^ampmg- en
^aravan-RAI dit
laar in twee edities
Nieuw tentdoek
maakt einde aan
nkeldaks-fobie
ZATERDAG 10 JANUARI 1987
kEEL INFORMATIE OVER CARAVANS,
CAMPEREN EN TOERISME
jet Centraal Bureau voor de Sta-
Itiek heeft uitgerekend dat de Ne-
jrlanders de vakantie het liefst
jorbrengen in de vrije natuur,
tmogijna de helft van de vakantiegan-
irs maakt daarbij gebruik van
nt, vouwwagen of caravan. Naar
[t buitenland neemt 38 procent
jn eigen onderkomen mee. Die
ch limo blijkt ook uit het aantal ten-
iedenh (één op elke veertien inwoners)
1 ons caravanbezit: tachtig toerca-
(vans per duizend personenauto's,
aarmee voert Nederland de Euro-
»se ranglijst aan. Noorwegen en
enemarken komen niet verder
in 69 per duizend, terwijl het ca-
c [vanland bij uitstek, Groot-Britta-
jê, slechts tot 32 komt.
et vroege voorjaar is de tijd waarin de
ote groep kampeerders en caravanners
ch orienteert en voorbereidt op de va-
t intie. Dan wordt de bestemming geko-
in en vallen beslissingen over vervan-
ng of aanpassing van het materieel,
oor veel vakantiegangers speelt de Ca-
van en Camping RAI in dit hele pro-
s van wikken en wegen een belangrijke
il, omdat het de plaats is waar de
^^puwste ontwikkelingen te zien zijn op
gebied van caravans en kampeerarti-
^Hlen. Bovendien kunnen de bezoekers
^^fth uitgebreid laten informeren over
^^Hcantiebestemmingen. Dit jaar zorgen
-J
74 stands met toeristische informatie
voor veel vakanticvoorpret. In totaal
vijftien landen zijn vertegenwoordigd.
Sommige daarvan (Nederland, Frankrijk
en de Scandinavische landen) richten
complete paviljoens in.
Maar dit jaar wordt de Caravan en
Camping RAI voor de laatste maal in ja
nuari gehouden. Voortaan zal de ten
toonstelling in november de tenten in
Amsterdam opslaan. Dat besluit is inge
geven door zakelijke argumenten. Drs.
L. A. de Winkel, voorzitter van de RAI
afdeling Caravans, somt er een paar op.
„In het najaar zijn de nieuwe modellen
net gereed gekomen. Dan is er nog de er
varing van de gebruiker uit de zomer
maanden en ligt de wintersport in het
verschiet. Tijdige oriëntatie en daarop
volgende orders zijn zowel voor de leve
rancier als de klant een voordeel: er kan
in het voorjaar sneller worden geleverd
en de niet te vermijden „koopgolf' die
in het voorjaar voor de vakanties los
barst, is beter te verwerken". De nieuwe
opzet gaat dit jaar al in, zodat de Cara
van en Camping RAI in 1987 twee edi
ties beleeft.
De eerste editie is aanstaande. De Cara
van en Camping RAI 1987 duurt van
donderdag 15 tot en met dinsdag 20 ja
nuari. De tentoonstelling in het Europa
complex van de RAI is elke dag open
van 10 tot 18 uur. Toegangsprijs 12,50
gulden. Kinderen en 65-plussers vijf gul
den. Voor kinderen tot 8 jaar is er een
crèche.
Tatteljee ontving dit jaar de ANWB-prijs voor het beste tent-ontwerp.
s
NGx"!
S AMSTERDAM - De woorden re-
IJDÖen en enkeldaks zijn soms al vol-
RD loende om doorgewinterde kam-
SE leerders uit hun tent te lokken.
'S (elen bewaren slechte herinnerin-
(en aan ouderwets tentdoek, dat
Bruaielfs tijdens de miezerigste regen-
i varfui voor problemen zorgde.
'N ^ubbeldaks-modellen vormden het eer-
ite antwoord op de vraag naar droge
enten. Later verschenen de lichtgewicht
ikeldaks-tenten van gecoate nylon of
ilyester op de markt. Die zijn welis-
lar waterdicht, maar hebben als be-
"^waar dat in de loop van de nacht in de
ent condensvorming optreedt. Dit sei-
loen introduceert een Nederlandse tex-
ielfabrikant een nieuw tentdoek dat de
tampeerder voorgoed moet verlossen
tan de enkeldaks-fobie. Het is een licht
jewicht katoendoek dat onder de weinig
leggende naam KS 001 op de markt
tornt. Een speciale coating maakt het
iraterdicht, maar zorgt er tevens voor
lat het doek kan „ademen", zodat er in
Je tent geen condensvorming optreedt,
andere sterke troeven van het materiaal
f dat door de ANWB is bekroond -
rijn de duurzaamheid, lichtsterkte en
llasticiteit, zodat het goed is af te span-
ïen.
