Sint Jan Geboorte
bestaat halve eeuw
Bomhond mag lelijk
en ongehoorzaam zijn
hond
zoekt:
huis
STAR BRUIST VAN DE
Recreatie niet de enige oorzaak van schade aan riet
:ir
LEIDEN OMGEVING
£eidóc6omcmt
ZATERDAG 15 NOVEMBER 1986PAGIN£_
1
ZEVENHOVEN De
R.K. Kerk St. Jan Ge
boorte aan het Noordein
de in Zevenhoven staat
dit weekeinde in het te
ken van het gouden jubi
leum. Het kerkgebouw
bestaat dit jaar een halve
eeuw en dat is voor het
kerkbestuur reden dit op
feestelijke wijze te ge
denken. Ter gelegenheid
van dit jubileum is het
geïllustreerde boekje „50
jaar kerk" uitgegeven en
is er een jubileumkaars
met een afbeelding van
de kerk gemaakt.
collecte gehouden die ruir
3.000 gulden heeft opge
bracht. Van dit geld schen
ken zij de kerk een nieuw
Mariabeeld dat boven de in
gang van de kerk zal worden
geplaatst.
De parochie St. Jan Geboorte
bestaat uiteraard al langer
dan vijftig jaar. In 1290 werd
Zevenhoven, volgens de ge
schiedschrijving, al als een
afzonderlijke parochie ge
noemd met een kerk op de
plaats waar nu de huidige
Nederlands Hervormde kerk
staat. Aan het eind van de
zestiende eeuw tijdens de
Hervorming, werden de ka
tholieke Zevenhovenaren
echter beroofd van hun
kerkgebouw en werden de
gelovigen ondergebracht in
zogenaamde „staties". Zo
vormden Nieuwveen en Ze
venhoven één statie. Een rij
ke weduwe bood de eerste
priester. Jacobus Uytewaal,
grond en een woning aan het
Noordeinde in Zevenhoven.
Tegen de woning bouwde
men een bescheiden kerk,
met riet bedekt en met vier
kante raampjes. Deze „schuil
kerk" werd in 1833 gereno
veerd en in 1849 werd er een
nieuwe pastorie bijgebouwd.
In 1865 kreeg Nieuwveen
een eigen kerk de St. Ifi-
colaaskerk en kon Zeven
hoven zich weer beroemen
op een eigen katholieke paro
chie.
Scheuren
Het gerenoveerde kerkge
bouw hield stand tot 1936.
Het gebouw was niet onder
heid, maar dreef op een aan
tal balken. Het verzakte en
vertoonde vele scheuren. Zo
liep midden door het kerkge
bouw een scheur ter grootte
van een hand. Tevens stond
de toren behoorlijk scheef en
deze dreigde op de kerk te
vallen. Het kerkbestuur
stond echter niet te springen
om een nieuwe kerk. De
toenmalige pastoor C. Moons
wist hen echter uiteindelijke
te overtuigen van de nood
zaak van nieuwbouw. En zo
werden de plannen voor een
nieuwe kerk, waar ook pas
toor Zandvliet in 1923 reeds
voor geijverd had, gereali
seerd.
Het werk voor de bouw werd
op 26 juni 1936 aanbesteed en
dire dagen later gegund aan
de aannemers Bik en Breed-
veld uit Leiden. Zij hadden
voor de laagste prijs 24.980
gulden ingeschreven. Een
week later begonnen zij aan
het door architect J. Dessing
uit Gouda ontworpen ge
bouw. Er werden 262 palen
van 12 meter lang de grond
ingewerkt en op 27 juli werd
de laatste paal, versierd met
bloemen, door bouwpastoor
Moons geslagen. Het werk
moest binnen 6 maanden ge
klaard zijn. Voor elke dag
meer zou de aannemer een
boete van 20 gulden per dag
opgelegd krijgen.
In totaal waren soms meer
dan dertig mensen aan het
werk om een vlotte bouw te
bewerkstelligen. Daarbij gol
den strenge voorschriften. In
het bestek is de volgende
passage te lezen: „Den werk
lieden is het verboden op het
werk sterken drank te ge
bruiken of zich schuldig te
maken aan vloeken en het
bezigen van onzedelijke taal,
enz.; zij die zich daaraan
schuldig maken worden on
middellijk van het werk ver
wijderd", Volgens overleve
ring is er door de uitvoerder
echter heel wat afgevloekt.
