Gratis,
maar niet zomaar
'n weggevertje.
Thatcher wil BBC de nek omdraaien"
Binnenkort
minder zout
in de Rijn"
GERUCHTEN IN MEDIA-KRINGEN:
Terry Waite vastbesloten meer
gijzelaars „vrij te praten"
Gematigde Chissano
volgt Machel op
Attente jongens, daar bij BP
uit na drankgebruik
Saoedi-Arabië wijst mensen stiï
USSR wil meer kern
energie in Oostblok
DIRECTEUR KALIMIJNEN
ELZAS BELOOFT:
BUITENLAND
Eetdae Commit
DINSDAG 4 NOVEMBER 1986 f AGINA 4
Onderzoek na onthullingen
Israëlische technicus
TEL AVIV Israëlische parlementa
riërs hebben gisteren aangedrongen op
een diepgaand, maar strikt geheim on
derzoek naar Mordechai Vanunu, de
technicus die in Londen onthullingen
deed over de Israëlische kernwapenpro-
duktie en vervolgens door de Israëlische
geheime dienst Mossad zou zijn ont
voerd.
Minister van politie Chaim Bar Lev
deelde mee dat Vanunu niet in een een
gevangenis of een huis van bewaring
zit. Volgens Vanunu maakt Israël al
twintig jaar kernkoppen en heeft hon
derd tot tweehonderd kernwapens op
geslagen. In de Israëlische pers versche
nen artikelen waarin de pro-Palestijnse
opstelling van de „verklikker" Vanunu
werd belicht.
Belgisch
persbureau
in staking
BRUSSEL De journalis
ten bij het Belgische persbu
reau Belga zijn gistermid
dag om 12.00 uur voor 24
uur in staking gegaan. Zij
eisen betere werkomstan
digheden en de terugkeer
van een ontslagen stagiair.
De meeste van de 80 Belga-
journalisten stapten op en
een kleine ploeg bleef ach
ter om een noodnieuws-
dienst gaande te houden. De
stakers zullen vandaag be
slissen over de mogelijke
voortzetting van hun actie.
Bankier Sindona
pleegde zelfmoord
VOGHERA De Italiaanse ban
kier Michele Sindona, die in maart
van het vorig jaar in de gevangenis
in coma raakte en kort daana over
leed, heeft een zorgvuldig voorbe
reide zelfmoord gepleegd. Hij is niet
vermoord, zoals advocaten van de
familie eerder hebben gezegd. Vol
gens de magistraat van Voghera
was het doorslaggevend argument
om tot zelfmoord te concluderen dat
de kop koffie een gram cyanide
heeft bevat, genoeg om een paard te
doden. Een dergelijke dosis moet de
koffie zo'n bittere geur en smaak
hebben gegeven dat het onmogelijk
wordt geacht dat Sindona dit niet
zou hebben opgemerkt.
Cobra bezet fabriek
NEW DELHI Een fabriek in
de buurt van het Indiase Goa is
al twee maanden gesloten, omdat
een cobra het kantoor van de di
rectie bezet houdt.
De giftige slang werd voor het
eerst op 28 augustus gezien toen
hij plaats had genomen op de
stoel van de eigenaar van de fa
briek. Vanwege de aanbidding
van slangen door de Hindoes en
in het bijzonder de cobra, werd
een priester geraadpleegd, die ad
viseerde om het beest met rust te
laten. Ondanks gebeden, enkele
offers en klachten van klanten
weigert de slang vooralsnog van
zijn plaats te wijken en blijft de
fabriek dicht.
Zware straf voor
RAF -sympathisant
STUTTGART Een rechtbank in
Stuttgart heeft gisteren een sympathi
sant van de Rote Armee Fraktion,
Karl-Friedrich Grosser (30), veroor
deeld tot 9,5 jaar gevangenisstraf. Gros
ser werd schuldig bevonden aan het
plegen van een gewelddadige roofover
val, het ondersteunen van een terroris
tische groepering en het plegen van
valsheid in geschrifte. Aangenomen
wordt dat Grosser geen lid is van de
RAF, omdat deze terreurgroep meestal
van een ander type wapen gebruik
maakt, de overval geen propaganda
voor de RAF opleverde, en de kans om
te worden gesnapt te groot en de op
brengst te klein was, aldus de recht
bank.
