Vaticaan ontneemt
Curran leeropdracht
Export calvinistische
filosofie naar Amerika
aan tafel
SleidóQ.
Ccidóc Qowumt
kerk
wereld
Geen kritiek Ratzinger
op orde Franciscanen
Grootgrondbezitters Brazilië
hebben lak aan vermaan paus
Protest Braziliaanse
geestelijken tegen
rechtse benoemingen
boekwijzer
brieven
'n i
lezers
ACHTERGROND
DINSDAG 19 AUGUSTUS 1986 PAGINA
Zes intredingen in de Trappistenorde
Bij de trappisten van Koningshoeve te Tilburg en bij die van
Berkel-Enschot treden deze maand in totaal zes jongeren in.
Morgen kiezen vijf jonge mannen voor het kloosterleven in de
abdij Koningshoeve Het aantal novicen in deze abdij komt
daarmee op acht. In de abdij van Berkel-Enschot trad afgelo
pen vrijdag een 21-jarig meisje in. Jongeren die zich geroepen
voelen tot het trappistenleven zijn overigens geen uitzonde
ring. Ook in Zundert en het Belgische Westmalle treden gere
geld jongeren in. De Konferentie van Nederlandse Religieuzen
in Tilburg is van plan in het najaar een apart informatiecen
trum in het leven te roepen voor kloosterroepingen.
Filippijnse bisschoppen roepen op tot gebed
Leiders van de katholieke Kerk in de Filippijnen hebben de
gelovigen opgeroepen deel te nemen aan een gebedscampagne
van 100 dagen voor de vrede en veiligheid in het land en voor
het leiderschap van president Aquino. Het nieuwe regime en
wij allen staan voor een situatie van onmiskenbare problemen,
aldus een herderlijk schrijven van de ruim 100 katholieke bis
schoppen in het land. De gelovigen is gevraagd tijdens het ge
bed hun verlichting te doven en een kaars voor het raam te
plaatsen om te laten zien dat de Filippino's gezamenlijk voor
hun land bidden. De kerk was een belangrijke steunpilaar voor
mevrouw Aquino, toen zij zich begin dit jaar kandidaat stelde.
Traditie moet de
bondgenoot zijn van de
vooruitgang en nimmer het
slachtoffer; de
ontwikkeling verloopt dan
wel langzamer maar ook
zekerder.
Anonymus
De Vaticaanse Congrega
tie voor de Geloofsleer
heeft de priester Charles
Curran, hoogleraar in de
seksuele ethiek aan de
Katholieke Universiteit
van Washington het recht
ontnomen werkzaam te
zijn als officieel katholiek
theoloog.
Curran, die sinds 1979
door de congregatie in
Rome op zijn leerop
dracht is onderzocht, is in
het openbaar afgeweken
van de officiële stelling-
name van de Kerk inzake
seksuele ethiek, waaron
der abortus, geboortenbe-
perking, masturbatie,
voorechtelijk geslachts
verkeer en echtscheiding.
De 52-jarige Curran werd gis
teren ontboden bij de aartsbis
schop van Washington, mgr.
James A. Hickley, kanselier
van de Katholieke Universi
teit van Amerika, om te ver
nemen dat de Heilige Stoel
hem het recht ontnam theolo
gie te doceren. Of Curran zijn
aanstelling aan de universiteit
kan behouden, is twijfelach
tig-
Curran zei in maart dat het
Vaticaan hem had verzocht
op zijn omstreden standpun
ten terug te komen. Zij behel
zen cmder meer dat abortus
onder bepaalde omstandighe
den toelaatbaar is en dat con
traceptie geen kwaad behoeft
te zijn. De officiële leer van
de Kerk is dat abortus moord
is en contraceptie verkeerd
Curran heeft op de Vaticaan
se 'bedreiging' geantwoord,
dat hij niet zijn standpunt kan
intrekken dat "het afwijken
van gezaghebbende, niet-on-
feilbare kerkleer mogelijk is
en in bepaalde gevallen ge
rechtvaardigd".
Het besluit om Curran van
zijn leeropdracht te beroven is
op 10 juli door paus Johannes
Paulus II goedgekeurd. Het
heet dat hij niet langer ge
schikt of verkiesbaar is om de
katholieke leer te doceren.