In de RAI tonen enkele tentenateliers
Modellen die van het nieuwe tentdoek
tijn gemaakt. Een ervan is de „Schulp",
ïen tent van nauwelijks 3200 gram die
roldoende ruimte biedt aan twee rugzak-
lampeerders en hun bagage. Dit model
kreeg van de ANWB het predikaat „het
(neest originele tentontwerp van 1986".
pat originele zit hem onder meer in een
uniek spansysteem, dat een storm vaste
verankering mogelijk maakt met slechts
twee haringen, één voor en één achter.
De Schulp meet op het hoogste punt 120
cm, is 90 tot 120 cm breed en 2,60 meter
lang, zodat ook lange mensen goed uit
de voeten kunnen. De twee ingangen
zijn af te sluiten met een gaasdeur. De
bekroonde tent is eind februari leverbaar
en kost 945 gulden.
Vouwwagens
De nieuwste vouwwagens zijn krachtpat
sers vergeleken met de modellen van en
kele jaren geleden. Het draagvermogen
van het chassis is sterk verbeterd omdat
steeds meer kampeerders op hun vakan
tie fietsen, surfplanken, extra bagage en
zelfs lichte boten willen meennemen. En
daarvoor is zo'n vouwwagen uitermate
geschikt. In de auto, in de vouwwagen
zelf en op het platte deksel kan aanzien
lijk méér bagage meegenomen worden,
dan wanneer de hele kampeeruitrusting
in de auto moet worden gepropt. Maar
er zijn grenzenwant zo'n wagentje is
geen vrachtauto. En ook al lijkt het klein
en licht, het heeft zeker zin goed na te
gaan of de vouwwagen niet té zwaar is
voor de trekkende auto. Bij het laden
moet het door de fabrikant opgegeven
maximale totaalgewicht goed in het oog
worden gehouden. Wie een surfplank 9f
boot meenneemt zit al heel gauw aan die
limiet. Er zijn in de RAI tientallen mo
dellen en uitvoeringen te zien, variërend
van uitklapbare tenten tot wagens met
scharnierende wanden (vouwcaravans)
en ingenieuze hefdaksystemen. Ze variè-
De Caravan en Camping RAI die deze maand op ongeveer 110.000 bezoekers miktwordt dit jaar ook in november gehouden.
„Zonnepaneel zorgt
voor meer vrijheid"
Volgens Wing ziet in de vrijetijdsbeste
ding de toekomst van alternatieve ener
gie er zonnig uit. Het Edese bedrijf toont
op de RAI zonnepanelen voor bijvoor
beeld caravans en kampeerauto's. Een
zonnepaneel bestaat uit in serie gekop
pelde zonnecellen, die het zonlicht direkt
omzetten in elektrische energie. Een zon
nepaneel laadt een 12 Volts accu op.
waardoor de stroomvoorziening voor bij
voorbeeld verlichting, waterpompje, koel
kast, radio en televisietoestel verzekerd
is.
Het Wing-programma omvat panelen
van 5 tot 40 Watt (prijzen tussen 298 en
1595 gulden, afhankelijk van het vermo
gen).
Als de aanschafkosten van een zonnepa
neel worden afgezet tegen de kostenbe
sparing van een 220 Volt-aansluiting op
een camping (minstens drie gulden per
dag), dan duurt het een aantal kampeer-
seizoenen voordat de alternatieve ener
giebron zichzelf heeft terugverdiend.
Maar volgens Wing zit de winst van een
zonnepaneel niet zozeer in de portemon
nee, maar in bewegingsvrijheid. „Dank
zij een zonnepaneel is een caravanner
volledig onafhankelijk van een externe
energiebron. Dat vergroot de mogelijkhe
den in de keuze van een plekje, niet al
leen op de camping, maar vooral ook
buiten een kampeerterrein in de vrije na
tuur".
Zonnepanelen zorgen er voor dat de accu
van een caravan tijdens de hele vakantie
vol blijft.
Grillen opgasplaat
Grillen op houtskool is smakelijk en ge
zellig, maar kan brandgevaar en rooko-
verlast opleveren. Bovendien komen tij
dens hel grillen stoffen vrij die schadelijk
zijn voor de gezondheid. Hilbrant helpt
die nadelen in één klap uit de wereld met
de kogelgrill St. Tropez. De glaskerami-
sche grillplaat werkt op flessen gas (maxi
maal verbruik 120 gram propaan of bu
taan per uur). De gasplaat heeft een pie-
zo elektrische ontsteking en een ther-
mo-elektro beveiliging tegen oneiglijk
uitstromen van gas. Prijs 525 gulden.
