GEORGE
KESSLER:
JAN TIMMAN
is nog niet uitgeteld
finale
CeicUc^oiuatvt1
ZATERDAG 10 JANUARI 1987
Ik ben een bevoorrecht mens. Al vijf
en een half jaar laat ik op deze plaats
mijn licht schijnen op de meest uiteen
lopende onderwerpen in de sportwe
reld. En soms ook daarbuiten, want, zo
als u heeft kunnen ervaren, ik behoor
niet tot het legioen der oogkleppendra
gers dat bijvoorbeeld meent dat sport
niets met politiek te maken heeft. En
politiek kan weer worden beschouwd
als de spiegel van de maatschappij,
dus
Een wat ongebruikelijke inleidingIk
zal de reden van deze introductie uit
leggen. Daar gaat-ie.
Ik ben een bevoorrecht mens. Wie im
mers krijgt de gelegenheid meer dan
een lustrum bijna ongestoord zijn visie
te geven op alles wat er reilt en zeilt in
onze sportieve maatschappijDat is
slechts een zeer kleine groep scribenten
voorbehouden. Niet altijd doordat ze
beschikken over zo'n verfijnde pen of
zo'n ongekend gevoel voor humor. Niet
immer doordat ze kunnen worden be
schouwd als bij uitstek deskundig op tal
van terreinen. Nee, meestal wordt een
columnist aangetrokken, omdat de lei
ding van een periodiek van oordeel is
dat een regelmatig terugkerende ru
briekjesschrijver iets toevoegt, ergens
net iets anders tegenaan kijkt, zo dat
het de moeite waard is het de lezer aan
te bieden.
Ik ben een bevoorrecht mens. Meer
dan tweehonderd keer is dit hoekje van
de krant voor mij soms ook een uitlaat
klep. Voor opgekropte ergernis, voor
boosheid, voor oprechte verbazing. Za
ken kortom, waarvan ik meen dat ook
anderen er wel eens de wenkbrauwen
over optrekken. Overigens heb ik niet
de illusie dat welk geschreven woord
dan ook degene die de fiolen van mijn
toorn opwekt, mijn verbijstering ver
oorzaakt of irritatie oproept zich er ook
maar een spat van aantrekt. Dat niet.
Je troost je met de gedachte aan de
zwijgende meerderheid, de bevolkings
groep waarin ongetwijfeld mensen
schuilen die met me meevoelen.
Ik ben een bevoorrecht mens. Als co
lumnist word je nimmer gemanipu
leerd. Dat is een ongeschreven wet in
schrijversland. Een branche, die na
tuurlijk niet geheel is gevrijwaard van
grenzen, maar die zijn dan van morele
aard. En die zijn flexibel en worden
door iedereen op een andere plaats ge
trokken. Dat geeft soms strijd. Maar zo
lang er sprake is van een zoals dat
zo mooi heet dialoog zijn er wegen
te vinden waarop de columnist uit de
voeten kan. Zelfs moet. want die bij
drage moet er wel elke week zijn. Dat
vindt ook de leiding van de krant, die
beseft dat een column iets extra's kan
betekenen. En vaak ook betekent. Zo
dat een hoofdredacteur wel eens een
aflevering laat passeren waarbij hij zich
zelf ook achter de oren krabt. Zeker la
ter, als een lezer de moeite neemt zich
te bekeren tot de sprekende minder
heid. En de telefoon pakt of een brief
schrijft.
Ik ben een bevoorrecht mens. Het aan
tal botsingen met de leiding van deze
krant is de afgelopen vijf en een half
jaar tot een minimum beperkt geble
ven. En dat is een positiever balans dan
die waarop menig collega zich kan la
ten voorstaan. Zeker de scribenten, die
meer behept zijn met een kritisch oog
dan met snel opspelende lachspieren.
Waarbij overigens ook de lezer bij le
zing van de wrochtsels van deze ru
briekschrijver nog wel eens zal hebben
geaarzeld tussen de kwalifikaties
zwartgallig en kritisch. Dat is soms een
opwekking geweest van de leiding van
deze krant, de vraag of er niet wat
meer vrolijkheid op deze plaats kon
worden geëtaleerd. Maar daar is het
dan bij gebleven. Want hoewel mij pri
vé enige vorm van uitgelatenheid niet
kan worden ontzegd, aanleiding om
daarvan in dit hoekje regelmatig gewag
te maken is er niet zo vaak. Daarvoor
is er ook in de sportwereld te veel na
righeid, onoprechtheid en te nadrukke
lijk nagestreefd eigenbelang te signale
ren. Laat de beroepshalve over sport
berichtende collega's al die boert en jo
lijt maar uitbeelden. Ik beperk me tot
kritisch kanttekenen.