Curran heeft nog niet op de
kerkelijke beslissing gerea-
Berichten over kritiek van kardinaal Ratzinger op de orde van
de Franciscanen blijken uit de lucht te zijn gegrepen. Kardi
naal Ratzinger, hoofd van de Vaticaanse congregatie voor de
geloofsleer, heeft noch generaal overste John Vaughn persoon
lijk noch de orde een gebrek aan orthodoxie of een al te kriti
sche houding ten opzichte van het leergezag verweten. Dit
hebben de vier Franciscaner provincialen in Duitsland gisteren
in een verklaring medegedeeld. Ook bij de Nederlandse Fran
ciscanen is niets over kritiek bekend geworden. Overste
Vaughn, die momenteel in Californië verblijft, had vandaaruit
aan de Duitse laten weten dat er geen brief met deze strekking
van kardinaal Ratzinger was binnengekomen, zo heeft de
Duitse provinciaal Herbert Schneider verklaard. Pater Schnei
der sprak als zijn vermoeden uit dat rechtse krachten achter
deze beschuldigingen zitten omdat de Franciscanen in Brazilië
aan de kant van de armen staan.
Niet alleen de groot
grondbezitters in Brazilië
maar ook bepaalde krin
gen binnen de Rooms-
Katholieke Kerk hebben
laten blijken dat ze zich
weinig zullen aantrekken
van de recente uitspraak
van paus Johannes Pau
lus II, dat in Brazilië een
herverdeling van het
land dringend noodzake
lijk is.
Pastoors in de deelstaat Bahia
Goias schakelden dezer dagen
de politie in om vijftien land
loze boeren plus gezinnen van
hun grond te laten verdrijven.
De paters beweren dat het ge
bied niet geclaimd mag wor
den omdat het onder staats
bosbeheer valt. Volgens de
slachtoffers van dit politie-op-
treden verhuren de paters
wel grote delen van deze
grond aan rijke boeren.
Een soortgelijk conflict speel
de zich in de deelstaat Rio
Grande do Sul af tussen het
gemeentebestuur van de stad
Venancio Aires en hulpbis
schop Alberto Edges. Volgens
de burgemeester zeggen de
bisschoppen en paters voort
durend dat de landhervor
ming nodig is, maar staan zij
niet toe dat hun eigen grond
erbij wordt betrokken. Nadat
mgr. Edges meermalen had
geweigerd grond voor de
bouw van een ziekenhuis be
schikbaar te stellen, besloot
het gemeentebestuur deze te
onteigenen.
ANGLO-SAKSISCHE WERELD RAAKT
VERTROUWD MET WERK DOOYEWEERD
De belangstelling voor de
Calvinistische wijsbegeer
te in de Engelstalige lan
den groeit. De beoefening
van de specifiek christe
lijke denkrichting werd
vijftig jaar geleden aan de
Vrije Universiteit te Am
sterdam (hernieuwd) be
gonnen. Ook studenten
aan het Calvin College in
de Verenigde Staten en
aan de Christelijke Stu
dies in Canada houden
zich intensief met de ne-
o-protestantse filosofie
bezig.
De belangstelling blijkt uit de
internationale deelname aan
een congres in Zeist, georga
niseerd door de Vereniging
voor Calvinistische Wijsbe
geerte. De internationale be
hoefte aan gemakkelijk toe
gankelijke literatuur lijkt ook
te stijgen. Om daarin te voor
zien. prees mr. M. Verbrugge
uit La Jolla (USA) tijdens het
internationale symposium het
werk aan van de „Herman
Dooyeweerd Foundation". De
stichting probeert het oevre
van de Nederlandse filosoof
in het Engels uit te geven,
„zodat de naam Dooyeweerd
ook bekend wordt in de An-
glo-Saksische wereld".
Dr. Herman Dooyeweerd
werd in 1926 met zijn collega
dr. Dirk H. Th. Vollenhoven
benoemd als hoogleraar in de
legale theorie en de filosofie.
Samen ontwikkelden ze een
christelijke filosofie bekend
onder de naam „wijsbegeerte
van de Wetsidee". De beide
hoogleraren waren bezorgd
over de groeiende crisis in de
westerse cultuur. Weten
schappelijk onderzoek en
technische vernieuwing leken
tot hoogste norm te zijn ver
heven. Rationeel en autonoom
handelen ging voorbij aan re
ligieuze vooronderstellingen.
