Ambtenaren
stellen eis:
300 gld netto
Hondeleven in Zuid-Korea hangt aan een draadje
uitdeweekblade
fleEJOEl
HP
Kleine mensen willen ook
modieuze kleren dragen
IFAW - FILMPJE „PICNIC OF DEATH" LAAT ZIEN:
Maak van voetbalwedstri
een familiegebeurtenis
Htf
•BINNENLAND
fiekbc(3owmtl
DONDERDAG 20 NOVEMBER 1986 PAG» Uil
Minister Smit-Kroes wil
16.000 ambtenaren kwijt
DEN HAAG Minister Smit-Kroes (Ver
keer en Waterstaat) wil het aantal ambte
naren dat onder haar ministerie valt, nu
ongeveer 20.000, terugbrengen tot een aan
tal tusSbn 2500 en 3500. De minister heeft
dit de Kamer schriftelijk laten weten. Zij
gaat daarmee verder dan haar topambte
naar Den Besten. Deze verklaarde op 6 no
vember in de Kamer dat het aantal ambte
naren op Verkeer en Waterstaat zou wor
den teruggebracht tot ongeveer 10.000. In
haar bericht aan de Kamer zegt Smit-Kroes
alle uitvoerende taken op het ministerie te
willen afstoten. Daarnaast bestaan er plan
nen voor reorganisatie. Daarbij staat vast
dat beleidsvoorbereiding en wetgeving als
taken niet afgestoten kunnen worden, al
dus de minister.
Advies: Frans verplicht
vak in bovenbouw
DEN HAAG Frans dient een ver
plicht vak te zijn in de bovenbouw van
de havo en het vwo. Deze mogelijkheid
heeft een adviesgroep (APVO-1) voor
de eerste fase van het voortgezet onder
wijs voorgesteld in de nota „Invoering
Basisvorming, over problemen bij in
voering van het kerncurriculum". Het
niet opnemen van Frans zou volgens de
adviesgroep in strijd zijn met één van de
functies van de basisvorming, namelijk
het inleiden in een gemeenschappelijk
cultuurbezit. Invoering van de basisvor
ming is één van de drie hoofdpunten
van het beleid om duidelijkheid te krij
gen over de richting waarin het voort
gezet onderwijs zich ontwikkelt.
ANWB pleit voor
statiegeld op blik
DEN HAAG De ANWB heeft er
bij minister Nijpels van milieubeheer
op aangedrongen maatregelen te
treffen die zo spoedig mogelijk moe
ten leiden tot het instellen van sta
tiegeld op frisdrank- en bierblikjes.
Dit kan volgens de bond het aandeel
van blik in recreatiegebeiden en
langs de weg drastisch terugdringen.
Het publiek is bereid daaraan mee te
werken, aldus de conclusie van de
ANWB, na een proef, afgelopen zo
mer gehouden aan het Scheveningse
strand, waar voor ieder leeg blikje
een dubbeltje werd gegeven. Op één
dag werden 15.000 blikjes ingele
verd, aldus de ANWB.
Groot gaslek
in Eindhoven
EINDHOVEN Wegens
een groot lek in de gasleiding
op de Rondweg in Eindhoven
is het verkeer daar gister
avond enige uren stilgelegd
door de brandweer. De
Rondweg is een van de be
langrijkste wegen van Eind
hoven. Het lek was vlakbij
het Diaconessenziekenhuis,
dat echter niet hoefde te
worden ontruimd. Doordat
het hard waaide, verspreidde
het gas zich snel, zodat geen
explosieve gaswolk ontstond.
In de loop van de avond is
het lek gedicht.
Kamer onthutst over
onthoofding cathegeet
DEN HAAG De voltallige Twee
de Kamer heeft minister Van den
Broek opheldering verzocht over het
bericht dat de Indonesische katholie
ke cathegeet TuberiUs Uropdane
door militairen in Irian Jaya stan
drechtelijk zou zijn onthoofd. De Ka
mer uit zijn ontzetting daarover. De
kamerleden Knol (PvdA), Moret
(CDA), Terpstra (VVD), Tommei
(D66), Van Dis (SGP), Beckers
(PPR), Van Es (PSP), Schutte (GPV)
en Leerling (RPF) vinden dat Van
den Broek de Indonesische autoritei
ten zijn ernstige verontrusting moet
overbrengen indien blijkt dat Urop
dane inderdaad zonder enige vorm
van proces is geëxecuteerd.
