Het virus is op drift geraakt
Hulp aan
Zuidmolukse
jongeren
staat voorop
Kleine fracties
blijven buiten commissie
VVD verwijt
CDA te berusten
in hoge
werkloosheid
IEUWO
firn
INENLAND
£eidóc Souiatit
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1986 PAGINA 3
ijf jaar cel
or ontvoerders
STERDAM Het gerechtshof in Amster-
i heeft gisteren twee Amsterdammers ver
deeld tot vijf jaar cel wegens poging tot af-
ing van de Amsterdamse zakenman G.
Dam voor acht miljoen gulden. De man-
ree hadden hiervoor de 18-jarige zoon van
uT' Dam drie dagen gevangen gehouden in
kast in een woning in Lelystad. In maart
;^den zij al tot dezelfde straf veroordeeld,
r toen gingen ze in hoger beroep. De man-
zeiden niet geweten te hebben dat het om
ontvoering ging. Volgens hen moesten zij
partij hasj bewaken en werd in plaats
rvan op 22 oktober de jongen bij hen afge-
'^rd. De ontvoerde jongen werd door de po-
bevrijd en het losgeld is nooit betaald.
bezi
weki
'eetm;
r op i
Twee<
n VV
mani
Verdachte moord
langer in bewaring
HAARLEM De 34-jarige
man die ervan verdacht wordt
op 30 oktober 1984 de 21-jarige
verkoopster Sandra van Raal-
ten in Zaandam te hebben
vermoord, zal dertig dagen
langer in bewaring worden ge
steld. Er wordt nog steeds ge
zocht naar een bewijs tegen de
man, die zelf alle betrokken
heid ontkent en zegt een alibi
te hebben. De bewaring kan
na afloop van de gisteren vast
gestelde termijn nog eenmaal
met hoogstens dertig dagen
worden verlengd. Binnen die
tijd moet hij worden gedag
vaard.
JOVD wil legalisering
van softdrugs
DEN HAAG Het verkopen en in bezit heb
ben van softdrugs meet worden gelegaliseerd.
Dat staat in een nota over drugsbeleid van de
iberale jongerenorganisatie JOVD, die morgen
aan staatssecretaris Dees (volksgezondheid)
wordt aangeboden. De hardere aanpak, zoals
het sluiten van theehuizen waar softdrugs
worden verkocht, wijst de JOVD af. In de nota
wordt onder meer aanbevolen minder hard op
te treden tegen gebruikers van softdrugs, maar
daarentegen gebruikers van niet vrij verkrijg
bare drugs harder aan te pakken. Verder moet
iemand die gepakt wordt in verband met an
dere delicten dan het gebruiken van drugs
verplicht afkicken en moet er meer aandacht
aan de nazorg worden besteed, zo vindt de
JOVD.
ME ontruimt gekraakt huis topambtenaar
AMSTERDAM De politie heeft gistermorgen de gekraakte
woning ontruimd van L. Voogd, de geschorste directeur Sociale
Verzekeringen van het ministerie van sociale zaken. Het pand
staat aan de Tweede Jan Steenstraat. Bij de ontruiming werden
35 voornamelijk vrouwelijke krakers en sympathisanten
aangehouden, die zich in het pand hadden opgesloten.
Onder de arrestanten waren drie verslaggeefsters van het dag
blad Trouw, Radio Stad en de Waarheid, omdat zij geen gehoor
gaven aan de sommatie van de politie het pand te verlaten. Ook
Barbara den Uyl, de dochter van PvdA-kamerlid Joop den Uyl,
was bij de ontruiming aanwezig. Zij wilde in het pand filmen,
maar dat werd haar, onclanks haar perskaart, verboden.
