Principe-akkoord
over Groninger
kerkvluchtelingen
Het verleden
als getuige
QeXdócOouAOAÜ
VU -vereniging
wil aandelen
in Zuid-Afrika
niet verkopen
kerk
wereld
Sinar Harapan
verschijnt onder
nieuwe naam
O'Connor bij paus
beroepingen
Joods museum in Frankfurt herinnert aan goede tijden en het grote leed
)weer
GEESTELIJK LEVEN/ÓPINlË"
£eidóe(Bomant
DONDERDAG 8 JANUARI 1987 PAGINAn
Klok luiden tegen abortus niet strafbaar
MILAAN De kerkklok luiden tegen abortus is geen straf
baar feit. Dat heeft de rechtbank van Giussano bij Milaan be
slist, die daarmee een pastoor vrijsprak die in eerste instantie
was gevonnist. Don Agostino Cerri was op 1 december door de
politierechter veroordeeld wegens het verstoren van de open
bare rust, maar hij was in hoger beroep gegaan. Zijn advocaten
zeiden dat de klokken de burgerij niet hadden gehinderd en
dat alleen de pers een oorlog had gemaakt van het geschil tus
sen pastoor Cerri en een ziekenhuis in de buurt, waar wordt
geaborteerd. Don Agostino zei dat hij „honderden brieven van
solidariteit, vooral uit Duitsland" te hebben gekregen.
Ogorodnikov in strafkamp mishandeld
LONDEN De Russisch-orthodoxe activist Alexander Ogo
rodnikov, die wegens anti-sovjet-propaganda twee jaar gevan
genisstraf ondergaat, is in het strafkamp zwaar mishandeld.
Dit heeft het Engelse instituut Keston College, dat de gods
dienst in communistische landen bestudeert, medegedeeld. De
36-jarige Ogorodnikov werd met vuistslagen en schoppen ge
dwongen het kruis uit handen gegeven, dat hij met toestem
ming van de kampleiding mocht dragen. Het kamppersoneel
bewerkte hem met traangas totdat hij buiten bewustzijn raakte.
Ogorodnikov heeft dit de plaatselijke overheid laten weten.
Een cooie van de brief is bij Keston College terechtgekomen.
Goedheid is een gave die
zich zelf beloont
GRONINGEN Tussen
de Raad van Kerken in
Groningen, de overkoe
pelende Raad van Ker
ken in Nederland en
staatssecretaris Korte-
van Hemel van justitie is
een principe-akkoord be
reikt over de Groninger
kerkvluchtelingen. Deze
verblijven reeds onge
veer drie maanden in
twee Groninger kerken
uit vrees anders het land
te worden uitgezet. Voor
die vrees is nu geen re
den meer, aldus woens
dag J. van Tilborg van
het steuncomité voor de
kerkvluchtelingen.
Volgens Van Tilborg heeft de
staatssecretaris erin toege
stemd dat de twee Tamil-fa
milies nog een maand op
normale wijze in Nederland
mogen blijven, waarna zij in
West-Duitsland de procedure
kunnen starten om erken
ning te krijgen als politiek
vluchteling. De Tamils kwa
men ook uit West-Duitsland.
Verkrijgen zij die status niet
mogen zij terugkeren naar
Nederland. De vrees van de
vijf Tamils, een echtpaar en
een echtpaar met kind, was
dat zij vanuit de Bondsrepu
bliek naar Sri Lanka zouden
worden teruggestuurd.
De vijf personen tellende Ar
meense familie Afsar, die
eveneens in de Doopsgezinde
Kerk verblijft, mag van de
staatssecretaris in Nederland
blijven in afwachting van de
normale procedure om defi
nitief te worden toegelaten.
Blijdschap onder de Tamils, die gisteren naar buiten durfden te komen omdat uitzetting voorlo
pig van de baan is.
