'irecteur Brink voerde chaotisch eenmansbewind Verstoorde verhoudingen en ruzies voedingsbasis voor affaires Leyenburg philips werkt samen 1251 liet universiteiten ij an nieuwe computer ieders vragen steun p korte termijn Leven in VS voor Oost— europeanen geen American dream Coiftputerclub mikt op breder publiek Opperste Sovjet gaat akkoord met wet voor particulier ondernemen ECONOMIE BINNENLAND. CeicbcSomcmt DONDERDAG 20 NOVEMBER 1986 PAGINA 7 IAPPORT HORRINGA: 3ROOT AMMERS Prof. dr. D. Horringa, die 37 het inmiddels uiteenge- 50 vallen verf- en drukink- JJJ concern Brink/Molyn tot 49 begin juni adviseerde, jj heeft een rapport ge schreven dat vernieti- tend is voor ex-bestuur- er Brink en mild kri- ftlisch over de rol van de S» mmissarissen. 134 De aandeelhouders, die Ie waarde van hun papie- 74 en zagen dalen van 115 ond de jaarwisseling tot '6 nu, bespreken de pro oi ilemen op 24 november. Prof. Horringa schreef 496j iet rapport deze maand 'im vragen die dan kun- ^^ïen rijzen te beantwoor- §(Volgens het rapport be- chouwde de dominerende en nige bestuurder Brink de on- Jderneming als zijn eigen ichepping, die veel visie en inergie besteedde aan nieuwe 107J ictiviteiten in binnen- en bui- 75j [enland. Eind vorig jaar telde 1 groep 48 werkmaatschap- jijen en deelnemingen, waar- gjj 7an 30 in het buitenland. Vol gens Horringa oefende Brink een eenmansbewind uit en was de gedachte aan een con cern structuur met welomlijn de profit centers (bedrijfson derdelen die voor de winst moeten zorgen) hem vreemd. Er was geen sprake van een herkenbare management structuur met duidelijke ta ken, bevoegdheden en ver antwoordingsplicht. „Zelden heeft de onderzoeker in een bedrijf zoveel onduidelijk be heerde voorraden, vorderin gen en activiteiten aangetrof fen". Horringa maakt bij deze opmerking een uitzondering voor het (toen nog) concern onderdeel Premier Drukinkt- chemie, „waar de heer Brink geen vat op had". De zogeheten directieraad was geen vennootschappelijk orgaan, maar de verzamel naam voor een aantal mana gers, waaraan uiteenlopende vaak wisselende taken wer den opgedragen. Individuele managers waren, zeker in het buitenland, bevoegd bepaalde besluiten te nemen, mits die overeenstemden met het door Brink aangegeven groei-be- leid. Onwelgevallige besluiten werden door Brink, soms zon der overleg met de managers, gewijzigd. Op 6 november werd de leiding binnen de on derneming verdeeld over der tien commissies, met in elke commissie als voorzitter Brink. De communicatie met de bui tenlandse vestigingen was ge centraliseerd bij de privé-se- cretaresse van Brink, die te vens de directe chef was over de secretaresse van de andere managers en die bevoegdhe den had inzake werkverde ling, vacanties en snipperda gen. Als Brink langdurig in het buitenland was werd de besluitvorming aanzienlijk vertraagd, doordat geen plaatsvervanger werd aange wezen. De rampzalige omvang van de verliezen (over 1985 44,6 miljoen) komt voort uit het door Brink gevoerde beleid in het buitenland. Daarnaast zijn ook in Nederland aanzienlijke verliezen ontstaan. Deze ver liezen bleven verhuld door het eenmansbewind van de bestuurder en de chaotische concern-organisatie, aldus Horringa. Hij stelt dat in 1985 de raad van commissarissen nogal ge moedelijk heeft gefunctio neerd, „zoals in kleine ve- nootschappen gebruikelijk." Door gebrek aan frequente, inzichtelijke cijfers per be drijfsonderdeel was die raad aangewezen op de informatie van de bestuurder, die achter af selectief en overoptimis tisch bleek te zijn. Toen de raad van commissa