Boek nü uw bungalow
vakantie en verdien 150-
yh/l
dagjes
mens
Ongewenste
ntimiteiten komen
n brede kring voor
Ejr
Extra licht
heeft gunstige
invloed op
depressiviteit
Justitie in beroep na
uitspraak asielzoekers
Gevallen parachutiste kan weer lachen
ïstiegroep „maakt geld over" naar tegenstanders apartheid
jothekers
Ïrnen met
ismerk
plaior vrije
Medicijnen
Dagboek
van een
Artsen tegen aparte norm voor comapatiënten
GENLAND
Qeid&aQcHvuvnt
WOENSDAG 23 JULI 1986 PAGINA 3
/l'n 380 miljoen
arbeidsbureaus
™"^AAG Aan scholing, verrui-
ar» de werkgelegenheid en der-
Lil kunnen de arbeidsbureaus in
d dit jaar 386,2 miljoen gulden
n. Elke provincie krijgt een deel
bedrag. Het budget is gisteren
Je bf vastgesteld door het ministe-
Je sociale zaken en werkgelegen
ere elke provincie kreeg was
Ltpflijk van zaken als inwonertal,
Werklozen en van het beleids-
er- jt een arbeidsbureau maakte op
Bn de betreffende arbeidssitua-
C heeft de hoogte van het toege-
bedrag ermee te maken of een
n gebied als probleemgebied is
V(. Zuid-Holland krijgt met ruim
nei>en het hoogste bedrag.
Lint
ger
■t li
DERZOEK:
SCHIPHOL Het ministerie van justitie gaat bij het Gerechts
hof in Amsterdam in beroep tegen de uitspraak van de president
van de rechtbank in Haarlem dat zeven op Schiphol verblijven
de Iraanse asielzoekers in ons land de uitslag van hun asielaan
vraag mogen afwachten.
De Haarlemse president nam zijn beslissing maandag in een kort
geding van de Iraniërs allen dienstweigeraars tegen de
staat. Op basis van dit vonnis heeft Justitie gisteren besloten nog
achttien op Schiphol verblijvende asielzoekers alsnog voorlopig
in Nederland toe te laten.
De president van de Haarlemse rechtbank zei in zijn vonnis niet
uit te sluiten dat de staatssecretaris alsnog besluit de Iraniërs in
verband met ernstige politieke bezwaren tegen hun terugkeer
naar Iran uit humanitaire overwegingen alsnog in ons land toe
te laten. Ze zouden dan de zogenoemde B-status als vluchteling
kunnen krijgen. Ook het terugsturen naar het land van eerste
opvang, Pakistan, vond de rechtbankpresident onjuist.
Beatrix en Claus
naar Hongarije
DEN HAAG Koningin
Beatrix en prins Claus zul
len in het najaar een staats
bezoek van enkele dagen
brengen aan Hongarije. Het
is de eerste keer dat het ko
ninklijk paar een officiële
reis naar een communistisch
land zal maken. Het bezoek
vindt plaats in het kader
van het cultureel verdrag
tussen Hongarije en Neder
land. Hoogtepunt van de
reis zal een balletvoorstel
ling in de opera van Boeda
pest zijn. Ook koningin Juli
ana heeft eens een staatsbe
zoek aan Hongarije ge
bracht.
Studenten eisen
voortzetting vakgroep
UTRECHT Het opheffen van de vakgroep per
soonlijkheidsleer van de subfaculteit psychologie
aan de Rijksuniversiteit Utrecht heeft geleid tot
een kort geding van 24 studenten tegen de univer
siteit. Zij eisten gisteren voor de president van de
rechtbank in Utrecht, mr. C L. baron van Harinx-
ma thoe Slooten, dat de universiteit hun de moge
lijkheid biedt het vak persoonlijkheidsleer na 1
september op de „oorspronkelijke manier" af te
ronden. Dat die mogelijkheid er zou zijn was hun
in april nog beloofd door een hoogleraar. De raads
man van de universiteit, mr. A. Th. de Walle,
voerde aan dat de faculteit niets van de toezeggin
gen wist, dat de betreffende hoogleraar ook niet
bevoegd was ze te doen. De vakgroep bestaat ei
genlijk sinds januari 1986 niet meer, maar er is wel
een overgangsregeling getroffen voor ingeschre
ven studenten. Uitspraak 31 juli.
pla
eclÏAAG Ongewen-
n ^miteiten komen op
J .^rk in brede kring
lrijftuim de helft van
ouwen die deelna-
jan een onderzoek
Ihear heeft die intimi-
e ra zelf ervaren. Voor
neigen kwart van hen
nphterde hierdoor
ij ij werksfeer.
iwt
jkt uit een onderzoek
Projectgroep Vrouwe-
I van de Groningse uni-
t in opdracht van mi-
De Korte toen nog
l-jjrinenlandse zaken en
iw Kappeyne van de
»rJlo van het inmiddels
ven staatssecretariaat
lancipatiezaken.
n^Thet eerste uitgebreide
Sek naar ongewenste
ïiten. In totaal zijn 156
en 38 mannen onder-
die werken bij een
jdsinstelling, een indus-
1 ^onderneming en een
pnkelbedrijf.
