Frans Mulder: „Boodschapperig Dat woord haat ik"
Margriet Eshuijs
Kerstconcert K&O
in Stadsgehoorzaal
Het
lelijke
jonge
eendje
Klokkenspel in
Imperium
6
SpankMoonsin
Galerie AZL
Hoe Liszt van Chopin
Liszt maakt
Aquarellen,
glas en
keramiek
Kerstconcert
Nieuw bezit
PURPER SPEELT IN NIEUWE BEZETTING VIJFDE PROGRAMMA
Zangeres
Zonder Naam
muziek /exposities
Galerie AZL (Leiden): Foto's
van Spank Moons. Tot en met
4 januari. Dagelijks te
bezichtigen van 10 tot 17 uur.
De Antwerpse fotograaf Spank
Moons maakt geen gewone regi
straties van de werkelijkheid.
Moons zet zijn fantasiën in scè
ne en maakt daar een opname
van. Zijn foto's drukken de ab
surditeit van bepaalde gebeurte
nissen en menselijke handelin
gen uit, waarbij hij zelf altijd als
acteur is te zien. Door een nieu
we werkelijkheid te scheppen
die tegen het orgineel aanleunt,
maar daar op essentiële punten
van verschilt, ontstaan dubbel
zinnige foto's, die in hun absur
diteit vaak humoristisch zijn.
Moons is docent fotografie aan
de Koninklijke Aacdemie voor
Schone Kunsten in Antwerpen,
won verschillende prijzen en
exposeert regelmatig.
Kapelzaal K&O: Liszt-cyclus.
Op vrijdag 19 december en
woensdag 7 januari (20.15
uur).
In de drukke decembermaand
worden er gelukkig niet alléén
maar kerstconcerten aangebo
den. 'Hoe Liszt van Chopin
Liszt maakt' zou een goede on
dertitel zijn van de korte Liszt-
cyclus, die K&O aanstaande
vrijdag start. Op de program
ma's van deze uit twee concer
ten bestaande serie staan wer
ken van Franz Liszt waaraan
composities van Frédéric Cho
pin ten grondslag liggen.
les Delle Vigne eveneens de ori
ginele Chopins vertolken, zodat
onmiddellijk geconstateerd kan
worden hoe de ene pianovir
tuoos zich door de andere heeft
laten inspireren.
Op het programma van 19 de
cember staan achtereenvolgens
vermeld 'La notte', voor viool
en piano, 'Grand duo concer
tant', voor viool en piano, '2
Consolations', nr. 3 en 4, 'Polo
naise' in c, nr.l en 2 Etudes
Transcendantes. Op 7 januari
kunt U verwachten de 'Epith-
lam', voor viool en piano en
'Duo sonate voor viool en pia
no', op een thema van Chopin:
Mazurka in cis. Van Chopin
tenslotte 3 Mazurkas en 'Sonate
Funèbre, op. 35.
Bibliotheek Noordwijkerhout
(Herenweg 2): Aquarellen
van Maartje van Swigchem
en keramiek en glas van Riet
van der Spek. Tot en met 5
januari. Geopend: ma, wo en
vr 14-17 en van 19 tot 21, do
van 10-12.
Maartje van Swigchem heeft
haar aquarellen vooral gemaakt
tijdens reizen. Aanvankelijk
schilderde zij met name bloe
men in olieverf, maar de ver
blijven in het buitenland inspi
reerden haar een andere weg in
te slaan. Van Swigchem bezocht
van 1940 tot 1944 de Koninklij
ke Academie van Beeldende
Kunsten in Den Haag. Later
i aantal jaren tekenlessen
Rotterdam en Den Haag. Al
werkend met licht kwam Riet
van der Spek tijdens het boetse
ren tot de gedachte ook met glas
te gaan werken, om licht een
betere kans te geven. Zij pro
beert de structuur in klei over
te brengen naar het glas en ziet
in transparante vormen en
reflectie nieuwe mogelijkheden.
Vergelijkbaar met de pianiste
Toos Onderdenwijngaard in ons
land, is Aquiles Defle Vigne bij
onze zuiderburen een warm
pleitbezorger als het gaat om de
uitvoering van Liszts oeuvre.
