Alarm bij chemische ongelukken hoognodig"
Nieuwe isolatieregeling hoeft de
Gluurder geen cent extra te kosten
Uniek schrift met
aantekeningen over
Shakespeare gevonden
Maagballon is
toch niet zo veilig
Overgangsregeling
ambtenaren met wwv
Ruding moet orde
scheppen in chaos
LfNNENLAND/BUITENLAND"
EeidóaQowuvnt
DINSDAG 4 NOVEMBER 1986 PAGINA S
ieuwe inenting
i matig vaccin
vjet-
nrfjr*ECHT Twee 6°edge-
uc,rde partijen vaccin tegen
•Henftit'S B blijken achteraf
fi pidoende bescherming te
ie(en. Het Centraal Labora-
1 in*tim van de Bloedtransfu-
oeWenst van ^et Kode Kruis
jt de „afnemers" daarom
J1® Jaren aangeboden zich gra-
0rlaten testen op de hoe-
Ul "iheid antistoffen in hun
on*d en hen zonodig opnieuw
,an^5 enten. In totaal gaat het
Jens prof. dr. W.G. van
Sov!p van ^et ^LB °m on8e"
3000 gevaccineerden van
jer zo'n 300 een nieuwe in-
nodig zullen hebben.
"T
Vreedzame
blokkade
HAVELTERBERG De
blokkade van de Ameri
kaanse basis Havelterberg,
in de buurt van Steenwijk,
is gistermiddag zonder in
cidenten verlopen. Enkele
van de 50 a 60 demon
stranten stookten vuurtjes,
waartegen niet werd opge
treden. Na afloop van de
(maandelijkse) twee uur
durende blokkade toonden
zowel de politie als de
monstranten zich tevre
den. De blokkades van
Havelterberg lopen syn
chroon met de acties in Vredesactivisten blokkeren de poort van de Amerikaanse leger-
Woensdrecht. basis in het Drentse Havelterberg.
Protest tegen
isolatie Heineken-
ontvoerders
AMSTERDAM/MAAS-
TRICHT De advocaten van
de Heineken-ontvoerders Hol
leeder en Van Hout hebben bij
de rechter-commissaris in Am
sterdam bezwaar aangetekend
tegen de behandeling die hun
cliënten krijgen in de Bijlmer
bajes. Het duo zou, tegen de
gebruikelijke gang van zaken,
strikt geïsoleerd van elkaar
zijn gehuisvest. Volgens de
strafpleiters mr. Max Moszko-
wicz en mr. Ipo de Vos mogen
de twee ook geen telefoonge
sprekken voeren met of be
zoek ontvangen van familie.
Boom van 116 jaar
in brand gestoken
UDEN Een 116 jaar oude
linde op het Marktplein in
Uden is gisteren door onbe
kenden in brand gestoken. In
de holle boom was eerst een
jerrycan benzine leeggegoten.
De schade is vermoedelijk on
herstelbaar. De boom werd in
1870 geplant in een voormalige
waterput, nadat daarin een
Udenaar was verdronken. In
het enkele tientallen kilome
ters verder gelegen Waalre
werd vorig jaar een honderd
jaar oude treurwilg onherstel
baar beschadigd met een mo-
torzaag. De daders daarvan
zijn door de politie aangehou
den.
Databank open
voor studenten
ROTTERDAM De Interfaculteit
Bedrijfskunde van de Erasmus
Universiteit m Rotterdam en het
instituut Nijenrnde in Breukelen
zijn vanaf gisteren aangesloten op
de internationale databank van het
Amerikaanse In-drijf Dun Brad-
street. Met het ui ontvangst riemen
van de romputertt'rrriiiials en de
bijbehorende wachtwoorden, heb
ben de studenten toegang gekregen
tot de algemene en financiële gege
vens van meer dan tien miljoen In
drijven over de hele wereld Vol
gens Dun Bradstreet is het voor
het eerst dat dit soort informatie
voor onderwijs- en onderzoeksdoe
leinden beschikbaar wordt gesteld.
