Hitte beheerst Wimbledon
Zwemploeg
met de
bekende
gezichten
De briefjes van Marleen van Noortwijk
Test Gross geslaagd
MAANDAG 30 JUNI 1986 PAGINA 18
AMERSFOORT Vier-
maal een verbetering van
een Nederlands record,
vijf keer een tijd onder de
niettemin knap scherpe li
mieten voor de wereld
kampioenschappen in Ma
drid. Na het eerste van
twee weekeinden bij de
strijd om de nationale
zwemtitels ziet de tussen
balans er alleszins redelijk
uit. Bondscoach Ruud
Beele mag dan ook best
tevreden zijn, maar tege
lijkertijd dient wel dege
lijk een scherpe kantteke
ning bij de behaalde suc
cessen te worden ge
plaatst. Het gat na de hui
dige generatie topzwem
mers en -zwemsters is im
mers groter dan ooit en de
toekomst lijkt nu niet be
paald rooskleurig tege
moet te kunnen worden
gezien.
De bekende namen, de al se
dert zo'n zestal jaren bekende
gezichten zorgden dit week
einde voor de voornaamste
wapenfeiten in het snikhete
Sportfondsenbad te Amers
foort, waar de definitieve aan
diening van de jeugd ook dit
maal vergeefs op zich liet
wachten. Beele blijft optimis
tisch, noemde gisteravond een
viertal namen (Linda Moes,
Diana van der Plaats, Peter de
Rover, Marc Weijtmans) van
inderdaad veelbelovende ta
lenten, maar moet toch diep in
z'n hart ook hebben geconsta
teerd dat hun ontwikkeling
stagneert. De sportleraar uit
Alphen aan den Rijn zal het
niet snel toegeven, maar een
simpele blik op de uitslagenlij-
sten-door-de-jaren-heen leert
dat de broodnodige progressie
achterwege blijft. Terwijl de
geluiden steeds sterker wor
den dat de wereldkampioen
schappen, in de tweede helft
van augustus te Madrid, voor
een aantal zwemsters het eind
station van hun carrière zal
betekenen. Voor de aflossing
van de wacht moet worden ge
vreesd.
Van Bentum
Conny van Bentum is één van
de twijfelaars. De Barneveldse
heeft aangekondigd na het
WK een pauze in te gelasten,
maar de Olympische Spelen
van 1988 in Seoel nog wel de
gelijk in het achterhoofd te
willen houden. Getuige haar
nog steeds toenemende vorm,
zou het een gevoelig verlies
voor de zwemsport betekenen
wanneer Van Bentum dit sei
zoen als haar laatste zou be
schouwen. Haar tweejarig ver
blijf in de Verenigde Staten zit
er inmiddels op, de studie
wordt nu in eigen land voort
gezet, maar bijgeleerd heeft ze
beslist. Op de universiteit van
Berkeley werd zowel op
kracht als op techniek (ijverig)
getraind en de resultaten zijn
er helemaal naar. „Perfect",
prees Ruud Beele haar ver
richtingen in Amersfoort zelfs.
Annemarie Verstappen, tradi-,
tiegetrouw Van Beittum's
naaste concurrente, verbleekte
enigszins bij het door de Bar
neveldse veroorzaakte geweld.
Zaterdag kon de Brabantse op
de 200 meter vrije slag nog re
delijk in haar buurt blijven
(2.01,24 tegen 2.01,65 waarmee
beiden een ticket voor Madrid
verdienden), gisteren op de
100 meter vlinderslag was het
(krachts)verschil aanmerkelijk
groter. Van Bentum bleef met
1.00,80 slechts vijfhonderdste
van een seconde boven het na
tionale record en voor de
tweede keer onder de WK-li-
miet, Verstappen moest met
1.01,96 nog stevig doorsprinten
om zich Judith Anema
(1.02,37) van het lijf te kunnen
houden.
Kroes
Behalve Van Bentum bleef
ook Hans Kroes tot twee keer
toe onder de door de KNZB
vastgelegde richttijden. Nadat
hij vrijdagavond al op de 50
meter vrije slag had geïmpo
neerd, werkte de Lissenaar
een kleine 24 uur later ook de
dubbele afstand naar tevre
denheid af. Met een tiid van
51,09 seconden bracht hij bo
vendien een nationaal record
op d^ klokken, dat met 51,11
overigens al op zijn naam
stond. Het gaat er in het geval
Kroes echter voornamelijk om
op de écht belangrijke toer
nooien te presteren en dat is
tot nu toe een utopie gebleken.
