'finale
T
Weekpuzzel door dr. Pluizer
Nr. 30 - Cryptogram
BRIDGEN,
SCHAKEN
DAMMEN door to.W.v3o ter Kooij
m m m m
n b c
'm m mm
1 1 m. i
m m m
i m i
n at
t* s s
POSTZEGELS
STERRENHEMEL
üeidóa&owumt'
ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1986
Oplossing vorige puzzel
De prijswinnaars van puzzel nr. 29 zijn:
H.v.d.Boog, Veereinde 3,
2223 EN Katwijk.
A.J.v.d.Hulst, Rijndijk 264,
2331 AM Leiden.
De prijzen worden binnen drie weken
per cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 30 moeten uiterlijk woensdag
middag in bezit zijn van:
HORIZONTAAL:
1Kunstgreep op de golfbaan?
7. Dier in een teerbak.
9. In deze vorm poseert ze voor een fotograaf.
11Moet worden bewaard om het te handhaven.
12. Als u hieraan zit verkeert u in benarde omstan
digheden.
13. Daarbij komt nog dat ze gebruikt worden tegen
regen.
16. Leiding die zeer goed bij de tijd is?
17. Inderdaad, vader zet een boom op!
21. Heeft de deugniet 'r het land in?
22. Kan de fietsenmaker niet maken dat hij wat
harder trapt?
25. Een vroegere Amerikaanse president reed er ook
al in!
27. Klein kind van 100 pond?
28. Ook die vogel zit in een papegaaiekooi.
31. Metaalmonster.
32. 't Is rampzalig als hierop een prijs valt!
33. Zo'n apparaat werkt bevrijdend.
VERTICAAL:
1. Plant die maling heeft aan een vrouwelijk dier?
2. Dat verfraait de tocht weer!
3. Keurraad waaraan een luchtje zit?
4. Ook zonder die mantel wordt het j
5. Verdwijn de echtgenoot?
6. Gereedschap dat een zaak beslist?
8. Duur tuinbed?
10. Hoe men het ook bekijkt: het blijft plezier ge
ven!
14. Na zijn dood verveelt dit rund zich hevig!
15. Heeft moeder 't al verteld dat we dit jaar met
vakantie naar die Europese republiek gaan?
18. Wordt die ook door kwajongen gesproken?
19. Motief om de pont niet tot zinken te brengen?
20. Zo te horen is het geheel der leidingen voor
elektrische verlichting nog maar pas aange
bracht.
23. Ook zonder u gehoorzaam.
24. Die hoop ik het liefst nooit te krijgen.
26. Die Oosteuropeaan bevindt zich in Brussel.
29. Die stof is langdradig.
30. Niet met plezier doen.
Werelds(c)ores
De aanpak van het dit jaar nieuw leven
ingeblazen Epson WK Simultaneous
rechtvaardigt het vermoeden dat dit eve
nement de komende jaren weer defini
tief van de grond zal komen. Voorwaar
de is dan wel dat de uitslagverwerking -
ook per sessie - veel en veel sneller gaat.
Met voorgescoorde spellen is dat name
lijk een fluitje van een cent en zo bela
chelijk lang als bijvoorbeeld bij de sessie
in Scheveningen - met talloze genodig
den - hoeft het zeker niet te duren.
Aan de hand van drie praktijkproble
men kunt u zien hoe u in dit immense
veld had meegedraaid.
1). Als zuid (West/-) heeft u:
ZUID WEST NOORD OOST
pas 1 Sch pas
3 Ha pas 3 Sch pas
4 Sch pas 5 Ru 1) pas
5 Ha I) pas 5 Sch 1) pas
6 KJ 1) pas 6 Ru 2) pas
1). Eerste controle.
2). Tweede controle.
Op dit moment wordt er van u zo lang
zamerhand een eindcontract verwacht,
want een mens kan niet z'n leven lang
blijven cuen. Wat had u geboden, d.w.z.
welke speelsoort en hoe hoog?
