De Belgische
prinsessen
zweven van
kaai tot kaai
Qowiant'
OOSTENDE - Draagvleugelboten met
de lieftallige namen Princesse Clementi
ne en Princesse Stephanie zweven dage
lijks heen en weer tussen Oostende en
Dover. Varen zij in precies honderd mi
nuten „van kaai naar kaai" of mag het
vliegen genoemd worden, dit scheren bo
ven de golven van Het Kanaal?
De - bij volledige bezetting -278 passa-
fiers hebben, als op een luchthaven, hun
offers bij een check-in balie op de trans
portband geplaatst. Zij krijgen de op
dracht hun stoelriemen vast te maken in
het soort kamerbrede cabine van een
jumbo. Stewardessen voeren, als in het
zwerk, een pantomime op met de red
dingsvesten en duwen later hun karretjes
met belastingvrije artikelen door de
gangpaden.
De draagvleugelboot of jetfoil verheft zich
echter slechts een paar meter boven de
golven, op het hydrodynamische stijgver-
ZATERDAG 10 JANUARI 1987
mogen van vleugels die onder water blij
ven. Het voertuig is voorzien van water
pompen, die op volle kracht 90.400 liter
per minuut door de buizen persen, vol
doende om te zorgen voor een kruissnel
heid van 80 kilometer per uur.
In de twee boven elkaar gelegen cabines
verbazen toeristen en zakenlieden zich
over de stabiliteit van genoemde prinses
sen, wier namen een hommage brengen
aan de dochters van de Belgische koning
Albert. De jetfoils bieden, mede door hun
comfort en tarieven, een alternatief voor
het echte vliegen naar de overkant. Zij
vormen viermaal per dag ook een schakel
in het internationale treinverkeer. Wie
bijvoorbeeld 's morgens om 6.47 in Am
sterdam Centraal vertrekt Den Haag
7.36 uur) komt in Oostende op tijd aan
voor de eerste overtocht, kan daar bij het
station op de draagvleugelboot slappen
en vindt in Dover de trein klaar voor ver
trek naar Victoria-station in Londen,
aankomst aldaar 14.36 uur. De laatste
mogelijkheid om daar te komen biedt de
trein van 14.56 uit Amsterdam, aan
komst Victoria 22.04 uur plaatselijke
tijd. Op de stations in ons land zijn trein-
-jetfoilkaartjes verkrijgbaar. In Engeland
kan geprofiteerd worden van diverse,
gunstige aansluitingen naar andere ste
den dan Londen. De snelle passagiersbo-
ten - die dus alleen voetgangers met hun
normale bagage vervoeren - leveren een
belangrijke tijdsbesparing op, vergeleken
met de normale veerdiensten. Vandaar
dat op het normale overzettarief een toe
slag betaald moet worden van 28 gulden.
Drie jetfoils en zeven veerboten zijn opge
nomen in de maatschappij Townsend
Thoresen, die de concurrentie met de Ka
naaltunnel niet vreest. Als straks de trei
nen beladen met auto's door deze buis
rijden, zullen de schepen een aantrekke
lijk alternatief blijven bieden. In rederij
kringen ziet men een toenemende be
langstelling voor het varen, als er maar
gezorgd wordt voor een maximum aan
comfort en recreatiemogelijkheden. De
schepen worden steeds luxer. Townsend
Thoresen beheerst nu in sterke mate Het
Kanaal en de Noordzee. Tussen Calais
en Dover zullen in de zomer van dit jaar
twee nieuwe super-veerboten gaan varen,
elk plaats biedend aan 2400 passagiers
en 700 auto's. Dat zullen dan de grootste
ferry's zijn, die ooit op een korte Kanaal
route hebben gevaren.
Zo worden nu al de wapens gesmeed,
waarmee de strijd tegen de tunnel zal
worden aangebonden. In het kader van
deze zeeslag om de gunst van de passa
giers zijn vier schepen dwars doormidden
gezaagd en van een extra autodek voor
zien, zodat de voertuig-capaciteit verdub
beld is.
