Medisch onderwijs via de beeldplaat
CDA bepleit strenger
optreden tegen helers
LOTTO
binnenland
Omstreden accountant
verlaat EZ
Kattevel in
bontjassen
Eén type
interferon nu
toegestaan
in Nederland
Vrouwelijke loodgieters
en monteurs pure noodzaak
Dr. Linthorst Homan
- Nederlandsche Unie -
in Rome overleden
WILTUNOG STEEDS VOOR
f2«o KANS MAKEN OP EEN HALFMILJOEN,
VERGEET DAN NIET DEZE WEEK
UW LOTTOFORMULIER IN TE LEVEREN.
£eictae@ouMMit
WOENSDAG 12 NOVEMBER 1986 PAGINA 3
den HAAG Met ingang van uiterlijk 1 februari,
maar mogelijk al een maand eerder, zal het tijdelijk
hoofd van de interne accountantsdienst op het minis
terie van economische zaken, de heer A.S.B. Ver
schuur, opstappen. In zijn plaats zal de huidige ac
countant van de Ziekenfondsraad, de heer H.P.A.
Kerklaan, worden benoemd. Minister De Korte (Eco-
pomische Zaken) deelde dit gisteren in de Kamer
mee tijdens een spoeddebat. Verschuur kwam buiten
3nS« eigen schuld in opspraak nadat bekend werd dat hij
v°oi naast ^ijn functie als intern accountant op het minis-
ergj terie, ook nog (met medeweten en toestemming van
de overheid) verbonden is aan het accountantsbureau
Moret en Limperg. Dat bureau is door De Korte aan
gezocht om voor 2,3 miljoen gulden de financië-
wijzj je chaos op zijn ministerie te helpen opruimen.
AMSTERDAM Het Anti Bont Comité is er
van overtuigd dat het kattevel steeds vaker ge
bruikt wordt om er een bontjas van te vervaar
digen. Dit comité voert momenteel een landelij
ke campagne tegen „bonte" praktijken. J. van
der Lee van het Anti Bont Comité, waarvan
het landelijk bureau in Leeuwarden gevestigd
is, vertelt dat hij de adressen kent van een aan
tal kattemeppers. Zonder dat één van deze du
bieuze handelaren op de hoogte was van de sta
tus van Van der Lee, zei de handelaar hem op
korte termijn 300 400 kattevellen te kunnen
leveren. Volgens Van der Lee worden de mees
te katten in Amsterdam doodgeknuppeld. Hij
vernam dit van de Duitse bonthandelaar Gold
berg op de Frankfurter Pelzmesse.
Basisscholen in
bungalowparken
LEIDEN De vorige week opgerichte
stichting De Basis Buiten (DBB) wil met
de vestiging van basisscholen in bunga
lowparken in Nederland een bijdrage
gaan leveren in de strijd tegen het onge
oorloofde schoolverzuim. Het is een initia
tief van mensen uit het onderwijs en het
bedrijfsleven. Deze vorm van onderwijs
stelt ouders in de gelegenheid ook buiten
de officiële schoolvakanties met hun kin
deren op vakantie te gaan, zonder dat zij
in strijd komen met de leerplicht en de
wet op het basisonderwijs. De DBB ver
wacht dat de eerste scholen nog voor de
zomervakantie van start kunnen gaan. De
stichting onderhandelt al met enkele gro
te recreatiebedrijven.
HOGE RAAD: DERDEN MOGEN
BU STAKING SCHADE LIJDEN
DEN HAAG De Hoge Raad vindt ring.
dat bij een staking ook derden, die
niet direct bij het conflict partij zijn,
schade mogen lijden. Dat maakt een
staking nog niet onrechtmatig mits
de schade binnen de perken blijft.
Het hoogste rechtscollege van ons
land doet deze uitspraak in een al ja
ren durende civiele procedure die
Hoogovens had aangespannen tegen
de Industriebond FNV. Het bedrijf
had voor de bond een schadeclaim in
petto van circa twee miljoen gulden
nadat Hoogovens begin 1980 tot twee
keer toe doelwit was geworden van
stakingsacties van enkele dagen. De
stakingen waren niet gericht tegen
Hoogovens zelf maar tegen een drei
gende loonmaatregel van de rege-
Hoogovens meende derhalve dat het
bedrijf het slachtoffer was geworden
van een conflict waar het bedrijf
part noch deel aan had en stapte
naar de rechter. Zowel de rechtbank
als het Hof in Amsterdam achtten de
stakingsactie niet onrechtmatig en
nu krijgt het concern ook bij de
Hoge Raad nul op het rekest.
