CIA vandaag op het matje
Ronnie Brunswijk blijft leider Jungle Commando
Twijfel over
Syrische rol
bij terreur
broers Hindawi
IRAANSE AFFAIRE
Socialisten winnen
in Baskenland
1
Honderden doden
bij strijd rond
Palestijnse kampen
Alleen op
2dec< 1
21?s
HEMA
BUITENLAND
£eldóe<Sowiant
MAANDAG 1 DECEMBER 1986 PAGINA 5
GEVECHTEN IN
ZUID-KOREA
SEOUL In de Zuidkoreaan-
se hoofdstad Seoul is het zater
dag tot gevechten gekomen
tussen de oproerpolitie en dui
zenden betogers, nadat een de
monstratie van de oppositie
door de politie was verhinderd
De politie maakte gebruik van
traangas en verrichtte ruim
tweeduizend arrestaties. De de
monstratie was belegd door de
Nieuwe Koreaanse Democrati
sche Patij om de regering Chun
Doo Hwan tot wijziging van de
grondwet te dwingen. De oppo
sitie heeft gedreigd de regering
ten val te brengen, wanneer
Chun Doo Hwan niet op hun Leden van parlementaire oppositie roepen anti-regeringsgezinde
eisen ingaat. leuzen; zeker vijftig oppositieleden zouden zijn opgepakt.
Sikhs doden 24
busreizigers
CHANDIGARH Vier Sikh-
terroristen hebben gisteren in
de noordelijke Indiase deelstaat
Punjab een autobus tot staan
gebracht, de hindoes van de
overige passagiers gescheiden
en 24 hindoes met machinege
weren en revolvers om het le
ven gebracht. De politie sprak
van de bloedigste terreurdaad
in Punjab sinds het geweld tus
sen Sikhs en hindoes in 1982
losbarstte. Premier Rajiv Gan
dhi, wiens moeder Indira in
1984 door Sikhs werd ver
moord, betitelde de slachtpartij
als „een duivelse samenzwe
ring tegen de eenheid en inte
griteit van India".
DE WERELDHANDEL
GROEIT MET 3,5%
GENEVE Het volume van de we
reldhandel zal in 1986 met 3,5 procent
groeien tegen drie procent in 1985, zo
staat in een rapport van de GATT (de
Algemene Overeenkomst inzake Ta
rieven en Handel) over de ontwikke
ling van de wereldhandel in 1985 en
de eerste helft van 1986. De waarde
van de wereldhandel steeg in 1985 met
één procent. Dat de waardestijging on
der de volumegroei lag kwam door de
stijging van de dollarkoers. Dit jaar is
de dollarkoers sterk gedaald, zodat de
toeneming van de waarde van de we
reldhandel duidelijk boven het niveau
van de volumegroei zal liggen. In de
eerste helft van 1986 nam de waarde
met acht procent toe en het volume
met drie procent.
Duizenden brengen
Croes laatste eer
ORANJESTAD Naar schatting
meer dan 10.000 Arubanen heb
ben gisteren een laatste groet ge
bracht aan hun overleden leider
Betico Croes, die lag opgebaard
op het Vrijheidsplein in Oranje
stad. Lange rijen wachtenden
stonden uren in de brandende
zon om een laatste blik te werpen
op de man die zoveel heeft bete
kend voor Aruba. Na de af-
scheidsceremoniën werd in de
kerk van Santa Cruz een requi
emmis opgedragen door de bis
schop van de Antillen en Aruba,
mgr. W.Ellis. Namens Nederland
was onder anderen minister De
Koning aanwezig.
KRUIBEKE AAN
SCHELDE BEDREIGT
DOOR SPRINGTIJ
KRUIBEKE In het Belgische Kruibeke
zijn vijftig mensen van de organisatie Be
scherming Bevolking druk in de weer met
het vullen van 50.000 zandzakjes, die gebruikt
worden om het dorp te beschermen tegen een
springtij, dat morgen of overmorgen wordt
verwacht. Vorige maand al had burgemeester
Denert alarm geslagen, omdat hij ervan over
tuigd is dat het Scheldewater zijn dorp zal
overspoelen zodra de nieuwe stormvloedke
ringen in de Nederlandse Oosterscheldedam
worden gesloten. Het Noordzeewater zal zich
dan volgens de burgemeester een weg banen
door de Schelde.
