Samengaan Hervormden en Gereformeerden stap dichterbij „Schaduw van dood hangt over dit tijdvak" CIO vraagt om wet die. steun aan Kerken regelt CeidóeSomcw aan tafel ACHTERGROND CeidaeSomcMtt Open brief aan professor Groot Wassink Raad van Kerken bemoedigt islamieten kerk wereld VOORWAARDELIJKE STRAF VOOR TSJECHISCHE KATHOLIEKEN Rechten en plichten brievi brief aan een professor en het is de eerste keer dat ik een open brief schrijf. Ik schrijf U overigens eerst als medegelovige. Enkele maan den geleden bent U in de openbaarheid getreden met het initiatief het contact tus sen rooms-katholieken en hun herders te verbeteren. Ik begreep dat U een poging wilde doen heilloze tegenstel lingen te overbruggen. Ieder initiatief in deze richting wordt door mij verwelkomd. Vanaf mijn kinderjaren voel ik mij diep verwant met de kerk van Rome. Tot op de dag van vandaag ervaar ik die band. Die Kerk heb ik lief. maar ik heb ook geleerd kritisch te denken over mijn kerk. Naarmate ik ouder werd ben ik het niet altijd met leiding gevenden eens geweest, maar dat verhindert me niet om van hen te houden en hen hoog te achten. Dat kan om dat er een wederkerige ver houding is gegroeid van res pect voor elkaar. Kardinaal Willebrands door wie ik in 1977 tot priester ben gewijd, ben ik steeds meer gaan hoogachten, ook al zag hij dingen soms heel anders. Maar dat mag ook. Van hem en kardinaal Alfrink leerde ik dat er een krische dialoog in de kerk mogelijk was. Maar de laatste jaren lijkt deze sfeer en deze traditie in de Kerk in toenemende mate verstoord te raken. Er is een sfeer van achterklap, van anonieme brieven waarvan de sfeer onthutsend is. Het deed me ook heel wat dat mgr. Gijsen een groot deel van de Nederlandse Kerk als stervende beschreef. Ik zelf zie heel veel vitaals en leven digs. Ik zie de inzet van mensen voor de weekendliturgie, in het ziekenbezoek, enz. En dan spreek ik nog helemaal niet over het oprechte zoe ken naar geloofwaardig le ven in deze tijd, ook al ver taalt zich dat niet altijd in re gelmatige kerkgang. Hoe waardevol ook, dat zegt nog niet alles. De verstoorde sfeer in de kerk blijft mij, medepastores en vele gelovigen niet onver schillig, ook al kan de een er wat nuchterder mee omgaan dan de ander. Die nuchter heid zou ook wel eens een af geschermde binnenkant kun nen zijn. U zult dus begrijpen dat ik initiatieven ter over brugging van de tegenstellin gen waardeer. Toch ben ik nogal geschrok ken over de eerste contact dag op 7 juni in Nijmegen waar juist mgr. Ter Schure en mgr. Bomers tot de voor aanstaande aanwezigen zul len behoren. Ook U weet dat zij een stroming in de kerk van Nederland vertegen woordigen waarin velen zich niet kunnen herkennen. Door juist hen uit te nodigen wordt de indruk weggeno men dat het hier om een overbruggingsinitiatief gaat. Deze brief kan gemakkelijk misverstaan worden als al weer een brief uit een be paalde stroming. Ik doe het niet met plezier, maar ik moet haar schrijven, omdat er verontrustende ontwikke lingen zijn die de tegenstel lingen dreigen te vergroten, waardoor allen die bij de pa- stroraal betrokken zijn, wor den afgeschilderd als een stelletje nietsnutten en ket ters. Er wordt een kerkbeeld gepresenteerd met een een zijdige gehoorzaamheidsop vatting en een sfeer die heel benauwend is. Bovendien groeit de.neiging zich te ver schuilen achter „de eenvou dige gelovigen", de „gewone parochiaan". Ik ontmoet hen haast dagelijks en ik weet dat velen met vragen worstelen die geen simpele antwoorden verdragen. Want juist simpe le antwoorden versterken hun levensvragen en bieden slechts schijnoplossingen. Er is een meer pastoraal bezorg de kerk nodig die dichtbij mensen staat en die met hen meezoekt en naar hen luis tert als mensen die serieus worden genomen. En wie dat doet, komt onder de indruk van de geloofzin en van au thentiek geloof sbele ven. Ik hoop dat U mijn brief wilt lezen vanuit een oprechte zorg om de kerk in de wereld van vandaag. Ik geloof dat die Kerk een belangrijke boodschap heeft door te ge ven en heeft voor te leven in navolging van de Herder bij uitstek: Jezus Christus. MARINUS VAN DEN BERG pastor in Almelo. Voor ons blad schrijft hij op gezette tij den een pastorale rubriek. „Wij, christenen, kijken met bewondering en respect naar de nauwgezette vervulling door velen van u van deze voor u goddelijke verplich ting. Dit te meer waar de wij ze van leven in Nederland uw vasten niet vergemakke lijkt". Dat schrijft een werk groep van de Raad van Ker ken in Nederland op de dag van het feest na de vasten maand „id al fitr" aan de moslim-landgenoten. De on dertekenaars verklaren te weten, dat de gelovige mi granten dikwijls het slachtof fer worden van vooroorde len, racisme en discriminatie. „Uw zwakke rechtspositie. uw dikwijls vruchteloze po gingen om een plaats op de arbeidsmarkt te veroveren, uw geringe kansen om mee te doen in politiek en econo mie, staan in schrijnende te genstelling tot de jaren van arbeid, gesleten voor het wel zijn van onze maatschappij", aldus de brief. Niets blijft ons bij, en wat ons het diepst bekoort missen wij het pijnlijkst in het uur van scheiden. Het armst is hij aan wie 't meeste toebehoort. Anton van Duinkerken De Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken in Nederland, die honderd jaar geleden bij de Doleantie uiteen gingen, is weer enkele stapjes dichterbij gekomen door de aanvaar ding van kerkordelijke voor stellen voor gefedereerde ge meenten. De gezamenlijke vergadering van beide syno des nam gisteren te Bunnik met grote meerderheid voor stellen aan die gelden voor de periode tot de definitieve hereniging. De instemming met het voorbereidende werk van de Raad van Depu- taten Samen op Weg en de werkgroepen daarvan was zo groot dat de gereformeerde synode voorzitter dr. H.J. Kouwenhoven reeds gister avond in plaats van vanmid dag de gecombineerde syno de kon sluiten; voor kerke lijk Nederland een uitzonder lijk feit. Fundamenteel verschil van mening bestond er alleen over een beheersregeling voor gefedereerde gemeen ten. In het voorstel van de Raad van Deputaten Samen op Weg zou het beheer niet langer onder de verantwoor delijkheid van de kerkvoog dij maar van de kerkeraad komen. Dit zou een breuk met de hervormde traditie betekenen. Tegen dat voor stel was voor de vergadering al zoveel verzet van her vormde zijde gekomen dat het slechts voor een informa tieve bespreking op de agen da stond, zodat de combisy node er geen besluit over kon nemen. PAUS IN NIEUWE ENCYCLIEK: Tijdens een plechtige processie in de open lucht voor de basiliek van St.Jan van Lateranen ter gelegenheid van Sacramentsdag toont de paus de monstrans. In Nederland wordt Sacramentsdag zondag 1 juni gevierd. (Van onze correspondent Gerard Kessels in Rome) De Heilige Geest is een teken van hoop in een wereld waarin het besef groeit dat de mens en de menselijkheid bedreigd zijn. Na eeuwen van verdeeldheid en scheuring kan de Heilige Geest de christenen aan de vooravond v#n het jaar 2000 de weg wij zen naar een nieuwe een heid. Het materialisme en vooral het communisme met hun ontkenning van alle geestelijke waarden blijven de voornaamste vijanden van de Heilige Geest. Het marxis me is de praktische conse quentie van het materialis me, aldus de paus. Dat zijn enkele kernpunten uit de en cycliek 'Dominum et Vivifi- cantem' (De Heer, die het le ven schenkt) van paus Jo- hannes-Paulus II. Zoals de Poolse paus al met Pinksteren aankondigde vormt deze encycliek een tri logie met ziin eerder versche nen encyclieken 'Dives in Misericordia' (1980) en 'Re- demptor Dominis' (1979), die aan de Vader en de Zoon ge wijd waren. De Heilige Geest moet de bouwstenen leveren voor een versterking van de 'innerlijke mens'. Daar is het de hoogste tijd voor, schrijft de paus, want de schaduw van de dood hangt over dit tijdvak van de geschiedenis. Vervolgens wijst hij op de dodelijke spiraal van de be wapeningswedloop, op de honger in de wereld, de abor tuspraktijk en het terrorisme. De Heilige Geest, zo zei kar dinaal Jean-Jerome Hamer, prefect van de Congregatie voor de Religieuze Orden, bij de presentatie van de ency cliek, vormt de innerlijke mens. De Heilige Geest is het instrument om de innerlijke mens zo te versterken dat hij de problemen van het jaar 2000 aan kan. In die zin is het een heel praktische ency cliek. Hij zei dat na enkele opmerkingen vanuit het Va ticaanse perskorps dat de en cycliek 'zo weinig concreet' is. De encycliek hamert sterk op de oecumene. Wij moeten he laas vaststellen, schrijft de paus, dat er de afgelopen dui zend jaar grote scheuringen hebben plaatsgevonden on der de christenen. Daarom moeten allen, die in Christus geloven, naar het voorbeeld van de apostelen met alle kracht proberen hun denken en handelen in overeenstem ming te brengen met de wil van de Heilige Geest, die 'het principe van de eenheid van de Kerk' is. Allen moeten straks als broeders verenigd bij elkaar komen voor de vie ring van dezelfde eucharistie. Harde woorden heeft de paus voor het communisme. Het zwakke menselijke 'vlees' met zijn lusten en begeerten is de innerlijke vijand van de Heilige Geest, de uiterlijke vijand is het materialisme en het communisme. De paus bestempelt het atheïsme als het indrukwekkendste feno meen van deze tijd. Het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO), waar in achttien joodse en christe lijke kerkgenootschappen sa menwerken, heeft bij kabi netsinformateur drs. J. de Koning de wens neergelegd, dat in een volgende kabinets periode een wettelijke rege ling inzake godsdienst en le vensovertuiging zal worden gerealiseerd. Een dergelijke algemeen wettelijke basis zou kunnen worden nagestreefd zodra de adviescommissie (Hirsch Ballin) inzake steun verlening aan (kerkgenoot schappen heeft gerappor teerd. Op uiteenlopende terreinen, zoals die van de geestelijke verzorging in de krijgsmacht en in gevangenissen en door toewijzing van zendtijd in de omroep, ontvangen de Ker ken overheidssteun. Het CIO acht het steeds meer noodza kelijk dat daarvoor een wet telijke basis wordt gelegd. Daarin zouden moeten wor den opgenomen: de overleg structuur tussen overheid en Kerken, criteria van kwanti tatieve aard voor de verde ling van formatieplaatsen en middelen, en een regeling in zake openbare manifestaties die recht doet aan de eigen soortigheid van Kerken. De Kerken pleiten niet voor algemene subsidiëring van kerkgenootschappen, maar voor steun op deelgebieden, waar een algemeen belang aanwezig is en tevens de fi nanciering uit kerkelijke middelen op grote, soms on overkomelijke bezwaren stuit. Het CIO wijst op de, in het verleden al meermalen erkende, voorwaardenschep pende verantwoordelijkheid van de overheid. "In principe heeft de overheid geen recht een ander beleid te voeren ten aanzien van godsdienst en levensovertuiging dan op andere terreinen van de vrij heid van geest", schrijven de Kerken, daarbij doelend op de overheidssteun voor kunst, omroep en pers. De opvatting dat kerkelijk werk en kerkelijke organisa ties moeten worden be schouwd als een loutere pri- vé-aangelegenheid, negeert de actieve betrokkenheid van werkelijk miljoenen Ne derlandse burgers bij kerke lijke en confessionele activi teiten, maar ook de ethische, sociale en culturele betekenis van godsdienst en levens overtuiging, meent het CIO. Personalia van het bisdom Rotterdam Mgr. Bar van Rotterdam heeft benoemd: L. de Boever tot voorzitter van de Stichting „Bedrijfsapostolaat in het bis dom Rotterdam". de parochies H. Paulus en H. Pastoor bisdom Rotterdam". De bisschop verleende goedkeuring van de arbeidsovereenkomst van: Mevr. C.M. Bosman als pastoraal werkster met de parochie St Pancratius te Sassenheim; Th.A.F.M. van Adrichem als pastoraal werker met de parochie „De Door tocht" te Rotterdam (verlenging van de al bestaande arbeidsovereenkomst voor een periode van drie jaar). Religieuze verzekering boert goed Het gaat de binnenkort zestig jaar bestaande verzekerings maatschappij „Broederhulp" uit Kassei aardig voor de wind. Ze heeft een bestand van 414.000 afgesloten polis sen en maar liefst rond de 200.000 leden. Een aanzien lijk aantal gezien het feit, dat alleen medewerkers van de katholieke en de Evange- lisch-Lutherse Kerk, kerke lijke liefdadigheidsinstellin gen en diakonieën zich bij „Broederhulp" kunnen ver zekeren. Het aantal polissen is het afgelopen jaar met twintig procent gegroeid. Toch kan net beter, vindt dr. Eckhard Schëfer, woordvoer der van de maatschappij. Er zijn ongeveer anderhalf mil joen kerkelijke medewerkers in de Bondsrepubliek. Ruim een miljoen daarvan moeten dus nog kunnen worden ge strikt door „Broederhulp". Glemp beschuldigt regering van atheïstische politiek De Poolse kardinaal Josef Glemp heeft dezxe week tij dens een openluchtmis in het oude centrum van Warschau de communistische autoritei ten ervan beschuldigd de godsdient in Polen te bestrij den met behulp van een ac tieve atheïstische propagan dacampagne. Glemp deed in dit verband eveneens indi rect een uitval naar de Sov jet-Unie. De mis voor de Sint-Anna kerk werd door naar schat ting 15.000 mensen bijge woond. De dienst was vooraf gegaan door een processie van duizenden mensen ter viering van de Sacraments dag, een roomskatholiek feest. Kardinaal Glemp noemde het onbegrijpelijk dat de overheid in een katholiek land als Polen probeert de religie uit het openbare leven te verwijderen. Hij herinner de zijn gehoor aan het feit dat de Poolse minister voor religieuze aangelegenheden, Adam Lopatka, onlangs een ontmoeting had met de direc teur van een atheïstisch we tenschappelijk instituut uit een ander land. Lopatka voerde maandag besprekin gen met Viktor Garadze, hoofd van het Wetenschap pelijk Instituut voor Atheïs me van de communistische partij van de Sovjet-Unie. Drie Tsjechoslowaakse rooms-katholieken zijn we gens het schrijven en ver spreiden van religieuze lite ratuur veroordeeld tot voor waardelijke gevangenisstraf fen. Ze variëren van een half jaar cel met een proeftijd van een jaar tot acnt maanden met een proeftijd van twee jaar. Drie andere rooms-katholie ken, onder wie een priester, werden vrijgesproken we gens gebrek aan bewijs. De zes zijn kort na hun arresta tie in april vorig jaar weer op vrije voeten gesteld. Meer dan vijftig vrienden van de verdachten en buiten landse waarnemers mochten de uitspraak bijwonen, iets wat nogal ongebruikelijk is in Tsjechoslowakije. De auto riteiten laten normaliter geen publiek toe bij politiek ge voelig liggende rechtszittin gen. Hot hoofd van het bureau voor religieuze zaken van de Tsjechische regering, Vladi mir Janku, wees de beschul diging van de hand dat de re gering religieuze activiteiten zou belemmeren. Hij beschul digde op zijn beurt de wester se media van een onjuiste weergave van feiten. Het kwam volgens hem maar af en toe voor dat rooms-katho- lieke priesters werden ver hinderd hun werk te ver richten. Gevulde tomaatgekruide fricandeau, asperges met roomsaus en aardappelen ijs met likeur Voor twee: 2 flinke tomaten, zout, peper, stukje kom kommer, azijn, bieslook, (tube mayonaise); 400 g kalfs- of varkensfricandeau voor 2 dagen), 60 g bo ter, zout, peper, peterselie, bieslook, rozemarijn; 50 g asperges, zout, IS g boter, 15 g bloem, 2 dl meïk, Vz dl room, peper, nootmuskaat, 1 lepel geraspte kaas; Vz tot 1 kg aardappelen; 2 lepels likeur, 2 porties ijs, Vt dl slagroom, 10 g basterd suiker, chocoladevlokken; Snijd van de gewassen tomaten aan de kant van het kroontje een kapje af. Hol de vruchten uit en strooi er zout en peper in. Meng blokjes komkommer met zout, peper, azijn en fijn geknipte bieslook en stop deze salade in de tomaten. Garneer desgewenst met toefjes mayonaise. Schroei de fricandeau dicht in heet geworden boter, temper het vuur daana sterk en strooi zout en peper over het vlees. Sluit de pan en reken een braadtijd van een half uur. Keer het vlees geregeld en brt-ad de laatste tien minuten de krui den mee. Maak de jus met weinig water af als het vlees uit de pan is. Leg de gaar gekookte asperges in een ingevette ovenschaal en schenk er een roux-saus over die gemaakt is van boter, bloem, melk, room, zout, peper en nootmuskaat. Strooi de kaas over de saus. Laat de schotel onder een hete grill of in een hete oven goudbruin worden. Doe (per persoon) de likeur in een coupeglas, leg er het ijs in, spuit daar een toef stijfgeslagen room op en strooi er chocola devlokken over. Menutip voor maandag: fricandeau met spinazie en aardap pelen gembervla. JEANNE HET rapport „1 1 Samen" van het Wetenscha Instituut voor het CDA is bedoeld als „bijdrage tot tenvorming" over huwelijkse en niet-huwelijkse relati opzet lijkt nu al geslaagd: politici, kerkleiders en wooi ders van belangengroeperingen hebben zich er al ovei laten. Opmerkelijk daarbij is dat de bisschoppen Gij Bèir in hun afwijzing van het rapport in onder meer hi een medestander vinden, al lopen de motieven volstn een. De bedoeling van het rapport is het herstel van ev« tussen rechten en plichten van mensen die verschill© menlevingsvormen hebben gekozen, met trouw en 1 woordelijkheid als trefwoorden. De onbalans die het i constateert, bijvoorbeeld dat gehuwden financiële vo< hebben boven ongehuwd samenwonenden, is het gevi de verschuivingen in het maatschappelijk patroon. D< en bepalingen die samenhangen met samenlevingsi zijn gebaseerd op de algemeen geaccepteerde en geïns naliseerde vorm van samenleven, het huwelijk. De pi miteit van de huidige maatschappij drukt zich echter in de veelsoortigheid van duurzame relaties. De huidi| geving, die is gemaakt op de maat van het huwelijk, I neert daarmee normerend naar ongehuwd samenwoi (heterofielen en homofielen), maar ook naar de allee den. De commissie die het rapport „1 1 Samen" stelde, meent dat daar een einde aan moet komen. I overigens volgens haar alleen wanneer aan bepaalde wordt voldaan. De bezwaren die tot nu toe tegen het rapport zijl bracht, bewegen zich voornamelijk rond de themi rechten en plichten. De bisschoppen bijvoorbeeld vim homofiele partners geen rechten als die van gehuwde ten krijgen. De rooms-katholieke leer roept op tot i spraak. Het huwelijk, het verbond tussen man en vr immers door God ingesteld. Een van de bezwaren COC is gelegen in de plicht voor niet-gehuwde samei den die gelijke rechten willen, zich bij de overheid den: registratie van homosexuelen herinnert te veel i er zich heeft afgespeeld onder het nazi-regime. Andei is de kritiek uit liberale kring. Ten onrechte wordt welijk als norm genomen voor andere relatievormen, sommigen in de VVD. BEHALVE de kritiek buiten de kringen van het Cl er uit de CDft-Kamerfractie ook negatieve geluiden ren. Het is immers te voorspellen dat heel wat mense traditionele achterban grote moeite hebben met de v len van het Wetenschappelijk Bureau voor het CDA dan ook nog maar afwachten wanneer, hoe en of de gedachten uit het rapport politiek vorm zuil gen. De meningen over hoe de overheid dient om met de velerlei vormen van (samen)leven, lijken moei der één noemer te brengen. En dat is eigenlijk jammt het principe van gelijke rechten en plichten is, althaj uit de overheid gezien, alleszins de moeite waard in j te brengen. Aanhoudend koel Vandaag wordt het niet war mer dan een graad of 15 a 16. Dit is 5 a 6 graden beneden normaal. In het begin is het nog vrij zonnig maar in de loop van de dag gaat de bewol king van het westen uit gelei delijk toenemen. Het ziet er naar uit dat het in het oosten van het land droog blijft, maar in het westen kan mogelijk in de avond wat regen vallen. Erg zeker is dit nog niet, om dat de regenzone die gisteren boven Ierland aankwam waar schijnlijk vertragend naar ons land trekt.Boven de Azoren ligt een krachtig hogedrukge- bied met een uitloper over ons land. Depressies trekken via IJsland naar noord-Scandina- vie. Tussen deze twee druksys- temen wordt bij ons een wes telijke stroming instand ge houden. In deze stroming wordt koele oceaanlucht naar ons land gestuurd. Regenge- bieden behorende bj eerder genoemde depressies kunnen nu en dan ons land bereiken. In deze drukverdeling veran dert de komende dag weinig. Het blijft dan ook koel, met van tijd tót tijdeen enkele bui. Weersvooruitzichten voor di verse europese landen, Zuid-Skandinavie: Wisselend bewolkt en een enkele bui. Middagtemperatuur tussen 14 en 19 graden. Britse Eilanden, Ierland: Af en toe zon, ook een enkele bui. Middagtemperatuur van 14 graden in het noorden tot 19 in het zuidoosten. Benelux, Noord-Duitsland: Wisselend bewolkt en enkele buien. Middagtemperatuur tussen 15 en 19 graden. Midden- en Zuid-Duitsland: Half- tot zwaar bewolkt en en kele buien. Middagtempera tuur omtreeks 18 graden. Frankrijk: Zonnige perioden, in het noordoosten ook een en kele bui. Middagtemperatuur tussen 19 en 23 graden, maar langs de Bretonse- en Nor- mandische kust rond 16 gra den. Spanje, Portugal: Droog en pe rioden met zon. Middagtempe ratuur tussen 19 en 27 graden. Italië, Joegoslavische kust: Af en toe zon, maar rond de Adriatische Zee ook buien. Middagtemperatuur tussen 20 en 25 graden. Alpengebied: Wisselend be wolkt en op de meesten plaat sen droog. Middagtemperatuur in het westen rond 19 graden, in Oostenrijk enkele graden lager. Genèvc Helsinki Innsbruck Klagenlurt Na breken nu bi De socialistische leid Kok heeft te kennen J in de toekomst in de meer aandacht te i schenken aan bouwen breken. Wat ons vol| heeft moeten ervaren i wrichting door de staki| viteiten van de dei werkwereld van W| heeft grote materiële e schappelijke schade I zaakt en in vele fl groot ongerief gebraclj moge zich socialist t het is in hoge mate I onvrede over eigen vl standigheden af te op duizenden meda die aan de vermeent standen volstrekt ons zijn. De stakingen vanl ste jaren zijn manifest* weest van afbraak vat mische waarden, van j op particuliere rechter! destructieve aantasting! ciale levensomstandj; Dat was voluit brekej nu gaat W. Kok bou^ len zullen belangstelt zien naar zijn eerste f rede in de Tweede waarin hij zijn constl bouwprogramma wel len onthullen en lancd. Dr. A.E. Schouten DEN HAAG 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2