(Van onze sociaal-
economische redactie)
DEN HAAG Minister Van
Dijk (binnenlandse zaken) en
de vier bonden van overheids
personeel blijven lijnrecht te
genover elkaar staan in het
conflict over de arbeidsvoor
waarden. Van Dijk bood giste
ren 300 miljoen gulden meer
voor 1986 en 1987 als een reac
tie op het rapport van de com-
missie-Albeda.
Die stelde twee weken geleden
nog eens vast dat de ambtena
ren schromelijk worden on
derbetaald en het kabinet met
geld over de brug zou moeten
komen om het arbeidsvoor
waardenoverleg meer inhoud
te geven. De ambtenarenbon
den eisen „als laatste bod"
rond 900 miljoen, maar dan al
leen voor 1986. Over volgend
jaar willen ze niet eerder pra
ten dan wanneer het conflict
over 1986 de wereld uit is. Gis
teren kwamen beide partijen
daar niet uit en binnen twee
weken vindt er nieuw overleg
plaats.
De 900 miljoen die de ambte
narenbonden eisen moet voor
1986 worden vertaald in
optrekken van het vakantie
geld tot 8 procent ingaande
juni 1986;
verlaging van de pensioen
premie met een procent;
een uitkering ineens van 1,1
proc/ent van het loon, vertaald
in een netto bedrag van rond
300 gulden dat voor iedereen
gelijk is. Volgend jaar zou die
1,1 procent in de lonen moeten
worden verwerkt.
Het bod van minister Van Dijk
kwam volgens hem zelf neer
op 300 miljoen gulden bovenop
een bedrag van 200 miljoen
dat al eerder als ruimte voor
1986 was aangeboden. Van
Dijk benadrukte dat het om
vrij onderhandelbare ruimte
gaat, al liet hij niet na de ster
ke voorkeur van het kabinet
uit te spreken dat dit geld voor
een groot deel wordt aange
wend herverdeling van werk.
Volgens Van Dijk zouden 4000
banen kunnen worden gescha
pen door de vut op 61 jaar te
brengen, een voorstel dat 250
miljoen zou kosten. De minis
ter benadruktde dat het bod
van het kabinet zowel 1986 als
1987 betreft. Hij toonde zich
bereid zoveel mogelijk maatre
gelen te nemen die nog dit jaar
effect hebben, zoals bijvoor
beeld een verlaging van de
pensioenpremie.
Voor de ambtenarencentrales
was dit bod volstrekt onvol
doende. AbvaKabo-voorzitter
Van de Scheur rekende voor
dat het neerkomt op 0,4 tot 0,5
procent van de loonsom, ter
wijl de bonden zelf eigenlijk
2,6 procent wilden hebben.
Het aanbod van het kabinet is
volgens de bonden op geen en
kel onderdeel een wezenlijke
tegemoetkoming aan het nega
tieve oordeel van de commis-
sie-Albeda. Maar minister Van
Dijk maakte er in het overleg
met de bonden dan ook geen
geheim van dat het oordeel
van deze commissie in zijn
ogen volstrekt verwerpelijk is.
De bonden hielden op hun
beurt de minister voor dat het
„dwaasheid" is nu ineens weer
over korter werken te praten.
Half september liet Van Dijk
immers zelf de bonden weten
ten aanzien van de arbeidstij-
verkorting pas op de plaats te
willen maken. De 4000 banen
die hij nu in eens wil maken
door de vut-leeftijd te verla
gen blijven echter wel staan
tegenover de 20.000 die het ka
binet volgend jaar bij de over
heid wil schrappen, aldus de
bonden.
Diverse kleine
mensen show
den modieuze
confectiekle-
ding die ze na
enig zoeken in
een paar grote
kledingzaken
hadden be
machtigd. Na
afloop kregen
de „manne
quins" bloe
men.
