Augustus kan niet
zonniger.
De elekronische oren
van oost en west
Uw Tovota-dealer zegt:
Renault 21 GTS stelt niet teleur
Herdenking Hitlerspelen
met trots en schaamte
Toyota, sterk maar waar.
AUTO
ËeidócSomaiti
„Wij gaan
weer naar
school"
PRODUKTIE LIMOUSINE
STOPGEZET
Topmodel BMW met 12-cilindermotor
Taiwan
exporteert
eerste auto's
De exklusieve Corolla Sedan en Liftback SXLmet 7 zonnige extra's.
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1986 PAGINA H j
Bij de eerste meer vast
omlijnde geruchten om
trent de nieuwe Renault
21 werd al duidelijk dat
het eigenlijk niet echt een
vervanger van de 18 zou
zijn. Eerst was nog sprake
van een tweedeling; er
zouden 19-modellen ko
men als meest directe
vervanger voor de 18- en
21-versies als tussenstap
naar de 25. Het was in ie
der geval een sedan, en
als zodanig dus iets in de
lijn van de 18. Maar wel
een stuk groter en eerder
met de 25 verwant, voor
al in uiterlijke zin. De zo
genaamde „19" verdween
al snel uit beeld en ook
die plaats van een prijs-
technische opvolger van
de 18 bleef onvervuld.
Men zal er wel over gedacht
hebben, want de 21-serie valt
toch in twee delen uiteen. Het
deel met dwarsgeplaatste 1721
cm3 motor had men 19 kun
nen noemen, de luxueuzere
versies met in lengterichting
geplaatste tweeliter of diesel
sluiten ook technisch beter
aan bij de 25. Maar ja, waar
om moeilijk als het ook mak
kelijk kan en dus noemde
men ze gewoon allemaal 21.
Dat grotere onderscheid met
de oude 18 blijkt bij een test
ook zeer terecht. Net zoals bij
de 25-serie ontpopte de GTS
zich naar verwachting snel als
het meest populaire model.
Die testten we dus, voorzien
van het comfortpakket met
elektrisch bediende voorpor-
tierruiten en centrale deur
vergrendeling met infrarood-
afstandsbediening. De bin
nenruimte is heel vergelijk
baar met wat de 25 biedt. Te
gen meerprijs is ook een vari
abele laadruimte te realiseren:
een in twee ongelijke delen
neerklapbare achterbankleu
ning met middenarmsteun en
geïntegreerde hoofdsteunen.
Maar de standaard bagage
ruimte van 490 liter mag er
;m~' jé.
im ês. °P9estelde
motor
De Renault 21
GTS Is een
versie met
lange wielbasis
j? ti* en dwars
ook al zijn. Op de zitruimte
valt nauwelijks iets aan te
merken, vooral de beenruim
te is voor- en achterin groot.
De GTS is een versie met lan
ge wielbasis en dwars opge
stelde motor; de tweeliter- en
dieselmodellen hebben een
kortere wielbasis bij overigens
gelijke afmetingen. Voor de
21 werd de 1721 cm3 motor
die we uit de 9 en 11 kennen
toch al op 66 kW/90 pk ge
bracht en gekoppeld aan een
vijfbak met zeer lange over
brengingen. De top is met 185
km/u zeer fors, de acceleratie
laat niet veel te wensen over.
Door het zuinigheidskarakter
van de transmissie moet al
leen welbewust op hoger toe
rental gereden worden om te
laten blijken dat de motor
best krachtig genoeg is. Wie
zich aan de bedoelde rijstijl
met lage toerentallen (maar
flinke kruissnelheid) houdt
rijdt er best 1:13 mee, en dat is
mooi voor dit formaat auto
met een 66-litertank. De
transmissie van de testauto
schakelde wat stroef, maar
eerder zou je problemen kun
nen hebben met het schakel-
patroon waarin de versnellin
gen erg dicht naast elkaar lig
gen.
