4e nacht van Nijpels
a
Zijpels legt
iin toekomst
nhanden
ran De Korte
Rudolf de Korte,
het type van een
dynamisch manager
OMNIVERSUM
OT HET LAATST BEZIG MET SLIMME OPZETJES"
Joris
Voorhoeve:
rechtse
bolleboos
zonder
charisma
NIEUW POLITIEK LEIDER
Kamer: snel
af van
eenmalige
uitkering
Heineken-ontvoerder eist rectificatie
i PAO
—GENLAND
tieidóe(2owutnt
VRIJDAG 27 JUNI 1986 PAGINA 3
Q^lci „verschrijven"
yoor 4 miljoen
iT De Nederlandse ziekenfondsen
/orig jaar 16 medewerkers artsen,
an 9?n cn fysiotherapeuten betrapt op
g vaJeclareren. Gemiddeld brachten zii
k 'ulden teveel in rekening, een totaal
van ruim 3,7 miljoen gulden. Dat
wond werkgroep verschrijvingen van de
:t uitindsraad in het jaarverslag van de
ehoefr 1985. Slechts drie keer werd een
at hifrsch|"'jvent*e" medicus aangegeven,
de efe Seva"en 's dat er n'et van geko-
®idat er niet voldoende bewijs was dat
n eerikkene zich strafbaar had gedragen,
onoiflewerkers zijn als gevolg van te hoge
t hijies hun contract met het ziekenfonds
moetaakt. Alle te veel gedeclareerde be-
worden teruggevorderd, aldus het
lag
Kinderen
vinden
heroïne
ROTTERDAM
Twee spelende jonge
tjes hebben achter
het geluidscherm
langs de snelweg
Breda Rotterdam
bij de afslag IJssel-
monde twee kilo he
roïne gevonden. De
drugs, verpakt in
twee zakjes, heeft
een waarde van on
geveer een half mil
joen gulden. De poli
tie onderzoekt de
zaak.
i <ia ZZ,;,
,'if -
Laatste
schuif
Prinses Juliana heeft
gisteren de plaatsing
van de laatste schuif in
de Oosterscheldedam
bijgewoond. Zij werd
begeleid door minister
Smit-Kroes (Verkeer en
Waterstaat), die het sein
voor de operatie gaf.
Cameraman Frits
Bom voorgeleid
DENIA De freelance-cameraman van
Frits Bom is in Benidorm voorgeleid voor
de Spaanse justitie op grond van een aan
klacht wegens mishandeling. De man zou
tijdens een vechtpartij met in Spanje wo
nende Hollanders een Nederlandse kolo
nel een gebroken neus hebben gestompt.
Dit gebeurde, toen drie Nederlandse vrou
wen in een restaurant Frits Bom verwij
ten maakten over onjuiste berichtgeving.
Bom trok zich terug, maar de cameraman
nam het voor hem op, verwijderde de
vrouwen en sloeg de kolonel neer. Er is
nog sprake van geweest, dat de VARA
een borgsom zou betalen voor de vrijla
ting van de cameraman; dit bleek later
niet nodig. Frits Bom is als getuige voor
de onderzoeksrechter verschenen.
Monteur gedood
bij reparatie lift
ROOSENDAAL De 23-jarige
iiftmonteur A. Anemaat uit Made
is gisteren tijdens zijn werk in
Roosendaal om het leven geko
men. Anemaat was volgens de po
litie in de centrale ontvangsthal
van een ziekenhuis in een van de
twee liftschachten bezig op het
plafond van de lift reparaties te
verrichten. Op een gegeven mo
ment hield hij zijn hoofd buiten de
zijkant van de kabine. Op dat mo
ment kwam het contragewicht van
de andere lift, die in werking was
gebleven, omlaag. Het slachtoffer
raakte bekneld tussen het contra
gewicht en de geleider en was vol
gens de politie op slag dood.
Kraker met bijl'
aangehouden
AMSTERDAM
De 27-jarige Am
sterdammer M. S.
beter bekend als
„de kraker met de
bijl", wordt ver
dacht van het ple
gen van strafbare
feiten in Kedichem.