Uw keus moet gaan tussen 6 harten, 6
schoppen, 6 SA, 7 harten, 7 schoppen en
7 SA.
Het is een parenwedstrijd, dus een safe
OPGAVE 3:
Schaaktraining (2)
Het tweede thema dat we in de
zomertraining zullen bekijken
is de penning. Dit is een veel
voorkomend kenmerk in een
schaakpartij, wat helaas vaak
onopgemerkt blijft omdat het
diep verborgen kan zitten. In
de opgaven zitten ook enkele
van deze verrassende wendin
gen. Allereerst echter een sim
pel voorbeeld om het begrip te
verduidelijken:
Probeer in de volgende opga
ven ook van deze slimmighe
den te ontdekken.
In deze stelling is zwart aan zet
en hij moet zien te profiteren
van de gepende toren op c5.
Dit gaat op de volgende ele
gante wijze:
1... Txc5 2. Dxc5 Tc8! 3. Dxb6
Txcl+ 4. Kf2 axb6 met een
voudige winst.
Wit speelt en wint.
Zwart speelt en wint.
OPLOSSINGEN
1). 1. Tb3! Da5 (1... cxb3 2. Dxb4 zowel c4 als c5 staan gepend!) 2. Tb8+ Kd7
3. Tb7+ en wint.
2). 1 Tel! en wint vanwege 1. Dxa4 2. Txc8 mat! Niet moeilijk als het voor
beeld goed bekeken is.
3). 1. Lc5 Lb6 (tegenpenning!) 2. Df4+! maar wit is het eerst.
4). 1. Da3! De7 (1... Kg8 2. Lxh7+ enz.) 2. Lc6! gevolgd door 3. Txe8.
5). I Da4+ Dc6 (1... Kg8 2 Lh6+ Kg8 3. De8 mat, of 1... Pc6 2. Dxc6+ Dxcó
3. Td8 mat) 2. Td8+' Kxd8 3. Dxcó en wint.
6). I... Tc2! 2. De3 (2. Lxc2 Pe2 mat) 2... Pe2+! en wint de dame
Correspondentie-adres: Leo Hofland, C. Fockstr. 113, 2613 DE Delft.
Ladderwedstrij d
Deze keer de achtste aflevering van de lad
derwedstrijd. die tevens de laatste van dit
seizoen is. Het voor u gebruikelijke aantal
van tien ronden per jaar wordt nu dus niet
gehaald. Dit omdat ik, in verband met het
overnemen van deze rubriek van mijn
voorganger, de heer Nuys, wat laat met de
eerste ronde ben gestart. In het volgende
seizoen hoop ik u wel weer tien ronden te
kunnen aanbieden. De oplossingen van de
zevende ronde kunt u, omdat er op het mo
ment dat ik dit schrijf nog het een en ander
moet binnenkomen, ineen volgende ru
briek tegemoetzien. Wel kom ik hier terug
op een probleem uit de zesde ronde, te we
ten dat van V.d. Molen. De stand hiervan
was:
Zwart: 2, 6, 7, 9, 11, 13, 15, 34, 36 en 40.
Wit: 17, 20. 22, 24, 25, 28. 37. 43, 45, en 50.
De oplossing begon met 1.20-14 enz., maar
het gaat me hier om de bijoplossing van de
heer Christiaans uit Zutphen. Daarvan was
het begin: 1.37-31! 36x18 2.17-12 2-8 (of:
op 34-39? komt 3.45x34 39x19 en 12x3)
3.12x14 18-22 4.28x17 11x22 5.24-19 enz.
en wit won. (Overigens ontbrak in de in
variant, die ver
derop ontstaat,
het offer 25-20,
15x24, maar
hopelijk bent u
er toch wel uil-
gekomen).
De heer Schok
ker uit Olde-
markt heeft ech
ter ontdekt dat
deze bijoplos
sing helemaal
niet klopt.
