Ballonvaarders dik tevreden
Huijgensprijs voor
..formuleschrijver
Gerrit Krol
:unst
Duizend uitgevers op
eerste internationale
boekenbeurs in China
binnenland
Zoon Moszkowicz opnieuw geschorst
Avondje stappen
met Sandinisten9
Madonna en Marx
£eUtóc@outfMit
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1986 PAGINA 7
JITSPRAAK DRUGSDOOD
COMIEK JOHN BELUSHI
iS ANGELES De Canadese Cathy Smith die de Ameri-
ianse komiek John Belushi in 1982 op een drugsparty een
delijk mengsel van cocaïne en heroïne toediende, is giste-
en in Los Angeles veroordeeld tot driejaar gevangenisstraf.
)e 39-jarige aan heroïne verslaafde ex-backgroundzangeres
vas tevoren schuldig gevonden aan doodslag en overtreding
nan de narcoticawet. Rechter David Horowitz zei bij het uit-
preken van het vonnis dat Belushi in laatste instantie zelf
roor zijn dood verantwoordelijk moest worden genoemd.
)oor hem niettemin drugs te hebben geleverd en te hebben
[eïnjecteerd, heeft Cathy Smith het leven van een mens op
let spel gezet. Hij wilde de straf niet voorwaardelijk maken.
Jet de vonniswijzing is een einde gekomen aan een jaren-
ang juridisch naspel bij de dood van de acteur die in de ja-
en zeventig bekend werd met het satirieke televisiepro-
[ramma „Saturday Night Live" en beroemd met films zoals
.National Lampooh's Animal House" en „Blues Brothers",
lij was 33 jaar toen de speedball - het drugsmengsel - een
nde aan zijn leven maakte.
Films van Fritz Lang
gevonden in Brazilië
SAO PAULO In het filmmuseum van Sao Paulo
in Brazilië zijn kopieën teruggevonden van twee
sinds 1945 vermiste films van de Duitse regisseur
Fritz Lang. Naar een dagblad berichtte gaat het om
de films „Kampfende Herzen" en „Das Wandernde
Bild". De echtheid van de films is vastgesteld door
Walter Seidler, restaurateur van het filmmuseum van
West-Berlijn, die vorige week in Sao Paülo aankwam.
Hij noemt de twee kopieën „werk dat typisch is voor
Lang". De kopieën werden ontdekt door een gewe
tensvol medewerker van het filmmuseum, Joao So
crates, die aan het filmmuseum in West-Berlijn
schreef om inlichtingen. De twee gevonden films zijn
speelfilms die door Lang zijn gemaakt tussen 1921 en
1922. Ze zullen worden gerestaureerd en vermenig
vuldigd en in juli 1987 voor het eerst worden ver
toond op een internationale filmmanifestatie in West-
Berlijn. Vijf films van Fritz Lang worden nu nog ver
mist.
Rod Stewart
terug van
weggeweest
Rod Stewart, weer helemaal terug
van weggeweest, tijdens een ka
rakteristieke pose in het bomvolle
Ahoy'-sportpaleis in Rotterdam,
waar hij gisteren het eerste van
twee concerten in de Maasstad
gaf. De wispelturige Schot is op
een promotietour door Europa
voor zijn nieuwe elpee „Every
beat of my heart", volgens velen
de beste die hij in jaren gemaakt
heeft. Drie jaar geleden werden
zijn concerten ongeïnspireerd af
gewerkt als een verplicht num
mer, gisteravond leek Stewart
geïnspireerder dan ooit, getuige
ook de foto.
DEN HAAG Gerrit
Krol, de man die zoveel
formules in zijn werk
stopt, is de Constantijn
Huijgensprijs 1986 toege
kend voor heel zijn oeu
vre. Een oeuvre dat in
nauwelijks vijfentwintig
jaar is uitgegroeid tot
meer dan tien romans,
enkele gedichtenbundels
en een fors aantal boe
ken met essays, beschou
wingen. Daarnaast publi
ceert Krol geregeld in
een aantal kranten en
tijdschriften.
