Acht finalisten in lied-begeleidersconcours
pan Abbe-museum
joont kunst
an grote allure
rheater Guido van Deth
bestaat veertig jaar
SjjBILEUM-TENTOONSTELLING
pOGHOOGTE" INDRUKWEKKEND
Nederlandse animatiefilm bekroond
JNIEK POPPENTHEATER
Kurt Thomas-cursus toont
trends in koorwereld
CONCERTGEBOUW MAG TOCH DOORGAAN MET NIEUWE AANBOUW
JNST
CeidóaQowutnt
ZATERDAG 28 JUNI 1986 PAGINA 11
wi
seJiI HAAG Na zeer
ddge beraadslagingen na
zijop van de tweede hal-
oc?finale werden gister-
letjnd tenslotte 8 finalis-
tot de finale van het
?n d-begeleidingsconcours
mjiet Koninklijk Conser-
en^rium toegelaten. Dat
ask-en Ian Burnside (En-
^sppnd), Irina Kirillowa
(Rusland), Daniël Lloyd
Lockert (Verenigde Sta
ten), Alessandro Misciasci
(Italië), Per Allan Nielsen
(Denemarken), Marien
van Nieuwkerken (Neder
land), David Selig (Au
stralië) en Nicole Winter
(West Duitsland). Een rui
me keuze uit 17 kandida
ten dus en de strijd om de
eerste drie plaatsen zal
zwaar zijn.
In de tweede halve finale was
er één uitblinker en wel Loc
kert. een staf-begeleider aan
het vermaarde Julliard-con-
servatorium in New York, die
met zijn vocalist Thomas Wil
cox (indertijd prijswinnaar
van het zangconcours in Den
Bosch) samen een recital gaf,
die op het Diligentia-podium
niet zou misstaan, op zo'n hoog
niveau als hier werd gemusi
ceerd. Wildox. werkelijk een
meester-liederenzanger. gaf
als het ware les in het opbou
wen en uitdragen van een lied,
terwijl Lockert met hem een
naadloze eenheid vormde.
Naast Burnside werd dit de
verrassing van het concours,
met misschien David Selig, die
zijn zanger Donald Collup
(mooie stem) wellicht teveel
domineerde en Alessandro
Misciasci, die opviel door zijn
mooi en gevoelig touché en de
zorgvuldige tedere begeleiding
van Caren van Oijen, een
mezzo-sopraan van veelbelo
vende kwaliteit. Overigens
was er nog een vocaliste, die
ieders bewondering wekte, de
Duitse alt Ursula Kunz, een
ongelooflijk mooie gezonde
stem en heel muzikaal van ex
pressie. En dan was er de Ne
derlander Marien van Nieuw
kerken, die weliswaar weinig
dichterlijk speelde, maar goed
luisterde naar zijn solist Char-
les.van Tassel. Hoe zal het hun
vandaag bij de finale vergaan?
Dan zal de jury nog hogere
normen moeten stellen en ko
men de waarlijk grote talenten
eruit. Maar, dan gaan ook de
zenuwen nog meer parten spe
len.
NOES KOKEE
<t
'5(3
eer,
(NDHOVEN Niet
ojider dan vijftienhon-
crd moderne kunstwer-
''*1 telt de vaste collectie
4.n het deze maand vijftig
Ir geworden Van Abbe-
ujiseum in Eindhoven.
an»der de titel 'Ooghoogte'
kt in Eindhoven tot no-
ermber een bonte maar
Rijgende stoet van schil-
1 ifijen en beelden aan de
'•^schouwer voorbij, zo
;rofscheiden en kwalitatief
en zo'n hoog niveau dat
i Jals kijker ogen te kort
int.
k Van Abbemuseum zelf
®TS uiteraard te klein om het
n bezit in één presentatie
kunnen tonen. Daarom
worden uitgekeken naar
tweede expositieruimte
iten het museum, een leeg-
ïnd kantoorpand van de si-
'enfabrikant Hofnar. Dat
ir kunstsponsoring ook een
[oep kon worden gedaan op
pstenaars. is zowel teke-
nd voor de positie van het
"sefcm als voor de eerste en
huidige directeur. Edy de
de en Rudi Fuchs. Een
tal kunstenaars schonk
k aan de jarige instelling,
Is Sol LeWïtt, Jan Dibbets,
is Haacke. Immendorf.