Daartegenin stelden zij, dat
een wezenlijke filosofie nooit
zonder de erkenning van een
soevereine Schepper kan be
staan.
Velen voelden zich door de
ideeën aangesproken. De op
richting op 14 december 1935
van de Vereniging voor Cal
vinistische Wijsbegeerte was
het gevolg. De leden wisten
zich verbonden door de er
kenning dat het Woord van
God de menselijke activitei
ten van filosofie en weten
schap draagt
Inmiddels zijn er 470 leden.
DR. HERMAN DOOYEWEERD
Daarmee is de organisatie de
grootste in zijn soort in Ne
derland, aldus drs. Frank
Dijkstra. De groei onder vrou
wen is beperkt, want zo stelt
drs. Dijkstra, filosofie is meer
dan 25 eeuwen een manne-
naangelegenheid geweest en
dat verander je niet in enkele
jaren. Eén op de vijf leden is
vrouw.
De Vereniging stelt zich nu al
vijftig jaar ten doel zowel de
filosofische discussie te bevor
deren als over praktische toe
passingen na te denken. In
het kader van die laatste acti
viteit wordt er op zaterdag 20
september een congres gehou
den in de Schouwburg Gooi
land te Hilversum. Centraal
staat het onderwerp: „Idealen
achter opvoeden".
Ruim vijftig Braziliaanse
geestelijken hebben bij
het Vaticaan geprotes
teerd tegen recente over
plaatsingen van bisschop
pen in het zuiden van het
land. Daarvan zijn vooral
progressieve bisschoppen
het slachtoffer, aldus de
brief.
Verontwaardiging heerst met
name over de benoeming van
mgr. Bonaventura Kloppen
burg tot bisschop van Novo
Hamburgo. Hij staat bekend
als een conservatief theoloog
en vijand van de bevrijdings
theologie.
Mgr. Kloppenburg vervangt
de vooruitstrevende bisschop
Sinesio Bohn, die is overge
plaatst naar Santa Cruz del
Sul.
De vooruitstrevende hulpbis
schop van Porto Alegre, mgr.
Jose Mario Stroeher, krijgt de
leiding van het bisdom Rio
Grande. In zijn huidige woon
plaats was hij zeer actief in de
strijd van de landloze boeren.
In de brief protesteren de
geestelijken tegen het feit dat
de priesters in de betreffende
bisdommen geen enkele in
spraak hebben gehad bij de
benoemingsprocedure. De
conservatieve emeritus-aarts-
bisschop van Porto Allegre,
kardinaal Alfredo Vicente
Scherer, en zijn behoudende
opvolger, aartsbisschop Clau-
dio Colling, zouden de benoe
mingen hebben „geregeld",
aldus de briefschrijvers.
De geestelijken laten in hun
brief weten dat zij hoe dan
ook hun werk in de basisge
meenschappen zullen voort
zetten.
Steunpunt „Vrouwen in de
bijstancT'roept kerken
op tot structurele hulp
Het landelijk steunpunt „vrouwen in de bijstand"
heeft de kerken opgeroepen meer politieke steun aan
zijn streven te geven, onder meer door op te komen
voor drastische verhoging van de uitkeringen.
Verder spreekt het steunpunt zich uit tegen de vorming van
aparte diakonale fondsen voor hulp aan bijstandsvrouwen. Wel
moeten de kerken armoede op korte termijn bestrijden door
individuele hulp te bieden. Hiermee reageert het steunpunt op
de druk die het CDA op de kerken heeft uitgeoefend om fond
sen te vormen waaruit de „nieuwe armoede", onder meer bij
bijstandsvrouwen, bestreden kan worden.
De kerken zijn volgens het steunpunt te vaak en te lang bezig
geweest met individuele hulpverlening en te weinig met de
oorzaken van de nood. Tal van plaatselijke (kerkelijke) ge
meenten hebben inmiddels zelfstandig of met andere gemeen
ten diakonale hulpfondsen opgericht.
