Beurs jaar '86: levendig
met nieuwe omzetrecords
Helderziendenvoorspellen
turbulent 1987
Beurs uan Amsterdam
MARKTEN
ECONOMIE
CeidócQowuvnt
DINSDAG 30 DECEMBER 1986 PAGINÜj
Nippon Steel wil
20.000 banen kwijt
TOKIO De Japanse Nippon
Steel Corporation, de grootste staal
fabrikant ter wereld, wil in een pe
riode van vier jaar zijn personeels
sterkte verminderen van 65.000 tot
45.000. Er zullen vier hoogovens
worden gedoofd, zo heeft het con
cern laten weten.
Het gaat de staalsector in Japan
slecht. Naar schatting zal er 29,9
miljoen ton staal worden geëxpor
teerd, 3,4 miljoen ton minder dan
vorig jaar. De vermindering van de
export naar de Verenigde Staten en
het Midden-Oosten wordt toege
schreven aan de koersstijging van
de yen en naar China als gevolg
van het gebrek aan deviezen in dit
land.
Bedrijven wachten soms
twee jaar op Instir
DEN HAAG Ambtenaren van Economische
Zaken laten bedrijven soms meer dan twee jaar
wachten op de subisidie Instir. Deze subsidie
wordt gegeven op personeelskosten die zijn be
steed aan onderzoek naar en ontwikkeling van
nieuwe produkten voor kleinere bedrijven. De
subsidie behoort binnen een jaar gegeven te wor
den. De vertraging in uitbetaling van de subsidie
blijkt uit antwoorden van minister De Korte
(Economische Zaken) op vragen vanuit de Ka
mer.
Volgens De Korte dienen bedrijven aanvragen
voor subsidie laat in en is de in Zwolle gevestigde
dienst die gaat over de beoordeling ervan, is on
derbezet. Aan dit laatste euvel wordt gewerkt, al
dus De Korte. Sinds de instelling van de Instir
eind 1984, zijn er tot april van dit jaar 5560 aan
vragen binnengekomen. Daarvan zijn er circa 220
afgewezen.
Akkoord overcompleet
stukgoed blijft uit
ROTTERDAM Alle hoop op een ak
koord tussen werkgevers en werkne
mers in de Rotterdamse haven over een
oplossing voor het teveel aan stukgoed-
werkers is vervlogen. De voormalige
topambtenaar R. de Boer heeft tijdens de
kerstdagen nogmaals gepoogd de partijen
weer rond te tafel te krijgen op ver
zoek van minister De Koning van sociale
zaken maar dat is zonder succes ge
bleven. De havenconcerns Pakhoed, In-
ternatio Muller en Furness willen hun
noodlijdende stukgoedbedrijven in janu
ari fuseren, mits voor die tijd uitzicht be
staat op een oplossing voor het overcom
pleet aan havenwerkers. De kans dat dat
gebeurt, is nu echter zo goed als verke
ken.
Texas Air grootste
luchtvaartmaatschappij
NEWARK Texas Air is de
grootste luchtvaartmaatschap
pij van de VS geworden nu de
aandeelhouders van de goed
kope luchtvaartmaatschappij
People Express, die in finan
ciële moeilijkheden verkeert,
hebben ingestemd met een
overname door Texas Air. De
beslissing van de aandeelhou
ders, van wie een derde uit
werknemers bestaat, was het
laatste obstakel in de poging
van Texas Air om een meer
derheidsbelang in People Ex
press te verwerven. Met de
overname is 115 miljoen dollar
gemoeid.
Meer geld voor
windenergie
DEN HAAG Minister De
Korte (Economische Zaken)
heeft besloten de steun aan de
industrie voor de ontwikkeling
van turbines voor de opwekking
van windenergie te verhogen.
Het beschikbare bedrag voor
*""1, tien miljoen gulden, wordt
besloten de subsidie per kilowatt
opgewekte energie in 1987 te
verhogen van 550 naar 650 gul
den. Met de extra gelden wil De
Korte de ontwikkeling van de
windenergie extra stimuleren.
