Computervirus: een mode
die systemen vernietigt
Sobi
klaagt
bestuurslid
NIVRA aan
Computersysteem gaat onbemande
stormvloedkering beveiligen
Beurs
ABN verwacht
gelijke jaarwinst
Overschrijving naar
Junior-blauwrekening
alleen via bank traag
Lubbers
als
gulle
gever
Beurs van Amsterdam
ECONOMIE
CcidócSommtl
ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1986PAGIN
Heineken in
automatisering
horeca - branche
GOUDA De H3-software, eert
pakket van Heineken voor automati
sering binnen de horeca-branche dat
op apparatuur van Datapoint draait,
wordt nieuw leven ingeblazen. Door
samen te werken met het Delftse
systeemhuis ComputerPlan heeft
Heineken een partner gevonden om
de continuïteit van H3 te kunnen
waarborgen. Dit heeft Datapoint Ne
derland bekendgemaakt. Heineken
en ComputerPlan zijn samen goed
voor de automatisering van circa 32
horecabedrijven. Daaronder bevin
den zich hotels als Krasnapolsky,
Pulitzer en Bel Air.
Australische multi-miljonair
verdubbelt vermogen in 1 jaar
SYDNEY De Australische ondernemer Robert Holmes a
Court heeft zijn vermogen vorig jaar weten te verdubbelen tot
600 miljoen Australische dollar (864 miljoen gulden). Hij is hier
mee één van de twee rijkste mannen van zijn land, zo wijst een
onderzoek van de Business Review Weekly uit. Holmes a Court
duldt aan de top alleen nog de Maleisische hotelmagnaat Tan Sri
Khoo Teek Puat naast zich. Khoo werd een permanent inwoner
van Australië toen hij in 1981 de grootste hotelketen, Southern
Pacific Hotel Corporation, opkocht. De lijst van 200 personen en
57 families met bezittingen van in totaal bijna 21,6 miljard gul
den, die het Australische weekblad publiceerde, ontlokte onmid
dellijk forse kritiek van de socialistische premier van Australië,
Bob Hawke. fIk vind dat er iets onfatsoenlijks zit in een situatie
waarin mensen gewoonweg door speculatie en overnemingen
hun rijkdom kunnen vergroten", zei Hawke. Holmes a Court
probeert nog steeds de grootste onderneming van Australië, Bro
ken Hill Proprietary, in bezit te krijgen, nadat hij eerder dit jaar
al een belang van 28 procent hierin had weten te bemachtigen.
Business Express
vervangt Fokkers
voor Saab SF340
NEW YORK De Amerikaanse
luchtvaartmaatschappij Business
Express, die dagelijks 300 vluch
ten onderhoudt tussen negentien
steden in het noordoosten van de
VS en drie steden in Canada,
koopt binnenkort van het
Zweedse concern Saab zes vlieg
tuigen van het type SF340. Wat
de transactie kost is niet bekend.
Business Express vliegt met 23
toestellen, waaronder vier Fok
kers. De 3 F27's van Fokker zui
len worden vervangen door de
toestellen van Saab.
EG en VS met graan
Russische markt op
BRUSSEL De Europese Commissie gaat
volgende week een miljoen tón graan tegen
een gesubsidieerde prijs op de wereldmarkt
aanbieden als antwoord op het besluit van
de Amerikaanse regering begin deze maand
om vier miljoen ton graan aan de Sovjet-
Unie te leveren tegen een gereduceerde
prijs. Volgens waarnemers zal de EG een
prijs bepalen vergelijkbaar met die waar
voor de Amerikanen het graan aan de Sov
jet-Unie hebben aangeboden. Vooralsnog
heeft de Sovjet-Unie geen gebruik gemaakt
van het Amerikaanse aanbod, volgens des
kundigen in afwachting van een nog gunsti
ger prijs uit de „subsidiewedloop" tussen de
VS en de EG.
AMSTERDAM De
Stichting Onderzoek Be
drijfsinformatie SOBI van
Pieter Lakeman heeft bij
de raad van tucht van het
NIVRA, het Nederlands
Instituut van Registerac
countants, een klacht in
gediend tegen NIVRA-be-
stuurslid Van Grootel.