Rijden zonder
gordel dure zaak
in Frankrijk
PARIJS Het rijden zonder auto
gordel in Frankrijk is sinds giste
ren een dure zaak. Automobilisten,
die door de politie worden aange
houden zonder gordel om, krijgen
ter plekke een boete van 230 franc
(80 gulden). Betaalt men niet bin
nen een maand, dat wordt de boe
te automatisch verdubbeld. Ook
passagiers dienen de gordel om te
hebben. Voor diplomaten maakt
de politie geen uitzondering. Met
de nieuwe maatregel hoopt de
Franse politie het aantal verkeers
doden jaarlijks met 1500 te ver
minderen.
Sovjets vorsen |euv
Sovjet-vorsers j ma
WASHINGTON De Sovjet-
Academie van Wetenschappen
een onderzoek begonnen onder*7
Amerikaanse Rusland-kennersjT p'
om te zien hoe zij zich opstellen?.*,'
ten aanzien van de Sovjet-Unie?
en te bepalen hoe groot hun in-lea'
vloed is op de Amerikaanse pu-r
blieke opninie. Het onderzoek!®,
„Sovjet-studies in de Verenigde' a
Staten in de jaren tachtig" wordCjate
uitgevoerd op grond van een uitliHj
gebreide enquete, waarvoor on-j en j
geveer honderd Amerikaanse
Moskou-vorsers zijn benaderd?
Hen wordt ook gevraagd zoveelh vaj.
mogelijk publicaties over de Sovj
jet-Unie mee te sturen. z
i n(
3000
ir zo'
nod
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De Britse re
gering Thatcher maakt
plannen om de BBC op te
doeken. Dit wordt in Lon
den verteld naar aanlei
ding van de politieke
veldslag die aan de gang
is tussen Thatchers partij
voorzitter en kabinetslid
Norman Tebbit en de om
roep.
Mocht de conservatieve partij
overwinnen bij de volgende
parlementsverkiezingen ui
terlijk begin 1987 dan zal
zij volgens geruchten die in
Londen de ronde doen de
gehate BBC eens en voor goed
nekken.
Volgens Tebbit was de om
roep in april naar aanleiding
van de Amerikaanse aanval
op Libië sterk tegen de rege
ring Reagan en dus ook an
ti-Thatcher, aangezien deze
de Amerikanen toestemming
had gegeven om voor hun
aanvallen- gebruik te maken
van Britse luchtbases.
BBC-verslaggeefster Kate
Adie, een van de beste Britse
tv-journalisten, leverde aan
de omroep niet minder dan 56
(goede) bijdragen uit 'Tripoli.
Tebbit vindt evenwel, dat
Adie partij trok voor Khadda-
fy. In een rapport insinueert
hij dat Adie met andere
BBC-mensen optreedt als
agenten van de marxisten.
Adie heeft haar advocaat al in
de arm genomen om Tebbit
desnoods een proces aan te
doen.
Sir William Rees-Mogg, een
gewezen hoofdredacteur van
The Times noemt de aanval
van minister Tebbit een ern
stige politieke vergissing.
Rees-Mogg voorspelt dat deze
blunder de conservatieve par
tij geen goed zal doen. Vol
gens de bond van Britse jour
nalisten getuigt Tebbits hou
ding van „oliekoekedom
heid". ITN, nieuwsdienst van
de Britse commerciële tv,
staat ook achter de BBC. Ie
dereen vreest een regerings-
aanval op de vrijheid van de
media.
Maar Tebbit volhardt in zijn
boosheid. Volgens hem zit de
omroep vol „linkse jongens en
meisjes" die anti-conservatie
ve propaganda spuien, 't
Merkwaardige is dat toen zij
aan het bewind waren, de
Britse socialisten precies het
tegenovergestelde dachten.