Iton. Kounellis, Kirkeby,
ilitz en Kiefer. Eindhoven
een verjaardagscadeautje
drie ton, voor de aankoop
een van Fuchs' hartewen-
een werk van Kurt
Schwitters uit 1941, dat de
verbinding vormt tussen de
surrealistische werken van
Max Ernst en Joan Miró ener
zijds en die van de Ecole de
Paris, waaronder Bazaine en
Manessier, anderzijds.
Moderne kunst
Het Van Abbemuseum, in 1936
gebouwd naar een ontwerp
van Berlage-leerling Krophol
ler was een schenking van de
sigarenhandelaar Henri van
Abbe aan Eindhoven. Van
Abbe, een liefhebber van
kunst, liet de Vlaamse kunste
naar Peynenburg ooit in het
Louvre het portret van Karei
I van Van Dijck kopiëren, dat
later op een van de sigaren
bandjes rond zijn sigaren zou
prijken. Zelf verzamelde Van
Abbe onder meer werk van
Jan Sluijters. de onlangs over
leden Schumacher en Carel
Willink
Van Abbe stond een museum
voor ogen dat de burger ont
zag zou inboezemen en deze
zou inwijden in de schone
kunst Het was De Wilde, die
in weerwil van Van Abbe en
de plaatselijke bestuurderen
het Van Abbemuseum met een
doelgericht en selectief verza
melbeleid tot het tweede be
langrijkste museum voor mo
derne kunst in ons land maak
te naast het Stedelijk Museum
Amsterdam, waar Willem
Sandberg terzelfdertijd de
scepter zwaaide. Er werden
stukken aangekocht van be
langrijke pioniers van de voor
oorlogse avant-garde, waaron
der kubistische werken van
Picasso en Braque, alsmede
werk van Léger, Kandinsky,
Bekmann en Kokoschka, ter
wijl van- de actuele ontwikke
lingen vooral werken van de
Franse Ecole de Paris naar
Eindhoven werden gehaald.
Voor wat betreft Nederland
ging de aandacht van De Wil
de uit naar de beweging van
Cobra. Schitterende stukken
werden in die jaren ook ver
worven van Mondriaan, De-
launay en Chagall, wiens
'Hommage a Apollinaire' uit
1912 later zou worden gere
kend tot een van zijn beste
schilderijen. Als belangrijkste
aankopen onder zijn directo
raat beschouwt Edy de Wilde
zelf de drie doeken van Jean
Dubuffet. drie van Tapies.
TOrange dans le Jardin. Pein-
ture' van Sam Francis en en
kele schilderijen van de Co
bra-schilders Appel, Jorn en
Corneille.
De Wilde volgde in 1963 Sand
berg op als directeur van het
Stedelijk Museum Amsterdam
Moderne kunst in het Van Abbe-museum in Eindhoven, waar momenteel de jubileumtentoonstel
ling ..Ooghoogte" wordt gehouden.
en werd in Eindhoven afgelost
door Jean Leering. Onder
Leering spoelde de democrati
seringsgolf over het kunst- en
museumleven heen en sleepte
ook de nieuwe directeur van
het Van Abbe mee in de toen
heersende vraag naar de maat
schappelijke relevantie van
kunst en de rol van he* mu
seum daarbij. Vóór deze beke
ring had Leering zich geluk
kig ook met de artistieke rele
vantie van de kunst zelf bezig
gehouden. Zijn „meesterkoop"
waren ruim tachtig 'Prouns'
van de Russische construct!*-
vist El Lissitzky. Met zijn aan
kopen van werken van Theo
van Doesburg, Maholy-Nagy,
Schoonhoven, Struycken, Ad
Dekkers, Baljeu en Morellet
zorgde hij voor een substantië
le aanvullling op de werken
van De Stijl (Mondriaan en
Van der Leek), die door De
Wilde al in de basiscollectie
waren opgenomen. Tot zijn be
langrijkste aankopen rekent
Jean Leering de werken van
Yves Klein, Manzoni en
Schoonhoven.