De politie zette voor de ontruiming drie peletons van de mobiele
eenheid in. Die sleepten eerst enkele tientallen actievoerders
weg, die uit protest voor het huis hadden postgevat. De politie
mensen werden door de krakers en hun sympathisanten met
vuurwerk en roze en witte verfbommen bekogeld. De ontrui
ming kwam nadat de kraaksters enige tijd geleden het kort ge
ding om de ontruiming te voorkomen hadden verloren.
Politieagenten halen kraaksters en sympathisanten uit het pand
aan de Tweede Jan Steenstraat in Amsterdam, dat eigendom is
van de geschorste topambtenaar Voogd.
OTEUWE GRIEP UIT AZIE IN AANTOCHT:
de i
op zicj
Er is een nieuw griepvirus uit Zuidoost-Azïe in aantocht. In
augustus werd de kleine rekel in Singapore voor het eerst
gesignaleerd en sindsdien hebben laboratoria en geneesmid-
rake delenfabrikanten koortsachtig gewerkt aan de ontwikke-
ling van een effectief vaccin. De komende weken komt het
in Nederland op de markt: een cocktail waaraan een vierde
zulle) component is toegevoegd. Als de bliksem naar de apotheker
laatst dan maar? Professor N. Masurel. directeur van het natio-
or hoe naa^ 'n^uenzacentrum in Rotterdam, over de kringloop van
rlineei £r'eP' volkswijsheden en de aloude vraag: wat was er
luiter eer^er ^et e' hd virus?
Bij het naslaan van de
in éénentwin-
De retig delen slaan de rillin-
ze niegen al toe. „Influenza...",
zijn be meldt de encyclopedie
!DA e|„...begint meestal zeer
(plotseling met pijn in de
rug en ledematen. Voorts
■is er koorts, hoofdpijn,
soms een lichte hoest en
dikwijls een algemeen ge
voel van moeheid. De
Spaanse griep is berucht.
iet Z01,Hij maakte in 1918 en
1919 vijfentwintig miljoen
he slachtoffers in Europa en
eiNoord-Amerika". En dan
Zee- te bedenken dat blijkens
een recente waarschu
wing van de Wereld Ge
zondheidsorganisatie
(WHO) weer een nieuw
griepvirus de kop heeft
opgestoken. Het Singapo-
re-virus wordt het al ge
noemd, naar zijn „geboor-
ïoordè] teplaats" Singapore.
In augustus moet daar tijdens
de niet aflatende moessoenre-
gens een inwoner vervaarlijk
ovlakt zijn gaan hoesten. Vrijwel on
middellijk begon de microsco
pische veldmaarschalk aan
zegetocht over de wereld.
P ongj
Waarbij inmiddels grote delen
van Azië, zuidelijk Afrika,
Australië en Zuid-Amerika
veroverd zijn. Overal blijken
de natuurlijke afweerstoffen
die de mensen tijdens vorige
griep-epidemieën hebben op
gebouwd, nauwelijks werk
zaam. Geen land waar het vi-\
rus tot dusverre zijn Waterloo
vond. De evolutie op micro-
schaal is de mens weer es te
slim af.
A-l, A-2 en B
„Niet helemaal", zegt de Rot
terdamse „griepspecialist"
prof. Masurel, hoogleraar vi
rologie aan de de medische fa
culteit van de Erasmus Uni
versiteit in Rotterdam. „We
zijn een beetje verrast door
die nieuwe griepvariant, om
dat hij pas vrij laat aan het
daglicht is getreden. Maar in
middels is een vaccin ontwik
keld dat goede bescherming
biedt. Ik verwacht dat we in
plaats van eind november,
omstreeks half december met
de inenting van risicogroepen
kunnen beginnen. Dat is nog
vroeg genoeg, omdat de griep
in Nederland doorgaans in de
maanden januari/februari om
zich heen grijpt".
Prof. N. Masurel: „We zijn een beetje verrast door die nieuwe
griepvariant".
