Leidse Courant | 1986 | 19 augustus 1986 | pagina 12

Adriaan van Dis
wint Nipkowschijf

De kopzorgen van Leo Thuring

Nederlandse beelden in Otterloo niet echt representatief

bioscopen

RAAD VAN STATE: WVC MOET
NIKOS BLIJVEN STEUNEN

KUNST

EeidócOowtant

DINSDAG 19 AUGUSTUS 1986 PAGINA MJ

Franse regisseur Marcel Carné 80

PARIJS De filmregisseur
Marcel Carné, de filmer van het
..poëtische realisme" die wordt
beschouwd als een van de groot
ste regisseurs van Frankrijk, is
gisteren 80 jaar geworden. Carné
maakte films als „Les visiteurs
du soir" (1942), „Les enfants du
paradis" (1945) en later het ge
ruchtmakende „Les tricheurs"
(1958), waarmee hij wereldfaamn
verwierf.

De op 18 augustus 1906 in Parijs
geboren Carné had als jongeman
al twee passies: de film en de mu
sic-hall. Voor het familiebedrijf
voelde hij niets. Hij belandde in
het verzekeringswezen, maar stu
deerde 's avonds fotografie aan

de Arts et Métiers. Carné's
vriendschap met de actrice Fran-
coise Rosay verschafte hem toe
gang tot de filmstudio's, in het
begin als assistent van Jacques
Feyder, met wie hij onder meer
werkte aan „Le grand Jeu",
„Pension Mimosas" en „La ker-
messe heroïque".

Er zouden grote films volgen met
grote acteurs en actrices, zoals
Jean Gabin, Michèle Morgan,
Louis Jouvet, Jean-Louis Bar-
rault, Pièrre Brasseur, Michel Si
mon en Gérard Philippe. In de
tweede wereldoorlog zochten
Carné en zijn draaiboekschrijver
Jacques Prévert het in het
sprookje en de geschiedenis, om

dat 'Vichy' hun films veroordeel
de.

Carné vindt de Franse en Ameri
kaanse film van tegenwoordig
„te uniform". Het is teveel poli
tiefilm bij de een, teveel science
fiction bij de ander. Hij vindt dat
er nu genoeg grote kraken zijn
gezet, genoeg halsbrekende toe
ren zijn verricht, genoeg is ge
schoten en genoeg buitenaardse
wezens zijn gesignaleerd en dat
men terug moet naar de mens.
„Wat altijd mijn interesse heeft
gehad is de psychologie van het
personage, zijn menselijk ge
drag", zegt hij.

Marcel Carné is lid van de Aca
demie van Schone Kunsten en
commandeur in het Legioen van
Eer en hij werkt nog steeds: mo
menteel aan een produktie met
Jean Yanne.

Circus van Peking
zorgt voor
records in Carré

AMSTERDAM Bijna 30.000 mensen
hebben de afgelopen twee weken voor
stellingen van het Chinees Staatscircus
van Peking in het Amsterdamse theater
Carré bezocht. Volgens de directie van het
theater is de opening van het seizoen
nooit eerder zo succesvol geweest als bij
deze serie. De voorstellingen werden zon
dagavond afgesloten. Het circus van Pe
king begint vanavond een serie voorstel
lingen in het Circustheater in Schevenin-
gen, waar ze tot en met zaterdag elke
avond een voorstelling geven en morgen
ook 's middags om 15.00 uur. Daarna ver
trekt het omvangrijke gezelschap naar
Londen.

Poolse film wint
Gouden Luipaard

LOCARNO Op het Internationale Film
festival in het Zwitserse Locarno heeft de
Poolse film Jezioro Bodenskie (Bodenmeer)
over een gevangenenkamp in Duitsland in
de Tweede Wereldoorlog de eerste prijs, de
Gouden Luipaard, gewonnen. De beslissing
van de jury werd met gefluit en boegeroep
ontvangen door het publiek. De winnende
film werd geregisseerd door Janusz Zaors-
ki. De tweede prijs ging naar de film 40
vierkante meter Duitsland van de West
duitser Tevfik Baser. De Britse film Lamb
van Colin Gregg en de film Mijn vriend
Ivan Laptsjin van de Rus Alexei Guerman
kregen een gedeelde derde prijs. Er dongen
17 films mee naar de prijzen. Daarnaast
werden er 170 films buiten mededinging
vertoond op het festival.