Juridisch beleidsmedewerker J. Ur-
lings van de Industriebond FNV, die
de tekst van het arrest nog niet on
der ogen had gehad, verklaarde in
een eerste reactje blij te zijn met de
visie van de Hoge Raad. Hij vindt
dat met deze uitspraak de vakbon
den wat meer ruimte krijgen.
LEIDSE UNIVERSITEIT PRESENTEERT NIEUWE VINDINGEN
LEIDEN Een nieuwe
methode om met een
computergestuurde
beeldplaat aankomende
artsen inzicht te geven in
het functioneren van het
menselijk lichaam. Een
manier om met tv-kris-
tallen celonderzoek naar
kanker uit te voeren. En
een microfoontje dat in
gedikt moet worden om
hartgeluiden weer te ge
ven. Dat zijn drie van de
vindingen van de Leidse
universiteit, die vanmid
dag werden gepresen
teerd ter gelegenheid
van de Leidse Bedrijven
dag 1986 die donderdag
20 november plaats
heeft. Dan presenteert de
Leidse universiteit deze
en vijftig andere toepas
singsmogelijkheden van
wetenschappelijk onder
zoek en contractresearch.
Met als doel het bedrijfs
leven te informeren over
het wetenschappelijk on
derzoek en de mogelijk
heden die er zijn om vin
dingen commercieel toe
te passen.
De Leidse Bedrijvendag staat
dit keer in het teken van de
medische technologie. Tij
dens een persgesprek presen
teerde prof. H.A. Verbeek
I zijn vinding om de beeldplaat
te gaan gebruiken bij onder
wijs aan aankomende artsen.
Verbeek is verbonden aan de
afdeling heelkunde van het
Academisch Ziekenhuis Lei
den. De Meddix, zoals zijn
vinding heet, is een beeld
plaat die in 54.000 illustraties
niet alleen de gehele anato
mie van het menselijk li
chaam zichtbaar kan maken,
maar ook alle beelden bevat
die bij het medisch onderwijs
mogelijkerwijs van belang
kunnen zijn. De afzonderlij
ke plaatjes zijn op afroep van
de computer binnen fracties
van seconden beschikbaar.
Internationaal bestaat er gro
te belangstelling voor deze
Leidse vinding die door zijn
geestelijk vader „het onder-
wijsmedium voor de toe
komst" wordt genoemd.
Want hoewel de Meddix is
gemaakt voor het medisch
onderwijs, is de combinatie
van computerprogramma en
beeldplaat voor praktisch ie
der onderwijsterrein te ge
bruiken.
In het medische onderwijs
wordt van oudsher gebruik
gemaakt van visuele hulp
middelen. Het is slechts in
beperkte mate mogelijk de
praktijk aan het bed van de
patiënt te aanschouwen, de
student is zodoende vooral
aangewezen op illustraties in
zijn leerboeken terwijl de
colleges visueel werden on
dersteund met dia's.
Dia's
De komst van de computer
maakte een nieuwe onder-
wijstechniek mogelijk waar
bij de arts in spé individueel
Prof. dr. J.s. Ploem en dr. H.J. Tanke (rechts).
werd benaderd. De computer
simuleerde de patiënt en
vroeg de aankomende arts
via een vraag- en antwoord
spel zijn diagnose te stellen
en een goede behandeling
voor te schrijven. Het ver
loop van het onderzoek werd
begeleid met dia's. Had de
patiënt een maagkwaal, dan
liet de computer op verzoek
van de dokter danwel auto
matisch de maagfoto's op het
diascherm vertonen. Na be
ëindiging van het gesprek
tussen arts en patiënt vertel
de de computer de student
welke fouten of welke over
bodige stappen hij had ge
maakt.
Het werken met dia's had
echter een aantal nadelen.
De beelden waren vaak niet
optimaal terwijl de tijd die
het vertonen ervan in beslag
nam, vaak te lang was. Daar
bij was de enige die de weg
wist in de grote hoeveelheid
dia's, degene die de serie had
samengesteld.
Terwijl Verbeek, als samen
steller van het simulatiespel,
met dit probleem worstelde,
bracht Philips de beeldplaat
op de markt, een soort com
pact-disc op langspeelplaat-
formaat die in plaats van ge
luid beelden voortbrengt.
