Belangen goede rechtsgang en
publiciteit soms tegengesteld
13
KONINKLIJK
COMMISSIE CONCLUDEERT NA SLAVENBURG EN DE TERP:
IEUWO
Tandartsen trekken
voortaan één lijn
Tekort aan gaatjes
tot omscholing
Christelijke werkgevers
blokkeren centraal overleg
iNNEN LAND
CcidócSotnant
DINSDAG 30 SEPTEMBER 1986 PAGINA 3
.oogleraar:
weinig
„^egrip voor
i jeumapatiënt
KONINGEN In een
van bezuinigingen
(in je het best een con-
jete ziekte hebben, blin-
darmontsteking of een
^broken been bijvoor-
eld, waarvan de nood-
Jak tot behandelen dui-
Jlijk is. Over dit soort
indoeningen kunnen ge-
kkelijk rekensommen
(orden gemaakt. „Maar
zorg voor patiënten
[et chronische aandoe-
ngen is kennelijk niet
(ctaculair genoeg en
[reekt onvoldoende tot
1 verbeelding".
i reumatoloog dr, M.H. van
jjswijk zei dit vandaag bij het
bvaarden van het bijzonder
»gleraarschap in de reuma-
>gie in Groningen. Deze
irstoel is ingesteld door de
Hderlandse Vereniging voor
lumabestrijding en het Na
saal Reumafonds.
irmate de behandelingsmo-
ïijkheden voor reumatische
udoeningen verder toene-
|n lijkt het begrip voor de
eifieke problemen van deze
iënten te verminderen, al-
Van Rijswijk. Het is steeds
ider duidelijk te zien wat er
:t een reumapatiënt aan de
nd' is. Volgens Van Rijswijk
het gebrek aan begrip van
i omgeving voor veel pa-
iten een aanzienlijk pro-
matische aandoeningen
ten veel voor en ze veroor-
en, materieel en immate-
t fcel. veel schade. Per duizend
'oners hebben volgens prof.
In Rijswijk elf mensen reu-
itofde artritis (gewrichtsont-
ing), vier de ziekte van
hterew en vijftig tot hon-
d artrosis deformans (ver
ingen van en rond de ge-
ichten).
laatste aandoening neemt
frequentie toe met het stij-
van de leeftijd. Maar voor
meeste andere reumatische
idoeningen geldt volgens
Rijswijk, dat ze juist op
ekkelijk jonge leeftijd op-
len. Op de reuma-afdeling
Groningen is bij voorbeeld
SS procent van de patiënten
zijn opgenomen of die de
likliniek bezoeken jonger
65 jaar en 40 procent jon-
dan 45 jaar.
ADVERTENTIE
Napoleon
li '4
Brandy
IV.S.O.P.
i1;®
Druppel voor
druppel tot
leven gekomen
wijn on gedistilleerd
ld (oirurww
0 september
Claus woont in het Konink-
jk Instituut voor de Tropen in
msterdam de première bij van
en aantal films over de tweede
nelltusexpeditie, een Neder-
inds-Jndonesisch oceanogra-
sch onderzoek in 1984 en '85.
oktober
oningin Beatrix opent in Breda
let nieuwe gerechtsgebouw offi-
ieel.
Pieter van Vollenhoven
roont de opening bij van de 29e
'erkeerstechhische Leergang
an de ANWB in het RAI Con-
rescentrum in Amsterdam,
rins Claus verricht in Leeuwar-
de opening van de Neder-
indse Academie voor Overheids
Management. Hij is tevens in het
"J paleis in Den Haag aan-
"ezig bij de uitreiking van de
Vateler Vredesprijs 1986 aan dr.
Kurien uit India, initiatiefne-
r van Operation Flood.
