Vrijheid van
Hongaren
door Sovjets
platgewalst
Shamir blijft ook als premier
liever op de achtergrond
BUITENLAND
4lt~, V.
Eis van dertig jaar
in Nicaragua tegen
Amerikaan Hasenfr
ïieidóa<3owuvnt
DINSDAG 21 OKTOBER 1986PAG1NA|
BOEDAPEST De Hon-
gaarse opstand is feitelijk
met een begrafenis begon
nen. Op 6 oktober 1956
werd Laszlo Rajk, in 1949
wegens hoogverraad ('Ti-
toisme') in een show-pro
ces veroordeeld en ver
volgens opgehangen, na
een afgedwongen rehabi
litatie plechtig herbegra
ven. Het was een bizarre
vertoning, want Rajks
moordenaars liepen rou
wend in de lijkstoet, wel
ke begeleid werd door
200.000 Hongaren die van
de begrafenis een indruk
wekkende betoging tegen
het communistische re
giem maakten.
Laszlo Rajk was de populaire
leider geweest van de groep
communisten die niet als Ma-
tyas Rakosi de oorlog in Mos
kou hadden doorgebracht,
maar die het ondergrondse
verzet tegen de fascisten had
den georganiseerd. De val van
Rajk en zijn naaste medewer
kers was door Rakosi zorgvul
dig voorbereid en vormde
slechts het begin van een ar
restatie-golf die over anti-com
munisten en communisten,
vooral over alle tegenstanders
van Rakosi, heen kwam. De
huidige partijleider Janos Ka-
dar behoorde in 1950 tot de
tweede lichting arrestanten.
De executie van Rajk in sep
tember 1949 had het ware ge
zicht van een gedegenereerd
communistisch regiem laten
zien. Zijn plechtige begrafenis
in oktober 1956 was de genera
le repetitie van de Hongaarse
opstand die zeventien dagen
later zou uitbreken.
Kleine Stalin
Aan de plechtige begrafenis
van Rajk waren vele wbelige
maanden voorafgegaan. Eigen
lijk was Hongarije sinds de zo
mer van 1953 het grote zor
genkind van het Kremlin. De
erfgenamen van Stalin wilden
zich al lang van de kleine Sta
lin uit Boedapest, Rakosi, ont
doen. Begin juni was hij naar
Moskou ontboden samen met
onder andere de „nationaal-
-communist", Imre Nagy die
drie jaar later de premier van
de opstand zou worden. In het
politieke testament van Nagy,
dat pas in 1959 bekend werd,
staat gedetailleerd beschreven
hoe Rakosi, die zich „de wijze
vader van het Hongaarse
volk" liet noemen, door de
Sovjetrussische leiders werd
ontvangen. Anastas Mikoyan
verweet Rakosi: „De misluk
kingen en misdaden van jullie
regiem hebben zulke afmetin
gen aangenomen, dat het volk
elk ogenblik in opstand kan
komen om zich van zijn lei
ders te ontdoen". Nikita
Kroetsjov zei het op zijn wijze:
„Ze zullen jullie met mestvor
ken het land uit jagen!" En
Molotov vroeg geïrriteerd aan
Rakosi: „Wanneer zult u ein
delijk begrijpen, dat u niet
eeuwig met de steun van Sov
jetrussische bajonetten kunt
blijven regeren?"
Dertig jaar geleden kwamen
de Hongaren in opstand tegen
een onmenselijk stalinistisch
regiem. De poging om een de
mocratisch, onafhankelijk en
neutraal Hongarije te realise
ren werd in bloed gesmoord.
Sovjetrussische tanks walsten
de Hongaarse revolutie plat.
Nu, dertig jaar later, is Honga
rije het meest liberale land in
het Oostblok, maar de idealen
van 1956 zijn nog steeds niet
verwezenlijkt. Onze redacteur
Leo van Vlijmen dook in het
tragische verleden en het zon
niger heden van Hongarije.
Vandaag een terugblik.