Ruimte
Rudi Fuchs, de huidige direc
teur, volgde Leering elf jaar
geleden in Eindhoven op.
Fuchs, de eerste kunsthistori
cus op die post, ging de kunst
weer zijn respect betuigen.
Kunstenaars wier werk in het
beleid van zijn voorgangers
min of meer werd tegengehou
den, kregen bij Fuchs de ruim
te. Het waren jonge Oostenrij
kers, Duitsers en Italianen als
Rainer. Baselitz. Kounellis,
Beuys, Cucchi, Penck. Immen-
dorff, Polke, Kiefer, Clemente,
Dokoupil en Lüpertz, die via
Eindhoven de de aandacht van
de overige musea en expositie
centra voor moderne en he
dendaagse kunst in ons land
veroverden.
De drie directeuren hebben in
vergelijking met musea als Het
Stedelijk en Boymans-van
Beuningen altijd met een be
scheiden aankoopbudget moe
ten werken. Dat heeft zeker
een streng selectief aankoop
beleid in de hand gewerkt. Die
omstandigheid heeft er mede
toe bijgedragen, dat het jubile
rende Van Abbe-museum mo
menteel kan bogen op een van
de belangrijkste, zo niet de be
langrijkste museale collectie
moderne kunst waarover ons
land beschikt, maar ook een
verzameling die zich kan me
ten met de beste verzamelin
gen in Europa.
Het is te hopen, dat de wens
van Fuchs een nieuw onder
komen voor deze collectie te
kunnen gaan bouwen binnen
afzienbare tijd in vervulling
kan gaan. Het huidige Van
Abbe-museum is daarvoor te
klein en mist bovendien de ge
schikte architectonische struc
tuur om aan een dergelijke
collectie recht te doen. Het tij
delijke nieuwe onderkomen in
het voormalige Hofnar-kan
toor (omgedoopt in Van Abbe
II) is in vergelijking met
Krophollere sombere plecht
statigheid (Van Abbe I) al een
ware verademing. Niet voor
niets heeft Fuchs de recentere
aanwinsten uit de vaste collec
tie daar gesitueerd en de 'oude
meesters van de moderne
schilderkunst in het Van Abbe
I ondergebracht. Een onver
diende tweedeling, want nooit
eerder in de ontwikkeling van
de moderne kunst waren nieu
we werken het in hun bijna
klassieke schilderkunstige vi
sie zo eens met de oude als
momenteel het geval lijkt te
zijn. 'Ooghoogte' toont een col
lectie van grote allure, die een
overeenkomstige behuizing
verdient.
GODERT VAN COLMJON
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
ALPHEN AAN DEN RUN EURO
CINEMA I (Van Boetzelaerstraat 6.
tel. 01720-20800): Police academy
III (al); do. vr. 18.30, 21.00. za. t/m
wo. 14.00. 18.30, 21.00. EUROCI
NEMA II: Police academy III (al);
do. vr. 18.30, 21.00. za. t/m wo.
14.00, 18.30, 21.00. EUROCINE
MA III: Jewel of the Nile (al); do. vr.
18.45, 21.15. za. t/m wo. 13.45,
18.45, 21.15. EUROCINEMA IV:
D.A.R.Y.L. (al); do. vr. 18.45, 21.15.
za. t/m wo. 13.45, 18.45, 21.15.
NACHTVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA I: Police academy
III (16); za. 24.00. EUROCINEMA
II: Gewaagd liefdesspel (18); za.
24.00. EUROCINEMA III: Jewel of
the Nile (16); za. 24.00. EUROCI-
NEMA IV Dirty Debby (18); za.
24.00.
KINDERVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA I: Peter Pan (al);
za. t/m wo. 14.00.
LEIDEN LUXOR (Stationsweg 19.
tel. 071-121239): Police academy III
(al); 14.30, 19.00, 21.15. LIDO en
STUDIO (Steenstraat 39, tel.