Verkoop
kinderzegels
van start
DEN HAAG
Ruim driehonderd
duizend kinderen
uit de 7e en 8e
groep van het basis
onderwijs trekken
er morgen weer op
uit om bestellingen
op te nemen voor
kinderpostzegels en
ansichtkaarten. Het
gaat dit jaar om drie
postzegels met de
waarden: 55 (+25)
cent, 65 (+35) cent
en 75 (+35) cent. De
emissie van deze ze
gels vindt plaats op
12 november.
Na maanden zoeken:
geen brisantbommen
in het Hoendiep
LEEK In het Hoendiep in de Gro
ningse gemeente Leek liggen geen bri
santbommen. Gisteren zijn na vier
maanden tevergeefs zoeken de wegver-
bredingswerkzaamheden weer begon
nen. De zoekactie heeft slechts een
kleine vondst opgeleverd: vorige week
werd een klein bommetje ter grootte
van een forse sigaar opgebaggerd. Voor
de rest leverde de zoekactie, die twee
miljoen heeft gekost, niets op. Aanlei
ding voor de speurtocht waren een pro
ces-verbaal en enkele getuigenverkla
ringen uit 1943, die wezen op de aanwe
zigheid van de bommen.
Collectie
Rob Hendriks
De nieuwe collectie
van de
veelbelovende
ontwerper Henk
Hendriks toont
altijd een
combinatie van
mannelijke
basiselementen
met
supervrouwelijke
accenten.
Ook KLM 'ers moeten
legitimatie dragen
AMSTELVEEN Behalve het tech-
nisch personeel van de luchthaven
Schiphol moeten voortaan ook alle
KLM'ers een zichtbaar legitimatiebe
wijs dragen. De „veiligheid van
KLM'ers en KLM-eigendommen"
wordt als belangrijkste reden opgege
ven voor de maatregel. Het besluit
geldt alle gebouwen van de KLM op
Schiphol, het hoofdkantoor in Amstel
veen, het computercentrum te Rijswijk
en alle passagekantoren in het land.
De luchthaven Schiphol stelde legiti
matie onlangs ook op het technisch
areaal te Schiphol-Oost verplicht. Dat
heeft al geleid tot files in de ochtend.
Er wordt daarom nu gewerkt aan een
aparte ingang voor bezoekers.
Boekhouding visafslag
Lauwersoog verbrand
LAUWERSOOG Onbeken-
den hebben gisteren in Lau
wersoog een deel van de admi
nistratie van de visafslag ge
stolen en in brand gestoken
Het gaat om gegevens over de
aanvoer van vis waarvoor bin
nen de EG quota zijn vastge
steld. Vorige week werd een
ander deel van de administra
tie van de visafslag meegeno
men door ambtenaren van de
Algemene Inspectie Dienst
(AID) van het ministerie van
landbouw en visserij. Het be
trof toen een routinecontrole
om na te gaan of de vissers
zich houden aan de quote
ringsregeling. Het onderzoek
van deze administratie vergt
enkele weken.
N VANDAAG C\
IN HET VJ
(Vervolg van de voorpagina)
DEN HAAG Een
„zware" club van magi
straten, officieren van
justitie en advocaten
heeft eens goed nage
dacht over een probleem
dat rechtstreeks verband
houdt met één van de
basisprincipes in onze
rechtspraak: iemand is
pas schuldig als de rech
ter dat oordeel heeft uit
gesproken en niet eer
der. Dat dat principe
maar betrekkelijk is, is
de laatste tijd bewezen in
meer dan één strafzaak.
De hoofdverdachte in de
Slavenburg-affaire werd
door alle publiciteit in
feite al veroordeeld
voordat de rechter zich
over de zaak had gebo
gen. Een rechter die de
hoofdverdachte nota
bene vrijsprak.
Zo ging het ook ongeveer in
de euthanasiezaak van De
Terp en in talloze andere
„publiciteitsgevoelige" straf
zaken. „Mensen lopen door
de publiciteit, hoe neutraal
die ook is, het risico meerma
len veroordeeld te worden, of
zelfs onschuldig veroordeeld.