UCAS REIJNDERS VAN NATUUR EN MILIEU:
!N HAAG afgelopen zaterdag giftige
y-f „De brand stoffen vrijkwamen.
r~pde chemische fabriek
Mdoz in het Zwitserse
nken»el bewijst eens te
Ddjr, dat er een interna-
r0wïaal waarschuwingssy- Afgelopen vrijdagnacht ging
rw bh een brand in de chemische
m moet komen Dat fabriek Sandoz. gelegen aan de
t Lucas Reijnders van Rjjn achthonderd ton insekti-
II Stichting Natuur en ciden. kwik en basisstoffen
peu. Hij reageert hier- voor kunstmest verloren,
e op het feit dat de Daarbij kwamen vooral fosfor-
itserse autoriteiten na- zuur-ester, kwikzilver-hy-
droxide en diverse zwavelver-
bindingen vrij. Eén daarvan
mercaptan, dat onder
i hun Franse
'alccjïse buren te waarschu-
litenh» dat bij de brand van meer wordt gebruikt om aard
gas een geur te geven en dat
ook in rubber wordt verwerkt.
Mercaptan kan bij mensen
huid-en oogirritaties geven. Bij
hoge concentraties kunnen de
gevolgen ernstiger zijn: een tij
delijke verlamming van de
slijmvliezen of zelfs een aan
tasting van het zenuwstelsel,
bijvoorbeeld in de vorm van
geheugenverlies.
In Bazel trad direct het alarm-
plan in werking. De Fransen
en Duitsers moesten echter
van de Zwitserse radio verne
men, dat een enorme gaswolk
vanaf Bazel over de grenzen
kwam drijven. Na enige uren
was de brand geblust, maar
met het bluswater spoelden
giftige stoffen in de Rijn. Dui
zenden vissen werden gedood.
De hoeveelheid zwavelverbin-
dingen die via het bluswater
in de Rijn terecht zijn geko
men, kunnen volgens Lucas
Reijnders niet veel kwaad,
omdat de concentraties sterk
verdund worden.
Milieu-instanties in Duitsland,
Franrijk en Nederland onder
houden desondanks voortdu
rend contact, om de vordering
van de zuurgolf in de Rijn te
volgen. Het vervuilde water is
inmiddels enkele honderden
kilometers stroomafwaarts
heid ervan neemt steeds ver
der af.
Nu is de brand nog redelijk
goed afgelopen. Maar bedrijfs
leider Wyrsch van Sandoz be
vestigde dat slechts tweehon
derd meter van de brandhaard
een enorme hoeveelheid fos-
geen opgeslagen was, een
zwaar giftige en zeer explosie
ve stof, die tijdens de Eerste
Wereldoorlog als strijdgas
werd gebruikt.
Als dergelijke gevaarlijke stof
fen via water of lucht in ande
re landen terecht kunnen ko
men, moet er een internatio
naal waarschuwingssyteem be-
meegevoerd, maar de giftig- staan, opdat mensen niet over
rompeld kunnen worden.
Na de dioxineramp in het Ita
liaanse Seveso in 1976 is er
weliswaar een zogeheten post-
Seveso-richtlijn opgesteld, die
inhoudt dat landen elkaar tij
dig op de hoogte moeten stel
len wanneer op grote schaal
kwalijke stoffen vrijkomen.
Maar nog lang niet alle Euro
pese landen hebben zich aan
de richtlijnen gebonden.
In het geval van Bazel waar
schuwde de directie van San
doz pas zondavond (bijna 48
uur na de brand) alle waterlei
dingbedrijven aan de Rijn
van Bazel tot Rotterdam
per telex voor de mogelijke
aanwezigheid van een aantal
chemische stoffen.
Lucas Reijnders: „Er kan ook
bijvoorbeeld in Antwerpen
een grote brand of andersoor
tige ramp plaatsvinden, waar
bij eventueel vrijkomende ver
giften in korte tijd boven Ne
derland kunnen drijven. Dan
zou het toch goed zijn als ook
de inwoners van Ossendrecht
weten wat hen boven het
hoofd hangt. In de praktijk
komt het er nog steeds op neer
dat het belang ophoudt bij de
nationale grenzen".