JAKARTA De Sinar
Harapan, de gezagheb
bende christelijke krant
van Indonesië, mag van
president Suharto op
hieuw verschijnen. Het
sinds 9 oktober verboden
blad zal waarschijnlijk
binnen enkele weken
opnieuw verschijnen, zij
het onder een nieuwe
naam: Suara Harapan
(stem van de hoop).
President Suharto probeert
volgens waarnemers in Ja
karta met dit besluit het poli-
land 'te
president hem duidelijk kun
nen maken. In de kring van
de lezers werd het besluit tot
opheffing van de krant ge
zien als een poging tot inti
midatie in het algemeen en
om eventueel kritische gelui
den ten opzichte van de rege
ring te voorkomen met het
oog op de algemene verkie
zingen die over enkele maan
den worden gehouden.
Uitgever en hoofdredaktie
van de Sinar Harapan komen
met de Suara Harapan niet
terug. De nieuwe uitgever
wordt Albert Hasibuan, voor
zitter van de Indonesische
Juristen Associatie. Hij heeft
een uitgebreid net van rela
ties met politici. Sutarno,
voorheen rector van de
christelijke universiteit Satya
Wacana in Salatiga, wordt de
nieuwe hoofdredakteur.
Kerstboodschap novum
in Joegoslavische pers
BELGRADO Voor het
eerst na de Tweede Wereld
oorlog heeft de door de staat
gecontroleerde dagbladpers
in Joegoslavië uittreksels ge
publiceerd van de Kerstbood
schap van de Servisch-Or-
thodoxe Kerk. Deze kerk
hanteert de Juliaanse kalen
der waarbij het Kerstfeest op
7 januari valt.
Dat de betrekkingen tussen
kerk en staat gaandeweg be
ter worden blijkt ook uit het
feit, dat aartsbisschop Alojzij
Sustar van Ljubljana in het
noordwesten van het land
over de radio de twee mil
joen rooms-katholieke Slove-
nen op 24 december een goe
de Kerst heeft mogen toe
wensen. Voor de televisie ge
beurde hetzelfde door Jose
Smole, voorzitter van de Slo
veense socialistische alliantie.
In Joegoslavië wonen naar
schatting 11,5 miljoen ortho
doxe christenen, 7,5 miljoen
rooms-katholieken en 4 mil
joen moslims, onder wie 1,9
miljoen mensen van Albane
se afstamming. Hoewel er
geen officiële statistiek van
wordt bijgehouden wordt
aangenomen dat rond 70 pro
cent van de Joegoslaven ge
lovig is. Tussen Joegoslavië
en het Vaticaan werden in
1966 de diplomatieke betrek
kingen hersteld. De staat er
kent evenwel geen enkele
religieuze feestdag.
Symposium over Godsleer
In de Westduinkerk aan de
Haagse Hanenburglaan
wordt op 23 februari van 9.30
tot 16.00 een symposium ge
houden onder de titel: De
Godsleer en de huidige West-
europese cultuur. Een drietal
theologen, prof. dr. J. Veen-
hof, prof. dr. A. v. d. Beek en
dr. A. Vos zullen zich over
dit thema buigen. Het sympo
sium wordt afgesloten onder
leiding van dr. A- Spijker
boer. Aanleiding tot de orga
nisatie van het symposium is
onder meer het verschijnen
van een nieuw deel van een
dogmatische studie van dr. B.
Wentsel over Godsleer,
mensleer en zondeleer. Uit
geverij Kok te Kampen
treedt als mede-organisator
op. Inschrijving kan geschie
den door overmaking van
15,- (studenten 7,50) op
giro 225074 t.n.v. kJ. Goed-
bloed-Van Oort te Beusi-
chem, waarna lezingen en
stellingen worden toegezon
den.
Peter Hintzen (links) naast de burgemeester van Wassenaar, drs.
P. H. Schoute en dr. ir. F. J. Philips uit Eindhoven bij de presen
tatie van het boek in de Berkenhof, het huis van de Morele Her
bewapening in Wassenaar.