De kraker werd af
gelopen dinsdag in
Amsterdam aange
houden op grond
van openlijke ge
weldpleging bij een
ontruiming. Hij
werd vervolgens
o'vergedragen aan
justitie Dordrecht.
ïendn
twe^
wie 1
)-toj
VV
>els j
het HAAG Toen hij
nveij-avond per limousi-
deel^rtrok van het Bin-
aniof naar het departe-
de s, van verkeer en wa-
IS vaat, waar hij de
Saa)-fractie voor een
x"leithonzitting bijeen
ma geroepen, stak Ed
IS duls
zijn bekende
ae a duimen omhoog en
olitiye zijn branie-ach-
ner^ach. Toevallige pas-
;®n \n begrepen er niet
'jn 1 van. Hoe kon ie-
n wti die op weg was
nd ïsafstand te doen,
aar zo vrolijk en zelf-
l is ftkerd tonen?
en die Nijpels beter
en, waren minder ver-
,i. „Tot het laatst bezig
ordslimme opzetjes en het
teuqkaar spelen van men-
aa mompelde een in het
■eciiergrijsd kenner van het
je (?nhof. Zijn opmerking
est °P ^et voorste' dat Nij-
Sp deze speciale fractie-
na Sdering zou gaan presen-
Het belangrijkste on-
K—-»el daarvan was dat Ru-
e Korte drie dingen te-
zou worden: politiek
vice-premier en co-
tèur.
Zijpels dit plan zou kun-
a"edoordrukken, zou hij zijn
jldels uiterst wankele
jmst veilig kunnen stel-
"lEen volwaardig minis-
>P hap, dat hem door v^len
emIjn eigen partij en in het
werd misgund, zou hem
niet meer kunnen ont-
°n*} zoals hieronder zal blij-
elkaar. Ten eerste schoof hij
een man naar voren die hem
niets kan weigeren. De Korte
heeft vele verplichtingen aan
Nijpels, waarvan de eerste
dateert uit 1982. De wis- en
natuurkundige uit Wassenaar
kreeg toen de plechtige be
lofte van de nieuwe politiek
leider dat hij bij de volgende
formatie naar het kabinet
zou mogen.
Dat de ministerssteek hem
reeds op 9 maart jongstleden,
na de dood van Rietkerk,
werd toebedeeld, maakte de
bewondering van De Korte
voor Nijpels alleen nog maar
groter. Te meer omdat hij
wist hoeveel moeite zijn frac
tievoorzitter had moeten
doen om concurrent Wiegel
uit Den Haag weg te houden.
Nijpels slaagde daarin door
de kandidatuur van Wiegel
zó vroeg bekend te maken
dat de Friese commissaris
geen overleg had kunnen
plegen met zijn provinciale
staten.
Ten tweede haakte Nijpels
door de kandidatuur van De
Korte in op het verlangen
naar herstel van de eenheid.
De Korte was immers als
enige aanvaardbaar voor ie
dereen in de fractie, Nijpeli-
aan of anti-Nijpeliaan. Wel-
nu, als iedereen deze man nu
per se wilde hebben als poli
tiek leider, moest men toch
ook een beetje rekening hou
den met diens eigen voor
keur voor het ministerschap.
Waarom dan niet die twee
functies gecombineerd?
Daarbij kon erop worden ge
wezen dat Hans Wiegel in de
periode 1977-1981 de partij
toch ook vanuit het kabinet(-
Van Agt I) had geleid. De
toenmalige fractievoorzitter
Koos Rietkerk was immers
alleen maar ia naam politiek
leider geweest. En was het
ook niet zo dat de fractie,
toen Lubbers als premier
steeds populairder werd, had
uitgesproken dat de VVD-lei-
der gedurende de volgende
kabinetsperiode óók in het
kabinet zou moeten zitten?
Welaan dan!
Aap uit de mouw
Met het derde element van
zijn voorstel, het aanwijzen
van De Korte als co-forma
teur, liet Nijpels zien waar
het hem in deze nacht in fei
te om te doen was: het veilig
stellen van zijn eigen minis
terschap. Vanochtend om
half vijf op zijn persconferen
tie won Nijpels daar nauwe
lijks nog doekjes om: „Ik blijf
politiek actief en ik ben be
reid elke functie te vervullen
die de nieuwe leiders van de
partij mij toe willen bede
len".