Ik ben een bevoorrecht mens. Meer
dan tweehonderd maal op zo 'n plek als
deze de gelegenheid hebben iets te ber
de te brengen is iets wat tot een grote
mate van blijmoedigheid aanleiding
geeft. Vooral als je links en rechts col
lega-columnisten ziet sneuvelen onder
het zwaard van bezuiniging, gebrek
aan (hoofd)redactioneel krediet of
overschatting van het eigen „kapitaal".
Ik ben een bevoorrecht mens. Ik heb
steeds mijn eigen onderwerpen kunnen
kiezen. Die hebben niet altijd iedereen
aangestaan. Zoals is gebleken met de
man die, heb ik mij laten vertellen,
naar de krant belde om zich te bekla
gen over kritiek op de NCRV, die ik
had beticht van het louter organiseren
van spelletjes. Die man vertelde dat hij
deze rubriek nooit meer heeft gelezen,
nadat hij vaststelde dat mijn toon de
zijne niet is. Maar de naam van zijn
omroep boven één van de afleveringen
turnde hem voor even om. Slechts kort,
zoals de opbeller vertelde, want hij was
bevestigd in zijn (voorfoordeelEn zou
deze rubriek niet meer lezen. Welnu,
dat kan binnenkort ook niet meer.
Want vanaf volgende week schrijft ie
mand anders op deze plaats.
Ik ben een bevoorrecht mens. Ik heb
de eer aan mijzelf kunnen houden. Na
ruim vijf en een half jaar wekelijks uw
gast te zijn geweest hebben ontwikke
lingen bij deze krant mij genoodzaakt
er een punt achter te zetten. Jammer,
want ik zou de tien best hebben willen
volmaken. Het zij zo.
Ik ben een bevoorrecht mens. Ik ben
ook één van de weinige columnisten
die zelf heeft kunnen aankondigen dat
hij er mee ophoudt. De reden wil ik
graag voor me houden. Misschien dat
mijn opvolger daar ooit nog eens iets
.over zegt. Hij en ik gaan in elk geval
als goede vrienden uit elkaar. Ik heb
echter één voorwaarde gesteld aan die
eventuele publikatie: mijn identiteit
mag hij om mij zeer speciale redenen
nimmer onthullen. Hij heeft me dat
plechtig beloofd. Ik ben een bevoor
recht mens.
Het ga u goed.
BUYS
Over zijn motivatie om aan het werk te
gaan bij de club die in benarde positie
verkeert, voert Kessler vier argumenten
aan: „Antwerpen is een formidabele
stad, dat is één. Voorzitter Wauters ken
ik al jaren en met hem wilde ik in zee,
dat is twee. Ik wil bewijzen dat het kan,
dat is drie. En dan is er tot slot nog de
mentaliteit van de spelers. Ik weet zeker
dat die mentaliteit bergen kan verzetten,
en dat is dus vier. Als het Antwerp lukt
de plaats in de eerste klasse te behouden,
dan zijn er mogelijkheden voor de toe
komst. Medio maart maak ik een balans
op. Dan praten we in de richting van die
toekomst".
„Ik heb aanbiedingen liggen die me drie
kwart meer opbrengen dan het bedrag
waarvoor ik me bij Antwerp geëngageerd
heb, maar ze interesseren me niet. De
praatjes als zou ik geheel gratis voor
Antwerp werken, wil ik wel uit de we
reld helpen. Natuurlijk heb ik een
maandwedde, maar ik vraag ook niet
naar de uwe. Het sportieve element is
voor mij echter belangrijker dan het
geld. Ik wil de ploeg van Antwerp stabi
liteit en vertrouwen inpompen. Ik wil
coördinator, stimulator en trainer zijn.
Ik wil al mijn ervaring in de weegschaal
gooien om deze ploeg uit het slop te ha
len. De goede wil is er bij de spelers, het
talent ook. Samen redden we het".
ROGER VLEMINGS
toernooi in Brussel op mijn lijstje staan
en een maand later is de Euwe-vierkamp
in Amsterdam". Timman denkt er
voorts sterk over in juni weer eens mee
te strijden om de nationale titel in Hil
versum.
Timman, getrouwd en vader van twee
kinderen (dochter Delia en zoon Arthur)
houdt zich niet alleen bezig met de uit
oefening van zijn vak als beroepsscha
ker, hij heeft ook oog voor de randver
schijnselen en de sociale achtergronden.