HILVERSUM Adriaan
van Dis, de presentator
van het VPRO-praatpro-
gramma „Hier is... Adri
aan van Dis", wordt door
de televisiecritici de Zil
veren Nipko w-schijf 1986
toegekend. De radioprijs,
de Zilveren Reiss-micro-
foon, is voor Ivo de Wijs
voor zijn werk bij de
VAR A-radio.

De critici willen met deze be
kroning Van Dis eren voor
zijn internationale praatpro
gramma, waarin hij 'op voet
van gelijkheid en op hoog ni
veau' converseert met kunste
naars, politici en andere ge
sprekspartners. Ze hadden een

den en niet door wat de com
mercie 'voorschrijft' als ver
koopbaar. Dat De Wijs (die
voor verschillende VARA-pro-
gramma's bijdragen levert)
uiteindelijk met de kritiekprijs
gaat strijken heeft hij te dan
ken aan de speelse manier

eervolle vermelding voor het waarop hij humor en informa

tie weet te combineren, daarbij
creatief spelend met de Neder
landse taal. De prijzen worden
volgende week vrijdag in Am-

Adriaan van Dis

programma „Theo en Thea'
uit het VPRO-kmderpakket,
dat model staat voor de aan
pak die deze omroep op dit ge
bied tentoon spreidt sinds de sterdam uitgereikt,
bevordering tot de B-status,
speciaal de invulling van het
woensdagmiddagprogramma.

De bekroning van Ivo de Wijs
komt voort uit zijn veelzijdige
aanpak van het medium radio,
waarin hij „spelend met taal
informatief en humoristisch
actief is". Concurrenten voor
Ivo de Wijs bij de toekenning
van de Zilveren Reiss-micro-
foon waren Han Reiziger (sa
mensteller van belangwekken
de muziekdocumentaires voor
de VPRO-radio), Hans Zoet
(samensteller en presentator
van het NOS-programma Für
Elise) en Hanneke Derboven,
die zich bezighoudt met het
produceren van grammofoon-
platenprogramma's in het lich
te genre, maar zich daarbij uit
sluitend door smaak laat lei-

Voor een uitgebreide agen- kindervoorstelling
da. ook voor de komende i*5?T'

dagen, raadplege men
,,UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.

en de toverketel; wo. 15.45.

wassenaar ASTRA
01751-13269): Berlin affaire (16jiS n.
20.00.

i rel

DÊ.N HAAG* ASTA 1 (Spul 27. 1^

463500): De karate kid deel II (afl

14.00. 18.45, 21.15. ASTA 3: Th J.
juewel of the Nile (al); 14.0(.
19.00, 21.30. BABYLON 1 (naa

Centraal Station, tel. 471656): Pol nni

tel. [phone]): Op Hoop van ca academy 3 (al); 14.00, 19 0jt
Zegen (al); 18.30, 21.00. wo. 14.00. 21.30. BABYLON 2: Out ol Afriie a

I EUROCINEMA II: Pretty in Pink ca (al); 20.15. BABYLON 3: Prei

(al); 18.30, 21.00. wo. ook 13.45. ty in pink (al); 19.00, 21.30. i
EUROCINEMA III: Police Acade- 14.00. CINEAC 1 (Buitenhof 2(

my iii (al); 18.45, 21.15. wo. 13.45.
EUROCINEMA IV: Cobra (16);
18.45, 21.15.

kindervoorstellingen

tel. 630637): Cobra (16); 14.00?
18.45. 21.30. CINEAC 2: Re r
Sonja (16); 14.00, 18.45, 21.3tvor
CINEAC 3: Brimatone Treacl
(16); 18.45. 21.30.

EUROCINEMA IV: Pater Pan (al); 14.00. EUROCINEMA (Leywe*'

c/ij

leiden LUXOR (Stationsweg 19.