Het dashboard is m 25-stijl op
getrokken, naar de voorruit
hellend, zodat een nog meer
open en ruimtelijk gevoel ont
staat voor de voorpassagiers.
Met een grote luifel boven het
meterpaneel, dat daarmee in
derdaad voldoende bescha
duwd en goed overzichtelijk
is. De knoppen op het dash
board en de radio zitten ech
ter wel erg ver weg. Ze vallen
deels achter het stuur en spie
gelen ook een beetje, zodat
overdag niet altijd zichtbaar is
welk accessoiresymbool op
een bepaalde knop staat
Bergvakken zijn er genoeg.
De besturing gaat wat indi
rect, maar wel redelijk licht
bij alle snelheden. De 21 veert
een ietsje minder comfortabel
dan de 18, maar ligt stukken
beter op de weg. De remmen
doen het probleemloos, zelfs
de stoelen zijn zonder meer
geschikt voor een sportieve
rijstijl. Lekker kuipvormig,
zeker niet sportief hard. De
bestuurdersstoel kan kante
len.
Het uiterlijk van de 21 mag
niet onvermeld blijven. Ook
daar zitten aardige vondsten
in als de „zwarte" glazen ach
terop voor richtingaanwijzers
en achteruitrijlampen. Vooral
die achterkant onderscheidt
de 21 natuurlijk van de 25
hij past eigenlijk veel beter bij
de moderne neus dan de nog
al ongeïnspireerde 25-staart.
De 21 heeft een groot glasop
pervlak, zelfs met kleinere
blinde hoeken dan de 25. De
wagen is kleiner, maar zowel
van buiten als van binnen
toont hij dat niet. De prijslijst
begint pas bij de 27 mille,
„onze" versie komt al op
30.225,-. En eigenlijk ver
dient zo'n auto met dergelijk
comfort en ruimte wel dat
pakket voor gemakkelijke
raam- en deurbediening.
Neem daarbij het getinte glas
en de neerklapbare achter
bank plus metallic-lak, dan
heb je hem toch nog niet ex
travagant aangekleed. Maar je
bent wel weer ƒ3150,- verder.
Hij is toch tien mille goedko
per dan een 25 GTS. Wil je
een tweeliter, dan begint het
verhaal pas voor ƒ36.300,- en
lijkt het verstandiger maar
meteen voor een 25 door te
sparen.
PETER FOKKER
AUTOMOBILISTEN
OPGEPAST!
In Friesland is het Regionaal
Orgaan Verkeersveiligheid
een even interessant als nut
tig experiment gestart. Wie de
komende weken via de grote
invalswegen de steden Dok-
kum, Heerenveen of Opster-
land binnenrijdt, ziet span
doeken hangen met de tekst:
„Wij gaan weer naar school".
Uit politiecijfers blijkt dat
kinderen juist in de beginwe-
ken van het schoolseizoen ui
terst kwetsbaar zijn in het
verkeer. Vooral kinderen van
liet platteland die voor het
eerst naar de grote stad naar
school gaan, zijn druk verkeer
niet gewend. Voor hen èn
voor alle andere kinderen
geldt bovendien dat ze door al
het spannende van de school-
start extra opgewonden zijn
en daardoor minder oplettend
in het verkeer. Het Friese ex
periment zou kunnen leiden
tot een landelijke aanpak.
Spitfires in Arcen
Het recreatiepark Klein Vink In Arcen (L) biedt op zaterdag 6 en
zondag 7 september onderdak aan duizend gasten met hun ruim
vijfhonderd Triumphs Spitfire. Op beide dagen van dit vierde in
ternationale weekeinde zijn er wedstrijden, rijtesten, boekenver
kopen, helicoptervluchten en een onderdelenmarkt. Zondag om
11.00 uur begint een toertocht en om 13.00 uur wordt Europa's
allermooiste Spitfire gekozen.
Voor meer informatie: Triumph Spitfire Club, telefoon 08858-
3125 of 077-826631.
