De allerarmsten als maatstaf
aan tafel
kerk
en
wereld
Verdeeldheid krijgt formele
erkenning in herenigde kerk
Indonesische regering heft
christelijke krant op
Mgr. Bekkerscentrum gedoemd te verdwijnen
foidócSouAonf
5
>weer
ACHTERGROND
Eeidóc (Souacwit
DONDERDAG 6 NOVEMBER 1986PAGINA2U
Hervormde predikanten komen niet aan de slag
Met het oog op het overschot aan beroepbare kandidaten in de
komende jaren moeten kerkelijke organen die met het beroe-
.pingswerk hebben te maken, alles in het werk stellen om pre-
iikantsplaatsen te behouden of nieuwe te stichten. Dat schrijft
de commissie voor het beroepingswerk van de Nederlandse
Hervormde Kerk in haar verslag over 1984 en 1985. Zij spreekt
van een ..toenemende noodsituatie, die op korte termijn om
maatregelen vraagt". Nieuwe predikantsplaatsen zouden vol
gens haar kunnen worden gesticht in meelevende en offer
vaardige hervormde gemeenten die daarvan de noodzaak in
zien. In 1985 wachtten 60 kandidaten op een beroep.
Manifestatie Acht Mei volgend jaar in Zwolle
De derde landelijke manifestatie van de Acht Mei Beweging op
zaterdag 9 mei vindt plaats in en rond de Ijsselhal te Zwolje-
vindt plaats, zo heeft het secretariaat van de Acht Mei bewe
ging meegedeeld. Zwolle is als plek van samenkomst gekozen
uit een lijst van 37 plaatsen Na de manifestaties in Den Haag
en Den Bosch wilde ook het oosten aan zijn trekken laten ko
men. Daarnaast hebben financiële redenen een rol gespeeld.
De komende manifestatie staat in het teken van de solidariteit
van mensen met elkaar binnen kerk en samenleving, ter voor
bereiding op de manifestatie is de Acht Mei beweging een pro
ject-Geloofsbrieven gestart. Opzet daarvan is dat overal in het
land christenen groepsgewijs hun geloof en verantwoordelijk
heid gaan uitdrukken in een kleurig wanddoek.
Met de afgedragen
gedachten van een
genie heeft menig
talent zich nog lange
tijd heel netjes
gekleed.
ROTTERDAMSE
PASTORES:
Nijpende situatie
in
verpleegtehuizen
De pastores in de Rotterdamse
ziekenhuizen hebben zich ge
richt tot de vaste kamercom-
missie voor volksgezondheid
om te wijzen op het zeer grote
personeelstekort in vele ver-
pleeg- en verzorgingstehui
zen. Veel opleidingsplaatsen
zijn al een tijd onderbezet
waardoor het onmogelijk is
om te voorzien in bestaande
vakatures en men steeds meer
op schrijnende wijze gecon
fronteerd wordt met de on
macht om iets meer dan het
strikt noodzakelijke te doen
aan hulpbehoevenden.
Dit deelde zuster R.Plat uit
Rotterdam namens de pasto
res maandagavond mee op de
vergadering van de Diocesane
Pastorale Raad van het bis
dom Rotterdam.
De Diocesane Pastorale Raad
van het Bisdom Rotterdam
wacht voorstellen af om de
Permanente Kommissie Dia-
konie eventueel uit te breiden
met mensen die aan de basis
bezig zijn diakonie. Verster
king van de band met de basis
acht men nodig om vele rede
nen. De PKD, bestaande uit
leden van de DPR en verte
genwoordigers van organisa
ties die actief zijn in het
werkveld kerk-samenleving,
hebben allereerst zelf gecon
stateerd dat het moeilijk wer
ken is zonder een „zending"
vanuit de plaatselijke ge
meenschap waar de diakonie
de dienst vanuit de kerk
aan de samenleving toch
dient te gebeuren. Daarnaast
is men tot' de bevinding geko
men. dat veel parochies en
dekenaten, ondanks veel goe
de wil en inzet toch niet
goed raad weten met de grote
problemen van onze samenle
ving. Men zit met de nodige
onmacht (Hoe bereik je bij
voorbeeld langdurig werklo
zen of WAO-ers en kan je iets
voor hen doen?) of ook met
huiver om in parochieraads
vergaderingen over de sa
menlevingsproblemen te pra
ten omdat men ze te onover
zienbaar of te politiek geladen
acht.