WASSENAAR Wie
zijn herkomst niet kent
of erop smaalt, loopt het
risico het spoor bijster te
raken De betekenis
van de geschiedenis is
dat zij ons zicht kan ge
ven op de eisen van het
hoogste en op de grenzen
van het mogelijke.
Dat schrijft Peter Hintzen,
spil van de Morele Herbewa
pening in Nederland in zijn
gisteren gepresenteerde boek,
Het verleden spreekt mee.
De auteur die zich laat ken
nen als erudiet, liefhebber
van de (vaderlandse) geschie
denis en die graag op ove
rigens ondogmatische wijze
zijn (morele) woordje mee
spreekt over allerlei actuele
problemen, neemt de lezer
mee langs een uitvoerige
portrettengalerij van die fi
guren uit de vaderlandse ge-
schiedens die hij bewondert
of die hij voor begrip van het
vaderlandse verleden onmis
baar acht.
Een zeker cultuurpessimisme
mag de auteur niet ontzegd
worden. Maar dat wordt ge
compenseerd door de waar
den die hij als gangmaker
van de Morele Herbewape
ning wil uitdragen. Die om
vatten in wezen een zedelijke
religieuze overtuiging die,
niet geheel onsuccesvol zoals
uit de verspreiding van de
beweging onder vooral za
kenlieden blijkt, steeds weer
een appel wil doen op vooral
het eigen geweten. Onder het
motto: verbeter de wereld,
begin bij je zelf dien je het
schijnbaar onveranderlijke
mogelijk te maken.
Er is in Hintzens wereldbeeld
geen sprake van een zwart
wit benadering van de we
reld, maar geloof in de toe
komst is volgens hem pas
mogelijk, wanneer de conti
nuïteit met het verleden
wordt getoond. „Het verle
den of we het toejuichen
of verwerpen spreekt altijd
mee.Indien verwerkt en
aanvaard, spreekt het mee
ten goede", aldus Hintzen in
het slothoofdstuk van zijn
boek. Ook door zijn niet na
drukkelijke eruditie is het
boek van Hintzen een plezie
rige rondgang geworden door
de vaderlandse geschiedenis,
waarvan hij vooral hij de
christelijke wortels wil be
klemtonen.
Peter Hintzen: Het verle
den spreekt mee. Rond
gang door de vaderlandse
galerij. Uitgave Kok, Kam
pen. Prijs 27,50.
PAUL VAN VELTHOVEN
AMSTERDAM Het
bestuur van de Vereni
ging voor Christelijk We
tenschappelijk Onder
wijs, de vereniging die in
de vorige eeuw het initi
atief nam tot oprichting
van de Vrije Universiteit,
zal haar aandelen in be
drijven met belangen in
Zuid-Afrika niet verko
pen. Het bestuur is fel
gekant tegen de apart
heid, maar het is er niet
van overtuigd dat wijzi
ging van het beleggings
beleid een aangewezen
instrument is in de strijd
tegen de apartheid.
Het bestuur wijst erop dat het
telkens op ondubbelzinnige
wijze in woord en daad te
genover voor- en tegenstan
ders van het apartheidssys
teem in Zuid-Afrika heeft la
ten blijken dat het het apart
heidssysteem in Zuid-Afrika
afwijst, maar het trekt daar
uit niet de consequentie de
aandelen in bedrijven met
belangen in Zuid-Afrika af te
stoten.
De VU-vereniging heeft
25.000 leden en donateurs.
De werkgroep Kairos is „ui
termate teleurgesteld" over
het besluit van de VU-vere-
niging. Medewerker E. van
de Berg wijst erop dat in de
brief van de vereniging „vol
strekt geen argumenten"
voor het besluit worden ge
noemd. Verder lijkt de vere
niging zich niets te hebben
aangetrokken van uitspraken
van de secretaris-generaal
van de Zuidafrikaanse Raad
van Kerken, ds. C.F. Beyers
Naudé aan wie de Vrije Uni
versiteit een eredoctoraat
heeft verleend. Ook de dis
cussie binnen de Nederlandse
kerken over de terugtrek
king van investeringen uit
Zuid-Afrika lijkt geen in
vloed te hebben uitgeoefend,
aldus Van de Berg.