Labourpremier Wilson be
schouwde de BBC als een „ex
treem-rechtse burcht".
De BBC bereidt trouwens een
fors antwoord voor op het
eerste salvo van Tebbit. Bij de
omroep wordt gedacht aan
een tv-debat, een confrontatie
die zowel de BBC als Tebbit
de kans zou geven om het ei
gen standpunt te verdedigen.
De rest van de regering houdt
zich buiten de vete tussen
Tebbit en de omroep. Daartoe
werd in de zomer al besloten
omdat er nieuwe parlements
verkiezingen op til zijn. De
ministers willen niemand te
gen zich op stang jagen die de
BBC gunstig gezind is.
Dit neemt echter niet weg.
dat Thatcher vastbesloten
blijft om na een nieuwe ver
kiezingsoverwinning korte
metten te maken met de
„Bolshevik Broadcasting Cor
poration," zoals die goeie
Ouwe Tante BBC tegenwoor
dig door sommige nijdige con
servatieven wordt genoemd.
Zo zouden niet alleen BBC
Radio 1 en 2 maar ook de lo
kale radiostations van de om
roep verkocht worden aan de
hoogste bieder. De BBC zou
worden gedwongen in de ko
mende tien jaar zijn tv-pro-
gramma's voor minstens 40
procent over te laten aan on
afhankelijke producers.
LONDEN Terry Waite,
de bemiddelaar van de
Anglicaanse kerk die een
sleutelrol heeft gespeeld
in de vrijlating van de
Amerikaanse gijzelaar Da
vid Jacobsen in Libanon,
heeft de afgelopen jaren
een grote reputatie opge
bouwd als onderhandelaar
in schijnbaar hopeloze
kwesties.
Voor de gijzelaars in Liba
non is Waite een laatste red
dingsboei, omdat de diploma
tie heeft gefaald. De Sunday
Times noemde hem het afge
lopen weekeinde „een pad
vinder die met terroristen
praat", terwijl de Indepen
dent de twee meter lange be
middelaar betitelde als „een
reddende engel met het pos
tuur van een atleet", die de
gijzelaars vrij weet te praten.
Terry Waite werd in 1981
voor het eerst ingezet als
speciale afgezant van de
aartsbisschop van Canterbu
ry, Robert Runcie. Na maan
denlange onderhandelingen
wist hij de vrijlating te be
werkstelligen van drie Britse
missionarissen, die door de
regering van Iran waren ge
arresteerd op verdenking
van spionage. Begin 1985 be
vond hij zich opnieuw op een
missie in het Midden-Oosten
en slaagde hij er in na onder
handelingen met de Libische
leider, kolonel Khadaffy,
vier Britten vrij te krijgen.
Sindsdien heeft hij zich inge
zet om de westerse gijzelaars
in Libanon vrij te krijgen.
Eind 1985 dacht hij dicht bij
zijn doel te zijn, maar het
kostte nog maanden van
moeizame onderhandelingen.
In juli van dit jaar speelde
Waite een belangrijke rol in
de vrijlating van de Ameri
kaanse priester Martin La
wrence Jenco door de ter
reurgroep Islamitische Jihad.
En het afgelopen weekeinde
kreeg hij David Jacobsen
vrij.
Na aankomst in Cyprus
prees Jacobsen de bemidde
laar uitbundig: „Wij houden
van hem. Vorig jaar Kerst
heeft hij ons, toen wij in ons
ondergoed op de vloer zaten,
de hoop gegeven dat wij vrij
zouden komen". Daarmee
onthulde Jacobsen dat Waite
een aantal gijzelaars heeft
ontmoet tijdens zijn bezoek
aan Libanon vorig jaar de
cember.
Waite beschouwt zijn missie
overigens nog lang niet als
beëindigd. Hij is van plan
binnenkort opnieuw onder te
duiken in Beiroet, voor on
derhandelingen over de vrij
lating van de resterende gij
zelaars.
Terry Waite (r) en David Jacobsen (I) bij aankomst in Wiesbaden.
