Schokkend gebrek aan
kennis over octrooien
Nijpend tekort aan goede vrachtrijders
Beurs van Amsterdam
„NAM-boorvergunning
IJsselmeer al verleend"
gjEIMfli
Werkgevers kritiseren bezuinigingen De Korte
BEDRMI
[irTTHTl
GOE
ECONOMIE
Cctdae (Soutant
WOENSDAG 22 OKTOBER 1936 PAGINA,
ATAG EN NOM
KOPEN BATAVUS
HEERENVEEN De overname van de noodlijdende rij-
wielfabriek Batavus BV in Heerenveen en Hardenbeg
door de apparaten fabriek Atag BV uit Ulft en de NV
Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM) heeft gis
teravond zijn beslag gekregen. Er zulen ten minste twee
honderd van de 340 arbeidsplaatsen worden gehandhaafd.
Binnen een maand zal de produktie hervat worden.
De vakbonden zijn opgelucht over de overneming van
Batavus. Op eigen kracht zou de fietsenfabriek het niet
gered hebben en dank zij Atag en de NOM krijgt het be
drijf behalve een goed mangement, weer een behoorlijke
(financiële) basis en onder de voeten en perspectief, aldus
de Industrie-en Voedingsbond CNV gisteren. Volgens
deze bond is Batavus vooral in de problemen gekomen
door zwak management plus het feit dat de vaderlandse
fietsenindustrie genoodzaakt is de produktie in korte tijd
met een derde te verminderen van 1,2 miljoen tot 800.000
fietsen per jaar
Opec akkoord over beperking
olieproduktie tot eind 1986
GENÈVE De olieministers van de Or
ganisatie van Olie-exporterende Landen
(Opec) hebben gisteren na zeventien van
moeizaam overleg een akkoord bereikt
over een beperking van de olieproduktie
tot het eind van dit jaar. Het akkoord be
helst een verlenging van de huidige tijde
lijke overeenkomst inclusief een aantal
wijzigingen
Rilwanu Lukman. Opec-president en olie
minister van Nigeria, zei gisteren dat hij
verwacht dat de huidige olieprijzen, die
tussen de 14 en 17 dollar per vat schom
melen, met zo'n drie dollar zullen stijgen.
Olie-experts meenden echter dat dit tijde
lijke akkoord geen effect op de prijzen-
markt zal sorteren. Zij spraken de ver
wachting uit dat de prijzen dit jaar niet
meer boven de 15 dollar per vat zullen
komen
Gulf Resources biedt
2,4 miljard op IC Gas
BOSTON Het Ameri-
kaanse energieconcern Gulf
Resources heeft via zijn
dochteronderneming in
Groot-Brittannie een over
nemingsbod gedaan op de
Britse Imperial Continental
Gas Association (IC Gas).
Gulf Resources wil 750 mil
joen pond sterling (2.4 mil
jard gulden) betalen voor IC
Gas, zo hebben beide onder
nemingen gisteren bekend
gemaakt.
Gulf Resources weet zich bij
zijn overnemingspoging ge
steund door een syndicaat
van Britse en internationale
banken, aangevoerd door
Standard Chartered.
BRITISH AIRWAYS
BEGIN 1987 TE KOOP
LONDEN Het Britse overheidsbedrijf British Airways zal in
het kader van het privatiseringsprogramma van de regering-
Thatcher begin 1987 worden verkocht. De maatschappij moet
circa 1 miljard pond opbrengen.
De verkoop, waarvoor reeds zeven jaar plannen bestaan, wordt
een van de grootste transacties van Thatchers privatiseringsbe-
leid. Staatsbedrijven als British Petroleum, British Aerospace,
Britoil, British Telecom en Jaguar gingen de luchtvaartmaat
schappij voor
Lord King, een industrieel die in 1981 werd aangetrokken om
het indertijd verlies lijdende bedrijf te saneren, wist British Air
ways te maken tot een van de meest winstgevende van Groot-
Brittanie. Verleden jaar werd een winst geboekt van ruim 180
miljoen pond voor belastingaftrek.
