Marsmannetjes zijn al onderons^ Politie gebruikt traangas tegen rechtse blanken BEGIN VOLGENDE EEUW EERSTE EXPEDITIESNAAR „RODE PLANEET' Evacués Tsjernobyl terug naar huis BUITENLAND g&idaeSommii VRIJDAG 23 MEI 1986 PAGINAi- Dioxine in lijk agent (Van onze correspondent Rink Drost) BONN De 28-jarige agent Joachim Blumel had wachtgelopen bij een stortplaats voor gevaarlijke stoffen bij Bielefeld. Kort daarna meldde hij zich ziek en eind vorige week stierf hij. Onderzoek van het lijk heeft nu sporen opgeleverd van de zware vergiften dioxine en furaan. Andere agenten hadden ook last van ziekteverschijnselen. Het ministerie van binnenlandse zaken van Nedersaksen deed de ziek meldingen af als „subjectieve klachten". Eerder had minister-president Albrecht al verklaard dat de gif belt ongevaarlijk was. Inmiddels is echter al op tal rijke plaatsen in de omgeving dioxine gevonden. Volgens een bekende toxicoloog is er sprake van „aanzienlijk gevaar voor mensen en dieren in het ge bied". De autoriteiten hebben nog geen maatregelen getroffen rond de gifstortplaats. Agenten houden er nog steeds de wacht en de ziekmeldingen duren voort. „VS bereiden aanval op Nicaragua voor" KEULEN/BONN De Verenigde Sta ten maken zich gereed voor een aanval op Nicaragua als de vredesinspannin gen van de Contadora-groep van Mexi co, Colombia, Venezuela en Panama niet snel genoeg resultaat hebben. Dit heeft de Westduitse onderminister van buitenlandse zaken gisteren gezegd. In een interview verklaarde Jürgen Möl- lemann, de belangrijkste medewerker van minister van buitenlandse zaken Genscher, dat het Amerikaanse minis terie van defensie een aanval op het Sandinistische bewind voorbereidt. „Wij vragen president Reagan drin gend zijn gewicht in de schaal te wer pen om aan het gevaarlijke plan van het Pentagon een einde te maken". DUITSE RADIO SLAAT MUNT UIT VLIEGTUIGEN (Van onze correspondent Rink Drost) BONN De Duitse luchtvaartmaatschappij Luft hansa is in alle staten, nu een rechtbank in Munster de West Deutsche Rundfunk in een proefproces in het gelijk heeft gesteld. Alle Lufthansa-vliegtuigen hebben een peilapparaat, dat nodig is om een goedt landing te kunnen uitvoeren. Met zo'n apparaat kun nen echter ook radio-uitzendingen worden ontvan gen en dus moet er luistergeld voor worden betaald vindt ook de rechter. Dat radiozenders heel slecht kunnen worden ontvangen speelde voor de recht bank geen rol, evenmin als het argument van de Lufthansa dat het vliegtuigbemanningen uit veilig heidsoverwegingen streng verboden is radio-uitzen dingen te peilen. Ook particuliere bezitters van vliegtuigen met peilapparatuur aan boord moeten re kening houden met post van de Duitse dienst luister en kijkgelden. „Beschuldigingen tegen Waldheim zijn belachelijk" FRANKFURT De officier onder wie Kurt Waldheim in de Tweede Wereld oorlog diende, de Duitses Herbert Warnstorff, heeft gisteren verklaard dat Waldheim geen rol heeft gespeeld bij de deportatie van joden uit Grieken land of andere nazi-misdaden in de tijd dat de twee mannen in het Duitse leger dienden in Griekenland en Joegoslavië. Gevraagd of Waldheim ooit in de posi tie was geweest om mee te werken aan deportaties of andere wreedheden zei Warnstorff: „Dat is belachelijk, die mo gelijkheid was uitgesloten. We werkten samen en hij was altijd een correct offi cier". Stakingsgolf in Vlaanderen ebt wj, er BRUSSEL De staking van het Belgische overheidspersoneel is^g teren in een aantal steden overgeslagen naar de privésector. r wordt echter steeds duidelijker dat de stakingsacties tegen de bezil gingsplannen van -le regering vooral in Vlaanderen een aflop^U^ zaak zijn. De chris 'ijke bonden doen niet meer mee aan de algéd 1 ne staking die de xdalistische bond voor gisteren en vandaag) ?e uitgeroepen. 