Omwegen
Neer lands grootste meervallen
kwekerijpromoveert
pen nieuw kostelijk produkt
VOORLOPIG TOCH VIJF-MANS COLLEGE UNIVERSITEIT
Ziekenhuis Rijnoord viert twintigjarig bestaan
ÜDEN& OMGEVING
Qeid-MQowuvnt
DINSDAG 27 MEI 1986 PAGINA 15
IE SMAKEN IN ONS LAND SPITSEN ZICH TOE
'I
Op mijn omwegen door stad en land
kom ik graag mensen, tegen. U kunt
mij telefonisch of schriftelijk vertellen
wie u graag in deze rubriek zou willen
tegenkomen. Ik ben bereikbaar via 071
- 12 22 44 op toestel 10.
door Ton Pieters
lij is niet van een bijzonder
inemend type, en erg
iendelijk en gastvrij ziet
[j er niet uit, de meerval,
ilfs als een hummeltje
,n twee centimeter lang
;eft hij al die enge, aftas-
inde baarddraden op z'n
ippetje. Maar het heel
tarte van de meerval is,
hij een vis zonder
jhubben is; hij heeft ge-
loon beenplaten in de
lid. Een gepantserde on-
rzeeër, die, als je hem
ld genoeg laat worden tot
!tot 5 meter uit kan groei-
l In ons land treft de vis-
i rsman hem nog wel eens
nn in de Westeinderplas-
n, maar daar houdt het
n beetje mee op. Nee, de
eerval is niet populair en
nbekend maakt onbemind,
een wonder, dat de vader-
ndse zeevishandel daar
ts aan wilde doen. Giste-
n was het op de grootste
ederlandse meerval-kwe-
?rij, aan de Hoogeveense
eg tussen Hazerswoude en
?nthuizen, groot feest. Het
ras „meerval-promotie-
ag", één geweldige smul-
artij voor vele honderden
bnodigde restaurateurs uit
,el«t gehele land en België.
0|je meerval, meer speciaal
i0« gekweekte Afrikaanse
gjjeerval, ging er op Delifish
lZ^skwekerij geheid in.
er(|m de promotie een offi-
pjeel tintje te geven was de
,eemissionaire staatssecreta
ris van Landbouw en Visse-
or|j, de heer Ad Ploeg, ge
raagd als meervalduwer
p te treden. Terwijl elders
l de grote hal de meerval-
in van klein tot groot on-
■^r met bruisend geweld
jeerplenzend vers water in
-
Staatssecretaris Ad Ploeg bakt onder veel belangstelling en met veel zweetdruppeltjes z'n eigen stukje gefileerde meerval.
Rechts zijn collega J. W. van der Sluijs van Hazerswoude.
geweldige bakken op hun
consumptief einde lagen te
wachten, probeerde de (ont
slagen) bewindsman boven
het tumult uit te komen. Je
kon ook niet roepen: „Zet
dat kabaal af!", want de
meerval is heilig geworden
en moet in het water in de
watten worden gelegd. In
deze kwekerij is de produk-
tie een vermogen waard.
De staatssecretaris, die toch
al veel van vis afweet, was
wel geïnformeerd. „U zoudt
het nu niet zeggen, maar de
ruimte waarin u zich nu be
vindt was eigenlijk opgezet
als kippenfarm, maar er is
geen kip meer te zien. Het
is een ander soort „veehou
derij" geworden, een cul
tuur onder water, met nieu
we kweekvormen en
kweeksystemen".
De heer Ploeg (die diep in
zijn hart ongetwijfeld nog
steeds liever op Defensie
had gezeten, maar destijds
door zijn partij, de VVD, de
agrarische sector was bin-
nengedreven) hield zijn ge
hoor voor, dat het kweken
van de meerval een vrij
precaire aangelegenheid is:
„Hier is een extra risico
voor de aspirant-viskweker.