In plaats van
2...2-8? geeft zo
wel 2.. 18-23 als
2.. 11-17 (niet
2.. 18-22 3.12x1
22x33 wegens
4.29-23 enz.)
zwart gemakke
lijk remise, al
dus de heer
Schokker, en hij
staaft deze be
wering met de
volgende va
rianten:
- 2. ..18-23
3.28x8 2x13
4.12x1 13-18
5.1x29 (A) 34x23 6.45x34 11-17 7.43-38
17-22 8.38-33 22-27 9.33-29 23-28 10.20-
14 9x20 11.25x14 27-31 remise.
(A) Ook na 5.1x23 34-39 6.45x34 (na
43x34° 40x18 wint zwart) 39x28 7.20-14
9x20 8.25x14 wordt het remise.
- 2. ..11-17! 3.12x1 (beste) 2-8 4.1x23 17-
22 5.28x17 34-39 6.43x34 40x18 7.45-40
(ook 24-19 geeft remise) 18-23 8.40-34
23-28 9.34-29 28-32 met remise.
Met dank aan de heer Schokker voor zijn
waardevolle correctie. De heer Christiaaiis
behoudt overigens het toegekende extra
punt.
Bij de problémisten die me voorzien van
vraagstukken voor de ladderwedstrijd heeft
zich de heer Huizing uit Amersfoort ge
voegd. Behalve problemist is hij ook partij-
speler, en lid van A.D.G., de vereniging
waarvan ikzelf trainer/speler geworden ben.
Het eerste probleem van de nieuwe serie is
van zijn hand. de andere zijn van u beken
de problemisten. Vanaf deze plaats wil ik
allen nog eens speciaal bedanken voor het
vele fraais dat ze me het afgelopen seizoen
hebben toegezonden, en ik neem aan dat ik
dit tevens namens de deelnemers kan doen.
H
i f 1 1 i
if wt if s
i n m m
29. HUIZING
31. BURGGRAAFF
32. v.d.MOLEN
Hopelijk mogen we in het nieuwe seizoen
weer op u rekenen.
De cijferstanden van de 8e ronde:
29. (HUIZING) Zwart: 7. 9, 12, 14, 15, 20 en 29.
Wit: 22, 23, 25, 32. 34 en 44.
Ook het eindspelletje aangeven.
30. (PRINS) Zwart: 7, 8. 9, 10, 12, 14, 17, 18. 20
en 37. Wit: 23. 26. 29. 31. 33. 34, 42. 43, 44 en
47.
Hiervan eveneens het eindspel uitwerken.
31. (BURGGRAAFF) Zwart: 7, 10, 12, 13, 14,
17, 18, 20, 23, 25 en 27. Wit:26, 29. 30. 33, 34,
36, 37, 40. 42. 47 en 50.
Opnieuw: het eindspel aangeven.
32. (v.d. MOLEN) Zwart: 7, 8. 9, 10, 13, 14, 17,
31, 32, 36 en 37. Wit: 24, 25. 29, 30, 33, 39, 40,
42. 43, 46 en 47.
De oplossingen zoals gebruikelijk weer bin
nen vier weken naar mijn adres: W. van
der Kooij, Waaloord 81 3448 BH Woerden.
Carl Maria von Weber,
Liszt en Frederik de Grote
In november van dit jaar is het 200 jaar
geleden dat de Duitse componist Carl
Maria von Weber in de plaats Eutin ge
boren werd. Weber is de grootste expo
nent van de Duitse romantische opera,
vooral bekend geworden door zijn opera
„Der Freischütz" (1821), gevolgd door
„Oberon" in 1826. Voor de uitvoering
van deze laatste opera reisde de zwaar
zieke componist naar Londen en stierf
daar op 5 juni 1826. Hij werd daar be
graven in de kapel van St. Mary.