LOS VAN STALIN MAAR NIET VAN MOSKOU
Vanuit de deur
van een
bakkerij kijkt
het personeel
mee, hoe
..vrije
Hongaren" het
opnemen
tegen de
geheime
politie.
Toen de Russische troepen ingrepen, namen duizenden Hon- Pal Maleter,
garen de wijk naar het Westen. zich bij de
aansloot.
de kolonel die
opstandelingen
ven, doch Imre Nagy keerde
als nieuwbenoemde premier
uit Moskou terug. Eenmaal uit
het gezicht van het Kremlin
begon Rakosi het liberalise-
rings-program van Nagy ech
ter te dwarsbomen. Kroetsjov
zat nog niet vast genoeg in het
zadel en sloeg tevergeefs met
de vuist op tafel: „Ik verlang
van u de vrijlating en de reha
bilitatie van de onschuldige
slachtoffers van de stalinisti
sche processen. U bent de
hoofdverantwoordelijke voor
deze arrestaties. U wilt de ge
vangenen niet vrijlaten omdat
u heel goed beseft dat ze on
schuldig zijn en dat ze u zullen
aanklagen."
Nog een keer lukte het Rakosi
een tegenstander beentje te
lichten. Terwijl Nagy thuis in
bed lag met een zware griep
slaagde Rakosi er in diens po
litiek in het Centrale Comité
eenstemmig te laten veroorde
len en Nagy werd, na veertig
jaar lid te zijn geweest van de
partij, wegens „rechts-revisio-
nisme" geroyeerd.
De-stalinisatie
Spoedig daarna kwam de
aardbeving; Kroetsjovs destali-
nisatie-rede op het 20e partij
congres sloeg ook in Boedapest
in als een bom. En enkele da
gen na zijn toespraak eiste
Kroetsjov van de Hongaarse
partijleider dat Rajk onmiddel
lijk gerehabiliteerd zou
worden. Het Hongaarse Op
perste Gerechtshof had de re
visie van het proces binnen
enkele uren rond.
Op 19 juni eiste de weduwe
van Laszlo Rajk op een bijeen
komst van de Petofi-kring,
een club van jonge intellectue
len, wraak voor hetgeen haar
man was aangedaan. Zij was
bevriend met Imre Nagy, doch
deze wachtte zijn tijd af.
Uiteindelijk grepen de Russen
zelf in. Mikoyan werd naar
Boedapest gtstuurd, waar hij
Rakosi dwong alle functies
neer te leggen en Erno Gero
als opvolger aanwees. Het was
een ongelukkige keus, want
Gero had weliswaar tegen Ra
kosi geïntrigeerd, doch hij was
zelf een oude stalinist. Ook het
feit dat Janos Kadar na zijn
rehabilitatie weer in het Polit
buro werd opgenomen kon de
gemoederen in Hongarije niet
meer bedaren. De oppositie
werd sterker en openlijker,
sloeg van de intellectuelen
over naar de studenten en ar»
beiders en beleefde een hoog
tepunt tijdens de plechtige be
grafenis van Laszlo Rajk.
Overslaande vonk
Inmiddels was in Hongarije op
ruime schaal bekend gewor
den wat er in Polen aan de
hand was. De Hongaren, die
traditioneel sympathiek tegen
over de Polen stonden, raak
ten diep onder de indruk van
de vasthoudendheid waarmee
de Polen hun onafhankelijk
heid verdedigden.
Erno Gero deed een vertwij
felde poging om te voorkómen
dat de Poolse vonk zou over
springen. Op 14 oktober reha
biliteerde hij Imre Nagy en be
noemde hij Janos Kadar tot
vice-premier. Zelf vertrok hij,
samen met Kadar, naar Bel
grado om zich op bevel van
Moskou met Tito te verzoe
nen. Dit lukte maar ten dele
en toen hij acht dagen later op
de trein stapte om naar Boeda
pest terug te keren, liep in
Hongarije de politieke thermo
meter al naar het kookpunt. In
alle universiteitssteden hadden
studenten vergaderingen be
legd waarop resoluties werden
aangenomen. Op de avond van
de 22e oktober vond zo'n bij
eenkomst plaats in de Techni
sche Hogeschool van Boeda
pest. Ook arbeiders namen aan
deze massa-vergadering deel.