rissen twijfel uitte naar aan leiding van de halfjaarcijfers 1985, zijn door de accountan- tants de gebreken in de infor matie gekwalificeerd als „niet verontrustend" en de half jaarcijfers als „aanvaardbaar". Voortvarend Horringa vermoedt dat een meer kritisch toezicht niet zo zeer zou hebben geleid tot een meer verantwoord beleid van de bestuurder, maar wel tot grote spanningen en een breuk met die bestuurder: „Met de wijsheid van de te rugblik kan men zich afvra gen of dat voor de onderne ming als geheel niet beter ware geweest". Volgens Horringa heeft de raad van commissarissen voortvarend gehandeld toen in de loop van december vo rig jaar, mede door schriftelij ke verklaringen van veront ruste managers, de ernst van de toestand zichtbaar werd. Toen werd onder meer de be stuurder op non actief gesteld en Horringa belast met door lichting van het management. De gedelegeerd commisaris- sen, Van Dijk en Maingay die de leiding van Brink overna men, hebben volgens Horrin ga echter „niet optimaal ge functioneerd". De ware om vang van de verliezen had eerder kunnen worden vast gesteld en dat zou de moge lijkheid tot ingrijpen hebben versneld. De gedelegeerden hadden bovendien de deskun dige bijstand voor het afstoten of liquideren van onderdelen in het buitenland op andere wijze kunnen aanvullen. De kostensanering in Nederland is nogal afstandelijk en weinig slagvaardig ter hand geno men. De overige commisaris- sen hadden „wellicht" hun besturende collega's eerder moeten bijsturen, aldus Hor ringa. Horringa vindt dat de raad van commissarissen in de loop van dit jaar tegen de achter grond van de problemen het uiteindelijk nog niet zo slecht heeft gedaan met hetgeen hij heeft bereikt met de overle vende verffabriek (die naar Akzo gaat) en Premier dru- kinktchemie (zelfstandig). u *3-5 !LFT Samen met een aantal universiteiten gaat Philips een ve en zeer krachtige computer bouwen. Deze zogenoemde lel Inference and Storage Machine (Prisma), een computer sail de vijfde generatie, opent volgens het concern de weg naar 855.0 uwe toepassingen in de kantoorautomatisering, farbicagebe- JU ring, het interpreteren van medische gegevens of analyse van '7®jj iistische bestanden. Met dit vier jaar durende project is onge- ^r 25 miljoen gulden gemoeid, de ontwikkeling van de computer, die grotere hoeveelheden 119[evens veel sneller dan de huidige apparatuur zal kunnen werken, zijn de universiteiten van Leiden, Amsterdam, U5J ente, en Utrecht en het Amsterdamse Centrum voor Wiskun- 23j en Informatica (CWI) betrokken. Het project, dat onder lei- g staat van het Natuurkundig Laboratorium van Philips, 41.jfrdt met 5,5 miljoen gulden gesteund door het Stimulerings- ictteam Informatica-onderzoek (SPIN) van de overheid, ns SPIN, die het project in haar programma heeft opgeno- is Prisma voor Nederland van strategische betekenis. De ikkeling van deze computer biedt goede perspectieven om nationaal mee te kunnen doen. Soortgelijke projecten wor- thans uitgevoerd in Japan en in de Verenigde Staten. Jrallel h belangrijke overweging voor de ontwikkeling van een nieu- Igeneratie computers is naar de mening van ir. H. Struch, di- ]teur van SPIN, de groeiende behoefte aan het kunnen hante- 1 van zeer grote bestanden en aan uitbreiding van de ge- iiksmogelijkheden. Met de huidige computers is een dergelij- informatieverwerking niet meer mogelijk. Het kost te veel t het project streeft Philips naar een totaal nieuwe opzet van 3 armatieverwerking, waarbij onderdelen van een vraag gelijk- ii ig door de computer worden verwerkt en