Van Grootel heeft als werkne
mer van de eveneens aange
klaagde accountant Foederer
de boeken gecontroleerd van
besloten vennootschappen van
bouwondernemer Hurks, met
wie Lakeman in een taai juri
dische gevecht is gewikkeld.
Lakeman onderzocht de jaar
rekeningen van de Hurks be
drijven en stelt dat die „geflat
teerd" zijn. Bovendien stelt
Lakeman nu, dat Foederer
privé-zaken heeft gedaan met
Hurks en daarbij bouwgrond
beneden de werkelijke prijs
heeft verworven. Volgens La
keman een onaanvaardbare
vermening van belangen.
AMERIKAANSE RAGE DREIGT OVER TE WAAIEN NAAR NEDERLAND
DELFT Het kraken
van computers is een rage.
Tot nu toe beperken de
meeste krakers zich ertoe
een boodschap achter te
laten in het gekraakte sy
steem. Maar sinds kort is
er een nieuwe mode: het
computervirus. Dat is po
pulair gezegd, een klein
programma dat via de te
lefoonlijn wordt inge
bracht in computerbestan
den van bedrijven en sy
stematisch delen van het
netwerk vernietigt. Het
opsporen van zo n virus is
vrijwel ondoenlijk, omdat
het slechts uit enkele hon
derden tekens bestaat,
terwijl de programma's
waarin ze worden onder
gebracht vaak vele dui
zenden keren groter zijn.
In de Verenigde Staten is
inmiddels sprake van een
virus-virus, Nederland
dreigt te volgen.
De eerste tekenen zijn er al:
het Paard van Troje. Compu-
terbezitters worden lekker ge
maakt met een leuk program
ma. Maar als ze dat eenmaal in
huis hebben (opgehaald per te
lefoon) blijkt de lading verder
felijk. Dat wil zeggen: het pro
gramma kan zo worden inge
steld, dat het pas een half jaar
later begint te functioneren. Je
merkt aanvankelijk niets,
maar ineens is het alsof ie
mand duizend draden in één
klap doorknipt.
Een Paard van Troje kan on
der meer opduiken in een zo
geheten Bulletin Board, een
soort interne Viditel van een
beperkte groep gebruikers. Tot
zo'n board hebben bijvoor
beeld leden van de Hobby
Computer Club (HCC) toe
gang. Ze kunnen zich telefo
nisch aanmelden en kunnen
dan in een data-bestand aller
lei gegevens nalezen, bood
schappen verzenden, en derge
lijke.
Schokkend dom
Professor I.S. Herschberg van
de TH Delft is duidelijk over
de nieuwste mode in de com
puterwereld. „Schokkend en
dom", vindt hij het, „een ver
schrikkelijk kwaad". En Peter
van Diepen, van de Hobby
Computer Club, zegt: „Je bent
een beetje ziek als je zoiets
Onderzoek naar de virus-ont
werpers is volgens prof. Her
schberg een onbegonnen zaak.
„Hopeloos", zegt hij. „Maar je
moet ook eigenlijk niet in die
richting zoeken. Je moet je
netwerken beter beveiligen.
Het vinden van zo'n virus is
trouwens zoeken naar een
speld in een hooiberg".
De computer-virussen worden
volgens Herschberg ingebracht
door een zeer kleine groep ui
terst deskundige computerfa
naten, die bovendien op de
hoogte zijn van geheime codes.
„Kijk, als ik Navo-geheimen
wil beschermen hoef ik me
niet in te dekken tegen elke
willekeurige Nederlander. Die
weet niet eens dat er Navo-ge
heimen zijn, als het ware,
maar ik moet me tegen men
sen beschermen die weten dat
er een geheim is".
Slordig
Herschberg doceert computer-
-beveiliging en heeft studen
ten al diverse keren laten on
derzoeken hoe toegankelijk
computer-netwerken van gro
te bedrijven zijn. „Ze waren
allemaal veel beter te beveili
gen", zegt hij. „Vrijwel ieder
een is ontzettend tot misdadig
slordig met de veiligheids
maatregelen van systemen".