124130): Out of Africa (al); 20.00.
Pretty in pink (al); 14.30, 19.00,
21.15. Jewel of the Nile (al); 14.30.
19.00, 21.15. Highlander (16);
14.30, 19.00, 21.15. D.A.R.Y.L. (al);
14.30, 19.00, 21.15. TRIANON
(Breestraat 31. tel. 123875): Da
nacht draagt jarretelles (16); 14.30,
19.00, 21.15. zo. 14.15, 16.30,
19.00, 21.15. REX (Haarlemmer
straat 52. tel. 071-125414); Pikant
kant (16); 14.30, 19.00, 21.15. zo.
14.15, 16.30. 19.00, 21.30.
KINDERVOORSTELLINGEN
NACHTVOORSTELLINGEN
REX: Prille poesjes (18); vr. za.
23.30.
NOORDWIJK LIDO THEATER (Pr.
Bernhardstraat 56, tel. 01719-
12800): King David (al); vr. ma. di.
21.15. St. Elmo's fire (12Y, vr. ma.
di. 19.00. za. 15.00, 19.00. zo. wo.
15.00.
KATWIJK CITY THEATER I (Bad-
straat 30. tel. 01718-74075): Remo
(12); do. vr. za. zo. wo. 14.45, 19.00,
21.15. ma. di. 19.00, 21.15. CITY
THEATER II: De laatste haai (16);
tijden zie City I. CITY THEATER
III: Abel (al); tijden zie City I. CITY
THEATER IV: Macaroni (12); tijden
zie City I.
VOORSCHOTEN
GREENWAY: Best defense (al); za.
t/m wo. 19.00. Commando (16); vr.
za. ma t/m wo. 21.15. Toen papa
op zakenreis was (12); do. zo.
21.15. De troetelbeertjes (al); za. t/
m wo. 15.45.
KINDERVOORSTELLING
Donald Duck's verjaarspartijtje
(al); za. zo. wo. 14.00.
WASSENAAR
ASTRA: Vier vuisten in het kwa
draat (al); do. t/m zo. 20.00. Een
liefde in Duitsland (16); ma. t/m
wo. 20.00.
KINDERVOORSTELLING
De vrolijke piraten van Schatei-
land (al); za. zo. wo. 14.00.
20.00. vr. t/m di. 19.00, 21.30. za,
14.00. 24.00. zo. wo. 14.00. Delta
Force (16); do. wo. 20.00. vr. t/m di.
19.00. 21.30. za. 24.00. Teachers
(al); vr. t/m di. 19.00. 21.30. za:
24.00. za. zo. wo. ook 14.00. do.
wo. 20.00. Prizzi's honor (12); za.
24.00 Donald Duck's verjaarspar
tijtje (al); za. zo. wo. 14.00.
DEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27. tel.
463500): Police academy III (al):
14.00. 19.00, 21.30. zo. 13.30.
16.00, 19.00, 21.30. ASTA 2 (Spui
27, tel. 463500): The jewel of the
Nile (al); 14.00, 18.45. 21.15. zo.
13.15. 15.45, 18.45, 21.15. ASTA
3: After hours (al); 19.00. 21.30. do.
vr. ook 14.00. BABYLON 1 (naast
Centraal Station, tel. 471656): Pret
ty in pink (al); 14.00, 19.00, 21.30
BABYLON 2: Out of Africa (al);
14.00, 20 15. BABYLON 3: Ro
mancing the stone (al); 14.00,
19.00, 21.30. zo. 13.30, 15.45,
19.00, 21.30. CINEAC 1 (Buiten
hof 20. tel. 630637): D.A.R.Y.L. (12);
14.00. 1845. 21.30. zo 13.15.
16.00, 18.45, 21.30. CINEAC 2: At
close range (16); 14.00. 18.45,
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45,
21.30. CINEAC 3: Murphy's law
(16); 18.45, 21.30. do. vr. ma. di.
ook 14.00. EUROCINEMA (Ley^
weg 910, tel. 667066): Police aca
demy III (al); 14.00, 19.00, 21.30. zo.