De besluiten maken onderdeel
uit van het dit jaar gestarte Inte
graal programma windenergie
1986 1990
Olieprijzen
weer hoger
NEW YORK De prijzen op
de wereldoliemarkt zijn vrij
sterk gestegen doordat Saoedi-
Arabië, Koeweit en Nigeria
hun afnemers hebben laten
weten vanaf 1 februari vol
gend jaar weer een vaste olie
prijs te berekenen, zoals is
vastgelegd in het jongste ak
koord van de OPEC (Organi
satie van Olie Exporterende
Landen). Olie uit het Noord-
zee-veld Brent steeg gisteren
in prijs met 45 dollarcent tot
17,75 dollar per vat (159 liter),
hetgeen dicht in de buurt is
van een olieprijs van achttien
dollar waar de OPEC naar
streeft.
West Texas Intermediate, de
richtkwaliteit van de Ameri
kaanse oliesoorten, werd in
New York 38 dollarcent duur
der en kwam uit op 17,65 dol
lar per vat.
Resultaat Wessanen
op recordniveau
AMSTELVEEN Koninklij-
ke Wessanen zal dit jaar een
resultaat na belastingen beha
len van meer dan 70 miljoen
gulden tegen 62,3 miljoen vo
rig jaar. Dit jaar wordt inves
teringen 230 miljoen geïnves
teerd. Zowel resultaat als in
vesteringen bereiken een re
cordniveau, aldus bestuurs
voorzitter G.H. van Driel van
morgen in een oudejaarstoe-
spraak voor de medewerkers
van het concern.
Ook in 1987 zal het beleid ge
richt zijn op expansie en ver
dere versterking van het con
cern. Voor het komende boek
jaar is het bestuur positief ge
stemd.
EIERVEIUNG EIVEBA BV BARNE-
VELD - Aanvoer 2.122.020 stuks,
stemming kalm. Prijzen in gulden per
100 stuks: eieren van 51-52 gram
9,24. 55-56 gram 10,25-10,79, 60-61
gram 10.62. 65-66 gram 11,21-12,45.
LEIDEN Groente- en fruitveiling, 29
december "86: andijvie: 169-240;
boerenkool: 75-101; spitskool: 73-80;
prei: 80-100; spruiten al: 48-60; all:
35-41; b I: 35-37; d: 120-300; uien:
19-57; winterpeen: 13-17; witlof: 120-
195; knolselderij: 63-74; sla: 42-73;
peterselie: ;68-144 raapstelen: 27; ra
dijs: 39-72; paksoi: 69.
Benzineverkoop
in grensstreek
flink gedaald
ROTTERDAM De benzine
verkoop in de grensstreken is
flink gedaald na de accijnsver
hoging met 11 cent per liter op
1 november. Shell heeft aan
de oostgrens een omzetverlies
yan ongeveer 20 procent gele
den, terwijl Esso eén omzet
verlies meldt van naar schat
ting tussen de 10 en 15 pro
cent. Dit laatste cijfer geldt
overigens voor de oost- en
zuidgrens gezamenlijk. Door
de accijnsverhoging met 11
cent is vanaf 1 november een
liter benzine in ons land onge
veer 40 cent duurder dan in
West-Duitsland, terwijl het
verschil met België bijna een
kwartje bedraagt.
Bij de organisatie van vrije
oliehandelaren Novok bestaat
de indruk dat de grote verlie
zen vooral geleden worden bij
de stations aan de doorgaande
wegen, die veel minder bin
ding hebben met hun afne
mers. Voor zover nu bekend
heeft de daling van de benzi
neverkoop in de grensstreken
niet tot noemenswaardig ont
slag van pomppersoneel geleid.
Behalve veel particulieren
vonden ook vele bedrijven
dit jaar de weg naar de
beurs.
AMSTERDAM Voor de Amsterdamse effecten
beurs is 1986 een levendig jaar geworden, waarbij de
totale omzet op een nieuw record van zeker 235 mil
jard gulden afstevende. Ook de belangstelling voor
de aandelen nam verder toe. Er was met name in de
eerste helft van het jaar groot optimisme over de
ontwikkeling van de Nederlandse economie. Het
begin van het jaar stond in het teken van ineenstor
tende olieprijzen, de rente zakte bijna constant en
steeds meer bedrijven vonden de weg naar een goed
geluimde beurs. Hoewel er ook fondsen uit de note
ring verdwenen, kwamen er per saldo toch enkele
tientallen bij.