Opvallend genoeg staan veel
computergebruikers vrij scep
tisch tegenover de berichten
over het computervirus. „Dan
moet je wel eerst heel veel we
ten", vindt M.G. Braakhekke
van het computerservicebu
reau Larc bv. Eenzelfde me
ning verkondigt directeur H.
Steenbergen van Videotexburo
in Deventer. „Mensen moeten
al een dikke portemonnaie
hebben, om alleen de telefoon
rekening te kunnen betalen".
Braakhekke zegt dat de groot
ste vijand van veel computer
systemen de gebruiker zelf is.
„Je kunt je nooit tegen je ei
gen mensen beveiligen. Als zij
iets verder vertellen ben je
verloren", meent hij. En
Steenbergen: „Het is vaak een
kwestie van nonchalance van
de bezitter".
Een deel van de stormvloedkering.
UTRECHT De beslis
sing om de stalen, schui
ven in de stormvloedke
ring van de Oosterschel-
dedam af te sluiten om de
bevolking en scheepvaart
tegen een mogelijke
stormvloed te bescher
men, zal in de toekomst
door een computer geno
men worden.
De computerfirma's BSO /Au
tomation Technology en Fray
Data Intersite (FDI) hebben
van Rijkswaterstaat de miljoe
nenopdracht gekregen om dit
sluitsuk voor de automatise
ring van de stormvloedkering
te verwezenlijken.
Zij zullen een computersys
teem ontwerpen dat bij nade
rende storm moet bepalen of
het noodzakelijk is een zoge
heten beslisteam van Rijkswa
terstaat op te roepen bij de
stormvloedkering, die niet
voortdurend bemand is.
Het systeem zal voortdurend
gegevens inwinnen bij jnstan-
ties en andere computersyste
men zoals KNMI en het meet
net Oosterschelde en Noord
zee. Om de noodzaak en de ge
volgen van een mogelijke slui
ting vooraf te kunnen beoor
delen, zullen met behulp van
het BSS zogeheten simulaties
uitgevoerd.
Het project wordt medio vol
gend jaar, compleet met appa
ratuur, opgeleverd.
Pak slaag voor
Hoogovens
AMSTERDAM De pes-
simistische geluiden over
de winstontwikkeling die
Hoogovens heeft laten ho
ren, deed de koers van dit
fonds gisteren op de Am
sterdamse effectenbeurs
kelderen. Het verlies liep
op tot ƒ25 en werd in de
middag niet veel minder.
De koersval maakte van
de optièbeurs een heksen
ketel. De handel in opties
Hoogovens werd gigan
tisch. In totaal wisselden
tot 12 uur ruim 20.000
contracten van eigenaar.
De verwikkelingen rond
Hoogovens drukten een stem
pel op de markt want ondanks
een stabiel Wall Street en licht
aantrekkende dollar kwamen
de meeste fondsen niet over-
tuigend uit de verf. Akzo
stond tegen de middag op een
achteruitgang van 1,50 en
KLM moest ongeveer 1 te
rug. Wel wist Philips het
meeste verlies in te halen en
ook Unilever werkte aanvan
kelijk geleden schade zo'n
beetje weg. Kon. Olie trok in
de ochtend ongeveer een gul
den aan. Alle banken moesten
terug en bij de verzekeraars
was Nat. Nederlanden het
zwakst. Ahold trok later bij
evenals Heineken en Bols. Bij
de uitgevers bleef Elsevier
sterk maar Kluwer en VNU
verloren terrein. Nijverdal-
-Ten Cate moest de meeste
van de gisteren behaalde winst
inleveren. Pakhoed was nu
ook flauw, Stork zakte weg.
Ook op de lokale markt had
den de verliezen de overhand
en de obligatiesector was de
hele ochtend ongeanimeerd.
AMSTERDAM De Algemene Bank Nederland (ABN) heeft
over de eerste helft van dit jaar een nettowinst gemaakt van
ƒ248 miljoen, dat is een stijging van 19 miljoen of wel 8,3 pro
cent in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar. Toch ver
wacht de directie dat de nettowinst over het hele jaar niet veel
zal afwijken van die over 1985.
