Kans op regeren klein voor SPD
„Mogelijk vulkaan
uitbarsting op komst
I Geheime dienst Israël haalde
j Italiaans vliegtuig neer
DUITSE SOCIALISTEN SLUITEN DE RIJEN
Doden in
hina
door gifdrank
Tsjernobyl kan kernenergie niet tegenhouden
Tapijten en olijven
houden prestige hoog
^BUITENLAND
EcidócSoutcmt
DINSDAG 26 AUGUSTUS 1986 PAGINA 5
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
ROME De Israëlische geheime
dienst, de Mossad, heeft in 1973
92j een aanslag gepleegd op een Ita-
isüliaans militair vliegtuig. De C-47
>78J Dakota met vier militairen aan
boord explodeerde tijdens een
j vlucht in de buurt van Venetië. De
vier inzittenden kwamen om het
ieaieven. Het ongeval dat officieel
!2i( nooit werd opgehelderd, zou een
g Israëlische wraakneming en te-
eigenlijk een waarschuwing aan het
m adres van Italië geweest zijn.
Dat heeft generaal Ambrogio Vivi-
ani, oud-hoofd van de militaire
contra-spionnage in Italië gezegd.
Met het neergehaalde toestel wa
ren drie dagen eerder vijf Arabi
sche terroristen overgebracht naar
Libië. De terroristen, die een aan
slag voorbereidden op een Israë
lisch lijnstoestel, waren eerder in
de havenstad Ostia gearresteerd.
Gezien de nauwe militaire en eco
nomische banden tussen Italië en
Libië zou Rome de vijf terroristen
onder druk van Khadaffy hebben
vrijgelaten, zeer tot ergernis van
Israël, dat het vliegtuig door de
Mossad omlaag liet halen.
RODE KRUIS PRAAT
MET REBELLEN OVER
VOEDSELLEVERING
NAIROBI Het Internationale Rode
Kruis onderhandelt met de rebellen in het
zuiden van Soedan om de luchtbrug te her
vatten waarmee voedsel werd overgevlo
gen tot de luchtbrug werd gestaakt omdat
een passagiersvliegtuig door de rebellen
was neergeschoten. Er is nu geen enkele
hoop dat de luchtbrug hervat kan worden
door de houding van de rebellen, zei Vin
cent Nicod, die de hulpoperatie van het
Rode Kruis leidt. Hij zei dat het Rode Kruis
wel doorgaat met de onderhandelingen met
het Soedanese Volksbevrijdingsleger
(SPLA). Hulpinstanties schatten dat twee
miljoen mensen in het zuiden van Soedan
de hongerdood dreigen te sterven.
Soeharto adviseert Aquino
communisme uit te roeien
JAKARTA Indonesië's president
Soeharto heeft de Filipijnse president
Corazon Aquino gisteren geadviseerd
het communisme uit te roeien voordat
het te sterk wordt. De Filipijnen hebben
al 17 jaar te kampen met communisti
sche opstandelingen. Aquino kwam in
februari aan de macht en wil een zach
tere lijn volgen dan de door Soeharto
aanbevolen aanpak. Zij wil eerst onder
handelen. Onder Soeharto zijn in Indo
nesië na de mislukte communistische
staatsgreep in 1965 volgens officiële cij
fers zo'n 150.000 communisten gedood
volgens schattingen uit andere bron
nen zeker een half miljoen en wer
den l'/2 miljoen andere mensen voor ja
ren gevangen gezet.
Antwoord Sovjet-Unie op
SDI zal verrassend zijn
MOSKOU Als de VS blijven werken aan SDI
dan zal de Sovjet-Unie met een verrassend,
doch tijdig antwoord komen. Dit heeft de Russi
sche onderminister van defensie en stafchef van
het leger, Achromejev, gisteren verklaard. Hij
waarschuwde de VS er opnieuw voor dat zij
geen monopolie hebben op de wetenschappelijke
en technologische middelen om SDI uit te voe
ren. „Als de VS blijven werken aan Star Wars,
dan zal de Sovjet-Unie maatregelen treffen. Als
het nodig is, dan zullen we een snel antwoord
vinden en het zal niet op de manier zijn die de
VS verwachten. Het zal een antwoord zijn dat
het Star Wars-programma devalueert". De Sov
jets hebben al eerder verklaard dat het door de
VS beoogde ruimteschild niet onfeilbaar is en
dat de zij over de technische middelen beschik
ken het nutteloos te maken.