De algemene ANP-CBS-in-
dex kon nagenoeg maanden
achtereen stijgen en bereikte
op 5 september een hoogste
punt van 301 (1970 100).
Met name de laatste maan
den ontstond er een terug
houdende stemming en op 24
december stond de index op
280,3, wat toch nog een stij
ging met 7,6 procent bete
kende.
Opvallend was dat ook het
grote publiek de weg naar de
beurs terugvond. Daarvan
getuigde ook het grote succes
van beleggerscusussen onder
auspiciën van de effecten
beurs en de optiebeurs. Op
deze hernieuwde publieke
belangstelling speelden ook
financiële instellingen in met
het naar de beurs brengen
van een hele reeks nieuwe
beleggingsfondsen. In deze
sector verdween wel een
oud-gediende, het Binnen
lands Beleggingsfonds Vast
goed BBVG, die na een eer
dere mislukte poging defini
tief werd overgenomen door
Wereldhave.
In het onroerend goed bleef
het overigens nog sukkelen.
De situatie in deze sector
dreigde nieuwe slachtoffers
te maken. Zo moest om die
reden FGH opnieuw worden
gered door Aegon via een
bod en was Breevast gedwon
gen uitstel van betaling aan
te vragen, grootaandeelhou
der Bredero daarmee ook in,
zij het nog oplosbare, proble
men brengend. Het Utrechtse
bouwconcern was niet de
enige aannemer die het
moeilijk had. Ook bedrijven
als HBG in Rijswijk en Bal-
last-Nedam ondervonden de
weerslag van het nog niet
veel verbeterde aannemings
klimaat, wat volgens HBG-
topman Endtz onder meer
vooral te wijten is aan het
feit, dat de bouw altijd ach
terop loopt bij de economi
sche ontwikkelingen. Daar
naast blijft er in de „natte
bouw", de baggersector, spra
ke van een grote overcapaci
teit in de wereld.
Parallelmarkt
Van de hoofdfondsen ver
dween Westland/Utrecht, die
collega-hypotheekbank FGH
voorging, en werd overgeno
men door het verzekerings
concern Nationale-Nederlan-
den.
Veel nieuwe namen versche
nen er ook op de parallel-
markt, en ook nieuwe be
drijfssectoren, zoals Content
Beheer (onder meer uitzend
bureaus), Groenendijk (ver
huur van verplaatsbare ac
commodaties) en Interview
(marktonderzoek). Nieuw
bloed voor de de afgelopen
jaren verarmde papiersector
kwam binnen met Berghui-
zer Papier en de Gelderse
Papiergroep, beide oorspron
kelijk onderdeel van de jaren
geleden ter ziele gegane Van
Gelder Papier. De sinds 1982
onstuimig gegroéide parallel-
markt bewees ook haar suc
ces als voorportaal voor de
officiële markt. Diverse nieu
we namen op die officiële
markt kwamen eerder op de
parallelmarkt markt voor,
zoals Enraf-Nonius, Geveke
Electronics, de effectenbank
Kempen en Datex. Maar ook
oude bekenden uit de jaren
zeventig kwamen weer terug
op de lokale markt zoals Vre-
destein en Kas-Associatie.
Unilever nam echter
„smaakmaker" Naarden
Deli raakte in Ameri-
ïrwij]
bod
bracht op Rommenhöller.
Bedrijven die eerder in de
problemen raakten profiteer
den van de betere economie.
Zo zei KBB langzaam weer te
gaan denken aan uitbreiding
en kon aannemer NBM weer
dividend uitkeren. Heidemij
zei te zijner tijd een gang
naar de beurs niet uit te slui
ten.