910, tel. 667066): Police
iii (al); 14.00. 19.00. 21.30.
TROPOLE 1 (Carnegielaan, te

sRC
b<

tel. [phone]): Police Academy 456756): Op hoop van zegen (al

III (al); 1^.00, 21.15. wo. ook 14.30. 14.00, 18.45, 21.30. METROPO)1

LIOO en STUDIO (Steenstraat LE 2: Sans toil ni loi (16); 14.00Wp'

39. tel. 124130): Top Gun (al); Co- 18.45. 21.30. METROPOLE 1

(al); Op The money pit (al); 14.00, 18.45fry

21.30. METROPOLE 4: Diva (16)l".

bra (16); Karate Kid
hoop van zegen (al); 14.30, 19.00,

21.15; Out ol Africa (al) 20.00.

TRIANON (Breestraat 31. tel. Kaoa (16); wo Tijden: 14.00, 18.45k>n

ma. La hiatoria oflicial (16); di <Vl

123875): Op hoop
14.30. 19.00, 21.15. REX (Haar
lemmerstraat 52. tel [phone]); 14.00, 18 45, 21.30.
Glitter (16); 14.30, 19.00, 21.15.

LIDO THEATER

ODEON

(Herengracht 13. tel. 462400): 0|èt g
hoop van zegen (al); 13.45. 18.4sU
21.30. ODEON 2: The hitch*
(16); 13.45. 18.45, 21.30. ODEOI cn
3: Cobra (16); 13.45, 18.45, 21.30 Ste
ODEON 4: a passage to I

(Pr. Bernhardstraat 56. tel. 01719- (al); 13.43, 20.00 LE PARIS

12800): Geen opgave.

KATWIJK CITY THEATER I
(Badstraat 30. tel. [phone]):
Op hoop van zegen (al); 14.45,
19.00. 21.15. CITY THEATER II:

(Kettingstraat 12b, tel. 656402)
Erotic city (18) 12.00 tot 22.30r'
LE PARIS 2: Sounds of sax (18) it
12.15 tot 22.45. LE PARIS 3 r0e
Showgirls (18); 12.30 tot 23.0*
HAAGS FILMHUIS (Denna

House (16); tijden zie City I. CITY 56, tel. 459900): Zaal 1: Ginger

THEATER III: Volunteer (al); tijden Fred; 19.15. 21.45. Zaal 2: Abefce

zie City I. CITY THEATER IV: Mo
tief voor moord (12); tijden zie City
I. behalve wo.

KINDERVOORSTELLINGEN

LIDO: Geen opgave. CITY: Bil
ly Turf contra Kwel; wo. 14.45.

VOORSCHOTEN GREENWAY (tel.
01717-4354): Abel; ma. t/m wo.
20.15.

19.30. 21.45. Zaal 3: Een selektk 5
uit het seizoen I: De deuf.

van het huis; ma. Dance with 1 1
stranger; di. LA historie oficialiide

wo. Dag. 19.30, 21.45.
KINDERVOORSTELLINGEN:
BABYLON 2: De troetelbeertjes

WO. 14.00. BABYLON 3: E.T.; wo
14.00. CINEAC 3: Peter Pan; wo.r
14.00. e EURO CINEMA: Polica r
academy III; 14.00, 19.00, 21.30.

Consternatie

Grote consternatie gisteren op het Amsterdamse Roelof
Hartplein, waar een tractor met volle vaart een terras op
kwam rijden. De tractor werd bestuurd door een vrouw, die
zich als het Tweede Kamerlid Lips bekend maakte. Het bleek
overigens allemaal nogal mee te vallen. Het ongeluk werd
speciaal voor deze foto in scène gezet als promotiecampag
ne voor het reizend theater „Boulevard of Broken Dreams",
waarin een parodie is opgenomen op het gebeuren in de
Tweede Kamer. Het Kamerlid Lips is dan ook gewoon een
actrice.

Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 e
en 15.00 uur. telefoonnr.071-122248 en u
nabezorgd.

