ABP-
Wie Rambo s
zal misdaad oogsten
top
wil
ander
kantoor
ord en Fiat in de
ag om Alfa Romeo
□ortbestaan
iescheepvaart op
e tocht
„Arme landen kun je
niet dwingen verkeerde
produkten te kopen
delinquenten tenslotte tracht
men te begeleiden bij hun te
rugkeer in de samenleving.
Stress en agressie
Vooral dat laatste valt om de
dooie dood niet mee. Leo
Zwennes, sinds 1 januari van
dit jaar betaald coördinator
van de regio Den Haag van
het project: ,,De gevangenis is
een keiharde survival-we
reld. Een wereld van stress
en agressie. Je ontkomt er
niet aan een mentaliteit te
ontwikkelen van: niks deert
me, ik ben van beton en ik
zorg zelf wel dat ik aan m'n
trekken kom. Met die bajes-
mentaliteit ga je na kortere
of langere tijd, in mijn geval
dus na acht jaar, de vrije
maatschappij weer in. Die
maatschappij heeft geen baan
voor je, op je uitkering wordt
meestal meteen een strafkor
ting toegepast, een verzeke
ring afsluiten lukt haast niet
en bijna iedereen die erach
ter komt dat je in de bak
hebt gezeten, spuugt je uit. Is
het dan een wonder dat zo'n
èx-delinquent zegt: „Willen
jullie mij weer pakken?
Wacht even, dan zal ik eerst
jullie nog even te grazen ne
men. Zijn revolver uit het
vet haalt en weer een bank
binnen loopt?".
Zielig dus eigenlijk, die de
linquenten en ex-delinquen
ten?
„Helemaal niet zielig. Maar
ik wil wel dat men de dingen
objectief ziet. Als je de jonge
ren opvoedt tot Rambo's,
moet je niet gaan huilen als
ze ook Rambo's worden".
Over Rambo's gesproken
qua uiterlijk straalt Leo zelf
met zijn gedrongen postuur
en brede schouders bepaald
ook enige stoerheid uit. Dis
cussiërend met de bejaarde
dames op de tentoonstelling
echter, legt hij een haast
vrouwelijke sensitiviteit aan
de dag. Aan de andere kant
kan een ruime dosis lef hem
ook weer niet worden ont
zegd.
Fotootje maken?
„Je gaat je gang maar".
Voor de Scheveningse straf
gevangenis?
„Waarom niet?".
Drentelend langs de panelen
ontdekt Leo, sinds 1978 justi-
tie-.vrij en inmiddels 35 jaar
oud, verschillende voor hem
vertrouwde gezichten op de
foto's. En tal van bekende
plekken. Scheveningen,
Vught, Veenhuizen. Politie
cellen, gevangeniscellen, iso
leercellen hij heeft het al
lemaal van binnen gezien.
Merkt hij op: „Van de ene
kant kent onze samenleving
een reclame-systeem dat al
maar verder wordt geperfec
tioneerd en dat iedereen
dus ook de werkloze bui
tenlandse jongeren in de
Schilderswijk ophitst om
elke dag weer nieuwe Nike-
schoenen. Kappa-truien,
kleurentelevisies en Toyota's
te kopen. Van de andere
kant onthoudt diezelfde sa
menleving aan honderddui
zenden mensen de mogelijk
heid om zich een inkomen te
verwerven waarmee ze al dat
Leo Zwennes: „Je kan gaan schoppen en trappen tegen de maatschappij en dat heb ik jaren
lang gedaan. Maar je verliest altijd. Je kneust alleen jezelf".
DEN HAAG De Raad van
Toezicht van het Algemeen
Burgerlijk Pensioenfonds
(ABP) wil weg uit het kantoor
aan de Benoordenhoutseweg
46 in Den Haag. Bij de ophan
den zijnde verzelfstandiging
van het pensioenfonds past het
niet langer zo nadrukkelijk in
het zelfde gebouw als diensten
van het ministerie van Birc-
nenlandse Zaken gevestigd te
zijn, zo verklaarde de nieuwe
voorzitter van de Raad van
Toezicht van het ABP. J. Reij-
nen, gisteren. De nieuwe
structuur van het ABP voor
ziet in een grotere zelfstandig
heid, los van het ministerie.
Als voorzitter van de Raad
van Toezicht benadrukte Reij-
nen gisteren vooral deze onaf
hankelijkheid. Die kan er ook
toe leiden dat de top van het
ABP na 1 jaunari vertrekt uit
Den Haag en zich in Heerlen
zal vestigen waar de 3600
werknemers van het ambtena-
renpensioenfonds kantoor
houden. Volgens Reijnen moet
daar nog een besluit over val
len. Hij sluit echter zeker niet
uit dat ondanks de nieuwe
structuur de top van het ABP
in Den Haag gevestigd zal wil
len blijven, maar danm wel in
een ander kantoor.
WOENSDAG 11 JUNI 1986 PAGINA 13
onze correspondent Gerard Kessels
JlE Het zijn spannende dagen voor Alfa Ro-
Italie's tweede autoproducent is het middel-
t van een gigantische touwtrekkerij tussen
1 en Fiat. Beide grote autobouwers willen het
ar verlieslijdende Alfa overnemen. De mana-
van Alfa Romeo moeten zich voelen als het
iame muurbloemetje waar plotseling iedereen
wil dansen.
taliaanse staat is al jarenlang eigenaar van de autofa-
t, zodat de beslissing in Rome valt. Dat betekent dat
politieke motieven een rol spelen. Daarom moet Fiat
r niet kansloos worden geacht, al lijken de Amerika-
op dit moment de beste papieren in handen te hebben,
deed eind vorige maand een officieel aanbod om Alfa
te nemen.
Ier hulp lijkt Alfa Romeo reddeloos verloren. Het be
is een bodemloos vat, waarin al vele duizenden mil-
fn lires geruisloos verdwenen zijn. Sinds de introductie
ile Alfa Sud in 1974 heeft Alfa Romeo een kleine twin-
jiiljard gulden verlies geleden.
g jaar verdubbelde het verlies zelfs, zo maakte het
ern gisteren bekend. Bedroeg het verlies in „nog" 183
^en gulden, verleden jaar liep het op tot 404 miljoen
en. Het bedrijf verklaarde dat de grootste verliezen
rekening kwamen van de produktie-afdeling voor
onenwagens, Alfa Romeo Auto. De verliezen zijn voor-
elijk te wijten aan de vertraagde presentatie van de
we Alfa 75 en aan het feit dat het concern zich uit een
pl buitenlandse markten, zoals Zuid-Afrika heeft te-
letrokken, aldus het bedrijf.
g jaar verkocht het bedrijf ruim 172.000 auto's, waar-
113.000 in Italië. Alfa Romeo produceert in twee grote
leken: in het noorden bij Milaan en in het zuiden bij
els. Er werken 34.000 werknemers.
!;nieurs
Romeo bouwde vroeger auto's voor een klein, select,
ek. Terwijl de afwerking nog wel eens te wensen
iet, verwierf het bedrijf faam met zijn motoren die in-
urs deden watertanden. Toen Alfa Romeo begin jaren
iitig besloot de koers van het concern te wijzigen en de
Jet van de massaverkoop op te gaan, bleek dat een fali-
He misgreep. Er werd een grote nieuwe fabriek bij Na-
gebouwd, die de capaciteit opschroefde tot boven de
1)00 auto's per jaar. Een aantal dat bij lange na niet ge
ld is. Organisatorische problemen en stakingen verlam
de produktie. Bovendien bleek al snel dat Alfa beter
in het maken van auto's dan in het verkopen ervan,
ilk geval werd Alfa nooit een massaproducent, die bij-
rbeeld Fiat op de Italiaanse markt seFieus tegenspel
■^bieden. En met een jaarlijkse produktie schommelend
H^n de 160.000 en 220.000 bleef Alfa Romeo ook interna-
-aal een kleintje. Ook de samenwerking met Nissan (in
t/J) kon Alfa Romeo niet uit de moeilijkheden helpen. De
met de Japanners riep de gramschap op van Fiat. De
ijnse autofabrikant is kennelijk vastbesloten grote bui-
andse concurrenten zoveel mogelijk van de Italiaanse
'kt te weren.
nlokkelijk
aanbod van Ford ziet er aanlokkelijk uit. De Amerika-
Iwillen diep in de beurs tasten voor het prestige dat
Romeo nog steeds in de autowereld geniet. Ford zegt
lid te zijn de komende tien jaar ruim 3,5 miljard gulden
ilfa Romeo te investeren. Verder garanderen de Ame-
Jlnen dat er geen inkrimpingen plaats zullen vinden. De
ouktie wordt opgekrikt tot boven de 400.000 en de
m 'Alfa Romeo' zal gehandhaafd blijven,
t Fiat daar tegenover stelt lijkt betrekkelijk mager. Fiat
B.het bedrijf opsplitsen in een Alfa Noord en een Alfa
lil. In het noorden zou verder gegaan moeten worden
|l de autoproduktie, in nauwe samenwerking met een
|ere Europese automobielfabrikant. In dat verband cir-
fren de namen van BMW, Saab en Volvo. De Alfa-fa-
»k in Napels zou zich moeten beperken tot fabricage
onderdelen voor de Fiat-fabrieken. De werkgelegen-
en de schulden van Alfa Romeo zouden nader ondër-
p van gesprek moeten worden.
beide pakketten vergelijkt zal niet verbaasd zijn dat
taliaanse staat, die nu de dienst uitmaakt bij Alfa Ro
ti, voorstander is van een overname door Ford. Het aan-
i van Fiat lijkt vooral geïnspireerd te zijn door de wens
grote concurrent van de Italiaanse markt te houden,
■^ïen zouden Ford en Alfa Romeo straks zo'n elf procent
I de Italiaanse markt in handen krijgen.
f
DERS LUIDEN NOODKLOK:
(Van onze
parlementaire redactie)
HAAG Het voortbestaan van de Nederlandse zee-
pvaart staat op de tocht. Op vrijwel alle markten heerst
japaciteit en de resultaten lopen door een dalende dollar-
I terug. Als de overheid niet snel in actie komt blijven de
teringen in de zeescheepvaart achter, daalt de werkgele-'
fid en zal de vloot nog verder inkrimpen. De Koninklijke
flandse redersvereniging (KNRV) zegt dit in het vanmor-
[epresenteerde jaarverslag over 1985.
ins de KNRV heeft de scheepvaart meer investeringssteun
[le overheid nodig, moet het aantal bemaningsleden per
jmet ongeveer tien omlaag en een moeten zeevarenden een
[ingverlichting krijgen. Maar ook als deze maatregelen in-
jad genomen worden, zal het onontkoombaar zijn dat Ne-
-fcdse reders hun schepen onder goedekope buitenlandse
'laten varen, aldus de KNRV.
?t jaarverslag schetst de KNRV een somber beeld van de
heepvaart. In de lijnvaart worden Europese reders wegge-
jirreerd door collega's uit de Verenigde Staten en het Verre
|n. Bovendien staan de tarieven onder druk. De tankvaart
Rterug door een dalende dollarkoers en de zeesleepvaart en
Mg draaien al jaren met rode cijfers.
Ijfederlandse vloot stond het afgelopen jaar op een 22-ste
fp op de wereldranglijst. De omvang van de vloot daalde het
Open jaar opnieuw met zes procent.
A
fieutöeGou*q/nt
Bekroonde overall
Een ruime overall is het winnende ontwerp van nieuwe werkkleding voor jongeren in de bedrijfs-
scholen voor de metaal- en elektrotechnische industrie. Het ontwerp is van Michel Evers, die staan
de tussen juryvoorzitter Frans Molenaar en zijn creatie, gisteren in Eindhoven de prijs in ontvangst
mocht nemen.
D.W Everts, nu nog coördinator bedrijfsleven, over twee maan
den directeur van een belangrijke VN-dochter.
NEDERLANDSE AMBTEN AAR NAAR HOGE VN-POST:
DEN HAAG „Door
ontwikkelingslanden te
dwingen de financiële
hulp die zij van Nederland
ontvangen ook in Neder
land te besteden, verkoop
je echt geen machine ex
tra". Dat is de mening van
drs. D.W. (Daan) Everts,
coördinator bedrijfsleven
op het ministerie van ont
wikkelingssamenwerking.
Tot nu toe moet het groot
ste gedeelte van de lenin
gen die Nederland aan
ontwikkelingslanden
geeft, in dit land of in
ontwikkelingslanden
worden besteed.
Dat heet „binding" en het be
tekent in de praktijk, dat zo'n
65 tot 70 procent van het ont
wikkelingsgeld terugstroomt
naar Nederland. Tegenstan
ders ervan menen dat die bin
ding funest is, omdat ontvan
gende landen niet het goed
koopste land kunnen uitkiezen
voor hun opdrachten. Maar
dat is, net zozeer als de ge
dachte dat binding méér or
ders oplevert, een „volledig
achterhaald idee", aldus
Everts.
„Ontwikkelingslanden kopen
wat zij nodig hebben. Wanneer
zij Nederlandse guldens heb
ben te besteden, gaan ze dat
geld heus niet uitgeven aan
een fout produkt; Nederland
kan hen nu eenmaal niet
dwingen een foutieve keuze te
maken. Wanneer wij een goed
aanbod hebben, zoals bagger-
werken, energievoorziening of
specialistisch advies dan ko
men ontwikkelingslanden toch
wel bij ons kopen. En boven
dien: ook zonder binding zijn
er informele manieren om de
besteding van ontwikkelings
geld in Nederland te doen
plaatshebben".
Grabbelton
Everts heeft de afgelopen vijf
jaar gewerkt als coördinator
bedrijfsleven op het ministerie
van ontwikkelingssamenwer
king. Een onderdeel van het
ministerie dat door progressie
ve partijen eh Derde-wereld
bewegingen met veel scepsis
wordt bekeken. Immers, de
huidige minister Schoo heeft
veel kritiek gekregen op haar
streven het bedrijfsleven een
prominente rol te geven bin
nen de ontwikkelingssamen
werking. „Het Nederlands be
lang weegt weer zwaarder dan
dat van het ontwikkelings
land", aldus luidden de boze
reacties op de plannen van
Schoo. Hoewel Everts, die zijn
laatste weken op het ministe
rie doorbrengt, het Nederland
se ontwikkelingsbeleid niet
heilig heeft verklaard, vindt
hij dat minister Schoo de rol
van het bedrijfsleven juist uit
stekend in het beleid heeft ge
vat.
„De voorschriften voor de
(verplichte) besteding waren
vroeger nog veel strenger. De
Nederlandse ondernemer
heeft altijd al een belangrijke
functie binnen de ontwikke
lingssamenwerking gehad. Pas
op het moment dat Schoo het
zwart op wit schreef was het
opeens verwerpelijk geworden
en deden tegenstanders het
voorkomen, alsof het ministe
rie een grabbelton was gewor
den".
De coördinator bedrijfsleven
wil daar wel nadrukkelijk aan;
toevoegen dat „het gevaar al-"
tijd op de loer ligt, dat de volg-1;
orde wordt omgedraaid". Hij,;
noemt een voorbeeld. „De bin-,;
nenvaart heeft te veel sche-J
pen, waar geen vracht meer
voor is. Uit Rotterdam ontvin
gen we de suggestie dat het
voor het ministerie toch een
fluitje van een cent zou moe
ten zijn die schepen te verko
pen aan bijvoorbeeld Brazilië'
of Egypte. Die landen hebben;
toch ook brede rivieren. Nou,;;
voor zoiets leent Schoo zich
dus niet. Pas wanneer uit die.
landen het verzoek komt voor-
binnenvaartschepen en wan-':
neer ons blijkt dat ze die
schpen inderdaad goed kun
nen gebruiken, is het ministe
rie bereid te bemiddelen".
Stuwdammen
Klinkt mooi, maar het bete-;
kent dat een minister erg sterk,
in zijn of haar schoenen moet,
staan om niet aan dergelijke'
verzoeken toe te geven. Hetü
Nederlands bedrijfsleven kentj
immers invloedrijke managers*
en bovendien zit ontwikke-i
lingssamenwerking onder de
loodzware duim van de minis
teries van financiën en van.;
economische zaken, die al eer-
der (geslaagde) pogingen de-1
den Schoo „over te halen" om
bepaalde projecten aan te
gaan.
Volgens Evefts valt het met
die druk van buitenaf op zijn
ministerie alles mee. Verkeer
de beslissingen kunnen boven
dien worden voorkomen door
het „spijkerhard vastleggen
van de criteria en zorgen dal
de projecten door parlement
en publiek controleerbaar
zijn".
Nog één, twee maanden overig
gens en Daan Everts kan ge
dag zeggen tegen alle (politiek
ke) verwikkelingen rond het
ministerie van ontwikkelings
samenwerking en het bedrijfs-r
leven. Hij is onlangs benoemcj
tot directeur van het Kapitaal
ontwikkelingsfonds (UNCDF)
van de Verenigde Naties in
New York. Een instelling die
fondsen verleent voor kleinr
schalige projecten, zoals hef
slaan van waterputten, het
aanleggen van plattelandswe*
gen en het inrichten vai)
werkplaatsen.
Het was het gat in de ontwik
kelingsmarkt dat was openge?-
bleven nadat de Wereldbank
(voor grootschalige projecten
zoals stuwdammen) en het
VN-Ontwikkelingsprogrammq
UNDP (met name voor technir
sche hulp) waren opgericht. 1
„Het UNCDF is erg sympa
thiek in de ogen van ontwik
kelingslanden, omdat het geld
geeft voor projecten die ze zelf
kunnen uitwerken. Hoe groter
het project, hoe groter immers
de afhankelijkheid van bui
tenlands kapitaal en kennis!
Kleinschalige projecten geveri
ontwikkelingslanden grotere
verantwoordelijkheid en da)
heeft een gunstig psycholo*
gisch effect op het eigen kun-:
nen", aldus de aankomend
VN-directeur, die ook graag
zou zien dat geld wordt gesto
ken in de meest achtergeble,-
ven gebieden die buiten de
grote hulpstromep vallen eri
„waar nu alleen verdwaaldé
hippies langskomen".
JOOS PERSOON
I
Wat Leo Zwennes dwars zit
is heel die schijnheiligheid
waarmee onze samenleving
omgaat met criminaliteit. Bij
voorbeeld. Jarenlang wordt
er al geroepen om hardere
straffen en meer gevangenis
sen. Maar dezelfde brave
burgers die zich zo opwinden
over de toename van de 'Win
keldiefstallen, gaan er prat
op dat ze hoogstpersoonlijk
de reisverzekering hebben
opgelicht. („Een regenjas en
een draagbare radio, haha,
scheelde toch weer 300 gul
den"). Ook in een zogenaamd
fatsoenlijk burgermilieu pro
testeert niemand wanneer
een technicus glunderend
vertelt dat hij de gasmeter zó
heeft weten te manipuleren,
dat het ding per jaar 50 kuub
minder aangeeft dan in wer
kelijkheid is verbruikt.
En wie durft nog hardop te
zeggen dat hij precies de be
lasting betaalt die hij ver
schuldigd is? Zo'n iemand is
een halve zachte. Een stu
deerkamer aftrekken die je
niet bezit is de maatschappe
lijke norm zo hoort het.
De automobilist die zich aan
de maximum-snelheid van
100 kilometer houdt? Een
wijf!
De Hagenaar Leo Zwennes
heeft van zijn achttiende jaar
tot zijn zesentwintigste in de
gevangenis gezeten. Een
vechtpartij met dodelijke af
loop. Leo werd aangemerkt
als de dader. Hij kreeg zes
jaar cel wegens doodslag. Los
daarvan ook nog eens twee
jaar wegens vermogensdelic
ten. De officier van justitie
voorspelde destijds „dat deze
knaap ook zelf op de snijtafel
van dr. Zeldenrust zal eindi
gen". Tot op heden is Leo
Zwennes echter nog springle
vend en deze week bezocht
hij de tentoonstelling „Vrij
heidsstraf Van de nood
een deugd maken?" in het
Museon. Aan de hand van fo
to's en begeleidende teksten
geeft de expositie een beeld
van het wonen en werken in
de huizen van bewaring en
de gevangenissen in ons land.
Ook de „vorming" van de ge
detineerden komt aan de
orde.
peperdure speelgoed kunnen
kopen".
En dan: „Op de televisie
wordt het geweld voortdu
rend verheerlijkt. Eindeloze
politie-series beuken er
avond aan avond het ideaal
beeld in van de Macho die
voor niets en niemand bang
is en zijn vuisten gebruikt als
iemand hem te na komt. Zijn
vuisten? Liever nog zijn blaf
fer, die hij vliegensvlug on
der de oksel vandaan tovert
en waarmee hij in één keer
raak schiet. Versier de vrou
wen, wordt een Rambo!,
roept de televisie op honderd
verschillende manieren.
Maar de jongen die op zater
dagavond in de disco dit ad
vies opvolgt, draait de lik in".
En dan: „De kranten klagen
ach en wee over de toene
mende misdaad. Meer politie,
eisen ze, en betere politie.
Maar dezelfde journalisten
die die stukjes schrijven,
schrikken er niet voor terug
om een inbreker als Aage M.
of een fraudeur als Heer Oli
vier de hemel in te prijzen.
Die worden in de publiciteit
gebracht alsof het authentie
ke Robin Hoods zijn".
En dan: „Met een ongeletter
de boef die bij een inbraak in
een villa wordt gepakt, heeft
onze samenleving geen par
don. Die krijgt een pro deo
advocaat en verdwijnt linea
recta achter de tralies. De
witte boorden-rcrimineel die
toevallig, de eigenaar is van
die villa, kan de allerbeste
advocaten.; inhurenen komt
er na jaren procederen met
een voorwaardelijke straf
van af".
Ja, het zit Leo Zwennes dui
delijk dwars dit soort
schijnheiligheid. Des te op
merkelijker is het dat hij he
lemaal geen verbitterde in
druk maakt. We komen bij
een beeldscherm dat een
multiple-choicetest terzake
bajestaal projecteert. Wat be
tekent de uitdrukking „bajes-
maf"? Wat is een „kolebran-
der", een „principaaltje",
„befgajes"? Wat wil het zeg
gen als je „voor twee jennen
opgaat"? Leo beantwoordt
alle vragen foutloos, wat bij
een groepje grijze dames dat
zijn verrichtingen gade slaat,
grote bewondering wekt. De
computer weet met de 100 %-
score kennelijk geen raad en
trekt aan het slot van het
programma de conclusie: „U
bent nog nooit met het ge
vangeniswezen in aanraking
geweest". Leo schiet in een
onbedaarlijke lach.
Over een kop koffie in het
museum-restaurant consta
teert hij: „Je kan gaan schop
pen en trappen tegen de
maatschappij en dat heb ik
jarenlang gedaan. Maar je
verliest altijd. Je kneust al
leen jezelf. Op een goed mo
ment h"eb ik tegen mezelf ge
zegd: dit heeft geen zin meer
Als ik me staande wil hou
den moet ik me voegen naai
het systeem en erin kruipen.
Ik heb een mavo-diploma ge
haald, een diploma automon
teur en het vwo-diploma. Het
is me gelukt, ik heb nou een
plek in het systeem, een be
taalde baan en vanuit
deze positie probeer ik vol
gens, zeg maar, een positieve
strategie iets te veranderen
aan de maatschappij".
Drie jaar geleden meldde Leo
Zwennes zich als vrijwilliger
bij het „Voorlichtingsprojekt
Delinkwentie en Samenle
ving". Een door de overheid
gesubsidieerde organisatie
die beoogt het vooroordeel
„Eens een dief, altijd een
dief" te bestrijden. Daarnaast
probeert de organisatie door
voorlichting te geven op
scholen, de jeugd te behoeden
voor crimineel gedrag. Ex-
Romeo lanceerde in 1974 de Alfa Sud met de bedoe-
Joor te stoten naar de massamarkt. De massa hapte
ir niet toe en de verliezen van de Italiaanse autoprodu-
■mamen voortdurend toe.