De teelt van de meerval is
nog weinig bekend bij het
westerse publiek en helaas
heeft een aantal kleine
kwekers in ons land de pro-
duktie moeten staken. Hier,
op deze grote meerval-kwe
kerij, wil men de produktie
gaan opvoeren tot 200 ton
per jaar. Dat lijkt gewaagd.
Maar de professionele aan
pak geeft vertrouwen".
Als eenmaal die beoogde
omzet (op het ogenblik
komt de kwekerij tot 100
ton) bereikt is, zal Delifish
in Hazerswoude de grootste
van Europa zijn. Het heeft
lang geduurd met de waar
dering voor de meerval.
Voor velen bestaat er nog
de angst en de afkeer die
ook bestond (en bestaat) bij
de „ontdekking" van de
kikkerbilletjes, de slakken,
het haaievlees, de struisvo
gelbiefstuk, de „waterzooi"
en de muskusrat, die in
Vlaanderen „waterkonijn"
wordt genoemd. Maar de
meerval schijnt te zijn door
gebroken, sinds het dier,
vanuit Afrika, bij de Land
bouwhogeschool in Wage-
ningen onder de loupe
kwam. De deelname van
Ad Ploeg aan de meervalse
promotiedag in een zengen
de hitte, stond van rege
ringszijde borg voor het
vertrouwen in deze onder
watercultuur. Ook al oogt
de meerval niet zo aardig
als de forel, een platvis of
kabeljauw. Het is eerder de
aanblik van een onaange
name, het daglicht schu
wende, meerman in het rijk
van Poseidon. Hij smaakt,
evenwel, subliem! Voetval
voor de meerval, die goed
blijkt voor woordspelingen.
Na de excellente bereiding
van een exemplaar door het
demissionaire gezag, kon
den de promotiegangers en
-gangsters aanvallen op de
kostelijke schotels die de
meerval in allerlei uitkom
sten, gekookt en gerookt,
aan een breder publiek te
bieden heeft: de consu-
meerval! Zijn kweekproces
wordt wetenschappelijk be
reid; wat-ie eet, bepaalt
smaak en kwaliteit. De
meerval verzamelt in zich
slechts 2 tot 4 procent vet
en verder is er sprake van
hoogwaardige eiwitten. Ide
aal dus, die consumeerval,
waarover de wetenschap en
de fijne keuken zich gebo
gen hebben.
Hoe is ie bevallen
Op de presentatie en de
promotie (een culinaire op-
zweperij die, almaar geani
meerder, met wijnen om
spoeld tot in de grotere
uren duurde) werd de „Fish
Water Music" gespeeld door
het beproefde en uitgeba
lanceerde Kwartet Frits
Kaatee, met op de bas Dolf
del Prado, die trouwens
zoetwaterkenner bij uitstek
is en z'n hart niet „in het
vet wil leggen" en al enige
genegenheid toonde voor de
meerval. Langs de tafeltjes
met snoepende restaura
teurs en zeevishandelaren,
rijkspolitiemensen, gemeen
tebestuurders en andere
„avant garde meervalisten",
liepen promotiedames die
vroegen hoe de meerval
was bevallen. In de zin van:
hoe heeft hij u gesmaakt, de
meerval?
De bevalling zelf kon je
niet meemaken, maar ach
teraf stonden er drie bak
ken die het proces eniger
mate aangaven: een aquari
um, als kraamkamer met
broedmachine, met een be
volking van tientallen
meerwalletjes van 3 weken
oud, een met 2 maanden
oude visjes en een met een
ten dode gedoemd exem
plaar van 70 cm. die al 8
maanden was en rijp voor
de overbreng naar de fatale
grote bak waar het water
circuleerde als een luid
ruchtige Ardense waterval.
Zo leerden wij hem ken
nen, de meerval: een uitste
kend visgerecht, een „mooi
en lekker produkt". Anders
dan een haring, maar even
mals. Het was de troonsver-
heffing van de veredelde
Afrikaanse meerval, in the
orie en praktijk een hoog
waardig voortbrengsel dat
furore moet gaan maken.