Deze onmiskenbaar grote pia
nist zal samen met de Poolse
violist Robert Szreder Liszt-
composities ten gehore brengen
die zeer onbekend zijn. Zo weet
vrijwel niemand, dat Liszt ook
voor de combinatie viool-piano
gecomponeerd heeft. Naast de
composities van Liszt zal Aqui-
Veel meer hebben ze niet ge
meenschappelijk. Liszt, de on
stuimige, overrompelende com
ponist en pianovirtuoos, Chopin,
de veeleer aristocratisch-terug-
houdende kunstenaar. Zeker in
de periode voor Chopins dood
was Liszt nog volop de opzien
barende pianoleeuw met turbu
lente en opzienbarende triom
fen. Chopin daarentegen
pleitbezorger en vertolker was
van de meest uiteenlopende
componisten. Hij had weinig
van de zogenaamde egocentri
sche kunstenaar. De beïnvloe
ding die Liszt van Chopin on
derging was niet wederzijds.
Chopin was waarschijnlijk te
gesloten, en artistiek zelfge
noegzamer dan de meer open
en ontvankelijke Liszt. De laat
ste zette zijn gevoel doorgaans
spontaan om in noten, waarbij
hij weieens breedsprakig, niet
iltijd vrij van pathos was. Cho
pin was spaarzamer, beknopter.
De weg van het gevoel naar de
jiteindelijke compositie was bij
hem langer.
Voor de propaganda van Cho
pins oeuvre was Liszt geen
moeite te veel. In zijn school
heeft hij de Chopin-vertolking
tot een traditie verheven. Liszts
interpretaties van Chopins com
posities werden door de laatste
overigens geenszins op prijs ge
steld. Het spel van de geniale
maar toch zo anders geaarde
collega week uiteindelijk te veel
van zijn eigen intenties af. Het
is dan ook de vraag of Liszt en
zijn school het subtiele, vrouwe
lijke, sensitieve in Chopins
kunst reliëf hebben weten te
Met die vraag hebben we in de
Liszt-cyclus gelukkig niets te
maken. Het gaat hier niet om
Chopin-composities vertolkt 'in
de trant van Liszt'. In twee con
certen maken we kennis met
isities van Liszt, waaraan
Chopin ten grond
slag liggen. De vertolking daar
van, en die van de originele
Chopins is bij Robert Szreder en
Aquiles Delle Vigne in goede
handen.
Xn'
Margriet Eshuijs en haar band
zijn zaterdagavond 20 december
te gast in Het Kasteel aan de
Concertweg in Alphen aan den
Rijn. Het optreden begint om
21.00 uur. De entree bedraagt
zeven gulden voor leden. Niet-
leden betalen negen gulden.
Stadsgehoorzaal (Leiden):
Meeesterserie-concert met het
Nederlands Philharmonisch
Orkest o.l.v. Istvan Parkanyi.
Op 17 december, 20.15 uur.
Voor het meesterserie-concert
dat K&O als kerstconcert wil
aanbieden is het Nederlands
Philharmonisch Orkest uitgeno
digd, voorheen het Nederlands
Kamerorkest geheten, onder
leiding van de vaste dirigent
Istvan Parkanyi. Het concert
wordt opgeluisterd door vijf so
listen. De Canadese sopraan
Nancy Argenta is soliste in
Bachs beroemde cantate 'Jauch-
zet Gott in allen Landen'. De
violiste Jeanne van Tol en de
hoboïst Hans Meyer spelen de
solo-partij in het concert voor
viool, cello en orkest in c. kl.t.
van Bach; de cellist Herre Jan
Stegenga en dirigent-violist Ist
van Parkanyi zullen soleren in
Vivaldi's concert voor viool,
hobo en orkest in Bes gr, t. Het
concert wordt geopend met het
Concerto Grosso in g. kl.t. van
Margriet Eshuijs.
De koren Exultate Deo en het
Rijnlands Christelijk Mannen
koor geven dinsdagavond 23 de
cember het traditionele kerst
concert in sporthal De Vlie-
thorst in Voorschoten. Solisten
zijn de Poolse sopraan Elzbiëta
Szmytka, Harry Holtyman (pia
no), Jan Rietmulder (declama
tie) en Aad van der Hoeven (or
gel). De leiding is in handen
van Sander van Marion. Het
programma bestaat onder meer
uit 'Benedictus' uit de Pastoral-
messe van Diabelli, 'Veni Jesu'
van Cherubini, Poolse kerstlie
deren en samenzang. De toé-
gangsprijs bedraagt elf gulden
vijftig, CJP'er en 65-plussers
moeten negen gulden betalen.