Het metselen nam zijn aan
vang op 1 september en pas
toor Moons legde de eerste
steen, twee weken later ge
volgd door de officiële plech
tige eerste steenlegging d^or
deken Hebegen uit Alphen
aan den Rijn. Begin novem
ber werden de pannen al ge
legd, de toren afgebouwd en
met lei bedekt en werd het
kruis door de pastoor gewijd
en op de spits gezet. Een
nieuw altaar, preekstoel en
34 banken werden geplaatst
en van de oude kerk kregen
het doophek en de doopkapel
en de klok die al ruim 150
jaar dienst had gedaan
hun plaats in de nieuwe
kerk. Aan de wens van pas
toor Moons om het nieuwe
gebouw op kerstavond in ge
bruik te nemen kon worden
voldaan. De eerste H. Mis
werd op 24 december gecele
breerd, nadat de pastoor eerst
de nodige wijdingen had ver
richt. De officiële wijding
van de kerk en het altaar
vond pas plaats op 16 augus
tus 1938 door Mgr. J. Hui-
bers, de toenmalige bisschop
van Haarlem.
Pastoors
Vijftig jaren zijn inmiddels
voorbij. Jaren waarin de di
verse pastoors katholiek Ze
venhoven zijn voorgegaan.
Pastoor Moons werd in 1941
opgevolgd door pastoor Does-
wijk, een godsdienstig en de
voot man, die eerbied en stil
te in de kerk wenste. Pastoor
Tabink (1951-1958) vierde
zijn zilveren priesterfeest in
de St. Jan parochie en zorgde
voor de kerstgroep die nu
nog elk jaar met kerstmis de
kerk siert Pastoor Plaat
(1959-1963) was een sympa
thieke man die met een ste
vige sigaar in de hand c^n
vriendelijk woord had voor
iedereen die hij tegenkwam.
Zijn opvolger, pastoor Velze-
boer (1963-1973) deed er alles
aan om de parochie in de tijd
van de ontkerkelijking le
vend te houden. Pastoor
Krunenberg, slechts korte
tijd herder van de parochie,
stond bekend om zijn mense
lijke preken. Pater van de
Bosch was een jaar waarne
mend pastoor en velen tot
steun. Pastoor Van Essen
(1976-1984) liet, mede door
zijn devotie tot Maria, de
Lourdesgrot die achter in de
kerktuin ligt en in dé jaren
zestig in verval is geraakt,
restaureren. Bovendien liet
hij de Maria processies bij
deze grot weer herleven.
Pastoor Van Essen verving
de oude kerkklok door drie
prachtige klokken uit de Eu-
sebiuskerk in Arnhem en
deze klokken werden bij de
viering van het 70-jarig be
staan van de grot op 13 au
gustus 1983 ingezegend. Ook
haalde hij de Ierse Kelly Fa
mily naar Zevenhoven om
tijdens een misviering de ge
zangen te verzorgen. Pastoor
Van Essen verliet twee jaar
geleden de parochie en pas
toor Van Goozen deed zijn
intrede. Hij is de afgelopen
tijd, samen met het feestco
mité druk doende geweest bij
de voorbereidingen van het
jubileum.
Vanavond onthult pastoor
Van Goozen het Mariabeeld
om kwart voor zeven. Daar
op volgt om zeven uur een
Plechtige Eucharistieviering
met medewerking van het
Kings Combo. Morgenoch
tend om tien uur is er een
Plechtige Eucharistieviering
met het gemengd- en kinder
koor. Om half drie is er disco
voor de schoolgaande jeugd
in het ontmoetingscentrum
naast de kerk. Pastoor Van
Goozen zal tijdens de misvie
ringen worden geassisteerd
door oud-Zevenhovenaren
die priester zijn geworden:
pater J. Kelder, pastoor J.
van Mastwijk en pastoor C.
Schiebroek. Na de feestmis
sen is gelegenheid een expo
sitie van de kerkelijke kunst
schatten te bezichtigen.