De naam van Ron Dekker is
terug in de recordboeken.
Werd de Deventernaar on
langs voorbijgestreefd door de
Nederlandse Amerikaan Jim
Corbeau, de revanche van de
zwemmer van De IJssel maak
te dit weekeinde indruk. In de
series van de 100 meter school
slag liet Dekker gistermiddag
1.04,24 noteren (tegen Corbeau
1.04,5) en in de finale werden
daar nog eens zeshonderdste
van een seconde afgehaald:
1.04,18. De richttijd voor Ma
drid haalde Dekker weliswaar
niet, maar dat is geen schande
en enige zorg omtrent een
eventuele uitzending hoeft hij
zich een knipoog naar de wis
selslag-estafette niet te maken.
Drost
Naast Kroes en Dekker be
wees ook Frank Drost dat de
Nederlandse heren de aanval
op de hegemonie van de da
mes willen doorzetten. De
Amersfoorter volbracht zater
dag de 400 meter vrije slag na
3.57,8 (handgeklokt vanwege
een technische storing) en zo
snel was daarvoor nog nimmer
een landgenoot geweest. Ook
voor Drost gold dat de WK-
richttijd nog een aantal secon
den scherper is gesteld, maar
zijn aspiraties liggen toch niet
echt op deze langere afstand.
Intussen is wel steeds duidelij
ker geworden dat ook voor de
estafette-nummers de Neder
landse heren de toekomst met
redelijk vertrouwen tegemoet
kunnen zien. Het zal na het
volgend weekeinde, wanneer
iedere in het binnenbad van
Amersfoort aanwezige hoopt
op wat minder warm weer,
ongetwijfeld leiden tot een uit
voerige equipe voor Madrid.
Een zwemploeg echter zonder
nieuwe gezichten, want die
hebben zich vooralsnog niet
aangediend.
Volgend weekeinde kunnen
ook enkele routiniers, die nu
in Amersfoort onder de maat
bleven, voor eerherstel zorgen.
Zoals Jolanda de Rover die de
100 meter rugslag won in een
uiterst magere 1.04,07. Of Pe
tra van Staveren die, na haar
tijdvergende schouderblessure
nog niet in haar vertrouwde
ritme, verrassend de nationale
titel op de 100 meter schoolslag
aan Petra Hillenius moest la
ten (1.11,68 om 1.12,46). De
twee olympische kampioenen
van Los Angeles hebben voor
het weerzien met de ganse we
reldtop in Madrid nog heel'
wat werk te verrichten, al
maakt Ruud Beele zich ook
hier niet al te druk om. „Hun
tijd komt nog wel", is zijn mot
to.
DICK KIERS
HANNOVER De test van Michael Gross is geslaagd. Op de
laatste dag van het toernooi om de Westduitse zwemkampioen-
schappen in Hannover tekende de 22-jarige Gross voor het elfde
werelrecotd in zijn loopbaan. De Frankforter zegevierde op de
200 meter vlinderslag in een nog nimmer verwezenlijkte 1.56,24.
Dat was een verbetering met 0,41 seconde van het record, dat
sedert 10 augustus 1985 (Sofia) al in zijn bezit was. Gross startte
zijn wereldrecordreeks drie jaar geleden.
Gross is de een van Europa's troeven voor de wereldtitelstrijd,
die in augustus in Madrid wordt gehouden. Naast „De Albatros"
moet van Westduitse zijde rekening worden gehouden met Rai-
ner Henkei, die zaterdag de 1500 meter vrije slag won in
15.04,38. Henkei, die onderweg het Westduitse record op de 800
meter aanscherpte tot 7.59,06, is nu aanvoerder van de wereld
ranglijst van dit seizoen.
Ron Dekker verbeterde tweemaal een nationaal record.