Nieuwe studie
bijbel met
concordantie
Binnenkort verschijnt er een
zestiendelige studiebijbelserie
op de markt, die de onfeil
baarheid van de Heilige
Schrift vanuit de grondtekst
als uitgangspunt heeft. Het
eerste deel (over het Matt-
heüsevangelie) wordt aan
staande zaterdag tijdens een
kerkdienst in de Julianakerk
aan de Julianalaan te Soest-
dijk gepresenteerd. De serie
wordt uitgegeven door de
stichting In de Ruimte te
Soest. De serie is vooral be
doeld als hulpmiddel voor
geïnteresseerde leken die
geen Grieks kunnen lezen.
Daarom is er behalve de Ne
derlandse tekst ook een
Griekse tekst in translittera
tie (letter voor letter weerge
ven van tekens uit het ene
schrift in het andere) en met
een woord voor woord-verta
ling opgenomen.
De laatste zes delen van de
serie bevatten een concor
dantie (register van alle
woorden van de bijbel met
aanwijzing van de plaats
waar zij staan) alsmede een
uitleg van elk woord van het
Nieuwe Testament. Verder
wordt elk bijbelvers vergele
ken met (een keus uit) elf bij
belvertalingen.
Het oorspronkelijke idee is
afkomstig van de Noor Tho-
ralf Gilbrant. Ongeveer 25
specialisten hebben zo'n zes
jaar aan de de Nederlandsta
lige uitgave gewerkt. De ge
hele serie, die 1.440 gulden
kost, zal in een periode van
vier jaar verschijnen. Bij in
tekening zijn er volgens de
uitgever al ruim 2.300 volle
dige series verkocht.
Teksten uit
R.K. Kerk
Zowel de Stichting De Ark
(Archief van de Kerken in
Nederland) in Leusden (tel.
033 94.25.63) als de Stich
ting Verkondiging van het
bisdom Roermond (Neer
straat 47, 6041 KB Roermond,
tel. 04750 86.888) hebben
de nieuwste encycliek van
paus Johannes Paulus II, ge
titeld Dominum et vivifican-
tem, uitgegeven.
Bij de ARK is verder ver
krijgbaar in de reeks Teksten
uit de R.K. Kerk Christelijke
vrijheid en bevrijding. In
deze uitgave zijn de twee in
structies over de theologie
van de bevrijding bijeenge
bracht van de hand van kar
dinaal Ratzinger. Wees de
eerste instructie vooral op af
wijkingen in enkele bevrij-
dingstheologieën, het rond
Pasen verschenen document
vestigt alle aandacht op de
zeer christelijke inhoud van
vrijheid en bevrijding.
Pohier
Van de veel besproken Fran
se dominicaan Jacques Po
hier verscheen bij Gooi
Sticht God in fragmenten.
Pohier ziet het christelijk ge
loof gevat in een hard om
hulsel van verouderde opvat
tingen dat uiteengeslagen
moet worden om het geloof
opnieuw aan het licht te la
ten treden. Pohier verhaalt
uitvoerig zijn levensgeschie
denis en persoonlijk-religieu
ze problematiek sinds zijn
publicatie Als ik God zeg,
waarin hij een aantal grond
waarheden van het katholi
cisme ter discussie stelde. Het
Vaticaan verbood hem toen
voor te gaan in de eucharis
tie. 366 pagina's. Prijs 55,-.
Gevulde courgettes met brood en tomaten vla
met rumbiscuits
Nodig voor twee personen: 2 courgettes, zout, 1 ui, 15 g
margarine, knoflook, 150 g gehakt, 150 g gekookte rijst,
paprikapoeder, selderij, peterselie, tijm, lavas, sambal,
aroma, zachte margarine, 1,5 dl bouillon (blokje of ta
blet), 50 g geraspte kaas;
(volkoren) (stok)brood en margarine naar behoefte;
2 vleestomaten, zout, peper, tuinkruiden (peterselie, bies
look, borage, lavas, dille), 2 theelepels azijn;
0,5 liter melk, 25 g custard, 30 suiker (of 0,5 liter gele
vla), 4 lange vingers, paar lepels rum of water met ru-
messence, paar bramen of aardbeien of wat jam.
Spoel de courgettes af. snijd ze in de lengte door en hol de
twee helften met een lepel zo uit dat er een wand van een
centimeter overblijft. Bestrooi de stukken van binnen met
zout.
Fruit de kleingesneden ui lichtbruin in de margarine, bak
nog even de geperste knoflook mee en roer er vervolgens het
gehakt door tot het gaar is. Voeg de rijst toe met het kleinge
sneden uitholsel van de courgettes en laat het mengsel even
door bakken. Breng de massa pittig op smaak met paprika
poeder, fijngeknipte kruiden, sambal en aroma en vul er de
courgettes mee.