Het noodlijdende Franse
staatsautomobielconcern Re
nault stopt met de produktie
van de R-25 Limousine. Sinds
de introduktie van deze zeer
luxe en kostbare versie van-
de R-25 in januari 1985 zijn er
slechts 800 auto's verkocht.
Het besluit de produktie te
staken past in het streven van
Renault geldverslindende ac
tiviteiten af te stoten. Vorig
jaar werd gestopt met de
sponsoring van de wielersport
en het Formule 1-racen.
De nieuwe 7-serie, de meest
exclusieve serie van BMW,
zal in november van dit jaar
zijn première op de Neder
landse markt beleven. Alle
geheel nieuw ontwikkelde
modellen zijn standaard van
een katalysator voorzien. De
prijzen lopen uiteen van
/95.000 (incl. btw) voor het
basismodel 730i
(incl. btw) voor c
De BMW 730i is met een drie-
liter zescilinder motor uitge
rust die 135kW/184 pk levert
en de wagen in 9,4 seconden
van 0 naar 100 km/u laat ac-
celeren. De top ligt bij 220
km/u. De BMW 735i (3,5 1 en
155 kW/211 pk) zit in 8,3 se
conden op 100 km/u. De
Het „tussenmodel" BMW 735i.
BMW 750i krijgt een vijf liter
twaalfcilindermotor, de eerste
twaalfcilinder van Duitse ma
kelij sinds enkele tientallen
jaren, met een nog hoger
prestatieniveau.
'e
Aziatische rol 0
op Amerikaanse
markt neemt toe
Harold K. Sperlich, de voor
zitter van de raad van bestuur
van het Amerikaanse automo-
bielconcern Chrysler, heeft Blc!
gezegd dat de import van au- f>el
to's en de autoproduktie van
buitenlandse ondernemingen
in de VS ertoe kunnen leiden
dat de onbenutte produktieca-
paciteit in 1991 zal ziin toege
nomen tot zeven miljoen au
to's per jaar, even veel als de
totale autoproduktie van
West-Duitsland of Frankrijk
van vorig jaar. Volgens Sper
lich zou de huidige produktie
van buitenlandse auto's in
Amerika kunnen toenemen
van 580.000 stuks per jaar nu
voorspelde dat in de VS en
Canada vóór 1991 ongeveer
1,7 milioen auto's zullen wor
den gebouwd door Oostaziatj-
sche ondernemingen. De bui
tenlandse ondernemingen met
hun hoogwaardige technolo
gie zullen in staat zijn een
aandeel tot 27 procent van de
Amerikaanse automarkt op de
drie grote Amerikaanse auto
fabrikanten te veroveren, zo
voorziet de Chrysler-topman.
Chrysler heeft nauwe banden
met de Japanse automobielfa
brikant Mitsubishi. De twee
ondernemingen hebben een
gezamenlijke onderneming
opgericht voor de bouw van
een assemblagefabriek in de
Amerikaanse staat Illinois. De
nieuwe onderneming, die de
naam Diamond-Star Motors
heeft gekregen,, zal aan het
eind van dit decennium be
ginnen met de produktie van
240.000 auto's per jaar.
Met een eerste verscheping
van 1500 personenwagens is
Taiwan toegetreden tot de
groep van auto-exporterende
landen. De autofabriek Ford
Li© Ho, waarin Fórd een be
lang van zeventig procent
heeft, heeft zich toegelegd op
de produktie van een speciaal
op de export gericht compact
model van het type „Laser".
De eerste 1500 auto's zijn naar
Canada verscheept.
BONN Op 4 april, een dag
voor de bloedige bomaanslag
op discotheek La Belle in
West-Berlijn, stuurde het Libi
sche volksbureau in Oost-Ber-
iijn een bericht naar Tripoli:
Morgen vroeg zal iets groots
geschieden, mits God het wil.