Valreep
Veel gebeurde er ook rond
beursfondsen waarbij in de
cember wel een eindsprint
leek te worden ingezet. Zo
was er het afstoten van
kaanse handen, terwijl de
Zweedse Aga een boa uit-
staatsbelangen in Hoogovens
en Vredestein, het verrassen
de en plotselinge bod van de
Amerikaanse Continental
Can op de nog maar kort op
het Damrak teruggekeerde
Thomassen en Drijver, de
surséance van Scheepjeswol,
het opengaan van de Natio
nale Investeringsbank en de
koop door KNP van een
groot Duits kartonbedrijf.
Unilever was erg actief en
behalve met de overneming
van Naarden kwam het con
cern onder meer met de aan-
brough-Pond. Sterk tot de
verbeelding sprak op de val
reep ook de overneming van
de internationale keten van
Hilton-hotels door de KLM.
Deze overneming sprong af
op een evenals de aankondi
ging, onverwachte weigering
van de commissarissen van
de KLM, om hun goedkeu
ring aan de transactie te ge
ven.
De rente ging dit jaar flink
omlaag. Dit leidde tot ver
vroegde aflossingen van le
ningen door belangrijke par
tijen op de kapitaalmarkt als
de staat en de Bank voor Ne-
derlandsche Gemeenten.
Misbruik
Dit jaar werd de Wet Effec
tenbescherming van kracht,
die Nederland van zijn naam
als het financiële riool van
Europa moest afhelpen. Vol
gens het ministerie van fi
nanciën was deze wet direct
een succes en verdwenen
malafide effectenbemidde
laars met bosjes uit Neder
land. Bovendien geeft de wet
justitie een beter handvat om
kwaadwillenden aan te pak
ken. Verder werd een wet te
gen misbruik van voorweten
schap aangekondigd. Voor
uitlopend daarop kwam de
effectenbeurs al met regels
op dit gebied. De beurs toon
de zich bovendien steeds ac
tiever op het gebied van de
bestrijding van dit soort mis
bruik en steeds meer vond
onderzoek plaats naar plotse
linge koersbewegingen voor
afgaande aan publikaties van
beursfondsen. Misbruik werd
vastgesteld bij werknemers
van Tulip Computers, die
daarvoor ter verantwoording
werden geroepen.
Brink/Molyn
Het was ook het jaar van za
ken die stof deden opwaaien.
Zo ontstond er veel publici
teit rond verf- en drukink
tfabrikant Brink/Molyn, die
roemloos ten onder ging.
Daarna begonnen commissa
rissen directeur Brink in het
openbaar ervan te beschuldi
gen dat hij eigenlijk de enig
schuldige aan het debSele
was, hetgeen de heer Brink
niet over zijn kant liet gaan.
De Stichting SOBI van de
heer Lakeman bleef via de
Ondernemingskamer bedrij
ven over de juistheid van
hun jaarrekingen onder schot
nemen, terwijl Akzo met de
Amerikaanse Dupont de Ne
mours in een taaie strijd ge
wikkeld bleef over de rech
ten op de supervezel Twaron.
Hoilandia Kloos stapte naar
de rechter omdat zij ernstige
bezwaren had tegen uitlatin-
gen over haar betrokkenheid
ij militaire projecten in
Saoedi-Arabië door twee
vroegere journalisten van
Vrij Nederland in het boek
De Elite Zwijgt. Tenslotte
sprak een actie van de heer
Heijnen uit Oudenbosch te
gen verzekeraar Aegon sterk
tot de verbeelding. Heijnen
meent, dat oud-leden/polis-
houders van AGO Onderlin
ge nog recht hebben op zo'n
anderhalf miljard gulden.
Het zou gaan om vermogens
bestanddelen, die AGO (later
opgegaan in Aegon) door ju
ridische kunstgrepen in 1978
heeft laten verdwijnen.
Hoewel er tegen het eind van
het toch wel turbulente jaar
in de economie wat kente
ring leek op te treden, bleven
de optimistische geluiden
over 1987 overheersen. Dat
bleek ook uit het steeds meer
toekennen van rechten op
het verwerven van aandelen
door personeelsleden door
steeds meer bedrijven. Hoe
wel echter het in de hand
houden van de staatsuitgaven
moeilijker lijkt dan verwacht
en de rente licht aantrekt,
kijkt het grootste deel van
het toch herstelde Neder
landse bedrijfsleven met ver
trouwen naar de toekomst.