DEN HAAG De Raad van
State vindt dat de minister
van WVC (Welzijn, Volksge
zondheid en Cultuur) de subsi
die aan de Stichting Neder
lands Instituut voor Kunst in
Onderwijs en Samenleving
(Nikos) niet zomaar mag stop
zetten. De Nikos is een lande
lijke organisatie die ervoor
zorgt dat schoolkinderen ken
nis kunnen maken met wat
het theater zoal te bieden
heeft. Het besluit, door de mi

nister op 6 januari van dit jaar zag daarop geen aanleidi
genomen, is in strijd met het meer om op landelijk nive.
algemeen beginsel van behoor-

'ijk bestuur, aldus de raad. Bij
de invoering van de Rijksbij
drageregeling Sociaal-Cultu
reel Werk is een verdeling ge
maakt van de taken over rijk,
provincies en gemeenten. De
provincies zorgen voor onder
steuning van kunstbemidde
ling, de gemeenten voor het
uitvoerend werk. De minister

voorzieningen als de Nikos
handhaven Maar „verweerd j
geeft in zijn beschikking
geen enkele wijze aan waarofcor
deze landelijke bemiddelii
nu plotseling kan vervallen,
in hoeverre die door het La lai
delijk Ondersteuningsinstitu n
Kunstzinnige Vorming k
worden overgenomen", aid r
de Raad van State,

int

;ho

LEIDEN Dat de lezers
zuchten en steunen, hun
eten niet meer blieven,
steeds slechter slapen en
ten einde raad hun abon
nement opzeggen dit
alles omdat er al een jaar
lang geen stuk van Leo
Thuring meer in de krant
heeft gestaan zou een
overdreven bewering
zijn. Niet gelogen is ech
ter dat er regelmatig van
uit de lezerskring geïn
formeerd wordt waar
die Thuring toch geble
ven is". Sinds 1 oktober
1953 als star-reporter aan
onze krant verbonden,
kent iedereen zijn naam
wel. Tweeëndertig jaar
lang zette hij week-in-
week-uit een niet aflaten
de stroom van buitenge
woon leesbare reportages,
interviews en columns op
papier. September 1985
viel die sprankelende
verhalen-bron droog en
nu, bijna een jaar later,
wil men wel eens weten:
is Leo Thuring met pensi
oen, is hij er met de Leid-
se Courant-poet vandoor,
heeft hij zich definitief in
het schnabbel-circuit ge
stort of is hij toch in
getreden bij de Jezuïe
ten?

Ook Toon Hermans zat met
die vraag. En Toon hoorde
het antwoord door de ether,
toen hij ruim een week gele
den per ongeluk afstemde op
Karei Priors radio-program
ma „Muzikaal ABC'Getuige

een hartelijk briefje dat aan
het hoofdeinde van Thurings
bed hangt. De tekst eindigt
met de beste wensen en be
gint zó: „In geen jaren luister
ik radio, nu net 5 over 'A 10,
druk ik op een knopje van
een radiootje dat in de keu
ken staat en ik hoor een stem
die zegt: Leo Thuring ligt op
de afdeling neuro-chirurgie
van het V.U.-ziekenhuis in
Amsterdam

Dus daar ligt-ie, Leo Thuring.
Of liever gezegd lag-ie, want
als alles goed is gegaan, is hij
inmiddels ontslagen en zit hij
nu weer thuis de krant te
lezen. De kwaal waaraan hij
is behandeld: hoofdpijn. Niet
zomaar hoofdpijn, maar een
in de loop der jaren tot knet
terende proporties uitgegroei
de koppijn. Om dat te verhel
pen heeft de Amsterdamse
neurochirurg prof. Van Al
phen met grote omzichtigheid
de schedel van collega Thu
ring opengezaagd en enkele
hoogst ingenieuze voorzienin
gen aangebracht.

Een, althans in de ogen van
buitenstaanders, riskante ope
ratie, want een minieme uit
glijder in Leo's hersenen en
zijn halve woordenschat was
de pan uitgevlogen. Met een
bloknoot en een pen bij de pa
tiënt op bezoek, blijkt echter
direct dat de professor zijn
messen en pincetten met vas
te hand heeft gehanteerd en
dat Leo's imposante taalschat,
zijn beeldend vermogen, zijn
kleurrijke verteltrant abso
luut onaangetast zijn geble-