De boodschap, die als bewijs
materiaal werd aangevoerd
voor Libische betrokkenheid
bij de aanslag, werd uit de
ether geplukt door het Ameri
kaanse National Security
Agency NSA en vervolgens
gedecodeerd door de Westduit-
se Bundesnachrichtendienst
BND.
Over de hele wereld staan gro
te afluisterposten, waar radio
zenders uit de hele wereld dag
en nacht worden gevolgd. In
landen als de Bondsrepubliek,
waar Oost en West voortdu
rend tot de tanden bewapend
tegenover elkaar liggen, is de
dichtheid van het radiospiona-
genet wel erg groot.
In een rustige achterafstraat in
Bonn liggen, verborgen achter
prikkeldraad, elektronische
waarschuwingssystemen en
een kordon zwaar bewapende
veiligheidsagenten, de Zen-
tralstelle für das Chriffrierwe-
sen, de Centrale Dienst voor
het Codewezen. De Dienst
maakt deel uit van de BND.
Het departement van algeme
ne zaken, waaronder de gehei
me diensten vallen, stelt men
terughoudend op. Gevraagd
naar het werk van de dienst
werd slechts gezegd dat daar
voor overheidsinstellingen het
codeer- en decodeerwezen
wordt verzorgd. Er worden
dus codes gemaakt en gebro
ken.
Even geheimzinnig wordt er
gedaan als wordt gevraagd
naar het werk van het Amt
für Fernmeldestatistik, de
Dienst voor Telecommunica-
tiestatistiek. Op het eerste ge
zicht het een vriendelijke re-
kenafdeling van de PTT. maar
in werkelijkheid is het een fi
liaal van de Bundesnachrich
tendienst, die een dicht net
van afluisterposten onder
houdt.
Pogingen om meer te weten te
komen over de westerse af-
luisterdiensten in de Bondsre
publiek liepen stuk op de offi
ciële voorschriften voor ge
heimhouding. Maar zo moei
lijk als de autoriteiten doen
waar het gaat om hun eigen
activiteiten, zo happig zijn ze
als ze gevraagd wordt hoe
sterk de oren van het Kremlin
zijn.
Een hoge Westduitse inlichtin
genofficier zei desgevraagd dat
in de DDR, langs de Westduit
se grens, meer dan 50 afluis
terposten staan, waarmee het
Warschaupact het hele radio
verkeer kan afluisteren. Die
stations zien eruit als kleine
vuurtorens of tv-zenders.
De torens zijn echter volge
stopt met elektronische appa
ratuur die automatisch worden
ingeschakeld als op bepaalde
frequenties uitzendingen de
lucht in gaan. Als een batal
jonscommandant via de radio-
telefoon bevelen geeft, moet
hij er rekening mee houden
dat er onbevoegden meeluiste
ren. De gegevens die in de to
rens worden opgevangen wor
den door specialisten geselec
teerd en vertaald en bieden
een totaaloverzicht van het
hele Westduitse radioverkeer.
Net als de Amerikanen heb
ben ook de Russen in lage ba
nen om de aarde spionagesa-
tellieten geparkeerd. Maar de
Russen zouden nog niet over
voldoende satellieten beschik
ken om het hele Westen voort
durend in het oog te houden.
De BND geeft daarom gere
geld een ..opklaringsagenda"
uit, waarin de tijdstippen zijn
opgenomen waarop de Russi
sche satellieten niet kunnen
werken. Die momenten met
een opgeklaarde hemel zijn bij
de NAVO favoriet voor het
houden van militaire oefenin
gen.
Een tijdje terug werd grote on
rust veroorzaakt door berich
ten dat er jaarlijkse zo'n
350.000 Oosteuropese vracht
wagens door de Bondsrepu
bliek rijden, die vóór het afle
veren van hun lading ook nog
spionagewerk verrichten. Die
vrachtwagens kunnen onge
hinderd rondrijden en land
kaarten maken, posities van
kazernes bekijken en militaire
oefeningen in de gaten hou
den. Maar zij blijken in het
hele spionagespel tussen de
militaire machtsblokken van
geringer belang dan de elek
tronische luisterposten.