verenigd tot een woord. Deze zogenoemde parallelle gegevensverwerking t at thans nog in de kinderschoenen. sma zelf wordt door Philips gebouwd in nauwe samenwer- g met de Universiteit van Amsterdam, terwijl de andere uni- siteiten zich bezighouden met het oplossen van allerlei tech- :he en wetenschappelike problemen. Het prototype, dat over r jaar klaar moet zijn, zal dienen als een bruikbare blauw- c voor een produktiemodel. opgericht in augustus vorig jaar, heeft tot taak de Neder- e positie op kansrijke terreinen van de informatica te ver ken. Een eerste hoofdprogramma op het gebied van de [aaktechnologie is begin dit jaar gestart, waarbij vijf instituten B betrokken. Met dit onderzoek, waaraan gedurende vijfjaar rtig mensen werken, is eveneens 25 miljoen gulden gemoeid, ma is het tweede hoofdprogramma, waaraan twintig onder- kers meewerken. Andere programma's zijn in voorbereiding. tEMIEREGELING ZEESCHEEPVAART iRLENGD zer gei sprajai Hoof it tel zi e sec rjJTTERDAM Minister Smit Kroes van Verkeer en Water- t heeft besloten de premieregeling voor de zeescheepvaart nog eens drie jaar te verlengen. Nederlandse reders krijgen li ik zij deze regeling tot twintig procent subsidie bij de aan- laf van nieuwe schepen. Maar in een eerste reactie hebben de ten ee verenigingen van Nederlandse reders hun teleurstelling 1 vcgesproken over het nieuwe beleid van Smit-Kroes, dat tot heeft de Nederlandse handelsvloot weer concurrerend te ?n. „Wat we nodig hebben zijn maatregelen die onze moei- :e positie al op korte termijn verbeteren", aldus een woord- rder van de Koninklijke Nederlandse Redersvereniging. In buitenland, aldus de vereniging, wordt de scheepvaart steeds :er direct gesubsidieerd en beschermd. 4 haar beleidsnota zegt minister Smit-Kroes dat de Nederland o handelsvloot er nog vrij goed voorstaat als de markt weer zou itrekken. Alleen de personeelskosten zijn in ons land relatief Cett )g_ erkent ze. Om het varen onder Nederlandse vlag niette- n te bevorderen, wil Smit-Kroes bekijken over de eisen voor nationaliteit van de bemanning niet versoepeld kunnen wor- Op steun voor de exploitatie hoeven de reders niet te reke- „Dat wijs ik zonder meer van de hand", aldus minister lit in een toelichting op haar nota. Met de verlening van de imieregeling is totaal 260 miljoen gulden gemoeid. lernooi LSRC ilDEN De Leidse Squash ckets Club houdt vrijdag tot met zondag het „LSRC •en Toernooi '86". Er zal bij heren in de categoriën A, B en C worden gespeeld, terwijl de dames in B en C zullen uit komen. Zondag. 17.00 uur, zul len de prijswinnaars van dit evenement bekend zijn. Het toernooi wordt gehouden in de 3 Oktoberhal, de thuishaven van de Leidse vereniging. WASHINGTON Voor Oosteuropese diplomaten en hun gezinnen in de Verenigde Staten is „the American way of live" een leven vol frustreren de beperkingen. En de Amerikaans regering is in de weer om dat leven nog moeilijker te maken. Als een Sovjetburger in Was hington naar een bestemming wil die verder dan veertig ki lometer buiten de hoofdstad ligt, kan hij niet langer de te lefoon pakken en een vliegreis boeken. Sinds kort moet hij ruim van tevoren contact op nemen met het Bureau voor Buitenlandse Missies OFM om de zaak te regelen. Het OFM werd in 1983 opgericht en heeft als eigenlijke taak het werk van Amerikaanse diplo maten in het buitenland te verlichten. Dat gebeurt onder andere door buitenlandse di plomaten in de VS dezelfde obstakels in de weg te leggen als die welke Amerikanen in het buitenland ondervinden. Die aanpak heeft succes ge had, zeggen