Daarom was hij ook bereid vice-voorzit-
ter te worden van de sinds het jongste
FIDE-congres in Doebai officieel erken
de Grandmasters Association, die in de
plaats is gekomen van de Players Coun
cil. In het weekeinde van 7 en 8 februari
vergadert het bestuur van de Grandmas
ters Association, onder voorzitterschap
van wereldkampioen Gari Kasparov, in
Brussel.
Grand prix
„Daar zullen we gaan praten over het
idee van een Grand Prix-circuit en de
nieuwe WK-cyclus", aldus Timman.
„Het schema zoals dat wordt gehanteerd
in de komende cyclus is nog onduidelijk.
Ook nu weer zijn er haken en ogen. Het
is twijfelachtig of het kandidatentoer
nooi aan het eind van dit jaar in Canada
doorgaat. Er ligt een voorstel van de
kant van de grootmeesters om te komen
tot een serie verkorte tweekampen. Maar
volgens mij zit dat voorstel niet hele
maal goed in elkaar. Ikzelf spring er wel
goed uit, omdat ik voor de eerste ronde
zou zijn vrijgesteld. Maar dat is niet het
belangrijkste voor mij. Wat telt is dat ie
dereen gelijke kansen krijgt".
Net zo sociaal voelend is Timman als de
gedachte van een Grand-Prixcircuit ter
sprake komt. „In een periode van twee
jaar zouden de vierentwintig topspelers
van de wereldranglijst zes toernooien af
werken. De plaatsen Merano, Linares,
Bugojno en Tilburg zijn genoemd. Een
speler die in ELO-waarde ietsje minder
punten heeft valt overal buiten. En dat
kan nooit de bedoeling zijn. Verder zijn
er nog allerlei details die me niet zinnen.
Misschien komen we er tijdens het over
leg in Brussel uit. Het is wel te hopen,
want met name is het voor de aanloop
naar de wereldtitel al weer kort dag. Er
zijn zelfs niet eens zone-toernooien vast
gesteld: Het dagelijks bestuur van de
FIDE vergadert dat weekeinde toevallig
ook in Brussel. Misschien dat er dan
toch eens duidelijkheid komt al heb .ik er
een hard hoofd in".
is
roep:
uitge^NTWERPEN - Frans van Rooy en
aaf'aSerrv van Aerle missen PSV niet meer.
lekkere profvoetballers verwisselden tijdens
"kantF afgelopen transferperiode het
uppfitindhovense miljoenenbedrijf voor FC
pdieukintwerP' aat een u'terst moeizame
opzjompetitiestart maakte in de Belgische
or meerste klasse. „Aanvankelijk wisten we
j j Jet waar we terechtgekomen waren. Het
fen ojras allemaal zo amateuristisch, helemaal
'ais n|een discipline", rapporteerde Berry van
ïengtferle al rap. „Met meneer Kessler
cties",eranderde alles op slag. Iedereen hier
mg lè'ijkt tegen die man op. Hij straalt wat uit,
unneriij laat de vonken op de spelers
enduijverspringen".
het eintwerp bengelde na dertien wedstrij-
n plaiien helemaal onderaan de ranglijst. Het
slechts drie duels gelijk gespeeld. Al
restte werd aan de tegenstander gela-
en dat betekende zes punten achter-
anderrfand op de laagst geklasseerde voor wat
aken"iet behoud op het hoogste niveau be-
meisjffof. Die uitzichtloze situatie betekende
n omiet voortijdige einde van het trainer-
dieneuchap van Leon Noliet. Hij werd op 1
seg ildecember '86, na thuisverlies tegen het
i kruk-wakke broertje Berchem, afgevoerd. As-
aaraaristent Georges Carleer werd bevorderd,
ovenaar hij vroeg zekerheid omtrent zijn
-eotiepekomst bij de „Great Old". Carleer
circusrilde op papier zien dat zijn bevoegdhe-
zo dalen tot einde seizoen geldig waren. Aan
i baaiiie vraag werd niet voldaan en Carleer
iet eeiiedankte.
tachtifoorzitter Eddy Wauters sprak van een
toen kort daarop de be-
s, eei oeming van George Kessler, die bij de
FC Köln aan de kant was gezet, we-
eldkundig werd gemaakt. „Kessler werd
oor de raad van bestuur unaniem ver-
ozen". Niet lang daarna gaf Antwerp de
ode lantaarn door aan stadgenoot Ber-
dan^em- zesl'en wedstrijden bezit de
ee'neens acllt Punten- En de achter
en zi1and ^inkt. «Antwerp gaat zich redden,
onder loopt ^'er geen enl<e,e sPeler rond die
is z<aaraan twijfelt", weet Van Aerle zeker,
i jiAls er volgend seizoen bij PSV weer
Noseen P*aats voor me 's- *k best bij
.ntwerp blijven", verklapt de verdedi-
:r. „Maar dan moet Kessler ook blij
ven". De „Grijze Eminentie" alias „Sir
George", dwingt in Antwerpen duidelijk
waardering af. Kessler komt goed over.