Krol. een van de weinige
schrijvers die dat vak combi
neert met een „normale"
werkkring, dat van systee
manalist bij de Nederlandse
Aardolie Maatschappij in As
sen, schrijft boeken die in
eerste instantie door hun op
zet nog weieens willen af
schrikken. Ze bestaan uit
steeds korte stukjes tekst, ge
volgd door een witregel, die
uiteindelijk wel een geheel
met elkaar vormen mdar
door die verbrokkelde opzet
een drempel opwerpen voor
wie het gemak zoekt. Wie die
drempel eenmaal genomen
heeft, raakt gegrepen door de
lijn van het verhaal, het taal
gebruik, de compositie, zon
der zich nog verder te storen
aan die fragmentarische op-
Die geheel eigen stijl heeft
Krol de naam bezorgd van
een „formule-schrijver".
„Wiskundig denken" speelt
bij de totstandkoming van
zijn boeken een grote rol,
zonder dat dat ten koste gaat
van het verhaal. Krol is wis
kundige; voor zijn boeken, zo
zei hij ooit in een interview,
volgt hij in feite dezelfde for
mule als bij het maken van
een computerprogramma.
„Ik ben computerspecialist
en dat is misschien de reden
dat ik anders schrijf dan de
schrijvers met een alpha-op-
leiding. Wanneer ik een in
formatiesysteem opzet ben ik
meer aan het boetseren dan
aan het timmeren. Het schrij
ven gaat net zo", aldus Krol.
„In mijn boeken streef ik een
zekere complexiteit na, ik wil
op een sierlijke en eenvoudi
ge manier een complex on
derwerp beschrijven. Iets
eenvoudigs beschrijven wat
op zich al eenvoudig was,
daar heb ik geen lol aan".
Zijn romans gaan over rela
ties tussen mannen en vrou
wen, waarbij in zijn latere
werk de morele kwesties een
steeds grotere rol spelen. Dia
logen ontbraken bijna geheel
in zijn eerste boeken - „Ik
kan geen dialogen schrijven"
- maar dat is in zijn latere
werk eveneens anders. Zoals
ook de diepzinnige formules,
die volgens een logisch ge-
dachtenpatroon dienen te
worden opgelost en begre
pen, iets minder zijn gewor
den. Het is iets minder com
plex dan in het begin, toen
hij met „Het gemillimeterde
hoofd" nogal wat wiskunde
in zijn werk stopte. Er zit hu
mor in en veel onverwachte
gebeurtenissen, de lezer
wordt steeds verrast. Krol:
„Ik wil dat de lezer geregeld
schrikt. Daarom veel grap
pen. Om mijn boeken moet
gelachen kunnen worden".
De Constantijn Huijgensprijs,
bestaande uit een bedrag van
10.000 gulden, wordt Krol op
12 december overhandigd
door burgemeester Haver-
mans van Den Haag. Op de
zelfde dag krijgt de Vlaamse
dichter Herman de Coninck
de Jan Campertprijs voor zijn
bundel „De hectaren van het
geheugen". De F. Bordewijk-
prijs, (5.000 gulden) is voor
A.F.Th, van der Heijden voor
zijn roman „De gevarendrie
hoek". Renate Rubenstein
krijgt de J. Greshoffprijs
(5.000) voor haar bock „Nee
heb je". De G.H. 's-Gravesan-
deprijs gaat naar Simon Vin
kenoog, voor zijn jarenlange
stimulerende activiteiten ter
vergroting van de belangstel
ling voor poëzie.
PEKING Meer dan
1.000 uitgeverijen uit 35
landen nemen deel aan
het eerste internationale
boekenfestival dat van 5
tot en met 11 september
in Peking wordt gehou
den. In de tentoonstel
lingshal van de Chinese
hoofdstad worden onge
veer 50.000 titels op het
gebied van natuur en
techniek en mens- en
maatschappijwetenschap
pen uitgestald.
Chen Weijiang, voorzitter
van de Chinese in- en uit-
voermaatschappij voor pu
blicaties, zei dat de beurs
bedoeld is om de Chinese
handel in boeken met het
buitenland te bevorderen
en om de uitwisseling van
wetenschappelijke, techni
sche en culturele kennis
te versterken.