Mitchell
tekent
voor
vierde
wereld
record
ORLANDO Het is
Betsy Mitchell dan toch
gelukt. De 20-jarige
Amerikaanse zwemster
verbeterde bij de natio
nale selectiewedstrijden
voor de wereldkampi
oenschappen het we
reldrecord op de twee
honderd meter rugslag.
Met twee minuten en
8,60 seconden was ze
1,35 seconde sneller dan
de Oostduitse Cornelia
Sirch bij het wereld -
toernooi in Guayaquil
van vier jaar geleden.
Mitchells prestatie was
het vierde wereldre
cord, dat in Orlando
werd aangescherpt.
Matt Biondi (50 en 100
meter vrij) en Pablo
Morales (100 meter
vlinder) gingen haar
vooraf.
LONDEN Klagen over
de hitte en demonstratief
gewapper met program
maboekjes overheersen
deze dagen het beeld op
Wimbledon. Waar in het
verleden vaak door regen
verbroken partijen het on
derwerp van gesprek en
speculaties vormden, staat
deze honderdste editie
van het open Engelse ten
niskampioenschap totnu-
toe juist in het teken van
het uitblijven van hemel-
vocht. De Britse Pelleboe-
ren hebben al becijferd
dat hun land vandaag de
warmste junimaand van
de afgelopen tien jaar ach
ter de rug heeft. De pres
taties van de spelers, die
gisteren een rustdag had
den, lijken bijzaak voor de
duizenden rondom de 18
banen in Londen-Zuid.
De eliminatie van de als
vijfde geplaatste Zweed
Stefan Ed berg raakte za
terdag immers „onderge
sneeuwd" in de praatjes
over de hoge temperatuur
(officiële opgave 30 gra
den Celsius) en de geringe
hoeveelheid wind. Het is
allang weer vergeten dat
vorige week maandag nog
enige afgebroken partijen
moesten worden uitge
speeld omdat de regen als
spelbreker optrad.
Voor de aan goede gebruiken
hechtende Britten had de uit
schakeling van Edberg eergis
teren ogenschijnlijk meer tra
ditionele dan sensationele
waarden. De zwetende Zwe
den vallen immers weer als
overrijpe aardbeien uit de
struiken. Zo werd vorige week
in de tweede ronde van „The
Championchips" de als achtste
geplaatste Anders Jaryd al
vroeg uit de strijd geknikkerd
en vervolgens ging ook Joa-
kim Nyström (zesde) eraan.
Edberg sneuvelde eergisteren
in de vierde ronde na een
kansloze partij (6-4, 6-4, 6-4)
tegen Miloslav Mecir. De op
ponent van Michiel Schapers
in de eerste ronde stapte met
een verontschuldigende glim
lach van baan twee af. „Ik
denk dat ik veel geluk heb ge
had", probeerde de Tsjechoslo-
waak beschaafd. Maar Edberg
gaf meer blijk van realiteitsbe
sef. „Mecir maakte geen fou
ten", concludeerde hij simpel.
Ijzer
Zweden heeft nu in Londen-
Zuid nog maar twee troeven
in de strijd. Mats Wilander, op
papier tegenstander van Ivan
Lendl in de eindstrijd, ver
sloeg in vier sets de Australiër
Mark Kratzmann, wiens land
genoot Paul McNamee later op
de dag door de opmerkelijk
sterk acterende Boris Becker
van het centre court werd ge
slagen. Verder hebben de
Scandinaviërs alleen met Mi-
kael Pernfors nog een sterk ij
zer in het vuur. De olijke fina
list van Roland Garros, spe
lend met plaatsingsnummer 13,
verloor zaterdag de eerste set
van Giammalva. Het tweetal
trof elkaar op baan 13, waar
de zaterdag naar Den Haag te
ruggekeerde Marcella Mesker
eerder letterlijk onderuit ging.
Pernfors bleef dit lot bespaard,
ondanks de inspanningen van
de 23-jarige Amerikaan. Op
het heetst van de dag moest
Sammy Giammalva zich in de
vier sets vijfmaal van een
drijfnatte shirt ontdoen.