Record
George Kessler bemoeit zich ook in Ant
werpen met alles wat de club aangaat.
Bemoeien in de goede zin van het
woord, zo vinden de Belgen. Niets ont
gaat hem, want hij heeft het natuurlijk
allemaal al meermalen meegemaakt. Hij
is geboren in Saint Ingbert, Saarland op
23 september 1932. Saarland stond tot
1935 onder Frans protectoraat en werd
daarna bij Duitsland gevoegd, Kessler
bezit bijgevolg de Duitse nationaliteit.
Toen kleine George acht jaar was ver
huisde hij naar Nederland. Sittard lever
de zodoende drie grootheden af: Toon
Hermans, Leo Horn en George Kessler.
George voetbalde bij Sittard en later bij
Geleen. In 1960 studeerde hij af aan de
sportuniversiteit van Keulen. Kessler
trad onmiddellijk in dienst van de West-
duitse voetbalbond. Ruim vier jaar deel
de hij er als bondstrainer de lakens uit.
In Nederland haalde hij een na-oorlogs
record. Van 1964 tot 1970 was hij coach
van het Nederlands team, met verant
woordelijkheid voor alle nationale elftal
len. Tegelijkertijd gaf hij les aan 's land
aanstaande oefenmeesters. Dat duurde
dus zes jaar. Nooit was een trainer lan
ger in dienst van de KNVB. Daarna
volgden de gebeurtenissen elkaar wat
vlugger op. '70-'71: Sparta en een finale
plaats in de bekercompetitie. '71-'73:
Anderlecht, bekerwinnaar en kampioen.
•73-'74: PEC Zwolle. '74-'77: Hcrtha
Berlijn. '77-'78: Wacker Innsbrück, be
kerwinnaar en voor het eerst doorge
drongen tot de kwartfinale in de Europe
se beker. '78-'82: AZ'67, een topperiode
met tweemaal bekerwinst, eenmaal kam
pioen en een finale in de UEFA-Cup.
'82-'84: Club Brugge, ongeveer dezelfde
situatie als nu bij Antwerp. Brugge was
volledig van slag af. Kessler voerde de
Bruggelingen naar een vierde en een der
de plaats plus nog een bekerfinale daar
bovenop. '84-'85: Olympiakos Pireaus,
een hoofdstuk apart. '85-'86 FC Köln.
Over die laatste ervaringen kan George
Kessler uren praten.
Omkopen
Griekenland lag hem niet. Er werden
meer punten gewonnen voor en na de
wedstrijd, dan tijdens het spel zelf. Kess
ler: „Nooit in mijn leven heb ik het
woord „omkopen" zo vaak gehoord als
daar in Griekenland. Er gaat daar werke
lijk niets langs de normale weg. Spelers
worden omgekocht, journalisten worden
door spelers betaald en noem maar op.
Dat was voor mij niet houdbaar. Ik wil
de winnen, met voetbal bezig zijn. Let
wel, we zijn als de beste vrienden uiteen
gegaan. De voorbereiding voor hun
nieuwe seizoen heb ik zelf nog geregeld.
We hebben trouwens nu nog contact. In
Keulen lagen de zaken nog anders. Daar
ben ik verdwenen door zaken die niets
met voetbal te maken hadden. Er zitten
daar mensen in het bestuur met wie ge
woon niet te werken valt. Zolang zij het
bij Keulen voor het zeggen hebben, zal
niemand daar als trainer orde op zaken
kunnen stellen".
Kessler: „Ik heb een rijk leven gehad en
ik doel hier niet op de financiële kant.
Al zesentwintig jaar geef ik training op
hoog niveau. Ik heb misère gekend,
maar daaruit heb ik het meeste geleerd.