Speculaas

De thans 55-jarige maestro:
„Zoals je weet heb ik veertien
jaar geleden dat verkeerson
geluk gehad. Alles wat een
mens kan breken, heb ik toen

gebroken. Als een in honderd
partjes gevallen speculaaspop
ben ik het ziekenhuis binnen
gebracht. Na achttien weken
was alles weer naadloos sa-
mengeweven en puntgaaf ge
lijmd en mocht ik naar
huis. Alleen nog een beetje
pijnlijke schouder. Maar die
pijn in de schouder trok door
naar m'n nek. Van m'n nek
naar m 'n hoofd en déér heeft
het ongerief toen een perma
nente verblijfsvergunning
aangevraagd en gekregen.
Veertien jaar lang heb ik alle
gediplomeerde en ongediplo
meerde dokters, co-assisten
ten, spiritisten en andere sja
manen in binnen- en buiten
land afgelopen, maar nie
mand wist raad".

Begin dit jaar spoelde Leo
Thuring aan bij prof. Van Al
phen en die sprak toen de
verlossende diagnose: een
opeenhoping van hersen-
vocht.

„Je moet je voorstellen", do
ceert Leo, „dat de hersenen
een moerasachtig duingebied
vormen. Met stroompjes,
kreekjes, meertjes, sponzige
eilandengroepen en zo meer.
Op een gegeven moment is bij
mij, misschien als gevolg van
een klein hersenbloedinkje,
een barrière ontstaan, waar
door de afwatering van één
zo'n duinmeertje ging stagne
ren. Met als resultaat dat het
buiten de oevers trad en tegen
de hersenen ging opklotsen.
De oplossing was dus volgens
Van Alphen en laat ik er
bij zeggen dat hij geen kleine
jongen is, hij behoort tot de
top-100 van de medici op deze
planeet de oplossing was
dus: een betere drainage. Van
Alphen heeft in mijn herse
nen een stiltegebied opge
zocht, een soort Wassenaarse
duinen waar je je hond uit

laat, en daar een afvoerbuis
aangebracht die via mijn hals
dwars door mijn halve lijf
loopt en uitmondt in mijn
maag. Dus als zo'n duinmeer
tje nu opnieuw dreigt te over
stromen, is dat geen probleem
meer. Via de pijpleiding gaat
het vocht rechtstreeks naar
mijn maag".

Een Thuring-verhaal? Zoals
altijd is de vorm enigszins op
gesmukt, verfraaid, geretou
cheerd maar op de inhoud
valt niet af te dingen. Er loopt
staaltje van de modernste
medische techniek inder
daad een soort slangetje van
Leo's hersenen naar zijn
maag. Wat de doorsnee van
de dat slangetje is?. Tussen
duim en wijsvinger laat de ei
genaar een afstand zien van
ongeveer drie centimeter.
„Maar dat zou ik bij de dokter
nader moeten checken

Duinmeertjes

Verdwenen is de hoofdpijn
intussen nog niet. De herse
nen zijn van een vrij stugge
substantie en het kost tijd
voor ze zijn teruggekeerd
naar de vorm die ze hadden
vóór die duinmeertjes er te
genaan gingen klotsten. Maar
Leo Thuring heeft er alle ver
trouwen in dat dat op kortere
of langere termijn zal geschie
den. In afwachting daarvan is
hij alvast begonnen aan een
serie reportages, die hij wil la
ten verschijnen onder de titel
„Kopzorgen

„Er leven in ons land hon
derdduizenden mensen met
hoofdpijn. En tallozen van
hen lijden nog veel meer dan
ik ooit heb gedaan. Tenslotte
heb ik tot september vorig

jaar nog kunnen doorwerken.
Toen mijn hoofdpijn ook nog
eons concentratie- en even
wichtsstoornissen met zich
meebracht, heb ik het bijltje
erbij neer moeten gooien. De
serie die ik voor ogen heb, zal
bijvoorbeeld de hopeloze
zoektocht behandelen van
hoofdpijn-patiënten die ver
lossing zoeken van hun
kwaal. De slalom die ikzelf
heb gemaakt langs alle daar
voor in aanmerking komende
neurologen in Nederland is
ronduit verbijsterend. Het in
teressante was dat elke vol
gende neuroloog de vorige
weer ontmantelde als een
charlatan. Omdat dat allemaal
geen resultaat had, ben 'ik ook
intensief gaan rondneuzen in
de alternatieve wereld van
medicinale kruidenexperts,
wichelroedekenners en kof
fiedikkijkers. Wat ik in die
wereld heb meegemaakt.