'n De christelijke bonden van overheidspersoneel zijn bereid met dC P( gering te onderhandelen nu de bezuinigingsplannen in hun ogefl- ken mee te vallen. Zij zullen geen stakingen meer ondersteunend Officieel zijn de plannen nog niet naar buiten gebracht, maas I kranten blijkt dat een aantal onaangename maatregelen voor de d tenaren zal uitblijven. Voor de machtige christelijke bond ACV) veel invloed heeft binnen het kabinet, is er nu waarschijnlijk reden meer om de regering af te vallen. De socialistische bonden hebben echter aangekondigd dat zij cP gaan. in ieder geval tot en met vandaag. Gistermorgen was er f nauwelijks openbaar vervoer in Brussel en Wallonië. In Vlaand)1 reden echter wel treinen. Ook in het Vlaamse streekvervoer rede weer meer bussen uit dan woensdag. p Wolken traangas hangen in de zaal in Pietersburg, waar de Zuid- afrikaanse politie slaags raakte met extreem-rechtse blanken. PIETERSBURG De Zuidafrikaanse politie is gisteravond in Pietersburg opgetreden tegen extreem-rechtse blanken, die een bijeenkomst van de regerende Nasionale Party op ruwe wijze hadden verstoord. De politie gooide bij een propvolle vergader zaal traangasgranaten naar binnen, nadat extremisten van de Afrikaner Weerstandsbeweging (AWB) op de vuist waren ge- .gaan met aanhangers van de regering en de zaal hadden bezet. Het is waarschijnlijk de eerste keer dat de Zuidafrikaanse politie traangas gebruikt tegen blanken. De problemen begonnen toen ongeveer duizend aanhangers van de Afrikaner Weerstandsbe weging, die zich verzet tegen de hervormingsplannen van rege ring, de zaal binnendrongen waar minister van buitenlandse za ken Roelof Botha een toespraak zou houden. De extremisten, van wie sommigen bruine hemden droegen en met nazi-achtige vlaggen zwaaiden, raakten slaags met de ongeveer drieduizend aanwezigen. Kort voordat de rel in Pietersburg uitbrak maakte minister Chris Heunis van constitutionele ontwikkeling bekend dat de regering een multiraciale Nationale Raad wil instellen. In deze raad zouden behalve blanken, kleurlingen en Indiërs ook zwarte leiders kunnen plaatsnemen. Instelling van de Nationale Raad is volgens Heunis een „beginpunt voor het delen van de macht en het begin van een regering van meer nationale eenheid dan wij nu hebben". Zwarte leiders, die streven naar evenredige verte genwoordiging op grond van het principe één man-één stem. zullen de regeringsplannen zeer waarschijnlijk afwijzen. De ge matigde Zulu-leider Buthelezi verklaarde dat de Nationale Raad alleen een succes kan worden wanneer alle zwarten daarin zijn vertegenwoordigd en wanneer ANC-leider Nelson Mandela wordt vrijgelaten. P LONDEN Het begon allemaal in 1977, tijdens een lunchgesprek van een aantal mensen van de universiteit van Colorado. Het jaar daarvoor was het onbemande NASA-ruim teschip Viking zachtjes op Mars geland, maar plan nen voor een tweede ruimtereis naar de Rode Planeet waren er niet, laat staan voor een be mande vlucht. Ondanks alle eerdere interesse was Mars een beetje in de ver getelheid geraakt bij de NASA. Het idee was, dat het geld be ter kon worden besteed aan andere ruimteprojecten. Dus was de tijd rijp voor het op richten van een „ondergrond se Mars-beweging". Nu, bijna tien jaar later, staat de Ameri kaanse commissie die uit deze beweging ontstond op het punt een bemande ruimte- vlucht naar Mars aan te kon digen, die begin volgende eeuw plaats moet vinden. Een bemande vlucht naar Mars is geen nieuw idee. Tus sen 1961 en 1966 sloot NASA een zestigtal contracten af met de ruimtevaart-industrie om de mogelijkheden voor een bemande vlucht naar Mars te bestuderen. Een maand later verklaarde Wer ner von Braun voor het Con gres, dat zo'n