Hij zei dat China vorig jaar
voor 52 miljoen dollar aan boe
ken heeft ingevoerd, waarvan
70 procent over wetenschappe
lijke en technische onderwer
pen. Het aantal geïmporteerde
boeken nam ten opzichte van
1984 toe met 25 procent. De
meeste boeken werden betrok
ken uit de Verenigde Staten,
gevolgd door Groot-Brittannië,
Japan en West-Duitsland.
Chen deed een beroep op de
deelnemende uitgevers om
geen boeken mee te brengen
die moeilijkheden kunnen
veroorzaken. Dat zijn niet al
leen boeken die openlijk het
communisme bekritiseren,
maar ook erotisch getinte wer
ken.
Belasting op boeken van „Shakespeare"
LONDEN De Britse sociaal-democratische partij (SDP) wil
extra belasting heffen op de werken van William Shakespeare,
om zo meer fondsen voor literatuur te creëeren. De Britse orga
nisatie van uitgevers is niet erg enthousiast over het idee: „Er is
niets op tegen dat de regering levende kunstenaars wil onder
steunen. Maar dan niet door belasting op te leggen aan dode".
Voor een uitgebreide
agenda, ook voor de ko
mende dagen, raadplege
men „UIT", de gratis we
kelijkse bijlage van deze
krant.
mm'ïiliW
ALPHEN AAN DEN RIJN EU
ROCINEMA I (Van Boetzelaer-
straat 6. tel. 01720-20800): Op
Hoop van Zegen (al); 18.30,
21.00. wo. ook 14.00. EURO
CINEMA II: De Karate Kid deel
II (al); 18.30, 21.00. wo. ook
13.45. EUROCINEMA III: Poli
ce Academy III (al); 18.45, 21.15.
wo. ook 13.45. EUROCINEMA
IV: Hell Camp (16); 18.45, 21.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA IV: Donald
Duck in het wilde westen (al);
wo. 14.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg
19. tel. 071-121239): Police Aca
demy III (al); 19 00, 21.15. wo.
ook 14.30. LIDO en STUDIO
(Steenstraat 39. tel 124130):
Poltergeist II (16); Top Gun (al);
Karate Kid II (al); Op hoop van
zegen (al); 14.30, 19.00, 21.15.
The Money Pit (al); ma. di.
14.30. 19.00. 21.15. wo 19.00.
21.15. TRIANON (Breestraat
31. tel. 123875): Op hoop van
zegen (al); 14.30, 19.00, 21.15.
REX (Haarlemmerstraat 52,
tel. 071-125414); Striptease (16);
14.30, 19.00, 21.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
LIDO: De leukste tekenfilms
van Donald Duck (al); wo. 14.30.
NOORDWIJK LIDO THEATER
(Pr. Bernhardstraat 56. tel.
01719-12800): Out o» Africa (al);
ma. di. 21.15. Volonteers (al);
ma. di. 19.00.
KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. 01718-74075):
Op hoop van zegen (al); 14.45.
19.00, 21.15. CITY THEATER
II: Cobra (16); ti|den zie City I
CITY THEATER III: Spies like
us (16); tijden zie City I. CITY
THEATER IV: Runaway Train
(al); tijden zie City I.
KINDERVOORSTELLINGEN
CITY IV: Marlijn en de Magiër
(al); wo. 14.45.
VOORSCHOTEN GREENWAY
(tel. 01717-4354): Sophie's chol-
se (16); ma. di. wo. 20.15.
KINDERVOORSTELLING
Sneeuwwitje; wo 14.00. Troe
telbeertjes; wo. 15.45.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13269): Out of Africa (al);
20.00.
Geen krant ontvangen Bel
tussen 18.00 en 19.00 uur. za
terdags tussen 14.00 en 15.00
uur, telefoonnr.071-122248 en
uw krant wordt nog dezelfde
avond nabezorgd.
Stuntvaart
dient geen
enkel belang
DEN HAAG Afgezien
van de persoonlijke pres
tatie van de drie beman
ningsleden van de lucht
ballon Dutch Viking en de
publiciteit voor de betrok
ken sponsors dient deze
ballonvaart geen enkel be
lang. In wetenschappelijke
kringen vraagt men zich
zelfs af of het maatschap
pelijk gezien een verant
woorde onderneming is.