De prettige ervaringen hebben duidelijk
de overhand. Ik ben nu vierenvijftig en
hóefde niet naar Antwerp. Financieel
heb ik het niet nodig. De reden waarom
ik deze uitdaging heb aanvaard, ligt in
het feit dat ik nog één keer een groot
werkstuk wil neerzetten. Ik dacht dat dat
bij Antwerp mogelijk was". Kessler is
niet van plan daarbij de diensten van
hulptrainer Carleer onbenut te laten. Hij
zegt er zelfs op te rekenen dat Carleer,
die door de verwikkelingen op de rand
van een zenuwinzinking leeft, de draad
opnieuw opneemt. „De heer Carleer
heeft hier een contract tot einde sei
zoen", zegt Kessler, „hij blijft voor mij
eerste keus. Als de man wil, kan hij mor
gen meteen weer aan de slag".
da'i
;gevei
v >EN HAAG - Jan Timman kan
id difit jaar een nieuwe aanloop nemen
cregenjiaar de wereldtitel schaken. Vrij-
e ontvel zeker zal de poging van de on-
35 jaar geworden Amster-
dljammer weer uitdraaien op een
hinkstapsprong, gezien de in-
afwikkelde procedure die de we-
ofcldschaakbond (FIDE) nu een-
Hotnaal heeft voorgeschreven. Vorig
^e!aar bleef Timman in de halve fi
deinla*es van ^et kandidatentoernooi
Meejteken. Slecht voorbereid door de
is aaniitputtende opeenvolging van toer-
hermèooien en tweekampen ging Tim-
Graa-jian jn Tilburg met 6-3 ten onder
,lek'plegen de Russische „muur" Arthur
naken soePov'
'*maaPoe ^et 0°k an(3ers had kunnen lopen
tot e^ewees Timman vorige maand vlak
,1(1» foor de kerst in de KRO-tweekamp met
de ee?eze^de tegenstander, die hij dit keer
•rijgent 8?,ed partij bood. Louter door pech
udeer-cwam Timman niet verder dan. zes - op
'ikkeli'dudi" zeer degelijke - remises. Inmid-
eman- s 's Tim man begonnen met het sa-
beinenste"en van een doek over zijn jong--
e ver?te avonturen in het schaakoerwoud,
da^aai"in slechts de allersterksten de weg
gehanê,aar de wereldtitel weten te vinden.
buurfussen het «rondje" Joesoepov was het
Timman in 1986 wat vreemd ge
vrijte'd- Begonnen als derde op de wereld-
leidei anglijst, gebaseerd op de ELO*waarde-
ouweiPn8en- kelderde de Amsterdammer naar
Nie-en plaats tussen de veertien en twintig,
huizeifaardoor hij ongeveer gelijkstaat met de
manie J'st ster^ geklommen John van der
en geviel. „Het was zonder meer een slecht
it stanaar voor me"' aldus Timman, die zelfs
iingen*en periode kende waarin hij voor het
ierst in zijn loopbaan „baalde" van het
/an dfhaken. Naar eigen zeggen kwam dat
waaif.ooral door de streken die FIDE-voor-
t, heester Campomanes uithaalde. Timman,
èrkt zf!nds 1971 internationaal meester en
veranj.'nds begin 1974 grootmeester, noemde
istede$e Filipijnse „draaikont" zelfs een keer
onde^eëen zÜn gematigde gewoontes in een
indhO'^hurk". Timman won geen enkel toer-
Juis*100^ werd achtste en laatste in Bugojno,
;èl roÊaf een dame weg in de laatste partij
foor het Ohra-toernooi (tegen Van der
fel) en finishte slecht na een goed be-
KRO^n in het Interpolis-toernooi.
'^Overtuiging
Doo r de bevredigende gang van zaken in
3e laatste tweekamp met Joesoepov
heeft Timman weer een wat optimisti
scher kijk op zijn schaaktoekomst gekre
gen. „Natuurlijk was het tevoren niet he
lemaal de bedoeling louter remises in
Hilversum op het bord te brengen", al
dus Timman. „Dat is niet iets waar je
als topgrootmeester naar streeft en ik ze
ker niet. Maar op zich is niet verliezen
ook een positieve prestatie. En de ma
nier waarop het ging heeft me tot de
overtuiging gebracht dat ik nog absoluut
niet uitgeteld ben".
Timman heeft in het verleden onder
vonden dat het afwerken van een overla
den programma geen goede uitwerking
heeft op zijn schaakdaden. „Ik ga nu
met meer overleg te werk. In december
had ik wel in andere toernooien kunnen
spelen, zoals Jeruzalem en Reggio Emi
lia. Die invitaties heb ik echter bewust
afgewimpeld. Om dezelfde reden doe ik
niet mee in Wijk aan Zee. Wel ga ik half
februari naar een sterk bezet toernooi in
Reykjavik. Daarna heb ik in april het