ruimtevlucht al in het begin van de jaren tachtig verwezenlijkt zou kunnen worden. Kosten: acht miljard dollar. Zo'n ambitieus onderzoeksprogramma zou bovendien een aantal ver dienstelijke bijprodukten op leveren, zoals een ruimtesta tion, een ruimteveer en een aantal experimentele ruimtes ondes. Er werd zelfs een tijdschema opgesteld: de astronauten zou den in November 1981 ver trekken en in augustus 1983 weer op aarde terugkeren. Het project bleek echter veel te kostbaar en viel samen met een terugloop in de publieke belangstelling voor de ruimte vaart. Terwijl de NASA Mars uit haar hoofd zette en het ruim teveer ontwikkelde, begonnen lange-afstands ruimtevaart. Het is heel waarschijnlijk dat zij aan het eind van deze eeuw de eerste mensen zullen zijn op Mars, een planeet die volgens vele mensen de meest strategische positie van ons zonnestelsel inneemt. Retourtje Mars Een retourtje Mars zou twee tot drie jaar in beslag nemen. Daarvan zouden er zes maan den op de planeet zelf worden doorgebracht; de rest van de tijd gaat op aan het reizen. De reis van de aarde naar •Mars is echter niet zonder ge varen. Bij de enorme explo sies die er soms plaatsvinden aan de oppervlakte van de zoh, komen er flinke hoeveel heden radio-actieve straling vrij. Hier op aarde worden we beschermd door de damp kring, maar voor een astro naut zou de dosis straling do delijk zijn. De fatale explosies zijn nauwelijks voorspelbaar. Een ruimteschip met als be stemming Mars zou dus beslist Brazilië jaagt op UFO's RIO DE JANEIRO De Braziliaanse luchtmacht heeft met zes straaljagers jacht gemaakt op 21 onbekende vlie gende objecten, die drie uur lang het luchtruim boven Sao Paulo bevolkten. De gekleurde bolvormige voorwer pen bewogen zich met een snelheid van tussen 250 en 1.500 kilometer per uur voort en een van de straaljager piloten zei dat zijn toestel door een aantal UFO's werd omsingeld. Het ministerie van defensie stelt een onder zoek in naar het voorval. De luchtmacht zette voor de 30 minuten durende jacht op de UFO's drie toestellen van het type F-5 en drie Mirage's in. De vliegtuigen moesten de achtervolging uiteindelijk opgeven omdat hun brand stof opraakte. een stralingsvrije „schuilkel der" nodig hebben. Langdurige blootstelling aan gewichtloosheid levert ook problemen op. zoals blijkt uit de waslijst van veranderingen die hierdoor in het menselijk lichaam optreden. De Sovjet kosmonauten doen tijdens hun langdurige verblijf in de ruimte per dag twee tot drie uur oefeningen om de effec ten van gewichtloosheid zo veel mogelijk tegen te gaan. Het hart werkt minder effi ciënt, de spieren verslappen en de organen in de buikholte „zweven" omhoog naar de bo rstholte. Ernstiger zijn echter de veranderingen in ons beendergestel. Op aarde vernieuwen onze botten zich gemiddeld eens per half jaar. Er vormt zich een nieuw laagje bot over het oude oppervlak, terwijl het oude bot als het ware van bin nen uit weer afgebroken wordt. In een gewichtloze toe stand wordt het proces van bot-vernieuwing echter afge remd. terwijl de absorptie van het oude bod gehandhaafd blijft.. Er wordt minder calci um aangemaakt, zodat de bot ten zwakker worden en snel ler breken. Het is niet bekend of er een oplossing voor dit probleem gevonden kan worden. Rond de medische centra van de ruimtevaartindustrie doen ge ruchten de ronde, dat gepen sioneerde astronauten reke ning moeten houden met een verhoogd risico op botbreu ken. Gezien al deze problemen zou het zeer wenselijk zijn, wan neer een ruimteschip in een toestand van kunstmatige zwaartekracht gebracht kan worden. Dit stelt echter for midabele technologische eisen aan de ontwerpers en bouw ers van zo'n ruimteschip. Wat biedt Mars in ruil voor al onze aardse