Vet een lage ovenschaal in, schenk er de bouillon in, leg er
de courgettes in en strooi daar de kaas over. Zet de schotel
ongeveer vijfentwintig minuten in een oven die op 5 of 200
staat, tot de courgette zacht en de kaas lichtbruin is gewor
den.
Leg dunne plakken tomaat dakpansgewijs op een schotel,
strooi er zout, peper en fijngeknipte kruiden over sn druppel
er azijn op.
Zet de helft van de melk op. Maak een papje van custard,
suiker, en weinig koude melk. Schenk al roerende wat hete
melk bij het papje, doe het mengsel in de pan en laat de vla
een minuut zacht koken. Voeg van het vuur de overige kou
de melk toe. Week stukjes biscuit in rum of verdunde essen
ce, leg er de koude vla op en garneer die met wat vruchten
of jam.
JEANNE
Minister of robot?
Minister Deetman van onderwijs heeft bij de aanvat
ding van zijn nieuwe ambtsperiode op zich genomen een m
jard gulden te bezuinigen. Gistermiddag gaf hij er tijdens e
persconferentie blijk van met dat bedrag de grootst moge
ke moeite te hebben. Zo zeer zelfs dat de vraag rijst waan
Deetman die zware taak niettemin op zijn nek heeft gei
men. Uit de mond van de minister was de enige rechtvaan g
ging daarvoor, dat de over het regeerakkoord onderham el
lende fractievoorzitters van CDA en VVD indertijd zelf <h
hebben bedacht op welke onderdelen die bezuiniging z
kunnen worden gevonden.
EeN belangrijk onderdeel van die bezuinigingsplannen,
beklemtoonde Deetman, wordt gevormd door het later op
basisschool toelaten (met gemiddeld een half jaar) van vier
rige kleuters. De minister is duidelijk geschrokken van
verklaringen van de fractievoorzitters Voorhoeve (VVD)
De Vries (CDA) tijdens het debat over de regeringsverk
ring, dat zij zich nog niet gebonden achten aan deze bezui
gingspost. De maatregel, die ruim tweehonderd miljoen m<
opbrengen, is nu reeds fel omstreden. Daarom zal Deetm
er gisteren nadrukkelijk op hebben gewezen, dat het de fr;
ties zelf zijn geweest die dit plan bij informateur De Koni
hebben ingediend.
DEETMAN wil blijkbaar nu al laten weten, dat als de rej
ringsfrècties in de komende maanden die beperkende ma
regel voor vierjarigen willen schrappen, ze van hem n
moeten verwachten dat hij ergens anders op de onderwijs!
groting ruim tweehonderd miljoen gaat bezuinigen. In po
tiek opzicht heeft Deetman waarschijnlijk groot gelijk dat
zich zo opstelt. Hij ziet daarbij echter wel over het hoofd, e
hij zich daardoor in feite verlaagt tot een uitvoerder
door anderen genomen politieke beslissingen.
In zijn vorige ministersperiode heeft Deetman zich oveL
gens vindingrijk genoeg getoond in het toepassen van bez
nigingen. Hij was het zelfs die binnen de ministerraad
eerste een aantal pijnlijke maatregelen op zich nam. Mi
wellicht heeft dat hem zo uitgeput, dat zijn creativiteit h(
nu in de steek laat. Deetman ziet zelf kennelijk geen enk x
reële bezuinigingsmogelijkheid meer op zijn begroting,
zou je bijna gaan afvragen of, toen hij afgelopen zomer mo a
beslissen of hij weer minister wilde worden, hij het eenv<
dig te ver vond gaan die zetel zonder meer te weigeren.
Nog kans op bui
DE BILT (KNMI) De regen
van vandaag hing samen met
een depressie die van de Golf
van Biscaje over Frankrijk
naar Polen trekt. Op de
Oceaan nadert nu een nieuw
lagedrukgebied. Tussen deze
depressies in ontwikkelt zich
een gebied met hoge luchtdruk
dat vooral donderdag zijn in
vloed op het weer bij ons doet
gelden. Morgen bevinden wij
ons dus in een overgangsge
bied. In de ochtend bestaat er
nog een kans op een bui, in de
middag zal de zon wat meer
schijnen. De wind waait matig,
uit west tot noordwest en de
middagtemperatuur wordt on
geveer 19 graden.