Russen bouwen basis
aan Noorse grens
OSLO Op het schiereiland Kola, in
het uiterste noordwesten van de Sov
jet-Unie wordt gewerkt aan de aanleg
van een hypermoderne basis van waar
strategische bommenwerpers de Vere
nigde Staten zouden kunnen treffen.
In het jaarrapport van het Noorse im
stituut voor buitenlandse politiek zijn
satellietfoto's opgenomen waarop twee
landingsbanen zijn te zien. Op Kola
zijn al diverse marinebases ingericht
waar een groot aantal kernraketten
zou zijn opgeslagen. Volgens de Finse
expert Ries, die het rapport hielp op
stellen, proberen de Russen het Ame
rikaanse SDI-programma te compen
seren met uitbreiding van strategische
bommenwerpers.
(Van onze correspondent
Rink Drost)
SjNEURENBERG De so-
79.0 Dialisten in de Bondsrepu-
)liek Duitsland sluiten de
jijen. Het is volop verkie
zingstijd aan het worden
;n in zo'n periode is er
een ruimte voor onder-
Mojlinge twisten. Neurenberg,
idden in het christelijke
tol werk Beieren, is deze
rèek de plaats waar
•uitslands grote oppositie-
iartij SPD de strategie be
taalt voor de komende
erkiezingsstrijd en voor
iog vele jaren daarna.
[et zal moeilijk genoeg blijken
ivereind te blijven tegen het
verzamelde geweld van de
ihristelijke partijen CDU en
:SU en hun liberale coalitie-
jenoot FDP. De christelijke
>artijen gingen gisteren al tot
aanval op hun socialistische
95.8rivaal over.
SPD-voorzitter Willy Brandt,
zelf ex-Bondskanselier, zegt
ervan overtuigd te zijn dat het
zijn partij kan lukken in janu
ari Bondskanselier Helmut
Kohl van de troon te stoten.
De meerderheid van de Duitse
kiesgerechtigden vindt vol
gens hem dat het na de „Wen
de" (het omgooien van het po
litieke en economische roer na
het aantreden van de regering
Kohl) tijd is voor de „Wech-
sel", het overnemen van de re
geringsverantwoordelijkheid
door een SPD-regering.
De kopstukken van de SPD
waren het op de partijdag in
Neurenberg gisteren roerend
eens met hun voorzitter dat er
in Duitsland maar een man is
die dat voor elkaar kan bok
sen: de minister-president van
de volkrijkste deelstaat Noord-
rijn-Westfalen, Johannes Rau.
Hem is het in zijn eigen deel
staat inderdaad gelukt de he
gemonie van de CDU te door
breken.
Met spanning zag het
SPD-congres vandaag uit naar
de rede van Rau zelf. Die
wordt van het allergrootste be
lang geacht, omdat Rau hierin
vooral de kiezers uit „het mid
den" moet aanspreken. Dat is
namelijk de groep kiezers die
in januari de doorslag voor
Rau dan wel Kohl moet geven.
Verwacht wordt Rau heeft
dit in interviews met journa
listen al laten blijken dat de
kanselierskandidaat nogmaals
duidelijk zal maken dat de
SPD geen coalitie met de
Groenen wil sluiten. En dan
nu zo duidelijk, dat het voor
CDU -secretaris-generaal
Geissler, CSU-leider Strauss
en de CDU-minister-president
Spath van Baden-Wurttem-
berg geen zin meer heeft te
blijven roepen dat de SPD
huichelt en toch een regering
met de Groenen wil vormen.
Rau spreekt in feite ook in de
richting van het Groene kie
zersvolk: „Het moet duidelijk
zijn dat het in januari maar
tussen twee kandidaten voor
het kanseliersschap gaat: Kohl
en Rau. Wie Kohl uit Bonn
wil laten verdwijnen heeft
maar een kans om dat te be
reiken: op de SPD stemmen".
Volgens de verwachting had
secretaris-generaal Geissler
van de CDU, door SPD-leider
Brandt ooit vergeleken met
Hitiers minister voor propa
ganda Joseph Goebbels, zijn
commentaar op Brandts rede
al op schrift op het moment
dat Brandt was uitgesproken.