Inmiddels lijkt de privatisering van British Gas een groot succes
te gaan worden. Vier miljoen mensen hebben reeds hun interes
se in de aandelen van de gasmaatschappij aan het ministerie van
energie kenbaar gemaakt.
KLEINE INDUSTRIE LOOPT GROTE RISICO'S
DEN HAAG Door een
schokkend gebrek aan
kennis van en belang
stelling voor octrooien
loopt de Nederlandse
kleine en middelgrote
industrie grote risico's.
Nu deze sector zich
steeds meer op de export
richt is een drastische
mentaliteitsverandering
nodig ten aanzien van de
bescherming van eigen
vindingen. Dat is de op
vatting van de Neder
landse Orde van Octrooi
gemachtigden die mor
gen de viering van haar
vijftigjarig jubileum af
sluit.
Hoewel grote bedrijven wel
voldoende „octrooi bewust"
zijn, loopt de Nederlandse
kleine en middelgrote indus
trie wat dat betreft sterk ach
ter met het buitenland, aldus
voorzitter A.J.M Dries van
de Orde. Een Nederlands be
drijf brengt volgens hem als
het daarvoor goede afzetmo
gelijkheden ziet, een nieuwe
fiets op de markt zonder oc
trooi te hebben aangevraagd,
terwijl een Duits bedrijf al
een octrooi aanvraagt als hij
iets aan een fietsbel veran
dert.
De industrie heeft blijkbaar
niet door dat een octrooi een
monopoliepositie biedt en
daarmee macht ten opzichte
van de concurrentie. Die kan
men dwingen andere wegen
Misverstand
Vooral de grote vlucht die
het Europese octrooi neemt
vormt een bedreiging voor de
Nederlandse industrie. Met
één aanvraag kan men hier
door in maximaal dertien
landen een octrooi verwer
ven. De cijfers tonen volgens
bestuurslid ir A. Baarslag aan
dat ons land hierbij sterk
achterloopt.
Eén van de oorzaken van de
te lakse houding van de Ne
derlandse industrie is volgens
voorzitter Dries het misver
stand dat men kan vertrou
wen op de zogeheten voorge
bruiksrechten Dat is het
recht om ondanks een oc
trooiaanvraag door een an
der, door te gaan met een
produkt omdat men er eerder
mee op de markt is gekomen.
Dat recht geldt bijna altijd al
leen in het land van de pro
ducent zelf, aldus Dries, zo
dat men als men gaat expor
teren, in de problemen raakt.
Volgens Baai-slag beginnen
veel kleine en middelgrote
bedrijven aan onderzoek en
ontwikkeling zonder te we
ten of er op de beoogde vin
ding al een octrooi rust.
Per 1 januari kunnen in de
Benelux niet alleen merken
van materiële produkten,
maar ook van diensten wor
den beschermd. Het gaat
hierbij bijvoorbeeld om ver
zekeringen of hypotheken
die luisteren naar namen als
„rente-rust-hypothéek" of
„man-vrouw-polis".
HAARLEM Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland
hebben „ontdekt" dat het mi
nisterie van economische za
ken al op 2 juli van dit jaar
aan de Nederlandse Aardolie
Maatschappij (NAM) vergun
ning heeft verleend voor bo
ringen naar gas en olie in het
IJsselmeer. Al in de Staatscou
rant van mei is het voornemen
tot het verlenen van vergun
ning afgekondigd. De betref
fende toestemming zou zonder
enig protest op 2 juli zijn ver
leend.
„We zijn nog bezig de zaak
ftrecies uit te zoeken, maar het
ijkt er op dat de toenmalige
minister Van Aardenne van
economische zaken zonder
kennisgeving aan direct be
langhebbenden en in vakan-
tietijd deze ingrijpende stap
heeft gezet. In beicïe opzichten
zeer ongebruikelijk", aldus
verlaarde gistermiddag CDA-
gedeputeerde W. van Gelder,
die onder meer de portefeuille
van het Provinciaal Waterlei
dingbedrijf Noord-Holland be
heert.
