwse Latijnse poëzie
uit een Beierse verzameling op
muziek zette, opnieuw een
grote impuls geven tot de
waardering voor de vaganten
literatuur.
In de 12e en 13e eeuw trokken
deze vaganten door Europa,
van de ene universiteitsstad
naar de andere. Zij zochten de
grote leermeesters op in de
plaats waar die woonden en
werkten, om zich door hen in
te laten wijden in de filosofie,
de kunst en de wetenschap.
Door hun internationale kon
takten, door de riskante we
reld waar zij in leefden, hun
armoede, hun ellende en tege
lijk hun grootsheid, creëerden
zij een soort sub-cultuur, waar
in de poëzie een grote plaats
had. Ondanks de Nederlandse
en Engelse titel van het boek
van Helen Waddell, concen
treert zij zich daarin meer op
deze lyriek dan op de vagan-
De nieuwe kennismaking met
het boek van Waddell beves
tigt alles wat er al waarderend
over haar werk gezegd is, in
vele beschouwingen daarover.
Het boek bouwt een ongeloof
lijk rijk beeld van de middel
eeuwse wereld op, waarbij niet
alleen de enorme kennis van
zaken van de schrijfster haar
zo ten dienste staat, maar ook
haar manier van verwerken
en doseren van die kennis.
Keer op keer staat zij geheel in
de tijd en de wereld die zij be
schrijft en biedt de lezer van
daaruit een blik op het literai
re werk, dat daarvan een pro-
dukt is. Alles wordt toegelicht
en geïllustreerd met een zeer
indrukwekkende hoeveelheid
citaten, vaak zo levend en di
rect, alsof ze van onze eigen
tijd zijn.
Vrijheden
De beschouwing van Helen
Waddell volgt in principe de
historische lijn. Maar zij per
mitteert zich daar gelukkig
veel vrijheden in: associaties
leiden haar naar andere inte
ressante onderwerpen, die
haar even bezijden de hoofd
lijn plaatsen.
Een van de mooiste hoofdstuk
ken uit het boek, het voorlaat
ste ervan, heet „De ordo vago-
rum" en bespreekt onder meer
de negatieve houding van de
overheden tegenover de va
ganten. De middeleeuwse kerk
heeft nooit zeer gunstig tegen
over het zwerven gestaan.
Waddell citeert de heilige An-
tonius: „Blijf in uw cel, en uw
cel zal u alles leren. De mon
nik buiten zijn cel is als een
vis buiten water". En Waddell
herhaalt ook de woorden van
de oude abt Luan, stichter van
Clonfert: „Spit en zaait, opdat
u iets te eten en te drinken
zult hebben en iets om u mee
te kleden, want waar geen ge
brek heerst, heerst de stand
vastigheid en waar de stand
vastigheid heerst, daar heerst
de godsdienst". En dan volgen
vele prachtige verhalen en
anëcdoten over het wel en wee
van deze vaganten, die berooid
rondtrokken, in tegenstelling
tot de pelgrims doorgaans
minder gastvrij ontvangen
werden, en bij velen een heel
slechte reputatie genoten.
Deze uitgave in de Aula-reeks
wordt afgesloten met een aar
dig nawoord van Olga Weijers,
die concludeert dat „Vaganten
in de Middeleeuwen" een boek
is „van grote waarde voor hen
die, net als de schrijfster, beze
ten zijn van de geschiedenis in
zijn altijd actuele vorm, de ge
schiedenis van de cultuur, de
ideeën en de poëzie".
JAN VERSTAPPEN
Helen Waddell: „Vaganten
in de Middeleeuwen". Uitga
ve in de Aula-reeks van Het
Spectrum. Prijs ƒ39.50.
De Uitgeverij Lannoo heeft
onlangs een drietal zeer aardi
ge kinderboeken uitgegeven.
Het boek „Een dood vogeltje"
van Diane Broeckhoven, be
kroond met een Belgische kin
derboekenprijs is werkelijk
bijzonder te noemen. Hoofd
personen erin zijn Frederik,
zijn broertje Roderick en hun
moeder, die samen de vakan
tie doorbrengen op het eiland
Texel. Daar ontmoeten ze An-
nemarie, Freek en hun kinde
ren en kijken vol spanning
mee uit naar de baby die nog
komen gaat. Dat kindje brengt
uiteindelijk veel verdriet. Fre
derik blijkt in de droeve perio
de een grote steun voor Anne-
marie. Dit gegeven is vlot en
fijngevoelig getoonzet.
Henri van Daele schreef het
leuke boek „En toen kwam
Snorrebaas", handelend over
een jongetje, dat bezoek krijgt
van een zeeroverkapitein, die
met zijn boot zomaar door de
lucht komt aanvaren. Er vol
gen dolle avonturen in dit on
gedwongen boek, dat door
Gregie de Maeyer op passende
wijze werd geïllustreerd.