Waite zal binnenkort voor verdere onderhandelingen naar Liba
non terugkeren.
MAPUTO Joaquim
Chissano, de nieuwe presi
dent van Mozambique
heeft in zijn eerste toe
spraak voor het volk de
nadruk gelegd op de strijd
tegen het anti-marxisti
sche verzet in Mozambi
que. „Wij zullen de oorlog
voortzetten om de oorlog
te kunnen beëindigen, zo
zei Chissano na zijn ver
kiezing door het Centraal
Comité van de regerings
partij Frelimo.
De 47-jarige Chissano, voor
heen minister van buiten
landse zaken, volgt Samora
Machel op, die op 19 oktober
bij een vliegtuigongeluk om
het leven kwam. De nieuwe
president staat bekend als
gematigd: van hem wordt
verwacht dat hij een goede
verstandhouding met zowel
het Amerikaanse als het
Russische machtsblok weet
te onderhouden. Westerse
waarnemers verwachten
geen radicale veranderingen.
Als nieuwe president van
Mozambique zal Chissano
verdere uitwerking moeten
geven aan de economische
hervormingen die Machel in
1984 afkondigde. Het gaat
daarbij met name om de ont
binding van door de staat ge
runde collectieve boerderij
en, stimulering van particu
liere investeringen en libera-
Joaquim Chissano, de nieuwe
president van Mozambique.
lisatie van de landbouwprij
zen ter bevordering van de
produktie. De economie van
Mozabique is momenteel
rampzalig, voornamelijk ver
oorzaakt door de burgeroor
log met de rechtse MNR-re-
bellen, die worden gesteund
door Zuid-Afrika.
SMID JE VERHOLEN - KARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
87 De maatregelen van de luitenant Haverzak
hadden weldra uitwerking, want in een wipje
ging het gerucht in de stad Humbuksk al van
mond,tot mond. De een vertelde het aan de an
der en zo duurde het niet lang of iedereen wist
het: er is een kleine atleet ontdekt en die is in
staat elke westerling verpletterend te verslaan.
Hij is nu bezig een Amerikaan te kraken en die
krijgt geen voet aan de grond! - Geen wonder
dus, dat de mensen weldra in stromen op weg
waren naar het stadioncomplex van het leger.
Sommigen gingen werkelijk vrijwillig, anderen
moesten door de geheime politie met zachte
drang genoopt worden tot een stadionbezoek,
maar dat gaf niet, want weldra was dit bouw
werkje tot de laatste plaats toe bezet. Wat niet
meer op de tribunes kon, stelde zich in ordelijke
rijtjes op langs de grasmat en de gilgroep van
de arbeidsdienst nam een ereplaatje in. Aan-
moedingskreten moeten er per slot van reke
ning zijn en als je het gillen nu maar goed orga
niseert, dan loop je ook niet de kans, dat die
aanmoedigingskreten bij de verkeerde persoon
terecht komen. In het midden op het grasveld
bevond zich Kareltje Knetter met de Amerikaan.
Beide atleten waren in sportkostuum gekleed en
ze liepen honderd meter, wierpen de discus,
sprongen polstok-hoog en stieten de kogel. En
alles werd door Kareltje gewonnen met een on
voorstelbare voorsprong. Het laatste nummer
van de sportieve meeting zou speerwerpen zijn.
De Amerikaan had al helemaal geen zin meer.
Dat kon je duidelijk aan zijn gezicht zien. Het
was dan ook wel zielig voor hem, want onder
donderend gejuich der bezoekers wierp Kareltje
zijn speer zó ver weg, dat dit sportartikel nóóit
meer teruggevonden werd. Honderden meters
hoog in de lucht verdween het werptuigje en de
bezoekers van de wedstrijden hebben nooit ge
weten, dat de punt van de speer nog een on
schuldige vogel in het zitvlakje trof.