Weersvooruitzichten voor de
Europese landen, geldig voor
donderdag en vrijdag:
Zuid-ScandmaviëWisselend
bewolkt en enkele buien. Mid
dagtemperatuur ongeveer 16
graden.
Benelux: Half tot zwaar be
wolkt en plaatselijk een bui.
Middagtemperatuur rond 20
graden.
Groot-Brittannië, Ierland:
Zonnige perioden. Later in het
zuiden meer bewolking en
plaatselijk regen. Middagtem
peratuur van 15 graden in
Schotland tot rond 19 in zuid-
oost-Engeland.
Duitsland: Wisselend bewolkt
en hier en daar een bui, in het
zuiden mogelijk onweer. Mid
dagtemperatuur van 18 graden
in het noorden tot 20 a 25 in
het zuiden.
Frankrijk: Eerst zonnige pe
rioden en droog. Donderdag
van het westen uit meer be
wolking en plaatselijk buien,
in het zuiden en midden mo
gelijk onweer. Middagtemj
ratuur van 18 graden in 1I
noordwesten tot 28 in het z$i
den.
Alpengebied: Wisselende l o
wolking en op de mee 'j
plaatsen regen- of onweersbt
en. Middagtemperatuur
dalen 20 tot 25 graden.
Spanje, Portugal: In het no<y
den wolkenvelden, ook zoni
ge perioden. In het zuid
zonnig. Middagtemperatuur
tot 30 graden, in het binni
land van Spanje tot 35 grad
Italië. Joegoslavische ki
Zonnig en warm. Middagte
peratuur 30 tot 35 graden,
het noorden iets lager.
WEERRAPPORT HEDENMORGEN
Amsterdam regen
De Bilt regen
Eelde zw bew
Den Helder regen
Zd. Lim
Aberdee
Athene
Max Min Rc
Brieven graag kort en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
hel recht voor ingezon
den stukken te bekorten
Indisch monument
Neen, zij die in Nederlands-In-
dië gesneuveld zijn, zullen zich
niet in hun graf omdraaien als
ze zouden beseffen dat er over
de kwaliteit en kwantiteit van
hun herdenking nu nog ruzie
wordt gemaakt, zoals in een
verslag in deze krant werd ge
steld. Al is ruzie nooit leuk,
soms kan die zeer nodig en te
recht zijn. Het gaat er niet om
anno 1986 eindelijk eens een
groot Indisch monument op te
richten als een eerbetoon aan
slachtoffers en als waarschu
wing voor de jongeren. Al zou
het daar om gaan, dan nog
mag niet verwacht worden dat
de Indische groep juichend op
springt, daarvoor bezit zij nog
genoeg zelfrespect.
Het gaat erom dat van over
heidswege nu net gedaan
wordt door het monument
een Indisch monument te noe
men en door het goochelen
met klinkende namen in het
comité van aanbeveling
alsof het leven en werken v
(Indische) Nederlanders in
dië eindelijk de verdiende h
torische waardering krijgt.
nu is allesbehalve waar. En
zijds blijkt dat duidelijk uit
medelingen van de Stichti
Indisch Monument zelf (wa
in overigens nauwelijks
representatieve vertegenwo
diging van de Indische
meenschap vertegenwoord
is) en anderzijds blijkt dat
der meer uit de recente rij
geschiedschrijving van dr.
de Jong (wiens boeken in
dracht van de Staat word
geschreven en uitgegeve
Schrijft dr. De Jong in
deel IIA op blz. 366 niet o
meer dat menigeen in In<
fascistisch dacht? De men9
die zo gedacht zouden hebb
zijn gesneuveld en waart
zou je voor die uitbuiters
monument oprichten?
Indië was meer dan oorl
Voordat men sneuvelde óf o
kwam heeft men in Indië
leefd en gewerkt, naar
geweten. Dat nu moet ein(
lijk eens hardop erkend w<
den. Dan pas heeft erkenni
van oorlogsleed waarde en d
pas kan men nu naar eer
geweten eindelijk een echt I
disch monument oprichten i
voor de Indische gemeenscb
en voor Nederland werkeli;
betekenis kan hebben.