(Vervolg van de voorpagina)
WASHINGTON De rol
van de Amerikaanse ge
heime dienst CIA is een
van de eerste agendapun
ten in het onderzoek dat
de Senaatscommissie voor
inlichtingenzaken van
daag in Washington is ge
start. Dat onderzoek richt
zich vooral op de Nicara-
gua-aspecten van de Ame
rikaanse wapenleveranties
aan Iran en op de betalin
gen aan de Contra's in een
periode dat het Congres
uitdrukkelijk iedere Ame
rikaanse steun aan het Ni
caraguaanse verzet had
verboden.
De plaatsvervangend voorzit
ter van de commissie, de De
mocraat Patrick Leahy, heeft
verklaard dat alle getuigen
hun verklaringen onder ede
moeten afleggen. De commis
sie wil behalve de vorige week
opgestapte nationale veilig
heidsadviseur John Poindex-
ter, ook zijn voorganger Ro
bert McFarlane en zijn naaste
medewerker luitenant-kolonel
Oliver North horen. De laatste
is gisteren door president
Reagan aangeduid als „een na
tionale held". De president zei
dit in een interview met het
Amerikaanse weekblad Time,
waarin hij het optreden van
zijn regering tegenover Iran
opnieuw verdedigde. Hij weet
de mislukking van het beleid
aan de pers en prees luitenant
kolonel Oliver North, het
brein achter deze geheime
operaties.
Zijn tot nog toe alleen de kop
pen gerold van North en Poin-
dexter, ook de positie van
chef-staf van het Witte Huis
Donald Regan wankelt. De
Republikeinse senator Larry
Pressler, een van president
Reagans meest fervente aan
hangers, eiste dit weekeinde
het ontslag van Regan, dié vol
gens hem „het vleesgeworden
voorbeeld is van de arrogantie
van de macht". Pressler vond
dat „als Regan al niet op de
hoogte was (van de geheime
wapenakkoorden), hij dat wel
had moeten zijn". Regan heeft
ontkend dat hij vóór afgelopen
maandag iets wist van de
Iraanse connectie.
Gijzelaars
Volgens de Washington Post
heeft de toenmalige Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken Alexander Haig
Israël al in 1981 toestemming
gegeven om militair materieel
van Amerikaanse makelij
Iran te leveren. Functionaris
sen van de Amerikaanse fede
rale politie FBI en het ministe
rie van justitie vertrekken
binnenkort naar Israël
het ondervragen van Israëliërs
die betrokken zijn geweest bij
de geheime wapenleveranties
aan Iran. In het Israëlische ra
diobericht werd niet
wanneer de Amerikaanse
functionarissen hun onderzoek
zullen beginnen. Volgens het
Israëlische ministerie van bui
tenlandse zaken heeft de
Amerikaanse regering Israël
ook nog niet benaderd over
het zenden van een FBI-team
naar Israël.
Het Griekse dagblad Dimokra-
tikos Logos heeft dit weekein
de geschreven dat geluidsban-
van gesprekken die de
Amerikaanse gezant Robert
McFarlane in Teheran heeft
gevoerd, aantonen dat de VS
Iran voor ruim een miljard
dollar aan wapentuig heeft ge
leverd en twee miljoen dollar
heeft betaald aan een groepe
ring die in Libanon Ameri
kaanse gijzelaars vasthoudt.
Het artikel was gebaseerd op
niet nader genoemde „be
trouwbare bronnen". In Was
hington is vooralsnog niet ge
reageerd op het belicht.
Volgens de Griekse krant
bleek uit de bandopnamen dat
de VS maar liefst 1,3 miljard
dollar militair materieel aan
Teheran hebben geleverd en
afspraken hebben gemaakt
voor verdere leveranties tot
een totaalbedrag van vijf mil
jard dollar. Iran heeft geëist
dat de Verenigde Staten de
wapenzendingen ook na de
onthullingen zouden voortzet
ten op straffe van openbaar
making van de geluidsbanden,
zo schreef Dimokratika Logos.
Transactie
De Amerikanen was te ver
staan gegeven dat de wapens
niet meer via Israël mochten
worden verscheept, omdat dit
teveel kritiek wekte in de
Arabische wereld, maar dat
voortaan Amerikaanse bases
in West-Europa voor de ver
zending moesten worden ge
bruikt. aldus de Griekse krant.