Het brutoresultaat, dus voor aftrek v^n belastingen en het be
drag dat naar de stroppenpot van de banken gaat, steeg gemeten
over dezelfde periodes met 7,4 procent tot 725 miljoen.
AMSTERDAM - De Postbank heeft dank zij een in
greep op 1 mei j.l. nog maar weinig klachten over de
termijn die verstrijkt tussen de overschrijving van een
gewone postgirorekening naar één van de ruim een
half miljoen Junior-blauwrekeningen van de Postbank
(voor kinderen boven elf jaar).
Als een vader zakgeld overmaakt naar zijn zoontje, ziet deze dat
tegenwoordig zeven dagen later al bijgeschreven op zijn girore
kening, die in feite meer een spaarrekening is. Die termijn liep
vroeger nog wel eens uit tot twee a drie weken, erkent de direc
teur betalingen van de Postbank. „Maar doordat we mensen bij
een overschrijving sinds 1 mei het woord jeugdsparen op de
postbank-enveloppe laten schrijven, kunnen we deze betalingen
direct uit de enorme enveloppenstroom vissen. Op dit moment
voeren we overleg met de banken om tot afspraken te komen
om het betalingsverkeer van bankrekeningen naar de Junior-
blauwrekeningen te versnellen. Via de bank kan de overschrij
ving nog wel eens twee tot drie weken duren. Maar dat geldt
ook voor bank-overschrijvingen naar gewone postgirorekenin
gen".
(ADVERTENTIE)
aan 71 75/Den Haag 070-603376
at 152 I Zoetermeer 079-165137
LEIDEN Groente- en fruitveiling, 15
augustus: pruimen: 145-200; aardap
pelen: 42-125; andijvie: 92-112;
pronkbonen: 120-150; stokbonen:
135-155; snijbonen: 175-215; spekbo-
nen: 115; stambonen: 140; tuinbonen:
24-43; kroten: 47; kroten gek: 130;
spitskool: 12-16; postelein: 32-150;
prei: 109-134; rabarber: 75; spinazie:
43-69; ijsbergsla: 77-84; broccoli:
220-310; venkel: 125-190; spruiten a:
101-117; b: 63-71; c: 35; d: 195-245;
uien: 23-67; waspeen: 31-40; witlof:
245-305; meloenen: 205-366; bloem
kool 6 per bak: 183-235; sla: 43-63;
bleekselderij: 50-67; bospeen: 78-
100; peterselie: 36-57; radijs: 38-48;
selderij: 29-42; paprika kg.: 90, st.:
17-47; paksoi: 104; amsoi: 99-100;
komkommmer I 90/: 38-42, 76/: 36-
37. 60/: 34-37, 50/: 31-35, 40/: 31-33,
35/: 25-28, krom: 25-26. Tomaten I a:
530-550; b: 520; c: 480; tomaten II a:
530; b: 505; c: 480; cc: 320; ar: 450-
520; br: 500-550; cr: 320-480; ccr:
320.
KAASMARKT ALKMAAR - Commis
sienoteringen in gulden per kg: Fa-
brieksedammer 6,56 en Goudse vol
vette 6,83. Aanvoer 31.000 kg.
Na Tsjernobyl
minder toerisme
in Noorwegen
OSLO Noorwegen is als ge
volg van de kernramp bij
Tsjernobyl van eind april om
gerekend circa 79 miljoen gul
den aan inkomsten uit het toe
risme misgelopen, zo heeft het
Noorse bureau voor toerisme
meegedeeld. Vooral het bezoek
uit Japan en de Verenigde
Staten is na de ramp sterk
verminderd.
Betje 36
Trots staan de
eigenaren Hub
en Wiel Heinen
uit Eckelrade
bij hun Betje
36. Deze Hos-
tein Frisian
koe is de eer
ste Zuidneder
landse koe die
de 100.000 li
ter grens heeft
overschreden.
Van melk wel
te verstaan.
Genoeg voor
een zwembad
van vijf bij tien
meter en twee
meter diep.