Er werd een lijst met zestien
eisen samengesteld. Daarin
stond onder meer, dat de Sov
jetrussische troepen onmiddel
lijk uit Hongarije moesten
worden teruggetrokken.
Voorts wilde men dat de partij
haar kader geheel zou ver
nieuwen, dat er algemeen
stemrecht, geheime verkiezin
gen en een meerpartijenstelsel
zouden worden ingevoerd, dat
het economische systeem en
de verplichte handel
met de Sovjet-Unie zouden
worden herzien en dat er vol
ledige vrijheid van meningsui
ting zou komen. Er werd ook
feëist, dat het standbeeld van
talin „het symbool van
stalinistische tirannie en poli
tieke onderdrukking" zo
snel mogelijk zou worden ver
wijderd. Bovendien werd afge
sproken dat er de volgende
dag een stille tocht door het
centrum van Boedapest zou
worden gehouden als teken
van sympathie voor de Polen.
Geen van de aanwezigen op
die 22ste oktober had het ver
moeden dat deze stille tocht
het begin van de volksopstand
zou worden.
Eerste schoten
De demonstratie begint op de
Pester Donau-oever bij het
standbeeld van de nationale
dichter van de Hongaarse op
stand tegen de Oostenrijkers,
Sandor Petofi. Hier wordt zijn
gedicht „Hongaren, staat op!"
voorgedragen en vervolgens
verplaatsen de demonstranten
zich naar het standbeeld van
de Poolse generaal Bem. Dan
trekt de stoet door de straten
van Boedapest. Er worden
pamfletten uitgedeeld met de
„zestien eisen" en wanneer
's avonds zich ook veel arbei
ders bij de demonstranten heb
ben aangesloten bevindt de
menigte zich voor het gebouw
van de Hongaarse staatsradio
en eist dat de „zestien eisen"
voor de radio worden voorge
lezen. De directrice van de
omroep, Valeria Benke, wei
gert. Na lang aandringen laat
ze een ómroepster vanaf het
dak van een radio-wagen
langzaam het manifest voor
een microfoon voorlezen. De
demonstranten juichen, maar
uit de huizen in de omgeving
wordt geroepen dat de radio
alleen maar zigeunermuziek
uitzendt. De omroepster blijkt
een losse microfoon in de hand
te houden.
De truc van Valeria Benke
maakt de menigte woedend.
Voor het eerst klinkt de kreet
„Ruszkik Haza!" (Weg met de
Russen). De radio-wagen
wordt omvergeduwd; het ge
bouw van de staatsradio wordt
bestormd. Dan lossen agenten
van de gehate geheime politie,
AVO, de eerste schoten. De
opstand is begonnen.
Militairen die naar het gebouw
van de staatsradio worden ge
stuurd weigeren op te treden
en sommigen geven hun wa
pens af aan de demonstranten.
Het garnizoen van de Killian-
-kazerne schaart zich aan de
zijde van de betogers. De wa
penfabrieken Lampart en Da-
nubia openen hun poorten. De
demonstranten zijn nu opstan
delingen geworden en ver
spreiden zich over de hele
stad. Het wordt al donker als
zich op het Stalin-plein een
grote menigte verzamelt rond
het vijftien meter hoge beeld
van Stalin. Met behulp van
enkele trucks probeert men de
ijzeren kolos omver te trek
ken. Dan komt er een jonge
man met een snijbrander. Ten
slotte lukt het 't standbeeld
omver te halen. Alleen de
laarzen blijven nog op de sok
kel staan. In de holte van de
kop die bij de val is losgeraakt,
worden partijboekjes ver
brand.