Ideaal! Een vissoep van
meerval van twee pond,
met vier liter water opzet
ten, met toevoeging van zes
eetlepels grof gehakte wor
tel, een grof gesneden ui,
geschilde aardappel, een
theelepel zout, wat ge
kneusde zwarte peper, een
blad laurier, wat peterselie
en selderijblad. Door een
passeerdoek alles goed uit
persen. Trektijd slechts der
tig minuten. Afbinden met
twee eidooiers en zure
room. We noemen maar
wat. Maar dan is de meer
val, op laag vuur, ook voor
de bijl en rijp voor een
nieuwe Nederlandse smaak.
rajn bedrijf
Olga-bedrijvencom-
du (Evertsenstraat 99)
t woensdagmiddag 28
ee'een bijeenkomst plaats
mensen die een eigen
jijf willen beginnen.
de orde komen het be-
™yplan, de financiering
ajnstan ties met wie de
m^rnemer te maken
&nt. De bijeenkomst be-
lom half twee. Belang-
'r lénden dienen zich te-
VJin op te geven via tele-
nummer 219811.
n ajdenop vangh uis
■^1le vrouwen in Leiden
_)en het initiatief geno-
tot het oprichten van
j.[meidenopvanghuis in
Jen. Woensdag 28 mei
S1% zij hun plannen ont-
e^en in het onderko-,
J9 van de SSR Hoge-
jd 108). Onder meer zal
video worden vertoond
de meidenopvang in
Sterdam. De bijeen-
st begint om acht uur.
rma tie is verkrijgbaar
Liesbeth van Bemmel
917.17-2917.
or- en tramweg
leidse afdeling van de
Jniging van Belangstel-
len in het spoor en
IJ webwezen houdt op
isdag een bijeenkomst
it NZH-gebouw aan de
tburgerweg. De aan-
>e f is acht uur, toegang
'd&agt2,50. Op het pro-
d*ma staat een diak-
vjbeeld „Rotterdam in
elrontlijn" over treinen
Tams in Rotterdam in
■ja de tweede wereld-
m^menwerking met het
adjdtheater wil het Lak
g Semi-professionele the-
Hcfroep opzetten. Daar-
worden acteurs en ac-
eitjf uit verschillende
rrfjdgroepen gezocht,
gfjteresseerden kunnen
2^ct opnemen met Ma-
"ne_ Hoencamp, tel. 020-
,t |0 waarna audities vol-
■I
Iizm{
zing „Polders en mo-
:er, van het Hoogheem-
n schap Rijnland" die op
oriei in het K&O gebouw
ogilaats hebben, gaat niet
iei>
inf
na
ALPHEN AAN DEN
RIJN Het Alphense
ziekenhuis Rijnoord be
staat twintig jaar. Reden
voor Rijnoord om dit jubi
leum deze week op groot
se wijze te vieren. Afgelo
pen weekend hield het
ziekenhuis een receptie,
een open dag, een feest
voor de patiënten en een
reünie voor 295 oud-me
dewerkers. De komende
week volgen een aantal
optredens, feesten voor de
jonge patiëntjes en het
personeel en een symposi
um. Zaterdag 31 mei is er
een diner voor genodig
den ter ere van het jubile
um.
De twintigjarige geschiedenis
van het bestaan van Rijnoord
begon al in 1957 toen er in de
gemeente gedacht werd over
een eigen ziekenhuis, dat de
functie van streekziekenhuis
zou krijgen. Dat kwam door
dat er een Vereniging Gere
formeerde Ziekenverpleging
bestond, die ervoor ijverde dat
in elke provincie één van hun
ziekenhuizen gebouwd werd.