Öp 22 augus
tus zal Betje
worden gehul
digd tijdens
een feesta
vond in de
harmoniezaal
Diligentia in
Eckelrade.
WE'LL HAVE THE
GIVING YOU MON
IN NO TIME.
in het gerenommeerde Engelse
economie-weekblad The Eco
nomist van vorige week. Het
gaat om een reclametekst van
het internationaal opererende
Engelse accountantsbedrijf
Ernst Whinney. Volgens de
adverteerder geven de rege
ringsleiders jaarlijks miljoenen
aan overheidspremies weg die
de ondernemingen in Europa
echter aan hun neus voorbij
laten gaan. In de tekst worden
zij aangespoord om gebruik te
maken van computerdiens
van Ernst Whinney opda
wel en snel de premies we |f
binnen te halen.
De Rijksvoorlichtingsdief""
(RVD) tilt weliswaar i
zwaar aan de zaak, maar
evenmin verheugd met de t
van Lubbers in deze advert
tie. De RVD heeft liever
dat adverteerders foto's
bruiken van leden van het-
ninklijk huis of het kabinet
zal het bedrijf daarom vraj
deze advertentie niet meer
plaatsen.
jHOOFDFONDSEN
Noteringen van vrijdag 15 augustus 1986 (tot 16:30 uur)
dividend over ho dd
aegon 85 /1.30 125.50 6/1
abold 85 1.35 100.0012/8
ÊÏÏC
85 27.—I cl
83/84 5% si.
85/2.55
85/420
85/5.90
85/4.-5% SU
85 5.20 cl.
85/11.32
85/3.60
85 2.75 n d.
81 3.50
85 6.50 of 2 VA st.a.
85/3.50
85/7.40
85/2.50
85 1.40 b
85/2.40
85/86 1.60
85 6.25y
8515.-
85 12.80
85/2.40
85/8.50
85/14.-
85/3.40
85 10.-
85 1.75
85 14.82
85/8.50
85/7.80
163.20
631.00
152.40
82.50
110.50
128.00
163.50
212.50
182.30
236.00
270.00
166.00
194.50
88.50
222.00
161.00
175.00
515.00
163.00
62700
152.40
82.50
110.00
128.00
162.00
212.50
181.70
Siotkoers vrijdag 15 augustus 1986
57.00
sk
158.00
157.50
pont hout
acf
367.50
353.00
goudsmil
131.00
128.50
151.00
ahrend gr c
139.50
140.00
grasso
201.00
197.00
94.50
a. rubb.
11.00
10.95
grolsch c
78.80
76.20
634.00
62 K
850.00
820.00
gli holding
hagemeyer
137.00+
133.001
rademaker»
32.00
':Sl
ant.brouw.
135.00K
72.80
69.00
40.00
anl.verf
280.00K
hein hok)
162.50
161.50
reesmk c
59.40
audet c
207.50
204.50
hoek
174.60
173.00
87.00
125.00
122.50
holdoh-bout
348.00
345.00
86.10
air conv.pr.
51.50
51.50
holee
37.80
36.50
rommenhöl
1849.00
isX
119.60
120.00
hal b
926.00
918.00
6.50
batenb.beh.