Aan het begin van deze ver
gadering herdacht mgr. R.Ph.
pé. De bisschop noemde haar
een vrouw van wie de hechte
verbondenheid met de kerk
en de toewijding aan de we
reld duidelijk zichtbaar was.
STICHTING VIERDE WERELD „VIERT" VIJFTIENJARIG BESTAAN
Ze zijn er wel in Neder
land, maar wie ziet ze, de
allerarmsten? Bij elkaar
zouden ze nog niet eens
in Den Haag passen, zo
veel zijn het er nog anno
1986. Ze hebben meestal
net wel te eten en te
drinken, vaak ook nog
een dak boven hun
hoofd, maar zelfs de bu
ren willen liever niet
weten dat ze bestaan. Af
geschaft door de maat
schappij.
Het staat er zo mooi in arti
kel 2 van de Universele ver
klaring van de rechten van
de mens: Een ieder heeft
aanspraak op alle rechten en
vrijheden,'in deze Verklaring
opgesomd, zonder enig on
derscheid van welke aard
ook, zoals ras, kleur, geslacht,
taal, godsdienst, politieke of
andere overtuiging, nationale
of maatschappelijke afkomst.
eigendom, geboorte of andere
status.
„Maar dagelijks worden die
rechten van zo'n 700.000 Ne
derlanders geschonden door
hun maatschappelijke af
komst. Niemand zou het
merken als ze morgen van de
aardbodem verdwenen zijn".
Henri van Rijn zegt het zon
der zich op te winden. De al
gemeen secretaris van ATD
Vierde Wereld heeft zelfs
iets te vieren; de stichting die
zich inzet voor de allerarms-
tsen bestaat op 15 november
vijftien jaar. Van Rijn: „We
hebben het nodige bereikt in
die tijd; diverse schuwe men
sen zijn veranderd in zelfbe
wustere mensen die niet al
leen voor zichzelf, maar ook
voor hun kinderen durven
en kunnen opkomen. Hoewel
ze er materieel misschien
niet beter op zijn geworden,
hebben ze toch iets tot stand
gebracht. Geloven in je eigen
mogelijkheden, reken maar
dat dat een overwinning is!".
Buitengesloten
Het klinkt raar: armoede in
Nederland. Maar alle fraaie
(sociale) wetgeving ten spijt,
zelfs in onze huidige wel
vaartsstaat zijn er mensen
aan wie alles voorbijgaat. De
onderste laag van de onder
ste laag, veelal opgegelost in
de 200.000 thuislozen, de
400.000 analfabeten, de onge
schoolden. De mensen bij-
Henri van Rijn: „De armen worden steeds armer, óók in Nederland"
voorbeeld die niet weten wat
een eenmalige uitkering is en
hoe je daar überhaupt aan
zou moeten komen.
Van Rijn: „Wij richten ons op
mensen die geen enkele in
vloed kunnen uitoefenen op
hun eigen toekomst noch die
van hun kinderen. In elke
groep, hoe arm of achterge
steld ook. heb je weer een
groep die nooit aan bod
komt. De mensen die maat
schappelijk volledig zijn bui
tengesloten, altijd weer. Voor
ons is daarom niet zozeer ar
moede, maar maatschappelij
ke uitsluiting het sleutel
woord".
Hij aarzelt niet om ze de pa
ria's van onze samenleving te
noemen. „Ja, mensen schrik
ken van zo'n benaming. Die
denken aan de paria's in In
dia, die vaak genoeg dood
gaan omdat ze gewoonweg
niet te eten hebben. Dat ge
beurt in Nederland gelukkig
niet, dat is waar, maar in we
zen gaat het in beide geval
len om mensen die maat
schappelijk zijn buitengeslo
ten. De mensen die altijd
door alles worden getroffen.
Want het zijn altijd dezelfden
die uit de boot vallen. Oók in
Nederland worden de armen
steeds armer".