functionarissen. INTERIM-MANAGER VAN DER REIJDEN: DEN HAAG De werk sfeer in ziekenhuis Leyen burg was tot voor kort knap verstoord. Tussen de directie en de medische staf, de medezeggen schapscommissie en zelfs binnen de directie laaiden de ruzies hoog op. Die verstoorde verhoudingen zijn de voedingsbasis ge weest voor de affaires die zich het afgelopen jaar in het ziekenhuis hebben af gespeeld. Dit is de conclusie van drs. J. van der Reijden, de oud staatssecretaris voor volksge zondheid die na ruim zes we ken als interim-manager van Leyenburg te hebben gefunc tioneerd. de tussenbalans heeft opgemaakt. Het ziekenhuis heeft dit jaar zo'n vijf maal de kolommen van de kranten ge haald naar aanleiding van ern stige medische fouten of ethisch onverantwoordelijke handelingen. Het meest op zienbarende voorval was dat in maart, toen een 26 weken oude foetus levend in een koelruimte werd gelegd, waar na ze overleed. De zaak is nog steeds in onderzoek bij justitie. Niet veel later kwam aan het licht dat één van de gynaeco logen (die ook was betrokken bij de dood van de foetus) met eigen sperma zijn patiënten zou hebben geïnsemineerd. Deze week is een commissie samengesteld die het functio neren van deze gynaecoloog als specialist en plaatsvervan gend chef van de afdeling moet onderzoeken. Al deze onverkwikkelijke za ken hebben er niet bepaald toe bijgedragen dat Leyenburg kan rekenen op het volle ver trouwen van de Hagenaars Maar binnen de muren van het torenhoge gebouw speelt zich veel meer af. Zo laat de begroting voor dit jaar een te kort van enkele miljoenen gul dens in de exploitatie zien. verloopt de integratie met het Oogziekenhuis allesbehalve probleemloos en is er nog steeds geen nieuwe medisch adjunct-directeur benoemd. Blijkbaar was directeur-ge neesheer J. de Boer niet capa bel genoeg om al de proble men alleen op te lossen, want in september besloot wethou der C. Martini de heer Van der Reijden voor de duur van een half jaar aan te trekken om eens flink orde op zaken te stellen. Dit tot groot genoegen van De Boer. geld kon gebruiken. Ik ben be gonnen met praten. Met de di rectie. de mc en de medische staf. Ik heb commentaar op bepaalde punten geleverd en kanttekeningen geplaatst bij het functioneren van perso nen. Maar altijd in aanwezig heid van die personen. Als in terim-manager neem je geen taken over. Iedereen heeft z'n eigen werk. Wel heb ik mijn lijn proberen aan te brengen". Van der Reijden kwam er al- snel achter dat de verhoudin gen tussen directie, medische staf en personeel verre van rooskleurig waren. „Onjuiste of foute medische handelingen worden in hoge mate bepaald door de werkomstandigheden. Het komt tot botsingen en het één gaat over in het ander. Waarbij ik niet wil zeggen dat nog wel financiële reserves, maar in 1987 hebben we een reëel tekort op de begroting. Let wel, als er niks gebeurt. Dus er moet worden bezui nigd. Nu kan ik natuurlijk met een rood potlood gaan schrap pen, maar dan vraag je weer om conflicten. Dus laat ik het zelf invullen". Wespennest „Of ik in een kokende ketel of een wespennest terechtkwam toen ik hier in oktober begon? Nee hoor. Ik vond het gewoon aardig om te doen omdat ik een brede afkomst heb en het de zaak met de foetus hier ook debet aan is, maar het kan een voedingsbasis voor de hande ling ztjn geweest. De directie, medische staf en de mc moe ten weer goede vriendjes wor den. Ik kan hierbij alleen een beroep doen op hun verant woordelijkheid. Ach, in het begin verwachtten ze de we reld van mij. Ik werd recht streeks door personeel gebeld. Maar ik