Volgens het Britse zondags
blad Sunday Times gebeurde
dit al. De levering van Ameri
kaanse wapens aan Iran is
door een gepensioneerde gene
raal van de Amerikaanse
luchtmacht geregeld vanaf een
adres in Londen, aldus de
krant, zich daarmee beroepend
op een bron in Washington die
nauw bij de transactie betrok
ken was. De generaal in ruste
was Richard Secord. Groot-
Brittannië was gekozen omdat
het land „gunstig ligt" voor
een transactie waarbij de Ver
enigde Staten, Iran en Israël
betrokken waren, aldus het
zondagsblad.
Een andere Britse zondags
krant, The Observer, berichtte
dat de Israëlische wapenhan
delaar Yaakov Nimrodi, die
betrokken zou zijn geweest bij
de eerste contacten tussen de
VS en Iran. al sinds het begin
van de oorlog tussen Iran en
Irak. zes jaar geleden, Ameri
kaanse wapens leverde aan
Teheran. Israël heeft slechts
toegegeven dat het sinds 1984
wapens aan Iran leverde.
Bovendien zijn volgens de
New York Times ook Saoedi-
sche functionarissen betrok
ken waren bij de wapenleve
ranties. De Saoedi's zouden
over de levering van wapens
aan de Contra's hebben ge
sproken met onder anderen
Oliver North en Richard Se
cord. Volgens de New York
Times breidden de contacten
zich uit en begonnen de VS en
Saoedi-Arabië in 1985 overleg
te voeren met Iran.
Nos-banden
Suriname
uitgewist
ST.-LAURENT De
Franse overheid heeft gis-
teren een cameraploeg van
het Nos-Journaal gedwon-
'*gen de tv-opnamen te wis-
sen die zij had gemaakt
1 aan de grens van Frans-
-Guyana met Suriname.
De Nos had aan de oever
van de Marowijne-rivier
een interview gemaakt
met de Surinaamse ex-
fc-premier Chin a Sen. De
'reportage was bedoeld
het journaal van gis
teravond. De Fransen wil-
fcien kennelijk niet de in-
I» druk wekken dat zij ille-
p gale, tegen buurland Suri-
e, gerichte handelin
gen toestaan.
(Vervolg van voorpagina)
ALBINA De Surinaam
se ex-premier Chin a Sen
is gistermorgen om zes
uur met een korjaal ver
trokken vanuit St. Lau
rent du Maroni, een stadje
in Frans Guyana, aan de
grensrivier de Marowijne,
tegenover de Surinaamse
stad Albina. Eerst zou de
delegatie zaterdag al ver
trekken, maar toen duide
lijk werd dat spionnen
van Bouterse op de hoogte
waren van de plannen,
moest het vertrek worden
uitgesteld. Er zijn ook ze
ven aspirant-Jungle Com-
mando's, mee naar Frans-
-Guyana gereisd. Deze
Nederlanders van Suri
naamse afkomst hebben
militaire ervaring en zijn
door het Jungle Comman
do opgeroepen om mee te
komen vechten.
Chin a Sen en de opstandelin
genleiders praten vooral over
een manier om de strijd te be
slechten zonder al te veel
bloedvergieten. De militaire
vooruitzichten zijn er voor
Brunswijk de laatste dagen
niet beter op geworden. Bou
terse heeft 300 tot 400 man
troepen naar het bauxietstadje
Moengo gestuurd. Ook het
door de opstandelingen omsin
gelde Albina kreeg verster
king. Via de route over zee
voerden schepen uit Paramari
bo 70 soldaten
voedselvoorraden a
daten. Het leger heeft Moengo
in handen lang niet alle hui
zen zijn afgebrand, zoals eer
der was gemeld. Met de pa
trouilleboten beheerst het le
ger hier ook de rivier de Ma
rowijne. Er zijn nauwelijks
korjalen op het water.
In St. Laurent bevinden zich
behalve duizenden vluchtelin
gen ook veel mensen die con
tact proberen te maken met
het verzet. De ex-vice-premier
Edgar Wijngaarde gebruikt
zijn privé-kapitaal om de
vluchtelingen van voedsel en
medicamenten te voorzien.
„Nederland zegt wel dat ze
hulp stuurt, maar we moeten
de eerste zending hier nog
zien", zei hij gisteren bitter.