De geschiedenis van het
griepvirus is eigenlijk een
merkwaardig verhaal. In 1933
werd het virus tijdens een
epidemie in Londen ontdekt,
daarvóór dachten de mensen
nog dat een bacterie de boos
doener was bij de „influenza"
(letterlijk: invloed).
Successievelijk werd duidelijk
dat er eigenlijk drie typen vi
rus zijn: twee van het type A
en en één van het type B. Bei
de A-typen hebben de onaan
gename eigenschap dat ze
vrijwel elk jaar veranderen.
Zo moet het natuurlijk af
weersysteem van de mens
steeds weer nieuwe anti-stof
fen produceren om het virus
te bestrijden. En elk volgend
jaar heeft het virus weer een
list verzonnen om ondanks de
oude anti-stoffen te kunnen
overleven. Het B-virus is wat
minder inventief. Dat veran
dert doorgaans eens in de
vijf/zes jaar.
N VANDAAG r\
IN HET VJ
Professor Masurel: „Normaal
gesproken veranderen de A-
virussen elk jaar een klein
beetje, maar nu heeft een van
beide A-virussen een veel
grotere verandering onder
gaan. Het wijkt zo ver af van
het oorspronkelijke virus, dat
de natuurlijke afweerstoffen
vrijwel niet werkzaam zijn.
Wij zeggen dan: het virus is
op drift geraakt. Het is ver
wijderd van zijn voorganger.
Wordt een mens besmet dan
valt het virus zeg maar in
maagdelijke bodem".
Dat betekent dat het dit jaar
niet bij een lichte koorts zal
blijven, maar echt knokken
wordt voor je leven?
„Welnee, hoe het griepvirus
er uit ziet en van welk type
het is, maakt op zich niets uit
voor de verschijnselen die je
kunt krijgen. Dat die verha
len over „gevaarlijke" griep-
soorten circuleren, komt mis
schien omdat mensen ver
schillend op griep kunnen re
ageren. Er zijn mensen die
krijgen last van hun spijsver
tering, een ander klaagt over
hoofdpijn, een derde patiënt
blijft maar hoesten. Als je de
verschillende griep-epide-
mieën van de afgelopen jaren
goed zou onderzoeken, zou je
zien dat de effecten op grote
groepen mensen niet verschil
len. Alleen slaat het ene virus
eerder aan dan het andere. Bij
deze nieuwe A-variant zullen
vermoedelijk méér mensen
besmet raken dan in de afge-
lopen jaren".
Razend tempo
Omdat het griepvirus zo suc
cesvol is en zich in razend
tempo kan verspreiden - in
onze zomer wordt meestal het
zuidelijk halfrond aangedaan,
in de winter trekt het virus
naar het noorden - is sinds
1945 een wereldwijd efficiënt
werkend netwerk van „griep-
centra" opgebouwd. In de
centra, die onder toezicht
staan van de Wereld Gezond
heidsorganisatie, worden
speeksel- en slijm monsters ge
nomen zodra de griep op
duikt. Aan de hand van
„oude" griepvirussen en -af
weerstoffen wordt nagegaan
of er een nieuwe telg in de fa
milie is. Blijkt dat het geval,
dan wordt het virus geïso
leerd en vermenigvuldigd.
Geeft de WHO het advies het
anti-griepvaccin aan te pas
sen, dan worden virusmon
sters naar verschillende ge
neesmiddelenfabrikanten ge
stuurd. Die gaan er verder
mee aan de slag.
cin te-
„Tot nu toe is dat nog steeds
gelukt en ik kan met gerust
hart zeggen dat we op elk
nieuw griepvirus zeker een
passend antwoord zullen vin
den. Het ontwikkelen van
zo'n vaccin is ook niet zo'n
heidens karwei. Allereerst
Ti I i v.