2200.00
2200.00
hal trust
925.00
915.00
99.00
van beek
179.00
186.00
holland sea
2.98
2.95
373.00
37l|
beers
254.00
248.00
holl.kloos
570.00
565.00
sarakreek
40.00
75.00
69.00
hunter d pr
5.20
5.30
1.10
belindo c
406.00
410.00
ihc caland
19.60
19.00
schuitema
870.00B
berket
37.50
37.80
indust.mij
169.00
164.00
schuppen
110.00H
i
blyd will
bobel
77.80
75.80
ibb-kondor
628.00
625.00+
schuttersv
124.00
i:J
15.50
15.70
kempen b
183.20S
183.00
smit int c
32.80
-de boer
189.80
189.80
kiene
940.00
945.00
56.00
115.00
114.00
kbb
103.80
103.70
sph centr c
132.50
bos kalis c
14.60
14.50
kbbc
103.80
103.70
telegraaf c
358.00
357IJ
10.00
10.00
kbb c.pr. c
103.80
104.00
text twenthe
172.00
braai bouw
201.00
201.00
kbb pr
39.50
38.00
thom 4 dr c
36.90
bredero
262.00
259.00
kbb pre
koppelpoort
39.50
38.00
tulip comp
56.00
bredero c
259.00
257.00
440.00
422.00
tw kabelh c
935.00
breevast
246.00
242.00
158.50
160.00
twijnstra c
91.00
breevast c
246.00
243.00
landrè glin
680.00
645.00
ubbink
275.00
2T
brink mol
24.00
25.00
leidschew
152.00B
152.00
36.00
caJvè
2780.00
2650 00
97.50
95.20
491.50S
702.50
707.50
470.00
470.00
1040 00S
calvéc
702.50
707.50
medicoph. c
80.50
79.00
unil.7 pre
119.00
calvè pr
3635.00H 3635.00H
3700.00
3700.00
unil.6 pr
111.00
calvè pr c
3632.00
3634.00S
120.00
114.00
70.50
7f
65.50
65.10
10.00
10.00
1000.00
9Efj
66.50
65.00
869.50
864.00
vnupr
22.70
320.00
317.00
110900.
111000.
v.trans.hyp.
580.00S
316.00
317.00
11200.0
11100.0
73.50
chamotte
58.50
58.50
12120.0
12100.0
vosk stevin
43.40
«motte pr
2225.00
2250.00
moeara c wb 2420.00
2400.00
153.50
98.00
97.00
mulder bosk
94.00
94.00
Wegener c
114.50
claimindo c
403.00
402.00S
multihouse
33.50
34.70
westersuik
62.30S
99,50
96.50
243.00S
239.50S
westhaven
260.00
2$
185.00
181.00
naarden
55.50
54.001
470.00B
dordtse pr
181.00S
182.00
naeff
225.00G
woksam c
112.50
dorp groep
373.50
356.00
52.40
51.20
73.00
econosto
136.80
135.00
naLinvb.pr
835.00
840.00
78.00S
emba
662.00
660.00
13.70
13.40
1580.00S
l:.N
63.00
63.80
nedap
327.00
325.00
334.00
325.00
nspulc
14400.0
14000.0
49.20
50.20
norit
331.00
325.00
gamma hold
364.00
359.00
nutricia gb
283.50
283.00
z
gamma h pr
26.60
26.60
295.00
296.00
gel delft c
200.00
200.00
ogem
0.18
ONG
geroc
61.00
61.00
otra
388.00
387.00
P
geveke elee
113.20
113.50
335.00
375.00B
geveke(gth)
55.20
55.20
palthe
158.00
158.00$
verk. aank.
s 2,27 2,39 Zweedse kroon
3,33 3,63 Noorse kroon
(100) 5,26 5,56 Deense kroon
(100) 110,75 114,75 Ooslenr. sch.
10.000) 15,40 17,40 Spaanse peseta
(100) 1,40 1,90 Gr. drachme
1,61 1,73 Rnse mark
(100) 33,25 36,25 J.Slav. Dinar
(100) 137,50 142,00 Ierse pond
PletilijildJi
iWT
GOUD Nieuw
onbewerkt 28750 29250 284
bewerkt 30850
Opgave: Drijfhout, A'dam
Vorige
50 - 29950;
30500
ZILVER J
onbewerkt 365 - 435; 355 V1
bewerkt 480; S
si
iBEURS NE
ORK» «J
chevron cor
Chrysler
Citicorp
79 1/2 801/4
8 7/8 87/8
64 1/8 651/2
59 5/8 591/4
77 767/8
71 707/8
23 1/8 231/4
38 1/4 391/4
33 323/4
417/8 41
25 7/8 257/8
45 3/4 455/8
65 7/8 67
20 1/2 193/8
113 7/8 1151/4
owens-illin
royal dutch
santa fe
utd technol
westingh el
wootworth
45 3/8
30 1/4
218 1/2
28 3/8
16 3/8
45 5/8
571/8
431/8