ARNHEM Janneke Graam-
ans uit Amsterdam is 33 jaar
en 1.33 meter. Als voorzitster
van de Belangenvereniging
voor Kleine Mensen hield ze
gisteren tijdens de manifestatie
Beeld(jes) van Mensen in het
Arnhemse Elektrum een aan
sprekende inleiding onder de
titel Buitenmodaal binnen het
modebeeld. „Ik ben tevreden
met m'n lengte", zei ze. „Veel
mensen horen liever dat ik
dan niet ben, maar moeten we
dan allemaal zo modaal moge
lijk zijn?.
Tien procent van de Nederlan
ders is lichamelijk gehandi
capt; enkele honderdduizen
den volwassenen van die
groep zijn kleiner dan ander
halve meter, vaak als gevolg
van een groeistoornis. Deze
buitenmodale mensen vormen
een commercieel interessante
groep, gelooft Janneke
Graamans. „Helaas is die
markt nog altijd niet aange
boord. Dat is één van de rede
nen waarom ik aan de mani- janneke Graamans, In modieu-
festatie meedoe: de confectie-
en modeindustrie moet duide
lijk worden gemaakt dat er
ze kleding: „Moeten we dan al
lemaal zo modaal mogelijk
zijn".
nog meer doelgroepen zijn.
Ook buitenmodale mensen
hebben kleding nodig. Niet al
leen als bescherming, maar
ook als bevestiging van de ei
gen identiteit. Want die willen
wij opbouwen, inclusief ons
bijzondere kenmerk, het klein
zijn. Dat kun je doen met een
eigen kledingkeuze. Eén van
onze credo's als belangenvere
niging is: zorg dat je kleding
lekker zit, zorg dat ie kleding
draagt waar je je in thuis voelt.
Dat is belangrijker dan dat te
dragen wat hoort".
Hoe komen kleine mensen aan
passende kleding? Janneke
Graamans: „Sommigen kopen
wel eens kleding op de kinde
rafdelingen, anderen kopen
kleding die ze vrij makkelijk
en eenvoudig weten te verma
ken, weer anderen maken kle
ding zelf of laten kleding op
maat maken. Maar het zou
heel plezierig zijn als er in de
confektie meer variatie in ma
ten en modellen zou komen".
Hoe (modaal) modieus ook ge
handicapten erbij kunnen lo
pen of rollen, toonden ze aan
het eind van de dag zelf, in
twee modeshows.
DEN HAAG Laten we
hem Wollie noemen. Hij is
één van de tientallen honden
op één van de vele Zuidko-
reaanse vleesmarkten. De 1-
jarige Wollie weet niet dat
net geslachtsrijp in zijn geval
ook direct slachtrijp bete
kent. Zich instinctief bewust
van gevaar gaat hij jankend
op zijn buik liggen, alle vier
de poot schrap, als hij aan
zijn riem naar de slachtplek
wordt gesleept. Lachend
hangen enkele Koreanen
Wollie op aan een touw. Zijn
poten mogen nog net de
grond raken, opdat de strop
hem niet te snel doodt. Angst
zorgt voor adrenaline in Wol-
lie's bloed en dan pompt zijn
bonzende hart het zuurstof
rijke bloed naar alle spieren
van zijn lichaam. Dat maakt
het hondevlees extra lekker,
vinden de Koreanen. De ge
smoord jankende Wollie
spartelt vijf lange minuten,
zijn achterpoten zijn inmid
dels van de grond. Uitgeput
hangt hij aan zijn strop, de
verwilderde blik in zijn ogen
is gedoofd en het zijn slechts
de mondhoeken die nog even
bewegen.
Dan besluit een Koreaan de
hond vier klappen op z'n kop
te geven. Maar Wollie voelt
dat al niet meer. Een laatste
stuiptrekking laat zijn staart
even kwispelen. De hond is
nu dood en iemand begint
met een grote snijbrander de
haren en huid van het nog
altijd bengelende dier te ver
wijderen. De stank schijnt de
man niet te deren, want hij
blijft lachend verder praten
met collega's. Fase drie is het
zorgvuldig in stukken snij
den en uitbenen van Wollie.
Zijn kop is het eerst aan de
beurt. Even later: wat eens
twaalf maanden lang ie
mands huisdiertje moet zijn
geweest, wordt nu gedeelte
lijk geroosterd en opgegeten
door de slachters. De rest
gaat naar een luxe restau
rant.