Boris Becker laat zijn racket stuiteren na een misser. De West- Ook het publiek was de ver
duitser zal de partij tegen Paul McNamee wel winnend afsluiten, zengende hitte (die overigens
door geen van de spelers als
excuus werd aangevoerd) aan
te zien. Veel bruingebronsde
koppen, schuilgaand onder
hoeden, petten en gevouwen
kranten. De overige lichaams
delen slechts schamel verpakt
in zomerkleding en zelfs de
poepsjieke leden van de orga
niserende All England Lawn
Tennis and Croquet Club ver
gaten hun normen. Er vielen
er minstens drie te ontwaren
die hun bovenste overhemd-
knoopje, zij het zo onopvallend
mogelijk, hadden losgemaakt!
Orde
Wie immer onaangedaan lij
ken te blijven onder welke
omstandigheden dan ook, zijn
de honderden dienders van di
verse pluimage. Ex-militairen
en -brandweermannen doen in
warme uniforms, maar met
stalen gezichten hun traditio
nele Wimbledon-plicht; het
handhaven van orde en net
heid. Weer of geen weer. De
jongeman, die zich met ont
bloot bovenlijf over het com
plex begaf, werd onverbiddel
ijk gesommeerd zijn t-shirt
aan te trekken. Protesten baat
ten niet. Want hoewel het in
stituut Wimbledon zo zoetjes
aan op steeds meer punten tra
dities prijs geeft, hecht men
nog wel degelijk aan de Britse
waarden en gebruiken.
Dat blijkt ook dagelijks weer
als zich op de stoepen van
Church Road een meer dan 1
mijl lange mensenrij opstelt.
Met een onbegrijpelijk geduld
schuifelen de Wimbledon-fans,
niet persé tennisfans, zich keu
rig gedisciplineerd voort.
Wachttijden van vijf uur zijn
daarbij geen uitzondering,
maar van gemok is geen spra
ke. De (buitenlandse) enkeling
die het waagt een „queue" te
passeren, wordt slechts met
scheve ogen geobserveerd en
keert doorgaans terug als bij
de ingang van het complex
een oplettende geüniformeer
de ingrijpt. Onderhand dodert
de wachtenden de tijd met
praatjes en lessen zij de dorst
Goed doel
Zaterdag slaagden er
zo'n 40.000 lieden, order
veel vrouwen, in de pooi
van het heilige tenniscenti
door te komen. Sommi
maakten hierbij gebruik
toegangskaarten, die inmidi
door vertrokken kijkers
„op de markt" waren
bracht. Bij de uitgangen
gen voor dit doel rode
venbussen, waarin dege
die het voor die dag wel
ben gezien, hun „ticket"
nen deponeren. De bedoe
is dat deze kaartjes voor
"schamele bedrag van één
gels pond van de hand wor
gedaan aan mensen, die
steeds staan te wachten. D<
deze wijze verkregen
brengst is bestemd voor
goed doel, maar dit spreek
Engelsen toch kennelijk
aan. Vorig jaar werd hier
het tegenvallende bedrag
5000 pond verkregen en
vorige week bleven de
brievenbussen nagenoeg I
Dan verkoopt men de k
toch liever aan „elke p
biedende „bedelaars".
De gesprekken van de w
tenden behelzen veelal
weer. Dat dan negatief van
vloed is op de weer eens
genvallend presterende Er
se tennissers, staat v
als een paal boven watei
wordt nog eens door de
bladen bevestigd. De lc
vrouwelijke hoop, gev<
door Anne Hobbs en Jo Dl
legde zaterdag immers
loodje. „Te warm", lui
daarop het oordeel van
Britse scribenten. Die
wens ook weten te verte
dat morgen of woensdag
weersbuien te verwac
zijn. En dat is maar g
want als de groene regenze
gedurende het hele toer
niet éénmaal worden u
rold, zou dat een verlies
één van de vele charmes
Wimbledon zijn.
ROB LANGEVELD
LONDEN In het zeer be
perkte kringetje Nederlan
ders dat op of rond het heili
ge gras van Wimbledon iets
heeft in te brengen, is de 25.-
jarige Marleen van Noortwijk
een opvallende verschijning.
Na een vriendelijk maar met
weinig hoop verzonden brief
je naar de organisatie van het
toernooi der toernooien,
werd de Brabantse tot haar
eigen schrik „geaccepteerd"
als scheidsrechter. Samen
met Eric Savalle, de enige
andere Nederlander. „Ik was
eerlijk gezegd al blij geweest
als ik antwoord had gekre
gen", zegt Marleen van
Noortwijk bescheiden.