MARGRET DE GROOT
DEN HAAG/NIJME
GEN Terroristen en
andere actievoerders die
hun werkkring in Ne
derland hebben, zijn ge
waarschuwd. Zij zullen
de ontstekingsmechanis
men van hun her en der
geplaatste bommetjes
moeten uitrusten met
een blaf-sensor en een
neusdetector, want na
volgend jaar zet de
Dienst Luchtvaart van
de Rijkspolitie immers
zijn eerste drie bomhon-
den in. Tenminste, als de
kandidaten straks slagen
voor de in 1987 te starten
opleiding in Den Haag.
De lesprogramma's ko
men uit Noord-Amerika,
waar men al langer trou
we viervoeters leert zoe
ken naar en blaffen bij
verborgen vuurwerk (al
tijd bescheiden begin
nen), staven dynamiet,
kneedbommen, nitrogly
cerine, kernkoppen en
andere bommel-dingen.
Ergens op de wereld schijnt
men ook al varkens te ge
bruiken. Met elke knor blijkt
elke bezitter van vier var
kenspoten zoveel lucht op te
snuiven, dat daar ook altijd
wel een bomgeurtje bijzit. En
varkens ruiken met hun
stekkerdoos nog beter dan de
beste speurhond. Aan het po
litiewerk met varkens kle
ven echter nadelen. Welke
politieman durft zich met een
varken aan de riem te verto
nen in de vertrekhal van
Schiphol?
De bomhond is het nieuwste
beroep in de lijn werkhon
den, zoals de herdershond,
jachthond, waakhond, vech-
thond, berichtenhond, opi
umhond (bestond veertig jaar
geleden al), speurhond en
hasj-hond. Een goede speur
hond moet werklustig,
nieuwsgierig en slim zijn en
over een goede teamgeest be
schikken. Een verkouden
neus kan hij zich zelden ver
oorloven en snel verliefd
mag hij ook niet raken an
ders volgt hij de verkeerde
signalen.
Kolonel Feijlbrief
De districtscommandant van
de rijkspolitie in Nijmegen,
kolonel G. Feijlbrief, is bij de
rijkspolitie belast met het
toezicht op de opleiding van
speurhonden en al vijftien
jaar voorzitter van de Ne
derlandse politiehondenvere
niging. Tijdens een studiereis
aan opleidingsinstituten in
Amerika en Canada ontdekte
Feijlbrief dat de hondeno
pleiding in Nederland eigen
lijk al tientallen jaren be
langrijke veranderingen
heeft gemist. In de States zag
hij hoe honden voor meer
dan één doel worden afge
richt en dat er goede resulta
ten worden geboekt met
klassikaal onderricht. Kandi
daat-politiehonden, vooral
Duitse en Mechelse herders,
worden met honderden uit
Europa geïmporteerd om in
de VS carrière te maken. Ze
beginnen als surveillance-
hond en de uitverkorenen
schoppen het tot explosieven-
hond.
Feijlbrief meldt in het perso
neelsblad De Batavier van de
Nijmeegse rijkspolitie dat de
certificaateisen voor diens-
thonden in Nederland voor
herbezinning vatbaar zijn.
Men zou hier te hoge eisen
stellen aan de gehoorzaam
heid en schoonheid van de
diensthonden. In Amerika
laten de douane hun honden
niet eens een gehoorzaam
heidscursus volgen. Ook mo
gen de beesten daar lelijk of
niet raszuiver zijn. Die doel
matigheid in eisenstelling
kan de opleiding aanmerke
lijk verkorten en de honden
sneller en praktischer inzet
baar maken. Dat dat nodig is
mag blijken uit de al bijna
1000 doden die de afgelopen
twintig jaar bij bomexplosies
in vliegtuigen zijn gevallen.
De mogelijke aanwezigheid
van explosieven vormt .^a
enorme stress-factor voor nee
wakingspersoneel. Presid ens
Reagan gunt zijn personf^
erg weinig stress, want in pn
rond het Witte Huis bev.vjn
den zich liefst 36 afgeric'
honden. L—
Foppen
In Nederland heeft elk ti«
speurhond zijn eigen tal
Eenmaal een hasjhond, all
een hasjhond. De bekeiT
Leo heeft het zes jaar volj
houden zonder high te
den. Deze legendarische I
hond ging in 1984 met peit
oen na de onderwereld opf
zadeld te hebben met
processen-verbaal en 300 k
restaties. Dat lijkt veel, mil
de aantallen hadden nog g
ter kunnen zijn als er
zo'n preventieve werking i
uitgaan van hasjhonden. I"
douanier kun je als smok
laar nog wel foppen,
een hond niet. Hasjmen
Voor explosievenhonden ligt onder meer in vliegtuigen een
belangrijke taak weggelegd.
