Computerfraude: een vrij spel
Meerderheid
Kamer wil
overleg over
branden Makro
/IJl
000 gas-
nergie-
uitingen
AMBASSADE IRAN BOOS
OVER REKENING AZU
VERZEKERINGSPREMIE TWINTIGMAAL ZO DUUR GEWORDEN
Miljoen schade bij
ontruiming Nijmegen
Patiëntenvereniging „getemperd
dankbaar" over euthanasievoorstel
-NENLAND
CcidócSowuvnt
DINSDAG 20 JANUARI 1987 PAGINA 3
dish!,;
i aa.
De
iwek
de
jet-i
;n k
st 0. sïl
ïn vi
pre
trein vertrekt
station Amersfoort
1FOORT Een onbemand
is het afgelopen weekeinde uit
weggereden van het station van
oort. De spooktrein reed drie ki
en kwam tot stilstand voor de
van de lijnen Zwolle en Apel-
le NS denkt dat de trein niet
de handrem stond. De trein is
lijnlijk tot stilstand gekomen
de beveiliging van de „dode-
op" die regelmatig ingedrukt
>rden om de trein op snelheid te
Onmiddellijk nadat het trein
station had verlaten, stelde de
.leiding een vrij spoor in zodat
geen ongevallen voordeden. Al-
J de spooktrein een wissel ka-
IRZOEK KK:
lleei
nnin 1
n vi
l°giqHAAG Op dit
lans
rnie
prei
KU ll
twn,
nlijlfn
a
den
ren
de
UTRECHT De Iraanse am
bassade is boos op het acade
misch ziekenhuis in Utrecht
(AZU), dat de ambassade 55.000
gulden in rekening heeft ge
bracht voor de bewaking van
negen gewonde Iraanse solda
ten die vorig jaar in Utrecht
verpleegd zijn.
„Wij hebben niet om beveiliging ge
vraagd en zijn ook niet van plan de
rekening te betalen", aldus ambassa
desecretaris Safavi vanmorgen. Vol
gens het AZU waren er duidelijke
afspraken over de bewaking van de
gewonde Iraniërs. „In de periode dat
zij in het ziekenhuis lagen is er on
der meer een Irakese demonstratie
geweest. Gelukkig is die vreedzaam
verlopen, maar in zo'n situatie kan
beveiliging zijn nut hebben", aldus
woordvoerder Aerssens van het
AZU. Over de verpleegkosten die
het AZU heeft berekend bestaat
geen verschil van mening. Die reke
ning, een half miljoen gulden, zal de
ambassade zonder mankeren vol
doen, aldus Safavi.
Kluis met blanco
rijbewijzen en
paspoorten gestolen
CAPELLE AAN DEN IJSSEL
Inbrekers hebben uit het ge
meentehuis van Capelle aan den
IJssel een kluisje met daarin
blanco paspoorten en rijbewijzen
meegenomen. De inbrekers kwa
men het gemeentehuis binnen
door een ruit in de slaan. Het
alarm werd daardoor wel in wer
king gesteld, maar toen de politie
arriveerde waren de dieven al
weer vertrokken. In de meegeno
men kluis bevonden zich 378
blanco rijbewijzen, 103 blanco
paspoorten en 80 nog niet op
naam gestelde toeristenkaarten.
Onderzoeksinstellingen
worden doorgelicht
DEN HAAG De 180 onderzoekin
stellingen in ons land worden door
gelicht. Bekeken zal worden of er
geen dubbel werk wordt verricht, er
nog voldoende bestaansgrond is voor
verschillende van deze instituten en
of het onderzoek dat zij verrichten in
deze tijd nog zinvol is. Tevens zal
worden onderzocht hoe de verbindin
gen zijn met het wetenschappelijk
onderzoek aan de universiteiten.
Het kabinet heeft de Raad van Ad
vies voor het Wetenschapsbeleid
(RAWB) gevraagd deze taak op zich
te nemen. De raad moet voor 1 janua
ri 1988 zijn advies uitbrengen aan mi
nister Deetman van onderwijs en we
tenschappen.