Een interview met Neder
lands enige vrouwelijke
Wimbledon-umpire is alleen
toegestaan na een hartig
woordje met Peter Webster,
„chief of umpires" en om zijn
gezag te onderstrepen ook
aangeduid als „luitenant-ko
lonel". „Geen meningen over
spelers en of over doping",
luidt zijn vriendelijk uitge
sproken, maar daarom niet
minder dringende instructie.
Eén van de onhebbelijkhe
den, waarmee Wimbledon de
status weet hoog te houden.
„Na mijn opleiding tot ten-
nis-scheidsrechter in Neder
land, tien jaar geleden, heb
ik ook de cursus van het
MIPTC gevolgd", blikt de
Bredase voldaan terug. Haar
licentie als scheidsrechter bij
de Mans International Pro
fessional Tennis Council,
maakt het haar mogelijk
overal ter wereld aan te tre
den; ook bij de heren.
Overtuigd
De Nederlandse is één van de
slechts elf dames op de hele
wereld, die bij internationale
herenpartijen, zowel op de
hoge als op de lage stoelen
mag plaatsnemen. „Het is een
kwestie van overtuigd zijn in
je beslissingen", legt ze uit.
„Al neem ie nog zo'n goed
besluitals je het als vrouw
zachtjes zegt, heb je gelazer.
In 95 procent van de geval
len ben ik helemaal zeker
van mijn besluiten, en in de
andere gevallen ben ik toch
minstens redelijk zeker.
Maar als je met veel overtui
ging een fout maakt, wordt
dat meestal wel geaccep
teerd", weet de buiten het
veld zeer vriendelijke Van
Noortwijk.
Haar internationale ervaring
was tot haar optreden in
Londen beperkt tot Brussel,
Keulen en Rotterdam. Maar
de afgelopen week op Wim
bledon heeft ze al een aantal
malen de eervolle stek op de
scheidsrechtersstoel toegewe
zen gekregen. Niet op de
„showbanen uiteraard, maar
toch wel bij gerenommeerde
spelers en speelsters.
Onder andere een wedstrijd
van de vermaarde dubbelspe
lers McNamara en McNamee
speelde zich af onder haar
hoge verantwoording. „Ik be
sliste dat de bal uit was, maar
ze zeiden alle vier: „in". Dat
was even lastig". Maar over
het algemeen heeft Marleen
van Noortwijk het bij haar
eerste optreden op Wimble
don uitstekend naar haar zin.
„De sfeer hier is natuurlijk
fantastisch. Als ik geen wed
strijd heb, loop ik gewoon
een beetje rond. Kijken naar
de Nederlanders. Als scheids
rechters hebben we een ei
gen restaurant en een televi
siekamertje, maar dat is nop
niet bijster gezellig. Buiten
heerst daarentegen een zalige
sfeer. Alleen daarom had ik
dit al nooit willen missen.
Van de wedstrijden kan ik
trouwens lang niet alles vol
gen. Dat zie je meestal 's
avonds op tv pas. Vooral vo
rige week, toen op bijna alle
banen tegelijk werd gespeeld.
Ik hoorde de volgende dag
pas dat Marcella Mesker was
uitgeschakeld, omdat ik op
dat moment zelf een partij
deed. Ik snap die problemen
over de behandeling van
haar blessure trouwens niet.
Elke scheidsrechter heeft te
lefoon aan zijn stoel, en als er
zich zoiets voordoet, kan er
onmiddellijk worden gebeld
voor een dokter".
Uitnodiging
Dat ze temidden van 327 an
dere, meest Engelse, scheids
rechters, tot tevredenheid ac
teert, blijkt wel uit de vol
gende eervolle uitnodiging.
„Ik had al eens een brief ge
schreven naar de Open Ame
rikaanse Kampioenschappen,
maar vorig jaar werd mijn
verzoek afgewezen. Nu, hier
op Wimbledon, kwém er ie
mand van die organisatie
naar me toe en die zei dat ik
welkom ben in de States. Dus
ik ga eind augustus twee we
ken naar New York. Voor
het eerst", klinkt het trots.