Eveneens volgens de verwach
ting bleef Geissler de SPD aan
de Groenen koppelen: „Ook in
Neurenberg heeft Brandt de
coalitie-politieke doeleinden
van de SPD versluierd. Hij
heeft zoals steeds alle deuren
voor een rood-groen pact open
gelaten".
Alle enquetes bewijzen vol
gens Geissler, dat de SPD geen
kans heeft in januari bij de
Bondsdagverkiezingen de
meerderheid te behalen. Hij
verwijt Brandt, de kiezers niet
te vertellen wat de SPD na de
verkiezingen met hun stem
men gaat doen. „In plaats van
op die vraag een duidelijk ant
woord te geven fantaseert
Willy Brandt een nieuwe
meerderheid bij elkaar, name
lijk een zogenaamde
SPD-meerderheid".
In werkelijkheid wil volgens
Geissler de bevolking niets
weten van de economische en
financiële politiek van de
SPD, omdat die leidt tot hoge
staatsschulden, hogere belas
tingsdruk, inflatie en stijgende
werkloosheid. Ook wil volgens
Geissler niemand aan het bui
tenland* en veiligheidsbeleid
van de SPD, noch aan de
energiepolitiek.
Ook de Beierse zusterpartij
van de CDU, de CSU, bekriti
seerde de SPD en haar leiders.
De leider van de CSU-verte-
genwoordiging in de Bonds
dag, dr. Wolfgang Boetsch, zei:
„De kameraden hebben de be
doeling, een „jubel-partijdag"
in scène te zetten, om hun on
geliefde en onbekwame kanse
lierskandidaat Johannes Rau
de gevierde man te laten zijn".
Ook Boetsch hield het erop dat
de SPD alleen een kans op het
kanseliersschap krijgt met
hulp van de Groenen.
Familie Sjaranski komt in Israël aan
TEL AVIV De moeder van Anatoli Sjaranski en vier andere familieleden van de in februari vrijge
laten Russische dissident zijn gisteren aangekomen in Tel Aviv. Sjaranski en zijn 78-jarige moeder
Ida Milgrom dankten iedereen die dit mogelijk heeft gemaakt op een persconferentie op het vlieg
veld Ben Gurion. Sjaranski zei: „Dit is een heel bijzonder moment... maar het is niet alleen een
gelukkig moment. Het is een belangrijkte les dat stille diplomatie alleen niet helpt als die niet ge
paard gaat met een krachtige publieke campagne om de Sovjet-Unie ertoe te bewegen ons volk
vrij te laten". „Ik wil met mijn kinderen zijn. Ik wil hier blijven, ik voel me gelukkig", aldus een
emotionele Ida Milgrom.
Heli's Angels
jjpesten Britse
"«scooterrijders
I49.JNEWPORT Een bijeen-
'gS'jkomst van 11.000 jonge scoot-
j45jjerrijders op het Engelse eiland
ON Wight is gisteren voor de
i°4tweede achtereenvolgende dag
^verstoord. De politie verklaar-
le dat een paar mensen ver
wondingen hebben opgelopen
en dat 140 mensen zijn aange
houden. Al 20 jaar lang komen
de scooterrijders elk jaar bij el
kaar. De moeilijkheden begon
nen zondag toen indringers,
waarschijnlijk Heli's Angels,
op het toneel verschenen. Een
bierkraam werd geplunderd
L in in brand gestoken en busjes
ian de standhouders met eten
^«.■h drinken werden ook in
H brand gestoken.
gjÉEKING In de Chinese
llègio Guanxi zijn zeven
•hensen om het leven geko-
nen en honderden ziek ge-
vorden na het drinken van
het methylalcohol vergiftig-
le sterke drank. Dat meldt
iet Engelstalige dagblad Chi-
Bta Daily. Uit een onderzoek
Bleek dat de drank 700 tot
gp.OOO keer de toegestane hoe-
35 reelheid methanol bevatte.
80 )e vergiftiging kwam aan
«iiet licht nadat op 17 augus-
us 140 mensen met klachten
45 iver misselijkheid, buikpijn,
«braakneigingen en dergelijke
31 ia het nuttigen van drank
ijdens een begrafenis. Na
19 ien plaatselijk feest op 19 au-
♦5 [Ustus meldden zich nog
neer mensen ziek. In totaal
jverden 589 ziektegevallen
[emeld.