BLANKE VROUW BEKENT
AANSLAGEN VOOR ANC
JOHANNESBURG Het gerechtshof in Johannesburg heeft
gisteren de 28-jarige blanke Marion Sparg schuldig bevonden
aan hoogverraad en terrorisme. Ze bekende dat ze in opdracht
van het African National Congress (ANC) mijnen had gelegd en
enkele aanslagen met Molotov-cocktails had gepleegd. Het hof
moet nog vonnis wijzen tegen Marion Sparg; de maximale straf
is de doodstraf.
In Port Elizabeth in de oostelijke Kaapprovincie wordt gestaakt
bij de autofabriek General Motors. De werknemers eisen meer
zeggenschap in de manier waarop het bedrijf zal worden geleid,
nu het Amerikaanse moederbedrijf zich uit Zuid-Afrika heeft
teruggetrokken. In veel steden in Zuid-Afrika zijn de zwarten
opnieuw begonnen met de boycot van blanke winkeliers.
Westen bepleit
inspectie
mensenrechten
in Oostblok
WENEN De Westerse lan
den zullen op de vandaag be
gonnen derde vervolg-confe-
rentie over veiligheid en sa
menwerking in Europa
(CVSE) bij het Oostblok aan
dringen op de naleving van
de slotakte van Helsinki, met
name op het gebied van de
mensenrechten.
Aan de conferentie in Wenen
nemen alle Europese landen
deel met uitzondering van Al
banië, plus de VS en Canada.
Getracht «zal worden de uit
voering van de uit 1975 date
rende slotakte van Helsinki te
toetsen. De westerse landen
geven „de absolute prioriteit"
aan besprekingen over de na
leving van de mensenrechten.
De Amerikaanse delegatie
overweegt een soort inspectie
regeling voor te stellen.
Tal van mensenrechten-orga
nisatie hebben de bijeenkomst
in Wenen aangegrepen om
rapporten te publiceren. Het
Europees Netwerk voor dia
loog tussen Oost en West gaf
gisteren een door enige hon
derden mensen uit Oost en
West ondertekend memoran
dum uit, waarin wordt ge
vraagd zowel de NAVO als het
Warschau Pact te ontbinden.
Andere organisaties vragen
onder meer aandacht voor de
positie van de Russische joden.
In de officiële Russische media
is inmiddels een campagne op
gang gekomen waarin erop
wordt gehamerd dat op de
conferentie vooruitgang moet
worden geboekt bij het ontwa
pen ingso verleg.
(ADVERTENTIE)
Voor 6 spaarkaarten met
BP Prémie-Punten deze elek
tronische parkeer hmer gratis.
Winkelwaarde f 22,50. Een
prima hulp om uw parkeer
tijd niet te vergeten Han
dig formaat: hij kan zó aan
uw sleutelbos. Als u hem
niet als parkeeralarm
gebruikt, kunt u er op zien
hoe laat het is. Natuurlijk
zit het batterijtje erbij.
Ga dus tanken bij
BP en pak de folder met
alle BP Premie-Artikelen
BP Premie-Pompen
herkent u aan het spandoek.
Na het vieren van een verjaardag waarbij alcohol geschonken»el
werd zijn 35 Britse verpleegsters uit Saoedi-Arabië gezet. Drie^r
verpleegsters kwamen gisteren op het Britse vliegveld Heathrow
aan. ™ai
?m r
J ieu.
e op
itser:
LONDEN Saoedi-Arabië heeft gisteren twintig buitenlands^0
verpleegsters het land uitgezet wegens overtreding van de alco^1^
holwetten. Verwacht wordt dat vandaag nog eens acht buitenb» "2
landers die werken in de gezondheidszorg het land hebben moe-
ten verlaten. Verder zijn drie vrouwen in de gevangenis gezef
omdat zij werden aangetroffen op een plaats waar apparatuui
voor het stoken van alcohol stond. Twee van hen hebben boven^
dien in een auto gezeten met een man die geen familie van her
was, wat in Saoedi-Arabië verboden is. Aangenomen wordt dal I
ook dit drietal wordt uitgewezen. Vrijwel alle „slachtoffers"
Brits. De uitwijzingen vinden plaats een week voor het voorge
nomen negendaagse bezoek van prins Charles en prinses Dian.
aan het koninkrijk, en dreigen de Brits-Saoedische betrekking
gen te verkoelen.