Wollie is één van de naar
schatting tienduizenden hon
den die in Zuid-Korea zo on
menselijk aan hun eind ko
men. Volgens het Internatio
nal Fund for Animal Welfare
gebeurt het in meer landen,
maar van Zuid-Korea weet
men het zeker. Dat bewijst
hun korte filmpje over Wol
lie. „Picnic of death", heet
het en het IFAW hoopt dat
er in Nederland en in andere
landen omroepen zijn te vin
den die deze opnamen willen
uitzenden. Voor liefhebbers
van katten is er één troost: de
film laat wel enkele katten
zien en enkele pannen met
kokende olie, maar niet het
moment waarop deze huis
dieren daar levend worden
ingestopt.
Davies
Brian Davies heeft sinds hij
in 1969 het International
Fund for Animal Welfare op
richtte na het zien van een
bloedige „oogst" zeehondjes
door bontjagers, nog altijd
geen sterke maag. Zijn die-
renbeschermende organisatie
en hij hebben sindsdien nog
veel meer slachtingen gezien
en veel dierenleed bestreden
altijd op een wettige ma
nier. Maar het filmpje dat be
wijst dat Zuidkoreanen hon
den en katten tergend lang
zaam doden, durft Davies
niet meer te zien. „Eén keer
is genoeg", waarschuwde de
Canadese ex-Welshman gis
teren. Hij zelf ging achter
een zuil staan in het Haagse
Promenadehotel toen het
filpmje werd getoond bij de
presentatie van de IFAW-
campagne tegen Zuid-Korea.
Honde- of kattevlees is niet
goedkoop in Zuid-Korea,
maar er zijn in dat hoogont
wikkelde land voldoende
mensen die zich een dergelij
ke lekkernij kunnen veroor
loven. „Wij willen niet pro
testeren tegen het culturele
feit dat men daar honden en
katten eet, dat zou hypocriet
zijn uit de mond van niet-ve-
getariërs", aldus het bestuur
van het IFAW, dat momen
teel 500.000 leden telt. „Met
name aan de manier waarop
men die dieren doodmaakt,
moet een einde gemaakt
worden. Dat kan alleen via
een economische boycot van
dat land, omdat overleg met
de regering tot niets heeft ge
leid. Nu wij het door Nike
(dat veel sportartikelen laat
produceren in Zuid-Korea,
red.) tegen ons aangespannen
kort geding hebben verloren,
zullen we bespreken hoe we
in onze campagne tot een
meer algemene boycot-op
roep van produkten uit Zuid-
Korea kunnen komen".
„De inhoud van deze brief
kan schokkend zijn voor kin
deren". Dat staat op de enve
loppe van de brief die het In
ternational Fund for Animal
Welfare gisteren al had wil
len sturen naar één miljoen
Nederlandse adressen. Die
biref glijdt nu pas na Kerst
mis in de brievenbus, want
zo lang duurt het voordat al
les is aangepast nu Nike niet
bij deze campagne (één van
de vele van het IFAW) mag
worden betrokken.
HERMAN JANSEN
SUSKE EN WISKE DE HELLEGATHONDEN
(O standaard unoewi). Antwerpen-weesp.
EA<
ÏJC
fcSHIf
~ls per
n. g
ze cor
Igens
tege
Vrij Nederland zet op een
rijtje wie nu eigenlijk de
man van de omstreden we
duwe Rost van Tonningen is
geweest. „Wat hem extra on
sympathiek maakt, is dat hij
altijd anderen de schuld gaf.
Hij was wel een bekwame
figuur. Maar hij wedde zo op
die ene factor, de SS, dat hij
zelfs binnen het Nederland
se nationaal-socialisme geï
soleerd kwam te staan". De
Amsterdamse rechtbank
president mr. Asscher zegt
in een interview: „Maak van
een voetbalwedstrijd een fa
miliegebeurtenis. Laat het
programma om 10.00 uur 's
morgens beginnen met een
kermis of volksdansen zodat
de scherpte van die strijd
tussen twee partijen wordt
afgezwakt. Vandalisme kun
je niet rechtstreeks bestrij
den". Ook wordt gesproken
met de kinderpsychiater
prof. J. Sanders-Woudstra.
