West-Europa
zet rem
op stroom
asielzoekers
Moord
Meeste Tamils al
weg uit Nederland
„Frankrijk
asielland"
België is streng
voor asielzoekers
Terroristen sluipen
Engeland binnen
West-Duitsland meest
liberale asielrecht
fieidóe Qowtwnt'
West-Europa wordt al jaren
geconfronteerd met een stroom
asielzoekers uit allerlei landen. Dat zijn
mensen die in hun land, bijvoorbeeld
om politieke redenen, gevaar lopen,
maar ook mensen die naar West-
Europa komen om een beter bestaan op
te bouwen (economische motieven).
Voor dat laatste is de asielverlening
echter niet bedoeld. Westeuropese
landen proberen mede daarom een rem
te zetten op het aantal asielzoekers. Het
„Gat van Berlijn" (de stroom
vluchtelingen die via de DDR naar
West-Europa kwam) is inmiddels
gedicht. Dat is echter niet voldoende.
Daarom wordt volgende maand in EG-
verband gesproken over stroomlijning
van het asielbeleid. De vraag is of zo'n
samenwerking wenselijk en/of mogelijk
is. De vraag is ook hoe Westeuropese
landen met het asielbeleid omspringen.
Welke verschillen zijn er, is het beleid
in Nederland bijvoorbeeld strenger dan
in West-Duitsland? En hoe makkelijk of
juist moeilijk is het in de Westeuropese
landen asiel te krijgen?
ZATERDAG 25 OKTOBER 1986
Hel aantal Tamils in Nederland is door het ontmoedigingsbeleid van de regering sterk afgenomen. Verwacht wordt dat eind volgend jaar alle procedures rond
deze vluchtelingenstroom zijn afgewerkt.
DEN HAAG - Veel Nederlanders
I schrokken vorig jaar van de komst van
jzo'n 3300 Tamils naar ons land. Deze
i Tamils stelden dat het voor hen niet
mogelijk is in hun land, Sri Lanka, veilig
te wonen. De Tamils zijn in Sri Lanka
een onderdrukte minderheid. De Neder
landse regering heeft in Sri Lanka onder
zoek laten doen en geconstateerd dat Ta
mils in het zuiden van dat eiland wel
i veilig zouden zijn. Hoewel de asielverle
ning op basis van individuele gevallen
(„vluchtverhalen") geschiedt, betekende
dit toch dat asiel krijgen moeilijker
werd.
Speciaal voor de Tamils schiep de Ne
derlandse regering verder de „bed-, bad-
,cn broodregeling". Die hield in dat Ta
mils geen recht op een uitkering konden
doen gelden, in tegenstelling tot andere
Ivluchtelingen die in afwachting van hun
„zaak" in Nederland mogen blijven. Dit
„ontmoedigingsbeleid" - Nederland wil
niet te bock staan als paradijs voor
vluchtelingen - heeft er inmiddels toe
geleid dat er in Nederland naar schatting
nog maar zo'n 1320 Tamils over zijn.
Van 1154 van hen is de asielaanvraag
inmiddels geweigerd. Er zijn 835 herzie
ningsverzoeken ingediend en tot de uit
spraak mogen de Tamils in ons land
blijven. Op 1 januari 1988 hoopt het mi
nisterie van justitie alle procedures rond
deze stroom vluchtelingen, inclusief die
bij de Raad van State, afgerond te heb
ben. Met name de zaak van de Tamils
heeft de Vereniging Vluchtelingenwerk
Nederland ertoe gebracht het Nederland
se vluchtelingenbeleid als „streng" te
kenschetsen. Hoe dan ook, vorig jaar is
zevenentwintig procent van het aantal
Tehanldelde asielaanvragen gehonoreerd.
Dat betekent dat 1957 aanvragen afge
wezen werden, terwijl 758 mensen poli
tiek asiel kregen. Bovendien kwamen
438 mensen op uitnodiging binnen. Dit
jaar verwacht het ministerie zo'n 4500
tot 5000 aanvragen, vorig („Tamil")-jaar
kwamen er 5800 binnen. Nederland
heeft overigens, net zomin als bijvoor
beeld Frankrijk en West-Duitsland,
plannen om het asielbeleid te wijzigen.
MARTIN VOORN
PARIJS - „Van een Europees asielbeleid
is absoluut geen sprake. Elk land voert
;een eigen, egoïstische politiek, waarvan
de praktijk is dat vluchtelingen over de
grens worden gezet naar hun buurland",
zegt secretaris-generaal Rosset van OF-
PRA, het Franse Bureau voor Bescher
ming van Vluchtelingen en Statenlozen.