De dienst Zeebrugge-Felixstowe is pas
verrijkt met De Baltic Ferry en de Nordic
Ferry, twee vrachtschepen die op de werj
van Wilton Feijenoord verbouwd zijn tot
sjieke veerboten, bijna met de allure van
een cruiseschip. De inrichting voor 650
passagiers duidt al evenzeer op het feit,
dat ae tunnel toch al zijn schaduwen
vooruitwerpt. Sluimerend in hun verstel
bare fauteuils - verdeeld over vier loun
ges en een video-filmzaal - profiteren de
klanten nu al van een concurrentie die
nog jaren op zich zal laten wachten, net
als in een exotisch restaurant als Café de
Jardin, de brasserie en op de royale win
kelboulevard.
De draagvleugelboot, slechts dertig meter
lang, mist ait uitgebreide assortiment,
maar op welk ander schip wekt een ste
wardess met haar trollev vol drankjes en
taxfree-artikelen de indruk, dat zij hoog
in de lucht haar gasten bedient?
LEO LEEUWIS
in
Barcelona.
Rechts: De
Sagrada
Familia, het
nog altijd
onafgemaakte
levenswerk
van Gaudi.
shows, waarin onder meer een olifant,
apen, een tijger, kuntschaatsers en een
peloton dansers en danseressen figure
ren. Amusement van aanmerkelijk min
der allooi is te vinden langs het zuidelij
ke deel van Ramblas, waar het overdag
voor toeristen al oppassen geblazen is,
laat staan 's avonds en 's nachts.
Hoogstandjes - culinair wel te ver
staan - zijn te bewonderen in de vele
restaurants, die de Catalaanse keuken
veelal hoog in het vaandel dragen. Goed
en genoeg eten is het credo van de inwo
ners van Barcelona, waarbij geen mo
ment naar de klok wordt gekeken. Op
zaterdagmiddag rond half vier met een
groot gezelschap aan een uitgebreide
lunch beginnen, is niet ongewoon. Het
Nederlandse groepje journalisten dat
Barcelona in november bezocht had de
smaak hiervan overigens gauw te pak
ken. Omdat er nog zoveel dingen op het
programma stonden, werd om twee uur
's middags afgesproken dat de lunch
drie kwartier zou duren. Toen we uitein
delijk weer buiten stonden, was het bijna
donker.
JOS TIMMERS
Himalaya. Het in de VS gevestigde So
ciety Expeditions maakt met een eigen
cruiseschip indrukwekkende tochten door
onder meer de Indonesische archipel.
Bar
De vraag hoe een barre trektocht in Ne
pal te rijmen is met begrippen als luxe en
exclusiviteit is voor Van Doorn niet
moeilijk te beantwoorden. „Op sommige
trajecten in de Himalaya is het erg druk
geworden. Hele groepen toeristen die een
trektocht moeten maken. Wij gaan ech
ter naar treks die nog niet bekend zijn,
waar je inderdaad niemand tegenkomt.
Wat aie luxe betreft: je moet zelf lopen,
maar als je in het kamp arriveert hebben
de vooruitgesnelde sherpa 's de tent opge
zet. je beef openslagen en de sherry inge
schonken op een tafeltje staan. Met het
uitzicht over de bergen voel je je dan net
een hedendaagse Livingstone". Als Van
Doorn voor zichzelf een vakantie op
maat zou mogen samenstellen, zou hij
kiezen voor een bijzondere trektocht door
de Himalaya. Postma's droomvakantie
is een cruise met een klein maar luxueus
schip langs de eilanden in de Stille Zuid
zee.
Voor wie geen plezier meer kan scheppen
in dergelijke aardse genoegens, heeft
Royal Hansa Tours nog één exclusiever
aanbod. Wie vijfduizend dollar op tafel
legt kan zich laten inschrijven als kandi
daat-deelnemer aan de eerste buitenaard
se vakantie: een toeristisch tripje met een
Amerikaans ruimteveer. Ondanks de
ramp met de Challenger en de vertraging
van het ruimteveerprogramma, staat
deze reis nog steeds voor 1992 op het pro
gramma. De geschatte kosten van zo'n
ruimtereisje bedragen vele tienduizenden
dollars per persoon.