Alle helderziende, helderho-
rende, natuurgenezende, iris-
gevoelige goeroes met een
béétje naam in West- èn Oost-
Europa heb ik bezocht en be
taald. Ik heb samen met tien
tallen andere tobbers in de rij
gestaan voor geneeskrachtige
huisvrouwen, die praktijk
hielden in de keuken van hun
tussen-woning drie hoog ach
ter. Bij modische neuraalthe-
rapeuten heb ik m 'n zenuwen
laten wegbranden. Pillen heb
ik geslikt in alle kleuren van
de regenboog en de een
bracht me nog verder van
huis dan de andere. In Roe
menië ben ik onder behande
ling geweest bij de modder-
specialist prof. Popperoukou,
die mij bij wijze van paarde-
middel ook nog eens 14 dagen
lang inspoot met dr. Asla-pre-
paraten. Nee, als ik daarover
begin.

Leo Thuring: slalom langs alle helderziende, helderhorende en iris-gevoelige goeroes in
Wést- en Oost-Europa.

Een ander onderschat aspect
van de lijdensgang van een
hoofdpijnpatiënt is volgens
Leo Thuring de onbewijsbaar
heid van de kwaal. „Een hor
relvoet of een steenpuist in je
nek is aantoonbaar en daar
van gaat voor de omgeving
een zekere overtuigingskracht
uit. Maar wat is nou hoofd
pijn? Een hoofdpijnpatiënt
moet steeds harder oproeien
tegen een wassende stroom
scepsis, achterdocht en vage
roddels, waarin de vraag cen
traal staat hoe erg die hoofd

pijn dan wel is. Van je beste
vrienden moet je horen dat je
het hoofd niet zo gauw moet
laten hangen. Terwijl het
daar knettert van de pijn!".

Ook daarop wil Leo Thuring,
ongetwijfeld met de bekende
satanische ondertoon, de aan
dacht vestigen in zijn nieuwe
serie. Dat wordt dus weer
smullen. Maar eerst moeten
zijn herseneilanden weer uit
dijen naar het volume van
vóór het duinmeer-geklots.

En dienen zijn kastanjekleur
ge lokken weer te zijn aangi
groeid tot acceptabele lengt
Om de operatie mogelijk 150
maken moest zijn schedel ti
op het bot worden kaalgi
schoren. Inmiddels zitten 1
weer wat kleine stoppeltji 40
op. „Maar met zo'n afgeprijs
Heugafeit-tegeltje op m'n kc
kan ik me absoluut niet in h 15
openbaar vertonen", aldus c 25
alom als vro uw- vrien del ij
erkende Leo Thuring.

WILLEM SCHEE
Foto: CEES VERKER.

OTTERLOO Parallel
met de beeldenmanifesta
tie „Sonsbeek '86" loopt
tot eind augiistus in het
Rijksmuseum Kröller-
-Müller een expositie van
Nederlandse beelden. Het
betreft een selectie uit de
museumaankopen van de
laatste drie jaar. De enige
op de internationale ten
toonstelling in Arnhem
vertegenwoordigde Ne
derlandse kunstenaars
Henk Visch, Peer Vene
man, Ger van Elk, het
duo O'Brien/Fortuyn en
Niek Kemps zijn ook in

Otterloo prominent aan
wezig.

Evenals in Sonsbeek reflecte
ren de beelden in Kröller-
-Müller een sterke hang naar
een intiem esthetisch univer
sum, dat met de buitenwereld
geen directe materiële of
immateriële betrekkingen
onderhoudt. Zo heeft Potjr
Muller zelfs een heuse tempel
opgetrokken, waarmee hij
sterk afwijkt van waarin zijn
overigens niet erg duidelijke
esthetische en inhoudelijke in
tenties permanent worden ge
celebreerd en aanbeden. „Mijn
Paradijs" luidt de toepasselijke
titel van dit werk, dat met zijn
onversneden theatrale enscè-