Overigens spreken lang niet
alle ondervraagden over onge
wenste intimiteiten, maar lie
ver over hinderlijk mannenge-
drag.
De onderzoeksters maken on
derscheid in verbale vormen
zoals seksueel getinte opmer
kingen, voorstellen tot sek
sueel contact en afspraakjes
met bijbedoelingen; fysieke
vormen zoals beetpakken, de
weg versperren en (pogingen
tot) aanranding en non-verba-
Ie vormen als gluren, pin-ups
in de werkruimte, opdringerig
gedrag en pesterijen met sek
suele ondertoon.
De ervaringen die de
vertellen zijn meestal geen in
cidenten maar komen vaker
voor. Het gaat om zowel ge
drag van hoger geplaatsten als
van collega's, zowel gehuwde
als ongehuwde mannen in alle
leeftijdscategorieën. Ervarin
gen met de ongewenste om
gangsvormen komen voor bij
vrouwen op alle functieni-
Weinig vrouwen nemen een
openlijk afwijzende houding
aan: ze reageren vaak niet of
indirect. Zij hoeden zich er
voor want daarop komt een
afwijzende reactie. Na verloop
van tijd treedt bovendien vaak
gewenning op. Mannen blijken
hun gedrag pas in de gaten te
hebben als zij duidelijk afwij
zende reacties krijgen. Om het
niet openlijk reageren voor
zichzelf te rechtvaardigen,
zeggen vrouwen vaak dingen
als: zo zijn mannen nu een
maal, de aard van het beestje,
of hij zal thuis wel wat tekort
komen.
De onderzoeksters vinden dat
maatregelen tegen ongewenste
intimiteiten onderdeel moeten
zijn van het algemeen emanci
patiebeleid binnen de onder
neming. Als dat er al is, is een
klachtencommissie of een ver
trouwenspersoon liefst een
vrouw een mogelijkheid om
de ongewenste intimiteiten te
gen te gaan.
Enigszins hersteld van de emoties kijkt de
25-jarige Ina Doorten weer lachend naar de
zonzijde van het leven. Zondag brak ze beide
benen bij een mislukte parachutesprong.
,,Het had erger gekund", zegt zij vanaf haar
ziekbed in het Bethesda-ziekenhuis in Hooge-
veen. „Het was een geluk dat ik goede
schoenen aan had".
Haar vierde sprong van dit jaar werd haar bij
na noodlottig. Tijdens de val op een hoogte
van 1600 meter constateerde zij dat haar pa
rachute niet voldoende open sloeg doordat
enkele draden in elkaar verstrengeld zaten.
Zij probeerde de valsnelheid te minderen
door tegen de wind in te draaien, maar dit
mocht niet veel baten. Wel wist zij door een
goede para-houding haar val wat te breken.
„Ik had veel vertrouwen in de hoofdkoepel en
heb daarom de reserve-chute niet gebruikt",
aldus de onfortuinlijke Ina. Als het even kan,
wil zij weer gaan springen. „Maar diepzeedui-
ken lijkt me ook wel wat".
iau-~
n F
-ial'
„ONTVREEMDEN VAN BANKGIRO-FORMULIEREN:
e lERDAM De ac-
rijgp „Splijt Apart-
ijn die twee weken ge-
Blc in Amsterdam de
J^Jjistratie ontvreemd-
chn een vestiging van
agiuidafrikaanse con-
en Anglo American,
rod
heeft bij die gelegenheid
ook bankgiro-formulieren
buit gemaakt. Daarmee
zijn maandag bedragen
van 50.000 gulden overge
maakt naar het Komitee
Zuidelijk Afrika en de
Anti Apartheids Beweging
Nederland, zo heeft de ac
tiegroep bekend gemaakt.
De betrokken bank, Pierson,
Heldring en Pierson, geeft
geen enkel commentaar. Het
Komitee Zuidelijk Afrika ver
wacht evenwel niet dat het
geld zal ontvangen. Als er in
derdaad bankgiro-formulieren
werden buit gemaakt, zijn de
betrokken rekeningen zeker
reeds geblokkeerd, aldus een
woordvoerster van het Komi
tee Zuidelijk Afrika. Het ko
mitee zou het (gestolen) geld
ook niet aannemen.