De werkgroep Kairos wil er
nu bij de leden van de vere
niging op aandringen druk
op het bestuur uit te oefenen,
zodat het besluit wordt gewij
zigd.
VATICAANSTAD Kardi
naal John O'Connor, aarts
bisschop van New York,
heeft paus Johannes Paulus
II in particuliere audiëntie
verslag gedaan van zijn be
zoek aan Israel. De kardinaal
had opzien gebaard door
voorgenomen gesprekken
met premier Peres en presi
dent Herzog. Het Vaticaan
verbood hem dit echter aan
gezien het Vaticaan geen di
plomatieke betrekkingen met
de staat Israel onderhoudt.
Te elfder ure werd een com
promis bereikt, waarbij de
kardinaal beiden in hun par
ticuliere verblijf bezocht.
Volgens de paus dient Jeru
zalem een internationale sta
tus te krijgen met vrije toe
gang tot de heilige plaatsen
voor alle godsdiensten. Mgr.
O'Connor meent dat hem
slechts kan worden verwe
ten, dat hij het bezoekproto-
col niet goed heeft bestu
deerd alvorens deze reis aan
te vangen.
aangenomen en bedankte voor
Meppel. Aangepomen naar Leeu-
warden-Huizum, J.H.Hamoen te Ga
rijp. Bedankt voor Stolwijk,
D.C.FIoor te Rouveen.
Gereformeerde kerken vrijge-
Nederlandse Hervormde Kerk maakt
Beroepen te Warnsveld, D.C.de Beroepen te Steenwijk, drs.J.Holt-
Dreu te Assen, die dit beroep heeft land kandidaat te Kampen.
FRANKFURT am Main
Verzakkende funda
menten vormen de voor
naamste oorzaak waarom
de opening van het Joods
Museum in het Rot
schild-paleis op de oever
van de Main in Frank
furt dit jaar nog niet
plaatsheeft. Desondanks
is directeur Georg Heu-
berger vol vertrouwen.
Het" concept voor het
museum is reeds uitge
dacht.
Afgelopen jaar is in een Kar
melietenklooster reeds de
eerste tentoonstelling („Jett-
chen Geberts Kinder") ge
houden. De tweede wordt in
mei geopend. Deze is gewijd
aan de joodse filosoof en
theoloog Franz Rosenzweig,
die op 25 december 1886
werd geboren. Hij stichtte in
1920 te Frankfurt het „Freies
Deutsches Lehrhaus" voor
joods onderwijs aan volwas
senen. In deze stad is Rosen
zweig in 1929 overleden.
Het museum zal ook nadat
het zijn intrek in het fraaie
paleisje heeft genomen, zulke
kortlopende tentoonstellin
gen houden. Daarbij wordt
vooral gedacht aan samen
werking met het Diaspora-
museum in Tel Aviv en het
Israel-museum in Jeruzalem.
Voornaamste onderdeel van
het museum wordt echter de
permanente expositie op
ruim duizend vierkante me
ter. Deze is verdeeld over
drie thema's. Een deel is ge
wijd aan de ontwikkeling
van het joods leven in Duits
land van de vroege Middel
eeuwen tot de Verlichting,
die voor de Duitse joden de
emancipatie inhield. Dit
wordt duidelijk gemaakt aan
de hand van een nagebouwde
„Judengasse" uit 1711 in
Frankfurt.
Het tweede thema behandelt
het Jodendom als sociaal-re
ligieus systeem. Hierbij is
vooral gebruikt gemaakt van
voorwerpen die gered kon
den worden uit het Museum
voor joodse oudheden, dat
van 1922 tot 1938 in Frank
furt bestond.