JOS TIMMERS
ert dL
kuile
ier bf
wn;
Itijde
kend V
ïiseei M
ig ee
Eei
leristj
vondpRCELONA - Wie ooit heeft ge-
at beicht dat Amsterdam een serieuze
emikins maakte op de Olympische
Abelen van 1992, is waarschijnlijk
dmlN tiooit in Barcelona geweest. En
[tailed no8 steeds van mening is dat
ntuuctör Boerlage de voornaamste oor-
iak is geweest van het Amster-
imse échec, moet nodig eens een
jzoek brengen aan de Catalaanse
pofdstad. Daar moet dan overi-
Jjns niet al te lang mee worden ge-
p' dgEicht, want het olympische virus
i zij nijpt in Barcelona snel om zich
l. Dïen. Gevreesd moet worden dat
ristcjim vóór 1992 alle hoteleigenaren
n ver' dermate door zijn aangestoken,
ilevèr een tripje naar Barcelona een
icha#re aangelegenheid wordt,
ltuur
jpreijé-olympisch Barcelona oogt on-Zuid-
;n dlropees netjes, de stad heeft brede bou-
itatievards, mooi weer en een ongeremd en-
itrailousiasme voor een gebeurtenis die nog
ïuseas jaar in het verschiet ligt. Niet minder
veen honderdduizend mensen hebben
Turkph al aangemeld om als tolk of hostess
'land&n de slag te gaan. Die Spelen van '92
nal. Mn echter veel meer dan een sportief
ekeiKtijn. Ze moeten de bevestiging wor-
Iraifen van de onafhankelijkheid van Bar-
coitlona van de hoofdstad Madrid: een
varepnbool van de Catalaanse trots. Wje
ehonts van die trots wil proberen te door-
vooronden, moet een bezoek brengen aan
:t oit stadion van de FC Barcelona. Voet-
damjlliefhebbers zullen in eerste instantie
ir hijin ogen uitkijken in de voetbaltempel
ie naou Camp, die over enige tijd met een
mketpaciteit van 160.000 toeschouwers het
natupotste stadion van Europa wordt. Gro-
t fouf in elk geval dan het stadion van
is oirtsrivaal Real Madrid. In de catacom-
uatiejn van het stadion, in het museum, ligt
in dèel van de ziel van Barcelona. De
ireniging - die veel meer sporten om-
iUF&t dan alleen voetballen - is het niveau
Hn een plaatselijke FC wel zeer ver ont-
gen. Zij is een van de sleutelfiguren in
grote Catalaanse familie die de rest
in Spanje en de wereld in 1992 wel
ins zal laten zien waartoe zij in staat is.
VloNTJUICH
pklim de Montjuich, de slechts 173
jeter hoge berg die het gezicht van Bar-
jlona domineert, en kijk uit over de
nmense huizenzee. Met een kaart van
bt organisatiecomité voor '92 in de
and, ontvouwt de olympische stad zich
in je voeten. Aan de noordkant van de
,trekM> waar nu no8 een groot spoorwe-
le acfmP'acement moet langs de kust
berit olympisch dorp verrijzen.
■tievfc .Amsterdamse erfenis" is goed her-
Énbaar. Naar het voorbeeld van Am-
lerdam belooft Barcelona „compacte
I 0I|elen", waarvan de grote accommoda-
intiers ™et meer ^an een kilometer of tien
in tjj elkaar vandaan liggen. De- vele taxi's,
'nsef bussen en de ondergrondse staan nu
~ranP straks borg voor een snel transport
nooj0or de stad. Maar wie Barcelona gron-
iatsil8 verkennen doet dat, zoals met
0j!)ke stad, natuurlijk het beste te voet.
J bundelende toeristen moeten overigens
b in|el op hun hoede zijn voor tasjesrovers,
"tnt die zijn vooral in de nauwe straat-
gj 0|erdwenen. Mogen meerijden in een
t. „por de steegjes scheurende politieauto
ej» zoek naar de daders en zien hoe
ie j^rdhandig verdachten worden aange-
ismPri lijkt avontuurlijk, maar je paspoort,
Bid en andere waardevolle bezittingen
jfib je daarmee niet terug.
