Havenwerkgevers zijn
het onderhandelen zat
Twee gegadigden voor bouw
oeververbinding Westerschelde
7 Beurs van Amsterd
MARKTEN
-W
D1NSDAG 20 JANUARI 1987 PJjjf
20 januari
1987 (tot
10:45 uu
Noteringen
dividend over
85 1.30
85 1.35
85/6.60
85 27 I Cf -
84/85 5% SU
85/2.55
85/4.20
85/5.90
8514.— 5% Sl.l
85 5.20 d.
86112.88
85/3.60
85 2.75 n d.
81 3.50
85 6.50 Of 2^% St
85/3.50
85/7.40
85/2.50
85/1.40
85/2.40
85/6.25
85/86 1.60
85 5 -
85 12.80
85 2.40
85/8.50
85 14.-
85/3.40
85/10.-
van dinsdag
hodd
91.206/1
113.80 2/1
161.00 6/1
529.00 6/1
141.6012/1
76.00 6/1
91.3016/1
131.00 5/1
167.0016/1
57.505/1
200.4020/1
266.00 16/1
58.80 16/1
14107/1
45.105/1
178.00 5/1
116.50 6/1
43.80 5/1
62.508/1
69.50 16/1
257007/1
40.60 5/1
164.00 6/1
212.80 13/1
81.406/1
200.50 16/1
181.00 6/1
135.806/1
477.005/1
426.00 16/1
37.605/1
72.005/1
46 2019/1
96 50 16/1
139.2020/1
84.40 16/1
50.1020/1
28.005/1
528.006/1
354.00 16/1
85.006/1
sphcenlrc
si bankm
telegraaf c
text twenthe 13
thorn dr c
tulip comp
tw kabelh c jj
twijnstric 10Jddl
ubbink 19 rerl
i6Hl
Achteruit met
Nutricia voorop
AMSTERDAM De beurs
kon gisteren eerst nog redelijk
weerstand bieden aan een
voortdurend afkalvende dol
lar, maar toen Wall Street
flauw opende keerde het tij en
holden veel koersen hard ach
teruit. Nutricia werd daarbij
wel heel stevig aangepakt. Een
bericht over 20 procent meer
winst vorig jaar kon niet voor
komen dat de notering maar
liefst/25,50 kelderde tot256.
De internationale fondsen
moesten ook flink terug Uni
lever 3,50, Akzo 2,30 en
KLM 1,70. Van de financiële
waarden schoot ABN 15 om
laag. Amrobank zakte 2 en
POELDIJK Westland-Noord, dins
dag 20 januari: andijvie 265-325, au
bergines 620-860, bloemkool 140-
660, boerenkool 50-65, bospeen 345-
355, komkommers 87-137, koolrabi
13-125, krulpeterselie 72. pepers
FGH verloor 3, of[<^
dubbeltjes boven h
Aegon. Uitgever El:
ƒ5 goedkoper dan
ƒ252. KNP verlooi
werd ƒ4 goedkoper,
ƒ2,50. Océ-van dcA~
gaf 5 prijs op 41
havenfondsen PakI
ternatio-Müller mi
terug. Op de lokale
de situatie niet veel|
De obligatiemarkt
vooravond van de
op de 6,25 procent
vandaag, goed prij:
en.
groen 970-1030,
19-37, radijs 33-108,
selderij 17-32, sla
345-370, spitskool
vleestomaten 640-880,F
190, witte kool 12-13. er W
ECONOMIECcidocSommit
Handelsoverleg
EG-VS muurvast
GENÈVE De besprekingen die vertegen
woordigers van de EG en VS in Genève
hebben gevoerd om een oplossing te vinden
voor het handelsgeschil tussen de EG en de
VS, hebben niets opgeleverd. Het overleg
had de weg moeten banen voor de bespre
kingen tussen de Amerikaanse handelsver
tegenwoordiger, Yeutter, de Amerikaanse
minister van landbouw, Richard Lyng, het
lid van de Europese Commissie voor buiten
landse handel, Willy de Clercq, en het lid
van de Europese Commissie voor landbouw,
Frans Andriessen. Die besprekingen wor
den eind deze week in Washington gehou
den. Als er dan geen overeenstemming
wordt bereikt breekt er een handelsoorlog
uit. Over en weer zullen dan eind deze
maand forse invoerrechten worden gehe-
Postbank derft 36 miljoen
bij verkoop aandelen FGH
DEN HAAG De Postbank verliest ongeveer
36 miljoen gulden bij de voorgenomen verkoop
van al haar aandelen FGH aan het verzeke
ringsconcern Aegon. De directeur middelenbe-
heer van de Postbank, drs. C.J.M. Scholtes,
heeft dat gistren bevestigd. De Postbank heeft
overigens bij haar oprichting voldoende voor
zieningen getroffen, zodat haar betrokkenheid
bij de FGH geen invloed zal hebben op de
winst.