JOOS PERSOON
Eis: twee
miljoen boete
wegens fraude
ZWOLLE De officier
van justitie bij de recht
bank in Zwolle, mr. S.
Zwerwer, heeft gisteren
een boete van 2,264 mil
joen gulden geëist tegen
de Internationale Service
Organisatie bv uit Almere
wegens belastingfraude.
De 58-jarige voormalig direc
teur W.J.N. uit Aalsmeer en
de 38-jarige administrateur
M.H. van D hoorden gevange
nisstraffen van twaalf en zes
maanden eisen, waarvan voor
beiden de helft voorwaarde
lijk.
Het schoonmaakbedrijf ISO en
de ex-medewerkers worden
ervan verdacht in de jaren
1979 tot en met '83 zwarte lo
nen te hebben uitbetaald aan
veelal illegaal in Nederland
verblijvende buitenlanders,
die in opdracht van de ISO
hotels schoonmaakten.
Als gevolg hiervan zou het nu
door de officier aan boete
geëiste bedrag van 2,2 miljoen
gulden aan de belastingdienst
zijn verzwegen en zou ook de
bedrijfsverening voor grote
bedragen zijn benadeeld.
Raadsman mr. O. Hammer-
stein protesteerde met klem
tegen de hoogte van de boete
Volgens de raadsman kan de
boete hooguit het maximum
bedrag van de tenlaste gelegde
feiten in de dagvaarding zijn.
een bedrag dat niet boven
tweehonderdduizend 'gulden
uitkomt. Bovendien zou. om
dat het schoonmaakbedrijf in
middels door Vroom en Drees-
mann is opgekocht, dit bedrijf
ten onrechte voor de boete op
draaien.
gezet—
)iani i
<k"j
•>r>
EN HAAG „De con-
ile iiMsie dat de huren soms
lanel met vijftig procent
indttra omhoog zouden
V1jfjinnen gaan nadat een
icenPnmg is geïsoleerd, is
'at te simpel. In elk ge-
al wordt de huurder er
et de nieuwe renova-
xegeling niet slechter
Zo reageert direk-
ur ing. S. H. Möller
n het stafbureau van
;t Nationaal Isolatie
ogramma (NIP) op
xontrustende berichten
rer te verwachten forse
tiurstijgingen. Die zou-
?n het gevolg zijn van
per 1 januari in te
leren renovatieregeling
in het ministerie van
ROM. In de plannen
>or volgend jaar wil de
rerheid decentraliseren
>or ongeveer veertig
imeenten een eigen
idget te geven voor
oningverbetering en
ïlatie.
zer de tekst van de rege-
die de afzonderlijke sub
lies voor renovatie en iso-
lie samenbrengt, wordt nog
?eds druk overleg gepleegd.
g voordat de Tweede Ka-
r heeft gesproken over de
geling is onrust ontstaan
er de gevolgen voor de
rtemonnee van de huur-
r.
:t Landelijk Ombudsteam
adsvernieuwing (LOS), een
de ministeries van
tOM en WVC gesubsi-
ïerde instantie, luidde kort
leden de noodklok over de
luwe regeling. Volgens
nsulent Kwekkeboom van
het LOS mag de verhuurder
van een woning die gebruik
maakt van de subsidierege
ling voor isolatie, de eerste
tien jaar niet opnieuw bij de
overheid de hand ophouden.
Daardoor zouden onder meer
woningbouwverenigingen bij
het aanbrengen van isolatie
liever geen gebruik maken
van de subsidie, om zo ko
mende jaren de handen „fi
nancieel .vrij te houden" voor
groot onderhoud. „Op die
manier wordt de huurder er
slechter van, omdat zijn ver
huurder nu de volle isolatie-
kosten zal doorberekenen in
de huur. Het aanbod dat een
huurder in de toekomst door
de verhuurder kan worden
gedaan wordt slechter. Het is
ja of nee tegen een slecht of
een nog slechter aanbod", al
dus Kwekkeboom.