Meneer De Vries van RSV is
door de rechter niet veroor
deeld, maar door het publiek
des te meer. Publiciteit en
goede rechtsgang gaan niet
altijd samen. Sterker nog, ze
kunnen soms volstrekt tegen
gesteld zijn".
Dat zegt de bekende straf
pleiter mr. M. Wladimiroff,
die namens de Orde van Ad
vocaten zitting had in de
comTnissie, die vandaag met
de publiciteitsrichtlijnen
kwam. „De kwade nevenef
fecten van de publiciteit in
Strafpleiter mr. M. Wladimiroff licht de pers in na de uitspraak in de euthanasiezaak van De
Terp. Nu zegt hij: „ledereen ging zijn eigen gang maar. De ene woordvoerder schoot met zijn
verklaring de woorden van de ander lek"
strafzaken overheersen wel
eens", zegt mr. Wladimiroff.
Tal van hoofdredacteuren
van dag- en weekbladen zul
len zijn woorden en de be
vindingen van de commissie
knarsetandend volgen. Het
lijkt er namelijk op dat de
commissie de publiciteits-
kraan bij strafzaken wil
dichtdraaien, maar volgens
de advocaat is die angst niet
terecht.
„Het gaat ons er om dat de
wildgroei in de openheid bij
justitie over strafzaken wordt
teruggedraaid. Bij de advoca
ten moeten de bestaande re
gels binnen de Orde wat
worden aangescherpt. Als
een advocaat in een zaak de
publiciteit betreedt, dan dient
hij de andere partij daarvan
op de hoogte te brengen, zo
luidt één van onze aanbeve-*
lingen. Qua kwantiteit zal er
misschien iets veranderen,
maar de kwalititeit van de
voorlichting aan het publiek
zal er sterk op vooruit gaan.
Het openbaar ministerie en
de advocatuur zullen, als
men onze richtlijnen opvolgt,
doordachter handelen bij het
geven van informatie over
een verdachte en diens zaak.
De media krijgen hoor en
wederhoor in het vervolg op
een presenteerblaadje, zodat
daar in ieder geval geen mis
verstand meer over kan ont
staan".
Uit de klauwen
De aanleiding om de commis
sie in het leven te roepen
mocht er zijn. Strafzaken als
die van De Terp, de Haagse
gyneacologen, RSV-topman
De Vries en Slavenburg lie
pen in de publiciteit „danig
uit de klauwen", omdat de
partijen in feite niet in de
rechtszaal procedeerden,
maar via de kranten. „De of
ficier en de raadslieden wis
selden niet zelden argumen
ten uit via de media en zo
moet het natuurlijk niet. Zul
ke taferelen moeten we in de
toekomst tegen elke prijs zien
te vermijden", zegt Wladimi
roff.
Zo vraagt hij zich bijvoor
beeld bij de euthanasiezaak
van De Terp af, of die kwes
tie niet wat te vroeg in de
publiciteit is gekomen. „Dat
was op een moment dat er
nog onvoldoende inzicht was
in wat er werkelijk was ge
beurd in dat verzorgingste
huis. Met als gevolg dat de
publiciteit een gigantische
onrust teweeg bracht onder
de bewoners. Niemand wist
wat de verdachte nu precies
verweten werd. Door de te
rughoudendheid van de offi
ciële bronnen werden de
journalisten des te nieuwsgie
riger. Zij probeerden dan
maar zonder hulp van justitie
klaarheid in de zaak te krij
gen, waarbij nogal wat ste
ken vielen. De pers moet
haar werk uiteraard doen en
heeft belang bij een goede
nieuwsgaring. Justitie moet
daar niet in treden, maar
zich wel afvragen of het uit
eigen beweging de publiciteit
moet zoeken. Bij de zaak
rond De Terp ging iedereen
de eigen gang maar. Politie
en justitie reageerden ad hoe
op nieuwe onthullende publi
caties en kwamen wisselend
naar buiten met verklarin
gen. Kortom, er zat geen
eensluidende gedachte ach
ter. Zo ontstond verwarring
en onzekerheid. De ene
woordvoerder schoot met zijn
verklaring de woorden van
de ander lek", aldus mr. Wla
dimiroff.