In 1985 vroegen 29.000 mensen in
Frankrijk asiel. Dit jaar zullen dat er
rond de 25.000 zijn. Zo'n veertig pro
cent van de aanvragen wordt gehono
reerd.
Volgens Rosset is Frankrijk een van de
i meest gastvrije landen ter wereld. „Nog
steeds, ook al zijn nu als gevolg van het
terrorisme tijdelijk strengere maatrege
len van kracht". Net als in andere lan
den heeft overigens ook het OFPRA de
criteria waarop iemand de' vluchtelin
genstatus krijgt „verfijnd". Te veel „eco
nomische immigranten" zouden ten on
rechte voor politiek vluchteling willen
doorgaan en zo profiteren van de daar
aan verbonden mogelijkheid voor het
krijgen van uitkeringen.
Rosset: „Als iemand komt en zegt „Ik
ben Tamil", dan is dat niet genoeg. Een
algemeen etnisch element telt voor ons
niet. De aanvrager moet ons ervan kun
nen overtuigen dat hij wordt vervolgd of
slecht is behandeld. Een OFPRA-comité,
bestaande uit onder anderen een tolk en
een socioloog, spreekt een paar uur met
een kandidaat, waarna de beslissing valt.
„Maar dat zijn geen politieverhoren, we
proberen uit te vinden of de mensen op
recht zijn".
Rosset pleit voor een „minder aantrek
kelijk maken van de aanvraag voor het
politiek asiel, want in afwachting van de
beslissing heeft een asielzoeker al veel
meer rechten dan een gewone immigrant
met economische motieven. „Recente
visumbepalingen zijn niet de oplossing.
Het is onmogelijk de vijfendertighon
derd kilometer lange grens hermetisch af
te sluiten".
BOB VAN HUËT
BRUSSEL - In België vroegen 2449
mensen in 1981 de status van politiek
vluchteling aan. In 948 van deze geval
len werd de aanvraag positief beoor
deeld. De rest werd gekenmerkt als „eco
nomische heilzoekers". Sindsdien is het
aantal asielzoekers stijgende, terwijl het
aantal erkenningen als politiek vluchte
ling in België daalde. Vorig jaar waren er
aanvragen voor 5357 personen, van wie
er slechts 651 een positieve beschikking
kregen. In de eerste helft van dit jaar wa
ren er in België 2980 mensen die als po
litiek vluchteling te boek wilden staan,
maar slechts 283 werden als zodanig er
kend.
Minister van justitie Jean Gol kondigde
vorige maand aan dat binnenkort een
wetsontwerp wordt ingediend, dat het
mogelijk maakt maatregelen te treffen
die clandestiene vreemdelingen moeten
tegenhouden. In toenemende mate krijgt
België te maken met vreemdelingen die
in Britse havenplaatsen geweigerd wor
den omdat zij over valse papieren be
schikken. Zij worden op de boot naar
„Europa" gezet en komen dan meestal
in België terecht. Het land heeft kunnen
vaststellen dat er geweldig gezwendeld
wordt met valse paspoorten en toeristen-
kaarten. De documenten komen vooral
uit Nederland, waar vluchtende Tamils
of andere Aziaten tussen de duizend en
tweeduizend gulden betalen voor een
vals identiteitsbewijs.
Politieke vluchtelingen worden in België
doorverwezen naar een sociale dienst,
die probeert onderdak te geven en zorgt
voor een financiële steun van 750 gul
den per maand. In een aantal gemeenten
worden de politieke vluchtelingen niet
meer door de sociale dienst geholpen.
Zij hoeven, gezien hun financiële proble
men. geen immigranten meer ir^ te
schrijven in het bevolkingsregister. En
wie niet ingeschreven wordt, krijgt ook
geen uitkering.
De douane krijgt regelmatig vluchtelin
gen met valse papieren. Majoor De
Brouwer van de douane op het vliegveld
Zaventem: „De vreemdelingenwet
maakt het ons erg moeilijk. Snappen we
een drager van valse documenten dan
kan die asiel vragen als politiek vluchte
ling. Hij moet zich binnen acht dagen
melden, maar dan is hij al lang onderge
doken en in het bezit van andere valse
papieren".