BOEKAREST Het ongeluk met de Russische kerncentrale iiUsie
Tsjernobyl ten spijt, hebben de belangrijkste Oosteuropese lanel r
den een akkoord gesloten met de Sovjet-Unie dat voorziet in d^ra
uitbreiding van het aantal kerncentrales in Oost-Europa tot vijf ,nnt
tig. Volgens het Internationale Bureau voor Kernenergie
(IAEA) in Wenen waren eind 1985 in Oost-Europa 16 kemcen^niri
trales in bedrijf, terwijl er nog 26 in aanbouw waren. 'at t€
£l W
EN
jet c
>eg
(Van onze correspondent Bob van Huët)
WITTELSHEIM „De aanleg van het opslagter
rein is om administratieve en technische redenen L
wat vertraagd. Maar weest u niet bang, als afge-K,^
sprokken zullen de'Elzasser kalimijnen per 5 janua-j^
ri minder zout in de Rijn lozen. We gaan het voor
lopig hier opslaan".
fet I
Paul Prevot, directeur van de Kalimijnen in de Elzas, wijst kdsv
naar een kleine vlakte, vlak naast de immense zoutloodsen. jc
Daar op dat hobbelige knollenveldje moet over twee maan
den een deel worden bewaard van de 1 miljoen ton keuken-j;
zout die Frankrijk dan niet meer in de Rijn mag dumpen, jlede
Nederlandse tuinders en waterleidingsbedrijven hebben e
daar nu nog schade door.
Prevot doet zijn verhaal aan de leden van de internationale
Rijncommmissie, die vandaag vergaderen over het zoutpro-N
bleem. Scepsis wekken zijn woorden wel, want ook de -
werkzaamheden rond het „voorlopige opslagterrein" zijn op
zijn minst vertraagd.
Bomen moeten nog worden gekapt, het terrein geëgeliseerd
en het belangrijkste om eventuele lekken naar het
grondwater te voorkomen, moet de bodem nog worden afge- torft
dekt met speciaal plastic folie en asfalt. Prevot ziet het pro-w nt<
bleem niet. „In december is hier alles klaar, dat verzeker ik PJ!
u. Behalve natuurlijk als de Lieve Heer ons ineens drie me-
ter sneeuw stuurt". j
De Elzassers beloven de zoutlozingen jaarlijks met 20 kilopyjj
per seconde te verminderen. Eigenlijk 15 kilo, want 5 kiloL^
zou al zijn bereikt met de sluiting van zoutfabrieken in hetL-^
naburige Lotharingen. I
Niet helemaal volgens de letter van het Rijn verdrag, waarin
St
ren. „Maar de geest van het verdrag wordt gerespecteerd",p
aldus de Nederlandse delegatieleider Van der Tas, onlangs
benoemd tot ambassadeur in Bonn. L
Die mening wordt gedeeld door het hoofd Internationale'
Milieuzaken van het ministerie van VROM, W.J. Hoogvliet,r~~
„het is een signaal dat de Fransen de zaken nu echt serieus?4'"
aanpakken. Als het begin er maar is, komt de rest vanzelf", j,,
Die rest is een extra van 40 kilo zout per seconde die de-
MDPA per 1989 uit de Rijn moet houden.
De Rijncommissieleden worden rondgeleid over het
brieksterrein. Een van de gidsen is ir. Laurens Medemblik,?
ooit Nederlander, nu al 13 jaar werkzaam bij de Kalimijnen.f£-
„Frankrijk is uitgespeeld als de kwaaie pier van Europa",
zegt hij. P
„De vervuiling door de chemische industrie is veel ergerx
dan wat wij in de Rijn storten". Medemblik denkt dat def
Westlandse tuinders meer te lijden hebben van verziltingl
door het Noord zee-water dan van de Kalimijnen. '■o»
de-
»-Ê
Jlik.b^