Aan de vrachtwagenspionage
zouden de autoriteiten vrij
eenvoudig een eind kunnen
maken door bepaalde wegen
voor Oosteuropese vrachtwa
gens af te sluiten, maar dat zou
ten koste gaan van de handel
tussen Oost en West. Die han
del is vooralsnog belangrijker
dan de informatie die de
chauffeurs kunnen verzame
len.
WEST-BERLIJN Met een
mengeling van trots en
schaamte worden deze week
in West-Duitsland de Olympi
sche Spelen van 1936 in Ber
lijn herdacht. Tientallen Duit
se medaillewinnaars zijn opge
trommeld om de gedachtenis
aan de Hitler-Spiele of Nazi
olympiade levend te houden.
Lang vergeten foto's van een
triomfantelijke Hitler met
Duitse medaillewinnaars do
ken de laatste weken in de
Westduitse media op als herin
nering aan de Spelen van vijf-
tie iaar ppledpn. die door de
nazi's werden vervormd tot
een enorme propaganda-mani-
festatie.
Ook de sportieve suprematie
van Hitiers super-ras, de blon
de, blauw-ogige Ariër, moest
op het sportveld tot uitdruk
king komen in een overvloed
aan medailles. In dit opzicht
faalden ze door toedoen van
één man, de zwarte atleet Jes
se Owens uit de VS, die onver
schrokken vier maal goud bij
elkaar sprintte. Hitiers weige
ring om Owens in zijn privé
loge te ontvangen werd in die
daeen in b*»t buitenland be
schouwd als een daad van gro
ve minachting en onsportivi-
teit.
Nu vijftig jaar later wil het
Olympisch comité van West-
Duitsland er geen twijfel over
laten bestaan dat de reünie
van de 75 medaillewinnaars
zich zal concentreren op het
sportieve vlak. Ter nagedach
tenis aan haar man zal Ruth
Owens aanzitten aan een spe
ciaal diner. Maar in interviews
hebben vele veteranen bena
drukt politiek naïef te zijn ge
weest en zij het betreuren door
d«* nari's misbruikt te run
Als u nu volop van de zon wilt genieten moet u zonnige extra's hebben, dat u met uw ogen staat te
beslist naar uw Toyota-dealer gaan. Voor snelle beslis- knipperen.
sers staan daar deze maand de zonnigste auto's van
Sterker nog, als u naar de prijs kijkt ziet u dat uw
het jaar te glimmen. De zeer exklusieve Corolla Sedan Toyota-dealer de zon in uw portemonnee laat schijnen,
en Liftback SXL. Auto's die behalve hun 12 kleppen-
motor, hun ruimte, hun komplete afwerking, zoveel
EXTRA ZONNIG: ELEKTRISCH SCHUIFDAK.
-&■
EXTRA ZONNIG:
TOERENTELLER.
BREDE STOOTSTRIP.
EXTRA ZONNIG: ,Q' AËRODYNAMISCHE WIELPLATEN.
I
EXTRA ZONNIG: -( |- EXTRA BREDE BANDEN (175/70 SR 13).
HAAST U, DE COROLLA SEDAN
EN LIFTBACK SXL
ZIJN BEPERKT LEVERBAAR.
UW TOYOTA-DEALER:
LEIDEN - A J VERBERG'S AUTO B.V. - Zoeterwoudseweg 23 - Tel. 071-313141 - RIJNSBURG - GARAGE DUKSMAN BV. - Oegstgeesterweg 17-23 - Tel. 01718-20500
SASSENHEIM - 'GARAGEBERUF A. BORST - Parklaan 60 - Tel. 02522-14625 TER AAR - GARAGEBEDRIJF J.J. VAN DER GEEST - Westkanaalweg 37 -Tel. 01722-2132.
ZOETERWOUDE - GARAGE HEEMSKERK - Schenkelweg 109 - Tel. 01715-1220.
•Off. Agent
37