Bestuurslid van deze vereni
ging, die later Stichting voor
Christelijke Ziekenverpleging
werd, was de Alphense burge
meester L. Bruins Slot. Hij
vond dat Alphen het best de
plaats voor de provincie Zuid-
Holland kon zijn om onderdak
aan een streekziekenhuis te
bieden. Er werden onderhan
delingen gevoerd en besloten
werd dat Alphen een zieken
huis zou krijgen, waarbij de
Stichting de bouw- en investe
ringskosten op zich nam en de
gemeente garant zou staan
voor eventuele exploitatiever
liezen. Dat heeft de gemeente
praktisch twintig jaar lang ge
daan, tot er afgelopen jaar een
einde kwam aan deze garan
tstelling houdt verband met de
gemeentelijke bezuinigingen.
De bouw van het ziekenhuis
liet nog even op zich wachten,
zodat men maar vast begon
met een kraamkliniek in de
villa „Rijnoord". Aan deze
voorziening bleek grote be
hoefte te zijn. In die villa
woonden eerst twee huisartsen
W. van Wermeskerken en
J. H. Veenendaal. Achter deze
villa werd later het huidige
„Rijnoord" gebouwd.
Eerste paal
In 1962 werd de eerste paal
voor het nieuwbouwcomplex
geslagen en wel door burge
meester Bruins Slot, die een
groot aandeel had in de reali
satie ervan. Op 1 april 1966
konden de patiënten er ver
zorgd worden en de feestëlijke
opening vond plaats op 11 no
vember 1966. Rijnoord startte
met een keel-, neus- en oor-
arts; chirurg, oogarts, internist,
neuroloog, huidarts, kinderarts
en een anesthesist.
Omdat de staf en het verple
gend personeel van Rijnoord
problemen kregen met het be
stuur van de Stichting Christe
lijke Ziekenverpleging dat in
Ermelo zetelde, werd van het
ziekenhuis een onafhankelijke
stichting gemaakt. Deze Stich
ting zorgde er later ook voor
dat het verpleeghuis Ouds
hoorn er kwam.
Rijnoord onderging vele ver
anderingen in twintig jaar.
Niet alleen qua uiterlijk, maar
ook wat medische staf betreft.
In de loop der jaren kwamen
er steeds meer artsen bij, zodat
nu bijna elk specialisme door
twee artsen wordt uitgevoerd.
Ziekenhuis Rijnoord in Alphen aan den Rijn heeft vooral uiterlijk veel veranderingen ondergaan.
Begon Rijnoord met 8 specia
listen, nu zijn dat er 13 plus 5
consulenten en is er een vaca
ture voor een internist. Ook is
er een arts van het consulatie-
bureau voor alcohol en drugs
aan Rijnoord verbonden.
Dankzij de samenwerking met
het AZL in Leiden, kan Rij
noord haar patiënten een opti
male verzorging en behande
ling geven. Er wordt dan ook
nog steeds gewerkt aan servi
ceverbetering naar de patiën
ten, maar ook naar de mensen
die er werken, toe. Er vonden
een aantal kleinere verbou
wingen plaats, waarbij de oude
keuken omgetoverd werd tot
een patiëntendagverblijf. Door
een verbouwing van de grote
hal en het verplaatsen van de
trap kreeg Rijnoord een effi
ciënte entree met ruimte voor
het afsprakenbureau en meer
plaats voor het laboratorium
en de polikliniek. Het opera
tiecomplex, de kinderafdeling
en verschillende spreek- en
behandelkamers werden ver
beterd. Uitbreiding voor de
polikliniek werd gevonden in
het plaatsen van twee porto
cabines. Dat was echter niet
genoeg, want de polikliniek is
toe aan fikse uitbreiding en de
röntgen-, zowel als de opera
tiekamer zijn aan aanpassin
gen toe. Ingediende verzoeken
hiertoe hebben echter nog
niets uitgehaald. Wel kreeg
men toestemming voor het uit
breiden en op één afdeling
concentreren van een zoge
naamde Intensive Care/Cro-
nary Care Unit Deze IC/CCU
dat patiënten, die extra en in
tensieve zorg en bewaking no
dig hebben, bijvoorbeeld na
zware operaties of hartkwalen,
kunnen nu op een afdeling lig
gen, waar gespecialiseerd per
soneel voor hen zorgt.