Aegon verwacht dat de transactie de eerste ja
ren een zeer gering effect zal hebben op haar
winstcijfers en dat op den duur een positief ef
fect optreedt, zo zei bestuurvoorzitter drs.
J.F.M. Peters. FGH werkt vooral in de bedrijfs
matige en commerciële hoek, wat Aegon als
een goede aanvulling ziet op haar eigen hypo
theekactiviteiten.
EERSTE HORIZONTALE
OLIE IN DE NOORDZEE
DEN HAAG In de Noordzee is volgens Unocal Netherlands,
die samen met Nedlloyd Energy vier olie- en gasvelden in pro
ductie heeft, voor het eerst een horizontale olieput geboord.
Door deze techniek kan een olieveld veel doelmatiger in ge
bruik worden genomen.
Het werk aan de olieput in het Helder veld begon op 29 novem
ber vorig jaar, toen op een diepte van 1507 meter met behulp
van speciaal ontworpen boormotoren een verticale boorschacht
werd verlaten. In horizontale richting ging het toen 352 meter
verder in de bovenste laag van het oliereservoir. De put levert
nu ruim 2.000 vaten ruwe olie per dag. Door horizontale borin
gen komt minder water met de produktie mee en dit levert een
besparing op aan kosten om olie en water te scheiden. Ook is
minder energie nodig om de olie naar boven te pompen. Ook
kan een groter deel van de aanwezige koolwaterstoffen worden
gewonnen. Unocal denkt deze techniek meer te zullen toepassen
in het Helder veld en in andere velden op het Nederlands conti
nentaal plat.
Equity and Law: meer
dan een miljard
levensverzekeringen
DEN HAAG Equity Law
in Den Haag, onderdeel van een
Brits concern, heeft vorig jaar
nieuwe levensverzekeringen af
gesloten voor verzekerde bedra
gen van in totaal ƒ1.105,9 mil
joen. In 1985 was dat nog 786,8
miljoen, aldus een bekendma
king van deze onderneming.
Het verzekerd bestand steeg van
6,4 miljard naar 6,9 miljard.
De totale omzet (premies en be-
leggingsopbrangsten) steeg van
ƒ274,2 miljoen naar ƒ317,3 mil
joen. De directie zegt 1987 met
veel vertrouwen tegemoet te
zien.
DEN HAAG Bij sociale
conflicten in de haven lij
ken de emoties altijd ex
tra op te lopen. In de ha
ven staan de meningsver
schillen steeds lijnrecht
tegenover elkaar, gaan de
partijen met een geknakt
vertrouwen uiteen, ver
klaren ze elkaar de oor
log en gaat de zaak
„plat".
Een verklaring hiervoor ligt
wellicht in de gevoelige posi
tie van de haven in onze ver-
voerseconomie. De overheid
bewaakt het imago van We
reldhaven Nummer I even
angstvallig als de exporteurs
hun afzetmarkten en de
werknemersorganisaties wij
zen er regelmatig op dat de
haven de kurk is waarop onze
economie drijft. Onder deze
druk en uit vrees voor markt-
verlies, pogen de havenwerk-
gevers al jaren de lieve sociale
vrede af te kopen door de
problemen in de haven voor
zich uit te schuiven. Zodoende
zijn de stukgoedbedrijven bui
ten schot gebleven terwijl
eind jaren zeventig omvang
rijke saneringen plaatshadden
in de textiel, de metaal en de
scheepsbouw. Hoewel er alle
aanleiding was en is voor het
snoeimes, werken vandaag de
dag in het stukgoed 4500 men
sen (gemiddeld jaarinkomen
50.000 gulden), nog altijd
evenveel als tien jaar geleden.