De opstandelingen zijn veront
waardigd over de in Neder
land circulerende berichten als
zou Michel van Rey het bevel
over het Jungle Commando
hebben overgenomen van
Ronnie Brunswijk. Van Rey,
oud-minister van defensie in
Suriname, vervult niet meer
dan een (voorname) adviseurs-
rol, zeggen de opstandelingen.
Dit wordt bevestigd door een
Nederlandse avonturier, die
een week in het Jungle Com
mando heeft meegevochten en
dit weekeinde in St. Laurent
terugkeerde.
Kritiek vakbondsleider op rebellie Brunswijk
PARAMARIBO Fred Derby, voorzitter
van de Surinaamse vakbond C-47, heeft gis
teren scherpe kritiek geuit op de rebellie van
Ronnie Brunswijk en het leger aangespoord
deze „terreurdaden" krachtiger te bestrijden.
Ook zei hij dat hij de arbeiders zal oproepen
„de straat op te gaan" als het bewind van
Bouterse zich niet houdt aan de belofte van
democratisering. Volgens Derby is Brunswijk
bezig met het vernietigen van de infrastruc
tuur en het stichten van nieuwe verdeeld
heid onder de bevolking, daarbij geholpen
door huurlingen en ballingen uit Nederland.
Als Brunswijk aan de macht zou komen, be
tekent dat volgens Derby de „terugkeer van
buitenlandse belangen en kapitalisme in Su-
De Nederlander, die zegt geen
huurling te zijn, heeft zich
twee weken geleden op eigen
houtje bij de opstandelingen
gemeld. Hij is er na een week
door van Rey weer uitgezet,
naar zijn zeggen omdat van
Rey hem niet vertrouwt. Vol
gens deze Nederlander zijn ve
len in het Jungle Commando
ongelukkig met de komst van
van Rey, veertien dagen gele
den. Van Rey heeft uit Neder
land ook nog een aantal vech
tersbazen meegenomen.
Bevel
Maar het is volgens deze Ne
derlander duidelijk dat Bruns
wijk het bevel blijft voeren.
„Hij is de enige naar wie allen
luisteren". Deze Nederlander
zei ook nog dat zich aan het
front nog steeds tenminste
twee Britse huurlingen bevin
den. Dit is in tegenstelling met
de mededelingen van de op
standelingen zelf, die zeggen
dat nu geen blanken meer
meevechten. De Nederlander
zei dat de Britten nodig zijn,
omdat alleen zij van de buitge
maakte dynamietstaven boob
ytraps en bommen kunnen
maken.
MADRID Bij de verkiezingen voor i
parlement hebben de socialisten voor het eerst de meeste stem
men behaald. De vorming van een nieuwe regering in de roeri
ge provincie zal echter nog de nodige problemen met zich mee
brengen. De socialisten wonnen 18 van 75 zetels. De Baskische
Nationalistische Partij (PNV), die zich tot gisteren de grootste
mocht noemen, heeft nog maar 17 zetels. De verkiezingen waren
de derde sinds Baskenland in 1980 enige mate van autonomie
werd verleend.
BONN Bonn en de Westduitse inlichtingendiensten
zijn er niet van overtuigd dat Syrië betrokken is ge
weest bij de terreurdaden van de „bende van de ge
broeders Hindawi".
Dit schrijft het Westduitse weekblad „Der Spiegel". Het blad
vestigt de aandacht op de stelling dat er in deze zaak een „Israë
lische connectie" is. Premier Chirac van Frankrijk heeft volgens
het Amerikaanse blad „Washington Times" al eerder verklaard
dat de Westduitse autoriteiten in die richting zouden denken.
Der Spiegel citeert een geheim rapport van de geheime dienst
BFV. De BFV twijfelt er aan dat Syrië betrokken is geweest bij
de aanslag van maart op de Duits-Arabische Vereniging in
West-Berlijn, waarbij negen gewonden vielen.
Twee leden van de „bende-Hindawi", Ahmed Hasi en Farouk
Salameh. werden vorige week tot veertien en dertien jaar ver
oordeeld voor de aanslag op de vereniging. De rechtbank kwam
tot de conclusie dat Syrische instellingen bij de aanslag waren
betrokken, maar preciseerde dit niet.
Bonn besloot daarop tot maatregelen. Het wees vier leden van
de Syrische ambassade uit en het besloot zijn ambassadeur in
Damascus niet te vervangen.