Ook met de verrijdbare gas grill-barbecue
Monte Carlo zorgt Hilbrant voor een pri
meur. Het gasverbruik ;s 220 gram per
uur. De prijs ligt net onder de 900 gul
den.
Koppeling voorkomt slingeren van caravan
Elke caravanrijder heeft wel eens te ma
ken met slingerproblemen, als de aan
hanger te veel wind vangt. Westfalia ont
wikkelde de SSK (Spoor Stabiel Koppe
ling) die een einae aan die problemen
maakt. Deze onderdrukt reeds de eerste
aanzet tot slingeren. Dat gebeurt doordat
twee rempadaen - die in de koppeling
tegen de kop van de trekhaak worden ge
drukt - de zijdelingse beweging afrem
menDeze stabilisator - die door de
Rijksdienst voor het Wegverkeer is goed
gekeurd - komt in de plaats van ae be
staande koppeling. Er zijn geen verande
ringen nodig (400 gulden).
Windscherm zonder
scheerlijnen
Windschermen zijn vaak letterlijk strui
kelblokken door de vele scheerlijnen en
haringen die aan alle kanten in de grond
moeten worden gedreven, om het geheel
stevig te verankeren. Isabella ontwikkelde
een scheerlijnvrij scherm. De lijnen zijn
vervangen aoor metalen steunklossen en
-voeten die met twee haringen aan de
grond genageld staan. De dwarsstang
houdt ae slokken overeind. De construc
tie is geschikt voor alle windschermen
met 19 mm stokken en kost 35 gulden.
Fiets-rugtas
Omdat een fietstas maar moeilijk om de
schouders kan worden gehangen en een
rugzak niet is geconstrueerd om aan de
bagagedrager te hangen, ontwierp Hoek
de „Bv Bag". Deze rugzak met een in
houd van dertien liter en een gewicht van
nog geen drie ons, kan door middel van
klittenband stevig aan het stuur of de ba
gagedrager van een flets worden beves
tigd (65 gulden).
Caravantoilet
als cassette
Om de caravanner van
alle gemakken te voor
zien ontwikkelde Thet-
ford een nieuw toilet de
Cassette Porta Porti. Het
bestaat uit twee delen.
Het toilet gedeelte omvat
een bril met deksel, elek
trische doorspoelknop
die tevens de afsluit-
schuif regelt, ruimte voor
toiletpapier en een ni
veau-meter. Het cassette
gedeelte zit onder het toi
let: een afvalt ank met
draaibare schenktuit, au
tomatische ontluchting,
beluchtingsknop, afsluit-
schuif en handvatten.
Het kan via een toe
gangsdeurtje in de bui
tenwand van de caravan
in- en uitgeschoven wor
den. Er zijn verschillende
modellen met een taa
kinhoud van 10 tot 22 li-
Thetford voorziet de caravanner van alle gemakken met een ter en in prijs variërend
nieuw soort toilet, de Cassette Porta Porti. van 139 tot 209 gulden.
ren in opbouwlengte van 2 tot 4,5 meter
en zijn geschikt voor twee tot zes perso
nen. Die ruime sortering illustreert de
grote animo die er nog steeds voor deze
vorm van kamperen bestaat.
De fabrikanten wedijveren in het beden
ken van superlatieven en wervende re
clamekreten die tot uitdrukking moeten
brengen dat de vouwwagen in een hand-
orrjdraai is om te bouwen tot een riant
vakantieverblijf. Die bouwtijd verschilt
per systeem, van twee tot twintig minu
ten. Bij het kiezen van een vouwwagen
is het echter beter niet te veel op de
stopwatch te kijken, maar er vooral op
te letten of bij het opbouwen en afbre
ken de bagage en bedden wel droog blij
ven als het regent. Ook is het van belang
of er voor het uitklappen eerst veel baga
ge verplaatst moet worden
De prijzen van vouwwagens lopen uit
een van vier- tot negentienduizend gul
den.
l.ampers
Kampeerauto's zijn in Nederland nog
steeds veel duurder dan bijvoorbeeld in
Duitsland. Bij onze oosterburen werden
alleen al in de eerste helft van vorig jaar
vijfduizend campers verkocht. Neder
land brengt het niet verder dan honderd
wagens per jaar. Oorzaak is dat de fiscus
de kampeerauto ziet als een personenau
to en daarom wordt er de Bijzondere
Verbruiksbelasting (BVB) op geheven.
„Waardoor zo'n wagen een kwart duur
der wordt dan nodig is. Die extra prijs
geeft de Nederlander over het algemeen
met uit", zegt RAI-voorzitter De Win
kel. Hij pleit voor totale afschaffing van
de BVB.
Toch zijn er op de Caravan en Camping
RAI meer kampeerauto's te zien dan op
eerdere tentoonstellingen. In 32 stands
staat een keuze uit bijna driehonderd
modellen.