Daarmee stak de aap zijn kop
brutaal uit Nijpels' mouw.
Want alleen door De Korte
aangewezen te krijgen als de
man die samen met Lubbers
het karwei van de kabinets
formatie zou afmaken, kon
hij de komst van een andere
VVD-prominent verhinde
ren: Hans Wiegel, die maan
dag nog in deze krant had la
ten doorschemeren dat hij uit
was op een benoeming tot
mede-formateur.
Nijpels had alle reden de
komst van Wiegel te vrezen.
Het hierboven beschreven
„geintje" rond het minister
schap van Binnenlandse Za
ken zou de commissaris im
mers nog vers in het geheu
gen liggen. Eventuele twijfel
daarover had Wiegel zelf
weggenomen door uit te
spreken dat de „wijze waarop
Nijpels inhoud had gegeven
aan zijn leiderschap voor een
aantal mensen de reden is
geweest om zijn functie van
fractievoorzitter ter discussie
te stellen". Vanuit het Noor
den was dus niets dan slechts
te verwachten en zeker geen
ministerschap.
Het knappe van Nijpels'
voorstel school hem voorts in
het feit dat hij het niet zelf
indiende maar die taak over
liet aan het zogeheten forma
tieteam. Deze ploeg, bestaan
de uit partijvoorzitter Kam-
minga, senator Zoutendijk,
minister De Korte en de ka
merleden Franssen, Bolkes-
tein en Voorhoeve, was op 22
mei door de fractie aange
steld om Nijpels te „bewa
ken" tijdens zijn onderhande
lingen over de kabinetsfor
matie.
Door handig manoeuvreren
had Nijpels de grootst moge
lijke meerderheid in dat
team achter zijn voorstel ge
kregen. Over De Korte hoe
ven we niets meer te zeggen,
Kamminga vond alles goed
als de rust in de partij maar
hersteld werd, Zoutendijk
wilde dat Nijpels de kans
kreeg zich in „de luwte" van
het kabinet te herstellen van
zijn wonden en Franssen en
Voorhoeve werden naar ver
luidt gepaaid met fraaie ba
nen. Onderwijsspecialist Jan
Franssen zou een post als
staatssecretaris ziin voorge
houden en buitenlandkenner
Joris Voorhoeve mocht zich
zelfs verheugen in het voor
uitzicht de fractie te gaan
voorzitten.
Alleen Bolkestein, de aan
voerder der anti-Nijpelianen,
werd niets beloofd en hij zou
dan ook als enige van het
formatieteam niet ingestemd
hebben met het door Nijpels
geformuleerde voorstel. Eni
ge schade leverde dat de ge
vallen leider nog wel op,
want mede daardoor slaagde
hij er niet in De Korte offi
cieel aanvaard te krijgen als
politiek leider. Of die positie
toevalt aan De Korte of
Voorhoeve, moet in de ko
mende jaren maar blijken, al
dus Nijpels. „Wij spreken dus
liever niet meer van het poli
tiek aanvoerderschap", zo
legde hij uit.
Volgens Nijpels behoeft dat
geen problemen op te leve
ren, omdat De Korte en
Voorhoeve „het uitstekend
met elkaar kunnen vinden".
Ook het feit dat Voorhoeve
slechts met vijftien tegen tien
stemmen had gewonnen van
(staatsecretaris) Henk Ko
ning, zag Nijpels niet als een
ernstige zaak. Hij wees erop
dat zijn collega Bert de Vries
van het CDA in 1982 ook op
zo'n manier tot fractieleider
verkozen was. Hij vergat
daarbij echter dat er destijd
in het CDA al ene Lubbers
onbetwist partijleider was.
Bij de VVD is dat wel even
anders. De (tien) anti-Nijpeli-
anen wilden Rudolf de Korte
alleen aanvaarden, omdat zij
zelf geen goede kandidaat in
huis hadden. Bovendien stel
den zij de eis dat De Korte
fractievoorzitter zou worden.