„Als je een kind te jong in
een crèche plaatst, geeft dat
meer >nzekerheid en insta
biliteit dan nodig is. Ik weet
dat het voor velen moeilijk
is om te accepteren, maar ik
blijf erbij dat het uitermate
belangrijk is dat de moeder
de eerste drie jaar beschik
baar is voor het kind". Het
blad signaleert een aardver
schuiving binnen de Moluk
se gemeenschap in Neder
land. Voorman Rits Mual:
„Als ik sommigen bezig zie,
denk ik: jullie dansen om
het gouden kalf van de
mooie baantjes. Maar een
sfeer van: jongens, nu gaan
we de buit verdelen, daar
zijn de Molukkers niet mee
gediend".
KLSIMKRS
In Elsevier deze uitspraak
van vice-premier De Korte:
„De doelstelling van de
VVD is ambitieus: even
groot worden als CDA en
PvdA. Pas dan willen wij
met de PvdA over samen
werking praten. Ben je klei
ner, dan word je vermorzeld
door die sociaal-democra
ten". Het omslagartikel gaat
over Pieter van Vollenho
ven die ervoor ijvert bij de
Efteling een wetenschap
spark van de grond te krij
gen. „Maar hij wil meer dan
alleen tentoonstellingen or
ganiseren. In de geest van
zijn schoonvader mijmert hij
over Bilderberg-achtige in
ternationale conferenties
met de groten der aarde, bij
voorbeeld over het ruimte-
afval". Met de cabaretière
Brigitte Kaandorp wordt ge
praat over haar doorbraak.
„Ik moet nu dingen gaan
waarmaken. Daardoor durf
je soms ook wat minder. Van
de andere kant: dat moet je
nooit te ver laten komen,
want als er geen spontane lol
meer is, kun je net zo goed
meteen ophouden". Elders
een gesprek met EG-ambas-
sadeur in Japan Brinkhorst
die zijn standplaats verruilt
voor Brussel. „Je zou wat
meer belangstelling bij mid
den- en kleinbedrijf wensen.
Maar natuurlijk bestaat voor
hen het dilemma: als ik met
mijn zaken terecht kan in
Luxemburg of Duitsland,
waarom zou ik dan helemaal
naar Japan gaan?"
heeft op zijn eigen werko -L
standigheden". Elders di^P^f
uitspraak van bisschop Bo
ers van Haarlem: „In Ned !d
land zou bespotting van Itte
jodendom of van de islam
groot protest stuiten, mi
tegenover de katholiel*
kerk schijn je alles te ki
nen doen".
DE TIJ Vj,
De Tijd speculeert over
toekomst van de PPR. LijQQ
trekker bij de komende vt17
kiezingen Bas de Gaay Fo
man: „Ik heb genoeg v j_ 1
ons falen als kiesverenigii J
Daar moet een eind aan li
men. Het beeld dat wij e
kleine partij zijn die symj
thiek is en aardig, ma^APf
waarop je niet hoeft te ste!,uwe
men, moet veranderen". L
ders aandacht voor de sne p
ondergang van de vroege11
top-voetbalclub AZ. Voorz' v«*r
ter Ligthart: „AZ is door 1 ireni
vele geld dat erin is gepom jtge\
eigenlijk via kunstmatige i j te
seminatie verwekt en woi
nu ook een beetje kunstn
tig in leven gehouden. n
zou toch verwachten dat 1 rs.
publiek ons in deze moeil
ke periode massaal steur r is ii
Dat gebeurt niet. AZ heig di<
geen achtergrond, geot",
hart". Het omslagverhaal rtr0u
gewijd aan de beeldhouwf rcjt
schrijver („in die volgord^^,
Jan Wolkers. „Ik wil niet n(jen
kunstenaar uithangen ,ej]ju
steeds in pijn en moe
baart. Al dat gezeur over
inspiratie die je op zo'n n
ment in de greep heeft... i
ik dat werk maak en als IU^S
bezig ben aan een boek,,rc*t
alles wat er aan ten groirmc'
slag ligt, al lang achter or zo
rug. Dat is vorm gewordei^olki
itie e
mr ocrati
In he
De Groene Amsterdamn
blikt vooruit op het bezi
van Lubbers en Van
Broek aan Moskou. „Er
gen voor ons bed rijf sle'
kansen om bij de liberal
ring aan te haken. Well!