Optiebeurs
De optiebeurs heeft in 1986
een sterke omzetstijging te
zien gegeven. Er werden bijna
10 miljoen contracten omgezet
tegen 7 miljoen in 1985, wat
een stijging betekent van
ruim 41 procent. De gemid
delde dagomzet, die in 1985
bijna 28.000 contracten be
droeg, kwam in 1986 uit op
meer dan 39.000 opties, zo
blijkt uit het jaaroverzicht
van de optiebeurs. Ook in
1986 werd het leeuwedeel van
de omzet bereikt in de aande-
lenopties. Deze namen 8 mil
joen contracten of ruim 83
procent van de totale omzet
voor hun rekening. Drie
fondsen behaalden een omzet
van meer dan een miljoen op
ties: Koninklijke Olie, Philips
en Akzo.
Strafmaatregelen VS verwacht
in graanconflict met EG
PALM SPRINGS De Amerikaanse handelsgezant Yeutter zal
naar verwachting morgen namens president Reagan maatrege
len bekend maken tegen de invoer van bepaalde landbouwpro-
dukten uit de Europese Gemeenschap.
In het geschil met de EG moet Reagan voor 31 december een
beslissing bekend maken. Het conflict is een voortvloeisel van
de uitbreiding van de EG met Spanje en Portugal. De twee lan
den vormden een belangrijke afzetmarkt voor Amerikaanse
maïs en gierst, produkten die nu met een forse invoerheffing
van de EG worden belast. Amerikaanse functionarissen schatten
het verlies voor de Amerikaanse landbouwexport tussen de 400
en 500 miljoen dollar per jaar.
De Amerikanen erkennen dat de EG in haar recht staat, maar
stellen dat de VS op grond van de Algemene Overeenkomst in
zake Handel en Tarieven (GATT) recht heeft op compensatie.
SUSKE EN WISKE DE HELLEGATHONDEN
Vat vil je Kinderarbeid,
slavenarbeid, niet genoeg te eten
en dan jaarm jaar uit verhen
in de titi rooh van de or ens
[n nü die sihurh die one
lonen hee\t jeitolen
el ier ouder oe
mom van vm ie
heef7 heesehrrift,
sinonnii Sioomn
URM Heli TERWIJL
SUSKE EK urn or
oe smnmKER'i
6RRK VERKEK
(c) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp.
BONN In maart of
april wordt koningin
Beatrix in het ziekenhuis
opgenomen met een ern
stige ziekte. Prins Claus
gaat dit jaar om gezond
heidsredenen voor lange
tijd naar het buitenland.
-Die voorspellingen doet
ae Hamburgse helder
ziende Elisabeth Haen-
lein in het boulevard
blad Express. Deze tijd
van het jaar is de meest
geschikte voor helder
zienden of mensen die
zich als zodanig voor
doen, hun zin en onzin
aan het grote publiek te
spuien.
Zo voorspelt een Ameri
kaanse helderziende dat na
een grote aardbeving het
verloren continent Atlantis
uit het noorden van de At
lantische Oceaan op zal rij
zen; de maan botst met een
enorme meteoor en wordt
de helft kleiner en uit de
bergenvan Tibet meldt
zich een „lang uit het oog
verloren ras van super-in
telligente wezens, dat de
mensheid ter hulp snelt".
De geest van wijlen de Brit
se acteur Richard Burton
zal op het toneel opduiken
tijdens een opvoering in
New York van Shakespea
re's „Hamlet", en een spre
kende verschijning van Je
zus zal te zien zijn op het te
levisiescherm tijdens een
uitzending van een football-
wedstrijd. De verschijning
zal bij de naties aandringen
op vrede.
Onder de prettige of min
der prettige dingen die de
Amerikanen en de rest van
de wereld in 1987 te wach
ten staan, zo voorspellen
waarzeggers, zijn voorts de
botsing boven New York
van twee passagiersvliegtui
gen van het Jumbo-type en
een „briljante" Ameri
kaans-Israëlische comman
do-actie ter bevrijding van
Amerikaanse gegijzelden in
Libanon.