^sluitingen in Ne-
afgesloten, aldus
nenten Kontakt.
n mcludeert uit een
onderzoek dat veel
in de kou zitten,
weet niet hoeveel.
lumentenorganisa-
•ft grote kritiek op
;e ïergiebedrijven in
en en Rotterdam,
n lens de koude van
!u :lopen week gas af
in de Haagse en
regio, waar zoals
niemand van
wordt afgesloten
koude perioden, is
ital in warmere tij-
»jjgesloten aansluitin-
verzoek weer aan-
in, de vereniging van
idrijven, zegt in een
dat belangrijk minder
zijn afgesloten dan
enten Kontakt sugge-
)lgens een woordvoer-
ijvoorbeeld niet nage-
hoeveel gevallen van
mensen zijn ver-
bedrijven failliet zijn
e sterdamse wethouder
(PvdA) heeft gister-
een voorstel van de
ing Sociale Advoca-
msterdam afgewezen
n kostprijs energie te
aan Amsterdammers
ifgesloten zijn van gas
itriciteit. De VSAA
t nu een kort geding
•annen tegen het ge
estuur.
juffeur van
■jindicapten
acht van
rachting
,^')VEN De 58-jarige
[e r N. de W. uit het
6esl andse Tienhoven
an verdacht een jaar
geestelijk en lichame-
ndicapte meisjes onze-
hebben betast en één
te hebben verkracht,
lie de meisjes elke dag
TIE)(busje naar twee dag-
i in Gorcum reed,
EERL) twee januai"i aange-
nadat de ouders van
j de meisjes op oude-
10»° aangifte hadden ge-
verdachte werd na
•n weer op vrije voe-
?ld. Volgens politie-
irder Harmsen ver-
|t onderzoek bijzonder
w m, omdat de meisjes
nd: p 20 en 26 jaar oud)
3uerJ)n handicap niet in
en j duidelijke verklarin-
inhol leggen. De verdachte,
de l(j ontkent, is inmiddels
Midc
adeil
itend
in hjant ontvangen Bel
B.00 en 19.00 uur, za-
tussen 14.00 en 15.00
,foonnr.071-122248 en
e be# wordt nog dezelfde
>rst;pbezorgd.
e bei
250»
\uari
gem£J'n Beatrix en prins
centiWOnen ,n het Mu"
:ldt pater te Amsterdam
voorErde balletgala van
enri£,ichtin9 Dansers
Tra bij.
DEN HAAG - De commissies voor justitie, politie en
binnenlandse zaken uit de Tweede Kamer zijn vandaag
bijeengekomen om een tijdstip vast te stellen voor
ROTTERDAM De
premies voor verzekerin
gen tegen computercri
minaliteit zijn in twee
jaar tijds maar liefst
twintigmaal zo duur ge
worden. De risico's voor
de verzekeraars worden
steeds hoger door de
schade die steeds actieve
re en inventievere frau
deurs, inbrekers en af
persers veroorzaken.
Tal van ondernemingen heb
ben onvoldoende voorzorgs
maatregelen genomen tegen
computercriminaliteit, ande
re beschikken over door de
moderne technologie al ach
terhaalde schadeverzekerin
gen. Zij denken verzekerd te
zijn, terwijl als de nood aan
de man komt van dekking
geen sprake kan zijn. Dat
zegt ing. P.J.M.J. Meijers, di
recteur High Technology van
Mees en Zoonen Assurantiën
in Rotterdam, één van
's lands grootste bemidde
laars in computerfraudever
zekeringen.
Verzekeraars stellen onder
invloed van de steeds grotere
risico's ook steeds hogere ei
sen aan de' beveiliging tegen
fraude. „Dat is logisch. Be
denk dat bijvoorbeeld in Am
sterdam, het financiële hart
van Nederland, per dag zeer
vele miljoenen guldens om
gaan". Volgens Meijers zijn
de risico's van fraude vaak
veel groter dan sommige on
dernemers willen weten. Een
gezonde, snelgroeiende on
derneming kan van de ene
op de andere dag volstrekt
ten dode zijn opgeschreven
als blijkt dat miljoenen gul
dens zijn zoekgeraakt door
een falende computerbeveili
ging. De ontdekking volgt
soms pas als de post een an
sichtkaart bezorgt met groe
ten uit een exotisch land (met
veelal een rechtse dictatuur).