Vlaggen zonde* ster
Op de 24e oktober trekken
tanks en pantserwagens van
het Rode leger de Hongaarse
hoofdstad binnen. Tegelijker
tijd wordt het standrecht afge
kondigd. Het werk ligt stil. Ie
dereen lijkt zich op straat te
bevinden. Een vijftal tanks
.worden met molotov-cocktails
onschadelijk gemaakt. Kolonel
Pal Maleter. die opdracht
krijgt de muiters in de Killian-
- kazerne te overmeesteren
sluit zich bij de opstandelingen
aan.
De Russen reageren in paniek.
Wanneer Mikoyan en Soeslov
op 25 oktober in allerijl in
Boedapest arriveren zien, zij
de stad vol hangen met Hon
gaarse vlaggen waar de rode
ster in het midden is uitge
knipt. Terwijl het Sovjetrussi
sche duo nog bezig is de stand
van zaken op te nemen, rich
ten de AVO en Sovjetrussische
tanks een bloedbad aan bij het
parlementsgebouw. Het aantal
doden ligt bij de zeshonderd.
Mikoyan en Soeslov nemen nu
snel een besluit. Gero wordt
afgezet en vervangen door Ja
nos Kadar; Imre Nagy wordt
tot premier benoemd.
De volgende dagen worden ge
kenmerkt door enerzijds een
algemene verwarring, ander
zijds een merkwaardig opti
misme. De nieuwe regering
neemt de meeste van de „zes
tien eisen" over en de commu
nistische partijpers schrijft
over een „nationale en demo
cratische beweging".
Op 30 oktober zijn Mikoyan en
Soeslov opnieuw in Boedapest
en dan voltrekt zich het „won
der aan de Donau". De Russen
accepteren alles: het terug
trekken van Sovjetrussische
troepen uit Boedapest en uit
heel Hongarije, algemene vrije
verkiezingen en vrijwel alle
andere van de „zestien eisen".
In de namiddag wordt kardi
naal Mindszenty, in 1949 even
als Rajk in een showproces
veroordeeld, uit zijn cel be
vrijd. Op de avond van de 30e
oktober beëindigt premier
Nagy zijn radiotoespraak met
de uitroep: „Leve het vrije, de
mocratische en onafhankelijke
Hongarije!" De bevolking van
Boedapest viert feest tot diep
in de nacht.
Suez-crisis
Op 31 oktober om tien uur 's-
ochtends komt het kabinet
onder leiding van premier
Nagy bijeen. Kort na het begin
van het kabinetsberaad brengt
een bode een telegram binnen.
Nagy bestudeert de tekst zwij
gend. Dan staat hij op en leest
voor: „Britse en Franse strijd
krachten bombarderen Egyp
te". Na een lange stilte klinkt
uit de mond van een van de
ministers luid: „Verdomme!"
Elk van de aanwezigen beseft
dat de aandacht van de wereld
nu op het Suez-kanaal is ge
vestigd en dat niemand zich
nog om het lot van Hongarije
zal bekommeren. Bovendien
biedt het ingrijpen in Suez de
Sovjet-Unie een vrijbrief om
zelf ook orde op zaken te stel
len.
Op 1 november beginnen Sov
jetrussische tanks de vliegvel
den te omsingelen. Wanneer
premier Nagy zich bij de Sov
jetrussische ambassadeur Joeri
Andropov (de latere partijlei
der) hierover beklaagt stelt
deze hem gerust: dit gebeurt
om de evacuatie van Sovjet
burgers sneller te kunnen af
wikkelen. 's Middags heeft
Nagy opnieuw contact met
ambassadeur Andropov omdat
nieuwe Sovjettroepen zijn aan
gevoerd. Nagy zegt formeel
het lidmaatschap van het War
schau Pact op, waarvoor hij
twee uur later de instemming
.an Janos Kadar en van i
ministerraad krijgt,
's Avonds houdt Kadar een i
dio-toespraak en zegt onj
meer: „Wij willen niet lans
afhankelijk zijn". Kort daarl
wordt hij op eigen verzoj
door de Russen naar de Oe|
raine gesluisd. Is hij een ven
der of een realist die begrepj
heeft, dat Nagy en de opsü
delingen een illusie najag
wanneer zij denken dat
Kremlin Hongarije werkejj
helemaal zal loslaten?