moeite? In ieder geval veel meer dan er in een verblijf van een paar maan den bestudeerd kan worden. Onder haar perzikkleurige hemel liggen vele adembene mende landschappen. Je zou de vulkanische woestijn en zandgestraalde pyramiden van Elysium kunnen bezoe ken, de rotsmassa's van de. Mont Olympus kunnen bestij gen: een ruim twintig kilome ter hoge uitgebluste vulkaan, die soms geheel in grijze wol ken gehuld is. Je zou kunnen zien hoe de ochtendmist lang zaam optrekt over de enorme Vallei der Matrozen; hoe de steeds veranderende oker- kleurige zandduinen van Hes- peria bewegen tegen een ach tergrond van sliertige witte vederwolken. Het grondop pervlak van Mars is ongeveer even groot als dat van de aar de: het zal vele generaties du ren voordat alles wat Mars aan fraaie landschappen te bieden heeft, ontdekt is. Mars is echter ook vanuit we tenschappelijk oogpunt enorm interessant. Onderzoek van de poolkappen zal ons veel kun nen vertellen over het verle den van de zon en misschien ook over de oorzaak van de Martiaanse ijstijd. Ook zouden we te weten kunnen komen of Mars in een ver verleden bedekt is geweest met bevro ren oceanen, zoals sommige wetenschappers geloven. In tegenstelling tot de Maan zou Mars kunnen helpen bij haar eigen „ontdekking". Haar twee kleine manen, Phobos en Deimos, kunnen gebruikt worden als vaste haltes bij tussenlandingen en zijn ideaal voor het bouwen van communicatie- en onder zoekscentra. Water, van essentieel belang voor een het stichten van een kolonie, is helaas zeldzaam op Mars: de atmosfeer daar be staat slechts voor 0,03 procent uit water. Wanneer het water vanaf de aarde verscheept zou moeten worden, zou het meer dan 15 miljard dollar per gaan kosten, zodat water e van de kostbaarste bezitting van de Martiaanse kola» zou zijn. Mars heeft echter genoeg ter om de dorst te lessen iiaé één miljoen mensen. Er ft ook aanwijzingen die duiogj op de aanwezigheid van l( vroren ijslagen (permafri onder het grondoppervlak,F als die ook voorkomen inH D polaire gebieden op aarde.nd Tegen de permafrost op aaj z blijkt echter geen boorbef0L bestand. Bovendien bevat ijslaag misschien water f ondrinkbaar is door opgelo Y zouten. Een ander oplos^niï zou dus welkom zijn en 6, j hier bieden de Mars-maf uitkomst: Phobos en Dei^ v bestaan misschien wel v! twintig procent uit water. 'PF Prijzig zou een dergelijk j?3 ject zeker zijn, maar n schien dat de multinatioi van de eenentwintigste ea s brood zullen zien in U0 „scheppen" van een nieiinei wereld op Mars. De planeue nu eenmaal de poort naarjew zonnestelsel, de springplaat naar de enorme rijkdom ig delfstoffen van de aster<|w gordel en de meest m^te vriendelijke planeet bu(. de aarde dan die we l^g nen. f Vergeleken met Mars iskk; maan maar een klein eilanen even buiten de aardse kief Mars is de eerste „nieuwe di< reld" van de kosmos. Aan ve einde van deze eeuw zulrdi we beginnen Mars te be<mt ken met aardse levens^e i men. De eerste MarsmarCrn tjes zijn er al. Het zijn oke kinderen. de DAVIS WHITEHOU I Copyright The Guarder\ Tientallen doden in Crossroads KAAPSTAD In de zwarte krottenwijk Crossroads bij Kaapstad zijn de afgelopen dagen bij gevechten tussen zwarten onderling zeker 26 doden gevallen, maar ge vreesd wordt dat het doden tal veel hoger ligt. Grote de len van de uitgestrekte slop penwijk, waar ruim 100.000 mensen woonden, zouden in puin liggen. Tienduizenden daklozen blijven in het ge bied rondhangen in de hoop persoonlijke eigendommen te kunnen redden. De gevech ten in Crossroads, waarover maar langzaam informatie naar buiten komt, gingen tussen conservatieve rechtse zwarten, die knokploegen hebben gevormd, en linkse zwarte anti-apartheidsacti- visten. De strijd leek overi gens eerder het gevolg