„In totaal zijn er natuurlijk
veel minder buitengestelden
dan eind vorige eeuw, want
toen had tachtig, negentig
procent van de bevolking het
beroerd. Nu komt nog
„maar" vier tot zes procent
van de Nederlanders er hele
maal niet aan te pas, maar de
kloof tussen hen en de rest
wordt wel steeds groter. Ze
profiteren niet van onze wel
vaart; sociale wetgeving al
leen blijkt niet voldoende.
Kijk naar de nieuwe techno
logieën, de informatiemaat
schappij. Denk maar niet dat
de groep waar wij het over
hebben met een computer
kan omgaan. Ja. misschien
spelletjes, maar daar gaat het
dus niet om hè?".
Eigenwaarde
ATD Vierde Wereld vindt
dat onrechtvaardig, een
schending van de mensen
rechten. „Want een samenle
ving is pas rechtvaardig als
iedereen zich kan ontplooi
en", zegt Van Rijn. „En dat
kunnen deze mensen niet. Ze
komen uit gezinnen waarvan
de ouders weinig ontwikke
ling hebben en daardoor ook
weinig aan hun kinderen
kunnen meegeven. Daardoor
kunnen die op school vaak
niet goed meekomen, blijven
zitten, spijbelen en gaan
meestal aL niet meer naar
school als ze officieel nog
leerplichtig zijn. Als ze werk
vinden, let wel: als, is dat al
tijd ongeschoold en gevaar
lijk. Niet voor niets zitten
enorm veel jongens van
twintig jaar uit deze groep in
de wao. Ze hebben weinig in
komsten, een minimumloon
of een uitkering, trouwen
met mensen uit hun eigen
milieu en gaan wonen in een
saneringsgebied. Als ze kin
deren krijgen, komen die in
precies dezelfde situatie te
recht als hun ouders en daar
mee is de cirkel gesloten".
„Je begrijpt, dat je daar niet
van de ene dag op de andere
doorheen kunt breken. Te
meer daar die mensen hun
eigen situatie meestal kei
hard ontkennen. Logisch,
wie komt er openlijk voor uit
dat-ie er niet bijhoort, dat de
samenleving op hem neer
kijkt? Die situatie los je niet
op door materiële voorwaar
den te scheppen; dat is juist
het grote misverstand. Men
sen denken dat armoede niet
meer kan bestaan omdat er
uitkeringen zijn, minimum
loon en dergelijke. Maar geld
en andere materiële zaken
De stichting ATD Vier
de Wereld heeft voor
deze naam gekozen om
aan te geven dat er na
de kapitalistische Eer
ste, communistische
Tweede en onderont
wikkelde Derde ook
nog een Vierde Wereld
is van extreem-armen.
ATD staat voor Aide a
Tous Détresse, wat zo
veel als „Hulp in alle
nood" betekent, en geeft
aan dat de beweging is
opgericht in Frankrijk,
29 jaar geleden en wel
door de Franse priester
Joseph Wrezinski, die
zich het lot aantrok van
de allerarmsten in de
Parijse krottenwijken.
De Nederlandse afde
ling bestaat sinds 1971.
Het landelijk bureau is
gevestigd aan de Hobbe*
mastraat in Den Haag.
ATD Vierde Wereld be
staat in Nederland uit
elf permanente werkers,
die zich voor meerdere
jaren aan de beweging
verbinden en zoveel mo
gelijk de leefomstandig
heden van de allerarm
sten delen. Ze proberen
daar iets aan te verbete
ren door de mensen
wegwijs te maken in de
samenleving, waar ze de
weg noch de regels ken
nen. Daarnaast zijn er
ongeveer vierduizend
medestanders, die in
hun vrije tijd meewer
ken aan projecten als
gezamenlijke vakanties
voor de allerarmsten.
zijn slechts een laagje, daar
achter zit het wezenlijke: ze
worden niet gezien als vol
waardige burgers, die iets te
zeggen hebben en waarvan
we iets zouden kunnen leren.