Brits carnaval
Een Londense bobby bewondert de kleding van een vrouw tij
dens het Notting Hill carnaval in Londen dat gisteren plaatsvond.
Hoewel wolkbreuken dit grootste carnavalsfeesten Europa een
waterige aanblik gaven, bezochten duizenden Britten het feest
terrein.
SMIDJE VERHOLENKARELTJE KNETTER EN DE TOVERBUBBEL
COPYRIGHT STUDIO A
.17) „Ik lach mien een kriek!" brulde de weldoor-
rijjjyoede Krelisje tegen Kareltje, die vlak voor hem
rirp het 'Is ,a9' »Uaha", ging Krelisje door. „Jij
fbenne zeker een stadse jonge uut de stad, hè?
Hahaha! Nou ken je 'reis vuule hoe hard het ies
ibie ons buute is! Hahaha! De boerenjongs ben-
^«Sne vêul beter op het ies dan die slome stadse
L ongs!" Krelisje blééf bijna in een lachkramp,
krant jonge, jonge, jonge, wat was dat toch gei-
ig! Een stadse jongen die uitgestrekt lag op
et ijs, vlak voor de slee van een boerenjongen!
it^ Maar eilaas, Kareltje Knetter was er op dit
rnoment helemaal de jongen niet naar om zich
Jte laten uitlachen door dikke Krelisjes. Daarom
kwam hij grommend overeind, doch niet nadat
mij zijn hinderlijke schaatsen eerst met een ruk
van zijn voeten verwijderd had. En toen deed
Kooitje iets. dat een net opgevoed jongetje ei
genlijk altijd, maar zeer zeker op Kerstmis be
hoort na te laten. Kareltje kwam namelijk on
heilspellend en dreigend op de slee van Kareltje
afgelopen en dat de dikke Krelisje daarvan
schrok, was duiudelijk. En toen gaf Kareltje zijn
bolronde tegenstander een zódanige optater,
dat het boertje suizebollend tegen het ijs vloog
en van voren even niet meer wist of-ie van ach
teren nog leefde. „Nou kun je ook 'es voelen
hoe hard het ijs is, kinkel!" brulde Kareltje.
Maar zie, daar kwam als de wrekende gerech
tigheid de lenige gespierde Egerick al aange-
schaatst. Met een krassende zwieper remde hij
vlak voor Kareltje af en hij riep tornig uit: „Par-
bleu! Staakt uw agressieve daden, prolleke! De
geschiedenis kan het u leren! Op agressie volgt
straf en de sterkste heeft gelijk!"
RUSSISCHE FUNCTIONARIS TIJDENS BIJEENKOMST INTERNATIONAAL BUREAU VOOR ATOOMENERGIE:
WENEN Een hoge Sov
jet-functionaris heeft ver
klaard dat de kernramp
in Tsjernobyl een ramp
voor het Sovjetvolk was
maar dat de Sovjet-Unie
het gebruik van kern
energie niet zal staken.
Valery Legasov van de Acade
mie van Wetenschappen zei
dit gisteren in Wenen, waar
500 deskundigen uit meer dan
50 landen een vijfdaagse bij
eenkomst van het Internatio
naal Bureau voor Atoomener
gie bijwonen, georganiseerd
om een officieel rapport van
de Sovjets over de ramp te be
spreken.
Legasov, hoofd van de Sovjet
afvaardiging, zei: „Het onge
luk in Tsjernobyl was een
ramp voor onze burgers. Het
heeft enorme materiële en mo
rele schade veroorzaakt en de
economische en wetenschap
pelijke activiteit van tal van
onze ondernemingen en orga
nisaties verstoord".
Legasov voegde hieraan even
wel toe dat Sovjet-experts er
zeker van zijn dat zelfs een
ongeluk als Tsjernobyl het
verder gebruik van kernener
gie in het belang van de ont
wikkeling van de mensheid
niet kan tegenhouden.
„Wij hopen dat de medische
en radiologische deskundigen
onze informatie kunnen ge
bruiken om de mogelijke me
dische consequenties van een
ongeluk met een kerncentrale
beter te begrijpen", aldus Le
gasov.