doen het voor die hondei
hun broek, hoewel de diei
op dat laatste niet reagerel N
De gedachte dat als een hc»
eenmaal getraind is om li
ter explosieven op te spor__
je hem nooit meer voor an<|
speurwerk kunt inzet?
blijkt fout. Volgens Feijlbi
zijn de bomhonden toch ml
ti-inzetbaar. Ze speuren t
leen explosieven op als fda
een speciale halsband ijs
voelen. Het dier moet llje
verschil tussen de diverse i
ken wel erg goed wet# L
Want stel je voor bomhot v
Frits laat je op een dag herj i
ne zoeken en hij speurt tcne
heel eigenwijs z'n geliefki
de explosiefjes op en
baasje pakt het gevoni
pakje onvoorzichtig op.
Waar de bomhond zelf v4Pr<
moet waken is het te enth<J?n
siast besnuffelen van alld
wat hij vindt, anders blaf
een krachtige explosie
speurneus voorgoed naar h
hondenkerkhof. En dat is 51
laatste beloning die het nu"'
ge dier verwacht. Kreeg
tijdens z'n opleiding ■rnm^O
niet altijd een rubber bal
elke knappe vondst?
HERMAN JANSlpn
r
Wekelijks verschijnt in de Leidse Courant de rubri^el
„Hond zoekt huis". In deze rubriek wordt een hond (jfv
soms ook wel een kat) beschreven, die in het asiel 1
blijft. De in deze rubriek beschreven dieren zijn óf gev<£
den, óf door hondenbezitters naar het asiel gebracht, f
worden om uiteenlopende redenen afgestaan, vaak ^ai
grijpelijke, maar soms ook volslagen onzinnige. De Vi
„Hond zoekt huis" beschreven dieren zijn alle gezond
hebben een wormenkuur ondergaan en zijn volledig d
geënt. Tegen betaling van 95 gulden (inclusief dierenpfebi
poort) en 45 gulden voor katten zijn ze af te halen. 1
geld komt ten goede aan zwerfdieren. Adres: Nieifjt
Leids Dierenasiel, Besjeslaan 6b, Leiden, tel. 411670. Gir(j
pend: di-vr 10-12,14-17 u; za 10-12,14-16 u, zo en ma geslj!
ten.
Hollen, springen, draven. De
Ierse Setter Star, de hond
van deze week, kan er geen
genoeg van krijgen. Star is
een reu van één jaar oud, en
een gebrek aan levenslust
kan je hem beslist niet ver
wijten. Ierse Setters zijn van
oudsher jachthonden, en dat
is aan Star te merken. Hij
heeft geen Mars nodig voor
wat nieuwe energie.
1 J
Ondanks zijn jeugdige leeftijd
heeft Star al het nodige mee
gemaakt. Hij zat samen met
een andere hond bij een echt
paar, dat evenwel besloot te
scheiden. Stars vrouwtje nam
de zorg voor de honden op
zich, maar kon in haar nieu
we onderkomen geen twee
honden houden. Star viel uit
de boot en belandde voor de
eerste keer in het asiel. Hij
vond vrij spoedig een nieuw
baasje, maar die bracht hem
na anderhalve maand weer
terug. Star kon niet aarden
en liep geregeld -weg van
huis.
De reu was daarna echter op
nieuw vrij snel onderdak, nu
in Katwijk. Ook daar ont
stonden dezelfde problemen:
Star trok er af en toe alleen
op uit en zijn baasje klaagde
erover dat hij niet wilde luis
teren. En zo nam hij onlangs
opnieuw zijn intrek in het
dierenasiel aan de Besjeslaan.