In Duitsland is een zegel van 80 pf. aan
Von Weber gewijd. De zegel toont de
beeltenis van de componist met op de
achtergrond een detail van de partituur
van de Mis in Es uit 1818. Het ontwerp
voor deze zegel is van Günter Gamroth
te Nürnberg.
Op 24 oktober 1985 bestonden de Vere
nigde Naties veertig jaar. Bij die gelegen
heid werd het jaar 1986 aangewezen als
het Jaar van de Vrede. De gezamenlijke
inspanningen tot bevordering van de we
reldvrede, op basis van het Atlantische
Verdrag zullen in dit Jaar van de Vrede
versterkt en uitgebreid worden. Met een
zegel van 80 pf. brengt de Westduitse
PTT het vredesjaar nog eens onder de
aandacht. De zegel toont een vijftal dui
ven in de vlucht. Deze beelden de vijf
werelddelen uit. Het ontwerp is van Jan
Lenica uit Kassei.
Op 31 juli 1886 stierf de Duits-Hongaar
se componist Franz Liszt te Bayreuth.
Liszt was een befaamd pianist en com
ponist van een groot aantal kerkelijke en
wereldlijke composities, voorlopers van
het muzikale impressionisme. Ook Liszt
wordt in West-Duitsland herdacht met
een zegel van 80 pf., ontworpen door
Fritz-Dieter Rothacker. Daarop, naast
het portret van Liszt, ook zijn autogram.
In 1980 werd tussen de Bondsrepubliek
en Frankrijk een overeenkomst gesloten
voor de ontwikkeling en bouw van twee
radio-satellieten. Daarvan werd er een
gericht op de Bondsrepubliek (TV-SAT)
en de andere op Frankrijk (TDF). Een
zegel van 80 pf. toont de Duitse satelliet
boven het grondgebied van West-Euro
pa. Ontwerp: Sibylle en Fritz Hasse uit
Bremen.
Tot slot een blokje van drie zegels met
als thema Belangrijke gebouwen uit de
geschiedenis van de Bondsrepubliek. Op
Alle negen planeten aan
augustushemel
In de maand augustus doet zich de zei
dame gelegenheid voor dat alle negen
planeten van ons zonnestelsel aan de he
mel te zien zijn. De meeste 's avonds,
en zelfs zonder enig hulpmiddel. Enkele
verre planeten vergen uiteraard een ver
rekijker of telescoop.
De binnenplaneten - die binnen de baan
van de aarde om de zon cirkelen - zijn
Mercurius en Venus. Mercurius is tussen
9 en 26 augustus laag aan de oostelijke
ochtendhemel te vinden. De planeet
komt ongeveeer anderhalf uur voor de
zon op als een klein stipje in de scheme
ring. Met een telescoop is waar te nemen
dat het naar ons toegekeerde deel van
Mercurius steeds voller wordt verlicht
door de zon.
Venus is al enkele maanden avondpla
neet. De waarnemingskansen worden
wat minder gunstig. In het sterrenbeeld
Maagd komt Venus steeds dichter bij de
horizon, maar de planeet is zo helder dat
zij ook bij nevelig weer kort na zonson
dergang in het westen goed zichtbaar is.
Op 9 augustus staat de smalle maansik
kel dicht bij Venus.
Buitenplaneten zijn Mars, Jupiter, Satur-
nus, Uranus, Neptunus en Pluto. Mars
en Jupiter zijn van alle planeten in au
gustus het best zichtbaar. De 'rode pla
neet' Mars bevindt zich als een opval
lend lichtpuntje in het sterrenbeeld
Schutter, dat direct na de avondscheme
ring zichtbaar is in het zuiden. Jupiter
wordt iets later in het oosten zichtbaar,
in het grensgebied van de sterrenbeelden
Vissen en Waterman. Jupiter loopt de
komende maanden schijnbaar 'terug'
tussen de sterren (naar het westen toe).