Verantwoordelijkheid
De commissie van juristen
legt dan ook om verwarring
te voorkomen een groot deel
van de verantwoordelijkheid
van het toekomstige beleid in
handen van één partij, die
van justitie. „Politiewoord
voerders zullen wat dat be
treft een stapje terug moeten
doen. Het politiekorps heeft
eigen belangen, andere dan
die van justitie. De politie
heeft een produkt dat naar
buiten verkocht moet wor
den, dat er dus goed uit moet
zien. Met de nieuwe richtlij
nen wordt de kans op die zo
geheten „image-building"
duidelijk kleiner", consta
teert mr. Wladimiroff.
De door de studiegroep ont
vouwde plannen voor een
betere communicatie tussen
politie, justitie ,en advocaten
kunnen volgensmr. Wladi
miroff in het uiterste geval
met zich meebrengen, dat die
drie partijen gezamenlijk
over een zaak in de publici
teit treden. Dan is het dus
niet onmogelijk, dat zij „in
het zwaarste geval" met ge
zamenlijke persberichten en
persconferenties komen.
Maar als politie, justitie en
advocaten straks veel meer
dan nu ruggespraak met el
kaar moeten gaan houden, is
dan niet de kans groot dat de
informatiekanalen dichtslib
ben en het publiek helemaal
niet meer te wéten komt wat
er gaande is?
„Dat zal wel meevallen. Er is
een tendens naar steeds meer
openheid en gelukkig kun
nen in dit land ook steeds
meer dingen in het openbaar
besproken worden en van
commentaar worden voor
zien. Die tendens gaat hoe
dan ook door. De moeilijk
heid is nu alleen, dat die goe
de ontwikkeling zonder veel
nadenken spontaan is ge
groeid. We menen dat er
meer moet worden nage
dacht over wezenlijke zaken
als deze. Welke positieve rol
de media ook mogen spelen,
we moeten ook oog hebben
voor de negatieve kanten.
Dat is een gezamenlijke ver
antwoordelijkheid"
ARJEN VAN DER SAR
De deskundigen P.J.A. Crielaers (links) en B.W.J. Reijnen menen
dat er over vijftien geen jongeren meer zullen zijn met gaatjes in
tanden en kiezen.
NIEUWEGEIN Vanaf morgen gaan alle particuliere
patiënten bij hun tandarts voor dezelfde behandelin
gen ook dezelfde tarieven betalen. Omdat er voor een
deel van de tandartsen en de patiënten nogal wat ver
andert, is de Nederlandse Maatschappij tot bevordering
der Tandheelkunde (NMT) een intensieve voorlich
tingscampagne begonnen.
De bijna 6000 praktiserende tandartsen hebben folders gekregen
voor hun patiënten waarin precies valt te lezen, wat een bepaal
de verrichting kost. Bij het opstellen van een behandelplan kan
de patiënt zelf opzoeken hoe duur het gaat worden en ook ach
teraf valt de rekening gemakkelijk te „controleren". Er zijn
twee soorten folders: een eenvoudige met de meest voorkomen
de verrichtingen en één met de complete tarievenlijst, waarin
eveneens wordt uitgelegd wat een bepaalde behandeling precies
inhoudt.
De folders zijn ook bestemd voor ziekenfondspatiënten dje be
handelingen willen laten uitvoeren waarvoor zij niet verzekerd
zijn. Wie ondanks de folders met vragen blijft zitten, kan een
speciaal informatienummer van de NMT (03402-76390) bellen.
Alle tandartsen samen worden niet duurder of goedkoper.