Onzin
Het is onzin ervan uit te gaan
dat wie van de isolatiesubsi
die gebruik maakt, binnen
tien jaar Vliet meer terug mag
komen voor subsidie voor
woningverbetering. zegt
NIP-direkteur Möller. In ze
kere zin gaan de huurwonin
gen er volgens hem algemeen
gesproken op vooruit, want
op dit moment is deze zoge
heten „terugkomregeling"
(waar het LOS op doelt) ge
steld op niet minder dan 25
jaar. Binnen die tijd komen
woningen niet in aanmer
king voor gesubsidieerd on
derhoud. Möller: „Dat is veel
te lang, reden om er straks
tien jaar van te maken. Som
mige woningen zijn minder
dan 25 jaar geleden gebouwd
en door de grote gebreken nu
al toe aan een renovatie
beurt. Om die reden moet de
drempel omlaag, wat geld
kost. Die middelen wil de
overheid, zoals de vlag nu
hangt, wel ter beschikking
stellen".
De huurder gaat er in de
nieuwe situatie financieel
niet op achteruit, meent Möl
ler. De investeringen die de
verhuurder voor warmteiso-
latie doet, worden volgens
een nieuw systeem in de
huur doorberekend, het zoge
heten „een, twee, drie-sy-
l 743.000 huurwoningen isole-
steem". „Die methode leidt
tot een lagere huurverhoging
dan voorheen. Voor de ver
huurder dus niet aangenaam,
des te beter voor de huur
der".
„Bovendien is het in de ver
huurderswereld de gewoonte
dat isolatie en woningverbe
tering of renovatie in één
klus worden opgeknapt. Daar
is de nieuwe regeling juist op
toegespitst, dus gaat de huur
der er ook hier op vooruit. Er
zijn heel wat voordelen ver
bonden aan de nieuwe inte
grale aanpak van de isolatie
regeling. Immers: als je toch
met een gebouw bezig bent,
doe dan alles in één keer Dat
spaart de overheid geld uit
en is bovendien prettiger
voor de huurder".
Nadelen
Er zijn ook nadelen. Volgens
Möller bestaat de kans dat de
keuze voor isolatie na ver
loop van tijd ondergeschikt
wordt gemaakt aan andere
wensen van de bewoner. „De
verhuurder heeft voor zijn
plannen een zak met geld be
schikbaar, die op een gege
ven moment leeg is. Meer
kan hij niet in de woning
stoppen. De huurder heeft
een wensenlijstje dat altijd
verder gaat dan de financiële
mogelijkheden. Grotere keu
ken, een badkamer, ga zo
maar door. Dat moet alle
maal in dat ene integrale
plan worden verwezenlijkt.
Ik denk dat er erg veel zaken
zijn die de bewoner hoger op
zijn verlanglijstje zet dan iso
latie. Isolatie komt zo op het
tweede plan", vreest Möller.
Dat zou een ramp zijn voor
het voornemen van de over
heid om vóór 1992 nog
743.000 huurwoningen te iso
leren. Deze doelstelling is
door verschillende voorgaan
de kabinetten gesteld en be
vestigd om zo in de jaren ne
gentig te komen tot een sub
stantiële energiebesparing.
Om te zorgen dat woningiso
latie toch een actueel onder
werp blijft, speelt Möller met
de gedachte om een verplich
ting tot isolatie in het leven
te roepen. „Isolatie zou deel
uit moeten maken van elk
woningverbeteringsprogram
ma, maar iets verplicht stel
len is erg moeilijk", erkent
hij.
ARJEN VAN DER SAR
(c) Sundaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp
LOS ANGELES De producent van de maagballon,
die wordt gebruikt bij de bestrijding van zwaarlijvig
heid, heeft artsen gewaarschuwd om het gebruik ervan
te beperken nadat tachtig personen, die er mee werden
behandeld problemen kregen en één kwam te overlij
den. De ballon wordt via de mond naar binnen ge
bracht om tijdelijk het hongergevoel tegen te gaan
waardoor patiënten in korte tijd veel gewicht kunnen
verliezen.