Heel apart is het boek „Blok
kendoos", een vertaling van
„Building Blocks" van de
Amerikaanse schrijfster Cynt
hia Voight (vertaling Monique
Thijssen). Het boek is versche
nen in de reeks Totem-fanta
sie van Lannoo. Hoofpersoon
in dit merkwaardige verhaal is
Brann, die in de kelder in een
fort kruipt, dat zijn vader daar
met een oude blokkendoos
heeft gebouwd. Brann ziet zijn
vader als een grote verliezer.
En hij is verontwaardigd over
het feit dat zijn vader de boer
derij, die hij heeft gekocht,
niet wil verkopen om moe
ders' studie te bekostigen.
Wanneer Brann in het blok-
ken-fort is gekropen gebeurt
er iets wonderlijks: hij valt in
slaap en wordt weer wakker
op een heel andere plaats, in.
een heel andere tijd.
LEO HENNY
Uitgeverij Lannoo: Een dood
vogeltje: 21,50; En toen
kwam Snorrebaas: 21.50;
Blokkendoos: 23,50.
Geen slecht
gezelschap
Net op het moment dat ieder
een er van overtuigd was dat
Bad Company niet meer be
stond, komt de van oor
sprong Engelse rockband met
een come-backalbum. Fame
And Fortune (Atlantic 781
684-1) is de zevende elpee
van dit kwartet en verschijnt
vier jaar na Rough Dia
monds, dat tot voor kort als
de afscheidselpee werd ge
zien. Bad Company is er dus
nog steeds (of beter: al weer)
en misschien heeft dat wel te
maken met de teleurstellende
solo-escapades van de leden.
Drummer Simon Kirke en
bassist Boz Burrell doken res
pectievelijk op in Wildlife en
bij Roger Chapman en de so
lo-elpee Take This van gita
rist Mick Ralphs was ook niet
echt opwindend. Zanger Paul
Rodgers deed het nog het
leukst met Cut Loose en hem
vinden we dan ook niet terug
in de nieuwe Bad Company.
Brian Howe is zijn vervanger
in een band, die Amerikaan-
ser dan ooit klinkt en wel
licht de Europese tegenhan
ger van Foreigner moet wor
den. Die vergelijking is niet
zo verwonderlijk: de zang
van Howe is haast identiek
aan die van Lou Gramm en
bovendien werd Fame And
Fortune geproduceerd door
Foreigner-gitarist Mick Jo
nes. Zonder al te veel échte
hoogtepunten is het nieuwe
Bad Co-album toch een leuke
plaat geworden, met sterk
aan Foreigner refererend
werk als That Girl en Tell It
Like It Is en het ingetogen
When We Made Love als
meest interessante stukken.
Spandau
Ballet
De single Through The Bar
ricades leek een voorbode te
zijn van een ietwat gewijzig
de opstelling van Spandau
Ballet: minder holle drama
tiek en onechte passie, maar
subtiel gestileerde melodieën
met échte emoties. Helaas, op
de nieuwe elpee met dezelfde
titel blijkt Spandau Ballet na
vijf platen nog steeds hetzelf
de concept uit te melken en
dus worden we op Through
The Barricades (CBS 450
259-1) weer geconfronteerd
met een flinke portie hitge
voelige, ongecompliceerde en
vooral zeer optimistische pop.
Er is uiteraard niets op opti
misme tegen, maar wél op de
wijze waarop Spandau Ballet
dat nu al zo'n zes jaar uit
draagt. Een veel te gladde
produktie haalt op zich
onaardige creaties als w
en Cross The Line op di4Uwi
nier geweldig ondfiogr
Through The Barricadl
een elpee die je elk moS
van de dag als achtergp
muziek kunt horen: opf
niet vervelende maar wiien
oppervlakkige melod[e ,v
domineren. De plaat vP£
eigenlijk niet op, totda£0|e'
het slot het titelnummer Sar
aandient. Dan realiseer! Plet
dat Spandau Ballet mef
paciteiten in huis heefff b
deze zoveelste afleverinLjaö
supermarkt-pop doet 20 v
moeden.
r). Ar
Soundtra<
En dan is er nog de si) ze
track van Whoopi Goldr^en
Jumpin' Jack Flash (Meu^
830 545-1). Popmuziek Ie b<
genwoordig onontbeerliieten
speelfilms, maar slechti
den levert dat veel L|j®*
nends op. Deze sound^n
bevat twee héél oude!
(You Can't Hurry Lovq
The Supremes en uit^®
de Stones-hit, waarna^*
film vernoemd is), wat ipba
hit-werk van onder nieff'*'0
nanarama, Kool The
en Gwen Guthrie en mnCk
bekende nummers van jirnai
we' artiesten als Tlf'P,e
Newman, Face To Faf^'J
Billy Branigan. In z'n f^j|C|
teit gaat het hier om eeryx de
strekt niet indrukwekfrp d
muzikale gebeurtenis, N0 1
bovendien weinig lijn
ontdekken valt. a|#te
GERT M03O ir
.inter