Op 16 augustus is de voor driekwart ver
lichte maan in de buurt van Mars te vin-
de eerste zegel van 80 pf. ziet men het
gebouw van de Rijksdag te Berlijn, dat
in 1894 in gebruik werd genomen. In het
midden prijkt het Museum Koenig in
Bonn, waar in de jaren 1948-1949 het
parlement bijeen kwam en waar de basis
werd gelegd voor de Bondsrepubliek
Duitsland. De derde zegel toont het
„Bundeshaus" te Bonn, het huidige par
lementsgebouw. Het blokje werd ont
worpen door Norbert Vogel uit Nürn
berg.
In West-Berhjn werd een serie van drie
zegels uitgebracht met als thema hekken
en poorten in Berlijn (waarden 50 pf., 60
pf. en 80 pf.). Op de eerste zegel de
Charlottenburger Poort, die in 1908 vol
tooid werd. Vóórdat de slag om Berlijn
begon, aan het einde van de Tweede
Wereldoorlog, waren de twee middelste
pilaren nog versierd met allegorische
bronsgroepen. Het herstel daarvan bleef
door de enorme kosten achterwege. De
tweede zegel van 60 pf. toont de Griffi
oenpoort van het Slot Glienecke, waar
van deze poort de toegang vormt. Deze
poort is versierd met kanonskogels en de
initialen van prins Carl van Preusen. Op
de derde zegel de Olifantenpoort van de
Berlijnse dierentuin. Dit sterk oriëntaal
se aandoende bouwwerk werd aan het
eind van de Tweede Wereldoorlog totaal
vernield. Aan de hand van veilig be
waarde blauwdrukken kon de uit 1899
daterende poort identiek worden nage
bouwd.
Dit jaar is het 200 jaar geleden, dat Fre
derik de Grote in Potsdam overleed. Hij
kreeg meer bekendheid door de oorlogen
die hij voerde dan als componist van
fluitmuziek. Bij deze oorlogen boekte hij
tal van overwinningen, maar moest ook
zware nederlagen incasseren. Een zegel
van 80 pf. van West-Berlijn geeft aan
dacht aan „Der Alte Fritz". De koning
staat afgebeeld tijdens zijn fluitspel. Het
ontwerp is van Bernd Görs uit Berlijn.
den en vijf dagen later is de maan bij Ju
piter.
Ook Saturnus is nog goed met het oog
zichtbaar: vroeg op de avond in het
zuid-zuidwesten. De planeet bevindt
zich in de Schorpioen, in de buurt van
de ster Bèta van dit sterrenbeeld. In de
nacht van 13-14 augustus staat de aan
bij Saturnus in de buurt.
De overige 'drie planeten, Uranus, Nep
tunus en Pluto, zijn met het blote oog
niet te zien. De eerste twee nog wel met
een goede verrekijker (7 x 50 of 10 x
50), voor Pluto is een flinke telescoop
nodig. Uranus is te vinden in het grens
gebied van Slangendrager en Schorpi
oen, Neptunus is met enig geduld te ont
dekken in Boogschutter, net als Mars.
Perseiden
Behalve al de planeten bevolken deze
maand ook de meteoren de hemel. De
zwerrm van de Perseiden bijvoorbeeld
die in de nanacht van 11 op 12 augustus
te verwachten is met een frequentie van
enkele tientallen meteoren per uur. De
maan is dan geen storende factor, zodat
de meteoren goed zichtbaar kunnen zijn
als ze de dampkring van de aarde bin
nendringen.
eindcontract is niet noodzakelijk. Waar
om zou u dus kiezen tussen 6 harten en
6 schoppen als 6 SA ook een reële moge
lijkheid is? Stel je voor dat een van bei
de kleuren niet zo lekker loopt, dan zijn
er in sans-atout misschien nog alterna
tieve mogelijkheden.