14.00. 16.30, 18.45, 21.30. ME-
TROPOLE 1 (Carnegielaan. telj
456756): Highlander (16); 14.00,
18.45. 21.30. zo 13.15, 16.00,
18.45, 21.30. METROPOLE 2: Ru
naway train (12); 14.00, ,8.45,
21.30. zo. 13.15, 16.00. 18.45.
21.30 METROPOLE 3: Ginger
Fred (al): 14.00, 18.45, 21.30. zo.
13.15, 16.00, 18.45. 21.30. ME
TROPOLE 4: Abel (al); 14.00. 18.45.
21.30. zo. 13.15, 16.00, 18.45.
21.30. METROPOLE 5: do. t/m
za. en wo. 14.00. 18.45. 21.30. zo,
13.15, 16.00, 18.45, 21.30. ma. di.
14.00, 20.00. Le dernier metro (16);
do. Brazil (16); vr. The killing fields
(16); za. American graffity (12); zo.
A passage to India (al): ma. Kage-
musha (16); di. Stop making sense
(16); wo. ODEON 1 (Herengracht
13, tel. 462400): The hitcher (16);
13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.15,
16.00, 18.45, 21.30. ODEON 2:
De laatste dollarS op vakantie (al);
13.45, 18.45. 21.30. zo 13.15.
16.00, 18.45. 21.30. ODEON 3;
Hot resort (16); 13.45, 18.45, 21.30.
zo. 13.15, 16.00. 18.45, 21.30.
ODEON 4: The Delta force (16);
13.45, 18.45, 21.30. zo. 13.15.
16 00, 18.45. 21.30. LE PARIS 1
(Kettingstraat 12b, tel. 656402): Bad
girls, deel III (18); 12.00 tot 22.30.
zo. v a. 13.30. LE PARIS 2: Fire
work (18); 12.15 tot 22.45. zo. v a.
13.45. LE PARIS 3: Wight prow
lers (18); 12.30 tot 23.00. zo. v.a.
14.00. HAAGS FILMHUIS (Denne^
weg 56, tel. 459900): Zaal 1: Violen
ce and passion; 14.00, 19.30,
21.45. wo. za. zo. 19.30, 21.45. The
incredible shrinking man; za.
23.30. Zaal 2: Rumble fish; 14.00,
19.30. wo. za. zo. 19.30. Police;
16.15, 21.45. za. Zaal 3: Films of
the fifties II: There's no business
like showbusiness; do. 14.00,
19.30, 21.45. Gentlemen prefer
blondes, vr. 14.00. 19.30. 21 45.
The Glenn Miller story; za 14.00.
19.30. 21.45. The Benny Goodman
story; zo. 14.00, 19.30, 21.45 Cala
mity Jane; ma. 14.00, 19.30, 21.45.
A star is born; di. 14.00. 20.00.
She's back on Broadway; wo.
14.00, 19.30, 21.45.
NACHTVOORSTELLINGEN:
CINEAC 1: D.A.R.Y.L. (16); za.
00.15. CINEAC II: At close range
(16); za. 00.15. CINEAC III: Murp
hy's law (16); za. 00.15. EUROCI-
NEMA: Police academy III (16): vr.
za. 24.02.
KINDERVOORSTELLINGEN:
BABYLON 3: De troetelbeertjes;
za. ma. di. wo. 14.00. zo. 13.30,
16.00. CINEAC 3: Peter Pan; za.
wo. 14 00. zo. 13.15, 16.00. EURO
CINEMA: Police academy III; 14.00,
19.00, 21.30. zo. 14.00. 16.30,
19.00, 21.30.
DEN 1IAAG Op het internationale animatiefilmfestival in
Zagreb, Joegoslavië, is de Nederlandse inzending „de karakters"
van cineast Evert de Beijer en producent Nico Crama bekroond
met de speciale prijs van de jury. Onder de inzendingen uit 24
landen waren twee Nederlandse films, zo heeft de Rijksvoor
lichtingsdienst meegedeeld.