AAD JONGBLOED
Premier Thatcher is
bang dat terroristen
dank zij de
asielwetgeving
Groot-Brittannië
binnensluipen.
LONDEN - Het Britse asielbeleid steunt
op een conventie van de Verenigde Na
ties, die de garantie geeft dat alle asiel
aanvragen onderzocht worden. De rege
ring weet maar al te goed dat ook terro
risten hiervan op de hoogte zijn. Als zij
bij hun aankomst in Groot-Brittannië
voorwenden dat zij elders worden ver
volgd en zij vragen asiel, dan is de Britse
staat op grond van de VN-conventie
verplicht hun verzoek in overweging te
nemen. Omdat zo'n onderzoek veel tijd
kost, worden de aanvragers in voorlopi
ge hechtenis gehouden tot de beslissing
is gevallen.
Maar aangezien de huizen van detentie,
verbonden aan grote Britse vlieghavens,
mudvol zitten, wordt aan mensen die bij
hun aankomst asiel hebben gevraagd ge
woon vergunning gegeven om tijdelijk in
het land te blijven. Zijn het toevallig
Arabische of andere terroristen, dan
kunnen zij in de tussentijd hun gang
gaan. Op een spoedconferentie over in
ternationale terreur heeft de Britse mi
nister van binnenlandse zaken en justi
tie. Douglas Hurd. zijn Europese colle
ga's voorgesteld de VN-garantie inzake
het onderzoek van asielaanvragen ge
woon te schrappen.
Dat er terroristen Groot-Brittannië bin
nensluipen is maar al te waar. In de zo
mer arriveerde in Londen per vliegtuig
uit Bulgarije een Palestijn, Mehmet Ali
Hajaj genaamd, voorzien van een vals
Paicistaans paspoort. Hij vroeg asiel.
Hoewel de Speciale Afdeling van Scot
land Yard en de RUC (de Noordierse
Koninklijke Politie) hem kenden en ver
moedden dat hij connecties had met ter
reurgroepen (waaronder de IRA) kon
een officieel onderzoek niet worden ge
weigerd.
Volgens hel departement van binnen
landse zaken en justitie proberen steeds
meer buitenlanders onder valse voor
wendsels in het Verenigd Koninkrijk te
komen. Zij pretenderen toeristen of za
kenlui te zijn of dat zij familie komen
bezoeken. Het ligt evenwel in hun be
doeling op illegale wijze van dit land
hun permanente verblijfplaats te maken
en er werk te zoeken. Zo verbeteren zij
hun levensstandaard en ziet hun toe
komst er ook veel aantrekkelijker uit.
Deze onderduikers komen vooral uit de
Derde Wereld. Sinds vorige week is het
land gesloten voor reizigers uit India,
Pakistan. Bangladesh, Ghana en Nigeria,
tenzij zij een visum hebben gekregen
van de Britse ambassade in hun vader
land.
ROGER SIMONS
West-Duitsland
heeft een zeer
liberaal asielrecht.
Bondskanselier Kohl
heeft daarover
kortgeleden gezegd
dat West-Duitsland
vooral op grond van
zijn verleden
gastvrijheid moet
verlenen aan de
vervolgden zonder te
vervallen tot de
status van asielland.
BONN - De Duitse Bondsrepubliek
heeft wellicht het meest liberale asiel
recht ter wereld. Dat is een reactie op de
nazipcriode van twaalf jaar. een tijd
waarin de Duitse overheid uitgroeide tot
's werelds grootste vervolger van min
derheden. De grondwet van de Bondsre
publiek stelt nu: „Politiek vervolgden
genieten asielrecht".
Zo'n stelling is natuurlijk voor velerlei
uitleg vatbaar, met als gevolg dat de
Bondsrepubliek veel mensen aan de
deur krijgt die roepen dat ze politiek
worden vervolgd terwijl ze in feite om
andere dan politieke - meestal econo
mische - redenen een nieuwe start in de
Bondsrepubliek Duitsland willen maken.
Zolang een asielzoeker niet als asielge-
rechtigde erkend is, wordt hij onderge
bracht in een opvangkamp. De asielzoe
kers krijgen slechts de eerste levensbe
hoeften en mogen de kampen niet uit.
Na hun acceptatie genieten ze wel bewe
gingsvrijheid en krijgen zij een verblijfs
vergunning. maar voor hen geldt dan
een arbeidsverbod van vijf jaar.