NAM-woordvoerder F. Duut
bevestigde desgevraagd, dat
zijn maatschappij inderdaad al
over een boorvergunning be
schikt. Volgens hem is die
aangevraagd op grond van
„positieve geologische ver
wachtingen" en om het recht
te waarborgen dat de NAM als
eerste in aanmerking komt
voor het winnen van gas en/of
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD (22-10) Aanvoer 1.974.240
stuks, stemming stabiel. Prijzen in
gulden per 100 stuks: eieren van 50-
51 gram 8.53. 55-56 gram 9.27-9.25,
60-61 gram 9.80-10.36, 65-66 gram
10.57-10.86.
VEEMARKT LEIDEN (21-10) - Prijzen
in gulden per kg geslacht gewicht en
ontvet: stieren 1e kwal. 7.45-8,20 en
2e kwal. 6,40-7,45, vaarzen 1e kwal.
6.50-7,30 en 2e kwal. 5,50-6,50, koei
en 1e kwal. 6,50-7,20. 2e kwal. 5,80-
6.50 en 3e kwal. 4,80-5,80, worst
koeien 4,65-5,85.
Prijzen in gulden per kg geslacht ge
wicht: schapen 5,00-7,00, lammeren
(rammen) 8,50-9,75, lammeren (ooi
en) 8,00-9,50.
Prijzen in gulden per kg levend ge
wicht: varkens 2,70-2,80. zeugen 1e
kwal. 2,60-2.70 en 2e kwal. 2,50-2,60.
Prijzen in gulden per stuk: dikbillen
extra kwal. 2350-4400. schapen 150-
220, lammeren (rammen) 190-230,
lammeren (ooien) 150-190. melk- en
kalfkoeien 1e soort 1850-2450 en 2e
soort 1200-1850, melk- en kalfvaar-
zen 1e soort 1900-2450 en 2e soort
1200-1900, guste koeien 1000-2150,
enterstieren 1500-2250, pinken 900-
1600. graskalverpn 475-1000, mest-
nuka's stieren roodbont 530-775 en
zwartbont 390-585, mestnuka's
vaarskoeien roodbont 350-530 en
zwartbont 260-430, weidelammeren
130-200, bokken en geiten 30-130.
Aanvoer: totaal 3300 stuks, waaron
der 100 slachtvee. 30 stieren, 202 ge-
bruiksvee. 60 jongvee, 600 nuka's
roodbont. 1018 nuka's zwartbont,
320 slachtschapen en lammeren. 208
gebruiksschapen en lammeren, 668
varkens. 94 bokken en geiten.
Overzicht: (handel en prijzen) slacht
vee redelijk - hoger, stieren, ge-
bruiksvee en jongvee redelijk - hoger,
nuka's vlot - hoger, slachtschapen en
lammeren matig - gelijk, gebruiks
schapen en lammeren redelijk - ho
ger. varkens matig - lager, bokken en
geiten redelijk - gelijk.
KAASMARKT WOERDEN - In ver
band met de jaarmarkt zijn heden, 22
oktober, geen kaasnoteringen opge
maakt
olie uit het IJsselmeer.
Volgens een woordvoerder
van Economische Zaken heb
ben Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland op 8 augustus
1984 in een brief aan de ad
viescommissie die moet bezien
of een gebied al dan niet te
kwetsbaar is, al laten weten
geen bezwaar te hebben tegen
de vergunning als rekening
wordt gehouden met de kwets
baarheid van het gebied. Vol
gens de woordvoerder gebeurt
dat laatste. Als de NAM daad
werkelijk wil gaan winnen
moet immers eerst een proce
dure gevolgd worden waarbij
alle belanghebbenden worden
betrokken.
Het provinciaal bestuur van
Noord-Holland en de vereni
ging tot Behoud van het IJs
selmeer hebben „onoverkome
lijke bezwaren" tegen boorac-
tiviteiten in het IJsselmeer,
dat voor circa twee miljoen
Noordhollanders drinkwater
levert.