Nu dat niet zal gebeuren,
moet nog maar blijken of de
VVD werkelijk zelf orde op
zaken heeft gesteld, zoals Nij
pels zo trots meedeelde.
RIK IN 'T HOUT
Joris Voorhoeve ar
riveert bij Verkeer
en Waterstaat, waar
hij vannacht tot
fractievoorzitter zou
worden verkozen.
DEN HAAG Prof.dr.ir. J.J.C. (Joris) Voorhoeve,
de nieuwe fractieleider van de VVD, is nog maar
vier jaar lid van de Tweede Kamer. Zijn indrukwek
kende titulatuur verkreeg de veertigjarige Voorhoe
ve nadat hij was afgestudeerd in ontwikkelingseco
nomie, filosofie en de leer der internationale betrek
kingen en als gevolg van een buitengewoon hoogle
raarschap aan de Landbouwhogeschool in Wagenin-
gen. Hij geeft daar nog regelmatig colleges over in
ternationale politiek.
Van 1973 tot 1977 werkte Voorhoeve bij de Wereldbank in
Washington. In 1977 werd hij directeur van de prof.mr. B.M.
Teldersstichting, het wetenschappelijk bureau van de VVD.
Die functie legde hij neer toen hij in 1982 tot kamerlid werd
gekozen.
Joris Voorhoeve ontpopte zich in het parlement als een
VVD'er van conservatieve snit. Zijn specialisaties zijn buiten
landse zaken, defensie en ontwikkelingssamenwerking. Op
het gebied van vrede en veiligheid toont hij zich fel anti-Mos
kou en sterk pro-Washington. In oppositiekringen is hem wel
eens verweten „nog rechtser dan Reagan" te zijn. Voor velen
is het dan ook een grote verrassing als zii vernemen dat Voor
hoeve ooit lid is geweest van D66, namelijk van 1969 tot 1971.
Charisma heeft Voorhoeve niet en evenmin staat hij bekend
als iemand die handig en scherp kan debatteren. Zijn politie
ke stijl is over het algemeen vrij saai. Velen in de Kamer, ook
in de VVD, weten nog steeds niet goed wat ze aan hem heb
ben.
Vorig jaar raakte Voorhoeve verwikkeld in een ruzie met het
weekblad Vrij Nederland, dat hem verweet een achtjarig Af-
ghaans oorlogsslachtoffertje te hebben geadopteerd terwijl het
niet ging om een weeskind. De ouders zouden nog in leven
zijn. Voorhoeve liet een onderzoek instellen en kwam tot de
conclusie dat zijn pleegzoon Sharif wel degelijk een weeskind
'g.
01
(Vervolg van de voorpagina)
sc/)et tweede deel van de fractievergadering kwam het frac-
np'iderschap aan de orde. Na een stemming bleek de fractie
30 dat punt af te willen ronden. In een eerste stemming
'ra^g Voorhoeve negen stemmen, staatssecretaris Henk Ko-
L_g (Financiën) negen, het kamerlid Loek Hermans zes en
)e kamerlid Albert Jan Evenhuis één stem (één stem was
;enlco). Nadat Hermans had laten weten geen fractieleider te
nden worden, volgde een verdere discussie en een stem
dag. Daarbij kreeg Voorhoeve vijftien stemmen en Koning
ziji. Eén stem werd niet uitgebracht.
m^>els verheelde na afloop van het beraad niet dat de fractie
B de besluiten zijn voordracht had gevolgd. Nijpels had zijn
[atrnemens woensdagavond besproken met het formatieteam
orhem bijstaat en waarin ook De Korte en Voorhoeve zit-
lar
[gjekomst
aftredende fractieleider zal de onderhandelingen over het
eerakkoord zelf afmaken. Over zijn eigen toekomst liet
pels zich vaag uit. Op de vraag of hij minster wordt in een
(ormen kabinet gaf hij geen antwoord. Wel zei hij politiek
lef te willen blijven „in elke functie" die De Korte en
rhoeve voor hem wenselijk achten. De positie van Nijpels
zou overigens in het beraad van de VVD niet aan de orde
«j geweest.
nels wilde niet ingaan op verhalen dat hij met enkele zit-
le kamerleden en VVD'ers die in de Kamer komen als er
ralen naar het kabinet gaan, afspraken heeft gemaakt dat
;een nieuwe fractieleider benoemd zou worden totdat de
indelijke samenstelling van de fractie zou vaststaan. Vol-
Nijpels zullen zij zich allen aan de keuze van Voorhoeve
iten binden.