De sector lijdt onder hevig
prijsbederf en zware verliezen
als gevolg van de moordende
concurrentie tussen de Neder
landse, Belgische en West-
duitse havens. Die bevechten
elkaar op leven en dood om
de laatste resten van het stuk
goed, want zowel in binnen-
als buitenland geldt deze ha
vensector als een aflopende
zaak als gevolg van het toene
mende gebruik van contai
ners en de voortschrijdende
technologie in de haven.
Akkoord
Omdat door de snel verslech
terende situatie in het stuk
goed een sociale herstructure
ring in de haven onafwend
baar nabij kwam, hebben
overheid en werkgevers en
Stukgoedwerkers In Rotterdam
bond FNV.
werknemers in de haven in
de zomer van 1985 het zoge
heten Van der Louw-akkoord
gesloten. Kern daarvan is, dat
er in elk geval tot 1991 „geen
man gedwongen de poort uit"
zal gaan. In plaats daarvan:
een arbeidspool en geleidelij
ke sanering van het teveel
aan havenarbeiders door mid
del van omscholing en regels
voor vervroegde uittreding.
Het Van der Louw-akkoord
heeft de werkgevers nooit de
flexibiliteit gebracht die ze er
van verwachtten. Het afvloei
en van te veel stukgoedarbei-
ders had weinig zin omdat
deze mensen opgevangen
werden in de Rotterdamse ar
beidspool SHB en daar betaal
den de werkgevers aan mee.
Bovendien worstelde de SHB
al gauw met een structureel
overcompleet van zo'n 200
man terwijl de situatie in het
stukgoed almaar verslechter
de. Volgens de Vereniging
van havenwerkgevers SVZ
hebben de negentien stuk
goedbedrijven vorig jaar in
totaal dertig miljoen gulden
direct verlies geleden en zal
het dit jaar niet anders zijn.
Gezien de totale investerin
gen van 400 miljoen gulden
moeten de stuwadoorsbedrij-
lieten zich gisteren inschrijven
ven een rendement zien te
halen van minimaal veertig
miljoen gulden. In plaats van
een verlies van dertig miljoen
gulden, bedraagt het gat in
het stukgoed dus in feite ze
ventig miljoen gulden.
Triton
Eind vorig jaar vatten de drie
grootste Rotterdamse haven
bedrijven (Müller, Pakhoed
en Furness) het plan op om
hun noodlijdende stukgoed-
dochters te fuseren tot het be
drijf Triton. Alleen een fusie
zou nog uitzicht bieden op een
herstelde rendementspositie
en een concurrerende tariefs
telling en derhalve, op herstel
van werkgelegenheid. Knel
punt was het „overcompleet"
van 150 havenarbeiders van
de drie grootste bedrijven en
200 in de SHB. Omdat gelei
delijke sanering volgens de
werkgevers geen zoden aan
de dijk zou zetten (Van der
Louw-akkoord), waren ge
dwongen ontslagen nog het
enige alternatief. De voorstel
len van de bonden (de Rotter
dams arbeidspool omzetten in
een landelijke; verlenging
van de 57,5 jarigen-regeling;
omscholen van een aantal
stukgoedwerknemers) wezen
bij een stand van de Vervoers-
ze van de hand als „onvol
doende" en „een oud ver
haal". Op Oudejaarsdag j.l.
bleek dat de bonden en werk
gevers het voor 1 januari niet
eens zouden kunnen worden.
Na 1 januari hoefde het vol
gens de werkgevers niet
meer, „want dan was het te
laat".
De aankondiging van werk
geversorganisatie SVZ dat er
350 havenwerkers weg moe
ten, beschouwt de Vervoers-
bond FNV nu als een woord
breuk van de werkgevers en
bestraft dat met acties in de
haven. De werkgevers lijken
voor het eerst in jaren niet
onder de indruk van de spier-
vallen van de FNV. Ze be
schouwen de acties als „stoom
afblazen" en houden de rijen
opvallend langdurig gesloten.
Het ligt voor de hand te ver^
onderstellen, dat de snel slin
kende kas en het dreigende
marktverlies tot de duidelijk
hardere opstelling van de
werkgevers hebben geleid.
Blijkbaar vinden de werkge
vers het schuiven met werk
nemers nu echt welletjes en
zijn ze het onderhandelen
over voorwaarden en aanvul
lend overleg meer dan zat.