Als je mensen daarop aan
spreekt, ze vertrouwen geeft,
ze laat zien dat het niet hun
eigen schuld is dat ze er zo
slecht aan toe zijn, dan heeft
dat effect. Niet door die men
sen te zien als een hulpgeval,
maar als volwaardige mede
mensen. Ik vergelijk het al
tijd met een verhaal: als deze
mensen het begrijpen, zal ie
dereen het begrijpen. Dus
moet je deze groep mensen
als maatstaf nemen: als zij er
gens baat bij hebben, zal de
hele samenleving er baat bij
hebben".
DICK HOFLAND
HERVORMD-GEREFORMEERD GESPREK OVER STRUCTUUR
NIEUWE KERK
Protestants Nederland krijgt
er een nieuw woord bij:
„kerkgemeente". Daarmee
wordt gedoeld op het samen
gaan van twee of meer ge
meenten van hervormde of
gereformeerde signatuur in
een bepaald gebied onder een
algemene kerkeraad. Volgen
de week wordt het begrip ge
ïntroduceerd als de synoden
van hervormden en gerefor
meerden samen vergaderen
(combisynode) over de vorm
geving van de herenigde
kerk.
De kerkgemeente ontstaat in
bijvoorbeeld grote steden,
waar meer dan een predikant
werkzaam is. De kerkeraden
raad „boven" wijkkerkera-
den.
Nieuw is de mogelijkheid dat
een gemeente zich niet aan
sluit bij de kerkgemeente in
het gebied, maar zelfstandig
blijft. Een reden daarvoor kan
zijn dat het geestelijk klimaat
van een gemeente diepgaand
verschilt van dat van de
kerkgemeente. In de huidige
omstandigheden kent de Her
vormde Kerk een soortgelijk
verschijnsel: In een stad kan
naast de wijkgemeenten een
deelgemeente bestaan, bij
voorbeeld waar wordt geleerd
en geleefd in de sfeer van de
Gereformeerde Bond.
Voor de gereformeerden tot
nu toe alleen de geografische
In 1984 sprak de combisynode
in vrijblijvende zin over de-
structurele vormgeving van
de herenigde kerk. Toen
kwamen heftige reacties te
gen het idee de onderlinge
verdeeldheid formeel te er
kennen. Prof. cfr. H.B. Weij-
land, een van de „plannenma
kers", zei toen die bezwaren
heel goed aan te voelen, maar
voegde de betreffende syno
deleden toe: „Weet hoe het
anders moet?". Volgende
week zal blijken of de syno
den zich zullen neerleggen bij
de erkenning van de ver
deeldheid in de herenigde
kerk.
LÜTSEN KOOISTRA
van de nv nog beslaande her- grens bepalend v00r het lid
Het christelijk dagblad
Sinar Harapan, dat in een
oplaag van ongeveer een
kwart miljoen in Jakarta
verscheen, is op last van
de Indonsesische over
heid opgeheven. Dat
heeft de minister van
voorlichting bekend ge
maakt na een bezoek aan
president Soeharto. Vori
ge maand kreeg het blad
al een verschijningsver
bod opgelegd.
voor het verschijningsverbod
in oktober. Toen werd gespro-
die de regering onwelgevallig
zijn.
ken over een „straf" voor het Het publicatieverbod van ok-
schenden van een embargo tober heeft ook openlijke kri-
door de Sinar Harapan, maar tiek uitgelokt. Zo laakte
de werkelijke reden is dat de
krant naar het oordeel van de
regering te kritisch is jegens
haar beleid. Een artikel, eind
voormalig leider van de Gol
kar (de regeringspartij) het
publicatieverbod van enkele
weken geleden. Soeharto
den gesteld over de mogelijk
heid dat een president meer
dere termijnen kan aanblij
ven, zou een voorbeeld zijn
van nieuwsvoorziening waar
de regering niet van gediend
De opheffing van de Sinar
Harapan kan ook worden ge
zien als een van de vele inti
midatiepogingen van de over
heid. De bedoeling is dat de
andere kranten zich, nog
meer dan al het geval is, zul-
maken met de reden die gold len hoeden voor publicaties
september, waarin op zeer be- geeft hiermee blijk meer te
hoedzame wijze vragen wer- hechten aan eigen belangen
De reden voor de gedwongen
opheffing van een van de bei
de kwaliteitskranten van In
donesië (de anders is het ka
tholieke Kompas) is niet be
kend gemaakt, maar heeft te
dan aan die van het land, al
dus deze oud-politicus.