TILBURG „Tandartsen hebben hun eigen graf ge
graven. Ons doel het voorkomen van cariës (gaatjes)
is bereikt. Uit internationale onderzoeken in twintig
landen blijkt dat het aantal cariëspatiënten de laatste
vijftien jaar met de helft is gedaald. Over nog eens vijf
tien jaar zullen er helemaal geen jongeren meer zijn
met gaatjes in tanden en kiezen. Het gevolg hiervan zal
zijn dat het aantal tandartsen, nu 5500 praktizerend, 'zal
moeten inkrimpen tot 1500 a 2000".
Dit zeggen dr. P.J.A. Crielaers, vice-voorzitter van de Neder
landse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde en
B.W.J. Reijnen, tandarts en ex-bestuurslid van die maatschappij.
Caries is de meest voorkomende tandziekte. Tandartsen beste
den gemiddeld 80 procent van hun tijd aan de behandeling van
cariës. Wanneer die behandelingen wegvallen vervalt daarmee
de belangrijkste bron van inkomsten voor de tandarts. „Hij zal
moeten omscholen zoals indertijd longartsen die tbc behandel
den naar een ander vak hebben moeten uitzien toen tbc te gene
zen bleek", aldus Crielaers en Reijnen.
Justitie gaat niet voldane
boete sneller verhogen
DEN HAAG Justitie heeft vanaf 1 oktober minder pardon
met langzame boetebetalers. Tot nog toe was het gebruikelijk na
de uitspraak van de rechter de eerste acceptgirokaart te laten
volgen door twee aanmaningen, maar daar komt een einde aan.
Voortaan krijgt men nog maar één aansporing, aldus het minis
terie van justitie vanmorgen. Daarbij stijgt de boete net als nu
met vijfentwintig gulden. Wordt dat bedrag niet binnen de ge
stelde termijn betaald, dan komt er automatisch ten minste vijf
tig en ten hoogste duizend gulden bovenop. Ook kan eerder tot
verhaal op goederen of ten uitvoerlegging van vervangende
hechtenis worden overgegaan.
Studiefinanciering via obligatielening
AMSTERDAM De 27-jarige Nicolaas Heij, student aan de
Universiteit van Amsterdam, heeft een nieuwe manier gevon
den om zijn studie te kunnen betalen: een obligatielening. De
lening omvat 10.000 gulden en is verdeeld over vijftig stukken
van 200 gulden. De economie-student was zijn obligaties binnen
een week kwijt, zegt hij. Zij zijn ondergebracht bij familie en
vrienden. De looptijd van Heij's lening is negen jaar. In 1991 be
gint hij af te lossen. De rente wordt vergoed in een vast en in
een variabel deel. De „belegger" mag een gemiddeld rendement
van acht procent verwachten, aldus Heij.
RIEMELS
NOU, Q9N 15 Her KWW2 T£ HOpENj
OÏT ON2e pioneer Aa-RUK J
v€R2£K£fZp IS.
ADVERTENTIE
EN TOEN WERD ALLES ANDERS...
Soms gebeurt er iets erg ingrijpends. Ziek zijn bijvoorbeeld. Waar hoge
kosten mee gemoeid zijn. Mogelijk zijn er dan aftrekposten. Ingewikkeld? Bel
de BelastingTelefoon. Daar staan ze het hele jaar door voor iedereen klaar.
Elke werkdag van 8 tot 5 uur En nog gratis ook!
BELGEWOON DE BELASTINGTELEFOON.
06-0543.
Alternatief belastinghervorming
DEN HAAG De regering zal de werkgevers- en werknemer
sorganisaties vragen een alternatief uit te werken voor de her
vorming van loon- en inkomstenbelasting die de commissie Oort
heeft voorgesteld. De adviesaanvrage zal de Stichting van de
Arbeid binnenkort bereiken, zo verwacht J. Grobbée van de
FNV.