Sr^r-AW
wordt het geïsoleerde virus in
bebroede kippe-eieren ge
bracht. Daar vermenigvuldigt
het zich automatisch. Is er ge
noeg virus, dan wordt het ge
oogst, gezuiverd en tenslotte
inactief gemaakt, bijvoorbeeld
door het bloot te stellen aan
bepaalde chemische verbin
dingen of met ultraviolet licht
te bestralen. Het inactieve vi
rus komt in het vaccin te
recht. Wordt het bij een mens
ingespoten, dan zal het li
chaam de nodige afweerstof
fen produceren. Vanaf tien
dagen na vaccinatie is de kans
dat een actief virus dan nog
wat kan uitrichten zeer ge
ring".
„Dit jaar hadden we een bij
zonder geval. In augustus,
toen de produktie al op volle
toeren draaide, bleek dat zich
in Azië een nieuwe variant
ontwikkeld had. Vrijwel on
middellijk is toen gezegd: we
moeten dan maar een vierde
component aan het vaccin
toevoegen voor die ene spe
ciale Singapore-variant".
Volgend jaar schakelt de
WHO weer terug naar de der
de versnelling?
Het influenza-
virus ziet er uit
als een spel-
dekussen. De
verschillende
uitsteeksels
stellen het vi
rus in staat in
een gezonde
cel binnen te
dringen.
rassingen komen te staan. En
wellicht wordt het ooit moge
lijk de evolutie van het griep
virus te voorspellen. Want die
speelt zich namelijk in een
soort kringloop af. Elk jaar
verandert het A-virus een
beetje, soms met een spronge
tje, en na zeventig jaar is de
kring weer rond. Dan heb je
een vrijwel identiek virus. Zo
is de Hongkong-griep van
1968 waarschijnlijk hetzelfde
virus geweest als de griepgolf
van 1900".
„Ik geloof dat we daar nog
niet over moeten praten. Wel
licht kunnen we over tien,
twintig jaar een synthetisch
vaccin ontwikkelen dat tegen
alle griepvarianten becher-
ming biedt. Of een „all
round" vaccin dat geprodu
ceerd wordt via recombinatie
van het erfelijk materiaal
DNA. Maar om dan vervol
gens de griep echt uit te ban
nen zou je de complete we
reldbevolking moeten vacci
neren. En het lijkt me dat zo
iets nog wel erg ver weg ligt,
als het er ooit van komt".
PAUL KOOPMAN
""lieer mensen
zomers met
akantie
RECHT Er gaan weer
Nederlanders 's zomers
vakantie. De afgelopen
r is het aantal vakanties
vergelijking met vorig jaar
t 650.000 toegenomen tot
miljoen. Een derde deel
deze stijging kwam ten
aan ons eigen land. Dit
jkt uit cijfers van het Conti-
Vakantie Onderzoek
VO) van het Nederlands Bu
il voor Toerisme (NBT) en
Nederlands Research Insti-
t voor Recreatie en Toeris-
(NRIT). De stijging zal zich
^lgend jaar voortzetten. Het
1IT rqaakte dit gisteren in
recht bekend tijdens de
orpresentatie van „Vakantie
de grootste landelijke pu-
eksbeurs voor toerisme en
ireatie. De Jaarbeurs in
recht verwacht van 14 tot
met 18 januari ten minste
.000 vakantiegangers-in
stijging i
het totale aan-
binnenlandse zomervakan-
(200.000) komt geheel ten
le aan de zogenaamde kor-,
vakantie (twee tot vier da-
n). Het aantal langere va-
nties (vijf dagen of meer) in
jen land liep met 200.000 te-
g. In totaal brachten 2,1 mil-
n Nederlanders de vakantie
r in eigen land. Zowel in
len- als buitenland zet de
id van meer vakanties in
;ls en pensions zich voort,
kampeer- en bungalowva-
nties waren het afgelopen
ir nog minder populair.
DEN HAAG De rege
ring wil zich bij de werk
loosheidsbestrijding spe
ciaal inzetten om de Zuid
molukse jongeren in ons
land aan een baan te hel
pen. Ook zal het kabinet
zich inspannen .om de
huisvestingssituatie te ver
beteren.