Door het verdwijnen van de
Sinar Harapan Staan twee
honderd mensen op straat,
naar schatting tweeduizend
mensen, onder wie distribu
teurs en bezorgers, raken een
deel van hun inkomsten
kwijt. Overigens is het moge
lijk dat de Sinar onder andere
naam opnieuw gaat verschij
nen, met aan de top andere
mensen.
LÜTSEN KOOISTRA
vormde en gereformeerde ge
meenten en kerken kiezen
een gezamenlijke algemene
kerkeraad voor de kerkge
meente. Kerkgemeente en ge
meenten houden ieder hun
verantwoordelijkheid, die na
der dient te worden omschre
ven.
Deze opzet is in feite niet zo
veel niéuws; nu ook al ken
nen gereformeerden een Ker
keraad Algemene Zaken die
.boven" wijkkerkeraden
maatschap van een gemeente;
wie binnen de kerkelijke
grenzen van een kerk woont,
kan alleen bij die kerk staan
ingeschreven.
De voorgestelde regeling
houdt een formele erkenning
in van de binnenkerkelijke
gescheidenheid. Eigenlijk zeg
gen de samenstellers van de
adviezen aan de gecombineer
de synode: Het is zinloos om
in de structuur van een kerk
net te doen alsof er geen grote
functioneert en hebben her- onderlinge problemen zijn
vorrpden een Centrale Kerke- met belijdenis, leer en leven.
De bisschoppenconferen
tie heeft besloten haar fi
nanciële bijdrage van
honderdduizend gulden
per jaar aan het Mgr.
Bekkerscentrum stop te
zetten. Al eerder had de
Nijmeegse Katholieke
Universiteit om redenen
van bezuinigingen beslo
ten haar bijdrage niet
langer onverkort voort te
zetten. Lange tijd was ge
hoopt dat het centrum in
een afgeslankte vorm zou
kunnen worden voortge
zet, aldus prof. W. Berger;
lid van de begeleidings
commissie van het cen
trum.
Het Mgr. Bekkerscentrum
werd in 1968 op verzoek van
de Nederlandse bisschoppen
door de Katholieke Universi
teit opgericht als gezamenlijke
activiteit voor de vorming en
bijscholing van pastores. Via
de bisschoppenconferentie
werd tot 1981 subsidie uit an
dere bronnen ontvangen.
Een overweging voor stopzet'
ting van de subsidie is ge- tuurlijk verloop zijn
weest dat ook theologische vloeid.
hogescholen en faculteiten
soortgelijke cursussen organi
seren als het Bekkerscentrum.
Een andere overweging voor
stopzetting van de financiële
steun is de teruglopende be
langstelling van cursisten.
Ontslagen zullen er niet val
len omdat de twee medewer
kers van het centrum via na-
afge-
Gesmoorde kabeljauwfilet met mosterdsaus
bietjes en aardappelen - citroengriesmeelvla
Nodig voor twee: zachte margarine, 300 g kabeljauwfilet,
zout, 1 lepel citroensap;
15 g margarine, 15 g bloem, 2,5 dl water, een derde bouil
lontablet, 1 lepel mosterd, zout, suiker, azijn;
0,5 kg rauwe of gekookte bietjes, zout, suiker, azijn, 10 g
margarine, aardappelmeel, uitje of sjalotje;
0,5 tot 1 kg aardappelen;
0,5 liter melk, 30 g griesmeel, 30 g suiker, 1 lepel citroen
sap, citroenessence naar smaak.
Vet een vlamvaste schaal ojf tafelpan in met zachte margari
ne. Spoel de kabeljauwfilet af met koud water en leg hem in
de schaal of pan. Strooi zout over de vis en druppel er ci
troensap op. Sluit de schaal of pan en smoor de vis op een
matig vuur in ongeveer twaalf minuten gaar.