I
!N HAAG Het was
:e week veertig jaar ge-
dat in het pand
issau Dillenburgstraat 8
eerste voorstelling
iatsvond van hetpop-
•nspel „Van den Dood
e bijkanst stierf", ge-
eeld door de toen 33-ja-
le Guido van Deth, die
>or dit stuk een tekst
in Michiel de Gheldero-
bewerkte.
eze in Brussel opgegroeide
mstenaar. die aanvankelijk
regisseur, tolk/vertaler en
urnalist werkte, bracht iets
ede van de bijzondere sfeer
in de Poesjenellenkelders in
Belgische hoofdstad. En la-
r hadden ook zijn bijbelse
Jkken. deels in zwatelend
laams, een losheid en een
/ier, die bijna on-Hollands
indeed. Daarbij gedegen vak-
anschap en een mild mense-
ke uitstraling, waarvan het
ct verwondert, dat vier jaar
ter het schoolmeisje Felicia
?ck. dat in haar eindexamen-
ar voor de schoolkrant een
censie moet schrijven over
an Deths „Maxime de Flori-
il, oftewel de driedubbele
moord in de slotkapel" er voor
door de knieën ging.
Ogenschijnlijk volkomen on
beredeneerd had Felicia nog
slechts één wens: poppen leren
spelen bij Guido van Deth. Ze
mocht een jaar op proef ko
men en daarna volgden in
verder „dienstverband" beeld
houwlessen van Dirk Bus en
theaterlessen en restauratie
van Cruys Voorbergh. In 1955
werd zij mevrouw Van Deth
en een periode van scènische
opbouw begon, niet alleen wat
betreft de verrijking van het
repertoire met het ene succes
stuk voor volwassenen of voor
de jeugd na het andere, maar
ook op 't stuk van de inrich
ting van het museum, dat de
beide aartsverzamelaars jaar
lijks met bijzondere poppen,
theatertjes, affiches, prenten,
documenten en natuurlijk een
schat aan boeken over het
poppenspel wisten te verrij
ken.
„Ga door...."
Felicia van Deth is thans net
zo oud als haar man, toen deze
in 1969 op 55-jarige leeftijd
stierf. „Ga door, wij zijn nog
niet klaar" waren zijn laatste
woorden en zij werden het le
vensmotto van deze grote klei
ne vrouw, wier cultureel werk
inmiddels nationaal en inter
nationaal is erkend. Zij is ere
lid van de wereldorganisatie
poppenspel „Unima" en ken
ners die het museum bezoeken
- het werd in 1971 ministerieel
erkend en het vormt sinds
1980 onderdeel van het Neder
lands Theater Instituut, waar
bij Felicia van Deth benoemd
werd tot conservator van deze
Haagse collectie - staan keer
op keer verbaasd van de vele
bijzondere theaterpoppen. De
zeldzame collectie Wajang
treft men zelfs in Djakarta
nauwelijks in deze omvang
aan.
„De Uizers", gespeeld in 1969
t.g.v. de opening van het Ne
derlands Congresgebouw, was
Guido van Deths laatste stuk.
Felicia bleek het alleen te
kunnen spelen en tientallen
andere volgden. Via haar pop
pen geeft Felicia haar mede
menselijkheid en levenserva
ringen door, altijd op de bres
voor het goede, het schone en
het ware. Zij is in haar stuk
ken niet politiek maar maat
schappelijk geëngageerd en
telkens opnieuw is wederzijds
menselijk respect een van haar
scènische vertrekpunten.
Daarbij veelal een tekstbunde
ling, die voor de vaders en
moeders in het uitstekend
Scènefoto van Felicia van Deth in een van haar poppenspelen.
geoutilleerde poppenschouw-
burgje op de benedenverdie
ping verborgen woordplezier
inhoudt, waaraan hun sterk en
hoorbaar meelevende kinde
ren nog niet toe zijn.