Star is een prachtige hond
om te zien en heeft een lief
karakter. Maar, zoals al ge
memoreerd, hij bruist van de
energie. „Ik ben nu eenmaal
erfelijk belast", zou Star ver
ontschuldigend opmerken als
hij kon praten, en gelijk
heeft-ie natuurlijk. Als je
voorvaderen van oudsher ja
gend door de velden liepen,
is het logisch je dat als jong
ste telg van het geslacht nog
steeds wat sporen van dat
Star zou daarom het beste C
een baasje terecht kuni|__
komen die zelf ook graagp
bossen, duinen en veldenfi
trekt. Daar kan Star zich lif
ker uitleven en zijn enerl
kwijt raken. Het zou de ba
met zijn baasje ook bepall
bevorderen. Als Star rea
matig wat stoom kan afq
zen, is het vrij onwaarschl
lijk dat hij weg zal lopT
Asielbeheerder Gottschal 1
grijpt de klachten over StJ
vermeende ongehoorzaal
heid niet erg, want in hetl
delijk verblijf aan de Besjfll
laan luistert de reu uitsHI
kend naar de command!
van de beheerder. Een baa|__
die al één of meerdere htf
den heeft, vindt Star allet
maar leuk, want in zijn prif»
jeugd was hij al gewend (L,
met een andere hond te sit j
len.
Oscar aai
Oscar, de Duitse staander dïch
vorige week in deze rubriini
voor de schijnwerpers weoei
gehaald, zit nog altijd in htn
asiel. En al heeft hij m(K
schien niet zo'n gemakkelijrs
karakter, Oscar hoopt nog a.Vj
tijd dat er binnenkort eear
leuk baasje voor zijn de|rcj
staat.
LEIDEN Hoewel de
recreant zich schuldig
maakt aan de schade en
achteruitgang van de Ne
derlandse rietoevers is hij
niet de enige schuldige,
zoals al jaar en dag wordt
verondersteld. Andere
boosdoeners zijn onduide
lijke beheers-en eigen
domssituaties, slechte wa
terkwaliteit en dieren-
vraat. Dit blijkt uit een
studie die in opdracht
van het Samenwerkings
verband „Asjeblieft... niet
in 't riet!" en de Stichting
Landelijk Overleg Na
tuur- en Landschapsbe
heer is uitgevoerd door
ing. P. Duyve.
Recreanten veroorzaken scha
de doordat voorzieningen zo
als aanlegplaatsen en visstei-
gers ontbreken, maar ook
door domweg met hun boot in
de rietkraag aan te leggen.
Wat de beheers- en eigen
domssituatie betreft schrijft
de auteur dat het vaak ondui
delijk is wie voor het onder
houd verantwoordelijk, is en
wie voor de kosten moet op
draaien. Bij het onderhoud
van rietoevers speelt een gro
te rol hoe vaak, wanneer en
op welke manier het riet
wordt gemaaid. Formeel be
hoort het oeverbeheer bij de
landeigenaar, behalve in de
provincies waar dit de taak
van het waterschap is. Van
enige coördinatie is nauwe
lijks sprake, aldus Duyve.
Door de fosfaten en de nitra
ten in het oppervlaktewater
loopt de gezondheid van de
rietkraag sterk terug. De riet
stengels worden broos en bre
ken daardoor gemakkelijk af.
Waar het vee bij de oever kan
komen wordt jong riet ver
trapt en aangevreten, aldus de
studie.
Duyve geeft in zijn rapport
een aantal oplossingen aan. Zo
moeten er gemeentelijke
landschapsbeleidsplannen
worden opgesteld, per water
loop moet een coördinerend
beheerder worden aangesteld,
de provincies kunnen het wa-
terschapsregelement wijzigen
zodat het oeverbeheer tot de
taak van het waterschap gaat
behoren, de waterkwaliteit
moet worden verbeterd en de
rietkragen moeten ontoegan
kelijk worden gemaakt voor
vee en voor recreanten.
Katwijk rooit oude populiere^
KATWIJK Dertig oude, overjarige populieren aan Pe
Duinoordweg en Willem de Zwijgerlaan in Katwijk wordn
komende week gerooid. an
De dertig a veertig jaar oude bomen verkeren in een zodlKe
ge conditie dat zij gevaar opleveren voor wegverkeer,
voetgangers. Door de strenge vorst van de afgelopen tiP°
winters zitten er aan deze bomen nogal wat dode takken, |e(
bij zware storm, zoals in oktober nog bleek, naar bene<~
vallen. De dertig populieren, waaronder tien aan de E
noordweg gerekend vanaf de Zeeweg, en aan de Willende
Zwijgerlaan zullen begin december worden vervangen dkir
jonge esdoorns. Het college van burgemeester en wethoudl
van het Zeedorp stelt zich op het standpunt, dat in princl
voor elke gevelde boom een nieuwe geplant wordt.