De uitvoering begint om kwart
over acht.
Een selectie uit de oude kunst
en kunstnijverheid, die de laat
ste vijf jaar door De Lakenhal
in Leiden verworven is, is in de
Singelzaal te zien onder de titel
'Verworven bezit te kijk'. De
expositie duurt van 20 decem
ber tot 24 februari. De expositie
wordt georganiseerd omdat het
voor bezoekers moeilijk blijkt te
zijn kennis te nemen van de
nieuwe aanwinsten van het mu
seum. Kunstwerken komen via
aankopen, legaten, schenkingen
in het bezit van De Lakenhal.
Daarnaast krijgt men werken in
bruikleen. De expositie geeft
een overzicht van wat er in De
Lakenhal in vijf jaar bijgeko-
theater/muziek
Leidse Schouwburg: 'De
vijfde van Purper'. Met Erik
Brey, Bart Kiene, Frans
Mulder, Karin Bloemen en
Adelheid Roosen. Coaching:
Swami Anand George Groot
en Berend Boudewijn. Licht
en decor Swami Bodhi
Bhagat. Op 19 en 20 decembei
(20.15 uur).
Purper begon zoals zoveel caba
retgroepjes: een aantal mensen
kende elkaar van school -in dit
geval de Utrechtse universiteit
en ging samen .wat spelen. D«
optredens gingen wel lekker en
op de Camaretten, het Delftse
cabaretfestival, reikten ze tot
een tweede plaats.
Zo'n zes jaar geleden werd d€
groep opgericht. Sindsdien is de
bezetting van Purper vaak ver
anderd. Het begon met uitslui
tend heren, maar na drie jaai
kwam Adelheid Roosen bij het
gezelschap. Ook de inmiddels
veel gevraagde tekstschrijver
Frans Mulder sloot zich aan. Bij
'De vijfde van Purper' speelt nu
van de oorspronkelijke groep
alleen componist en musicus
Erik Brey nog mee. Karin Bloe
men, de zangeres die bekend is
uit musicals als 'Mimicrimi' en
'De zoon van Louis Davids', is
nieuw, evenals de acteur Bart
Kiene, die speelde in Baal en
Nijinsky.
Purper is inmiddels een meer.
dan landelijk succes geworden.
De (voorlopige) speellijst van
het vijfde programma laat dat
ondubbelzinnig zien: met de
de première al zo'n honderdder
tig voorstellingen verkocht tus
sen Antwerpen en Groningen.
Twee dagen na de première is
de vijfde van Purper al in Lei
den te zien.
CABARET
Als ik met Frans Mulder praat,
schroomt hij niet het woord 'ca
baret' te gebruiken: „Ach, wat is
dat precies. Toon Hermans,
Herman van Veen, Freek de
Jonge, Frisse Jongens, dat heet
allemaal cabaret. Ik gebruik het
woord maar gewoon. We zingen
liedjes over allerlei onderwer
pen. Purper maakt in elk geval
deel uit van de rijke en veelzij
dige, puur Hollandse klein-
kunsttraditie."
„Toen we ver voordat het pro
gramma klaar was een promo
tietekst moesten opstellen, heb
ben we de term 'zinnig amuse
ment' bedacht. We zijn allemaal
opgegroeid met satirisch, geën
gageerd, politiek cabaret, en
doen het dus zelf anders. Dat
heeft natuurlijk ook mei de tijd
geest te maken. We willen min-
Leidse Schouwburg: 'Het
lelijke jonge eendje' door
NJT. Met Hanneke Wessel,
Marjan Swart, May van
Rhee, Lisette van Dommelen,
Benno van Leer en Bart
Poulissen.Regie: Jeroen
Rooyackers. Techniek: Carlos
Flor,es-Navea. Ass. tecniek:
Alex den Hollander. Op 22
december (20.15 uur).