Werkgevers en werknemers zijn het tot dusver maar over één
ding eens, zo bleek gisteren op een hoorzitting van de vaste ka
mercommissie voor financiën: het voorstel van de commissie
Oort om de afdracht van sociale premies voor volksverzekerin
gen (AWBZ, AKW-, AAW) over te hevelen van werkgevers naar
werknemers, kan in deze vorm niet doorgaan.
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur, zaterdags tussen 14.00
en 15.00, telefoonnummer 071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond
nabezorgd.
DEN HAAG De chris
telijke werkgeversorgani
satie NCW zal niet mee
werken aan een centraal
akkoord op basis van de
door de FNV gestelde
voorwaarden. NCW-direc-
teur prof. dr. J. Weiten-
berg zei gisteren op een
bijeenkomst van zijn orga
nisatie in Den Haag dat
hij niet op centraal niveau
met vakbeweging en ka
binet wil praten over het
salarisbeleid van de over
heid, noch over het tempo
waarin de werkloosheid
de komende vier jaar
moet worden terugge
drongen tot 500.000.
Over dat laatste zei Weiten-
berg: „Afspraken hierover
zouden te veel verwachtingen
opwekken die we niet waar
kunnen maken. Bovendien
zullen door de lastenverzwa
ringen voor het bedrijfsleven
minder banen kunnen worden
gecr^erd dan men wellicht
verwacht". Ook voelen de
christelijke werkgevers er
niets voor om in een centraal
overleg de beschikbare loon
ruimte voor het komende ar
beidsvoorwaardenoverleg
reeds vast testellen. Met deze
uitspraken lijkt de kans op wat
genoemd wordt een „sociaal
convenant" bijna tot nul gere
duceerd. FNV-voorzitter Pont
liet afgelopen weekeinde we
ten alleen op dergelijke voor
waarden met werkgevers en
kabinet te willen praten.
Weitenberg zei gisteren verder
teleurgesteld te zijn in het be
leid dat het kabinet op Prins
jesdag heeft gepresenteerd.
Volgens de NCW-directeur be
staan de ombuigingen van het
kabinet voor het grootste ge
deelte uit lastenverzwaringen
voor het bedrijfsleven. „In één
jaar zal in 1987 de lastenver
lichting uit de periode 1982-
1986 teniet worden gedaan".
Weitenberg voorspelde dat de
maatregelen van het kabinet
volgend jaar de winsten van
het bedrijfsleven met drie tot
vier miljard zullen doen dalen.
Het NCW stelt het kabinet dan
ook voor volgend jaar de te
ruglopende aardgasopbreng
sten te compenseren door ex
tra ombuigingen en het naar
voren halen van ombuigingen
die voor de jaren 1988-1990
zijn gepland. Zo willen de
christelijke werkgevers dat het
aantal ambtenaren in 1987 al
met 20.000 wordt terugge
bracht. Volgens Weitenberg
verdwijnen jaarlijks via na-"
tuurlijk verloop zo'n 40.000
ambtenaren. Via het invoeren
van een halve vacaturestop bij
de overheid kan één miljard
worden bezuinigd. Daarnaast
wil het NCW 125 miljoen be
zuinigen op het openbaar ver
voer en de uitgaven voor indi
viduele huursubsidie met 150
miljoen verminderen. Boven
dien wil het NCW dat het ka
binet meer haast maakt met de
verkoop van staatsdeelnemin
gen. De aanvullende bezuini
gingen wil het NCW aanwen
den voor verlaging van de
loon- en inkomstenbelasting
en voor het aanbrengen van
verbeteringen in de infrastruc
tuur. Bovendien vinden de
christelijke werkgevers dat het
kabinet de geplande accijns
verhoging moet omzetten in
een tijdelijk BTW-tarief op
energiedragers. Dit zou het
bedrijfsleven kunnen ontzien,
omdat een dergelijk tarief
voor rekening van constlftien-
ten^en overheid komt.