De aangeschreven specialisten wordt in de brief van de produ
cent Amet',an Edwards Laboratories gevraagd om de patiënten
onmiddeJiib in te lichten als zij buikpijn, braakneigingen en
weer hong krijgen. Door de ballon kunnen maagperforaties. -
zweren en blokkeringen van het darmkanaal ontstaan. Geadvi
seerd wordt om de ballon al na drie maanden te verwijderen in
plaats van de gebruikelijke vier en alleen maar te gebruiken in
de meest ernstige gevallen van zwaarlijvigheid. In de VS zijn
17.000 maagballonnen geïmplanteerd. Een woordvoerder Ameri
can Edwards zei dat hij nog steeds vertrouwd in de maagballon.
Het is minder ingrijpend dan een operatie. De fabrikant zegt in
zijn advies dat als de ballon springt een operatie noodzakelijk is.
Daaraan werd toegevoegd dat een uitgestelde verwijdering van
de 'eeggelopen ballon tot de dood kan leiden.
Politieke
campagne
FNV fiasco
UTRECHT De 2,8 miljoen
gulden kostende politieke
campagne van de vakcentrale
FNV „Kiezen voor nieuwe
kansen", voorafgaand aan de
Tweede-Kamerverkiezingen
in mei dit jaar, is een fiasco ge
worden. De doelstelling van
de campagne om via een breed
publiek de verkiezingsuitslag
te beïnvloeden, is niet verwe
zenlijkt. Het is zelfs de vraag
of de campagne niet in het na
deel van de FNV heeft ge
werkt. Tot deze vernietigende
conclusie komt de campagne
werkgroep van de FNV. Na
vijf maanden campagne voe
ren bleek het aantal mensen
dat rekening zei te houden
met FNV-standpunten te zijn
gedaald van 29 naar 17 pro
cent van de kiezers.
DEN HAAG Minister Van Dijk (Binnenlandse Za
ken) is bereid de besparing van 44 miljoen gulden die
het verdwijnen van de wwv voor werkloze ambtena
ren per 1 januari oplevert, gedurende 1987 beschikbaar
te stellen voor een overgangsregeling. Daarmee kun
nen de uitkeringen van deze groep op peil worden ge
houden. Op 1 januari 1988 komen de ambtenaren dan
definitief onder de nieuwe Werkloosheids Wet (nww)
te vallen. Per 1 januari 1988 gaan de zeer gunstige
werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidsregelingen
van ambtenaren op de helling
Van Dijk bespaart in elk geval gedurende 1987 een bedrag van
44 miljoen gulden door het verdwijnen van de wwv. Wie niet
onder de overgangsbepalingen valt. komt in de bijstand terecht.
Daarmee is 90 miljoen gemoeid. De vier ambtenarencentrales
willen morgen wel praten over een overgangsregeling die moet
voorkomen dat werkloze ambtenaren met een grote inkomens
daling te maken krijgen. De overgang naar het nieuwe sociale
stelsel wordt echter afgewezen.
LONDEN Een Engelse
adellijke familie heeft in
een oude linnenkast een
versleten schrift gevon
den met voor zover be
kend de vroegste extrac
ten uit een stuk van Willi
am Shakespeare.
De citaten zijn waarschijnlijk
neergeschreven door een 16de-
eeuwse theaterbezoeker. Het
Engelse veilinghuis Sotheby,
dat het schrift gaat veilen,
noemde het het belangrijkste
geschrift over Shakespeare's
toneelstukken dat ooit onder
de hamer is gekomen. Het vei
linghuis schat dat het perka
menten schriftje van 20 bij 29
centimeter, met ruim twee
bladzijden citaten uit Koning
Hendrik IV, Deel I, zo'n
150.000 pond (ca. 500.000 gul
den) zal opbrengen.