Een vinding die het aanvan
kelijk commercieel niet zo
best leek te doen, maar in
middels voor het onderwijs
van onschatbare waarde
blijkt te kunnen zijn.
Medische
vakgebieden
Verbeek verdiepte zich in dit
medium en veronderstelde
dat het mogelijk moest zijn al
zijn dia's in digitale codes op
de beeldplaat onder te bren
gen. Een beeldplaat die ruim
te bood aan 54.000 plaatjes
(„de meeste afwijkingen
staan er wel op"), in zwart
wit on kleur een perfecte
beeldkwaliteit bezat, stil
staande en bewegende beel
den kon produceren en bo
vendien in fracties van se
conden de door de computer
opgeroepen illustratie op een
televisiescherm zichtbaar
wist te maken. Verbeek: „Ga
maar na, er bestaan grofweg
25 medische vakgebieden,
dat betekent dat je op de
beeldplaats 2000 afbeeldingen
per vakgebied kwijt kan".
Verbeek is er van overtuigd
dat de beeldplaat het op den
duur zal winnen van al het
andere op dit terrein. „Als
middel om snel dingen te la
ten zien, heeft het een grote
toekomst". De beeldplaat in
het medisch onderwijs bete
kent volgens hem echter niet
dat de student in zijn oplei
ding zich voortaan afzijdig
kan houden van echte pa
tiënten. „Het computer-on
derwijs bereidt de student
optimaal voor. Maar het kan
nooit de vervanger van het
onderwijs aan het ziekbed
zijn. De menselijke relatie
tussen dokter en patiënt kan
je nu eenmaal niet kwijt in
de computer", aldus Verbeek.
Kleurstof
Dr. H.J. Tanke presenteerde
vanmiddag een vinding van
hem en prof. dr. J.S. PLoem
die voortkomt uit het bestu
deren van cellen en weefsels
door middel van de fluores-
centie-microscopie. Daarbij
wordt gebruik gemaakt van
het gegeven dat sommige
stoffen, wanneer zij belicht
worden, licht terugstralen.
Bij dit onderzoek is het vaak
moeilijk onderscheid te ma
ken tussen de stoffen, die on
derzocht worden en hun ach
tergrond. Daarom is een
techniek ontwikkeld, waarbij
aan het te onderzoeken ob
ject een fosforescerende
kleurstof (op basis van tv-
kristallen) wordt toegevoegd
die een andere tijdskarakte-
ristiek van terugstraling
heeft dan niet gekleurde
weefsels.
Tanke verwacht veel van de
vinding: „Deze techniek is
potentieel zo gevoelig dat
veel van de huidige technie
ken met radioactieve isoto
pen erdoor vervangen kun
nen worden. Zelfs geheel
nieuwe waarnemingen van
processen die zich in cellen
afspelen, kunnen worden ge
daan. Bijkomend, maar niet
onbelangrijk voordeel is dat
de nieuwe techniek veel
goedkoper kan zijn dan be
staande methoden".
Ten slotte demonstreerde drs.
J.G.J. Chin, hoofd van de po
liklinische cardiologie een
zeer gevoelige lichtgewicht
miniatuur slokdarmmicro
foon voor het registreren van
hartgeluiden. Het is een klein
microfoontje (5x25mm) dat
wordt ingeslikt en in de slok
darm ter hoogte van het hart
blijft hangen. Vandaar uit
kan het microfoontje gericht
worden op een specifiek ge
luid of geruis. Waarmee de
diagnose van hart- en long
ziekten sterk verbeterd kan
worden.
VOLKSGEZONDHEID
AARZELT ZEER LANG
AMSTERDAM Het ge
neesmiddel interferon
alfa-2 is officieel goedge
keurd door het ministerie
van volksgezondheid. Het
mag nu worden toegepast
bij vier soorten ziekten:
wratachtige aandoeningen
aan stembanden of ge
slachtsdelen, hoornvlie
sontsteking en een specia
le vorm van bloedkanker
(hairy cell leukemie). Het
zeer dure middel mag in
deze gevallen nu ook wor
den voorgeschreven door
de huisarts en wordt dan
vergoed door het zieken
fonds.
„Het werd onderhand wel
tijd", vindt dr. H. Schellekens
van TNO, die nauw betrokken
is bij de ontwikkeling van dit
type interferon. „Er is geen
enkele reden meer om dit me
dicijn te weren. Het helpt bij
veruit de meeste patiënten en
de bijwerkingen zijn inmiddels
vrijwel te verwaarlozen".