Het lelijke jonge eendje is een
toneelbewerking van het gelijk-
De Vijf van Purper.
der cynisch en meer emotioneel
werken. Het publiek moet wel
lachen, maar later toch nog het
idee hebben van 'goed dat dat
namige sprookje van H. C. An
dersen. Centraal in de voorstel
ling staat de problematiek van
het lelijk gevonden worden, het
anders zijn dan anderen. Hoe
wel het geen naturalistische
voorstelling is, komen zaken als
eenzaamheid, jaloezie, buiten de
groep worden gestoten en opko
men voor jezelf realistisch en
duidelijk aan de orde. Hierdoor
leent het stuk zich uistekend
voor verdere verwerking van
het thema in de klas. Voor dit
doel is bij NJT een lesbrief bij
de voorstelling verkrijgbaar.
Het lelijke jonge eendje wordt
door alle andere dieren gepest
omdat ze zo lelijk is, behalve
door de wilde ganzen, maar die
ziin zelf ook lelijk. Ze gaat op de
vlucht voor haar eigen anders
zijn en beleeft zodoende bizarre
avonturen.
Na vier seizoenen ontdekt ze
dat ze een zwaan geworden is
(de mooiste van allemaal) en ie
dereen is aardig. Valt of staat
vriendschap bij hoe je eruit
ziet Het aloude sprookje krijgt
een onverwachte wending.
willen allesbehalve moralise
rend zijn. Het effect dat de
voorstelling op het publiek
heeft, daar moet het om gaan."
„Een onderwerp dat aan de
orde komt is de opgelegde con
currentiestrijd. Dat is iets dat de
laatste tijd steeds erger wordt.
In de opvoeding, op school bij
voorbeeld. We gaan bijna naar
het Amerikaanse systeem van
de winner en de loser toe. Ver
der gaat het om angst voor fo-
bieën. We willen laten zien dat
iedereen die heeft. Onderzoek
eerst jezelf, dat is het idee."
wijzer, alleen wordt er nogal
wat klassieke muziek gebruikt.
En dan bedoel ik zowel ever
greens als 'Climb every moun
tain' uit 'The Sound of Music'
en 'Something' van Lennon en
McCartney als delen uit het re
quiem van Verdi en een lied uit
Órffs bewerking van de Carmi-
na Burana.
Mulder: „Erik Brey is daar ver
antwoordelijk yoor. Hij is de
musicus en componist van de
groep. Alle zangpartijen zingt
hij in op bandjes, en wij hoeven
die alleen maar keurig na te
zingen. Hij speelt tijdens het op
treden op de vleugel en af en
toe doen de anderen ook iets met een plaat of een map onder
met een instrument. Op een ge- zijn arm, en zegt dan: „Dit moet
geven moment komt hij binnen erin." En dat komt er dan in."
De Zangeres Zonder Naam
komt vrijdag 30 januari naar de
Hobahohallen in Lisse. De car
navalsvereniging De Gaapstok
ken houdt daar in samenwer
king met de plaatselijke horeca
het 'Avondje uit in Lisse'. Lee
Towers en Bennie Neyman ge
ven eveneens acte de présence.
Het feest begint om 20.00 uur.
Zangeres Zonder Naam.
Microtheater Imperium, Oude Toegang vijf
Vest in Leiden: 'Klokkenspel kinderen ƒ3,50.
ian AlCQkA°lHn?nfV,r 1^90 oo ImPerium heeft het kerstver
en 5^ haal A Christmas Carol van
december (20.30 uur). Dickens bewerkt en brengt het
onder de titel Klokkenspel vijf
avonden in het eigen theater
aan de Oude Vest. De oorspron
kelijke tekst is aangepast, de
volgorde van het verhaal is ver
anderd en er zijn liedjes toege
voegd. Hoofdpersoon is Trotty,
klokken van het carillon steii-
nen hem in moeilijke tijden en
slepen hem er doorheen. Rijke
re medemensen trachten hem
er van te overtuigen dat hij
weinig heeft in te brengen,
waarna Trotty de zonnige kijk
op het leven verliest. De klok
ken bezorgen hem nu akelige
toekomstdromen, maar gaande
weg komt hij toch tot het besef
dat het er niet toe doet waar en
in wat voor omstandigheden je
.geboren bent, zolang je. je. maar
inzet voor je medemens.