Rustige dag
Op 2 november beleeft Boed
pest de eerste rustige dag sin
23 oktober. De Sovjetrussisd
aanval is uitgebleven en alq
is de hoop teruggekeerd,^
alles goed zal aflopen. Ook|
3e november begint rustig,
een persconferentie van j
kabinet wordt meegedeeld,}
er bij de Russisch-Hongaai
onderhandelingen reeds i
een viertal punten overee
stemming is bereikt. Pal Maj
ter, inmiddels tot minister y
defensie benoemd, zal nogi
diezelfde zaterdag op de So
jet-kommandantoera in To)
ly de details bespreken ov
het terugtrekken van het Rq
leger. Pal Maleter rijdt teg
de avond inderdaad naar 1
koly, dineert met de Sovjetn
sische commandant en diq
staf en dan beginnen de i
sprekingen. Twee uur lal
stormen manschappen van|
KGB het vertrek binnen i
voeren Pal Maleter af. j
wordt korte tijd later geëxa
teerd.
Het is 4 november wanneer
de nationale zender radio-K
suth om tien over vijf in
ochtend het volkslied
gespeeld. Dan klinkt de si
van premier Nagy: „Sov'
sische troepen hebben
ochtendgloren een aanvi
onze hoofdstad ingezet mei
duidelijke bedoeling de we
de Hongaarse Volksrepul
ten val te brengen. Onze
daten zijn paraat. De regei
is op haar plaats. Ik bn
deze feiten ter kennis van
land en van de gehele
reld."
Tegen twaalf Sovjetrussij
divisies kunnen de ruim tv
tigduizend mannen van dei
tionale garde die zich in B
dapest bevinden geen sb
houden. In de Killian-kaza
en op de Citadel zullen dei
standelingen zich nog drie
malen lang verdedigen. M
nen, vrouwen en kindei
werpen zich met molol
-cocktails in de ongeüj
strijd.
Om drie minuten voor achl
de vrije radio-Kossuth vi
het laatst in de lucht: „0|
tijd is beperkt. Iedereen
■de feiten; we hoeven ze
meer uit te leggen. Help
garije! Help het Hong
volk! Help de Hongaa
schrijvers, studenten, arl
ders, boeren en intellectue
Help! Help! Help!". Dan zv
radio-Kossuth. Drie dagen
ter zwijgt het hele Hongal
volk, dat nog slechts zijn
den kan betreuren en zijn
wonden kan verzorgen,
gens de Hongaarse statistie
16.000 in totaal.
Imre Nagy, die ondanks
officieel toegezegde vrijgel
wordt opgepakt, wordt in
na een geheim proces geëx
teerd.
Tweehonderdduizend Ha
ren slagen er in nog op
naar het buitenland te vli
ten. Dan worden de grei
hermetisch gesloten.
Terwijl de Verenig
over de Suez-crisis debattï
gaat voor Hongarije voor)
de voorhang neer.
LEO VAN VLIJN
JERUZALEM Yitzhak
Shamir, de leider van het
conservatieve Likoed-
blok, is gisteren voor de
tweede keer in zijn loop
baan premier van Israël
geworden, maar hij blijft
toch enigszins een raadsel
achtige figuur. Communi-.
ceren in het openbaar
gaat Shamir nog niet zo
gemakkelijk af. Reden
hiervoor is waarschijnlijk
het feit dat hij het grootste
gedeelte van zijn 71 jaar
oude leven achter de
schermen heeft gewerkt.