Met 6 harten of 6 schoppen had u 62-38
gescoord. Met 6 SA 90-10. Tel uit je
winst! Zo lag het spel:
W/-
A H 9 5 4 3
8 3
O A H 10
10 7
9 6 2 wo B 4
0432 z 098765
H 9 6 5 4 V B 4 3 2
8 6 2
V A H V 10 7 5
O V B
A 8
LTC
Bij troeffits en speciaal bij goede troeffits
moet men zich niet te veel concentreren
op het tellen van honneurpunten. Dat
moge aardig zijn voor de statistiek, voor
het bepalen van het mogelijke eindcon
tract is het vaak een volstrekt irrelevante
bezigheid.
Het tweede probleem was zo'n typische
LTC-hand. Als west had u (W/allen):
H V 9 5
V A H 9 8
O V 9 8 7
4. 9
U opende hiermee 1 ruiten - partner 1
harten. Wat biedt u?
1 schoppen is het uit de weg gaan van
problemen, want van u wordt hier en nu
een hartenbod gevraagd.
Bood u 2 of 3 harten?
In situaties als deze moet u uw verlie
zers tellen en dat zijn er op de kop af
zes: 1 in schoppen, 1 in harten, 3 in
ruiten en 1 in klaver. Met 7 verliezers
heeft u, wanneer er zoals hier een fit is
geconstateerd, een minimale opening.
Uw opening is nu zo ongeveer één slag
meer waard en dat drukt u uit door 3
harten te bieden, wat aan de partner de
vraag stelt: bied de manche met 8 verlie
zers (of minder).
Het spel lag zo:
A 6 4 2
B 7 3
o 6 2
H 10 7 4
H V 9 5 N 10 7 3
A H 9 8 w o v 10 6 5
O V 9 8 7 Z o A 3
4. 9 4. V B 8 6
B 8
^42
O H B 10 5 4
4. A 5 3 2
Hoe moet oost reageren op 3 harten?
Met het tellen van verliezers: 3 in schop
pen, 2 in harten. 1 in ruiten en 2 in
klaver: 8 dus, met lichte negatieve cor
rectie. In viertallen moet hij dus altijd
vier harten bieden. En in paren? Bijna
altijd. Hier zou zelfs 3 SA nog het over
wegen waard zijn vanwege het klaverbe-
zit.
U had het volgende gescoord:
a). 2 harten. U haalt dan 170 (34-66).
b). 3 harten. Dan komt u in de manche
en die levert 77-23 op.
UITNEMEN OF NIET?
Het derde en laatste spel was het aloude
dilemma: moet ik een manche uitnemen
die misschien wel down gaat?
Als west had u (W/-):
4 Sch
In harten zal uw partij niet zoveel slagen
maken. In ruiten misschien twee. Als u
zelf zou mogen uitkomen misschien nog
plus een introever. Maar als partner met
hartenaas uitkomt, kunt u natuurlijk een
Lavinthal-signaal geven (hoge harten)
voor een ruitenswitch. Tenslotte zou de
tegenpartij hartenaas wel eens kunnen
hebben en zou 4 schoppen dan down
kunnen? 5 harten kan nooit veel down
gaan en misschien wagen ze nog wel 5
schoppen, uiteindelijk moet je de vijand
altijd de kans geven een fout te maken.
a). p^s. Dat levert u 25-75 op.
b). 5 harten. Gaat maar één down. Ge
doubleerd scoort u dan 60-40 en on-
gedoubleerd (onwaarschijnlijk in een
parenwedstraijd) zelfs 71-29.
Zo lag dit spel:
H 9 7 5 4
V 9 4
o V B
A H 8 3
V B 8 2 wNo A H 7 6 5 3
O A H 10 9 5 z O 8 7
65 B 10 7 4
A V 10 8 2
10
0 6 4 3 2
V 9 2
Zoals u ziet, moeten NZ tegen 5 harten
niet met twee keer schoppen beginnèn,
want dan heeft u heel snel 11 slagen.
Waarmee de noodzaak van distributie
signalen maar weer eens is aangetoond.
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lisse.
m