De vraag is of de hoge
kosten van allerlei bege
leidende overheidsdien
sten en de gevaren voor de
bevolking opwegen tegen
het amusement dat een
dergelijk avontuur door
middel van de media heeft
opgeleverd. Hoofdinge
nieur J. Vlegher van het
Nationaal Lucht- en
Ruimtevaartlaboratorium
(NLR) in Amsterdam, die
nauw betrokken is ge
weest bij de technische
uitvoering en werking van
de gondel, spreekt van een
„vingeroefening". Er zijn
dezelfde technieken en in
strumenten toegepast, die
ook bij andere vaartuigen
in de lucht worden ge
bruikt. „In hoofdzaak is
het natuurlijk een publici
teitsstunt", geeft hij grif
toe, „wetenschappelijk of
in technologisch opzicht
dient deze ballonvaart
geen enkel doel".
SCHIPHOL Ze kunnen
er achteraf wel om la
chen, maar toch was het
een hachelijk moment:
toen Henk (42) en Evelien
Brink (30) en luchtmacht-
vlieger Willem Hageman
(39) gisteren met hun bal
lon in een graanveld bij
Almere landden, brak er
een beetje paniek uit.
„Brand, brand! Kom nou,
help nou! Brand!". Eve
lien en Willem schreeuw
den hun kelen schor om
wat later nauwelijks de
moeite waard bleek. Door
de harde landing die de
bemanningscapsule in het
koren maakte, kon het
vuur van de branders on
der de ballon voor korte
tijd overslaan op het ge
was.
Het was één van die wapenfei
ten die gisteren juist de laatste
uren van de oversteek van de
Alantische Oceaan tot de span
nendste van alle uren maak
ten. Afgezien van enkele te
genslagen aan het einde van
de vaart, kijken de drie bal
lonvaarders tevreden terug op
hun geslaagde avontuur, dat
voor koningin Beatrix, prins
Claus en prins Bernhard aan
leiding was tot het zenden van
een gelukstelegram. De bal-
lontocht leverde een nieuw
oceaanrecord op van 51 uur en
veertien minuten, bijna twee
keer zo snel als de twee vorige
geslaagde pogingen van Ame
rikaanse teams.
Achteraf blijkt dat het met de
blaren op Hagemans handen
en met de verwondingen van
Henk Brink wel meevalt.
Brink, in het dagelijks leven
vlieginstructeur, stond bij de
landing op het achterdek om
allerlei handelingen te ver
richten voor de landing. Hij
was het enige bemanningslid
dat niet vast zat in de veilig
heidsgordels, zodat hij door de
forse aanvaring met de aarde
van het achterdek werd ge
slingerd. „Nu heb ik een aan
tal kneuzingen. Mijn heup
doet het meest pijn van alles",
aldus de captain van het suc
cesvolle team.
Het zo abrubte einde van de
vlucht was volgens de meteo
rologen in het vluchtcentrum
noodzakelijk. Een snelle lan
ding in het open land van de
Flevopolder was de enige ma
nier om het slechte weer dat
meer oostelijk van de polder
heerste, te ontlopen. De cap
tain: „Het eerste veld dat we
zagen toen we de polder bin
nendreven, daar hebben we de
zaak maar laten neerploffen".
De capsule kwam door de klap
op de korte kant te slaan,
waarna hij omsloeg en op de
zijkant terechtkwam.
„We wilden eigenlijk ook niet
verder dan Nederland", vult
Hageman aan. .„Zowel de bal-
SUSKE EN WISKE DE GLANZENDE GLETSJER
woiROP h uier ctn hè J
J h. volrtn hebben 1 Pur i/ntit ttm
4 een hondeltrcn I nc ;y wt iH He
(c) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp.
Ion als wijzelf hadden genoeg
vorm om nog veel verder te
varen, om alle wereldrecords
te breken. Maar ons doel was
alleen om Europa te berei
ken". Naar dat doel hebben ze
tijdens de vlucht zo ontspan
nen, maar wel zo systematisch
mogelijk, toegeleefd. Zo was
per dag voor elke ballonvaar-
der vier tot zes uur slaap „be
schikbaar", terwijl de tweede
op het achterdek de ballon en
de luqhtkleppen gaten
hield en de derde achter het
instrumentenpaneel zat. „Veel
meer dan hazeslaapjes waren
het niet. Dan lig je twee uur
tjes plat en dan hoor je weer
een radio-oproep. Dan blijf je
niet liggen", zegt Evelien.
In Europa landen met de bal
lon lukte dus, maar bijna was
het in het zicht van de haven
alsnog fout gegaan. Boven IJ-
muiden slaagden de drie er
nog net op tijd in een nade
rend onheil af te wenden en
zelfs een mogelijk fatale crash
te voorkomen. Henk Brink
herinnert zich: „Pal boven de
stad. op 500 meter hoogte,
werd de ballon omspoeld door
turbulente lucht, die de warm
te van de branders onder de
ballon verdreef en zo de
draagkracht van de ballon
sterk aantastte". Wat er toen
volgde, zullen de ballonvaar
ders niet licht vergeten. Met
een duizelingwekkende vaart
stevende de ballon op het cen
trum van IJmuiden af. „Het is
onze redding geweest dat we
nog negentien zakjes met bal
last achter de hand hadden,
die we normaal gesproken al
lang in zee zouden hebben ge
dumpt. Om één of andere re
den waren die nog niet over
boord gegooid. Die zijn nu in
IJmuiden met daverende
klappen ergens terecht geko
men. Er is schade, maar we
zijn goed verzekerd". Toen de
ballon na enkele zeer hachelij
ke momenten weer draag
kracht kreeg, had het gevaarte-
enkele schoorstenen op een
Met man en
macht moest
de Dutch
Viking gisteren
worden
opgerold in het
korenveld bij
Alemere.
haar gemist. „Op incidenten
als deze na hebben we echt
van dit avontuur genoten",
zegt Evelien Brink. Natuurlijk
was het niet helemaal een
peuleschilletje, deze ballono-
versteek. Vooral Henk Brink
was na de eerste mislukte po
ging van vorig jaar bang dat er
weer iets mis zou gaan. „De
angst dat die ballon het toch
weer zou begeven en dat we
weer in de oceaan zouden ku
kelen, die heb ik voortdurend
in m'n achterhoofd gehouden,
het was een soort spookbeeld.
Naarmate de vlucht vorderde,
kreeg ik meer vertrouwen in
de ballon. Nu we aan de hele
gebeurtenis terugdenken, zijn
we dik tevreden". Een vol
gend avontuur ziet Brink ech
ter niet meer zitten. En wat
voor een aparte ervaring deze
ballonvaart ook voor het derde
bemanningslid Willem Hage
man was, hij vliegt nog altijd
het liefst in z'n eigen F-16.
ARJEN VAN DER SAR
ROERMOND De Raad
van Toezicht op de advo
catuur in het arrondisse
ment Roermond heeft
voor de tweede keer mr.
Baruch Moszkowicz een
schorsing opgelegd voor
twaalf dagen. De eerste
keer betrof het een schor
sing van vier dagen. De
nieuwe sanctie betreft ook
nu weer het indienen van
te hoge declaraties.
Dit is desgevraagd door een lid
van de Raad van Toezicht
dinsdagavond meegedeeld. Na
dere mededelingen waren niet
verkrijgbaar omdat de betref
fende advocaat nog hoger be
roep kan aantekenen bij het
Hof van Discipline in Utrecht.
In een door dezelfde advocaat
tegen de maatschap van zijn
vader mr. Max Moszkowicz sr.
aangespannen kort geding
deed de vice-president van de
Maastrichtse rechtbank mr.
Eliëns dinsdag uitspraak.
Hij bepaalde dat mr. Baruch
Moszkowicz alleen maar aan
spraak kan maken op terugga
ve van de dossiers door de
maatschap van de zaken van
zogenaamde pro deo cliënten
die hij in behandeling heeft.
Dit geldt evenwel niet voor de
dossiers van betalende cliënten
van de maatschap.
Bovendien moet mr. Baruch
Moszkowicz met zijn kantoor
vóór 1 oktober van dit jaar
verdwenen zijn uit de buurt
van de kantoren van de Maat
schap in Roermond en Venlo.
Hij mag zich binnen een straal
van hemelsbreed gemeten 75
meter verwijderd van de kan
toren van de Maatschap in
Roermond en Venlo niet vesti
gen tot 1 augustus 1988.
Tevens heeft de vice-president
van de rechtbank een vorde
ring van mr. Baruch Moszko
wicz van 250.000 gulden op de
maatschap, naderhand terug
gebracht tot 100.000 gulden,
afgewezen.
MANAGUA De lichtflitsen en stampende disco-
dreunen van Madonna's Material Girl" komen je
tegemoet als je de discotheek Lobo Jacks in Mana
gua, de hoofdstad van Nicaragua, binnenkomt. Op
de dansvloer beweegt iedereen zich in geïmporteer
de Levi's, die een gewone Nicaraguaan een half
maandsalaris kosten. Ook de toegangsprijs van ze
ven gulden zou een fabrieksarbeider een paar da
gen te eten geven.
Lobo Jacks staat onder staatstoezicht, maar de sfeer is er
pré-revolutionair. De vorige eigenaar smeerde hem toen het
bewind van Somoza in 1979 omver werd geworpen. De hui
dige regering heeft de discotheek voortgezet als een soort
trendsetters-discotheek, zoals die bijvoorbeeld ook in New
York te vinden zijn.
Voor degenen die bang zijn dat Nicaragua teveel de strenge
Oosteuropese richting uit gaat, zal het bestaan van deze dis
co goed nieuws betekenen. De Duitse Democratische Repu
bliek heeft ooit popmuziek uitgebannen omdat de bevolking
volgens de leiders net zo goed in een roes kon raken van
Brahms en Liszt. De Sandinisten zouden in dit geval hun
vertier hebben kunnen zoeken in de traditionele Latijns-
Amerikaanse muziek zoals „Los Paraguayos". Maar dat
doen ze niet en dus zijn er disco's zoals Lobo Jacks die tot
in de kleine uurtjes doordreunen met de nieuwste singles
van de Amerikaanse en Europese hitlijsten.
De klantenkring is natuurlijk niet meer die het geweest is.
Voor de revolutie zag men er veelvuldig de jongere leden
van de Somoza-clan. Begeleid door hun bevallige dames
werden ze voorgereden in een bonte stoet van witte Merce-
dessen en rode Jaguars, met gepantserde' voertuigen aan kop
en staart. Nu zitten er smaakvol geklede secretaresses van
ministeries, die een hele vrijdagavond op één biertje teren
tenzij ze iemand vinden die hen er nog eentje aanbiedt.
Aan de andere kant van de stad ligt het Caribische stads
deel, ten noorden van het vliegveld, waar men Engels
spreekt. Hier heeft de revolutie zo op het eerste gezicht nau
welijks invloed gehad op het dagelijks leven. Zwarte jonge
ren echter die van het platteland naar Managua komen om
werk te zoeken, worden toch al snel geconfronteerd met de
economische crisis en de gevolgen van de oorlog.
Op een zaterdagavond breng ik een bezoekje aan de uit
gaansgelegenheid de Chow Min Club (eens was dit een Chi
nees restaurant, maar niemand vond het nodig de naam te
veranderen), waar om negen uur 's avonds alle alcoholische
dranken op zijn. Frisdranken hebben ze er ook niet, terwijl
de Coca Cola fabriek vlak om de hoek zit
Even verder, in Bambi's, zijn Latijnse prostituées en hun
pooiers druk bezig met hun handel en wandel. „Schenk
maar geen aandacht aan hen", zegt een kelner met een ac
cent alsof hij ergens uit Londen komt, „geniet maar van je
drankje en de muziek". Rum en reggae zijn in Bambi's dage
lijkse kost. Bij de ingang van de club hangen wat zwarten
rond. Een handelaar uit de buurt is bezig met geldwisselen
op de zwarte markt. De hash-geur ontbreekt, maar zou er
niet misstaan.
Terwijl de Nicaraguanen grote bedragen moeten neertellen
voor wat verse groente zoals wortels en aardappels, kan een
buitenlander hier al een vegetarische schotel met een glas
guavesap krijgen voor een tientje. Verder worden er Nicara
guaanse kunstvoorwerpen te koop aangeboden en achter in
het établissement bevindt zich een leestafel. De aanwezige
boeken, de ideeën van Sandino, de werken van Marx en de
Bijbel, vormen min of meer een inleiding tot de Sandinisti-
sche revolutie.
PETER CHAPMAN
Copyright The Guardian