Waar vroeger een rancuneu
ze of „gewoon" criminele
boekhouder er met de kas
onder de arm vandoor ging,
hoeft hij tegenwoordig
slechts op enkele knoppen te
drukken om een geldbedrag
naar een geheime rekening,
al dan niet in het buitenland,
te transporteren. Daarbij is
het verschil tussen één mil
joen of van tien miljoen
slechts een kwestie van het
intoetsen van een extra nul.
„De pakkans voor de frau
deur wordt kleiner, maar de
risico's voor de ondernemers
des te groter", meent Meijers.
Vrij spel
Het is wrang te moeten con
stateren dat mensen die met
computers knoeien in begin
sel moeilijk strafrechtelijk
zijn aan te pakken. Bescher
ming van informatie is in het
strafrecht nog een vrij nieuw
begrip. Om aie reden beziet
een commissie onder voorzit
terschap van staatsraad mr.
L. Franken in opdracht van
minister Korthals Altes van
justitie de mogelijkheden la
cunes in het wetboek op te
vullen. Binnenkort zal de
commissie haar rapport pu
bliceren. „Zolang de wetten
niet zijn aangepast, hebben
de computercriminelen in
Assuradeur ing. P.J.M.J. Meijers: „De pakkans voor de fraudeur wordt kleiner, maar de risico's
voor de ondernemers des te groter".
ons land zo goed als vrij
spel", meent Meijers.
Volgens Meijers is de compu
tercriminaliteit al lang niet
meer alleen een zaak van
handige criminelen die op
goed geluk hier en daar wat
bijeengappen. Kwaadwillen
den die doelgericht de com
puter van een bedrijf mis
bruiken worden in het alge
meen beschermd door het
feit dat het onbevoegd ge
bruik maken van het compu-
tereigendom niet als een
strafbaar feit wordt gezien.
Ook afpersing met het drei
gement dat waardevolle pro
grammatuur en vertrouwelij
ke gegevens zullen worden
bekendgemaakt wordt, zo
lang er niet met vernietiging
daarvan wordt gedreigd,
door de meeste rechters niet
als strafbaar beschouwd. Ook
op het gebied van bescher
ming van auteursrechten
kent het strafrecht nog tal
van tekortkomingen, die niet
zomaar uit de weg worden
geruimd.
Volgens Meijers is de door
sommigen bepleite meldings
plicht (zoals in de VS) alleen
nuttig, wanneer misbruik en
diefstal van computergege
vens strafbaar wordt en er
ook werkelijk vervolging
wordt ingesteld. „Gebeurt
dat niet, dan wordt de onder
nemer dubbel gestraft: eerst
door de fraudeur en later ook
nog "eens door de negatieve
publiciteit die hem z'n klan
ten doet verliezen. Ik zou het
dan ook beter vinden wan
neer het onderzoek en uitein
delijk de behandeling van de
zaak achter gesloten deuren
zou plaatsvinden. De onder
nemer mag van de wetgever
bescherming verwachten
voor dingen die van waarde
zijn. Dat is een kwestie van
prudentie", vindt Meijers.
Het „traditionele" vakman
schap die de verzekeraar van
achter een notehouten bu
reau in een marmeren kan
toor heeft opgebouwd, is vol
gens Meijers in de nieuwe
markt van computerfraude-
verzekering volstrekt ontoe
reikend. Ook verzekeraars
hebben onder de stormachti
ge ontwikkelingen op com
putergebied moeite met het
analyseren van de risico's die
met de hi-tech van deze tijd
gepaard gaan.
„Ondernemers én verzeke
raars zijn er te laat achter ge
komen hoe immens deze risi
co's zijn", zegt Meijers. Zo
werd kortgeleden een beken
de bank voor bijna honderd
miljoen gulden gedupeerd.
Toen de misdaad werd ont
dekt, was het geld de bank
én het land al uit.
Is er sprake van fraude en
doet de getroffen onderne
mer daarvan aangifte, dan
moet hij niet zelden zelf aan
tonen hoe de fraude in z'n
werk is gegaan. „Justitie
heeft immers op dit gebied
nauwelijks kennis van zaken,
men is eerlijk genoeg dat toe
te geven. De ondernemer is
dus aangewezen op wat ze
wel juridische zelfhulp noe
men: hij zal zelf met een
compleet dossier moeten ko
men".