In een derde complex wordt
de geschiedenis van het Jo
dendom vanaf de emancipa
tie tot heden getoond. Ener
zijds voltrok zich in deze pe
riode de opening naar de sa
menleving. In 1875 was in
Frankfurt 11 procent van de
bevolking lid van de joodse
gemeente die een bloeitijd
doormaakte. De bijdrage van
de joden aan de wetenschap,
de literatuur en de kunst is
in die stad duidelijk herken
baar in de geschiedenis van
de universiteit. Anderzijds
vond in deze periode ook de
ergste vorm van jodenvervol
ging plaats. Reeds tijdens de
Eerste Wereldoorlog kregen
de Duitse joden het verwijt te
horen dat ze niet loyaal te
genover de staat stonden.
Tenslotte krijgt het museum
een pedagogische dienst als
mede een uitgebreid docu
mentatiecentrum. Daarin
komt behalve een register op
literatuur over de duits-jood-
se geschiedenis ook een ar
chief van foto's over het jo
dendom.
Zelfonderzoek politie
In oorverdovend stereo hebben vrijwel alle hoofdcommiss uv
rissen van politie het nieuwe jaar ingeluid met onheilsboo
schappen. De criminaliteit neemt nog steeds toe, verharn"
zelfs, en de politie kan het allemaal al lang niet meer aan.1
veel werk, te weinig mensen en te weinig cellen; daar kon
het zo ongeveer op neer. Historische geluiden uit 1986, die
1987 op compact disc lijken overgezet: want nog duidelijki j
nog indringender komt de klacht tot ons.
Het is waar, de taak van de politie is er niet eenvoudigP"
op geworden. De kleine criminaliteit is nauwelijks meer
overzien en de zware criminaliteit wordt met het jaar bedn
gender. In de huidige situatie betekent dat prioriteiten ste
len; zwart-wit gezien komt het erop neer dat je kiest voor h
aanpakken van het voetbalvandalisme en heroïnelijnen o
gemoeid laat, of andersom. Maar de politie weet zich, begr
pelijk, geen raad met dat dilemma en probeert beide te doe
Met als gevolg dat het op beide terreinen vaak maar half g
beurt. Het voetbalvandalisme is alleen maar erger gewordi
en ondanks diverse niet geringe drugsvangsten is Nederlat
nog altijd een belangrijke doorvoerhaven van verdovem
middelen.
Er is geen reden te veronderstellen dat de criminaliteit a
komende jaren zal afnemen. Integendeel, het zal alleen ma0E
erger worden. De voor de hand liggende oplossing luidt: zpk
meer politie in. Die moet er inderdaad komen, we kunnen lp
niet meer onderuit. Maar niet met hele pelotons tegelijp
want het gevaar van een politiestaat ligt zelfs in een parliUI
mentaire democratie op de loer. Het aantal cellen dient evef°l
eens te worden uitgebreid; terecht heeft minister KorthaPp
Altes van justitie daar al een aanzet toe gegeven. Zonder hMn
land te laten regeren door politie en alles en iedereen mapt
op te sluiten, mag het in een rechtvaardige samenleving ni(0r
meer voorkomen dat mensen als de beruchte verkracht^1"-
met de hond vrij rondlopen omdat er geen cel vrij is. p1
Maar met meer politie en meer cellen alleen is het prT^
bleem geenszins opgelost. Het opentrekken van een blfn
agenten blijkt slechts zelden te werken; bij risicovolle voe?
balwedstrijden bijvoorbeeld. Bovendien bestaat het gevaf
dat meer politie ook meer misdaad uitlokt en dan zit je vote'
je het weet in een gevaarlijke, niet meer terug te draai^
ontwikkeling. De politie dient zich danook zeer terughol
dend op te stellen en wel degelijk kritisch naar zichzelf jfet
kijken.