te zijn van een persoonlijke machts strijd dan van politieke mo tieven. Gasontploffing eist 8 levens Bij een ontploffing van een fles butagas in een pension in de Por tugese hoofdstad Lissabon zijn gisteren acht mensen om het le ven gekomen en 50 mensen gewond geraakt. SMIDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER 88) Wat was die slag? Een atoombom- proef? Of iets dat minstens even erg was? Een ontploffing in het motorblok misschien? Of soms een doodgewoon lek bandje? Stelt U ge rust, nieuwsgierige lezer. Aan de auto mankeer de niets, hoewel die slag natuurlijk niet voor niets weerklonken had. Het antwoord was dan ook al héél eenvoudig. De boer was met auto en al uit de bocht gevlogen. Op een haartje na had hij de harde, stenen brugleuning gemist, doch vlak over de brug was het onvermijdelijke tóch gebeurd. De boer had zijn stuur niet op tijd te rug kunnen krijgen en hij was tegen de linker berm opgeploegd. En omdat razende knetterau to's nu eenmaal niet van ophouden weten, als ze goed bezig zijn, was het vervoermiddel van boer Knolle dus blijven ploegen. Zelfs het stevi ge hek rondom het landgoed van de oude graaf had geen weerstand kunnen bieden. Met de reeds beschreven daverende slag was de boer er dwars doorheen gestoten en nu bevond hij zich dus op de verboden terreinen van de be kende edelman. Eerlijk gezegd had die oude graaf Bennick van Rijckensteyn dus genoeg last van al die knettercarters. Eerst de kleine Karel- tje door het hek met zijn groentekistje op wielen en nu boer Knolle weer. En diezelfde boer Knol le schoot met angst om het kloppende hart dwars door en tussen al die bomen en struiken. Hij gierde als een straaljager en slechts het toe val hielp hem op een beter begaanbaar pad te komen. Dat pad kwam weer uit op de oprijlaan, die dwars door de prachtig verzorgde zoge naamde „Franse tuin" liep, die de graaf met héél veel geduld en héél veel geld had doen aanleggen. En zo loeide de boer weer op de uit gang van de grafelijke bezittingen af, bang als een haas en onmachtig de monsterachtig snelle auto goed te beheersen.De oude graaf maakte toen toevallig een kleine wandeling over zijne gronden en hij vroeg zich gepikeerd af of er soms een straaljager op zijn nette tuintjes was neergestort. Daar las je zo vaak van van daag de dag. Dat loeiende gebrul zou er immers wel niet voor niets zijn geweest. De Ruiter botst met Weinberger over nieuwe chemisch wapens (Van onze correspondent Aad Jongbloed) BRUSSEL In ongewoon felle bewoordingen heeft mi nister van defensie Job de Ruiter zich gisteren afgezet te gen de suggestie van zijn Ame rikaanse collega Caspar Wein berger, alsof de Europese NA- VO-partners de Amerikaanse plannen tot modernisering van chemische wapens hebben aanvaard. „Dat is de halve waarheid", aldus de Ruiter na afloop van de vergadering van NAVO-ministers van defensie in Brussel. „De hele waarheid is", aldus de Ruiter, „dat het aanmaken van chemische wapens een zaak is van de VS. Door de ge kozen procedure konden wij niets anders doen, dan ons standpunt uiteen zetten: onze troepen zullen nooit uitgerust worden met chemische wa pens, die evenmin op ons grondgebied zullen worden toegelaten". De Ruiter stond met zijn verzet niet alleen. Ook de Noren, Denen, Grie ken, Luxemburgers en IJslan- ders zijn tegen. Duitsland, Bel gië en Italië lieten weten dat het „invliegen" van chemische wapens in tijden van crises al leen kan gebeuren na raadple ging. Groot-Brittannie is voor het aanmaken van nieuwe chemische wapens. Weinberger daarentegen ha merde erop dat de Sovjet-Unie over een dusdanige voorraad chemische wapens beschikt, dat het een goede zaak is voor de onderhandelingen in Genè- ve indien de VS hun voorraad vernieuwen. Minister Wein