Volgens Meijers zijn veel
verzekeringspolissen met bit
ter weinig kennis van zaken
samengesteld. „De kenni
sachterstand is zelfs zó groot,
dat veel polissen als voor
waarde voor uitbetaling stel
len dat de computerfraude
strafbaar is. Terwijl dit vaak
niet het geval is. Die polissen
zijn dus in het geheel niets
waard. Dat is echt een teken
van ondeskundigheid".
ARJEN VAN DER SAR
Met een schuiver probeert de ME een brandende barricade te
slechten. De politie van Nijmegen had vele uren nodig om door
de opgeworpen barricades heen te breken.
NIJMEGEN Bij de ongeregeldheden rond de ontrui
ming van het gekraakte Shell-kantoor gisteren in Nij
megen is naar schatting voor een miljoen gulden scha
de aangericht. De actievoerders hebben het gekraakte
gebouw als een ruïne achtergelaten.
De rondtrekkende actievoerders richtten in de Nijmeegse bin
nenstad een spoor van vernielingen aan.
Bij een van de acties drongen krakers het naast het kraakpand
gelegen kantoor van de NMB binnen en richtten daar ernstige
vernielingen aan. De inventaris van de bank werd op straat ge
gooid en gedeeltelijk in brand gestoken. Er sneuvelden tiental
len ruiten. Panden werden met verf besmeurd en enkele autoé
vernield. Er werden 23 arrestaties verricht.
Een woordvoerster van de krakers liet gisteravond weten dat er
onder actievoerders zeker tien gewonden zijn gevallen door
hard optreden door de politie, met name door de in burger ope
rerende speciale aanhoudingseenheden.
3'. ote! mdxtmh M/WK IK mm stiüksigmr'
wet UIT IN VB SCWOENENWlNICa. OW MCET
Jü JE SCHCEMgN MMHOUCeWL
UTRECHT - De Neder
landse Patiënten Vereni
ging (een „pro life"-orga-
nisatie met 25.000 leden)
is „getemperd dankbaar"
dat volgens het euthana-
siebesluit van het kabinet
euthanasie strafbaar blijft
en geen normale medi
sche handeling wordt.
Daar gaat een zekere pre
ventieve werking van uit,
aldus de NPV.
De vereniging is wel bezprgd
over het opstellen van zorg
vuldigheidseisen. Men vreest
dat zich een praktijk gaat ont
wikkelen waarbij de officieren
van justitie aan de hand van
die eisen nagaan of bepaalde
gevallen al dan niet in princi
pe strafbaar zijn. Het wordt
dan afhankelijk van de inter
pretatie van een bepaald per
soon waar de grens komt te
liggen. Een ander nadeel van
dit systeem is volgens de NPV,
dat de rechter niet meer aan
de beoordeling van de meeste
gevallen zal toekomen. Dan
zou de deur toch op een kier
worden gezet. Na verloop van
jaren kan er dan volgens de
NPV sprake zijn van een ge
ruisloze uitbreiding, waarbij
het risico bestaat dat er poli
tiek geen weg terug meer is en
de wetgeving wordt aangepast.
De fractie van D66 wil nog
deze week een kamerdebat
over het kabinetsbesluit. Ka
merlid Kohnstamm die de be
handeling van het D66-initia-
tiefvoorstel heeft overgeno
men van mevr. Wessel-Tuin-
stra, wil daarna bekijken hoe
het eigen voorstel moet wor
den afgehandeld.
Het Beterschap, de belangen
vereniging van verpleegkun
digen en verzorgenden, werkt
met de artsenorganisatie
KNMG aan een gedragscode
voor toepassing van euthana
sie. Een belangrijk punt daarin
wordt dat euthanasie altijd
door een arts en nooit door
een verpleegdkundige mag
worden uitgevoerd, bijzondere
gevallen uitgezonderd, waarin
de arts toch de verantwoorde
lijkheid houdt.
Met een gratis
boerenkool
maaltijd in het
Amsterdamse
Schiller-hotel
werd gisteren
een
inzamelings
actie gestart
voor de
winteropvang
van daklozen.