Voor uit de DDR gevluchte Duitsers
geldt sinds kort ook een arbeidsverbod
van een jaar. Zolang ze geen werk heb
ben krijgen de erkende asielgerechtigden
sociale uitkeringen zoals ze gelden voor
de „Bundesburger". Dit alles steekt ver
ontrustend veel rechtse Duitsers. Bekend
zijn gevallen van brandstichting in Ber-
lijnse vluchtelingenkampen, mishande
ling van met-Germaanse buitenlanders
en hatelijke pamfletten waarin het ver
trek van de buitenlanders wordt geëist.
Gemiddeld krijgt slechts zestien procent
van de vluchtelingen asiel. Maar wat ge
beurt er met de rest?
De meesten worden niet naar hun land
van herkomst teruggestuurd, vaak om
dat de Buitenlanderswet dat niet toe
staat. Sommige deelstaten gaan in hun
interpretatie zover, dat zij bijvoorbeeld
Turkse criminelen niet terugsturen, in
het geval hen de doodstraf wacht of ze
in de gevangenis gemarteld zouden kun
nen worden.
De laatste tien jaar is het aantal asiel
aanvragers sterk toegenomen. Vele tien
duizenden klopten bij de Bondsrepu
bliek aan, soms meer dan honderddui
zend per jaar. In totaal had de Bondsre
publiek Duitsland in januari vorig jaar
daadwerkelijk onderdak verleend aan
126.600 vluchtelingen die voldeden aan
de criteria van de yerenigde Naties. De
Bondsregering zelf geeft een heel ander
cijfer: 673.000. Hierbij zijn onder ande
ren de vluchtelingen uit het Oostblok
meegerekend die in principe nooit wor
den teruggestuurd, zeker niet als ze kun
nen aantonen „ergens" Duits bloed in de
aderen hebben. Hun rechten zijn dan
volkomen gelijk aan die van de Bonds-
duitsers: ze krijgen een staatspensioen
(een soort aow), hoewel ze er in de BRD
nooit premie voor hebben betaald. Dat
kost veel geld. Mede daarom zit minister
Norbert Blum van sociale zaken met de
handen in het haar als hij naar de toe
komst kijkt. Gewerkt wordt aan een her
ziening van het Duitse aow-stelsel om
het betaalbaar te houden. Veel Duitse
bejaarden moeten niets van al die
„volksgenoten" van „drüben" hebben.
De christelijk-rechtse politici in Duits
land. vooral in de CSU en ook in de
CDU. willen de grondwet veranderen
om snel de toevloed van asielzoekers af
te remmen. Ze hebben echter in politiek
Duitsland zo weinig weerklank gekregen
dat een grondwetswijziging er niet in zit.
Bondskanselier Kohl heeft onlangs ove
rigens nog gezegd dat West-Duitsland
vooral op grond van zijn verleden gast
vrijheid moet verlenen aan de vervolg
den zonder te vervallen tot de status van
immigratieland.
RINK DROST
LONDEN - De Britten verlustigen zich
erg graag in wrede moorden. Boze lon
gen beweren, dat dit een ziekelijke af
wijking van hen is. Pleeg een massa
moord en de Britse Jan Modaal vindt
het een lekkere kluif. Vanwaar die per
verse belangstelling, dat zinnelijke ge
not waarmee zij zich verdiepen in hui
veringwekkende details die het beest in
de mens illustreren? Psychologen en
psychiaters geloven dat deze en andere
vaderlandse eigenaardigheden van de
Britten bijna letterlijk voortvloeien uit
hun wonderlijke geaardheid. Als je op
een eiland woont met een brutaal kli
maat. dan krijg je zulke toestanden.
Hoe dan ook, moorden - en dan voor
at massamoorden - zijn in Groot-Brit
tannië waanzinnig populair. Kranten,
schrijvers, uitgevers en tv-producers le
ven ervan. De BBC zond laatst een
tv-film uit. getiteld: ..De goede Dokter
Bodkin Adams". Dit stuk ontspanning
op een zondagavond was gewijd aan
de praktijk van en het proces tegen een
Engelse huisarts, die ruim dertig jaar
geleden in de badplaats Eastbourne
euthanasie zou hebben gepleegd op di
verse oude weduwen, van wie hij geld
en goederen erfde.
Dr. John Bodkin Adams werd in 1957,
na een geruchtmakend proces van tien
dagen in de Old Bailey van Londen,
onverwacht door de jury vrijgesproken
van moord. Hierna was lui nog vijfen
twintig jaar praktizerend geneesheer
van oude dames aan de Engelse zuid
oostkust. In hun gezelschap ledigde Dr.