Er zullen opzienbarende ge
neesmethoden worden ont
wikkeld voor aids en ande
re fatale ziekten. Waarzeg
ger James Starr voorspelt
dat Westduitse medici een
geneesmiddel zullen vinden
voor reumatiek, waar een
eenvoudige injectie aan te
pas komt. Frances Cannon
voorspelt dat men verbor
gen geheime formules van
Albert Einstein vindt en
dat zij zullen worden ont
wikkeld tot een nieuw de
fensief wapensysteem.
De Iraanse geestelijke lei
der ayatollah Khomeiny
overlijdt in 1987 en pro-
Amerikaanse leiders zullen
gamma hold 346.00 345.00
gamma h pr 25.20 25.20
gel detft c 220.00 220.00
gero c 105.00L 100.00
geveke etec 117.80 116.001
gevekefglh) 41.30 41.30
17,2-0
Oost .schil
Spaanse pes
1,75 Griekse dr
1,66 Finse mark
Joeg. dinar
Iers pond
Vorig* ZILVER
27750 - 28250 27970 - 28470; onbewerkt 340 - 410;350 - 420
29850 30070 bewerkt 450;
hem opvolgen, aldus de
voorspellingen. Na de afzet
ting en/of dood van de Cu
baanse leider Fidel Castro
storten de linkse regimes in
Havana en in Nicaragua in
een. Aan de honger in Afri
ka komt een einde door
nieuwe graanzaden die
enorme oogsten voortbren
gen.
In de Verenigde Staten
staat een „politieke messi-
as" op en hij zal het land als
president van zowel de de
mocraten als de republikei
nen in 1988 binnenleiden in
een nieuw tijdperk van vre
de en voorspoed. Reagan is
dan afgetreden naar aanlei
ding van het Iraanse wa
penschandaal en opgevolgd
door vice-president George
Bush.
De Duits Indiase helder
ziende Rajinder Sando
voorziet in het royalty-we
reldje de nodige opzienba
rende gebeurtenissen: pro
blemen tussen de Britóe
kroonprins Charles en prin
ses Diana en in het huwe
lijk van prinses Caroline
van Monaco. Veel rampzali
ger verlopen de aardbevin-
§en die hij ziet gebeuren in
an Francisco en de omge
ving van Nagasaki en grote
overstromingen die hij
voorspelt voor Noord-
-Duitsland. Italië en Spanje
Bladstil
AMSTERDAM Bladstüte
was het enige woord dat giste
ren op de Amsterdamse beurs
van toepassing kon zijn. De
handel bleef minimaal en de
totale omzet kwam niet verder
dan ƒ292 miljoen. De meeste
fondsen hielden het op ver
schuivingen van slechts een
paar dubbeltjes tot hooguit een
gulden. Daarbij kwam in de
loop van de dag de nadruk te
liggen op lichte dalingen. De
obligatiemarkt kwam ook nau-
welijk van zijn plaats.
Van de internationals verloor
Akzo een gulden en Unilever
ƒ2. Hoogovens daalde ƒ1,70.
Elsevier moest 1,50 terug en
VNU ƒ2. Stad Rotterdam was
beleggers 3,40 meer wj
Océ-van der Grinten zakt
weg; Fokker klom geleid
naar een winst van een
den. Btihrmann-Tettc
raakte 1,20 kwijt. Ook H
ken raakte later op de daj
in de verdrukking. Nijve
ten Cate was op een zekei
ment ƒ2 lager niet mei
slijten.
Op de lokale markt deec
der meer Hoilandia Kloa
goed. Een groot ochteni
kwam met een optimistisc
tikel over het bedrijf e:
koers kon ƒ7 stijgen tot j
Landré en Glinderman vt
17 aan de koers toe op
en ook fondsen als Volkei
vin, Batenburg, Pont, S
tersveld en De Telegraaf
vrij goed in de markt. 1
zwak gedroegen zich Ti
sche Kabel, Holec en Rai
Op de parallelmarkt gir
koers van Van Melle een
daalder omhoog. Effectei
toor Kooijman zakte 2,8
jtfKOkJ
a 1