Laat de margarine voor de saus smelten, roer er de bloem
door en verdun het mengsel onder stevig roeren en door la
ten koken met scheutjes water. Laat de saus met het bouil
lontablet vijf minuten zacht koken en maak haar op smaak
af met mosterd, zout, suiker en azijn.
Schil de bietjes en rasp ze. Zet de groente op met weinig wa
ter, zout, suiker, azijn en margarine. Laat rauwe bieten een
half uur koken en voorgekookte tien minuten. Breng de
groente op smaak met de gebruikte toevoegsels en bind over
gebleven kooknat met aardappelmeel. Bestrooi de bietjes in
de schaal met kleingesneden ui of sjalot.
Breng de helft van de melk aan de kook en strooi er al roe
rende een mengsel van griesmeel en suiker in. Laat de vla
onder een geregeld roeren vijf minuten zacht koken. Voeg
van het vuur de overige koude melk toe. Breng de afgekoel
de vla op smaak met citroensap en -essence.
JEANNE
Verstrekkend gevolg
De slotsom van de arbitragecommissie Albeda dat de an^
tenaren door de bezuinigende overheid de afgelopen jaren i
nancieel onjuist zijn behandeld, is niet zozeer verrassend de
wel verstrekkend. De nu ontstane situatie gaat óf de ovpf
heid veel geld kosten, óf er ontstaat een grote arbeidsonrr
in de komende maanden.
ns
DE ambtenarenbonden voelen zich immers enorm gestef
in hun verongelijkte opstelling tegenover minister Van DT
van binnenlandse zaken. En dat is in de gegeven omstandj
heden wel min of meer terecht. Het is immers zo dat de arrf
tenaren samen met de uitkeringsgerechtigden jaar in jaar^
zijn gekort, terwijl slechts werd gehóópt dat het bedrijfslev
terwille van de solidariteit hetzelfde zou doen. En voor V|J
gend jaar is het al niet anders.
Het zit er nu dik in dat het kabinet alles op alles zal zetfe
ten minste voor een deel tegemoet te komen aan de wen» i
van de ambtenaren, door onderdelen van het advies van A
beda uit te voeren. Gevreesd moet echter worden, dat F
kabinet daarvoor geld zal gebruiken dat anders voor de h-
bezetting bij arbeidstijdverkorting zou zijn vrij gemaakt.
ambtenaren krijgen dan wel meer geld, maar dat gaat u
koste van de arbeidstijdverkorting, dus van het schepp
van nieuwe arbeidsplaatsen. Degenen die nu werkloos laf
de kant staan worden daar de dupe van. F,
WERKLOZEN en andere uitkeringsgerechtigden dreij«
bovendien verder achterop te raken. Het eerste kabinb^
Lubbers heeft steeds het uitgangspunt gehanteerd dat amlfcj(
naren en uitkeringsgerechtigden gelijk behandeld moeite
worden. Het is echter nog maar de vraag of een financier
inhaalmanoevre voor de ambtenaren vergezeld zal gaan \^a
een soortgelijke maatregel ten behoeve van de uitkeringsW
rechtigden. Dat zou de schatkist twee keer zoveel kosten.lg
verleiding de koppeling tussen uitkeringsgerechtigden jk
ambtenaren los te laten wordt de komende weken groot. %n
pelijk zal het kabinet er niet voor bezwijken. m,
w<
Ontwapening en mensenrechtf
Dr
VIJFENDERTIG landen die in 1975 hun handtekening jdai
ten onder de Akkoorden van Helsinki, zijn deze week in tëa;
nen bijeengekomen om te bespreken hoe de elf jaar gele|jei
gemaakte afspraken worden nagekomen. Het gaat in de (K
tenrijkse hoofdstad met name om de naleving van de afsfte,
ken die werden gemaakt over de mensenrechten en de n*ioi
selijke contacten. Het zal niemand verbazen dat de resultiie
van de westerse evaluatie nogal somber zijn. Op het geil]
van de mensenrechten is er in Oost-Europa de voorbije jaf
maar weinig ten goede veranderd.