ben niet de grote to verdokter. Over een paar maanden ben ik vertrokken en dan moeten ze ook zonder mij verder kunnen". Volgens Van der Reijden rust het probleem ook op twee an dere pijlers: de integratie met het Oogziekenhuis en het te kort op de exploitatierekening van dit jaar. „Alles heeft met elkaar te maken De integratie is een heel moeilijk karwei. Er moet een paar miljoen gulden worden geïnvesteerd. Het heeft ook veel te lang geduurd voordat beslissingen werden genomen. Het personeel is heel onzeker geworden. Hier door worden per definitie de verhoudingen verstoord. Nu zijn gelukkig die beslissingen wel genomen en kunnen we aan de slag". „En dan het tekort op de be groting natuurlijk. Alle zie kenhuizen hebben te maken met een daling van de inkom sten. De verpleegduur wordt korter en het aantal opnames neemt af. Voor dit jaar zijn er Doordrammer Als staatssecretaris stond Van der Reijden bekend als de niets ontziende bezuiniger in de gezondheidszorg. „Bulldo zer" en „Doordrammer" werd hij ook wel genoemd. Hij krijgt nu als interim-manager te ma ken met de gevolgen van de beslissingen die hij als be windsman nam. Met name de door hem opgelegde beddenre- De heer Van der Reijden: „Onjuiste of foute handelingen worden in hoge mate bepaald door de werkomstandig heden". ductie voor Leyenburg is hier een goed voorbeeld van. Zo zou dit jaar het aantal bedden moeten worden teruggebracht van 839 tot 701. Later moeten er nog eens 45 bedden worden ingeleverd. De gemeente Den Haag is in beroep bij de Kroon gegaan tegen de beslissing van de toenmalige staatssecretaris. „Terecht", zegt hij nu, „in het geval van Leyenburg was dat geen goede maatregel. Ik heb destijds tegen de provincies ge zegd: waar moet ik bedden vandaan halen? Vertel het maar. Ik heb het advies van de provincie Zuid-Holland volledig overgenomen. Niet dat ik afschuif, want het was mijn beslissing. Nu ik hier echter zit en alles meemaak zeg ik: die beslissing is te hard geweest. Ik weet inmiddels dat de opnameduur in Leyenburg langer is dan in andere zie kenhuizen. Om de een of an dere reden ligt de leeftijd van de patiënten hoger". Dus ook andere bezuinigingsmaatrege len zouden anders zijn uitge vallen wanneer hij met de neus op de feiten zou zijn ge drukt? Bijvoorbeeld de inko mensverlaging van medisch specialisten die hem ten tijde van de onderhandelingen alle kwaads toewensten9 Van der Reijden resoluut: „Nee. ik sta nog steeds vierkant achter al mijn beslissingen. Ik heb er in dit ziekenhuis wel een keer over gediscussieerd met de medici. Maar ik blijf achter de kortingen staan. Nog steeds". Wantrouwen Zoals gezegd heeft Leyenburg niet meer het vertrouwen dat het enkele jaren geleden ge noot. In de tijd dat het toen malige raadslid Martini ver kondigde Leyenburg „het bes te ziekenhuis van Den Haag" te vinden. Sommige patiënten laten zich nu liever in een an der Haags ziekenhuis behan delen. Van der Reijden: „Dat kan ik wel begrijpen. Maar op een gegeven moment komt al les wat in Leyenburg gebeurt in de krant. Over andere zie kenhuizen lees je niets meer. Mensen die een klacht hebben lopen tegenwoordig naar de pers. En die plaatst wel. Maar ik geef toe dat hier wel „spec taculaire" zaken hebben plaatsgevonden, die je niet elk dag in andere ziekenhuizen aantreft". Jullie zijn als krant smaak makers. En de smaak van van daag is elk nieuwtje over Ley enburg. Dat brengt een be paalde stemming over bij het publiek. Ik zeg niet dat de pers het fout doet. Er moet wel een beleid worden ontwikkeld waardoor de media dit zieken huis niet meer