Volgens het BFV-rapport werken de leiders van de Duits-Arabi
sche Vereniging, de Jordaniër Assad Abd- el-Rahman Mourtada
en de Westduitse ingezetene Saki Haliak. zelf voor de Syrische
geheime dienst. Het is dus niet waarschijnlijk dat die geheime
dienst betrokken is geweest bij de aanslag.
Der Spiegel laat „deskundigen van het Midden-Oosten aan het
woord die vermoeden dat Hasi en Salameh waarschijnlijk als
dubbelagenten, werken voor de Israëlische geheime dienst.
Volgens die deskundigen hebben de twee verdachten van de
aanslag Syrië pas beschuldigd na in de gevangenis te zijn ver
hoord door Britten. Die zouden hebben gedreigd hen uit te wij
zen naar een Arabisch land als zij niet zouden praten. Daar zou
den zij als Israëlische agenten het gevaar lopen gearresteerd te
worden.
?MIDJE VERHOLEN KARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
110) „Hebb'n we nou alles?" vroeg Eelco
Celkema, toen ze met de gehaalde spulletjes op
Ie terugtocht waren. „Ik geloof van wel,"
intwoordde de smid „De toverstaf..., het hand-
ioek..., zonnehoning..., manedauw..., een kolf...,
,.en pan..., een driepoot..., een pollepel..., een
'kaars..., en kikkerpoeder met slangevet..."
LBah..." mompelde Eelco. „Geef mijn portie
maar aan fikkie. Wat mot dat mens met al die
^viezigheid?" „Dat zullen we gauw genoeg
ien," antwoordde smidje Verholen. „Kom, Eel-
o. Ik duw met een boomtak de klapdeur een
lindje open. Dan schuif jij die spullen tussen de
;ier door naar binnen." Zo gezegd, zo ge
daan..., en even later stond Ouwe Sybil al te le
zen in het grote toverboek. „Jammer...," zucht
te ze na een poosje verslagen. „Het staat er niet
in..." „Wat staat er niet in?" vroeg de smid
onthutst. „Ik kan Kareltje hier niet naar toe
toveren," legde de heks uit. „Het enige wat ik
kan doen, is hem zijn bijzondere kracht weer
ontnemen. Als-ie dan niet meer boksen of voet
ballen of worstelen kan laten de Barrebeerders
hem misschien los." „En dan moet'n wij ze
ker maar zien hoe we dat kereltje hier krijg'n,"
mopperde Eelco. „Mooie boel." Maar een
nog mooiere boel was de kookpartij van Ouwe
Sybil. Ze brouwde een griezelig soepje, waar
dikke stoomwolken van af zwalpten. Ze mum
melde er allerlei onverstaanbare toverspreuken
bij en af en toe was ze vrijwel onzichtbaar tus
sen al de kwalijke dampen, die ze liet ont
staan...
(ADVERTENTIE)
Nr. 1 getest
TDK VHS 180 High
Grade videoband.
Speelduur 3 uur. Voor
nóg betere, natuur
getrouwe, mes-
VROOMS DREESM ANN
BEIROET Sji'itische troepen zijn dit weekeinde op
getrokken voor de genadeslag aan het Palestijnse
vluchtelingenkamp Chatilla, terwijl Palestijnse guerril
lastrijders vanuit brandende schuilplaatsen wanhopig
probeerden de opmars met handgranaten tot staan te
brengen.
Volgens de Libanese politie is het dodental tengevolge van
de strijd rond de Palestijnse kampen sinds vorige week
maandag opgelopen tot 254. Bijna duizend mensen raakten
gewond. Ook in Beiroet zelf en rond de havenstad Sidon
werd nog zwaar gevochten tussen de shi'itische Amal-militie
en Palestijnse guerrillastrijders. Bij het zuidelijker gelegen
vluchtelingenkamp Boürj-el-Barajneh woedde de strijd tus
sen PLO en Amal eveneens voort. Daarbij zou volgens de
Palestijnen ook gebruik zijn gemaakt van gifgassen. PLO-lei-
der Yasser Arafat deed zaterdag een beroep op de'Verenigde
Naties om de kampen te beschermen. In een verklaring riep
hij de „publieke opinie" op om aan te dringen op bescher
ming van de Palestijnse vluchtelingen door soldaten van de
VN-vredesmacht in Libanon.
(ADVERTENTIE)
NU
60 Jaar en...
14 Miljoen ^ns.