-pJerug naar de Montjuich; de blik stuit al
Huw op de torens van de Sagrada Fami-
ia. het onvoltooide levenswerk van An-
pni Gaudi (1852-1926). Barcelona is dè
tad van deze modernistische architect,
jie in het begin van deze eeuw werd in-
pschakeld om het aanzien van Barcelo-
te verfraaien. Door de stad slenterend
keni°m je z'jn curieuze scheppingen van-
erejElf wel tegen: surrealistische bouwwer-
^ris-P11 van steen> ijzer en keramiek, waar
af,fan de Sagrada Familia, ooit bedoeld als
.van!ieuwe kathedraal maar na 104 jaar nog
uur,leeds niet afgebouwd, in elk geval in
aar-Etterlijke zin het hoogtepunt is.
i deJet was Gaudi's plan de kathedraal drie
'oorzijden te geven, gewijd aan de ge-
joorte van Christus, de hartstocht en de
Jood, en de derde tenslotte aan de glorie
Lijn" - was dat het signaal waar hij al
enige tijd op wachtte. Van Doorn is nu
als adviseur verbonden aan Royal Hansa
Tours.
Yuppies
Exclusieve reizen op maat, verre bestem
mingen, actieve vakanties: het ligt voor
de hand Royal Hansa Tours te bestempe
len als een, exponent van de Nederlandse
yuppie-cultuur. Van Doorn bestrijdt dit
ten stelligste. We hebben onze verwach
tingen gebaseerd op ervaringen in onder
meer Duitsland, Amerika en Groot-Brit-
tanniê. Gebleken is dat er in alle leef
tijdsklassen mensen zijn met veel geld,
weinig vrije tijd en een voorkeur voor ser
vice en bediening op het hoogste niveau.
Dat is onze doelgroep. De nadruk ligt
echter op de groep tussen de 35 en 50
jaar én de groep ouder dan 55. Ons on
derzoek heeft aangetoond dat er bijvoor
beeld in Nederland zo'n vijftigduizend
mensen zijn, die aan deze criteria vol
doen én die zich aangetrokken voelen tot
de exclusieve reizen. Daar ligt onze
markt
Voorlopig zullen de Nederlandse welge-
stelden het overigens moeten stellen met
reizen van Amerikaans, Brits en Austra
lisch fabrikaat. Waarbij de eerlijkheid
gebiedt te zeggen dat de touroperators
waarvoor Royal Hansa Tours het gene-
raal-agentschap voor Nederland en Bel
gië heeft verworven, tot de beste ter we
reld worden gerekend.
Twickers World uit Londen is specialist
op het gebied van cultuur- en natuurrei
zen. Veel van de - verhoudingsgewijs
niet eens zo kostbare - natuurreizen
worden gemaakt onder auspiciën van het
Wereldnatuurfonds. Australian Himalay
an Expeditions is de specialist voor A zié
en Latijns-Amerika, met onder meer in
zwaarte variërende trektochten door de
van God. Elk van de facades zou vier to
rens moeten tellen, samen de twaalf
apostelen voorstellend. Uit die torens
zou een nog hogere spits moeten oprij
zen, als symbool van de Verlosser, om
geven door vier torens voor de vier
Evangelisten. Apart daarvan zou er ook
nog eens een toren moeten komen voor
Maria.
Van die in totaal achttien torens waar
van Gaudi droomde, staan er nu acht
overeind. Omdat Gaudi toen hij onder
een tram liep en enkele dagen later over
leed geen duidelijk bouwplan had nage
laten, leeft de discussie over de uiteinde
lijke vorm van de kerk op, steeds wan
neer er weer geld is om verder te bou
wen (alleen giften, de overheid betaalt
niet mee).
Veel van Gaudi's scheppingen zijn door
de Unesco aangemerkt als „mondiaal
erfgoed". Voorwaarde daarbij is wel dat
huizen, die veelal in particulier bezit
zijn, op gezette tijden voor het publiek
worden opengesteld. Een van die opval
lende huizen is de Casa Mila met zijn
vreemde gegolfde balkons en smeedijze
ren ornamenten.