Feest
Patiënten die naar de polikli
niek moeten, krijgen in de
week van 26 tot en met 30 mei
koffie of thee met cake aange
boden door de Vrijwilligers
Oudshoorn/Rijnoord. De jonge
patiëntjes vieren vier dagen
feest met op dinsdag 27 mei
een spelletjesmiddag, op
woensdag 28 mei worden er
poffertjes gebakken, op don
derdag 29 mei is er poppenkast
en op vrijdag 30 mei treedt een
clown op. Buiten gebeurt ook
het een en ander en wel op
woensdag 28 mei tussen 19.00
en 20.00 uur een optreden van
de drumband op het grasveld
voor het ziekenhuis. Vrijdag
30 mei zal op dit grasveld tus
sen 19.15 en 20.15 uur de
volksdansgroep Nirkoda optre
den. Diezelfde avond is er in
de Bron groot feest voor mede
werkers en vrijwilligers van
ziekenhuis en verpleeghuis.
Op zaterdag 31 mei komen
van heinde en verre artsen
naar Alphen om deel te ne
men aan het symposium
„Nieuwe ontwikkelingen in de
'geneeskunde". Daarover
wordt gepraat door Prof. dr.
G. den Otter, chirurg en eme
ritus hoogleraar Vrije Univer
siteit van Amsterdam. Hij
geeft een inleiding over toe
komstverwachtingen in de ge
neeskunde. A. H. M. Taminiau,
othopedisch chirurg van het
Academisch Ziekenhuis Lei
den praat over „sparende in
grepen bij bottumoren". Prof.
dr. J. J. Grote, hoogleraar
keel-,neus- en oorheelkunde
Academisch Ziekenhuis Lei
den, vertelt over de ontwikke
lingen van implantaten voor
de middenoorchirurgie. De
neuroradioloog dr. G. J. Viel-
voye van het AZL houdt een
lezing over N.M.R. in neuro-
imaging. Als laatste praat prof.
dr. B. D. de Jóng, hoogleraar
plastische chirurgie Acade
misch Ziekenhuis Utrecht
over „Micro-chirurgie, hobby
of noodzaak. De voorzitter van
dit forum is P. T. J. Cremera,
radiodiagnost van Rijnoord.
Centrumpartij
verloor zetel
door racisme
bestrijding
LEIDEN „De verdwijning
van de Centrumpartij uit de
Tweede Kamer is een be
langrijk resultaat van de ac
tiviteiten van anti-racisten
en anti-fascisten in ons
land". Dit schrijft de SPPAR,
de Stichting Provinciaal
Platform Antiracisme Zuid-
Holland in een reactie op de
uitslag van de Tweede Ka
merverkiezingen van 21 mei.
Volgens de SPPAR hebben
de voortdurende en actieve
bestrijding van racisme ge
leid tot interne verdeeldheid
en ruzies in de Centrumpar
tij.
Tegenover deze positieve
ontwikkeling staan volgens
het platform nog veel nega
tieve ontwikkelingen. Die
zijn niet verdwenen met de
terugval van racistische poli
tieke partijen. „Nog steeds
stemmen vele duizenden Ne
derlanders op racistische
partijen. In verschillende ge
meenteraden zitten racisti
sche raadsleden. Fascistische
personen en groepen (Rost
van Tonningen, Nationaal
Jeugdfront e.d.) krijgen nog
steeds zeer veel ruimte om
hun verderfelijke ideeen uit
te dragen. Honderden wetten
en regelingen bevatten nog
steeds diskriminerende bepa
lingen", aldus de SPPAR. Zij
stelt dat de grote verliezen
van CP en CD juist een sti
mulans moet zijn om ook
deze vormen van discrimina
tie aan te pakken en pleit
voor een goede anti-discrimi
natie wetgeving.