De schriftelijke opdringerig
heid rqag niet als een nare ei
genschap van Marleen van
Noortwijk worden be
schouwd. „Zo gaat dat nou
eenmaal in ons wereldje. Je
moet jezelf aanmelden en de
toernooi-organisatie kiest".
Voor haar arbitrale activitei
ten in Londen nam de com
mercieel medewerkster van
een oliemaatschappij vakan
tie op, hetgeen ze voor de US
Open dus weer zal moeten
doen. „Ik heb het er graag
voor over. Hoewel er tijdens
zo'n toernooi natuurlijk wei
nig gelegenheid is om andere
dingen te doen. Als linesman
moet je hier op Wimbledon
twee uur op en dan 1 uur en
twintig minuten af. In die
tijd sjouw je maar wat rond.
Normaliter kom je elke dag
drie keer op, dus in totaal zes
uur. En dat is toch wel ver
moeiend. Vooral met die hit
te van de laatste dagen".
Voor de umpires, de mannen
of vrouwen op de hoge stoe
len, ligt de dagindeling iets
anders. „Dan krijg je twee
complete wedstrijden per
dag. En dat is soms, bijvoor
beeld bij een vijfsetter, een
hele zit", vindt ze. Als haar
een zitje aan de lijnen wordt
toegewezen, heeft Marleen
van Noortwijk het liefst een
positie bij één van de lange
zijlijnen. „Daar kan je ten
minste de helft van de wed
strijd staan. Want al die tijd
op die houten stoeltjes is
soms best vervelend. De
moeilijkste positie is die bij
de servicelijn. Het gaat daar
allemaal zo snel, dat is haast
niet te zien
Het centre court en de banen
1, 2 en 3 zijn bij deze dwars-
lijnen (waarvoor de bal moet
landen bij een service) voor
zien van electronisch ogen,
die het werk van de lines
man moeten verlichten.
Sinds enige jaren loopt direkt
achter de servicelijn een on
zichtbare straal, die bij on
derbreking, (door de bal), een
zoemer in werking stelt.
„Daar heb ik nog niet mee
gewerkt", spreekt Marleen,
zonder daar echt droevig
over te zijn.
Speciaals
Het centre court heeft ze in
middels wel bereikt, al meer
dere malen zelfs. „Dat was
vorige week woensdag. Ed
berg en Jarryd speelden te
gen de broertjes Gullikson.
Wij waren de tweede groep
en kwamen dus tijdens de
wedstrijd op. Dat is toch wel
iets heel speciaals. Ik dacht
toen: goh, heb ik het eigen
lijk al zo ver geschopt".
De umpires-stoelen op de
eervolle banen zijn dus voor
Marleen nog niet weggelegd,
maar zeker is dat ze haar va
der is voorbijgestreefd. „Di
was nationaal tennisscheids
rechter. Aan zijn hand ben i
dit wereldje ingelopen. 1
weet zeker dat ie trots op m
is". En als het aan Vai
Noortwijk ligt, gaat ze nq
wel een paar stapjes verdei
Momenteel lopen er in dt
wereld twee professioneh
tennisscheidsrechters ront
een functie die ze, als het ooi
maar even zou kunnen
graag ook zou willen uitoefe
nen. „Maar voorlopig zal da
er nog wel niet van komen'
realiseert ze zich. Op Wim
bledon moet Marleen vai
Noortwijk zich tevreden stel
len met een vergoeding vai
33 Engelse pond per dag. Di
reiskosten waren voor haai
eigen rekening. Tegen beta
ling kon ze over 20 kaartje
beschikken, die dan ook gri
werden verdeeld onder Ne
derlandse kennissen.
Van Noortwijk ontving geei
speciale instructies voor haai
optreden op het heilige gras
„Wel is er een boekje toege
stuurd met zaken, waarop j<
nog eens moest letten. Maai
wat regels betreft zijn ei
geen verschillen. Alleen da
de kleding van de spelen
hier overheersend wit moe
zijn. Ik weet eerlijk gezei
niet eens precies wie d
moet controleren, maar er
nou eenmaal niemand die hei
in z'n hoofd haalt om die re
gels te overtreden. Wan
Wimbledon is Wimbledon
hè".
ROB LANGEVELl