Volgens de manuscript-expert
van Sotheby, Roy Davids, was
het schrift waarschijnlijk van
een theaterbezoeker, die tij
dens een voorstelling korte
aantekeningen heeft gemaakt
en die later heeft opgeschre
ven, waarbij hij de citaten uit
het hoofd aanvulde.
De Engelse familie had het
schrift, met in totaal 24 blad
zijden, naar Sotheby gebracht
om een schatting van de waar
de te laten maken. Davids ver
telde dat hij het manuscript
aanvankelijk beschouwde als
een standaard werkje uit de
16de eeuw, maar dat hij zich
plotseling realiseerde dat het
om Shakespeare ging. Davids
schatte dat de aantekeningen
zijn neergeschreven tussen
1594 en 1603, nog tijdens Sha
kespeare's leven. Shakespeare
overleed in 1616.
Van Shakespeare's eigen ma
nuscripten is er vrijwel geen
meer over. De eerste vrijwel
complete verzameling van
Shakespeare's stukken werd
gedrukt in 1623 an dek
stukken waren er eerder al l:;
verschenen in afzonderlijke
edities, de zogenaamde Quar
tos.
Davids zei dat de
volledig w aren dat ze om
lijk meteen na de voorst
neergeschreven kunnen
maar dat er zoveel om
keurigheden in zaten, «I
niet van een gedrukte
gekopieerd kunnen zijn
itatei
.•ntvkon.lv
u-ten heelt
rr.vgo da
naakt op zo n
it. bewijst dat Shakespeare
lan het begin van ztm var
re vvn grotv reputatie ge
•t. aldi.N Pavnis Het svhntt.
vol watervlekken en gaten
Ivvat verder nog aanteke
gen ut het Latijn over een
ologtsvhe lozing die m ll'iM
Internationale
samenwerking
bij onderzoek
naar het weer
PADUA De Verenigde Sta
ten en de Sovjet-Unie gaan sa
menwerken in een groots op
gezet internationaal ruimte
vaart-project dat tot doel heeft
de betrouwbaarheid van
weersvoorspellingen op de
langere termijn te verbeteren.
Dat hebben top-wetenschap-
pers uit beide landen bekend
gemaakt. Ook Japan en het
Europese ruimtevaartbureau
ESA zullen aan het project
deelnemen. In de jaren negen
tig zal een twaalftal satellieten
worden gelanceerd voor de In
studering van de effecten van
de straling en wind van de zon
op de aarde. De eerste satelliet
is van Japanse makelij en
wordt volgens de verwachting
in 1992 in een baan om de aar
de gebracht. ESA levert vier
of vitf satellieten.
DEN HAAG Mumtci Htuimg iKinancibnl moot lliot
een totaalplan komen .mi» .m.1«- tv scheppen tn de finan
ciële chaos «In* «»p tal an .Icpai tementen blijkt te heer
sen. In ile Twee.lr Namei heelt de socialist Melkert
hiertoe gisteren in.me*, ingediend die door alle andere
partijen worden gesteund IV Kamer neemt het niet
langer dat uitga» en op ei s, hewleue ministeries al ja-
reu plaatsvinden :oudei dat accountants voldoende
controle kunnen utt<«e(euen
Bij ren iiiuiislri ie als <l.u van buitrnlaiulse zaken X'itult zelfs bij
na helemaal geen vont vole plaats Waai «lat wel gebeurt weige
ren aivonnlans vaak een verklaring at tv geven dat de zaak in
orde is Onrdal «le overheid veel minder U-laalt dan hel bedrijfs
leven is «m bijna geen accountant meer le vinden die voor het
rijk wil werken Extraatjes zijn voor «leze groep zijn wel in voor
bereiding. maar zijn aan tr grote beperkingen gebonden. Daar
om lieplcittcn ('|)A. PvdA. VVD. SGP en D66 in een motie-
Kngwirda (D(itl) nog meer gekt en extra mankracht om binnen
de kortste keren meer arronntants aan te trekken