Poppenpubliek kan men ver
gelijken met operapubliek. Het
is trouw en vergevensgezind
als een heilige. De kinderen,
die eerst met hun ouders naar
de Nassau Dillenburgstraat
gingen, komen nu met hun ei
gen kinderen en soms zelfs al
met hun kleinkinderen. Pop
penspel is dan ook een kunst
vorm. die - naar een woord
van Guido van Deth - „jui
chend vertelt van dromen".
Maar tevens een harde, dage
lijkse strijd als men, ook met
het reistheatertje, jaarlijks
meer dan tweehonderd voor
stellingen geeft. In elke voor
stelling maakt Felicia zich
dienstbaar aan haar poppen.
Die - en niet zij - zijn de baas
in dit tijdloze, sterk aanspre
kende figurenspel, dat eigen
en onvergankelijke waarden
kent.
FRANK DELBOY
iiMSTERDAM Het Con-
ïrtgebouw in Amsterdam kan
'ch doorgaan met de bouw
an een nieuwe vleugel. Dat
ijkt volgens Concertgebouw-
recteur M. Sanders uit een
r'jdag afgegeven beschikking
oor de voorzitter afdeling ge-
hillen van bestuur van de
iad van State
De Kroon komt in die be
schikking tot het voorlopige
oordeel dat het bezwaar op
grond van de monumentenwet
tegen de aanbouw van de
„Vereniging Monumentaal
Concertgebouw" niet ontvan
kelijk is. De schorsende wer
king, die uitging van dit be
zwaar. kan hiermee worden
opgeheven.
Sanders toonde zich zeer ver
heugd. Wij kunnen nu gewoon
doorgaan en er staan ons niet
hoge extra kosten te wachten,
zei hij. De nieuwe aanbouw -
aan de zijde van het Jan Wil
lem Brouwersplein - staat voor
volgend jaar op het renovatie
programma van het Concert
gebouw.
De Kroon verklaarde onlangs
nog tot schrik van de Concert
gebouw-directie, dat de monu
mentenwet-vergunning die
het Concertgebouw al ander
half jaar „op zak" had voor de
nieuwe aanbouw, wel als ge
schorst beschouwd moest wor
den gezien het beroep van de
Vereniging Monumentaal
Concertgebouw, ook al was dit
bezwaar te laat ingediend.
De Kroon moet zich nog wel
definitief over de kwestie uit
laten, maar Sanders ziet geen
moeilijkheden meer. Het voor
lopige oordeel van de Raad
van State is duidelijk genoeg,
vindt hij.
DEN HAAG Nog nooit
in haar 22-jarig bestaan
heeft de Kurt Thomas
Stichting zo veel deelne
mers voor haar zomercur
sus getrokken. Het Cultu
reel Centrum De Schak
aan de Raamstraat zal van
30 juni tot en met 12 juli
boordevol zitten met de
140 cursisten, de docenten,
het kamerkoor, het or
kest, de solisten en de be
geleiders. Het bewijst eens
te meer, hoezeer deze
jaarlijkse veertiendaagse
studiedagen voor koordi
rigenten en koorzangers
in een grote behoefte
voorzien.
Immers, de cursus staat open
zowel voor de beginnende als
de meer geschoolde en erva
ren koordirigent met een aan
tal gradaties daartussen. Men
heeft de keuze tussen 6 groe
pen. Een zeer eigen facet
vormt de groep gevorderden,
die zich bezighoudt met wer
ken voor kamerkoor, even
tueel met kleine instrumentale
begeleiding; hier assisteert een
eigen kamerkoor bij de lessen,
zoals ook een orkest en solis
ten behandeld worden: een
ander specifiek facet. Maar het
grootste aantal cursisten houdt
zich bezig via eenvoudiger les
stof met de basis, slagtechniek,
stemvorming e.d„ een grondi
ge scholing van wat in de
praktijk het dringendst nodig
is. Want wie de basis-beginse
len beheert, kan pas moeilijker
zaken aan. Aldus heeft Prof.
Kurt Thomas, naar wie de
Stichting en deze cursus is ge
noemd en die bijna tien jaar de
leider is geweest, de grondslag
vastgelegd. Felix de Nobel,
zijn opvolger, noemde terecht
zijn handboek „de bijbel voor
elke koordirigent", en Jan
Eelkema, die Felix de Nobel
opvolgde, komt uit de school
van Thomas. Zo blijft de
werkbasis behouden.