HENK ENGELENBURG
Ondernemers
overwegend
optimistisch
over toekomst
AMSTERDAM Nederlandse
ondernemers zijn tamelijk op
timistisch over de (nabije) toe
komst Toch hebben zij hun
zorgen. Tijdens de traditioneel
geworden President's Lunch
in Amsterdam bleek aanvan
kelijk vooral V D-topman
Anton Dreesmann zware zor
gen te hebben. Hij noemde
met name het gevaar van het
toenemende protectionisme en
de dreigende escalatie van het
nu nog regionale confict tus
sen Iran en Irak.
President Smit van Holec was
één van degenen die erop
wees, dat door de huidige aan
dacht voor de dienstensector
de produktiesector wel eens in
de verdrukking raakt. Inves
teerder en belegger richten
zich nu vooral op diensten als
investment banks, program-
matuuractiviteiten en compu
ters. Een opwaardering van de
industrie ligt op dit moment
echter voor de hand. Er is
sprake van een ware omwen
teling in technologie, produk-
tiviteit en in bijvoorbeeld pro-
duktenassortiment. Geïnves
teerd wordt in technologie,
maar ook in mensen.
Winst Nutricia
20 procent hoger
ZOETERMEER Nutricia
(voedingsmiddelen) in Zoeter-
meer zal over 1986 een netto
winst boeken, die ongeveer 20
procent hoger is dan die over
1985 en die 32,5 miljoen be
droeg, aldus een bekendma
king van deze onderneming.
In guldens bedroeg de stijging
van de omzet ongeveer 7 pro
cent (1985: 694 miljoen), maar
deze groei werd gedrukt door
wisselkoers-invloeden. De ge
middelde groei van het markt
aandeel kwam volgens Nutri
cia ruimschoots boven 10 pro
cent uit. Het gemiddelde aan
tal werknemers nam toe met
150 tot ruim 2600.
Nutricia verwacht, dat het vo
lume van de omzet dit jaar
met meer dan 10 procent zal
stijgen. Er zal een beperkte
kostenstijging zijn en de pro
centuele marge wordt krapper.
Een verwachte stijging van
het bedrijfsresultaat zal in niet
onbelangrijke mate worden af
geroomd door aanzienlijk ho
gere belastingen, die vooral op'
het Nederlandse resultaat
drukken.
Twee- tot
drieduizend
stakers
geregistreerd
(Vervolg van de voorpagina)
ROTTERDAM Twee-
drieduizend stukgoedwerkers
uit de Rotterdamse haven, on
geveer de helft van het totaal
hebben zich gistermiddag rond
half twee bij de Vervoersbond
FNV als staker laten registre
ren. Zij protesteren hiermee
tegen het voornemen van de
stukgoedwerkgevers om 350
havenwerkers te ontslaan om
dat zij overcompleet zouden
zijn.
De Vervoersbond CNV heeft
zijn leden overigens deelname
aan de acties ontraden. De sec
tor kan geen acties lijden,
meent het CNV.
Volgens werkgeversorganisa
tie SVZ zijn ontslagen in de
haven onvermijdelijk, het Van
der Louw-akkoord ten spijt.
Het gaan onverwachts zo
slecht met de negentien stuk
goedbedrijven dat er niet aan
te ontkomen valt, meent de
SVZ. De stukgoedbedrijven
hebben in 1986 een gezamen
lijk verlies van 30 miljoen gul
den geleden.
Adjunct-directeur A. van de
Poel van Seaport Terminals,
een van de grootste stukgoed
bedrijven, bevestigde gister
middag dat het werk op de
terminals in de Brittanniëha-
ven en de Merwehaven gister
middag na de schafttijd is stil
gelegd.
Secretaris H. Goemans van de
raad van bestuur van Multi-
Terminals, ook behorend bij
de grootste stukgoedbedrijven,
deelde gisteren eveneens tele
fonisch mee dat de stukgoed-
activiteiten zijn gestaakt.
De vereniging van haven-
werkgevers SVZ reageerde
gisteren bij monde van direc
teur G. Zeebregts afwachtend
op de stakings-perikelen. Zee
bregts herhaalde dat de SVZ
op elk gewenst moment bereid
is met de vakbonden verder te
praten.
Vorige week nodigde de SVZ
de bonden uit maandagmiddag
om twee uur het cao-overleg
over een cao voor het stuk
goed aan te vangen. Kaderle
den van de Vervoersbond
FNV besloten afgelopen vrij
dag niet op de uitnodiging in
te gaan. „De uitnodiging voor
zo'n gesprek blijft bestaan", al
dus een gisteren uitgegeven
verklaring van de SVZ.