uitpikken als smaakmaker. Gewoon omdat er niets meer te melden valt. Leyenburg is geen slecht zie kenhuis. In elk geval niet slechter dan andere". Van der Reijden is over vier maanden interim-manager „af". Binnen deze tijd hoopt hij de klus te hebben geklaard. „Ik zal rapport uitbrengen aan de wethouder. De gemeente moet dan uitmaken hoe ze verder wil gaan". LOEK MOOR Commissie onderzoekt functioneren gynaecoloog ziekenhuis Leyenburg DEN HAAG Een com missie gaat onderzoeken op welke wijze de omstre den 54-jarige vrouwenarts van het ziekenhuis Leyen burg in Den Haag heeft gefunctioneerd als specia list en als plaatsvervan gend chef van de afdeling gynaecologie. De specialist was in maart betrokken bij de dood van een 26 weken oude foetus. Enige maanden later kwam aan het licht dat hij patiënten met zijn eigen sperma kunstmatig zou hebben geïnsemineerd. Op de Micro Computer Dagen is ook ruimte gemaakt voor instructie en training. MICRO COMPUTER DAGEN IN UTRECHT UTRECHT In het voormalige schoolgebouw dat de Hob by Computer Club (HCC) als kantoor in gebruik heeft, wordt alweer druk gewerkt aan de voorbereiding van de Micro Computer Dagen. Die worden dit jaar voor de tiende keer gehouden en zoals het betaamt is het allemaal weer groter en uitgebreider dan voorgaande jaren. De bezoekers kunnen op 21 en 22 november in de Jaarbeurs in Utrecht hun hart ophalen aan de nieuwste ontwikkelingen op com puter- en sofwaregebied. De HCC heeft de afgelopen jaren met het oprukken van de microcomputer in Nederland een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt, dat zal niemand verwonderen. In 1977 werd de club opgericht door veertig doorgewinterde techneuten, maar inmiddels ontwikkelt HCC zich meer en meer tot soort ANWB voor computergebruikers uit alle lagen van de be volking. Nog afgezien van het verstrekken van informatie en het organiseren van hobbydagen wil de HCC allerlei diensten gaan verrichten die het lidmaatschap van de club de moeite waard maken. Wat heeft de HCC de 350.000 computergebruikers in Neder land zoal te bieden? Voorzitter Castenmiller: „Omdat veel van onze leden in de automatisering werken kunnen ze uit de praktijk vertellen. Op bijeenkomsten je oor te luisteren leggen betekent dus informatie opdoen, en dat houdt in dat je weer veel kunt besparen als je gaat kopen". Verder is er een maandblad vol tips en een koersgids voor tweedehands computers. Er zijn speciale gebruikersgroepen rond merken computers en toepassingen, die geregeld bijeenkomen. Er is een reparatieservice via Geveke Electronics, met lage tarie ven. Regionale afdelingen komen geregeld bij elkaar; daar spreekt men over ontwikkelingen en zijn ook bepaalde arti kelen te koop. Zoals veel programma's, vrij van auteurs rechten, die vaak worden aangeboden tegen de prijs van een lege cassette of diskette. Beurs De Micro Computer Dagen vormen de grootste publieks- beurs op computergebied in Nederland. „Het moet een soort Firato worden voor het grote computer-publiek", meent Castenmiller. Van alles zal in Utrecht te vinden zijn en te gen prijzen die vaak nog niet eerder zijn vertoond. Evenals de voorgaande jaren zal menigeen dan ook bepakt en bezakt de beurs verlaten, omdat direct gekocht kan worden. Natuurlijk is er een amateur-markt, waarop de gebruikers groepen en regionale afdelingen actief zijn. Er is een oplei dingscentrum in een rustig hoekje en ook een soort banen beurs van bedrijven die op zoek zijn naar automatiserings personeel. Het thema „Kunst en computers" wordt belicht met vooral grafische toepassingen, er komt een voor