Gelderse Papier naar parallelmarkt
APELDOORN Certificaten Gelderse Papiergroep zullen van
af volgende week woensdag op de parallelmarkt van de Amster
damse effectenbeurs in de notering worden opgenomen, zo heeft
de onderneming gisteren bekendgemaakt
Gelderse Papier ging in 1981 van start als voortzetting van de
Apeldoornse bedrijven van het failliet gegane concern Van Gel
der Papier. Er werken ongeveer 950
Nieuwe Lloyds
Dit is het exterieur (foto boven)
en interieur van het nieuwe
hoofdkantoor van Lloyds in
Londen, 's werelds grootste
verzekeraar. Het door Richard
Rogers ontworpen futuristische
gebouw heeft ruim een half
miljard gulden gekost (omgere
kend tegen de huidige koers
van het pond). Op 3 november
gaan de deuren open voor het
publiek.
verkge
DEN HAAG
versorganisaties VNO
NCW zijn ongelukkig met de
bezuinigingsplannen van mi
nister De Korte van economi
sche zaken. Deze zouden oplo
pen van 319 miljoen tot 500
miljoen in 1990. Volgens het
NCW wordt er door het kor
ten van technische ontwikke
lingskredieten aan grote be
drijven (een besparing van 133
miljoen gulden) vooruitgelo
pen op adviezen die de com
missie-Dekker over het tech
nologiebeleid in de toekomst.
Bovendien meent de christelij
ke werkgeversorganisatie dat
De Korte bij al zijn plannen er
te veel van uitgaat dat het
winstherstel bij de bedrijven
blijvend is. De lastendruk in
1987 zal evenewei met vier
miljard gulden toenemen ten
opzichte van dit jaar. Voorts
wijst het NCW erop dat in het
buitenland de steun aan het
bedrijfsleven niet wordt afge
schaft.. zodat de plannen van
De Korte de concurrentieposi
tie' van de bedrijven aantasten.
Ook vindt men dat De Korte
te zenuwachtig doet over kre
dieten aan het bedrijfsleven.
Die worden immers met rente
terugbetaald door de bedrij
ven, aldus de NCW.
Volgens het VNO snoeit De
Korté te veel op zaken die be
doeld zijn om nieuwe ontwik
kelingen bij het bedrijfsleven
te steunen en te weinig op re
gelingen die bedoeld zijn om
het bestaande in stand te hou
den. Een woordvoerder wijst
met name op de bezuiniging
bij het technisch ontwikke
lingskrediet voor grotere be
drijven. Volgens hem hebben
ook kleine ondernemingen
baat bij ontwikkelingen die
binnen grote bedrijven plaats
vinden.
Het VNO heeft ook bezwaar
tegen het plan in de toekomst
de beoordeling van steunaan
vragen zoveel mogelijk over te
laten aan externe deskundi
gen. Daardoor geeft het minis
terie volgens het VNO alle
mogelijkheden uit handen om
zelf snel op ontwikkelingen te
kunnen inspelen.
De Korte, geconfronteerd met
de kritiek, zegt dat het
bedrijfsleven geen achterstand
zal oplopen. Ook de concur
rentiepositie zal volgens hem
niet worden aangetast. De
Korte wees op de 500 miljoen
gulden die het kabinet extra
voor technologiebeleid uit
trekt. De Korte vindt dat de
overheid moet terugtreden ten
behoeve van het bedrijfsleven.
Daarbij moet Economische Za
ken voorop lopen, meent hij.
WEINIG ANIMO BIJ SCHOOLVERLATERS
ALPHEN AAN DE RIJN
Er is een nijpend tekort
aan vakbekwame vracht
wagenchauffeurs. Dat
komt onder meer doordat
het beroepsvervoer in snel
tempo steeds meer een tak
van commerciële dienst
verlening wordt. Aan de
chauffeur worden in deze
branche steeds nieuwe,
hogere eisen gesteld. Nam
de werkgelegenheid in
het begin van de jaren
tachtig in totaal nog met
ongeveer tienduizend
plaatsen af, die teruggang
is nu tot stilstand geko
men. Er is nu ruimte ge
komen voor veel jonge
mensen die van aanpak
ken weten. Dat zegt de
Stichting Vakopleiding
Wegvervoer, die op tal
van plaatsen in ons land
scholing verzorgt.