Eerst nam hij deel aan terro
ristische activiteiten tegen de
Engelsen in Palestina, daarna
werd hij lid van de Mossad, de
Israëlische geheime dienst. In
tegenstelling tot zijn voorgan
ger Peres, die publiciteit niet
schuwt en altijd vlot over
komt, probeert Shamir inter
views te vermijden. Als hij
echt niet kan ontkomen aan
het geven van commentaar be
perkt hij zich tot korte, niets
zeggende antwoorden. Zijn
stopwoord in zulke gevallen is
het Hebreeuwse woord „ka-
cha", dat „daarom" betekent.
Shamir werd pas laat in zijn
leven politiek actief. Hij groei
de op in Polen. Daarna trad hij
toe tot de harde wereld van de
extremistische Zionistische
terroristen-groeperingen, die
de Britten in Palestina bestre
den in plaats van met hen sa
men te werken tegen de Pales-
tijnen. In het midden van de
jaren veertig maakte Shamir
deel uit van de groep van drie,
die zich „Vechters voor de
Vrijheid van Israël" noemde,
maèr waar de Britten nog
*steeds met afkee^ aan terug
denken als de Stern Groep.
Shamir, bekend als „Michael",
was verantwoordelijk voor de
„operaties", oftewel het uit de
weg ruimen van mensen.
Ontsnapt
Menachem Begin, leider van
de grotere rivaliserende Ir-
goen-groep, voerde een meer
gematigde vrijheidsoorlog.
Terwijl Begin ondergedoken
in Tel Aviv donderpreken zat
voor te bereiden, organiseerde
Shamir schietpartijen en bom
bardementen. De Britten na
men Shamir twee maal gevan
gen. maar hij slaagde erin om
te ontsnappen uit de gevange
nis van Eritrea en keerde in
1948 terug naar een onafhan
kelijk Israël.
Shamirs „ondergrondse perio
de" is van grote invloed ge
weest op zijn verdere loop
baan. Shamir's gelukkigste ja
ren waren ongetwijfeld die
van 1955 tot 1965 toen hij
werkzaam was bij de Mossad,
de Israëlische geheime dienst,
waar hij het uiteindelijk
bracht tot hoofd van de Euro
pese beweging in Parijs. Er
werd gebruik gemaakt van
valse namen, vervalste pas
poorten, vuurwapens en alles
was uiteraard strikt geheim.
Dit was ook de tijd dat Frank
rijk en Israël in het huwelijks
bootje stapten; de wittebroods
weken begonnen met de hero
pening van het Suezkanaal.
Shamir's ogen schitteren als
hij vertelt over deze periode in
zijn leven. Hij leest nog steeds
liever Le Monde dan de New
York Times.
Wat Shamir's preciese taak
was bij de Mossad zal nooit he
lemaal duidelijk worden. Over
het algemeen wordt echter
aangenomen dat hij achter de
serie bombrieven zat, die be
stemd waren voor de Duitse
wetenschappers die zich bezig
hielden met het ontwikkelen
van raketten voor President
Nasser van Egypte. Nasser was
indertijd de meest onverzoen
lijke vijand van de staat Israel.
Zakenman
Toen Shamir vijftig werd ver
liet hij de inlichtingendienst.
Vier jaar lang ondernam hij
pogingen om naam te vestigen
in de zakenwereld, maar hij
had geen succes. In 1973 trad
hij toe tot de politiek; hij werd
parlementslid voor de Heroet-
partij van Begin, die vier jaar
later aan de macht kwam.
Shamir's kracht lag in zijn or
ganisatievermogen en het ves
tigen van partij-afdelingen.
Verder had hij een neus voor
nieuw talent. Zijn krachtige en
gehaaide manier van optreden
bleef onveranderd. Shamir
mist het theatrale en demago
gische dat zo typerend was
voor Begin. Hij manifesteert
zich als niet-gelovig, maar zijn
gevecht voor een Groter Israël
is er niet minder om en hij is
evenmin bereid gebied prijs te
geven aan de Arabieren.