nering sterk afwijkt van de uit
geometrische blokken van
zwart graniet opgetrokken
holle vormen die Muller eer
der placht te maken.
De décorachtige benadering
van recente sculpturen, waar
bij de schijn belangrijker lijkt
dan de concrete verschijnings
vorm van het beeld, is bij het
duo O'Brien/Fortuyn toege
spitst op het vertekenen van
het perspectief. In hun sculp
turen worden volledige driedi
mensionale vormen gesugge
reerd die feitelijk niet in hun
werk aanwezig zijn. Naast de
inhoudelijke ontregeling van
de traditionele tegenstelling
schijn-werkelijkheid binnen
het domein van de beeldende

kunst kent het werk van
O'Brien/Fortuyn een nadruk
kelijk berekende esthetiek, die
niet toevallig associaties wekt
met de decoratieve aankleding
van een sjieke winkelétalage.
Massa en volume zijn even
eens traditioneel met het bui
tenbeeld verbonden begrippen
die in de recente Nederlandse
beelden nog slechts worden
gesuggereerd, als het al in gro
tere formaten wordt gezocht.
Zo volstaat Steef Rothaan
met niet minder dan vier
sculpturen in deze selectie op
genomen met zware driedi
mensionale contouren, alsof
het gaat om in de ruimte ver
taalde lijntekeningen. Een
soortgelijke benadering ken

nen we van de Britse beeld
houwer Richard Deacon (te
zien op 'Sonsbeek '86', zij het
dat Rothaan zich beperkt tot
platte, vanuit een tweedimen
sionale optiek benaderde beel
den terwijl Deacon vasthoudt
aan een driedimensionaal uit
gangspunt. Rothaan stevent in
zijn beelden af op een zodani
ge lineaire versimpeling, dat
ze steeds meer het karakter
van een pictogram krijgen en
ik me afvraag of de ruimte
nog langer een beslissende rol
speelt, of de onmiskenbare
kracht van zijn beelden met
andere woorden nog wel lan
ger afhangt van hun optreden
in de ruimte en Rothaan niet
evengoed zou kunnen volstaan

met een tekening op papier.
Veel geraffineerder maar
daarom bepaald niet minder
krachtig zijn wat dat betreft de
beelden van Niek Kemps,
Peer Veneman of Ger van
Elk, waarin de esthetische
werking van vormen en op
pervlaktebehandeling ten
nauwste samenhangt met hun
ruimtelijke dimensie, hoe uit
eenlopend de opvattingen van
de verantwoordelijke kunste
naars over volume en massa
ook zijn.

Een beeldhouwer die in zijn
werk nog wel expliciet een re
latie met de omgeving zoekt is
Marinus Boezem. Van hem
werd twee jaar geleden het
beeld 'Space Sculpture' aange

kocht dat eerder deel uitmaak
te van de beeldententoonstel
ling 'Beelden aan de Linge' in
1982. In zijn ruimtelijke werk
gaat het Boezem om het vin
den van steeds weer een nieu
we context, een samenhang
tussen kunstwerk en omge
ving waarin kunst kunst
wordt, waarbij de omgeving
de ruimte waartoe het beeld
zich verhoudt onlosmake
lijk deel uitmaaktvan het
kunstwerk. Het is een con
structie van liggende en staan
de, met touw verbonden spie
gels, die de gestalte van de be
zoeker zowel als de omgeving
in het kunstwerk opnemen.
Grote afwezigen in althans
deze selectie zijn Sjoerd Buis-

dur Gudmundsson, Adam
ton, Leo Vroegindeweij, Gjal
Blaauw, Hans van der Pennei oc
en Isik Tuzuner, om een paa
interessante en sterk poëtisd-
geïnspireerde beeldhouwers t
noemen. Representatief voo
de huidige stand van zaken ii oc
de Nederlandse beeldhouw
kunst is deze tentoonstellin| |!0(
dan ook bepaald niet. Boven
dien moet de bezoeker he
doen zonder enigerlei vornU:
van toelichting op de werkei
in het bijzonder of informatii
over de hedendaagse beeld U'
houwkunst in het algemeen.

GODERT VAN COLMJOÏ 6(