berger weigerde in zijn pers conferentie te erkennen, dat een aantal landen de Ameri kaanse plannen min of meer scherp heeft afgekeurd. Hij wekte niet de indruk bijzonder zwaar te tillen aan de Europe se bedenkingen en het tot in bijzonderheden inlichten van het Congres, zoals door de te genstanders verlangd, hele maal achterwege te willen la ten. „Alles wat wij behoeven te doen is een paar krante knipsels naar het Congres te sturen", aldus Weinberger. MOSKOU/WENEN Veel mensen die uit de omgeving van Tsjernobyl werden geëvacueerd na het ongeluk in de kern centrale, keren naar hun woningen terug. Aleksan- der Kochlenkov, een lei-, der van de communisti sche jeugdbond (Komso mol) in de Oekraïne, ver klaarde dit gisteren in een Moskouse krant. Kochlenkov zei niet hoeveel mensen er zijn teruggekeerd. De afgelopen dagen is echter ook gemeld dat voor tiendui zenden evacués nieuwe wo ningen worden gebouwd in de buurt van Kiev, omdat zij voorlopig niet naar hun hui zen terug mogen keren. Het atoombureau van de Vere nigde Naties heeft gisteren af gesproken sneller te waar schuwen in geval van een kernramp. Maar van een geza menlijke controle op de veilig heid van de centrales is geen sprake, omdat dat politiek on haalbaar is. Het stralingsniveau aan de grond in het zwaarst door ra dioactieve neerslag getroffen deel van Zweden ligt nog steeds ongeveer 140 maal bo ven de veiligheidsgrens. Ook het zuiden van de Bondsrepu bliek, Hongarije, Polen en an dere landen in Oost-Europa moeten volgens Zweedse des kundigen nog steeds hoge stra lingsniveau^ hebben. Doel Een van de vier kernreactoren in het Belgische Doel, vlak over de grens met Zeeuws- Vlaanderen, is woensdagavond stilgelegd in verband met een defect. Er is echter geen enkel gevaar voor de bevolking of voor het personeel, aldus een woordvoerder van de centrale. Er zullen een paar dagen no dig zijn voor reparatie. Afgelo pen weekeinde werd een an dere reactor in Doel (Doel-2) ook al enkele dagen stilgelegd in verband met moeilijkheden met de stroomgenerator. Onderzoek in Bot— naar Kohl gaat d<T" BONN Het onderzoekt meineed in Bonn tegen bM kanselier Helmut Kohl", door ondanks de stopze van zo'n onderzoek dool deelstaatsparlement in blenz, zo is gisteren ge~ door het openbaar minifn in Keulen. Omdat de kvfi in Koblenz ernstiger wavot die in Bonn verwachten j(^c sche experts echter dat hes derzoek in Bonn uiteind, ook zal worden afgelasY" Koblenz, waar het onder13 is stopgezet wegens oinc doende bewijsmateriaal, iti< Kohl ervan beschuldig^ 1984 meineed te hebben... pleegd bij een parleme onderzoek naar corruptiFn Bonn wordt onderzocH1 Kohl meineed heeft gepen' (ADVERTENTIE) SOMMIGE 0Ó-NUMMERS ZIJN HELEMAAL GRATIS. VOOR ANDERE Oó-NUMMERl BETAAL JE PER MINUUT Sinds kort zijn erdrie verschillende soor ten 06-nummers. De eerste, de 06-0 nummers, kent u waarschijnlijk al. Die zijn gratis. Met het nieuwe 06-9 is iets heel bijzon ders aan de hand: u koopt informatie per telefoon. Het weerbericht. Popnieuws. Voetbal informatie. Alles wat u snel wilt weten. De prijs ligt tussen de 30 en 50 cent per minuut, en is altijd duidelijk vermeld. Betalen gaat automatisch via de telefoonrekening Bij 06-8 nummers worden degespreks- kosten tussen u en de instantie die u belt, verdeeld. Uw kosten zijn maximaal 40 c\ per minuut en worden altijd bij het numn vermeld. Al die verschillende nummers lijken v licht wat lastig, maar in de praktijk zult u er veel plezier van hebben. fo Bel er meteen eens eentje: Pellebc#-. Weerlijn 06-91091091, f0,50 per minuut= de ANP Nieuwslijn 06-91122 330, f0,40 (fr minuut. Of bel voor nadere informatie overki 06-nummers 06-0107 (gratis dus). ptt telecommunicai

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 4