De dood van kraker Hans Kok in een Amsterdamse politi
cel heeft aangetoond dat, misschien incidenteel, de intei
organisatie niet altijd deugt. Veel algemener nog blijkt
functioneren van de politie naar de gewone burger toe k
niet altijd in orde. Burgers klagen er geregeld over dat
weinig of zelfs helemaal geen politie is bij alledaagse crii
nele situaties. En het verlenen van hulp aan slachtoffers v<
misdrijven gaat de politie in het algemeen ook niet zo best
Dit soort tekortkomingen zijn op te vangen zonder extra pe
soneel en extra cellen. Helaas is juist dit element, ook
in de recente klaagzangen van de hoofdcommissarissen,
veel op de achtergrond gebleven.
lich
Vannacht sneeuw
DE BILT (KNMI) Van
avond, vannacht en morgen
ochtend valt er nu en dan
sneeuw. In het noorden kan
de neerslag eerst ook af en toe
als regen vallen. Morgen ko
men er, later op de dag, vanuit
het noorden enkele zonnige
perioden. De minimumtempe
ratuur varieert komende
nacht van min 2 graden op de
Waddeneilanden tot min 7
graden in het zuidoosten. De
neerslag hoort bij een depres
sie, die van Denemarken naar
Polen trekt. Dit lagedrukge
bied zorgt bij ons eerst voor
een noordwestelijke wind, die
in het Waddengebied nog af
en toe krachtig tot hard is, el
ders matig. Morgen valt de
wind tijdelijk weg. 's Avonds
wordt hij oostelijk en doordat
zich boven Scandinavië een
krachtig hogedrukgebied ont
wikkelt neemt hij behoorlijk
toe. Na morgen wordt het kou
der, met 's nachts matige tot
strenge vorst.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor morgen en zaterdag:
Zuid-Scandinavië: opklaringen
en hier en daar nog wat
sneeuw. Aanhoudende vorst,
in Zuidwest-Noorwegen en
Zuidwest-Zweden licht tot ma
tig, elders streng.
Denemarken, Noord-Duits-
land: opklaringen en bijna
overal droog. In de nacht ma-r
tige tot strenge, in de middag
lichte tot matige vorst.
Benelux: af en toe zon. In de
nacht lichte tot matige vorst,
overdag temperatuur om het
vriespunt.
Noord-Frankrijk, Midden-
Duitsla nd: af en toe zon en op
de meeste plaatsen droog.
Overdag lichte, in de nacht
matige tot strenge vorst.
Midden- en Zuid-Frankrijk:
eerst zonnig. Zaterdag veel be
wolking en af en toe regen of
sneeuw. Middagtemperatuur
van 8 graden in het zuiden tot
om het vriespunt in het mid
den. Landinwaarts lichte tot
matige vorst in de nacht en
ochtend.
Alpengebied, Zuid-Duitsland:
in Beieren en de noord-Alpen
veel bewolking en af en toe
sneeuw. Vrijdag elders opkla
ringen en op de meeste plaat
sen droog. Middagtemperatuur
in de zuid-Dalen rond nul,
overigens vriezend weer
in de nacht en ochtend mat L
tot strenge vorst.
Britse Eilanden Ierland: eni
regen, plaatselijk ook sneeu
zaterdag opklaringen en op i
meeste plaatsen droog. Mir
dagtemperatuur van 6 gradf
in het westen tot 2 graden
oost-Engeland. In Engeland
Schotland 's nachts lich
vorst.
Spanje, Portugal: veel bew<
king en mogelijk regen, vr
dag in Oost-Spanje nog zoni
ge perioden. Middagtempel
tuur van 10 graden in li
noorden en in het binnenlan
tot 17 graden in het zuiden.
Noord-Italië: overwegend zoL/
nig, zaterdag veel bewolkii
en regen of sneeuw. Midda
temperatuur rond 0 graden,
nachts 3 tot 8 graden benedi
nul, zaterdag minder koud.
in 1
Midden- en Zuid-Italië: vera 6 n
derlijke bewolking en enk<iet
buien. Middagtemperatuur
tot 12 graden, landinwaarts
de nacht plaatselijk licht611-
vorst. n*
tha
orci
Joegoslavische kust: overujPr
gend zonnig, zaterdag veel b
wolking en af en toe rege
Middagtemperatuur 4
graden.