„Als ik nu tweehonderd leer
lingen zou hebben met een af
geronde opleiding, dan konden
ze gegarandeerd ergens als
vrachtwagenchauffeur aan het
werk", zegt direkteur J. H.
van de Vosse van de stichting.
Het opleidingsinstituut neemt
in februari volgend jaar een
nieuw opleidings- en kantoor
gebouw in gebruik in Alphen
aan de Rijn. De snel groeiende
vraag naar chauffeurs is be
halve aanleiding voor de
nieuwbouw ook een reden
voor de stichting om in samen
werking met de gewestelijke
arbeidsbureaus korte opleidin
gen voor vrachtwagenchauf
feur in het leven te roepen. De
opleiding, die voorlopig eerst
in Venlo en Tilburg van start
-gaat, duurt dertig weken.
Werkzoekenden die in het be
zit zijn van een groot rijbewijs
kunnen met deze opleidingen
snel worden klaargestoomd
voor de praktijk.
Volgens de stichting wordt de
groeiende vraag naar vaklui
niet alleen veroorzaakt door
de huidige toename van het
vervoer in ons land. „Ook
moet het natuurlijk verloop
worden opgevangen. Verder
hebben we de laatste jaren te
maken gekregen met een
groeiend besef dat de nu nog
vaak gebruikelijke extreme
werktijden maatschappelijk
niet meer verantwoord zijn",
zegt J.F. Jonker, voorzitter
van de stichting. Dat betekent
dat de huidige hoeveelheid
Met wervende
jg f teksten en
pakkende
- folders
Ill proberen
werkgevers en
opleidings-
- instituten in
het
wegvervoer
jonge mensen
aan te trekken.
werk over meer mensen moet
worden „uitgesmeerd". Die
mensen kunnen in de toe
komst nauwelijks meer func
tioneren zonder vrij specialis
tische kennis van zaken.
Sturen
Jonker: „Zo is de afwisseling
in de chauffeursfunctie tussen
rijden en ander werk de laat
ste jaren steeds meer afgeno
men. Door het streven naar
maximale bezetting van de
vrachtwagen is er een tendens
ontstaan om de chauffeurs
werkzaamheden zo veel moge
lijk te richten op het rijden,
het sturen zelf. Vooral laad-
en los werkzaam heden zijn
verminderd. Daarentegep
krijgt de chauffeur wel steeds
meer administratief werk op
zijn bordje, een verandering
die door veel chauffeurs lang
niet altijd als prettig wordt er
varen. De verwachting is dat
de zo veel geprezen zelfstan
digheid in de chauffeursfunc
tie niet zal toenemen. De mo
derne chauffeur is geen solist,
maar lid van een compleet
team dat de vervoersklus moet
klaren", denkt Jonker.
Het zal volgens hem de ko
mende jaren heel moeilijk blij
ven om te voldoen aan de
vraag naar goede chauffeurs.
Dat komt onder meer doordat
de belangstelling onder school
verlaters voor dit vak niet bij
ster groot is. Er moet boven
dien rekening mee worden ge
houden dat het aantal van
56.000 schoolverlaters in 1986
over tien jaar gedaald zal zijn
tot ongeveer 27.000 per jaar.
Volgens Jonker zullen ontwik
kelingen op het gebied van de
automatisering, telecommuni
catie, laad- en lostechnieken
en grensafhandeling het ni
veau en de kwaliteit van het
werk verhogen. „Dat houdt
wel in dat de toekomstige
chauffeurs een beter inzicht
en overzicht zullen moeten
hebben in het gehele vervoer-
sproces, vaardigheid in data
verwerking, gevoel voor servi
ce, nauwkeurigheid en contac
tuele vaardigheden".