kan dan ook iets van de
terstand ongedaan wor< ^re
gemaakt die we vergelek rder
met andere Europese land nt ei
hebben opgelopen". Het bl or k
gaat op zoek naar de wort lijk
van het Arabisch terrorist nove
„In Libanon is het heel ak
woon als jongetjes van d thof;
tien rondlopen met mac 0ns
negeweren, groter dan [aar
zelf. Deze kinderen wel |s <ji
nauwelijks waarover het nh0j
lemaal gaat. Ze zien nij^
anders om zich heen c
een diffuse wereld van
weid. De waarde van m
senlevens is uiterst betr<uIar
kelijk". Een ander arti Z'UI
ziet een positieve kant anes
de vergiftiging van de Rian,
„Je zou de Rijnramp kum 1S
zien als een nuttig inves o\
rinkje in bewustwordi irdei
want er zijn andere ecolc n dc
sche dreigingen die maat ia d
gelen op wereldschaal no or ei
maken. Leve de ramp. I rale
er op gezette tijden nog <mw€
paar mogen volgen". bek
het
In het omslagverhaal van de
Haagse Post maakt ex-Be-
atle Paul McCartney de ba
lans op. „John Lennon was
gewoon een jaloers manne
tje. Hij was paranoïde en be
hoorlijk in de weer met
drugs. Vooral heroïne, in
een mate waarvan ik me nu
pas realiseer hoe groot die
eigenlijk was". Voorts aan
dacht voor de PvdA en het
technologiebeleid. Kamerlid
Van der Hek: „We willen di
recties niets opleggen. De
markt regelt zich het beste
zelf., We vragen alleen aan
de bedrijven of zij onderne
merszin tonen. Met de ken
nis die wij als overheid in
huis hebben, kunnen we dan
kijken of een project voor
ondersteuning in aanmer
king komt". Een grote re
portage ook over pogingen
om de Japanse geest over te
planten in het Nederlands
bedrijfsleven. Fabrieksdirec
teur Driessen: „De mensen
hier denken mee. We gaan
ervan uit dat ieder idee in
wezen een goed idee is. Het
gaat niet alleen om verbete
ring van de bedrijfsvoering,
het gaat erom dat de werk
nemer weet dat hij invloed
Hervormd Nederland o^rtije
de pogingen om tot here ale
ging van de gereformeei chei
en hervormde kerken te 1 be
men: „Het lijkt soms of arth
motivatie meer wordt ;ns0
voed door de economie c We]{
de oecumenen. Als dat zo aa]
zal de verenigde kerk stra rcjw
wel enige winst oplevei n
aan efficiency en gelo
waardigheid, maar niet
vernieuwde kerk word
die ze had kunnen zij
Ook wordt gepraat met
zojuist benoemde hoogler;
seksuologie prof. Gerda vr
Dijk. „Als je praat met J
martelde vrouwelijke vludj
telingen, staat je hart s
Hoe kunnen mensen dit
kaar aandoen? Maar in fe
is dit hetzelfde principe
van zakenmensen die
sluiten van een contract
ren in een bordeel; het is
leen geciviliseerder". Eld
concludeert predikante E itz-
de Boer-Hessel die op v Sèz
desmissie naar Amerika
geweest: „Bij bevorderi
van de Oost-West contact
zoals het interkerkelijk v 1
desberaad voorstaat, mi!n-
niet alleen worden gedacelt
aan contacten met Oost-I J®er
ropa, maar ook met de Ve
nigde Staten. Een report*
ten slotte over het buurth ®nö
Samsam in de Haagse Scl 'er
derswijk. „Niet alle prob
men worden door kindei K0
veroorzaakt. Er zijn nu
weken rotjes te koop. 1 a
stoppen ze in een brievi rat;
bus. Dat is dom van die k 1 9'
deren, maar waarom verl 001
pen grote mensen in nove v
ber al rotjes?"