Neder land unieke combinate van personal computer en laserpro jectie op een scherm van tien bij vier meter. Gehandicapten laten zien ook met computers te kunnen werken, het bulle tinboard Fido-net is in volle actie er zijn lezingen over on der meer kunstmatige intelligentie en over beveiliging. Whizz kids Een wereldprimeur is de koppeling van het Fido-net en het amateur-zenden, ontwikkeld door een technische medewer ker van de Technische Universiteit Twente. Een primeur voor Europa is de verkrijgbaarheid van programma's vanaf een compact disc, die ter plekke kunnen worden gekocht Ook de „Whizz kids" worden niet vergeten. Eerder dit jaar werd in Rotterdam de finale van de Micro Masters Neder land gehouden, de wedstrijd voor (zeer) jeugdige program meurs. Omdat die manifestatie weinig belangstelling trok, krijgen veertig finalisten nog eens de gelegenheid in Utrecht hun kunnen te tonen. De beurs is vrijdag 21 en zaterdag 22 november van 10 tot 17 uur open, de toegang is f 7,50. In de winkel ligt het maandblad van de HCC van november, daarin zit een gratis toegangsbewijs en ook nog een kortingskaart voor de spoorwegen. MOSKOU De Opperste Sovjet, het „parlement" van de Sov- jet-Uie, is gisteren unaniem akkoord gegaan met een wetsvoor stel dat het particuliere ondernemen in het land op beperkte schaal toestaat. De nieuwe wet zal vanaf mei volgend jaar van kracht zijn. Ivan Gladky, de voorzitter van de staatscommissie voor arbeid en sociale zaken, zei bij de presentatie van de nieuwe wet dat de opstellers daarvan hun oor te luisteren hebben gelegd bij de be volking van de Sovjet-Unie en de ervaringen in andere socialis tische landen ter harte hebben genomen. De wet is volgens Gladky hard nodig omdat de staatsbedrijven en de coöperaties niet kunnen voldoen aan de vraag van de con sumenten naar goederen en diensten, deels wegens een gebrek aan materiaal deels wegens te weinig flexibiliteit. Daar is de particuliere arbeid in toenemende mate op ingesprongen. Glad ky zei op de hoogte te zijn van de bloeiende zwarte markt in goederen en diensten. De wet zal nu veel van deze sociaal nutti ge activiteiten legaliseren, aldus Gladky. Vanaf 1 mei 1987 worden 29 typen van particuliere goederen- produktie en dienstverlening toegestaan. Hieronder valt onder meer de vervaardiging van kleren, schoenen, meubels, speel goed en vistuig. Geschoolde arbeiders zijn vrij om auto's, televi sies. radio's en huizen te repareren. Autobezitters mogen in hun vrije tijd hun wagens gebruiken als taxi. Mensen met de juiste opleiding wordt ook toegestaan lessen te geven op scholen en universiteiten, alsmede hun diensten aan te bieden aan toeris ten. De wet voor het beperkte particuliere ondernemen geldt voor Sovjet-burgers boven de achttien jaar die eveneens een ge wone baan hebben en voor huisvrouwen, studenten, gepensio neerden en gehandicapten. Alleen leden van afzonderlijke families mogen een particuliere onderneming opzetten aangezien het inhuren van arbeidskrach ten in het Sovjet-systeem nog steeds uit den boze is Belasting moet worden betaald op alle inkomsten van de familiebedrijven. Gladky zei dat „de nieuwe wet geen terugkeer naar een systeem van particuliere ondernemingen inhoudt, waarop sommige men sen in het Westen hebben gehoopt". Volgens Gladky is de wet volledig in overeenstemming met de principes van het socialis me en de staatscontrole op ondernemingen. Zij is gericht op een beter en efficiënter gebruik van de arbeidskracht, hetgeen de consument ten goede komt

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 7