Maar, zo vraagt men zich af.
past de ontwikkeling van de
laatste jaren, die een voortdu
rende groei en nu een explosie
van het aantal deelnemers te
zien geeft, nog steeds hierbij?
Want de verdeling van de 140
cursisten over de zes groepen
kan tot merkwaardige be
schouwingen en conclusies lei
den. De beginnersgroep trok
20% van de cursisten, de daar
opvolgende groep C (werkend
met orkest) 13% en groep D
(werkend met kamerkoor)
12%. Maar de hoogste groep E
(moeilijke werken voor koor,
solisten en orkest) moest afval
len bij gebrek aan voldoende
deelname.
Dit betekent, dat 75% behoort
tot de z.g. basisgroepen, 25%
tot de meer gevorderden en
dat de top is verdwenen. Nu is
dit wegvallen van de top wel
licht terug te voeren tot een
samenloop van omstandighe
den; de lesstof was tè moeilijk,
er wordt uiteraard concurren
tie ondervonden van de door
WVC en -SNK ingestelde pro
vinciale orkest-praktijkcursus
sen voor koordirigenten, (of
schoon de Kurt Thomas Stich
ting op verzoek van de Pro
vincie Zuid-Holland jaarlijks
een practicum in Den Haag zal
organiseren, dit jaar in de
Herfstvakantie), èn de oogst
aan begaafde jonge koordiri
genten aan de conservatoria
schijnt gering te zijn, evenals
de belangstelling van overige
koordirigenten voor avontuur
lijke, buiten het geijkte reper
toire vallende stof.
Hoe het ook zij, het snel vollo
pen van groep D wijst duide
lijk op de heersende trend van
kamerkoren (met of zonder
begeleiding), die overal uit de
grond schieten. Maar de over
grote belangstelling voor de
z.g. middelgroepen wijst op de
wens tot het beter leren be
heersen van het „gemiddelde"
koor en het vernieuwen van
het repertoire ervan: beide as
pecten, waardoor de Kurt
Thomas Stichting vermaard is
geworden.
Er zijn - dat moet men wel be
denken - maar weinig topko-
ren en koordirigenten. De
„middelmoot" vormt het over
grote deel var) het koorbestand
en deze wil duidelijk zich ver
der en beter ontwikkelen.
Hieruit komen immers „de
toppers" tevoorschijn, zoals de
Kurt Thomas Stichting meer
malen in zijn bestaan heeft on
dervonden. Prof. Thomas
placht aan deze „middelmoot"
zijn grootste en zorgvuldigste
aandacht te besteden en de
huidige docenten, die allen be
horen tot de topkwaliteit van
ons land, volgen hem hierin
na. 'De werkbasis van de Kurt
Thomas Cursus is dus onge
schonden gebleven èn gehand
haafd: de uitslag van de aan
meldingen van dit jaar ver
sterkt de hoop op een gunstige
toekomst van het kaderbe
stand
NOES KOKEE
Vondst van
voorhistorische
muurschilderingen
PEKING Twee onderzoe
kers van het historisch mu
seum van Xinjiang in het ui
terste noordwesten van China
hebben op kliffen duizenden
fresco's gevonden die tussen
de 6.000 en 8.000 jaar oud zijn.
Dit heeft het persagentschap
Nieuw-China bekendgemaakt.
Een deel van de fresco's is
sindsdien vervaagd, maar op
andere staan dieren, mensen
gedaanten, jachttonelen, ge
vechten en verschillende zin
nebeelden. De onderzoekers
hebben vastgesteld dat de fre-
so's zijn gemaakt door noma
den. Op sommige fresco's ziet
men nog dans- en jachtscènes
waarop de personen zijn gewa
pend met lansen, lasso's en
pijl-en-boog. De symbolen stel
len de zon. de maan, de ster
ren, de wolken, voertuigen,
raderen, huizen, weiden en ge-
r tallen voor.