Tegenspelers
Minister Ruding van financiën ontmoette gisteren in Den Haag de
Fransman Michel Camdessus, die op 16 januari tot topman bij
het IMF is benoemd. Ruding heeft lange tijd naar de functie mee-
gedongen.
Advies over
vereenvoudiging
verkeersregels
afgekeurd
DEN HAAG Op het minis
terie van verkeer en water
staat is een ambtelijke ruzie
uitgebroken over plannen om
het aantal verkeerstekens te
rug te brengen. Oorzaak
vormt een advies dat een amb
telijke projectgroep aan minis
ter Smit-Kroes over de zaak
wilde uitbrengen. Het advies is
echter door de ambtelijke top
van het ministerie afgekeurd
en naar de makers teruggezon
den. De ambtelijke project
groep is al enige tijd bezig om
te bezien welke van de circa
140 bepalingen uit het Regle
ment Verkeersregels en tekens
(RVV) vereenvoudigd of aan
gepast moeten worden. De
projectgroep zal nu proberen
voor de zomer een definitief
advies uit te brengen
RIJK MOET KIEZEN:
DEN HAAG In 1993 kan
de vaste verbinding tussen
de oevers van de Wester
schelde klaar zijn. Dat zegt
de onlangs opgerichte Ex
ploitatiemaatschappij Wes
terschelde die gisteren in
Den Haag haar plannen pre
senteerde. De maatschappij
heeft zeven verschillende
mogelijkheden geselecteerd,
die elk niet meer dan 700
miljoen gulden kosten, inclu
sief de aanleg van de aan
sluitende wegen. De plannen
zullen particulier gefinan
cierd worden, aangezien
geen overheidsgeld voor de
oeververbinding beschikbaar
is.
Momenteel worden de plan
nen bekeken door een stuur
groep, die zich ook buigt over
het voorstel voor de bouw van
een brug over de Westerschel
de, dat ingeleverd is door de
Nationale Investeringsbank,
Hollandia Kloos en Grootint.
Binnenkort zal de stuurgroep
haar bevindingen aan de pro
vincie Zeeland en aan het rijk
bekend maken.
Exploitatiemaatschappij
Westerschelde is op initiatief
van de Combinatie Wester
schelde tot stand gekomen.
Deze combinatie, die sinds
1968 bezig is met plannen voor
een oeververbinding, bestaat
uit zes Nederlandse en drie
Belgische aannemersbedrijven.
De brug of tunnel wordt parti
culier gefinancierd, in samen
werking met de Algemene
Bank Nederland en de Amro
bank. Verder staat deelname
open voor de Provincie Zee
land, de gemeenten, institutio
nele beleggers, industriële on
dernemingen en andere be
langhebbenden. Het rijk zal
Deze tekening geeft een beeld van de diverse bouwvarianten voor de oeververbinding.
volgens de plannen van de
maatschappij de gelden die nu
gemoeid zijn met de exploita
tie van de veerdiensten, gedu
rende 25 jaar moeten bijdra
gen. De toltarieven voor de oe
ververbinding kunnen dan
ongeveer even hoog uitkomen
als de veertarieven nu: gemid
deld zeven gulden.
Voor de zeven tracés zijn ver
schillende bouwvarianten mo
gelijk. Zo kan er een geboorde
tunnel of afgezonken tunnel
gemaakt worden, een brug of
brug-tunnel, al dan niet met
tusseneilanden. De Exploita
tiemaatschappij zelf heeft
voorkeur voor een tunnel,
aangezien het scheepvaartver
keer naar Antwerpen dan niet
belemmerd wordt. Bovendien
wordt bij de boring zand ge
wonnen, dat weer gebruikt
kan worden bij de aanleg van
aansluitende wegen.
Na een jaar voorbereiding zal
de feitelijke bouw van de oe
ververbinding en verdere in
frastructuur ruim vier jaar
vergen. Naar verwachting zal
.de aanleg vier- tot zevendui
zend mensjaren werk opleve
ren. Uiteindelijk biedt de oe
ververbinding aan honderd
mensen een vaste baan.
Men rekent erop dat circa 9000
voertuigen dagelijks gebruik
zullen maken van de oever
verbinding en dat het verkeer
in de loop der jaren nog fors
kan toenemen.