Premier Lubbers heeft dit
streven gisteren in de Ridder
zaal nog eens bevestigd tijdens
een sfeervolle door koningin
Beatrix bijgewoonde herden
king van het 35-jarig verblijf
van de Molukse bevolkings
groep in ons land.
Lubbers reikte aan dominee
Metiary een officiële, fraai ge-
calligrafeerde oorkonde uit
met het Besluit Rietkerk-uit
kering. Koningin Beatrix eer
de zeven personen uit de Mo
lukse gemeenschap met een
speciale penning, te weten J.
Kapel (80 jaar), J. Kaihatu
(80), D. Wattimury (68), de 70-
jarige weduwe van oud-serge
ant Behoekoe Namradja, de
70-jarige moeder van het hui
dige PvdA-kamerlid Lilipaly,
mevrouw C. Lilipaly-Pattina-
ja, A O. Rahantoknam (59) en
A. Wakan (67).
Koningin Beatrix overhandigt
een erepenning aan de 80-jari-
ge ex-sergeant-majoor van het
KNIL, de heer J. Kapel.
BOUW SUBSIDIE-
ENQUÊTE KAN VAN START
DEN HAAG De parle
mentaire enquêtecommis
sie naar de bouwsubsidies,
die naar vanmiddag is
geïnstalleerd, bestaat uit
louter leden van de vier
grote fracties. Het PvdA-
kamerlid Klaas de Vries
zal als voorzitter van de
commissie worden geflan
keerd door de CDA'er
Steef Weijers en ex-staats
secretaris Jaap Scherpen-
huizen (VVD).
De andere leden van de com
missie, die zijn voorgedragen:
Paulis en Biesheuvel (CDA),
Hummel en Alders (PvdA),
Van Rey (VVD) en Tommei
(D66).
Tijdens het enquête-debat in
de Tweede Kamer toonden de
kleine fracties zich vanoch
tend teleurgesteld over het feit
dat de vier groten niet wilden
ingaan op de wens om ook een
vertegenwoordiger uit die
kring direct tot de commissie
toe te laten. De kamerleden
Van den Berg (SGP) en Bec
kers (PPR) moeten nu genoe
gen nemen met een plaatsver
vangend lidmaatschap. SGP-
fractieleider Van der Vlies
wees tevergeefs op de nood
zaak ook de kleine fracties in
de enquête naar de bouwsubsi
dies te betrekken.
De enquêtecommissie gaat zien.
de komende maanden in eer
ste instantie buigen over de
drie subsidieregelingen, die
sinds '68 in de premiehuursec
tor hebben gegolden: de rege
ling uit '68, opgevolgd door de
regeling '75, alsmede de in '80
afgekondigde regeling voor de
omzetting van koop- in pre
miehuurwoningen. Volgens'
het voorstel dienst de commis
sie in één jaar haar eindrap
port uit te brengen. Er wordt
e\enwel rekening mee gehou
den dat dit tijdschema zal uit
lopen tot minimaal anderhalf
jaar.
WUO'. U KDHT UW 2CCH CP
:HTB12W.CP"H£M- KOM
"'N EN 2ET UW HfiM fiF'
Van Eekelen vraagt Fransen om oefenterrein
(Door onze correspondent
Bob van Huet)
PARIJS Defensie-minister
Van Eekelen heeft zijn Franse
collega Giraud een verzoek
van de Landmacht overge
bracht voor oefenmogelijkhe
den in Frankrijk. Dit met oog
op een ontlasting van de oe
fenterreinen in Nederland en
Duitsland, waar van omwo
nenden steeds meer klachten
komen. Indien de Fransen op
het verzoek ingaan, zal het
echter geen terugkeer beteke
nen naar het legendarische La
Courtine, waar Nederlandse
recruten in de jaren '60 al oe
fenden. Mogelijk dat de land
macht over enige jaren bij
Mourmelon, ten zuiden van
Reims, terecht kan.