De actiegroep zegt dat de
„overmaking" van het geld
van een van de BV's van Ang
lo-American, namelijk Erabas,
het „begin" is van de „terug
gave van miljarden guldens
van Anglo-American naar het
zwarte Zuidafrikaanse volk".
De zwarten in Zuid-Afrika
zijn de rechtmatige eigenaren
van dit geld, aldus de actie
groep. Splijt Apartheid ver
klaart dat de bankgiro-over
schrijvingen in „ruime mate
aanwezig waren in de buit".
Meer luister- en kijkgeld
DEN HAAG De Dienst
Omroepbijdragen van de PTT
heeft in 1985 aanzienlijk meer
luister- en kijkgeld geïncas
seerd dan werd verwacht. In
totaal zal de dienst over dat
{'aar ruim 696 miljoen gulden
cunnen afdragen aan het mi
nisterie van WVC, 10,7 mil
joen meer dan geraamd. In to
taal is 726 miljoen aan omroep
bijdragen geïnd. De hoogte
van de omroepbijdrage is niet
gewijzigd. De meeropbrengst is
dan ook hoofdzakelijk toe te
schrijven aan een toename van
het aantal geregistreerde tv-
en radiotoestellen.
iddCHT Veel van de
Apothekers in Nederland
e zjbinnenkort met een col
eigen huismerk hun po-
ïp de groeiende markt
Inje huismiddeltjes, waar-
nJe drogisterijen nu nog
selferde in handen hebben.
Versterken. De Onderlin-
farmaceutische Groot-
wl (OPG) benadert mo-
e iel met succes apothekers
jjel te nemen aan de SAN,
imenwerkende Apothe-
ffederland.
hë het etiket Samenwer-
Apothekers zullen
3 g 41 vrij verkrijgbare me-
ïn (o.a. pijnstillers, vita-
iabletten, kruiden en ho-
Jthische middelen) te
Mi,! worden aangeboden,
directeur Dermer: „De
'[van die produkten zal
iJneel iets lager liggen
huidige prijs. Belangrij-
]i echter dat die 41 pro-
1*1 qua informatie en ver-
'Jng aantrekkelijker wor-
2ïemaakt". Bij het OPG-
}jhoort ook een bijscho-
uUrsus voor apothekers,
'toeten leren hun „waar
in minstens zo gezellige
ïtfeer te verkopen als de
,^nent aantreft bij de
ïffmaceutisch gebied min-
J|schoolde drogisten.
GRONINGEN Het Academisch Ziekenhuis in Gro
ningen (AZG) heeft experimenten uitgevoerd waaruit
blijkt dat het „toedienen" van extra hoeveelheden licht
een gunstige invloed kan hebben op zware depressivi
teit.
Uit het experiment is gebleken dat de niet-depressieve proefper
sonen die aan het licht (een hoeveelheid die 20 keer zo hoog is
als de normale huiskamerverlichting) werden blootgesteld met
minder slaap toekonden. En een ander onderzoek wees uit dat
minder slapen een tijdelijke remedie is tegen depressivi
teit.
Hoewel de kortere slaapduur de depressiviteit alleen vermindert
voor zolang de therapie duurt, komt een en ander toch van pas.
De psychische toestand van de patiënt verbetert erdoor, zodat
hij beter in staat is andere therapieën te volgen.
De lichttherapie, stelt het ziekenhuis, heeft in Amerika zijn
vruchten afgeworpen bij mensen die in het najaar en de winter
depressief worden. De aard van deze depressies is echter minder
ernstig dan die van de patiënten die in de psychiatrische kliniek
van het AZG worden behandeld. Voor hen lijkt het nut van de
therapie „vooralsnog" gering te zijn, aldus het ziekenhuis.
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 e
en 15.00 uur. teleloonnr.071-122248 en u
nabezorgd.
(ADVERTENTIE)
Kom in ougustus genieten van de zomerzon,
de natuur en... de vele verrassingen von de
vriendelijke Vendorado bungalowparken: loohorst en
Weerterbergen op de mooiste plekjes van Limburg.
Met S-sterren luxe, gezellige restaurants, volop
sportieve mogelijkheden en subtropische golfslog-
boden met o.m. een sensationele wotergÜjboan!