Zo'n 120
daklozen
kregen
boerenkool
met worst,
terwijl men kon
luisteren naar
bekende
Nederlandse
artiesten.
mondeling overleg over
de recente Makro-bran-
den. De bijeenkomst van
vandaag is op verzoek van
de VVD-fractie. Vorige
week bepleitte de CDA-
fractie een besloten over
leg van de politie-commis-
sie.
De drie grote fracties in de
Kamer hebben hun teleurstel
ling uitgesproken over het be
sluit van de SHV-directie zich
terug te trekken uit Zuid-Afri-
ka. Van Weezei (CDA) had ge
hoopt dat SHV het besluit nog
zou uitstellen. „Nu is toch de
indruk ontstaan dat misdaad
loont", aldus het CDA-kamer-
Fentener van Vlissingen
Ook de werkgeversorganisa
ties betreuren de stap van
SHV. Het Verbond van Neder
landse Ondernemingen (VNO)
vindt het buitengewoon be
treurenswaardig dat SHV
heeft moeten wijken voor
dwang van terreur. Het Ne
derlands Christelijk Werkge
versverbond (NCW) spreekt
van een uitermate trieste ont
wikkeling, maar vindt het
SH V-besluit begrijpelijk.
Het VNO vindt het voor een
rechtsstaat onaanvaardbaar
dat terreuracties bedreigingen
vormen voor burgers en on
dernemingen. Op grond hier
van zijn afdoende maatregelen
op het gebied van beveiliging,
ook met het oog op verzeker
baarheid van risico's, op korte
termijn noodzakelijk.
Het VNO waardeert de bereid
heid van het kabinet en ande
re partijen tot gemeenschappe
lijk overleg om tot deze maat
regelen te komen. Overleg
met verzekeraars moet er bin
nen de kortste keren toe lei
den dat normale bedrijfsrisi
co's weer normaal zullen zijn
te verzekeren.
Congresgebouw
De Zuidafrikaanse tijdelijk
zaakgelastigde in Den Haag,
J.C.H. Landman, verklaarde
gisteren dat acties als tegen de
Makro „de grenzen van de de
mocratie overschrijden" en
strijdig zijn met de algemeen
aanvaarde gedragsnormen en
die voor het vrije handelsver
keer. In een persverklaring
zegt Landman: „In Zuid-Afri-
ka wordt niemand verplicht
om voor buitenlandse onder
nemingen te werken" en „het
staat dus iedereen vrij om zijn
beroep naar eigen keuze uit te
oefenen of te staken". Terug
trekking „door terreur gaat
echter, zoals sancties, veel ver
der: dit ontneemt ook diege
nen die wel willen werken de
vrijheid van keuze om te kun
nen werken".
„Ook de vergadervrijheid van
de missie zelf is ondertussen in
het gedrang gekomen, omdat
dreigementen met vandalisme
zulke afmetingen hebben aan
genomen dat instanties als het
Congresgebouw en andere
weigeren om ons voortaan za
len ter beschikking te stellen.
Dit is niet te rijmen met het
recht van een missie om onge
hinderd te kunnen opereren.
Ook het recht van Nederland
se instellingen om over Zuid-
Afrika te vergaderen is in het
gedrang gekomen", aldus de
verklaring.
De Congresgebouw-directie
verklaarde desgevraagd dat zij
een verzoek van de ambassade
om een zaal te mogen huren
niet had ingewilligd uit vrees
voor problemen. Ook de Ne-
derlands-Zuidafrikaanse
Werkgemeenschap, die enkele
maanden geleden in het Con
gresgebouw heeft vergaderd,
zal „in verband met de moge
lijkheid van opstootjes" voort
aan geen zaal meer worden
verhuurd.
Makro
Intussen gaat de eigen beveili
ging van de Makro in Delft,
een van de vestigingen die
niet door bomaanslagen zijn
getroffen, onverminderd door.
De SHV heeft gisteren minis
ter Korthals Altes beschuldigd
van loze beloften over een ste
viger terreurbestrijding omdat
enkele uren na die belofte de
politiebewaking bij de Makro's
weer werd gehalveerd.