Van Eekelen overweegt ver
der acht door de marine be
stelde M-fregatten uit te rus
ten met een Franse sonar.
Voorwaarde daarbij is wel dat
bepaalde componenten van de
sonar kunnen worden gele
verd door het Nederlandse be
drijf HSA. Als tegenprestatie
zouden de Fransen niet uit
sluiten om in een later stadi
um een aantal fregatten uit te
rusten met Nederlandse ra
dars, waarvoor het Franse be
drijf Thomson dan weer on
derdelen zou kunnen leveren.
De Fransen zullen voor Kerst
mis laten weten of ze op de
Nederlandse voorstellen in
gaan.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De VVD
heeft coalitiepartner CDA
verweten dat het, door
zich uit te spreken tégen
lastenverlichting voor de
burgers en vóór het min
der snel terugbrengen van
de overheidsuitgaven, be
rust in een te hoge werk
loosheid.
Tijdens het debat gisteravond
in de Tweede Kamer over de
begroting van het ministerie
van sociale zaken en werkge
legenheid, haalde VVD-
woordvoerder Nijhuis fel uit
naar CDA-fractieleider Dé
Vries. Verwijzer-1 r.aar diens
recente uitlatingen dat de
VVD een overheidssector naar
Amerikaans model wil zei Nij
huis: ,tA1s je ervoor pleit om
het maar wat rustiger aan te
doen met het verminderen
van de overheidsuitgaven, dan
ben je buitengewoon gevaar
lijk bezig wat betreft de econo
mie en de werkgelegenheid.
Als De Vries op die manier het
sociale gezicht van het CDA
wil oppoetsen dan is het
slechts een masker", aldus Nij
huis.
De woordvoerders van PvdA
en CDA drongen er gisteren
bij minister De Koning op aan
dat de komende vier jaar de
beloofde twee miljard gulden
voor de bestrijding van de
werkloosheid, zoals afgespro
ken in het regeerakkoord, ook
daadwerkelijk op tafel komt.
De Vries had hier afgelopen
zaterdag op de CDA-partijraad
in Utrecht nog eens nadrukke
lijk op gewezen. Al tijdens de
algemene beschouwingen ont
stond een woordenstrijd tussen
het CDA en het kabinet over
de daadwerkelijk hoogte van
het bedrag. Van de twee mil
jard gulden zou 350 miljoen
pas na 1990 besteed worden.
Het CDA wil echter dat dit be
drag, in jaarlijkse bedragen
van 500 miljoen, in deze kabi
netsperiode wordt uitgetrok
ken.
Werkloosheid
Ook op de „vervuiling" van de
werkloosheidsbestanden bij de
arbeidsbureaus (een groot deel
van de werkzoekenden zou
recht
uitte de
fe.ie kritiek. Nijhuis noemde
het huidige werkloosheidscij
fer van 700.000 „25 procent te
hoog en voor tien procent du
bieus. Het begint er verdacht
veel op te lijken dat het wer
kelijke werkloosheidscijfer zo
ongeveer het best bewaarde
geheim van Nederland is"
PvdA en CDA drongen er bij
minister De Koning op aan de
regeling „Voorrang voor jon
geren", die voorziet in scho
lingsprojecten voor werkloze
jongeren en die dit jaar af
loopt, voort te zetten. CDA-
woordvoerster Doelman-Pel
vroeg in haar maiden-speech
de minister om meer aandacht
voor het element scholing in
het Jeugdwerkgarantieplan.
Dit plan, dat volgend jaar ge
stalte moet krijgen, moet
35.000 werklozen tot 21 jaar
een tijdelijke baan in de over
heidssector bieden om werker
varing op te doen. Volgens
Doelman is het scholingsaspect
het plan onvoldoende uitge-
f