Wees er snel bij
Vendorado heeft de laatste bungalows die voor
ougustus nog vrij zijn, met maar liefst 150 gulden
per week in prijs verlaagd. Zodat u nu extra
voordelig logeert m bijvoorbeeld zo'n luxueuze
6-persoons bungalow:
25 juli t/m 1 aug. v.o. 4025V 875,-*
1 oug. t/m 8 oug. v.o. -W25T- 875,-*
8 oug. t/m 15 oug. v.o. 550;- 800,-*
15 oug. t/m 22 oug. v.o. -840;- 690,-*
22 oug. t/m 29 oug. v.a. -7J0T- 560,-*
29 aug. t/m 5 sept. v.o. -4757- 525,-*
Exd. toeslagen. Geldt niet voor reeds geboekte vokontiei
Eventuele ondeie kortingen vervollen bij deze aanbieding.
De 150 gulden korting geldt voor olie typen bungalows.
Reserveer vondoog nog bij ABN Bonk of Vroom Dreesmonn.
Of bel dfrekt Vendorodo: 020 -656565
(ma. t/m vr. von 9 tot 19 uur, zo. von 10 tot 16 uur). l^r
de 5-sterren bungalowparken van Vroom Dreesmonn
In het voetspoor van hon
derdduizenden landgeno
ten trekken onze verslag
gevers er in deze vakantie
weken in eigen land op
uit. In deze kolommen ge
ven zij hun persoonlijke
impressie van zomerse ge
beurtenissen die voor de
lezer mogelijk een tip kan
bevatten voor een dagje
uit. Zo ontdekte René Wil-
lems onlangs dat er in het
Limburgse bij 30 graden
Celsius best koele plekjes
te vinden zijn. Waar? ón
der de grond, meneer!
Maar ga er wel heen met
een gids. Want als je ver
dwaalt zie je het daglicht
nooit meer.
Ondergrondse
koelte in
Maastricht
Het is drukkend warm in
MaastrichtDe thermometer
nadert de 30 graden Celsius
en zou die grens vandaag
wel eens kunnen gaan over
schrijden. Tijd voor een dag
in de schaduw, dus. Maar
waar vind je koelte, zover
weg van de zee en de Ve-
luwse bossen? „Onder de
grond, meneer", reageert de
juffrouw van de Maastricht
se VVV, heel spontaan. „In
de grotten en de kazematten,
daar is het ook op zo'n dag
als vandaag nog lekker fris".
Werkelijk? Nou, vooruit dan
maar. Het is altijd te probe
ren, nietwaar.
Het uitstapje naar onder
aards Maastricht begint heel
fraai met een boottocht over
de Maas. Vanaf de Maasbou
levard, een nieuwe wandel-
promenade langs de rivier,
brengen de rondvaartboten
horden toeristen naar de
voet van de St.-Pietersberg.
Via een flinke klim belan
den die toeristen vervolgens
in casino Slav ante waar de
VVV-gids al op hen staat te
naar het Waldeckbastion
wandelen, een fraai parkje
met gerestaureerde verdedi
gingswerken aan de rand
van de city. Tweemaal daags
begint bij dat Waldeckbas
tion een rondleiding door de
kazematten, een onder
gronds gangenstelsel waar
mee het garnizoen door de
jaren heen zijn forten, bas
tions en lunetten heeft be
schermd tegen ondergrondse
aanvallen. De belangstelling
voor die kazematten valt
VVV-gids Han Bergs begint bij het fraai gerestaureerde
Waldeckbastion aan zijn privé-rondleiding door de Maas
trichtse kazematten.
wachten. Nog even een kop
je koffie, en dan gaat het
achter de gids aan richting
Zonneberg.
Onder de St.-Pietersberg,
waarvan de Zonneberg
slechts een klein onderdeel
tje vormt, ligt een gangen
stelsel met een totale lengte
van ruim tweehonderd kilo
meter. Eeuwenlang hebben
blokbrekers in het binnenste
van de berg mergelblokken
uitgezaagd voor de bouw
van de Zuidlimburgse vak
werkhuisjes, waardoor uit
eindelijk zeker twintigdui
zend gangen en gangetjes
zijn ontstaan. „Een doolhof",
waarschuwt de gids, „waarin
je heel makkelijk ver
dwaalt". Uit voorzorg wijst
hij de toeristen nog eens op
een muurtekening van vier
paters: in 1640 zijn die gees
telijken op eigen houtje de
grotten ingedoken en
prompt de weg kwijtgeraakt.
„Ze hebben het daglicht
nooit meer kunnen aan
schouwen!"
Diep in de koele grotten
leidt de gids de toeristen via
een kapel en een complete
bakkerij overblijfsels uit
de Tweede Wereldoorlog
een klein museum binnen.