Interferon alfa-2, een mense
lijk eiwit, was al enige tijd toe
gestaan in landen als de Vere
nigde Staten, Engeland en
West-Duitsland. Nederland
heeft zeer lang geaarzeld om
het vrij te geven, terwijl het
verzoek daarvoor van de pro
ducent (Shering) al bijna an
derhalf jaar geleden is inge
diend. Wettelijk had het mi
nisterie van volksgezondheid
al na een half jaar uitsluitsel
moeten geven, maar admini
stratieve achterstand wordt als
reden voor de late goedkeu
ring opgegeven. Volgens dr.
Schellekens is de registratie-
commissie van het ministerie
echter niet goed genoeg toege
rust voor zijn taak.
Interferon is lange tijd aange
duid als het wondermiddel te
gen kanker en virusziekten,
maar de laatste jaren is daar
kentering in gekomen. Op een
recente conferentie van des
kundigen in Helsinki bleek
dat een echte doorbraak van
interferon voorlopig niet te
verwachten is. Eén van de ty
pen, het gamma-interferon
bleek de verwachtingen zelfs
helemaal niet waar te maken.
Inmiddels zijn eigenlijk alleen
het alfa- en beta-interferon
overgebleven, weer onder te
verdelen in vijftien subtypen.
Alfa-2 is daar één van.
DEN HAAG In garages,
loodgietersbedrijven en bij
elektrotechnische installateurs
Idreigt een tekort aan manne
lijke arbeidskrachten. Het is
derhalve noodzakelijk dat
meer vrouwen in de tech-
nisch-ambachtelijke beroepen
een baan krijgen.
- w.Dit is een conclusie en tevens
aanbeveling van het hoofdbe
drijfschap ambachten op grond
van een onderzoek naar de be
lemmeringen in bedrijven om
vrouwen aan te nemen. In ge
noemde bedrijfstakken en ook
in andere waar handwerk be
langrijk is, gaan steeds minder
mannen werken. Op de tech
nische scholen daalt het leer
lingenaanbod als gevolg van
de kleinere gezinnen. De ge
volgen daarvan zijn al merk
baar, want ruim de helft van
de onderzochte bedrijven heeft
moeite om gediplomeerde
werkkrachten te krijgen. Het
hoofdbedrijfschap vindt dat
die plaatsen moeten worden
opgevuld door vrouwen.
De bedrijven die al met vrou
wen werken zijn van oordeel
dat „de vrouw alles kan". Van
de ondervraagde ondernemers
had de helft vrouwen in
dienst. De bedrijven zonder
vrouwen gaan ervan uit dat
die andere helft van de bevol
king het werk niet aankan.
Bovendien luidt een argument
tegen vrouwen dat zij na be
trekkelijk korte tijd toch weg
gaan (eerste kind). Wat die be
drijven zich niet realiseren is
dat dit voor veel mannen ook
geldt, als zij ergens anders
meer kunnen verdienen, zegt
het hoofdbedrijfschap.
De- instelling vindt het kort
zichtig dat veel ondernemers
niet eens op de gedachte ko
men om het eens met vrouwen
te proberen. Als al aan hen
wordt gedacht, wordt dat idee
al snel over boord gezet, omdat
drukker, loodgieter of mon
teur „nu eenmaal geen vrou
wenberoepen" zijn, klaagt het
schap.
12 november
Koningin Beatrix opent het re
creatief therapeutisch bad in het
vakantiecentrum voor reumapa
tiënten Groot Stokkert in Wa
penveld.
Prinses Margriet woont de uitgif
te van de Kinderpostzegels 1986
bi) in de gemeentebibliotheek in
Rotterdam.
13 november
Prins Bernhard reikt in de Grote
of St.Laurenskerk te Rotterdam
de Erasmusprijs uit aan de Tsje
chische toneelschrijver en essay
ist Vèclav Havel.
Prinses Margriet neemt in het
Maritiem Museum Prins Hendrik
In Rotterdam het eerste exem
plaar in ontvangst van het boek
„Geschiedenis van de Neder
landse Koopvaardij in de Twee
de Wereldoorlog", geschreven
door K.W.L. Bezemer.
Mr. P. van Vollenhoven opent In
Houten het nieuwe hoofdkantoor
van MAI Nederland, een bedrijf
In businesscomputers en Infor
matiesystemen.
(ADVERTENTIE)
Linthorst Homan (staande) naast De Quay (I) en Einthoven
(m) bij de oprichting van de Nederlandsche Unie in het Haag
se hotel Centraal in juli 1940.
BUSSUM Dr. J. Linthorst Homan is op 6 november op
83-jarige leeftijd in Rome overleden. Linthorst Homan kreeg
zijn grootste bekendheid als mede-oprichter - samen met de
latere premier Jan de Quay en L. Einthoven - van de Ne
derlandsche Unie, een politieke organisatie die met de Duit
se bezetters „nationale samenwerking op den allerbreedsten
grondslag" voorstond. Ongeveer 400.000 Nederlanders zagen
de partij als een alternatief voor de NSB en meldden zich als
lid, in de hoop dat Nederland een zekere zelfstandigheid zou
behouden en later wellicht de vrijheid kon terugwinnen.
Een jaar na de oprichting werd de Unie in 1941 verboden,
nadat steun was geweigerd aan de Duitsers in de oorlog te
gen de Sovjet-Unie. In 1942 werd Homan gevangen gezet.
Homan werd in 1903 als zoon van de latere commissaris van
de koningin< in Drente geboren. Hij studeerde rechten in
Leiden en in het Franse Dijon, werd advocaat, burgemeester
en commissaris van de koningin in Groningen.
Na de oorlog was hij president van de Rijksdienst voor het
Nationaal Plan en werkzaam op het directoraat-generaal der
Buitenlandse Economische Betrekkingen. In 1958 werd hij
hoofd van de gecombineerde Nederlandse vertegenwoordi
ging bij de EG en de Euratom in Brussel, vier jaar later lid
van de Hoge Autoriteit van de Europese Gemeenschap voor
Kolen en Staal. Hij bleef dat tot 1 juli 1967.
KAMERS TEGEN INGREEP IN
PENSIOEN WEDUWE NSB'ER
DEN HAAG De beide Kamers der Staten-Generaal vinden
dat er geen maatregelen moeten worden genomen tegen de beta
ling van een staatspensioen (bijna 25.000 per jaar) aan de we-,
duwe van het voormalig NSB-kamerlid Rost van Tonningen.
Dit bleek gisteravond na afloop van een besloten overleg tussen
vertegenwoordigers van de Eerste- en Tweede Kamer en minis
ter Van Dijk (Binnenlandse Zaken). Volgens de meerderheid
van beide Kamers is het ongewenst om het pensioen, dat al
sinds 1946 wordt uitbetaald en aan het eind van de vijftiger ja
ren nog eens is verhoogd, in te trekken of te verminderen. In
d&t geval zou er een wetswijziging noodzakelijk zijn. De Kamers
voelen er niets voor een speciaal Rost van Tonningen-wetje te
gaan behandelen.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het CDA wil
dat minister Korthals Altes
(Justitie) zich sterker inzet
voor de bestrijding van heling.
Tijdens het debat over de justi
tiebegroting betoogde CDA-
woordvoerder Van der Burg
dat het misdrijf heling de laat
ste tien jaar enorm is toegeno
men en dat er in het steeds
commerciëler wordende „he-
lingcircuit" voor honderden
miljoenen guldens per jaar aan
auto's, fietsen, kleding en au-
dio-visuele apparatuur wordt
verhandeld.
Deze handel vindt voor een
deel plaats op de „zwarte
markten" die sinds enige tijd
regelmatig in allerlei gemeen
ten met name op zondagen
worden georganiseerd. Justitie
en politie zouden volgens de
CDA'er meer controle op deze
markten moeten uitoefenen.
Ook vindt hij dat helingprak-
tijken moeten worden inge
damd door een intensievere
bestrijding van diefstallen
door drugsverslaafden.
PvdA-woordvoerder Kosto
diende gisteren een voorstel in
om de bezuinigingen in het ge
vangeniswezen ongedaan te
maken. Hij wees erop dat deze
bezuinigingen leiden tot twee
ërlei vluchtgedrag: de bewaar
ders vluchten in ziektever
zuim vanwege het personeel
stekort en de spanningen op
het werk en de gevangenen
vluchten over de muur naar
de vrijheid.
(ADVERTENTIE)
De winnende cijfers op het scherm en het lottoformulier
waarop ze staan, nog niet ingeleverd?Dat gaat u toch niet gebeuren!
Daarom: vergeet niet uw lottoformulier deze il week in te
leveren, ais u een kans wilt maken op dat halve miljoen en
de vele extra prijzen die loskomen in de
extra trekking van donderdag 20 november.
Geen Krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00
en 15.00. telefoonnummer 071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond
nabezorgd.