LEIDEN Het College
van Bestuur heeft „ernsti
ge bezwaren" tegen de
motie die de Leidse uni
versiteitsraad gisteravond
aannam waarin wordt
voorgesteld de vacature
van het onlangs vertrok
ken drs. M.Koornstra als
nog op te vullen.
Het college was namelijk van
plan aan de minister van on
derwijs voor te stellen om de
vacature onvervuld te laten.
Het college wil op huidige
sterkte (vier man) doorgaan
tot januari 1990, waarna het in
het kader van de nieuwe wet
op het wetenschappelijk on
derwijs (WWO) wordt terugge
bracht tot drie leden. College
voorzitter K. Cath kondigde
gisteravond aan dat het be
stuur zich zal „beraden over
de gevolgen van de motie".
In de door der Unie van Fa
culteiten en Diensten inge
diende motie wordt het college
gevraagd er bij de minister „op
aan te dringen zo spoedig mo
gelijk volgens de normale pro
cedure een nieuw kroonlid als
opvolger van de heer Koorn-
stra te benoemen". Cath zei
moeite te hebben met de sug
gestie in de motie dat het col
lege van vier niet slagvaardig
genoeg zou zijn. Hij was dan
ook zeer verbolgen over de la
ter uit de motië verwijderde
toevoeging „zo bekwaam mo
gelijk" voor de woorden
„nieuw kroonlid". Dit zou vol
gens de collegevoorzitter sug-
geren dat Koornstra (die in
derdaad als „zeer bekwaam
bestuurder" bekend stond) on
vervangbaar is: „Iedere vorm
van mythologisering, van
welk collegelid dan ook, is uit
den boze. Iedereen is vervang
baar en ik zie ons dan ook niet
met een dergelijke argumenta
tie naar de minister toe stap
pen", aldus Cath.
De gehele discussie, die ruim
twee uur duurde, verliep in
een sfeer van geruzie en ver
dachtmakingen. College-voor
zitter Cath en de fractie van
de buitenuniversitaire leden
voerden de boventoon. Me
vrouw Glastra van Loon van
deze fractie zette in het begin
van de discussie reeds de toon
door aan de collegevoorzitter
rechtstreeks te vragen of er
„wellicht persoonlijke belan-
gens" meespelen in het voor
nemen aan de minister te vra
gen of er tot 1990 een college
van vier kan blijven functio
neren. De minister had een
dergelijke overgangsregeling
onlangs aangeboden aan de
universiteiten. Het college wil
de de bewindsman verder
voorstellen de twee huidige
door de raad gekozen leden J.
van Esch en G. Jansen in
functie te laten tot januari
1990. Volgens de huidige Wet
loopt hun zittingstermijn begin
1988 af.
Volgens Cath koerst de raad
met deze motie, nu er geen
overeenstemming tussen raad
en college is, regelrecht af op
„een college van drie leden
per november 1987". „Een
vijfde collegelid tot 1987 zal de
minister niet accepteren".
Cath kreeg een overigens niet
alledaags voorkomende bijval
van het progressieve raadslid
Buikstra. Ook deze vond een
college van drie op dit mo
ment niet wenselijk. In dat ge
val verdwijnt een van de ge
kozen leden Van Esch en Jan
sen zeker al in 1988. Op de be
noeming van de (drie) leden
heeft de raad onder de nieuwe
wet minder inspraak dan op
dit moment. Alle leden, zowel
de huidige kroonleden als de
gekozen leden, worden onder
de nieuwe wet benoemd. „Bin
nenkort zitten we met drie
niet door ons gekozen leden",
zo waarschuwde Buikstra de
raad.