Het is uiterst onbevredigend dat de in 1975 gemaakte^
spraken over de mensenrechten slechts van tijd tot tijdf
grote internationale conferenties uitgebreid ter sprake
men. Daarom is een idee van minister Van den Broek nieHij
gek, om een commissie in te stellen dat zich permanent giet
bezighouden met klachten over schendingen van de Slot»—
van Helsinki. Volgens Van den Broek is het van groot bei*
dat Oost en West voortdurend in gesprek zijn over de i
senrechten.
Het aanbod van de Nederlandse regering de zetel van
commissie in Den Haag te vestigen en daarvoor de no<
faciliteiten ter beschikking te stellen, is een lofwaardig ii
atief. Aan dat plan kleeft echter het nadeel dat de mens
rechten op die manier steeds meer een politiek-diplomaf*
vraagstuk dreigen te worden, waarvan de menselijke dim)
sie steeds verder uit het gezichtsveld raakt.
De nadruk die de Westeuropese ministers momenteel
Wenen op de mensenrechten leggen, is om twee redenen
groot belang. In een tijd waarin de nadruk bij de Oost-W|
contacten zo sterk ligt op het streven naar veiligheid, best)
het gevaar dat de mensenrechten worden fijngemalen onl
het ontwapeningsgeweld. Tegelijkertijd zou de Sovjet-llEN
de indruk kunnen krijgen, dat het vrijlaten van vermaaaat:
dissidenten als Orlov en Sjaranski genoeg zou zijn omBcf
westerse kritiek te laten.verstommen. Het eerste moet \#at
den voorkomen en het tweede is gewoon niet waar. DA
am
De vrijlating van bekende dissidenten moet voor het
ten juist aanleiding zijn bij de Sovjet-Unie en haar bondgë^c
ten te blijven hameren op de naleving van de mensenreR^
ten. Bovendien moet de Sovjet-Unie voortdurend duidd3"
worden gemaakt, dat ontwapening en mensenrechten tf.cr
aparte grootheden zijn, die niet tegen elkaar kunnen worf1^
uitgespeeld. Schendingen van mensenrechten in Oost-Ere*
pa mogen geen aanleiding zijn om een ontwapeningsakko(P
tegen te houden. Een wapenakkoord mag echter evenr* 1
aanleiding zijn om de mensenrechten voorlopig maar te tr v
geten. Het Westen mag- daarbij niet aarzelen misstanderL_
eigen gelederen aan de kaak te stellen. Ontwapening en|
leving van de mensenrechten zijn de voornaamste bouw
nen voor daadwerkelijke ontspanning tussen Oost en
Zolang een van beide ontbreekt, sleutelen we aan een uitfl
wankel bouwwerk.
Wolkenvelden
DE BILT (KMNI) Van
nacht komen er opklaringen
tijdens het passeren van een
zwakke rug van hoge lucht
druk. De thermometers zullei*
dalen tot omstreeks zeven gra
den vlak aan zee, en drie gra
den hier en daar in het bin
nenland. Daar kan ook vorst
aan de grond voorkomen.
Morgen overdag zijn er wol
kenvelden, maar het blijft wel
op de meeste plaatsen droog.
De middagtemperatuur is on
geveer normaal voor de tijd
van het jaar, namelijk elf gra
den. Doordat een storing op de
oceaan vrij snel naderbij komt,
neemt in de loop van de dag
de wind behoorlijk toe. Hij
waait uit het zuidwesten en
wordt vrij krachtig, aan de
kust en op het IJsselmeer mo
gelijk hard. De oceaanstoring
brengt morgennacht en zater
dag regen.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor morgen en zaterdag:
Noord-Italië, Zuid-Frankrijk:
zonnig. In noord-Italië s'och-
lonïnl
tends plaatselijk mist. Midèrg"
temperatuur 13 tot 18 gradB-jari
Joegoslavische Kust, MidèscU
en Zuid-Italië: overwegK-nfe
zonnig. In het zuiden eerst 's
kans op een bui. MiddagtfjjJse
peratuur 16 tot 21 graden, luree
nde i
Spanje, Portugal: zonnig,^",
Noord-Spanje op zaterdagss
wolking. Middagtemperatema
tussen 16 graden in het njeei
den tot 22 graden in het Fen
den. E
WEERRAPPORT HEDENMORGEN»
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Dublin
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
=IIE
2L.