De duurste camper op de RAI is de Area
New Deal op een Fiat Ducato (122.500
gulden); de goedkoopste de Butler 300B
op een Renault Trafic (45.800 gulden).
Met deze tweepersoonswagen mikt im
porteur Lóbker vooral op gepensioneer
den.
„Pickups", waarbij het woongedeelte ge
makkelijk van de vrachtauto's is los te
koppelen en die daarom ook wel „kam-
peercontainer" worden genoemd, vallen
buiten de Bijzondere Verbruiksbelasting.
Daarom vormen deze pickup-campers
een prijsklasse apart.
Caravans
Op de markt voor stacaravans is de rek
er een beetje uit. Na de explosieve groei
in vooral de eerste helft van de jaren ze
ventig, maakt het totaal aantal stacara
vans de laatste jaren een pas op de
plaats in de buurt van de 130.000. Maar
dat betekent niet dat de bouwers de pro-
duktverbetering m de ijskast hebben ge
zet. Met veranderingen aan het interieui
en tal van technische vernieuwingen
spelen zij in op de verlangens van de
consument naar verbetering van het
wooncomfort. Op de RAI tonen negen
tien exposanten een representatieve keu
ze uit de 309 modellen die in Nederland
leverbaar zijn: van sober afgewerkte sta-
wagens tot luxueus ingerichte „mobiele
bungalows" en van enkelvoudige wagens
tot geschakelde verblijven voor meer ge
zinnen. Ook worden casco's aangeboden
die door een handige doe-het-zelver kun
nen worden afgebouwd en ingericht. Er
zijn uitvoeringen in hout, aluminium of
kunststof. De opbouwlengte loopt van
zeven meter (zonder dissel) tot zestien
meter. In ons land is de toegestane leng
te van een aanhanger acht meter.
De prijzen van stacaravans lopen naar
gelang de lengte, inrichting en kwaliteit
van de toegepaste materialen van rond
19.000 gulden tot boven de 90.000 gul
den. Goedkope uitvoeringen zijn de
Rhodos van Sunseeker, een zeven meter
lange wagen met één of twee slaapka
mers (17.900 gulden) en de Festival 22
van Weening (19.900 gulden). De duur
ste stacaravan op de RAI is het mobiele
chalet Mutteralm van Edelweiz, dat bij
na 110.000 gulden kost.
Lichtgewicht
Voor die andere caravan geldt dat ze let
terlijk en figuurlijk door de auto op
sleeptouw worden genomen. Auto's wor
den steeds lichter om het brandstofver
bruik te verminderen. Omdat een vuist
regel dicteert dat een beladen caravan
niet zwaarder mag zijn dan de (lege)
trekkende auto, hebben de vernieuwin
gen direct gevolgen voor de caravan-in
dustrie. Lichtgewicht is een argument ge
worden dat bij aankoop van een caravan
zwaar weegt. Datzelfde geldt voor de aë
rodynamische vormgeving. De gunstige
cw-waarde (stroomlijn) van een auto
vervalt namelijk, als er een nukkige vier
kante windvanger aan de trekhaak
hangt. Alleen als de hele combinatie ge
stroomlijnd is gaat het benzineverbruik
omlaag. Daarom is bij alle merken cara
vans thans sprake van modellen met af
geronde voorkanten.
De consument eist van die lichtere cara
vans tegelijkertijd méér draagvermogen,
omdat er steeds meer bagage mee op reis
gaat: fietsen, surfplanken en zelfs kleine
boten met buitenboordmotor. Door
nieuwe chassis te ontwikkelen zijn ont
werpers er in geslaagd de gewichtsver
mindering te combineren met vergroting
van het laadvermogen en verbetenng
van de wegligging. Afslanking is onder
andere bereikt door toepassing van zoge
naamde sandwichwanden die tegelijker
tijd de isolatie bevorderen.
Een tweede trend is de vraag naar goed
uitgeruste caravans in de hogere prijsre-
gionen. Dit type koper kiest wel de onaf
hankelijkheid die de caravan geeft, maar
wil die graag combineren met een zo
groot mogelijk mate van comfort: luxe
uitvoering en inrichting en vooral een
zee van ruimte. Ook wintervastheid
wordt steeds meer gevraagd.
In de RAI is ook op dit gebied een rui
me sortering aanwezig. Ook wat prijzen
betreft: er is een ruim aanbod van cara
vans in prijs variërend van 10.000 tot
23.000 gulden. Uitschieters zijn er ook:
de Polar 650 GLX van 55.440 gulden is
bijna acht keer zo duur als de goedkoop
ste caravan die in de RAI te zien is, de
Prisma 310D van Adria 7500 gulden.
CculócSoUAOtlt"