Eisen
In verband met deze verande
rende eisen en met de vraag
naar chauffeurs in deze tijd
zijn tal van chauffeursoplei
dingen herzien. Dat geldt ook
voor de primaire opleiding in
het kader van het leerlingwe
zen van de Stichting Vakoplei
ding, die wat dichter bij de
praktijk is komen te staan. De
ongeveer 1200 leerlingen van
zestien a achttien jaar, die na
hun opleiding Mavo of Mbo-B
aan de opleiding beginnen,
gaan nu twee jaar lang in pe
rioden van vijf maanden wer
ken bij bedrijven. De minder
klassikaal gegeven theorie-op
leiding op school sluit aan bij
wat ze in de praktijk doen. In
tegenstelling tot vroeger kun
nen de leerlingen nu na ver
loop van tijd kiezen voor een
specialisme, zoals verhuizen,
vervoer van gevaarlijke stof
fen of vervoer van bederfelij
ke goederen. „Hoe noodzake
lijk deze specialismen in deze
veranderende wereld zijn, dat
merken we aan de vraag naar
gespecialiseerde bijscholings
opleidingen voor chauffeurs
die al langere tijd in het vak
werkzaam zijn", zegt Jonker.
Het volgend jaar in Alphen
aan de Rijn te openen oplei
dingscentrum moet een soort
„proefboerderij" worden voor
aankomende chauffeurs én
voor hen die bijscholing nodig
hebben. Het meer dan negen
miljoen gulden kostende com
plex omvat onder meer oplei
dingshallen waarin praktijksi
tuaties als verhuizen, voertui-
gonderhoud, goederenbehan
deling en dergelijke worden
gesimuleerd. Het centrum zal
beschikken over alle moderne
hulpmiddelen die bij het los
sen en het laden en bij admini
stratieve verwerking van de
goederenstromen in transport
bedrijven worden gebruikt.
Nieuw voor Nederland is de
beschikbaarheid van een groot
geasfalteerd terrein, waar
chauffeurs ervaring kunnen
opdoen in het manouvreren
met vrachtauto's en combina
ties. De stichting wil autorij
scholen elders in het land er
voor interesseren ook manou-
vreercursussen aan te gaan
bieden op haar terrein.
ARJEN VAN DER SAR
Noteringen van woensdag 22 oktober 1986 (tot 10:45 uur)
GOUD Nmuw Vorige ZILVER
onbewerkt 30450 - 31150 29600 - 30300; onbewerkt 380 - 450;365 - 435;
bewerkt 32750 31900 bewerkt 490; i
Opgave: Drijfhout, A dam
Kalm
AMSTERDAM De Amster
damse effectenbeurs heeft zich
gisteren in weerwil van steeds
maar lagere koersen in Wall
Street redelijk kunnen hand
haven. Met name de interna
tionale aandelen bleven be
hoorlijk overeind. Koninklijke
Olie was zelfs tamelijk vast op
de verwachting dat de OPEC-
landen op een akkoord afste
venen. De olie-aandelen wer
den f 2 duurder op ƒ201.
Unilever werd per saldo 1
goedkoper op ƒ470,50, maar
Philips klom drie dubbeltjes
tot ƒ46,70. ABN won een daal
der op 534,50, maar NMB
was 4 lager op 206.
Flauw in de markt lag Océ-
van der Grinten met een ver
lies van 9 op 494. De wat te
gengevallen cijfers over het
derde kwartaal spelen het
fonds nog steeds parten. Ook
KNP en Bührmann raakten
enkele guldens kwijt.
De lokale fondsen werden
dwarsgezeten door dunne
markten. Daardoor ontstond!
hier en daar flinke verliet!
zoals bij Eriks, Blydensteü
Twentsche Kabel en Gelatit
Delft. Bredero raakte weer
kwijt op een dieptepunt vi
ƒ96 en relatief zwak lag w
van Berkel op 36 (min 2,4C
De obligatlemarkt was gemal
kelijk voor de staatslening!
tot zwak voor de BNG-waai
den.
Zaterdag 1 november
bij deze krant de bijlage