Rudolf De Korte die zijn bliksemcarrière bij de VVD. voorlopig
bekroond ziet met functies als co-formateur en vice-premier.
DEN HAAG Met de
bijna vijftigjarige dr. Ru-
dolf de Korte krijgt de
VVD een politiek leider
die maar weinig gemeen
heeft met zijn voorgan
gers Nijpels en Wiegel.
Hij is een man die weet
wat hij wil en recht op
zijn doel afstevent. Geen
fladderaar zoals Nijpels
en niet iemand die aan
de hand van een een
paar grote lijnen de regie
voert en dan wel ziet wat
er van komt, zoals Wie
gel vaak placht te doen.
Waar Nijpels het type van de
„speelse jonge hond" was en
Wiegel de bourgondiër uit
hing die de politiek een aar
dig tijdverdrijf vond, is De
Korte vooral een zakenman,
één uit de categorie „dyna
misch manager". Het is geen
toeval dat Rudolf de Korte
doctor is in de wiskunde en
natuurwetenschappen, want
hij bezit een groot analytisch
vermogen, weet uitstekend
met cijfers om te gaan en kan
zijn ideeën en redeneringen
glashelder uiteenzetten.
IJdelheid en een sterke nei
ging tot carrièreplanning zijn
De Korte niet vreemd. In de
jaren zestig werkte hij voor
enkele bedrijven in Neder
land en in het buitenland
(onder meer in Hong Kong
en Ethiopië) en werd daarna
directeur van een dochter
maatschappij van het Unile-
ver-concern, Unilever-Eme
ry NV. Inmiddels had hij
voor zichzelf ook al het pad
geëffend voor een politieke
loopbaan. In 1959 was hij lid
van de VVD geworden en
daarna belandde al spoedig
in regionale bestuursfuncties.
Een flinke stap hoger kwam
hij in 1970 toen hij lid werd
van het landelijk hoofdbe
stuur van de VVD.
In die periode was het ook
dat hij zijn uiterlijk drastisch
veranderde. Hij verruilde
een bril voor contactlenzen,
liet zich een vlotte haarcoup
aanmeten en schafte zich een
moderne garderobe aan. In
de jaren zeventig ontstond er
een hechte relatie met Hans
Wiegel omdat Rudolf de Kor
te ging optreden als campag
neleider voor de VVD en dus
als promotor van Wiegel. Het
is voor een belangrijk deel
aan de campagnetechnieken
van De Korte te danken ge
weest dat de ster van Wiegel
sinds 1972 snel is gestegen.
Bronzen stem
Nadat De Korte in 1977 was
gekozen tot kamerlid, maak
te hij al snel faam als des
kundige op financieel en so
ciaal-economisch terrein.
Zijn bronzen stemgeluid
klonk niet alleen menigmaal
vanachter het spreekgestoel
te maar ook door de inter
ruptiemicrofoon die hij vaak
hanteerde om met PvdA'ers
in debat te gaan over het fel
door hem verdedigde bezui
nigingsbeleid. Tijdens het
eerst kabinet-Van Agt was
het De Korte die het begrip
„echte minima" (mensen die
met één inkomen een huis
houding moeten voeren")
aan het politieke jargon toe
voegde.
Op 9 maart j.l. werd De Kor
te benoemd tot minister van
Binnenlandse Zaken, als op
volger van minister Rietkerk
die op 20 februari was over
leden. Hij genoot zichtbaar
van het ministerschap en het
is dan ook niet verwonderlijk
dat hij zich fel verzette toen
hem van vele kanten het
dringende verzoek bereikte,
fractievoorzitter te worden.
In een stapje terug op de po
litieke ladder (althans in zijn
optiek) had hij bitter weinig
trek. De afloop is bekend.
Voorlopig kan de VVD te
vreden zijn met haar nieuwe
politieke leider. De Korte is
niet voor een kleintje ver
vaard. Hij zal de VVD in elk
geval weer een duidelijk ge
zicht weten te geven, maar
het is nog de vraag of hij in
staat zal zijn de zieke partij
weer kerngezond te maken.
DICK VAN RIETSCHOTEN
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Staatsse
cretaris De Graaf (Sociale
Zaken) wil, daarin ge
steund door CDA en VVD
in de Tweede Kamer, zo
snel mogelijk af van de
eenmalige uitkering voor
de meerjarige echte mini
ma. Dit jaar wordt de een
malige uitkering opnieuw
toegekend aan de groep
echte minima, die er ook
vorig jaar recht op had.
Een meerderheid van de
Tweede Kamer is daar
gisteren, op de laatste ver
gaderdag voor het zomer
reces, mee akkoord ge
gaan.
De Graaft
De Graaf zei te hopen dat 1986
een van de laatste jaren is dat
de koopkracht van uitkerings
gerechtigde met een eenmalige
uitkering op peil moet worden
gehouden. Als de koopkracht
enkele procenten stijgt zal een
eenmalige uitkering niet lan
ger nodig zijn.
De hoogte van de uitkering is
overigens nog niet vastgesteld,
maar zeker is dat het lager zal
uitvallen dan vorig jaar omdat
dit jaar nagenoeg geen daling
van de koopkracht plaats
vindt. De Graaf liet de Kamer
weten dat de uitkering dankzij
de snelle behandeling in het
parlement tijdig uitbetaald zal
worden.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK
THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
WM
28 juni
Prinses Margriet is in het Am
sterdams Historisch Museum
te Amsterdam aanwezig bij de
aankomst van de eerste groep
kinderen die in het jubileum
jaar van de stichting Europa
kinderhulp naar Nederland
komt. Europa-kinderhulp is
een organisatie die kansarme
en minderbedeelde kinderen
bijstand verleent door hen een
vakantie bij gastgezinnen in
Nederland aan te bieden.
Prins Bernhard heeft vergezeld
van prinses Juliana in de tuin
van Paleis Soestdijk een ont
moeting met delegaties van
verenigingen van (oud-) militai
ren, verzetstrijders, dragers
van bijzondere koninklijke on
derscheidingen.
£MELS
roeeMice mamier om mijn scmu-
VHOÊI©? IETS DUlDOJjK T£ HAKEN IS 0CCR
AfiTlKÖ. IN BEN RWDEISLAD-
HAARLEM Eén van de
Heineken-ontvoerders, M.
Erkamps, heeft gisteren in
kort geding voor de presi
dent van de rechtbank in
Haarlem geëist dat het
weekblad Panorama een
artikel over hem rectifi
ceert.
Volgens Erkamps schrijft Pa
norama ten onrechte dat hij de
bergplaats van een deel van
het Heineken-losgeld aan de
politie heeft verraden in ruil
voor strafvermindering.
Panorama publiceerde het ge
wraakte verhaal in de week
van 5 tot 13 juni dit jaar. In
het artikel staat dat Erkamps
aan de politie heeft onthuld
dat een deel van het losgeld in
de Heineken-zaak bij de bos
sen in Zeist te vinden was. Het
weekblad baseert zich onder
meer op informatie van de
vrouw van een andere ont
voerder en uitlatingen van de
nog in Parijs gevangen ver
dachte.
De advocaat van Spaarnestad,
de uitgeverij van Panorama,
mr P. Hendrick, vond dat het
weekblad voldoende aanwij
zingen had tot publikatie over
te gaan.
Erkamps is daarentegen van
oordeel dat Panorama leugens
heeft verkondigd. Zijn raads
man, mr C. Zwaneveld, ver
klaarde dat de ontvoerder na
de publikatie met de dood is
bedreigd.
ADVERTENTIE
'N SPANNEND AVONTUUR
IN RUIMTE EN TIJD...
Geen krant ontvangen? Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdagj
tussen 14.0Q en 15.00 uur, telefoonnr.071-122248 en uw kran:
wordt nog dezelfde avond nabezorgd.