Opvallend aan de Casa Batlló zijn de op
een haaiebek gelijkende balkons en het
uiterst curieus gevormde dak. Links er
van staat een bouwwerk dat Nederlan
ders veel vertrouwder zal voorkomen. In
het door Gaudi's tijdgenoot Cadafalch
gebouwde Casa Amatller zijn Hollandse
trapgevels gecombineerd met elementen
uit de modernistische architectuur. Wie
alle monumenten van Gaudi wil aflopen
kan bij de VVV van Barcelona een gids
je en kaartje verkrijgen, waarop gebou
wen en hun meest opvallende kenmer
ken staan vermeld.
Uitstapjes
Een bezoekje aan Barcelona is een aar
dig uitstapje voor iemand die aan de
Costa Brava vakantie houdt. Maar Bar
celona is ook een uitstekende uitvalsba
sis voor een verkenning van het Cata
laanse land, dat veel meer biedt dan de
bekende stranden. Een uurtje rijden bui
ten de stad bijvoorbeeld liggen de wijn
gaarden van Codorniu, een van de grote
Spaanse champagnehuizen, die haar pro-
dukt overigens niet onder de naam
Champagne op de markt mag brengen.
De „Methode Champanoise" smaakt er
echter niet minder om en is bovendien
betaalbaar. Kloosters als dat van Mont-
serrat, oude middeleeuwse stadjes, schil
derachtige vissershaventjes en een vaak
woeste natuur: een bezoek aan Barcelo
na en Catalonié is als een onderdompe
ling in het mediterrane leven, waarbij
het wereldse karakter van de stad als
reddingsboei fungeert.
Aan het eind van de dag, via de Mont
juich waar behalve een groot aantal mu
sea ook het olympische stadion staat, te
rug naar de drukke binnenstad. Voor La
Scala, het Moulin Rouge van Barcelona,
is het dringen. Van heinde en verre ko
men mensen voor een van de twee voor
stellingen per avond - de eerste inclusief
diner, de tweede zonder. Wervelende
Exclusieve
reizen, op
maat
gemaakt.
Bijvoorbeeld
naar de
heetwater-
bronnen in
Ijsland of op
sledetocht in
Groenland.
DEN HAAG - Geen vakantieplan
zo gek, of er is binnenkort een op
lossing voor. Met negenentwintig
vrienden in een eigen vliegtuig rond
de wereld; een vakantie bij het ver
zet in Afghanistan of tijdens een
weekje in Wenen op zondagmiddag
een lunchafspraak aan de voet van
de pyramides in Egypte. „In princi
pe regelen we alles", aldus Dick
Postma, oprichter en directeur van
Royal Hansa Tours. Vakanties op
maat" moeten het handelsmerk
worden van zijn pas opgerichte reis
bureau, dat zich toelegt op uiterst
exclusieve vakanties.
Zo 'n vliegtochtje rond de wereld met een
stel vrienden in een eigen vliegtuig kost
al gauw een slordige zeventigduizend
gulden per persoon. Een cruise aan boord
van een luxueus schip met ruimte voor
maximaal tweehonderd passagiers en
meer dan driehonderd uiterst behulpza
me bemanningsleden, is enkele duizen
den guldens goedkoper. Nog goedkoper
kan ook, maar een beetje vakantie in
Dallas- en Dynasty-stijl komt toch al
gauw op bijna tienduizend gulden per
persoon. Wie nu denkt dat dergelijke rei
zen alleen zijn weggelegd voor steenrijke
Amerikanen, Duitsers en Japanners slaat
de plank mis. Dat is althans de mening
van drs. Jozef van Doorn, voormalig
coördinator vrijetijdswetenschappen van
de Katholieke Universiteit Brabant in
Tilburg.
Hij onde
markt is voor exclusieve reizen. Zijn con
clusie was dat reizen voor de zeer welge-
stelden in ons land nog een onontgonnen
terrein is. Voor Postma - „meer dan
twintig jaar ervaring in de reisbranche,
onder meer bij de Holland Amerika