Legasov ontkende dat de
kerncentrale in Tsjernobyl
van mindere kwaliteit of on
veilig zou zijn. Hij zei dat het
niet nodig is de reactors van
het type RBMK-1000 te slui-
„Het ongeluk was niet aan de
reactor te wijten, maar het ge
volg van menselijke fouten. Er
zijn preventieve maatregelen
genomen om een mogelijke
herhaling van zulke fouten te
voorkomen".
Lord Marshall, van de Britse
delegatie, had verklaard dat
hij de Russen in 1977 al had
gewaarschuwd dat het RMBK-
type onstabiel en daarom on
veilig was en dat hij had gead
viseerd deze grafietreactors
buiten bedrijf te stellen. Lega
sov zei dat hij niets wist van
een dergelijke waarschuwing,
maar dat de helft van de 28
RMBK-reactors in de Sovjet-
Unie wegensaanpassingen is
stilgelegd.
De Sovjet-Unie beschikt over
51 werkende kerncentrales,
waarvan 28 RMBK's. Deze
laatste gebruiken water voor
de koeling en een mantel van
blokken grafiet om de neutro
nen in de kern te modereren,
dat wil zeggen het afremmen
van de snelheid om de kernre
actie gaande te houden. Van
wege het brandgevaar worden
grafietmantels in het Westen
als onveilig beschouwd eri
praktisch niet toegepast.
PROF.SCHUILING NA RAMP IN KAMEROEN:
YAOUNDE/UTRECHT
De ontsnapping van
giftige gassen uit het kra-
termeer Nios in het wes
ten van Kameroen, vlak
bij de grens met Nigeria,
is uniek. Volgens prof. dr.
R.D. Schuiling, geo-che-
micus aan de Rijkuniver
siteit Utrecht is het nog
niet eerder voorgekomen
dat in twee dagen tijd
tweeduizend ménsen om
het leven zijn gekomen,
doordat bij de inademing
van hoge concentraties
zwavelwaterstof (H2S) de
ademhalingsspieren ver
lamd raken. Overigens
verwacht professor Schui
ling niet dat zich op een
korte termijn een nieuwe
wolk giftig gas zal vrijma
ken uit de vulkaan. Wel
zou deze uitstoot een voor
teken kunnen zijn van
een uitbarsting van gloei
ende gesteenten.
De vooraanstaande Franse
vulkanoloog Haroun Tazieff
leidt in Kameroen een Frans
team dat ter plaatse de aard en
samenstelling van het gifgas
zal trachten te achterhalen.
Tazieff speelde een belangrijk
rol in het onderzoek naar de
uitbarsting van de Nevado del
Ruiz in Colombia, die eind vo
rig jaar het leven kostte aan
zeker 20.000'mensen. De meest
voorkomende gassen uit vul
kanen zijn waterdamp en
kooldioxide, beide reukloos. In
kleinere hoeveelheden treden
giftige zwavelverbindingen als
zwaveldioxide en zwavelwa
terstof naar buiten. De Fran
sen hebben er 'hun twijfels
over of het zwavelwaterstof
zoveel slachtoffers heeft kun
nen veroorzaken. Volgens hen
moeten de slachtoffers ook
koolmonoxide of kooldioxide
ingeademd.
De grote hoeveelheid zwavel
waterstof, die is vrijgekomen
heeft zich in de loop van
meerdere jaren opgezameld in
een ruimte onder het reeds be
staande vulkanische gesteente.
Volgens de autoriteiten van
Kameroen heeft zich vrijdag
een kleine onderaardse explo
sie voorgedaan. Daardoor is
een scheur in de aardkorst
ontstaan, namelijk in de bo
dem van het meer, waarna het
gas zich in een keer een uit
weg baande.
Het soortelijk gewicht van
zwavelwaterstof is iets zwaar
der dan van lucht; wanneer
dan ook de windrichting on
gunstig is volgens Schuiling
moet de ramp veroorzaakt zijn
door een ongelukkige samen
loop van omstandigheden
blijken de gevolgen voor de lo
kale bevolking desastreus. Het
vrijkomen van gassen in de
buurt van vulkanen is op zich
niet bijzonder, aldus professor
Schuiling.