Nog niet zo lang geleden ont
stond er een schandaal over
Shamir's vermeende aandeel
in de moord op twee Pale
stijnse terroristen door leden
van de binnenlandse veilig
heidsdienst Shin Bet, begin
1984, toen Shamir net premier
was. Hierbij toonde hij-wel dat
hij zelfs onder hevige kritiek
zijn kalmte kan bewaren,
maar dat moraal geen grote rol
in zijn leven speelt
Shamir's vermogen om zich
onder alle omstandigheden te
handhaven is misschien wel
het duidelijkst binnen zijn ei
gen partij. Hij moet voortdu
rend aanvallen incasseren van
uiterst rechts in de persoon
van Ariel Sharon, de „archi
tect" van de oorlog tegen Li
banon in 1982. Verder onder
vindt hij tegenstand van de in
Marokko geboren opportunist
David Levy, die door velen
gezien wordt als het toekom
stige gezicht van het Likoed-
blok.
Erfenis
De nieuwe Israëlische premier
kan zich in vele opzichten een
gelukkig man prijzen. 'Peres
In Israël zijn de rollen gisteren omgedraaid. Shamir (links) is nu
premier, Peres minister van buitenlandse zaken. In de Knesset
zaten de voorgangers/opvolgers gisteren broederlijk naast el
kaar.
heeft hem een erfenis van
handige formules nagelaten,
die een doorbraak in de vast
zittende vredesonderhandelin
gen voor het Midden-Oosten
zullen moeten bewerkstelli
gen. Er is een goede kans dat
deze formules succes zullen
boeken. Met het oog op de
voortdurende wanorde in de
Arabische wereld en de tegen
zin van zowel de Arbeiders
partij als het Likoed-blok om
concessies te doen, zal het voor
Shamir betekenen dat hij niet
al te vaak „nee" zal hoeven te
zeggen. Wanneer dit wèl het
geval zal zijn, zal Shamir daar
geen moeite mee hebben. Hij
is namelijk niet anders ge
wend.
IAN BLACK
Copyright The Guardian
MANAGUA De Nicaraguaanse minister van jus
Rodrigo Reyes, heeft de maximale gevangenisstraf
dertig jaar geëist tegen de Amerikaan Eugene Ha
fus, voor het leveren van wapens aan de Contra's,
senfus werd op 6 oktober gearresteerd nadat het vli
tuig waarin hij zat en dat wapens en munitie vervoe
voor de Contra's in het zuiden van Nicaragua was m
gestort.
Hasenfus staat terecht voor een volkstribunaal, een
rechtbank dat in 1983 werd opgericht voor het behandi
van misdaden die verband houden met de activiteit var
Contra's. De volkstribunalen hebben bij diverse mensenrs
tenorganisaties een slechte naam, omdat de gebruikelijk
ridische normen worden genegeerd. Maar tegen de gewa
in zal het proces tegen Hasenfus niet achter gesloten dei
worden gevoerd.
Hasenfus verklaarde gisteren dat hij dacht te werken vofl
Amerikaanse regering. Hij was gerecruteerd iemand dit
kende van de oorlog in Vietnam, toen deze man werkte'
een luchtvaartbedrijf dat eigendom is van de Amerika
lichtingendienst CIA. Volgens Hasenfus werden de vlud
gecoördineerd vanaf de Salvadoraanse luchtmachtbasis
pango door een zekere Max Gomez, die „kennelijk w
voor de CIA" en „een vriend is van George Bush", de A
rikaanse vice-president
Het Witte Huis, de CIA en het Amerikaanse ministerie
buitenlandse zaken hebben tegengesproken dat Washin
betrokken is bij het leveren van wapens aan de rebellen,
geen in 1984 door het Congres werd verboden.
De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties houdt van<
een spoeddebat over de jongste klacht van Nicaragua ove
Amerikaanse hulp aan de Contra's. Het is de dertiende
in vier jaar dat Nicaragua de V-raad om een dergelijk d
heeft gevraagd.
llllllllllllllllltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllK
