Nu onderzoek onder kerkblijvers
£eidóe6oma/if
Afrikaanse bisschoppen
worstelen met polygamie
aan tafel
ACHTERGROND
Ceidoe Soman!
kerk
wereld
VERVOLG OP STUDIE NAAR KERKVERLATERS
IKV vraagt
informateur breed
draagvlak voor
defensiebeleid
Kerken waarschuwen
tegen toeristisch bloot
Vereniging
voor
Latijnse
Liturgie
Waldheims schaduw
f
weer
DONDERDAG 29 MEI 198§PAGI1
Minder priesters voor meer katholieken in de VS
In Amerika stijgt het aantal rooms-katholieken licht en daalt
het aantal priesters en vrouwelijke religieuzen alarmerend.
Het aantal rooms-katholieken steeg vorig jaar met bijna
370.000 tot 52.654.908, oftewel 21,9 procent van de Ameri
kaanse bevolking. De Rooms-Katholieke Kerk in de Verenig
de Staten heeft 34 aartsbisdommen en 150 bisdommen. Het
aantal priesters daalde met 134 naar 57.183. Tien jaar geleden
waren er 58.847 en twintig jaar (het hoogtepunt) geleden nog
59.193 priesters. Het aantal priesterstudenten daalde het afge
lopen jaar tot 10.440, dat is 588 minder dan in 1984. De daling
was het sterkst bij de vrouwelijke religieuzen. Eind vorig jaar
waren er 113.658, dat is 1.843 minder dan een jaar ervoor.
Evangelisten in Griekenland vrijgesproken
In hoger beroep heeft het gerechtshof van Athene een vonnis
van de kantonrechter vernietigd, kraehtens welke een predi
kant, en twee evangelisten 3 1/2 jaar de gevangenis in zouden
moeten wegens het verstrekken van een Nieuw Testament aan
een Griekse jongen van zestien jaar. In Griekenland is het ver
boden evangelisatie te bedrijven onder minderjarige leden van
de Grieks-Orthodoxe Staatskerk. De evangelisten spelen een
rol in de evangelisatiebeweging „Jeugd met een opdracht". De
drie waren met de toen dertienjarige knaap Konstantinos Ko-
topoulos in contact gekomen bij het in gereedheid brengen van
een voor evangelisatiedoeleinden bestemd schip.
De mens is bang zichzelf te
zien zoals hij is omdat hij
niet is zoals hij zou moeten
zijn.
De naweeën van het onder
zoek van Van der Ploeg'over
kerkverlating zijn koud weg
geëbd of de Groninger uni
versiteit zet een nieuwe stu
die op poten. Opnieuw is dr.
B. P. Hofstede de man achter
de schermen en andermaal
wordt het onderzoek begon
nen vanuit de gedachte dat
er iets wezenlijk fout zit met
het instituut kerk. als zoveel
jongeren de beschutte poor
ten van het Gods Huis verla
ten. Ditmaal echter zijn niet
de kerkverlaters de doel
groep, maar zij die nog de
moeite nemen onder de kan
sel aan te schuiven.
De Groninger godsdienstso
cioloog dr. Hofstede gaf in
1981 de beslissende aanzet tot
het onderzoek naar de kerk
verlating. Daartoe ingefluis
terd door ds. J. C. van Loon
uit Paterswolde. Deze zat met
de vraag, hoe jongeren,
vroom opgevoed in de Gere
formeerde Kerken, in de stad
gekomen binnen enkele
maanden het geloof aan de
kapstok hingen. Hofstede
nam het probleem mee de
collegezaal in en wist Piet
van der Ploeg op te wekken
voor de probleemstelling. Het
onderzoek van Van der
Ploeg, die op zijn fietsje 16
kerkverlaters bezocht, bracht
nogal wat opschudding te
weeg in kerkelijk Nederland.
Dr. Hofstede: „Van der Ploeg
heeft met zijn onderzoek veel
weerklank gevonden, omdat
hij een bepaald taboe wist te
doorbreken. Zijn kracht zat
in de omkering van de ver-
wijtrichting". Steeds had het
beschuldigende vingertje in
de richting van de jongeren
ge woven, omdat zij het ver
tikten kerk en ouders ge
hoorzaam te zijn Van der
Ploeg keek juist bestraffend
naar de ouders, die welis
waar veinsden gelovig te zijn.
maar die vele vrome praatjes
gebruikten om eigen onge
loof te camoufleren. Dr.
Hofstede ergert zich aan het
feit, dat verschillende weten
schappers in Nederland nog
onder de conclusies van Van
der Ploeg proberen uit te
draaien.
Varkentje
Hij wijst op het werk van dr.
Dekker in Amsterdam. Deze
onderzoeker wordt rijkelijk
gesubsidieerd vanuit de kerk
om een onderzoek naar de
kerkverlating in te stellen.
Maar: „De opdrachtgevers
willen zich van de verwijten
ontdoen. En huren nu ie
mand in die dat varkentje
even moet wassen. Ze willen
hun eigen straatje schoonve
gen".
De „Groninger school" wil
daar verre van blijven en
gaat principieel uit van het
feit, dat de kerkverlating niet
het probleem is van de jonge
ren, maar het probleem van
de ouderen en de structuren,
die juist door die ouderen
Onderzoeker Jonkmans:
meer „veronzekeren"
worden gehandhaafd. Nu
probeert men die grondstel
ling verder uit te bouwen,
want Van der Ploeg heeft
wel de Copernicaanse wen
ding doorgevoerd, maar de
volledige uitwerking ont
breekt. Daar zal de theolo-
gie-student Jaap Jonkmans
zich mee bezig houden.
De huidige crisis binnen de
kerk bestaat niet alleen uit
kerkverlating. Er zijn ook
jongeren, die bij de kerk zijn
gebleven. Jaap Jonkmans wil
proberen te ontmaskeren hoe
het proces van godsdiensto
verdracht bij hen functio
neert. Welke elementen wer
ken in de richting van een
positieve geloofsoverdracht?
Welke rol spelen daarin bij-
Dr B.P. Hofstede: samenle
ving vervalt tot chaos
voorbeeld de structuur van
het gezin, de beroepssfeer, de
woonomgeving, de school, de
mobiliteit en last but not least
de massamedia?
Doctrine
De blik van Jonkmans gaat
niet alleen uit naar de ou
ders, maar ook naar school
en kerk, catechese en predi
king. Daarachter ziet Jonk
mans dan weer de theologi
sche opleidingen met hun
predikanten, die een duide
lijk stempel drukken op heel
de doctrine van de kerk. Met
die doctrine neergelegd in de
belijdenisformulieren heeft
Jonkmans weinig op. „Zeker
in de Gereformeerde Kerken
wordt aan de belijdenisfor
mulieren, aan de Catechis
mus, aan de dogmatiek een
zelfde waarde toegekend als
aan de bijbel, zo niet meer.
Dat geeft een mate van in
doctrinatie, een versmalling,
een privatisering en het ge
vaar van een sectarische be
weging. Als de Gereformeer
de Kerken niet meer bereid
zijn toe te geven aan de vrije
re religieuze gemeenschap,
zullen ze ontaarden in een
gesloten esoterische secte".
Tegenover alle zekerheden,
die de traditionele kerk
biedt, ziet Jonkmans opvoe
den meer als een vorm van
„veronzekeren". De kerk zou
minder concreet gebonden
moeten zijn aan ver doorge
voerde belijdenisformulieren
en meer hebben uit te gaan
van bepaalde grondwaarden,
aldus de mening van Jaap
Jonkmans.
De Groninger theologie-stu-
dent laat zich bij zijn onder
zoek motiveren door zijn lief
de en zijn zorg voor de kerk.
Een aandacht niet zozeer
voor het instituut, als wel
voor het geloof in het alge
meen. „Mensen hebben een
complex van betekenisgehe
len nodig, daarin kan religie
mogelijk een zingevend refe
rentiekader geven".
Nomos
Dr. Hofstede zit op eenzelfde
lijn. „Wat mij als socioloog
roet zorg vervult is, dat een
samenleving niet functio
neert, als er geen collectieve
ervaring bestaat van de zin
van het bestaan. Die samen
leving vervalt van nomos tot
chaos. Dan zal je godsdienst
opnieuw moeten uitvinden".
„Je zal zien", voorspelt hij,
„dat de groep kerkverlaters
die door Van der Ploeg is be
naderd, straks in grote pro
blemen komt. Ze hebben al
les overboord gegooid, maar
hoe denken ze straks daar
mee hun eigen kinderen te
kunnen opvoeden? Die kin
deren nemen geen genoegen
met de antwoorden die deze
kerkverlaters nu geven. Met
te pragmatische antwoorden
zal je het niet redden". Dr.
Hofstede ziet hier een van de
fundamentele problemen van
deze samenleving. „Van onze
verzorgingsstaat dreigt niets
terecht te komen, omdat het
niet meer geïnspireerd ver
loopt".
Jonkmans is vorig jaar met
zijn onderzoek begonnen. Op
dit moment zijn de vragenlij
sten klaar en hij is nu bezig
de adressen los te peuteren
van kerkblijvers bij een aan
tal kerkeraden in de stad
Groningen. Eén kerkeraad
heeft reeds alle medewerking
toegezegd. Het wachten is op
het antwoord van de ande
ren. Daarna kan er worden
begonnen met de diepte-in
terviews. Het is de bedoeling
dat het onderzoek eind vol-
génd jaar is afgerond.
KLAAS VAN DER KAMP
IKV en Pax Christi hebben
bij informateur De Koning
gepleit voor een breed draag
vlak in de samenleving voor
het vredes- en veiligheidsbe
leid in het nieuwe regeerak
koord. Het is volgens de vre
desbeweging „buiten kijf dat
de nucleaire bewapening de
samenleving grondig ver
deeld houdt". Verder is „een
grote meerderheid" van ons
volk ervoor de Nederlandse
veiligheidspolitiek kritisch in
te passen in de NAVO. Dit
schrijven IKV en Pax Christi
aan kabinetsinformateur De
Koning. Volgens hen moet de
komende regering een beleid
voeren dat gericht is op af
schaffing van de militair-nu
cleaire rol varf Nederland.
Het hoofdaccent moet op de
landmacht komen te liggen,
terwijl enkele luchtmacht- en
marinetaken in NAVO-ver-
band overgedragen zouden
kunnen worden. Verder
dient het nieuwe kabinet
hoge prioriteit te geven aan
een algeheel verbod op kern
proeven en op chemische wa
pens. Via de realisering van
de nul-oplossing met betrek
king tot middellange af
standsraketten in Europa zou
de plaatsing van kruisraket
ten alsnog kunnen worden
voorkomen, aldus IKV en
Pax Christi.
Tenslotte pleit de vredesbe
weging voor politieke en eco
nomische maatregelen tegen
landen waar systematisch de
mensenrechten worden ge
schonden en tegen landen
waarvan bewezen is dat zij
het internationale terrorisme
steunen. De aarzelingen te
gen zulke maatregelen moe
ten worden overwonnen om
dat anders het gebruik van
geweld de overhand zal krij
gen, aldus de vredesorganisa
ties.
De Grieks-orthodoxe metropoliet en de rooms-katholieke
aartsbisschop van het Griekse eiland Korfoe hebben gisteren
in een gemeenschappelijke verklaring alle Griekenland-gan-
gers opgeroepen meer eerbied voor heilige plaatsen als ker
ken en kloosters te tonen. Metropoliet Timotheos Trivizas en
aartsbisschop Antonios Varthalitis wijzen er op dat het voor
de meeste Grieken „pijnlijk, onbegrijpelijk en kwetsend is als
toeristen halfnaakt door kerken slenteren".
In principe zijn alle kerken en kloosters in griekenland voor
toeristen vrij toegankelijk. In bijzonder krasse gevallen van al
te doorzichtige of te korte kledij kan het echter gebeuren dat
toeristen niet worden binnengelaten.
Het is onjuist te denken dat men in het buitenland de „totale
vrijheid" kan beleven, enkel en alleen omdat men ver van
huis is. Het is een ontkenning van de geest en de sfeer van de
Griekse heilige plaatsen als men deze verwisselt met het
strand, aldus de geestelijken.
Vrouwen op de vlucht
Huilend van teleurstelling en traangas zochten protesterende vrouwen in de Chileense hoofd
stad Santiago deze week dekking tegen optredende politieagenten. De vrouwen wilden de ka
thedraal hand in hand omsingelen uit solidariteit met de rooms-katholieke kerk in Chili. Het
regime-Pinochet beschuldigt de kerk van staatsondermijnende activiteiten.
Op de negende regionale
conferentie van de rooms-ka
tholieke bisschoppenconfe
renties van Oost- en Cen-
traal-Afrika heeft bespreking
van het onderwerp „Gezin
nen, echt christelijk en echt
Afrikaans", geleid tot het be
sluit een diepgaande studie te
wijden aan het verschijnsel
polygamie en de sociale ge
volgen ervan voor de pasto
raal in Afrikaanse samenle
vingen. De katholieke kerk
blijft op het standpunt staan,
dat het huwen van meer dan
één vrouw niet in overeen
stemming valt te brengen
met wat de Kerk leert op net
stuk van huwelijk en gezin.
Polygame gezinnen worden
veelal geïsoleerd in de paro
chies maar dat vinden de bis
schoppen toch te ver gaan
die kunnen in geen geval
buiten de pastorale zorg val-
len.
Naar de bisschoppen verkla
ren moet vooralsnog de hoop
niet worden opgegeven, dat
door een zorgvuldige geeste
lijke begeleiding deze gezin
nen er gaandeweg toe kun
nen worden gebracht te gaan
beantwoorden aan wat de bij
bel leert over het christelijk
gezin, „zodat zij ten volle
deel kunnen hebben aan het
leven der Kerk".
In de slotverklaring tekenen
de bisschoppen ernstig be
zwaar aan tegen het wijd
verbreide verschijnsel van
het proefhuwelijk, aangegaan
om te zien of er nakroost
komt. Zij vinden dat dit moet
worden ontmoedigd omdat
dit ingaat tegen wat de bijbel
leert over liefde en toegene
genheid tot elkaar. De bis
schoppen vinden dat overal
pastorale programma's moe
ten worden uitgevoerd om de
partners te leren wat het hu
welijkssacrament in feite be
tekent. Ook dienen er dioce
sane huwelijksrechtbanken
te worden opgericht om de
gevolgen van een gebroken
huwelijk onder ogen te zien.
Tenslotte besloot de confe
rentie, die werd bijgewoond
door bisschoppen uit Kenya,
Uganda, Tanzania, Malawi,
Sudan, Etiopië en Zambia, de
methode van natuurlijke ge
zinsplanning krachtig te pro
pageren. Elke plaatselijke
Kerk dient de christenen te
wijzen op de morele en medi
sche bezwaren tegen toepas
sing van kunstmatige midde
len ter voorkoming van
zwangerschap, aldus de slot
verklaring.
De vereniging voor Latijnse
liturgie houdt zaterdag 31
mei haar jaarlijkse algemene
ledendag. Belangstellenden,
en liefhebbers van het Gre
goriaans in het bijzonder, zijn
welkom. De dag begint met
een geconcelebreerde Latijn
se H. Mis van het feest Maria
Visitatie in de Haarlemse ka
thedrale Basiliek St.-Bavo.
Hoofdcelebrant is mgr. J.F.
Lescrauwaet, die tevens de
predikatie houdt. Na de H.
Mis wordt er koffie gedron
ken in Hotel-restaurant Die
Raeckse, waar om kwart
over twaalf frater C. Poude-
royen O.S.B., monnik van de
abdij St.Benedictusberg te
Vaals, een lezing zal houden
onder de titel Het Gregori
aans en zijn vertolking. De
lezing zal muzikaal worden
geïllustreerd door de Schola
Cantorum uit Amsterdam
onder leiding van Wim van
Gerven. Na de lunchpauze
begint om half drie de huis
houdelijke vergadering. Om
half vijf wordt de dag afge
sloten met het zingen van de
Vespers van Maria Visitatie
in de St.-Bavokathedraal.
De Vereniging voor Latijnse
liturgie werd opgericht in
1967 en heeft zich tot taak
gesteld aan de liturgie de
glans te geven die haar toe
komt door zo goed mogelijk
gebruik te maken van taal,
muziek en vormgeving in het
algemeen.
informatie over de vereni
ging is te verkrijgen bij het
secretariaat: Maarten Luther-
weg 494, 1185 BC Amstel
veen, alwaar men zich ook
als lid kan opgeven. Tel. 020
- 41.85.86.
Nederlandse Hervormde Kerk
Aangenomen naar Echteld E. Foc-
kens, kandidaat te Klarenbeek.
Gereformeerde Kerken
Beroepen te Neede drs. H.K. Lan-
ting, kandidaat te Amsterdam, die
dit beroep heeft aangenomen.
Beroepbaarstelling: drs. H.K. Lan-
ting, Burg. Hogguerstraat 559, 1064
CW Amsterdam.
Aardappel- viskoekjes met sla zachtzure
rijstepap
Voor twee: 500 g hele wijting of schelvis, zout, tuinkrui'
den (peterselie, tijm, kervel, munt, salie, citroenmelisse,
dragon), circa 500 g aardappelen, 1 eidooier, melk, eiwit,
paneermeel, margarine;
sla, 1 lepel azijn, zout, peper, suiker, mosterd, 1 lepel
olie, 2 lepels yoghurt, sla-uitje of bieslook, peterselie of
lavas, radijs;
3 dl melk, 50 g rijst, 2 dl karnemelk, bruine basterdsui
ker.
Spoel de vis (de kop mag er voorlopig aanblijven) af met
koud water, haal er wel het donkere, bijna zwarte buikvlies
uit. Breng een bodem water met zout en (takjes) tuinkruiden
aan de kook en leg er de vis in. Laat hem gaar worden in
water dat maar net kookt in circa twaalf minuten. Laat de
vis in het geurige nat koud worden en ontdoe hem dan van
kop, vel en graten en maak het vlees fijn.
Kook de aardappelen gaar, giet ze af en stamp ze fijn. Roer
de eidooier los met een paar lepels melk en voeg het mengsel
met de vis toe aan de aardappelen. Zorg dat het een stevig-s-
meuïge massa wordt, gebruik voor het verdunnen melk of
gezeefde visbouillon. Voeg naar smaak zout, peper, nootmus
kaat en fijngeknipte peterselie toe.
Vorm tartaarachtige koekjes van het mengsel, haal die door
losgeklopt eiwit en paneermeel en bak ze in margarine warm
en bruin.
Was de in stukjes getrokken sla en laat haar uitlekken. Maak
een sausje van azijn, zout, peper, suiker, mosterd, olie en yog
hurt. Meng de sla met de fijnverdeelde ui of bieslook en de
peterselie of lavas door de saus. Garneer met plakjes radijs.
Strooi de gewassen rijst in de aan de kook gebrachte melk,
roer tot de melk weer kookt en laat de pap onder af en toe
roeren een halfuur zacht koken. Meng de lauw geworden
pap met de karnemelk en geef er bruine basterdsuiker bij.
JEANNE
BlJ de voortdurende onthullingen over het oorlogsvef*
van de Oostenrijkse presidentskandidaat Kurt Wali
beurtelings als schandelijk en als volkomen correct afgL
derd, zal wellicht een enkeling in een flits de „Sound ije
sic" door het hoofd hebben gespeeld. Ouderen zulle
daarbij het rumoer herinneren dat in ons land Ontstond
uitgerekend Johan Heesters, de Nederlandse zanger df
paald niet prat kon gaan op een brandschoon oorlog^
den, hier de rol van kapitein Von Trapp in de musical
vertolken. Maar iedere generatie zal zich vooral de earjr
lijke muziek herinneren, meer dan het tamelijk sentim
verhaal.
Een levenslustige novice, die te speels blijkt voor hetl
ter en daarom gouvernante wordt bij de weduwnaar ka"
Von Trapp en zijn kinderschaar. De gouvernante brert
terlijk en figuurlijk weer muziek in huize Von Traj)
scènes waarin de kapitein de nazi's bruskeert en de 1|
kruisvlag van zijn gevel rukt eindigen film en musici
boek gaat verder) met een huwelijk en een spanner!
het romantische vlucht over de Alpentoppen uit het dq
tionaal-socialisten overspoelde Oostenrijk.
Waren er dus toch goede Oostenrijkers? De beril
stroom over de omstreden presidentskandidaat heeft I
de afgelopen weken van tijd tot tijd duidelijk gemaaf
niet Waldheim schuldig is maar heel Oostenrijk. He,
werd in oorlogstijd kennelijk vrijwel uitsluitend be|
door de familie Waldheim. Vandaar het massale schou^
halen van de Oostenrijkers als ze van buiten de grenzei
den gewezen op de onmogelijke presidentskandidate^
Waldheim. Hoezo onmogelijk? De man was net als allé
ren; misschien wel beter, zeker niet slechter. S
D
KEIHARDE bewijzen voor Waldheims voorkennis vat
logsmisdaden en daarmee van zijn indirecte betrokki1
zijn nooit geleverd, maar zijn onwetendheid is evenmif
hard aangetoond. Het is intriest dat uitgerekend een nr
Simon Wiesenthal erop moet aandringen verdere naso
gen maar te staken, omdat al het rumoer rond Waldhef1
golf van anti-semitisme over Oostenrijk heeft doen
Wie in Oostenrijk wat verder kijkt dan zijn hotelkarj
de Alpenweide zal zich daar niet over verbazen. Dal
hangen er in berghutten, woonkamers en kantoortjes ij
foto's van frontsoldaten, ingelijste oorkondes voor held,
gedrag en IJzeren Kruizen met of zonder eikeloof.
Net als indertijd Johan Heesters, die in de oorlog ov^
alleen maar zijn stem heeft misbruikt, wijst Waldhei''
beschuldigingen verontwaardigd van de hand. En hel
weken geduurd eer hij in zijn verkiezingscampagijj
woord van medeleven met de joodse slachtoffers uit c
logstijd over de lippen kon krijgen. De keiharde b^
zullen wel nooit worden geleverd en dus dient men en
te gaan, dat Waldheim straks bij de tweede verkiezingr
terecht tot president van Oostenrijk wordt gekozen. Me
ker in het buitenland zal de schaduw van zijn omi|
verleden boven hem blijven hangen. Dat moet wellicft
der aan Waldheim, dan aan Oostenrijk worden gewetf
is jammer dat alleen de film zo vaak is geprolongeerd t
de kapitein Von Trapp zelf. r
Zonnige perioden
DE BILT (KNMI) Komen
de nacht is het vrij helder en
dalen de temperaturen tot
rond de zes graden. Morgen
passeert een uitloper van een
hogedrukgebied waardoor het
weer tijdelijk wat stabieler is.
In de ochtend is er weinig be
wolking maar in de loop van
de dag onstaan weer stapel
wolken. Vooral in de kustge
bieden en op de Waddeneilan
den zal het behoorlijk zonnig
blijven maar in het midden en
oosten van het land kunnen
enkele stapelwolken het bui
enstadium bereiken. Het aan
tal buien is gering en erg
zwaar zullen ze ook niet zijn.
Omdat er een matige noord
westelijke wind staat die lucht
van zee aanvoert, zal ondanks
de zonnige perioden de tempe
ratuur niet veel hoger worden
dan zo'n 14 a 15 graden.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor zaterdag en zondag:
Benelux en west-Frankrijk:
Half tot zwaar bewolkt weer
en vooral zaterdag enkele re
genbuien. Middagtemperatu-
ren 16-19 graden.
Britse Eilanden: Perioden met
regen in Engeland en zonnige
perioden in Ierland. Zondag
wolkenvelden en bijna overal
droog. Middagtemperaturen
15-18 graden.
Duitsland en midden-Frank
rijk: Zaterdag droog weer en
zonnige perioden. Zondag wol
kenvelden en een enkele bui.
Middagtemperaturen 15-19
graden.
Zuid-Frankrijk, Span
Portugal: Droog en £lin|
nige perioden. Middag
raturen 23-30 graden.. 1
Italië en het Alpen
Zonnige perioden en ee<
le onweersbui. Middat
raturen 20-25 graden.
Zuid-Scandinavië: Veelt
king en af en toe buiet
dagtemperaturen 12-ljj
t
den.
Den Helder l.b
L.H.N.0. School „De Duind
Noordwijkerhout
L.H.N.O. Uit Noordwijkerf.
van de Berg, Paula Broekhof,;,
Bruil, Conny van Denzen, Sand
Jolanda Duivenvoorde, Kitty q
de, Héiène Duivenvoorden, Ma
kerk, Annita Laros, Judith vT
Nancy van der Meer, SSndr
Meer, Astrid Meeuwenoord,
wijk, Angela Okkerse, Ineke
Judy van der Salm, Wilma Vof
da de Winter.
Uit De Zilk: Jacqueline van del
dra van de Burg, Angela Smit.'
Uit Voorhoof: llona van Egnv
Groenen, Ria Heemskerk, Bian
Lans, Jolanda van Velzen, Silv
Werf.
Uit Noerdwijk: Monique van i
aard, Nicolet de Ridder, Thea
Uit Smeenheim: Esmeralda vai
rolijn Vrensen, Mirry van der S,