Volgens Schuiling is er nu
geen reden tot paniek uit angst
voor een tweede gifwolk. Wel
is het mogelijk dat deze erup
tie een voorteken is van nieu
we activiteiten van de vul
kaan, ofwel een aankondiging
van een uitbarsting „maar ik
verwacht dat niet op heel kor
te termijn". De Utrechtse pro
fessor verwijst naar het onder
zoek naar de voorspelbaarheid
van vulkaanuitbarstingen.
Door het regelmatig opmeten
van de samenstelling van de
gassen en van de temperatuur
is het in theorie mogelijk tijdig
voor een eruptie te waarschu
wen. Wanneer nabij de vul
kaan in Kameroen een derge
lijk meetprogramma wordt op
gezet, zou het voor een vulka
noloog mogelijk moeten zijn
binnen enkele weken te bere
kenen of er reden is tot evacu
atie.
De Israëlische premier Peres wordt hartelijk ontvangen in Kame
roen waar hij enkele dagen op staatsbezoek is. De premier werd
gevolgd door militaire artsq^, die inmiddels een medische basis
in het rampgebied hebben op gezet.
Drugsagent VS mishandeld in Mexico
GUADALAJARA Een agent van de Amerikaanse drugsbe
strijdingsdienst DEA is door de Mexicaanse politie mishandeld.
Dit heeft een arts in Mexico gisteren bevestigd. De agent liép'
kneuzingen op aan de maag en de schouder. De autoriteiten in
Mexico spreken de aantijging tegerv. De Amerikaanse agent was
aangehouden omdat hij in een auto reed met valse nummerpla
ten. De Verenigde Staten hebben enkele dagen na de aanhou
ding van Cortez een protest ingediend bij het Mexicaanse minis
terie van buitenlandse zaken over de behandeling van de DEA-
agent.
CONFERENTIE NIET-GEBONDEN
LANDEN VANDAAG GEOPEND:
HARARE Tientallen bedrijven, particulieren en re
geringen hebben donaties gestort, in cash of natura, om
het prestige van de topconferentie van niet-gebonden
landen hoog te houden. De top is vandaag in het Afri
kaanse gastland Zimbabwe, dat zelf ook vele miljoenen
in de organisatie heeft gestoken, geopend. Iran en Irak
schonken kostbare tapijten ter opluistering van de ver
trekken van de bezoekende staatshoofden, Nigeria
stortte een miljoen dollar, Cuba stuurde zestien elektri
sche typemachines en Algerije stond wijn en olijven af.
Het vrijwel failliete Angola wist toch nog zestien ton
zeevis en schaal- en schelpdieren te fourneren.
Terwijl ministers van buitenlandse zaken en andere bewindslie
den gisteren binnendruppelden, was de stroom geschenken nog
allerminst afgenomen. Vice-premier Simon Muzenda zei dat op
het laatste moment nog giften binnenkwamen als 160 sets bed-
degoed van niet-lid Portugal, en 27 Zimbabwaanse dollars van
arbeiders van een klein schildersbedrijf uit Harare. De kosten
van de conferentie zijn inmiddels opgelopen tot 22 miljoen Zim
babwaanse dollar (ruim 30 miljoen gulden), waarvan tien mil
joen dollar is geschonken. De uiteindelijke kosten zullen volgens
enkele functionarissen de 30 miljoen dollar ruimschoots over
schrijden.
De conferentie wordt gehouden aan de voordeur van Zuid-Afri-
ka, en de Zimbabwaanse premier Robert Mugabe, een oud-guer
rillastrijder, kondigde vorige maand op de miniconferentie van
het Gemenebest in Londen verstrekkende sancties tégen Zuid-
Afrika aan. Wanneer Pretoria tot tegenmaatregelen tegen die
sancties besluit, kan dat het bankroet betekenen van Zimbabwe,
dat nu in vergelijking met andere niet-gebonden landen een be
trekkelijk stabiele economie heeft. De sancties, die volgens Mu
gabe voor het einde van het jaar in werking zullen treden, be
helzen onder meer de verbreking van alle luchtvaartverbindin
gen met Zuid-Afrika, maar het is maar goed dat tijdens de con
ferentie de South African Airways hun reguliere vluchten op
Harare blijven uitvoeren en dat de vele auto's die voor het ver
voer van de regeringsleiders in Harare zijn ingezet, nog steeds
op> Zuidafrikaanse benzine kunne i rijden