Adams vele glaasjes sherry. Hij speelde
bridge en kletsmajoor. De oude lady's
vonden hem een heel aardige man.
Pas na zijn dood in 1983 werd Dr.
John Bodkin Adams opnieuw een soort
criminele legende. Het bleek dat nie
mand nog zijn schuld betwijfelde. Dit
had tot gevolg dat Richard Gordon,
zelf een gewezen arts. een steengoed
scenario over hem schreef. Daarvan
werd door de BBC een tv-film ge
maakt. Wegens zijn vrijspraak staat
Dr. John Bodkin Adams niet in het
..Murderers' Who's Who", een handig
naslagwerk vol boeiende informatie
over bekende Britse moordenaars. Dit
boek werd samengesteld door J. H. H.
Gaute en Robin Odell en uitgegeven
door Harrap: het kost 9,95 pond. Beide
auteurs verschaffen pittige wetenswaar
digheden betreffende zeven Britse
moordenaars die met de bijl hebben
gewerkt, ofer vierentwintig massa
moordenaars. vierentwintig daders van
seksuele misdrijven. En over vijfen
twintig moordlustige geneesheren.
Wie in Groot-Brittannië verlangt dat
zijn naam bewaard blijft voor het na
geslacht, hoeft alleen maar een paar
bloedige moorden te plegen. Wellicht
speelt dan later een acteur zijn perso
nage op de tv. Maar ook in de Britse
criminaliteit bestaat er een zeker klas
sever schil. Het helpt wanneer je als
moordenaar uit de zogenaamde gegoe
de stand komt. Dit feit alleen al garan
deert je blijvende roem. Daarom heb
ben Britse dokters die moorden pleeg
den het zo gemakkelijk. In de ogen van
Jan Modaal zijn zij nagenoeg vader
landse helden. Neem nu Dr. Hawley
Harvey Crippen, Groot-Brittanniès be
kendste geneeskundige moordenaar.
Hij was eigenlijk een Amerikaan, die
in Engeland alleen medicijnen mocht
verkopen: zijn Amerikaans artsendiplo
ma werd er met geaccepteerd.
Crippen vergiftigde zijn echtgenote, de
dominerende Cora Turner, die eigen
lijk Kunigunde Mackamotzki heette en
voor het toneel de naam Belle Elmore
had gekozen. Dat staat allemaal in het
..Murderers' Who's Who". Het 'vertelt
ook dat Dr. Crippen zijn slachtoffer be
groef in de kelder. Daarna probeerde
hij met zijn maitresse Ethel le Neve
per stoomschip naar Amerika te vluch
ten. Maar de kapitein van het SS Mon
trose werd achterdochtig. Uit Antwer
pen zond hij een telegram naar de po
litie, die Crippen arresteerde in New
York. Het was de eerste maal in de ge
schiedenis dat dank zij Marconi's uit
vinding van de radio een moordenaar
bij de lurven werd gepakt. Zoiets vin
den de Britten geweldig.
Lang voor Dr. Crippen was er echter
ene Dr. Neil Cream, „de gifmenger
van Lambeth". Dr. Cream specialiseer
de zich in moorden op Londense pros
tituees. Hij werd eind vorige eeuw op
geknoopt. Net voor de valdeur van de
galg openging, riep de boosaardige
Cream uit: „Ik ben Jack theHoe
wel hij maar drie maanden bedrijvig
was, en dan nog in 1888, is Jqck the
Ripper nog steeds Groot-Brittanniës
ster-massamoordenaar. The Ripper
slak bij voorkeur tippelaarsters dood.
Hij werd nooit ontmaskerd: men weet
nog steeds niet wie hij was. Een van de
vele intrigerende mogelijkheden is een
adellijke connectie. Sommige historici
geloven zelfs, dat Jack The Ripper ko
ninklijk bloed in de aderen had.
En er was ook Dr. William Palmer,
die in de jaren vijftig van de vorige
eeuw wel veertien personen om het Te
ven bracht, onder wie zijn vrouw en
schoonmoeder, zijn schufdeisers en al
zijn ont wettige kinderen. Moorden
door artsen gepleegd fascineren de
Britten. Zij geven hun koude rillingen
en het akelige gevoel dat aan elke dok
tersbehandeling speciale risico's ver
bonden zouden kunnen zijn.
ROGER SIMONS