Er is onder meer een in
mergel uitgekapt model van
de mosasaurus te zien, de
prehistorische Maashagedis
waarvan ooit een versteende
kaak is aangetroffen in de
dikke kalkïaag onder de
St.-Pietersberg. Schilderijen,
tekeningen en signaturen op
de muren herinneren aan de
talloze prominente gasten
die Maastricht ondergronds
heeft mogen ontvangen: de
handtekening van koningin
Wilhelmina prijkt er be
scheiden naast die van Na
poleon. Het zijn slechts twee
van de vele handtekeningen
die in de muren van de mer-
gelgangen zijn gekrast.
„Elke rondleiding komt er
een handtekening bij,
mompelt de VVV-gids bin
nensmonds; hij lijkt er niet
echt gelukkig mee.
Wie zin heeft mag na de
rondleiding door de grotten
met de boot terug naar de
Maastrichtse binnenstad.
Maar je kunt ook via het
prachtige dal van de Jeker
echter tegenVVV-gids Han
Bergs verkoopt welgeteld
één kaartje. Maar dat
maakt niks uit", zegt hij,
schouderophalend. „Ook
met één gast ga ik de kaze
matten in; als iemand be
langstelling toont voor dit
gangenstelsel moet je hem
die gangen laten zien, vind
ik".
De privé-rondleiding begint
bij een grote tekening waar
in Bergs iets vertelt over de
geschiedenis van de vesting
Maastricht. „In 1229 heeft
Maastricht van Hendrik I,
de hertog van Brabant,
stadsrechten gekregen", legt
de gids uit. Sindsdien is ge
werkt aan een gordel van
verdedigingswerken rond de
stad. Vooral de uitvinding
van het buskruit en, korte
tijd later, het kanon heeft
die vestingbouw een flinke
stimulans gegeven: hoe ver
der de vijand kan schieten,
hoe verder je die vijand van
je stadsmuur moet zien te
houden. Tot 1867, het jaar
waarin de vesting Maas
tricht officieel is opgeheven,
zijn die verdedigingswerken
steeds verder uitgebouwd".
De kazematten zijn aange
legd om te voorkomen dat
de vijand die vestingwerken
zou ondermijnen, legt Han
Bergs uit: „Je moet de vijand
altijd een stapje voor zijn,
nietwaar".
Anders dan de gangen in de
St.-Pietersberg, die vrij wil
lekeurig zijn uitgegraven,
zijn de kazematten volgens
een duidelijk systeem aan-
legd. Je kunt er dan ook niet
verdwalen, verzekert Bergs,
als je maar in de gaten houdt
hoe een en ander in elkaar
steekt. Toch sta je eventjes te
kijken als je gids de poort
opent en je opeens midden
in de woonwijk Blauwdorp
staat: waar is het Waldeck
bastion gebleven?
„Daar," wijst de gids. grijn
zend, „aan de overkant van
de straat; we zijn in feite on
der die weg en de woningen
door gewandeld." Weer te
rug in het volle zonlicht
dooft hij de benzinelampen
en sluit hij de toegangspoort
van de kazematten. „Fijn.
Tot ziens".
RENÉ WILLEMS
jlEMELS
/MIN 2CDW IS ALut££ (N O5 tX£Q£
VAM De M/V0 K-MlfeN zmÉN. NOU,
WV2H- 2^1 NVP&IW \rJCC UB.JK
J - ^QiNPeN.
2ii
l
UTRECHT De artsen
organisatie KNMG heeft
bezwaar tegen het lijstje
handelingen uit het re
geerakkoord waarvan
wettelijk zou moeten wor
den vastgelegd dat ze niet
tot euthanasie worden ge
rekend. Het gaat haar
daarbij vooral om het niet
behandelen van een bij
komende ziekte of aan
doening bij een patiënt die
onomkeerbaar het be
wustzijn heeft verloren.
De KNMG noemt dit in
haar officiële commentaar
op het regeerakkoord „ui
terst gevaarlijk afglijden".
Onder de in het regeerak
koord vermelde handelingen
valt ook het niet beginnen of
het staken van een behande
ling in gevallen waarin daar
mee voor de patiënt geen re
delijk doel meer wordt ge
diend. Dit geldt voor alle zin
loze behandelingen, ook als
het diep-comateuze patiënten
betreft, zo stelt de KNMG. Zo
gezien kan de opmerking over
het niet behandelen van bijko
mende ziekten bij comapatiën
ten alleen slaan op handelin
gen die medisch gezien wèl zin
hebben.
De artsenorganisatie vraagt
zich af of voor deze patiënten
andere normen en waarden
gelden dan voor andere cate
gorieën als het om het be
schermen van het leven gaat
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INTORMATIE OVER FILMS. MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EX POSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA