Wijs op reis,
verstandig
met vakantie
NEDERLANDERS
NEMEN EERSTE UREN
TE VEEL RISICO
Adressen en
telefoonnummers
Boetes
Benzinebonnen
voor Italië
Chaos
a la playa
£eidóc0ouAO4it'
DEN HAAG - Bent u ook iemand
die op weg van of naar zijn vakan
tieoord denkt: „Die eerste rustpau
ze, na twee uur rijden, kan ik wel
overslaan"? Veel Nederlanders die
met de auto op vakantie gaan lij
ken er zo over te denken. De resul
taten zijn er dan ook naar. Dertig
procent van alle ongevallen op de
heenreis vindt plaats binnen de
eerste 250 kilometer. Op de thuis
reis ligt dat* percentage nog veel ho
ger: binnen de eerste drie uur na
het vertrek is al 55 procent van de
ongelukken gebeurd.
Het houden van regelmatige rustpauzes
tijdens een lange autorit is een van de
vele dringende adviezen waarmee tal
van instanties de vertrekkende toeristen
deze weken bestoken. Aanwijzingen en
suggesties overigens die niet alleen be
doeld zijn voor mensen die op eigen ge
legenheid op vakantie gaan. Want ook
als de organisatie van reis en verblijf aan
een touroperator is overgelaten, kan een
behoorlijke voorbereiding geen kwaad.
Voor alle reizigers naar het buitenland
geldt, dat paspoort of toeristenkaart gel
dig moeten zijn en dat voor sommige
landen ook een visum nodig is. Maar
ook een reisverzekering voor (bagage en
ongevallen) is onontbeerlijk. Van de
noodzaak van de reisdocumenten is ie
dereen wel overtuigd. Anders kom je im
mers niet langs de douane. Maar nog
lang niet iedere vakantieganger is bereid
een reisverzekering te sluiten. Geschat
wordt dat zo'n kwart van alle landgeno
ten die voor een kortere of langere va
kantie naar het buitenland vertrekken,
onverzekerd op reis gaan. Sommigen uit
onwetendheid, anderen uit volstrekt
misplaatste zuinigheid.
Medische kosten
In principe heeft iedere Nederlandse zie
kenfondsverzekerde in de landen van de
EG en een aantal andere verdragslanden
dezelfde (medische) rechten als de inwo
ners van het betrokken land. Om te kun
nen aantonen dat men bij een zieken
fonds is aangesloten, is een E-l 11-for
mulier nodig dat gratis bij het zieken
fonds verkrijgbaar is. Op het eerste ge
zicht lijkt het Nederlandse ziekenfonds
daarom voldoende. Een belangrijk ver
schil is echter, dat de verzekerde medi
sche hulp in tal van landen minder om
vangrijk is dan de hulp waarop men in
Nederland aanspraak kan maken, zodat
er bijbetaald moet worden. Ook de extra
verblijfs- en transportkosten komen, als
men geen reisverzekering heeft, voor ei
gen rekening. Ditzelfde verhaal geldt
overigens in grote lijnen ook voor parti
culier verzekerden.
De gebruikelijke reisverzekering omvat
ook een dekking tegen verlies, diefstal en
beschadiging van de bagage. Als gevolg
van de enorme fraudes die de afgelopen
jaren met dergelijke schades zijn ge
pleegd. is voor een aantal vergoedingen
een maximum gesteld aan het uit te be
talen bedrag. Meer verzekeren - bij
voorbeeld kostbare apparatuur en sierra
den of rechtsbijstand - is mogelijk, van
zelfsprekend tegen extra beuling.
Wie met de auto op vakantie gaat (extra
dekking noodzakelijk voor aanhangers,
caravans, surfplanken en boottrailers)
zou kunnen overwegen een vakantie-cas
coverzekering af te sluiten. Deze dekt de
schade aan het eigen voertuig tijdens de
vakantie wanneer men nu eenmaal, on
der meer door onbekende verkeerssitua
ties en vakantiedrukte, extra risico loopt
op de weg.
Met name voor reizigers naar Groot-
Bnttanniè, Oostenrijk, Zwitserland, Joe
goslavië, Turkije, Spanje, Portugal en
Griekenland is"zo'n vakantie-casco aan
te bevelen. De schuld van de tegenpartij
is in een vreemd land immers vaak
moeilijker aan te tonen en vercekerings-
kwesties zijn, vooral in Zuid-Europa,
doorgaans jaren slepende kwesties. Bo
vendien kan in deze zuidelijke landen
het door een WA-verzekering gedekte
bedrag veel lager zijn dan in Nederland.
In ons land vergoedt een standaardver-
zekering tot maximaal een miljoen gul
den per gebeurtenis. Maar in bijvoor
beeld Turkije kan men met veel minder i
worden afgescheept. Daar geldt een wet
telijk verplicht minimum van maar en
kele honderden guldens. Daar sta je dan
met je zwaar beschadigde auto langs de
weg naar Istanboel.
Groene kaart
Andere reisdocumenten die zeker mee
moeten 'tijdens de vakantie zijn het Eu
ropese Schadeformulier en de Groene
Kaart. Het Europese Schadeformulier is
in een groot aantal landen ingevoerd. De
taal erop verschilt, maar de vragen zijn
identiek. Aan de grenzen wordt tegen
woordig nauwelijks meer naar de Groe-
Algemene informatie over reisbestemmingen, rou
tes etc:
Alle reisbureaus, alle buitenlandse verkeersbu
reaus. alle ANWB-kantoren (hoofdkantoor Den
Haag: 070-264426). ministerie van buitenlandse
zaken. Postbus 2(3061, 2500 EB Den Haag.
Gezondheid en hygiene:
Ministerie van WVC, Postbus 5406, 2280 HK
Rijswijk, tel. 070-406015 en Koninklijk Instituut
voor de Tropen. Mauritskade 63. 1092 AD Am
sterdam tel. 020-5688469. Verder bij alle apothe
ken een folder over een reisapotheek.
Vakantie en verzekeringen:
Bureau Voorlichting Verzekeringen, Postbus 990,
2502 CA Den Haag, tel. 070-614731 en alle zie
kenfondskantoren.
Drugs op vakantie:
Vereniging van Reclasscringsinstellingen. Post
bus 5015. 5201 GA Den Bosch, tel. 073-123221.
Huisdieren en vakantie:
Commissie Gezondheid en Welzijn Gezelschaps
dieren, Postbus 14031, 3508 SB Utrecht.
ANWB:
Alarmcentrale: 070-141414 (24 uur per etmaal
bereikbaar). Verkeersinformatie buitenland: 06-
91091080. Verkeersinformatie binnenland: 070-
313131.
De Italiaanse meren zijn zeer geliefd bij Ne
derlandse surfers. De meeste surfers zullen
echter niet weten dat in Italië sinds 1983 en
kele surfwetten van kracht zijn, op de nale
ving waarvan de politie dit jaar extra gaat let
ten. Zo is windsurfen alleen overdag toege
staan, vanaf een uur voor zonsopgang tot een
uur na zonsondergang en bij goed zicht. Het
is verboden een passagier mee te nemen op
de plank en de surfer moet een zwemvest
dragen.
Verkeersboetes kunnen vooral in Frankijk en
Zwitserland hoog oplopen. In het laatste land
is een aantal boetes, bijvoorbeeld op het dopr
rood licht rijden en verkeerd parkeren, begin
dit jaar met vijftig procent verhoogd. Wie in
Zwitserland tot vijftien kilometer per uur te
hard rijdt, krijgt 130 gulden boete. Automo
bilisten die meer dan vijftien kilometer bo
ven de maximumsnelheid rijden, komen
voor de rechter. De hoogste verkeersboete
kan men echter in Frankrijk behalen. Wie
daar een rood licht negeert of een doorgetrok
ken witte streep overschrijdt, kan rekenen op
een bekeuring van 2250 franc, ruim negen
honderd gulden!
Ondanks de daling van de olieprijzen zijn er
voor Italië ook dit jaar bezinebonnen te koop
die een korting geven van vijf tot tien pro
cent op de normale verkoopprijs. Er is echter
wel wat veranderd aan het bonnensysteem.
Zo zijn er voortaan niet twee maar vier ge
bieden waarvoor de toerist bonnen kan ko
pen. Bovendien zijn het tegenwoordig lire
bonnen en geen literbonnen, waarvan de aan-
koopwaarde afhankelijk is gesteld van de
koers van de lire op de dag van aankoop. De
ANWB verwacht dat de nieuwe bonnen van
af half juni te koop zullen zijn op de ANWB-
kantoren. Wie voor die tijd naar Italië reist,
kan de bonnen aan de grens kopen. Bij de
ANWB zijn ook nog steeds Joegoslavische
benzinebonnen te koop. Maar door de daling
van de olieprijzen maakt het in dat land niets
meer uit of de brandstof contant of met bon
nen wordt betaald: het prijsvoordeel is ver
dwenen.
ne Kaart (verzekeringsbewijs van de
auto) gevraagd. Maar in geval van een
ongeluk heeft men voor de politie direct
alle noodzakelijke gegevens bij de hand.
Wie onder behandeling is van een arts
en/of medicijnen gebruikt, kan zijn arts
vragen om een zogenaamd Medisch Pas
poort. Dat helpt voorkomen dat medi
cijnen voor drugs worden aangezien. In
sommige landen is zelfs een invoerver
gunning nodig voor medicijnen, met
name natuurlijk voor die medicamenten
die onder een opiumwet vallen. Echte
drugs zijn overal taboe. Ook de in Ne
derland oogluikend toegestane soft
drugs, zijn in de meeste andere landen
goed voor een jarenlange gevangenis
straf. Voor de Europese landen zijn geen
inentingen nodig. Maar voorzichtigheid
met zonnebrand, voedsel en hygiëne is,
zeker in warme landen, op zijn plaats.
Het meenemen van een reisapotheek is
geen overbodige luxe.
Praktisch is ook de Internationale Reis-
en Kredietbrief (IRK) van de ANWB.
Houders van zo'n brief hebben recht op
gratis bemiddeling door de ANWB-
alarmcentrale bij zo'n beetje alle proble
men en moeilijkheden die een toerist
kunnen overkomen. Belangrijk onder
deel van de IRK zijn de kredietcoupons.
Zij zijn niet bedoeld om de supermarkt
of souvenirs mee te betalen, maar wor
den in talrijke landen door garagehou
ders," sleepdiensten, ziekenhuizen etc.
aanvaard als betaalmiddel.
Die IRK is niet alleen bestemd voor au
tomobilisten; ze zijn ook nuttig voor
fietsers die onderweg materiaalpech krij
gen en geen onderdelen kunnen vervan
gen. Het opsturen van een trapas, voor
vork of wiel naar een uithoek van Euro
pa is geen bijzonderheid. Als het nodig
is, krijgt de IRK-houder een complete
fiets nagestuurd.
Vertrek
De dag van het vertrek. Vliegtickets, we
genkaarten. paspoorten, bankcheques,
giro-betaalkaarten en vreemde valuta
zitten veilig in de tas. De bagage is voor
zien van labels met naam, adres en be
stemming. Kopieën van paspoort, rijbe
wijs, een lijstje met belangrijke telefoon
nummers en andere documenten zitten
in de koffer. Auto en caravan zijn tech
nisch in orde bevonden. Maar hoe staat
het met het eigen huis en wordt de hond
dit jaar opnieuw op een stil bosweggetje
uit de auto gezet?
Er zijn nog steeds mensen die er alles
aan doen om duidelijk te maken dat zij
met vakantie zijn: hermetisch gesloten
gordijnen en stapels post in gang of brie
venbus. Toch is het een kleine moeite
om er voor te zorgen dat het huis er be
woonbaar uitziet en kostbaarheden in
een bankkluisje worden opgeborgen.
Heel handig zijn de tijdschakelaars voor
lampen, die het licht 's avonds aan en
uit doen. Wie zijn huis per se niet onbe
woond wil achterlaten, kan gebruik ma
ken van de diensten van een huizen-op
pas, die bovendien zorgt voor de hond,
het konijn van de kinderen en de lapjes
kat.
Belangrijk voor de thuisblijvers is een
overzichtje van de voorgenomen reis
route, de geplande vakantie-adressen en
merk. type. kleur en kenteken van het
vervoermiddel. Dit zijn essentiële gege
vens om van de thuisblijvers geen
spoorzoekers te maken. Elk jaar op
nieuw blijken relatief veel mensen on
vindbaar.' waardoor zij pas bij thuis
komst horen over ziekte of overlijden
van naaste verwanten. Jaarlijks worden
door de ANWB-alarmcentrale zo'n twee
duizend oproepen de wereld in gestuurd.
Overigens worden alleen verzoeken in
behandeling genomen die verband hou
den met ziekte of overlijden van familie
leden in de eerste of tweede graad. Alle
overige aanvragen worden afgewezen
omdat men anders de hele dag niets an
ders zou doen dan spoorloze vakantie
gangers oproepen.
De oproepen worden dagelijks over de
radio uitgezonden en in de grote lande
lijke dagbladen afgedrukt. Bovendien
hebben tientallen campinghouders in de
voornaamste vakantielanden posters
over de ..spoorzoekers" ontvangen. En
in de drukste weekeinden van deze zo
mer zullen bij alle belangrijke grensover
gangen aan de vakantiegangers speciale
enveloppen worden uitgedeeld vol
bruikbare tips en informatie.
Op vakantie
Wie op vakantie is, gedraagt zich nogal
eens anders dan thuis. Het zou aardig
zijn als daarbij niet vergeten werd dat
een vakantieganger te gast is in een an
der land dat andere gewoontes en wetten
heeft. Die wetten zijn vaak veel strenger
dan in Nederland. Reisgidsen en brochu
res van buitenlandse verkeersbureaus ge
ven doorgaans een goed inzicht in die
afivijkende (verkeers)regels.
Het is niemand toe te wensen dat hem
of haar op vakantie iets overkomt. Toe
risten kunnen het risico van berovingen
al sterk verkleinen door waardevolle pa
pieren en voorwerpen veilig op te bergen
en, zeker in zuidelijke landen, niet met
al hun rijkdom te kijk te lopen.
Maar als er ondanks die voorzorgsmaat
regelen iets gebeurt, moet men zo snel
mogelijk contact opnemen met de poli
tie en met de hulpverlenende instantie
in Nederland. Dat is, afhankelijk van de
reisverzekering en het bezit van een
IRK, de ANWB-alarmcentrale of een
van de andere hulpcentrales die de ver
zekeringsmaatschappijen de afgelopen
jaren uit de grond hebben gestampt. Po
gingen van onder meer de ANWB om te
komen tot één landelijke alarmcentrale
zijn tot op heden op niets uitgelopen. Ei
genlijk is dat een bespottelijke situatie,
want de toerist-in-problemen kan door
al die bomen het hulpverleningsbos nau
welijks meer zien.
JOS TIMMERS
ZATERDAG 7 JUNI 19
Dit jaar zou alles goed gaan. Drier
jaar achtereen was zijn vakantie irt~
het water gevallen. In Venetië had
den Greet en hij vergeefs naar het
de reisgids beloofde land gezocht e/E
in Griekenland bleek de reisleider.p
nog knapper dan in de gids - maai
dat had hij Greet aI weer vergeven
De laatste keer hadden ze hun drie
kinderen niet meegenomen en Hasj
z'n vrouw uit pure verveling weer ver-
liefd geworden op een reisleider. Zifa
had nu beterschap beloofd, maar hcinj
was hem toch niet ontgaan hoe haaré
ogen waren gaan stralen toen him
Spanje als vakantieland had uitgeko-r^
zen. Enfin, om een goede beurt lesg
maken had Greet de hele trip voorbed—
reid en kon hij nu zo vanuit z 'n laat
ste vergadering op weg.
Na thuis zijn Bermuda te hebbed
aangetrokken trapte hij het gaspe
daal diep in. In het achteruitkijkspie
geltje kon hit zien hoe een nog jeug- D
dig ogende aame hem wild uitzwaai-,
de. ..Het eerste foutje", grijnsde hij, N
terwijl hij de auto keerde en zijn we-«2
der helft ophaalde. Wilde je ae reis-
leider voor je alleen hebben?", grapte^
Greet sportief En hij kon er zowaarE
om lachen en vergat even het nog P
niet geneutraliseerde maagzuur van
maandenlang keihard werken. MaarC
zijn ogen vertoonden tot aan de Bet-Zl
gische grens een nerveuze tic en nog.n
voor hij aan Frans spreken toe was,
was hij aan hel eind van zijn latijn. L
Vakantie is leuk, maar je zou cr F
niet zo doodmoe aan moeten begin-
nenbedacht hij. ..Eigenlijk is het Is
aan de werkende klasse niet be-
sleed". Greet nam hel stuur over en
hij kreeg de taak af en toe met een
hand op de achterbank te graaien
om van een wervelwind weer drie
kinderen te maken. „Pap. wat voor
kasteel is dat?", was een welkome
onderbreking van de serie „Mam.
heb je wat te drinkenen „Jee. ik
moet zo nodig".
Bij de eerste tolweg werd de beurs
met Nederlands geld gevonden, bij
het verlaten van ae laatste péage wa
ren de Belgische francs pas ontdekt.
I 'lak voor Spanje ontwaarde Greet
de Franse J'rancs op de grond, aange
vreten dóór Hammie. het konijn dat
hun jongste dochter thuis had zullen
laten. De bodem van de auto lag w-l
tussen bezaaid met Hammies wissel
geld. Toch hield iedereen er de moedl
in: dit jaar zouden ze een moordva-1
kantte hebben en in opperbeste stem
ming plakten ze bij La Escala de
derde band en zochten ze buiten Ro
sas tijdelijk een camping op omdat
hun hotelkamer de eerste nacht dub
bel geboekt bleek te zijn. Foutje van
de reisleider, 1-0 voor mij, dacht de
GELIJKMAKER
Nog voor de derde dag moest hij de
gelijkmaker incasseren toen hij
Greet en de reisleider in een geani
meerd gesprek gewikkeld zag. Toen
hij „G rijpst ra en De Gier" 's avonds
een meter boven de dansvloer zag
zweven op een wolk van geluk, aan
vaardde hij zijn nederlaag als een
man en bestelde zes rum-cola's. „Ik
heb je maar wat geplaagd", bekende
Greet de volgende ochtend op het
strand, waar manlief zijn roes uil-1
sliep. Wist ik toch gunde hij haar
het vertrouwen dal ze kennelijk wil
de. Grootmoedig gaf hij haar een
handvol peseta's om ae kinderen
mee op een zeiltocht te nemen. Hij
zelf draaide zich nog eens om in het
warme zonnetje. Uren later werd hij 1
wakker naast twee grote stukken los- i
se huid. „Die gemene ploert", grom
de hij tegen de zon. „die koperen
ploert is uit z'n bol gegaan en heeft
me te grazen genomen
Drie dagen schaduwarrest temidden
van medisch specialisten was de tol
die hij moest betalen. De reisleider
had niet triomfantelijk gekeken toen
hij „de man van de vrouw met de
stralende ogen" naar het ziekenhuis
had gebracht. Overdag kwamen al
leen de kinderen hem opzoeken,
want dan waren „G rijpst ra en De
Gier" aan het surfen. ../k plaag je j
maar hield Greet elke avond vol en
hij knikte dan begrijpend met z'n ge
blakerde kop. Het was vakantie, ver
dorie. en niets of niemand zou hem
uit z'n humeur krijgen. Als je er geen
probleem van maakte, was immers
niets een probleem. „Leve de reislei
der". zei hij hardop over die ver
domd aardige" jongen die er toch
ook niks aan kon doen dat hij eruit
zag. als een gebronsde halfgod.
GELUK
De tweede vakantieweek verliep alles
perfect. Het oudste kind was een dag 1
na het beledigen van een Spaanse i
politieman al weer vrijgelaten, de
twee anderen zwommen eindelijk
waar geen zeeëgels hen voor de voe
ten groeiden en Greet en haar man
luisterden gelukkig keuvelend onder
een parasol naar de neerkletterende
regen.
De slotdag in Rosas zorgde nog voor
enig ongemak. De man haa voor
Greet een roos gekocht bij een passe
rende vrouw en was prompt zijn por
temonnee kwijthet middelste kind
wilde niet vertellen waar het konijn
de paspoorten had begraven en op
hun auto had een grapjas Zwitserse
nummerplaten gemonteerd. Toen de
man het hotelpersoneel - uit Greets
portemonnee - extra fooi had gege
ven, gunde men hem een blik in een
verzameling van wel honderd num
merplaten. De zijne zalen er echter
niet bij.
„We hebben gewoon onze dag niet",
zei de man glimlachend tegen Greet,
waarna ze besloten geen drank mee
te smokkelen naar Nederland. Bekaf,
maar in opperbeste stemming, keer
de het hele gezin huiswaarts. Hun
Bermuda's en T-shirts hielden ze
aan. Ze waren klaar voor het Hol
landse strand, want Pelleboer had
voor de hele week regen voorspeld.
Het geluk lachte hen eindelijk toe.
HERMAN JANSEN